De evacuatie van Zierikzee
verloopt traag
Duitsland stelt voor millioenen
marken materiaal beschikbaar
De zee geeft en neemt
Veerboot wordt gevangen
PROPAGANDALEIDER EISLER
NAAR 'T WESTEN GEVLUCHT
Verliest Rusland prestige
in het Verre Oosten
Italiaans
medeleven
Bewoners weigerden het
te verlaten
stadje
Beursen opendijken dicht
werd een succes
Emigreren?Ja, zeggen twee
op de tien Nederlanders
GELDERS DAGBLAD
MAANDAG 16 FEBRUARI 19*3.
Duitse ministerie van Economische
Zaken sal hulpactie uitvoeren
Franse schrijvers helpen
Holland
(Telefonisch van onze Pargse
correspondent)
In de campagne ten bate van de
Nederlandse slachtoffers van de over
stromingsramp hebben zich nu ook de
schrijvers gevoegd. In het Palais de
Chaillot hadden zich gistermiddag al
wat Frankrijk aan literaire roem be
zit, de Nobelprijs-winnaar Frangois
Mauriac, de romancier Marcel Aymé
de dramaturg en philisoof Albert Ca
mus, en een kleine 50 anderen, achter
stalletjes opgesteld, om hun boeken te
verkopen, waarvan de opbrengst aan
het Nederlandse Rampenfonds zal wor
den afgedragen.
De Parijse kunstwereld schijnt nu
trouwens in zijn geheel voor Holland
in beweging te geraken.
De opera geeft zo binnenkort een'
voorstelling, onder auspiciën van de
president der republiek, waarvan de
recette geheel ten goede zal komen
aan de Nederl. wederopbouw, welk
initiatief door verschillende Parijse
theaters zal worden gevolgd. Bij die
uitvoeringen zien alle artisten en het
overige personeel van hun gages ai,
zodat er waarschijnlijk flinke bedra
gen verzameld zullen kunnen worden.
Van de kant van de Franse textiel
industrie zijn gisteren 5000 jute. zak
ken per vliegtuig naar Holland ver
stuurd. Terzelfder tijd startten drie
grote trucks, volgeladen met linnen
goed en kleren, op de binnenplaats van
de Parijse prefectuur.
Drie millioen francs, de opbrengst
van een collecte van de Parijse politie,
zal na aankomst in Nederland even
eens aan het Rampenfonds worden af
gedragen.
Jn Den Haag zijn besprekingen gevoerd tussen een Duitse missie
enerzijds en ambtenaren van de Nederlandse departementen van
Buitenlandse Zaken, Verkeer en Waterstaat en Economische Zaken
anderzijds over de hulpverlening van de Westduitse bondsregering
bij de wederopbouw van de door de watersnood getroffen Neder
landse gebieden. De Westduitse bondsregering zal voor een waarde
van enige millioenen Duitse marken materiaal en Duitse werktui
gen ter beschikking stellen.
Duits bedieningspersoneel wordt ter
beschikking gesteld voor voertuigen
en vaartuigen, diesellocomotieven,
baggermolens, walsen met rupsban
den e.d. Het loön van deze vaklieden
zal het Duitse ministerie van Econo
mische Zaken voor zijn rekening ne
men. Eventuele in Nederlandse munt
te betalen, bij het loon komende kos
ten zullen door de Nederlandse rege
ring worden betaald.
De Nederlandse centrale ambtelijke
instantie zal zorgen dat de materialen,
die alle aan ons land worden uitge
leend, na afloop van de hulpactie naar
Duitsland terug worden gebracht.
Het Duitse ministerie van Economi
sche Zaken zal de hulpactie uitvoeren
volgens de wensen van de Nederland
se regering en in het bijzonder zorgen
voor het bijeenbrengen van de ge
wenste materialen, voor het vervoer
naar Nederland en voor de aflevering
op een door de Nederlandse regering
aa te vijzen plaats.
