LEEUWARDER COURANT Militaire hulp uit het rampgebied teruggetrokken Gezondheidstoestand van de Belgische koning wekt zorgen Cardealers voor New Dealers Drie omroepverenigingen over de houding van de A.V.R.O. 202e Jaargang Dinsdag UITGEEFSTER: Stichting „LEEUWARDER COURANT 1947" DIRECTEUR: S. Jonker. REDACTIERAAD: J. Piebenga en C. van Beem Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en feestdagen. Gedrukt bij de N.V. Erven Koumans Smeding, Leeuwarden. Bureau Voorstreek 103 Geopend 8.30—17 uur. Zaterdags 8.30—12.30 uur. Telefoon alle afdelingen 8344. BIJKANTOOR Sneek, Kleinzand 37. Telefoon 2020 17 Februari 19S3 No. 40 Abonnementsprijs: 44 ct. p. w., ƒ1.85 p. m., ƒ5.50 p. kw. Losse nummers 10 ct. Advertenties per ram-regel: algemeen tarief 27 ct. en bij contract resp. 25, 24, 23, 22, 21, 20 en 19 ct bij 500, 11)00, 3000. 6000, 10,000, 50.000 en 100,000 mm; editietarief: buiten Leeuwarden 14 en 1311 ct., Leeuwarden 18 en 1715 ct.; Ingezonden Med. driemaal advertentie-tarief; Familieberichten 16 cent. Brieven onder no. 50 cent extra. Girono. 272459 Dit no. bestaat uit 8 pag. Van het khaki naar de baggerlaarzen De taak van de militairen in het rampgebied is afgelopen en het leger in khaki heeft de leiding overgegeven aan het civiele leger in baggerlaarzen en leren jekkers. Een plotselinge overgave is dit allerminst, want de laatste week heeft geleidelijk het civiele apparaat reeds officieus aspecten van de opbouw overgenomen en er was geen militair die zich daartegen verzette. „De taak is nu aan de deskundigen", Is de algemene houding, en het militaire apparaat is er ten volle van overtuigd, dat deze opbouwtaak zo snel mogelijk aan de civiele sector moet worden over gedragen. De waardering van beide kanten is er ten volle. Enerzijds is men er van doordrongen, dat in de eerste rampzalige dagen de militairen het meest efficient konden optreden, en het voortreffelijk hebben gedaan, ander zijds beseft men, dat het hoog tijd is, dat er nu orde komt in de provisorische werkzaamheden en dat draglines en be kistingen betere hulpmiddelen zijn dan de zandzakken van het eerste uur. Werkwillig? Op St. Philipsland zijn aannemings- maatschappijen thans al bezig de vier grote gaten in de dijk t dichten en de drie beschadigingen aan de dijk te her stellen. Hoe lang het duurt voor de gaten dicht zijn hangt van twee factoren af: het weer (dat de laatste dagen zeer gunstig was) en de werkwilligheid van de arbeiders op het eiland. Daarnaast brengt de aanvoer van zand en klei nog zijn speciale moeilijkheden mee. Over die werkwilligheid zijn de meningen verdeeld. De eilandbewoners zeggen: „Wij doen wat we kunnen". De aan nemers wijzen er op, dat Zondag van de 300 arbeiders op St. Philipsland ei- slechts 100 aanwezig waren. De 200 afwezigen beriepen zich daarbij op religieuze principes. Op Schouwen-Duiveland en op St. Philipsland blijven voorlopig nog 32 militaire ducks in gebruik. Zij be horen met zoeklichten en de telefoon lijnen tot de weinige militaire hulp middelen die voorlopig nog blijven. De arbeiders werken niet zoals de mili tairen 's nachts door. Zij worden dan naar veiliger gebieden teruggebracht. De militaire hulp De bevelhebber van de derde mili taire afdeling, generaal majoor J. G. Warringa, heeft meegedeeld, dat ruim 12.000 militairen behulpzaam zijn ge weest bij het reddingswerk en inciden teel ook aan het herstel van de dijken. 