De Nederlandse regering zal zorgen
dat de goederen door een nog nader
aan te wijzen centrale instantie wor
den overgenomen en ze naar eigen in
zicht doelmatig doen gebruiken. Het
Duitse ministerie Van Economische
HHH
Vier kilometer is de veerboot „Willemsdorp"die de verbinding onder
hield tussen Kruiningen Haven en Pérkpolder, door de onweerstaanbare
kracht van de elementen weggeslagen. Thans ligt het schip op het land
tussen Krabbendijke en Kruiningen. Bij gunstig tij zal men trachten de
Willemsdorpweer in haar element terug te.brengen; thans is men druk
bezig de lading kolen te lossen. Rechts van het schip ligt een werkschip,
er omheen ligt een aantal lichters, die hun werk alleen bij vloed
kunnen doen: bij eb ligt de „Willemsdorp" op het droge
Betrouwbare Aziatische en Wes
terse waarnemers te Bandung
menen, dat de Russische pogingen
om de Aziatische delegaties te be-
invloeden op de negende voltallige
vergadering van de Economische
Commissie voor Azië en het Verre
Oosten, die te Bandung Is gehou
den, mislukt zyn.
Deze waarnemers zeiden te geloven,
dat het prestige van Rusland in de
ogen van degenen aar. de conferentie
tafel zwaar geleden had in vergelij
king met de vergaderingen van twee
of drie jaar geleden, toen de Russi
sche raadgevingen op gelijke voet als
die van de Westerse mogendheden
waren aanvaard.
In de laatste vergadering, zo zeiden
deze waarnemers, waren het voorna
melijk Aziatische landen, die de voor
stellen van de Sovjetrussische dele-
Vastenbrief episcopaat
ZONDAGMORGEN is In de
Rooms-katholieke kerken van
ons land een gezamenlijk herder
lijk schrijven van de Nederlandse
bisschoppen voorgelezen. Het we rel
voorafgegaan door de mededeling,
dat reeds voordat, de grote natio
nale ramp van Zondag 1 Februari
over ons volk losbrak, de bis
schoppen hadden besloten om de
vastenbrief van dit ja ar te wyden
aan het a.s. eeuwfeest van het
herstel der hiërarchie in Neder
land.
„Al staan ons hart en onze geest
thans niet naar feestvieren, aldus deze
mededeling, toch hebben c'e hoog
waardige bisschoppen gemeend deze
va 'enbrief niet te moeten intrekken.
Het gaat immers bij de a.s. herden
king var. 't honderdjarig bestaan van
de eigen kerkelijke hiërarchie niet om
een feest van uitbundigheid en uiter
lijkheid. Het gaat allereerst om de
geestelijke waarden, die het herstel
van de kerkelijke hlërachie ons heeft
gebracht,"
De brief zelf herinnert er aan, dat
op 4 Maart 1S53 paus Pi us IX de lei
ding van de Rooms-katholieke kerk
in.Nederland wederom in .handen
heeft gelegd van bisschoppen, die
ieder eer eigen bisdom zouden bestu
ren. Op die dag werd tevens de Ne
derlandse kerkprovincie opgericht. Na
de middeleeuwen heeft de Rooms-
katholieke kerk in Nederland ruim
twee eeuwen lang bestaan bijna ge
heel zonder een eigen bischoppelijk
bestuur.
gatie beantwoordden en tegenspraken,
terwijl de Westerse delegaties over het
algemeen weinig zeiden en liever wil
den luisteren.
Waarnemers noemden de Russische
tactiek op de conferentie verouderd
en zeiden, dat deze bedoeld waren om
het geduld te beproeven van de- Azia
tische delegaties, die de conferentie
zaal niet wilden gebruiken als „klank
bord voor. Russische propaganda en
forum voor aanvallen tegen de Wes
terse mogendheden".
Een Aziatische afgevaardigde, die
wees op de Russische oppositie tegen
het plan om verschillende Aziatische
landen in staat te stellen volledig lid
van de commissie te worden, zeide te
menen dat iemand de volgende confe
rentie moet voorstellen Rusland van
de commissie uit te sluiten.
Aziatische en Westerse waarnamers
waren het er over eens, dat de Rus
sische delegatie oppositie tegen zich
had verwekt door de bewering, dat
vele Aziatische leden van dé commis
sie nog ortder overheersing van kolo
niale mogendheden stonden. Aziatische
landen ter conferentie legden de na
druk op het belang van hun ontwik
kelingsprogramma's en zeiden, dat zij
hulp van de Verenigde Staten, Enge
land en andere Westerse landen had
den ontvangen, maar niet van Rus
land.
Joods minister in
Kremlin bijgezet
DE URN met de as van Lev
Zaharowitsj Mekhlis is Zon
dag met staatseer bijgezet in een
muur van het Kremlin achter de
graftombe van Lenin. Mekhlis, een
der meest vooraanstaande Joden
ln Rusland en voormalig minister,
was Vrijdag in de ouderdom van
64 jaar overleden.
Zaterdag hadden regeringsleiders
om beurten de wacht betrokken bij
het stoffelijk overschot, dat lag opge
baard in het gebouw van de vakver
enigingen, waar velen de dode de laat
ste eer kwamen bewijzen.
Een begrafenis op het Rode Plein
is een eer, die alleen bewezen wordt
aan de hoogste functionarissen van de
regering en de partij.
Mekhlis was hoofd van het ministe
rie van staatstoezicht in de jaren 1940
tot 1950. Plij trad af om gezondheids
redenen.
Zaken zal bij de centrale instantie een
erbindingsman detacheren, die by
eventuele moeilijkheden met genoemd
ministerie overleg zal plegen.
(Van onze correspondent te Rome)
Het Italiaanse medeleven met de
ramp in Nederland neemt steeds
grootser vormen aan en groeit uit tot
iets overweldigends.
De radio-actie verzamelde reeds 180
millioen lire, dat is een kwart millioen
gulden. Het grote dagblad „Stampa"
te Turijn opende een lijst waarop al
ruim 32 millioen lire, of meer dan
tweehonderdduizend gulden, is ge
stort. Verschillende winkels gaven het
volledige incasso van een dag, en er
verden toneelvoorstellingen ten bate
van de slachtoffers gegeven.
Het bedrag van 200 millioen lire, dat
op de eerste dag door de regering werd
geschonken, is door particuliere bijdra
gen reeds meer dan verdubbeld, onge
rekend de goederen. De Bond van
Oud-strijders en Oorlogsverminkten
overhandigde een millioen lire aan de
secretaris van de Wereldfederatie van
Oud-stryders ten behoeve van de ge
troffen gebieden. Te Rome is een ten
toonstelling geopend in het Flatge
bouw, waarvoor tientallen schilders
een werk ter verkoop hebben afge
staan.
De Nederlandse' gezant bedankte
gisteren diepgeroerd de directie van
de radio voor de grandioze hulpactie.
Uw correspondent had. een langdurig
gesprek met premier De Gasperi, die
zeide te begrijpen, dat uitzending van
kinderen voor de ouders bezwaarlijk
is. Indien Nederland zo merkte hij
verder op echter aan bejaarde men
sen tijdelijk een rustig onderkomen en
goede verpleging wil verschaffen, dan
zijn deze mensen welkom in Noord-
Italië, het merengebied en de Voor-
Alpen.
Joan Beton, een 28-jarig Engels revue
sterretje, het meisje, dat met de troe
pen, die de slag om Arnhem leverden,
meetrok en als eerste vrouw deze stad
betrad, is naar Korea vertrokken,
waar zij zes weken voor de soldaten
zal optreden als zangeres van revue
liedjes, hetgeen zij ook deed tijdens de
slag om Arnhem, hoewel toen het
kanongebulder haar soms dwong om
op te houden. Joan woont thans in
Londenmet haar echtgenootdie
advocaat is.
jQe droevige uittocht van Zierikzee vordert slechts langzaam. Om kwart
voor elf zijn Zondagmorgen 125 evacué's uit Zierikzee vertrokken.
Er moesten er 1000 vertrekken. Met een sleepboot en een barkas van de
Britse marine zijn ze naar cle „Schelde" gebracht, die voor de haven
met de „Lelie" ligt te wachten. De „Schelde" en de „Lelie" bieden nog
plaats voor honderden anderen. Maar op de kade van Zierikzee zijn er
nog maar enkelen achtergebleven.' Of die honderden zullen komen?
De gaten in de dijk. van het haven-
kanaal veroorzaken met het hoge tij
een ware branding dicht bij de ingang.