22 hefschroefvliegtuigen dertien Amerikaanse en negen van de Engelse koninklijke marine hebben in Bra bant en Zeeland honderden slachtoffers uit een benarde positie gered. Zeven militairen werden gedood onder wie vier verdrinkïngsgevallen. Hier en daar werken nog genisten en infanteristen aan het herstel der dijken, zoals bij Dintelsas, Ossendrecht. Rilland Bath en Nieuw Vossemeer. Zo hebben militairen een geheel nieuwe dijk ge bouwd van zakken zand tussen Steen bergen en Halsteren. De incidentele hulpverlening in bovengenoemde ge meenten zal voorlopig gehandhaafd blijven. Hoe goed de militairen hier hebben gewerkt, blijkt in Rilland Bath, waar men meent, dat het herstel van de dijken alleen met hun hulp kan ge schieden. De waarnemend burgemees ter ziet de toekomst somber in. Er blijven te weinig militairen, zegt hij. De verbindingswegen zijn bovendien zeer slecht. Zodoende moet men met man kracht zandzakken aanvoeren. Dagorder De chef can de generale slaf heeft de volgende dagorder uitgegeven: „Nu de militaire bijstand ten behoé 'ban de watersnood in algemene zin is geëindigd, stel ik met voldoening vast, dat de Koninklijke Landmacht paraat is gebleken. Allen, zowel beroeps-, reserve- als dienst plichtige militairen hebben zich met hun gehele persoon ingezet, zonder aarzeling, dik wijls in koude, storm en regen, met onver poosde ijver, zonder acht te geven op ver moeidheid en veelal met moed gevaren trotserend, tot redding van mens en dier en tot het dichten of versterken van dijken. Zij hebben hun plicht gedaan zoals van een goed soldaat in het bijzonder in tijd van nood wordt verwacht." Rode Star in moeilijkheden De verbouwers en handelaren van Rode Star zijn in een moeilijke positie gekomen door de maximum-prijzen, die de regering heeft gesteld voor aard appelen. De prijs van Rode Star daalde door deze maatregelen van ƒ7.50 a ƒ8 per baal op 5.75 per baal. Aan de beurs te Franeker verwachtte men algemeen, dat de prijzen voor Rode Star nog wel zouden worden herzien, omdat deze aardappel een kwaliteitsproduct is.j een lage opbrengst per hectare era rooikosten. Langer verblijf in het Zuiden noodzakelijk geacht De Belgische premier van Houtte heeft gisteren doen uitkomen, dat de gezondheidstoestand van koning Boudewijn het kabinet zorgen baart. Zoals reeds gemeld werd heeft de premier Zondag een onverwacht bezoek aan de koning gebracht, die thans aan de Rivièra verblijft. De koning was daar reeds eerder naar toe gegaan, maar spoedig weer teruggekeerd, nadat in de Belgische pers scherpe critick was geoefend op het feit dat de koning zich naar het Zuiden begaf, terwijl een deel van het Belgische volk leed onder de gevolgen van de overstroming. een opwekkend middel zou geven. Eerste minister van Houtte zeide de koning te hebben medegedeeld dat iets dergelijks uitgesloten was. Premier van Houtte verklaarde ver der dat de koning geen longaandoening heeft. Wel moest zijn zwakke gezond heid steeds worden gecontroleerd en zijn bloed wordt voortdurend onder zocht. Voor herstel van zijn gezondheid is het noodzakelijk, zo zei de premier, dat de koning aan de Rivièra blijft, misschien voor verscheidene weken. Hij ontkende, dat de koning hem had ver zocht de dagbladen te beletten de koninklijke familie aan te vallen. Intussen wordt van de Rivièra ge meld, dat koning Boudewijn gisteren een autotocht van twee uur langs de kust heeft gemaakt. Leden van zijn entourage spreken de berichten uil Brussel tegen, dat hij aan een longaan doening zou lijden. Gisteravond laai, heeft van Houtte het Belgische kabinet in zijn ambts woning in buitengewone vergadering bijeen geroepen, hetgeen nogal onge bruikelijk is. Gewoonlijk vergadert men in het bureau van de premier. Na afloop van deze bijeenkomst ver klaarde de heer van Houtte: ..De twee hoofdproblemen van het land zijn op het ogenblik: koning Boudewijns slechter geworden gezondheidstoestand en de noodzakelijkheid, van spoedige hulp aan de slaohtoffers van de waters nood." De premier zeide dat de koning bij voortduring een te hoge temperatuur heeft. Toen de koning acht dagen leden