De „Schelde" en de „Lelie" kunnen
niet in de haven komen. De kleine
schepen durven het niet aan met zo
veel passagiers het kanaal uit te va
ren. Pas om elf uur neemt de storm
iets af en verlaten deze scheepjes de
haven. Grimmig staan de gezichten
van de op elkaar gepakte evacué's. Het
afscheid valt zwaarder dan men hun
kan aanzien. Bitter is de stemming
Oogst van cle eerste avond: ruim
driekwart millioen
Radio en televisie hebben bewezen,
dat zij een grote rol zullen meespelen
in de actie voor het Rampenfonds. In
deze eerste Zaterdagse uitzending
van „Beurzen open, dy'ken dicht'"
stroomden geld, initUWven en ge
lukkige voorbeelden van geldinzame
lingen in de luidspreker en op het tele
visiescherm en de oogst van deze
avond mag er zyn: ruim driekwart
millioen.
Luisteraars en televisiekijkers
de laatsten in bijzondere mate, al viel
de beeldzender enige tijd uit zijn
getuige geweest van het begin van een
springgetij van hulp en medeleven,
van de solidariteit ook, welke het ka
rakter van ons volk in bange dagen
verwarmt en siert.
Het totaal van „Beurzen open, dij
ken dicht" op giro 17, postbus 17,
Hilversum en in contanten sloot
Zaterdagavond op 803,503,77. Daar
bij is de aan prof. Kors toegezegde en
aan het Rampenfonds overgemaakte
GERHARD EISLER, het voormalige
hoofd van de Oostduitse propagan
da en eertyds communist nummer één
van de V.S., ls naar Wesit-Berlyn uit
geweken.
De Amerikaanse autoriteiten in Ber
lijn zouden naar hem zoeken, daar Eis-
ler nog een gevangenisstraf moet on
dergaan wegens onwettige communis
tische activiteit in de V.S. Een Ame-
'ikaanse woordvoerder heeft Zondag
verklaard het bericht te kunnen be
vestigen noch tegenspreken. Eisler wist
in 1949 met het Poolse passagiersschip
Batory uit de V.S. naar Oost-Duitsland
te ontsnappen. Het Oostduitse minis
terie van voorlichting, waarvan hij in
1949 de leiding kreeg, is de vorige
maand ontbonden.
Volgens de jongste geruchten zou
Eisler, waarvan gezegd wordt, dat hij
van Joodse afkomst is, zich m Oost-
Berlijn in huisarrest bevinden. Com
munistische bladen hebben Eisler vaak
gecrïtiseerd, omdat zy van mening wa
ren dat zijn propaganda niet doeltref
fend was.
Het Westduitse motorschip March-
land", dat op weg was van Hamburg
naar Berlijn, is in Oost-Duitsland door
de volkspolitie beschoten en in beslag
Serveersters stalen uit
collectebussen
De Bussumse politie heeft drie
serveersters uit een Bussumse
schouwburg aangehouden, die er
van worden verdacht gelden te
hebben verduisterd uit collecte
bussen voor liefdadige doeleinden.
Een van hen, de 44-jarige J. M. uit
Bussum bleek geld te hebben wegge
nomen uit de bus voor het Nationaal
P^a.mpenfoncls, Tijdens het onderzoek
kwam aan het licht, dat zy en de 42-
jarige M. S., alsmede de 41-jarige A.
B. uit Hilversum meermalen geld had
den weggenomen uit bussen, die wer
den gebruikt tijdens de Kerstdagen
voor een inzameling voor het Bio-
vacantie-oord.
Eerherstel voor
Marianne
De uitgever van het Amerikaanse
tydsehrift „Life", Henry Luce, heeft
zijn verontschuldigingen aangeboden
voor de „ongelukkige toon" van een
hoofdartikel in zijn' blad .over Frank-
rijk.-
In het betrokken artikel werd
„Marianr.e" vergeleken met een dame
van lichte zeden, die geld probeert
los te krijgen van „Uncle Sarn". De
Franse nationale vergadering werd
een circus genoemd. Het stuk heeft
grote verontwaardiging in Frankrijk
gewekt.
In een brief aan de directeur van
„France Soir", het meest verspreide
blad in Frankryk, zegt Luce: „De be
ledigende passage was niet anders
dan een grap. Laten wij het er over
eens zyn, dat het hoofdartlikel niet
gelukkg. was". Luce voegde hieraan
toe dat het hem voor kwam, dat hu-
i mor geen uitvoerartikel is.
genomen. De kapitein liep verwondïn-
en op.
Het incident deed zich voor op de
Elbe bij "Wittemberg, waar de Oost-
Duitsers eer nieuwe controlepost had
den gevestigd. De kapitein, die hier
van niet op de hoogte was, was de
post zonder stoppen gepasseerd.
EEN HERINNERINGSBORD
WATERSNOOD 1953
Een ingezetene van Cocvorden heeft
een herinnerïngsbord ontworpen en ge
schilderd naar aanleiding van ,"e wa
tersnood. Een wandbord, dat door zijn
symboliek en de woorden „heldhaftig-
vastberaden-barmhartig" vertokt, dat
Nederland ook deze ramp te boven zal
komen. Door middel van kaarten met
de afbeelding van het bord hoopt men
bestellingen cp het bord te krijgen, De
borden worden geheel gratis in hand
werk vervaardigd en de baten zijn
volgens de vervaardiger bestemd voor
het Nationaal Rampenfonds.
,ton" van een luisteraar niet meege
rekend. Bovendien kón aan een arts in
het getroffen gebied een door een Am
sterdamse firma aangeboden auto wor
den toegewezen, heeft het fonds de
nodige staatsloterij-briefjes en zelfs
een aandeel „Feyenoord-stadion" om
te verkopen om over andere bezittin
gen als sieraden e.d. te zwijgen.
Tenslotte kwam de directeur van 't
Koningin Wilhelminafonds dat zelf
van de haak-in-actie zo profiteerde
een bijdrage van 40.000,aanbieden
als eerste gift van de opbrengst van de
verkoop der ramplucifers. Het Kan
kerfonds, heeft zijn lucifersactie name
lijk omgeschakeld en binnenkort zul
len in geheel Nederland deze doosjes
ramplucifers te koop zijn.
Schade aan telefoon
verbindingen
Aan het materieel van de telefoon
verbindingen in 't rampgebied is on
noemelijk veel schade berokkend. Van
de automatische centrales zijn er drie
verdronken, n.l. 's-Gravendeel en Her-
kingen, plus de nieuwe .centrale te
Stellendam, die juist dezer dagen ge
reed zou komen. Van het gebouwtje
is zelfs een gehele zijmuur wegge
slagen.
Ceruent voor de
Moerdijk
Een fabriek in Denemarken en een
fabriek in Luxemburg hebben beide
cement ter beschikking gesteld, spe
ciaal voor het herstel van de zo be
langrijke Noord-Zuid wegverbinding
over de Moerdyk. Aan het herstel
van deze verbinding wordt op het
ogenblik met man en macht gewerkt.
Geen overstromingen in
Engeland
Uit alle Engelse kuststreken zijn be
richten ontvangen, dat de herstelde
zeeweringen het hebben gehouden.
Voor de eerstkomende dagen, waarin
de vloed zijn hoogste stand zal berei
ken, worden geen stormen voorspeld.
onder "de mensen. Naast ons op de
kade staat een groepje. Onder hen is
een grondwerker. Hij begrijpt niet
waarom hij weg moet. Hij laat ons zijn
eeltige handen zien. Gisteren kreeg hij
de aanzegging met zijn gezin te ver
trekken. Zijn werk voor de Heide
Maatschappij bij het dijkherstel heeft
hij in de steek moeten laten. „Wille
keur, meneer", verzekerde de mannen,
ds zij het over de verblijfsvergunnin
gen hebben. „Nog erger dan onder de
Duitsers", zo lucht een hunner zijn
moed, een uitlating, die meer een aan
duiding is van de heersende stemming
dan een tekening van de situatie.
Behalve deze 125 Zierikzeeërs, zijn
Zondag geen evacué's afgevoerd. Het
gemeentebestuur'heeft besloten dat zij,
die geen verblijfsvergunning hebben ge
kregen, tot heden gelegenheid hebben
hun vertrek voor te bereiden. Vanavond
moeten zij Zierikzee hebben verlaten.
In totaal zullen dan 187 gezinnen
ongeveer 750 personen moeten zijn
geëvacueerd. Zondag is tydens kerk
diensten wederom gewezen op de nood
zaak van evacuatie van hen, die niet
in het arbeidsproces zijn ingeschakeld.
Politie houdt in de straten ménsen aan.
om naar verblijfsvergunning te vragen.