van de Rivièra terugkwam en de overstroomde gebieden in de omgeving van Antwerpen bezocht, voelde hij zirfi ziek en koortsig, aldus de eerste mi nister. De volgende dag was hij vol komen uitgeput geweest, maar, zeide premier van Houtte, de koning verklaarde in staat te zijn tot het afleg gen van een nieuw bezoek aan de zee kust, omdat de dokter hem wel Buitenlands Overzicht He eerste grote aanval op het repu- men hun daden afwachten en Stevenson blikeinse regime in de Verenigde geloofde dan ook met (wat hii hier en Staten is gekomen van de kant van de daar in het land had horen mompelen) verslagen democratische candidaal voor dal het tijd is voor een verandering het presidentschap, Adlai Stevenson, die Over het ..team en Wilson zei Steven- na een vacantie uitgerust is teruggc- s9n- dat de ..star defense man' er ideaal keerd. Hoe uitgerust bleek uit een uitzag. Hii woog vier of vijf millioen. vlijmscherpe en humoristische speech, vjk bedoel dat hii goed en zwaar was. die hii in New York hield voor een Maar hp was direct al „penalized for schare opgetogen toehoorders. Niettemin bolding en dat is typisch voor Stevenson ^en groot deel van Stevensons rede vroeg hii de democraten Eisenhower en was evenwel in ernstige toon gehouden, zfin mannen een faire kans te geven en Hu waarschuwde de regering geen ulti llen te steunen zolang men van oordeel 2?a^a aan de bondgenoten te richten, was dat ze in het belang van het land De Russen worden niet afgschrikt wan- handelden. Zodra dat echter niet het ge- n.eer we onze geallieerden met finan- val was diende men in de oppositie te CIele sancties bedreigen, zo zei hu. Een komen. waarachtig bondgenootschap werkt •p.-. alleen door raadpleging en overtuiging. Daarin is Seen plaats voor een stok ach- ci itiek op verschillende maatregelen p.. ja deur hii ma,et dik of dun zün rnpuiwp hewind^^hp?1ropr^taaf Hpf Wa'n'neer we' de harten der mensen over ÏÏÏÏÏK, 2 ™-i «le htte wereld rullen winnen, aldus loslaten van de pnis- en looncontrole stevenson, da„ 2al dat njet 2iJ„ omdat bu voorbeeldheel.al veel bedenking «e- we eeri ^root (blg) maar gróót wekt. evenals de teneur van de politiek, (great\ land zijn welke de minister van landbouw.in de ^stevenson zei nog een groot aantal toekomst wil volgen, waarvan wij gis- andere dinKen. die de moeite van het teren melding maakten. Van de zude dei overwegen stellig waard zijn, temeer vakbeweging is men er begrijpelijker- waar hjj dat. deed in constructieve geest, wijze nauwelijks over gesticht, dat het m qd republikeinen zün dan ook opgejaagd de regering wemelt van ..big bosses uit n ij dig. Een van hun voormannen consta- de industriële- en geldwereld, in welk teerde bü wijze van wel zeer zwak gezelschap die ene loodgieter wat uit de tegenargument, dat wat de democraten toon valt en de rest eigenlijk alleen nog 7.eggen, thans niet meer telt, alleen wat maar accentueert. De keuze van Eisen- de republikeinen doen. En een ander hower van zijn medewerkers toont vooi- meende, dat Stevenson voorstander keur en bewondering voor de „ge- scheen te zijn van een „voortzetting van slaagde zakenmensen voor de wereld sinterklaas-programma voor Europa", van „business een bewondering die jyjaar Stevenson had de republikeinen trouwens volgens sommigen de hole in 2ij„ re(ie a,le kans gegeven: „de familie Eisenhower gekenmerkt heeft regering js net zo goed hun regering als van de tijd toen ze het nogal armelijk de 0nze", en het zal wel daarom zün. hadden. dat ze het gevaar voelden van een zo Die bewondering wordt door vele scherpzinnige tegenstander als deze ver- Amerikanen gedeeld, maar met zozeer siagen candidaai. Als hij op deze wijze wanneer het om een regeringsteam gaat. de republikeinen op de vingers blijft Zelfs