Bij het ontbreken daarvan wordt geen
dwang uitgeoefend. Deze mensen wordt
uiteengezet, waarom evacuatie bittere
noodzaak is. Ditzelfde gebeurt by con
trole in de huizen. Daarbij wordt er nog
op gewezen, dat de versterkte, gemeen
tepolitie de achter te laten eigendom
men zal beschermen, waardoor voor
niet weinigen de laatste weerstand om
de stad te verlaten wordt weggenomen.
Het gemeentebestuur heeft voorts een
speciale regeling getroffen voor de
middenstanders. De nog in Zierikzee
aanwezige winkeliers, die moeten
evacueren (ongeveer 25) krijgen 14
dagen tijd om hun voorraden in te pak
ken en desgewenst mee te nemen. Hun
gezinnen moeten echter Maandag ver
trekken. Zij. die Zaterdag en Zondag
al zijn weggegaan, mogen enkele da
gen terugkomen. Mede dank zij deze
soepelere maatregelen bestaat de hoop,
dat de evacuatie zonder grote moeilijk
heden wat de aangewezen 187 gezin
nen betreft, haar beslag zal krijgen.
Evacué's krijgen
contanten
Binnen enkele dagen kunnen de bur
gemeesters een mededeling verwach
ten van de directeur van het Natio
naal Rampenfonds. Zij worden daarin
gemachtigd aan de in hun gemeente
vertoevende evacué's, die dit wensen,
een bedrag uit te keren van tien gul
den per volwassene, van vijf gulden
voor kinderen boven vijftien jaar en
van 2.50 voor kinderen beneden vijf
tien jaar. De burgemeesters is ver
zocht met de uitbetalingen te wachten
tot de desbetreffende circulaire is ont
vangen. De bedoeling is, de geëva-
cueerden in staat te stellen de meest
noodzakelijke artikelen aan te schaf
fen. zoals scheer- en naaigerei, tan
denborstel, zeep e.d.
Sinds 1200 sijn 600.000 ha. veroverd
(Van onze Haagse redacteur
JJE RAMPZALIGE STORMVLOED van 31 Januari heeft eens
te meer de aandacht gevestigd op het moeilijke probleem van
dè afdamming der zeearmen. De'minister van Waterstaat, mr. J.
Algera, heeft, zoals bekend, in de Tweede Kamer medegedeeld,
bij de behandeling van zijn begroting: Ik geloof, dat het alleszins
gewenst is, dat een onderzoek (tot afdamming van de zeearmen)
plaats vindt, al ben ik mij bewust, dat hierbij ook grote nadelen
kunnen zijn betrokken.
De minister zag als le grote voordelen van de afdamming, dat
het vernieliugsgevaar er beter door kan worden bestreden, dat
de tussenwateren daardoor bun semi-mariliem karakter zouden
verliezen, dat bet vraagstuk van de vaste oeververbindingen zou'
kunnen worden opgelost, dat er een directe verbinding. _kau zijn
tussen de Zeeuwse eilanden en Zuid Holland en dat er grote be
sparingen kunnen ontstaan, wat betreft het onderhoud van de
dijken.
Wederom heeft het Nederlands In
stituut voor de Publieke Opinie aan
honderden mannen en vrouwen uit alle
rangen en standen van de 'gehele Ne
derlandse bevolking de vraag gesteld:
„Wat zoudt u het liefste doen indien
u- de keus had: in Nederland blijven
of in een ander land gaan wonen?"
De antwoorden vroeger en nu lui
den:
geen
blijven emigreren
In 3 947
6C%
32%
8%
1948
56>/2
32 V2
11
1949
- 67
29
4
1950
70
25
5
1951
69
26
5
Nu
76
21
3
Er valt een dalende tendens te con
stateren in de lust om te emigreren.
Van 32% in de jaren 1947 en 1948 is
deze thans gezakt tot 21%.