m het land van de .dollar heeft kijken zjjn 7e nog njet gelukkig maar men dat langzamerhand wei wat anders voorlopig zullen ze rust hebben, want leren bekijken. Op zijn onnavolgbare Stevenson gaat op een wereldreis. wuze maakte Stevenson zich tolk van deze reserve door op te merken, dat het wel niet altijd waar zal zijn, wat de VerlOl VOOF Zeelui minister van defensie (Wilson, de man van de General Motors) zei: dat wat Sinds 1 Februari is in de C.A.O. voor goed is voor de General Motors ook zeevarenden een wijziging opgenomen goed is voor het land. Eisenhowers ..gou- en in werking getreden betreffende de vernement van zakenlieden" zou ertoe Zondag. Gold voorheen de regeling, dat kunnen leiden dat de „New Deal" wel aan de zeeman voor iedere maand op eens een „big deal" kon worden, nu de zee doorgebracht, twee vrije dagen wer- New Dealers Washington hebben ver- den vergoed, thans is bepaald, dat voor laten en plaats hebben gemaakt voor de de Zondag op zee doorgebracht een vrije „car dealers", zo zei hy. Niettemin moet dag aan de wal zal worden toegekend. Friese kunstenaars in actie voor het Rampenfonds De Friese kunstenaars, verenigd in het „Boun fan Fnjske Kunstners" hebben een actie op touw gezet om gelden bijeen te brengen voor het Nationaal Rampenfonds. Zij steldep» materiaal beschikbaar voor een vs. kooptentoonstelling in het Provincie huis te Leeuwardendie Donderdag wordt geopend en zullen reproducties van werken van vijf Friese schilders ten verkoop aanbieden, waarvan de bruto-opbrengst (darik zij de mede werking van hen, die de reproducties maakten en voor de verspreiding zul len zorg dragen) aan het Rampenfonds ten goede zal komen. Over deze actie die, naar wij hopen, de volledige steun van de bevolking van Friesland zal hebben, vindt men alle nadere ge gevens op pagina 3. Het jongste prinsesje. Marijke. Ze wordt morgen zes jaar. De heer de Clercq wilde geen samenwerking. Wel een cabaret-programma In verband met de verklaringen van de A.V.R.O.-voorzitter, de heer G. de Clercq op een gewestelijke bijeenkomst van de A.V.R.O. hebben de directeur van de K.R.O., en de voorzitters van de N.C.R.V. en V.A.R.A. een verklaring uitgegeven, waarin zij o.m. zeggen, dat de omroepberichten van Zondag 1 Februari en het grootste deel van Maandag 2 Februari verwarrend waren, om dat over beide zenders niet dezelfde berichten werden gegeven. Bovendien waren er berichten voor de uitzending waarvan de omroepverenigingen geen verantwoordelijkheid mochten dragen. In verband hiermee hebben de N.C.R.V. en de V.A.R.A. Maandag, toen zij in de aether waren, besloten tot het coördineren van de berichtgeving over beide zenders, terwijl omtrent het uit spreken van deze berichten contact werd gezocht met de regeringsvoor lichtingsdienst. De K.R.O.. die Dinsdag in de aether kwam, was onmiddellijk bereid de getroffen regeling te conti nueren en stelde zich daartoe in ver binding met de betrokken A.V.R.O.- functionaris. Deze achtte het voort zetten van de regeling vanzelfspre kend, doch moest zijn aanvankelijke toestemming later op gezag van de heer de Clercq intrekken. De reportages Op Dinsdag 3 Februari besloten de vertegÊMjvoordigers van de reportage- afdelihtèn van K.R.O., N.C.R.V. V.A.R.A. tot volledige samenwerking reportagegebied. hoewel zij ver nomen hadden dat de A.V.R.O. daar aan niet wenste deel te nemen. Ten overvloede heeft de programma commissaris van de N.R.U. de heer de Clercq opgebeld om hem-te vragen of het juist was dat de A.V.R.O. aan deze samenwerking niet wilde meedoen. Dit werd door de heer de Clercq be vestigd. Op Dinsdag 3 Februari heeft de heer Lugtenburg namens de A.V.R.O. in een vergadering van de televisie coördinatie-commissie meegedeeld, dat Op haar vele tochten dooi hel getroffen gebied heeft koningin Juliana ook een bezoek aan Oude Tonga gebracht. Voor het hcfschroefvliegtuig met twee Neder landse en een Engelse vlieger, die bij de hulpverlening zijn ingeschakeld. de heer de Clercq wenste dat het cabaret-programma op Vrijdagavond 6 Februari normaal zou doorgaan. Onmiddellijk na deze vergadering heeft de secretaris van de Nederlandse Televisie-Stichting de heer de Clercq opgebeld en zijn verwondering over dit voornemen uitgesproken. Toen tijdens dit gesprek bleek dat de heer de Clercq vasthield aan zijn voor nemen. heeft de secretaris van de N.T.S. nog dezelfde avond in overleg met de andere leden van het dagelijks bestuur een spoedvergadering van dit bestuur uitgeschreven op Woensdag morgen. Eerst in deze spoedvergade ring heeft de heer de Clercq meege deeld van zijn voornemen af te zien. De vraag of de regeringscommissaris a! of niet zendtijd van de A.V.R.O. heeft gevorderd, is weinig interessant, daar het immers duidelijk is. dat de heer de Clercq de op Maandag tot stand gekomen coördinerende regeling inzake de berichtgeving niet wilde continueren, maar de toestand wilde herstellen waarbij over beide zenders niet dezelfde berichten zouden worden uitgesproken. Dat de regering dit niet wenste te aanvaarden, is begrijpelijk. Dat de heer de Clercq zijn eigen hou ding tracht goed te praten door het werk van anderen in discrcdiet te brengen is minder begrijpelijk aldus de verklaring. De heer de Clercq zei: geen com mentaar toen hem z'n mening over dit communique werd gevraagd. Ontevredenheid bij Deense soldaten Over verschil in diensttijd Gisteren heeft zich bij verschillende Deense legeronderdelen een verschijn sel voorgedaan, dat bedenkelijk dicht de muiterij naderde. Een paar honderd soldaten gingen in hongerstaking, elders marcheerden grote groepen op met onbekende bestemming. Een deel hunner kon bewogen worden terug te keren. Anderen evenwel gingen door. Dit alles werd veroorzaakt door het verschil in diensttijd bij de landmacht. Door verschillende oorzaken poli tieke beslissingen, maar ook gebrek aan kazerneruimte wordt slechts een deel achttien maanden onder de wapenen gehouden, terwijl de rest na een jaar naar huis gaat. Gisteren werd bekend welke eenheden met Mei wel en welke niet zouden afzwi aien en d*t heeft het verzet in het leger geroepen. De offi ciële diensttijd blijft intussen achttien maanden, evenals voor de luchtmacht. De marine dient vijftien maanden. Wij en de anderen Orofessor mr. A. C. Josephus Jitta 1 trekt de thans zo actueel ge worden kwestie van de positie der waterschappen blijkens een artikel in de „Haagse Courant" in het veld der algemene politiek, waarvan het trou wens inderdaad een aspect is. We zul len het er wel allemaal over eens zijn we wezen er reeds op, dat ook minister Algera wijziging in de positie der waterschappen met grote voor zichtigheid wil hanteren dat zo oude en beproefde instellingen als deze publiekrechtelijke lichamen niet alleen recht hebben op eigen bevoegd heden en een eigen plaats binnen de gemeenschap, maar dat dit ook in het belang is van een goede gang vsn zaken. Een overmaat van centralisatie sommigen vrezen dat dit op de achtergrond van de door de storm ramp versnelde evolutie staat zou een belemmering kunnen vormen voor de behartiging van sinds eeuwen locaal verzorgde, de streekbevolking zeer nauw rakende, belangen. En in het algemeen zal ook een ieder wel be amen dat de ontwikkeling van de moderne staat een zekere mate van decentralisatie eist. wil de democratie zich handhaven. Een zekere mate. Want hier begint de reserve, èn het compromis, waar naar men tegenwoordig zo ijverig zoekt. En de noodzaak hiervan wordt nu juist zo prachtig geïllustreerd door de door