De ouderen boven 50 jaar voelen be
langrijk minder voor emigra ie dan de
mensen beneden 50 jaar. Van de leef
tijdsgroep tot 50 jaar zou 1 op de 4
wel willen emigreren. Bij de groep van
5065 jaar is er 1 op de 8 h 9, ter-
Vi'cdesklokken luiden
in Hirosjima
In de Japanse stad Hirosjima zijn vier
klokken aangekomen, die als sym
bool van de vrede door de eveneens
zwaar gebombardeerde Duitse stad
Bochum zijn aangeboden. Onder grote
belangstelling van de bevolking werden
zy overgebracht naar het herdenkings
beken, waar zij driemaal per dag zul
len worden geluid ter herdenking van
de atoomaanval op de stad in 1945,
wijl de „oudjes" boven 65 jaar slechts
1 van de 20 gevallen ons land lefini-
tief zouden willen verlaten.
Een ton voor de oud
verpleegsters
In alle stilte gezien de waters
nood is dezer dagen onder eiding
van notaris Abma en ten kantore
van de Nederlandsche Handel Maat-,
schappij te Amsterdam de trekking
gehouden van de door prinses Bea
trix ontworpen en getekende rebus
prijsvraag ten bate van 't Erefonds
voor Oud-Verpleegsters. De hoofd
prijs een Fiat-automobiel, viel ten
deel aan mevrouw G. Vermeulen
Jentjens te IJsselsteyn (L.). Alle
1029 prijzen, waaronder vijftien
bromfietsen, zullen de winnaars fran
co worden toegezonden. De vele dui
zenden briefkaarten gaan nu naar 't
hoofdpostkantoor te Amsterdam,
waar de opbrengst der extra franke
ringen zal worden vastgesteld. Naai
schatting zal dank zij de prijsvraag
ruim honderdduizend gulden In de kas
van het Erefonds voor Oud-Verpleeg
sters kunnen worden gestort.
STRIJD TEGEN SPRINKHANEN
De Perzische minister van Buiten
landse Zaken, Hoessein Fateml, heeft
Zaterdag te Teheran medegedeeld dat
de Sovjet-Unie Perzië elf vliegtuigen
zal schenken, die zijn uitgerust met
materiaal ter bestrijding van sprink
hanen. Ook zal Rusland vijftig ton
insectenbestrijdingsmiddelen en des
kundigen op het gebied der sprlnkha-
nenbestrijding ter beschikking van de
Perzische regering stellen.
De minister heeft tenslotte toege
zegd op èen spoedige beëindiging van
de op gang zijnde studie te zullen aan
dringen. Het betreft hier het z.g. vijf
eilanden-plan, omvattende de afdam
ming van het Haringvliet en de Gre-
velingen.
De situatie is nu wel zeer verscherpt
en de aandacht van heel Nederland is
op de zeearmen gericht. Het krijgt te
scherper accent, nu gebleken is, hoe
gebrekkig de verbinding met de eilan
den, Goeree Overflakkee en Schouwen
Duiveland is. Plet is bepaald niet voor
barig te veronderstellen, dat er, nadat
het herstel voltooid is, de afdoende
voorzieningen met meer voortvarend
heid ter hand zullen worden genomen.
Voor deze veronderstellingen is te
meer aanleiding op grond van wat er
na de stormramp van Januari 1916 is
gebeurd. Plet is bekend, dat bij die
watersnood vooral het gebied rond de
Zuiderzee zwaar werd getroffen.
De ernst Van de ramp, aldus dr.
Cools in zijn „Strijd om de grond in
het lage Nederland", die vrijwel alle
staatshoofden, zelfs toen in volle oor
log, aanleiding gaf Van hun medeleven
te getuigen, en die zo kennelijk als een
Zuidezeeramp kon worden gezien, liet
tenslotte niet na zijn invloed uit te
oefenen op het tempo, waarin de be
slissing viel inzake he^ hangende plan
tot afsluiting en droogmaking der
Zuiderzee.
Het duurde tot 1926 toen een her
nieuwd besluit tot afsluiting werd ge
nomen, voordat het grote werk werd
aangevat.
En in 1916 was men met de bestu
dering van de mogelijkheden se
dert 1887 waren er reeds nota's ver
schenen - reeds veel verder gevorderd
dan thans het geval is met de afdam
ming van de zeegaten bij de Zuid-
Holiandse en Zeeuwse eilanden.
De zee rijst. Men staat dn ar zo niet
direct bij stil, maar de rijzing van het
zeeniveau is onmiskenbaar- 20 cm. per
eeuw. Reeds lang geleden vond men
het nodig zich tegen het cpdringende
zeewater, dat zich by hoge vloeden
De Rosenbergs.