prof. Josephus Jitta aange haalde oude leus: „Wie water deert, die water keert". Die leus heeft immers twee kanten, en met die andere kant. waarop de professor niet doelde, zijn in de praktijk ontelbare velen en twisten, ja moord en dood slag verbonden. Nog enkele dagen na de overstromingsramp moest men een poging verhinderen om een kleine polder ten koste van een naastliggende droog te krijgen. Zo er ooit aanleiding was om het door de professor gepro pageerde „doppen van zijn eigen boontjes" uit een publiek belang met de grootste reserve te bekijken, dan is het wel bij het wegwerken van het water, waarbij bijna altijd de buren en soms heel verre betrokken zijn. Prof. Josephus Jitta zal het ook wel niet zo eenvoudig bedoeld hebben als hij het zwart op wit heeft gezet, maar hét is misschien wel eens goed, dat een bijzonder geval in zó forse contouren tot algemene stelling wordt om- getekend. Des te helderder komt dan voor de geest te staan welke beginse len, hoe „gezond" men ze ook mag achten, door de maatschappelijke ont wikkeling zelf waarschijnlijk voor goed bij hun practische toepassing in belangrijke mate gebonden zijn. Maar daarnaast ook welke consequenties men zal hebben te vermijden van de, uit een oogpunt van sociale nuttigheid en economische efficiency overigens verdedigbare, coördinatie en samen trekking van beheer. Boter en „boter" I-Iet wetsontwerp, dat bij de Kamer is ingediend en dat beoogt door een aanvulling van de boterwet ..mis leidende aanduidingen" van margarine bij de „aanprijzing" van dit fabriek matige product onmogelijk of althans strafbaar te maken, herinnert weer eens aan de strijd tussen boter en margarine, tussen de boeren en de margarinefabrikanten. die echter langzamerhand in een ander vlak is komen te liggen. Twintig jaar geleden ging het om de voedzaamheid en zo. Daar is toen heel wat pennestrijd over gevoerd. Vandaar dat de margarine fabrikanten toen werkten met „boer derij-emblemen". waarnaar merk waardigerwijze bij het indienen van het wijzigingsontwerp ook nu nog ver wezen wordt. We geloven niet. dat er iemand in Nederland is, die thans nog gelooft, dat margarine iets met de boerderij te maken heeft. Men weet zo langzamerhand wel. dat margarine geen weet heeft van de koe. De strijd ligt dan ook geheel in het vlak van het huishoudelijke budget, niet alleen in ons land, maar zelfs in het rijke Amerika, waar de margarine enorm terrein heeft gewonnen. De boter moet het hebben van de bewuste voorkeur dergenen, die het betalen kunnen. Positieve propaganda om hen vast te houden (en niet aan de margarine te laten „wennen") zal wel meer uit werken dan het tegenhouden van ..zuivel-achtige" reclame voor marga rine. En overigens is het maar geluk kig, dat de boeren vele kanten uit kunnen met hun melk. Er is één ding. waarop we de minister zouden willen wijzen. Mis schien haalt hij nooit boodschappen ■oor zijn vrouw, maar als hij het doet, moet hij op een Zaterdagmiddag eens een tijdje in de winkel blijven staan. Dan zal hij merken, dat als er „boter" wordt gevraagd een pakje margarine op de toonbank wordt gelegd. Niet éénmaal, maar tienmaal. Men noemt een merk óf zegt. „boter", maar bijna nooit „margarine". En het lijkt ons een hele toer om dit groeiend volks gebruik dat in wezen voor de boter veel erger is dan de zuivelfantasie der margarinefabrikanten door middel van de wet te keren. Het bordje „mar garine" waar de politie zo op let is er al een farce door geworden. v. B. Het Europees Verbond van Klavier- instrumentenbouwers en -technici kan, dank zij buitenlandse hulpaanbiedingen, in dringende gevallen hulp verlenen bij de restauratie van door de watersnood be schadigde muziekinstrumenten.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1