Gratieschrijven Paus
Zaterdag ontvangen
OP HET WITTE HUIS is Zaterdag
een brief van het Vaticaan ontvangen,
welke handelt over door de Paiis ont
vangen verzoeken om ten gunste van
de Rosenbergs stappen bij de Ameri
kaanse regering te doen. Het blijkt
thans dat de eerste stap van het
Vaticaan in December werd gedaan
bij de toenmalige minister van Justitie
der regering-Truman, James McGra-
nery via de vertegenwoordiger van de
Paus te Washington. „De vertegen
woordiger van de Paus heeft bij die
gelegenheid medegedeeld, dat het
hoofd der R.K. kerk talrijke verzoeken
had ontvangen om stappen ten gunste
van de Rosenbergs te doen, opdat zij
niet zouden worden terechtgesteld.
President Eisenhower is in kennis ge
steld van de inhoud van zijn brief.
vrijelijk ovey het land stortte, met alle
catastrofale gevolgen van dien, te be
schermen. Aan deze drang naar lijfs
behoud danken veelal de terpen in
Friesland en Groningen (in Friesland
waren er niet minder dan 500) en de
hillen in Zeeland hun ontstaan. Deze
terpen en Hillen ook wierden o£
woerden genaamd hadden een ken
nelijk verdedigend karakter. De bevol
king van het lage land vluchtte en
vond op de hoogte beveiliging. Zij hield
zich staande, maar vraag niet ten kos
te van welke verliezen.
Een stormvloed omstreeks 840 heeft
het karakter van de strijd tegen de zee
veranderd, want omstreeks die tijd
horen wij eigenlijk voor het eerst van
een beveiligingsmethode, welke doet
denken aan de dijken. Deze dijken had
den echter een meer aanvallend karak
ter. In die zin, dat uit de aanleg ervan
de bedoeling duidelijk werd, niet alleen
het leven te beschermen, maar ook de
productiemiddelen.
Shufs 1200 veroverde Nederland
600.00(1 ha, cultuurgond op de zee,
dat is rond 13 en een half maal de
oppervlakte van de Noord-Oost
polder. En wanieer straks de IJsel-
nteerplannen zijn gerealiseerd, ls
één vierde van het Nederlandse
bodemoppervlak ontworsteld aan
de bnren. Land van dyken en ka
nalen, 2800 km. dyk en een kleine
8000 knt. kanaal, waarin niet min
der dau 711 sluizen werden ge
bouwd.
De zee zelf bouwde mee en de Gro
ningers cn Zeeuwen stonden er om zo
te zeggen met hun handen in de zakken
naar te kijken om op het juiste mo
ment toe te slaan, Er groeide een
laagje slib dat hebben wij op de
aardrijkskundeles geleerd, van de
kwelders en de schorren. Wie oude
kaarten bekijkt, die kan over de gang
van dit proces, over de vormende
krachc van de zee, vooral in het Zuid-
Westen van het land, heel wat leren.
Een kleine tweeduizend jaar geleden,
bij het begin van onze jaartelling, was,
voorzover de gegevens althans reiken,
wat nu Zeeland is, eigenlijk maar zee,
met hier en daar een eilandje. De
vormgevende kracht van de zee juist
in dit gebied, waar het water tot stil
stand kwam in de smalle slenken,
blijkt, wanneer men de kaarten uit de
opeenvolgende tijdperken naast elkaar
Achter hun dijken hebben de Zeeu
wen en de bewoners van de Zuid-Hol
landse eilanden hun welvaart geboüwd,
eer. welvaart waarvan zij geweten heb
ben en waarvan zij zich nu op zo tra
gische wijze bewust zijn geworden, dat
zy voortdurend door de zee bedreigd
is. Want de zee geeft en neemt wan
neer men er het minst op verdacht is.
Zeeland heeft de geregelde waarschu
wing zij het dat zij zeldzamer voor
komt in de vorm van verraderlijke
oeverafschuivingen. Daarvan weet
Noord-Beveland. daarvan weet ook
Schouwen, vooral uit de tijd, dat de
beveiliging van de. dijken nog niet zo
afdoende' was en de g'etyde-stromen
het moeizaam verworven land konde®
aanvreten.