De evacuatie van Zierikzee verloopt traag Duitsland stelt voor millioenen marken materiaal beschikbaar De zee geeft en neemt Veerboot wordt gevangen PROPAGANDALEIDER EISLER NAAR 'T WESTEN GEVLUCHT Verliest Rusland prestige in het Verre Oosten Italiaans medeleven Bewoners weigerden het te verlaten stadje Beursen opendijken dicht werd een succes Emigreren?Ja, zeggen twee op de tien Nederlanders GELDERS DAGBLAD MAANDAG 16 FEBRUARI 19*3. Duitse ministerie van Economische Zaken sal hulpactie uitvoeren Franse schrijvers helpen Holland (Telefonisch van onze Pargse correspondent) In de campagne ten bate van de Nederlandse slachtoffers van de over stromingsramp hebben zich nu ook de schrijvers gevoegd. In het Palais de Chaillot hadden zich gistermiddag al wat Frankrijk aan literaire roem be zit, de Nobelprijs-winnaar Frangois Mauriac, de romancier Marcel Aymé de dramaturg en philisoof Albert Ca mus, en een kleine 50 anderen, achter stalletjes opgesteld, om hun boeken te verkopen, waarvan de opbrengst aan het Nederlandse Rampenfonds zal wor den afgedragen. De Parijse kunstwereld schijnt nu trouwens in zijn geheel voor Holland in beweging te geraken. De opera geeft zo binnenkort een' voorstelling, onder auspiciën van de president der republiek, waarvan de recette geheel ten goede zal komen aan de Nederl. wederopbouw, welk initiatief door verschillende Parijse theaters zal worden gevolgd. Bij die uitvoeringen zien alle artisten en het overige personeel van hun gages ai, zodat er waarschijnlijk flinke bedra gen verzameld zullen kunnen worden. Van de kant van de Franse textiel industrie zijn gisteren 5000 jute. zak ken per vliegtuig naar Holland ver stuurd. Terzelfder tijd startten drie grote trucks, volgeladen met linnen goed en kleren, op de binnenplaats van de Parijse prefectuur. Drie millioen francs, de opbrengst van een collecte van de Parijse politie, zal na aankomst in Nederland even eens aan het Rampenfonds worden af gedragen. Jn Den Haag zijn besprekingen gevoerd tussen een Duitse missie enerzijds en ambtenaren van de Nederlandse departementen van Buitenlandse Zaken, Verkeer en Waterstaat en Economische Zaken anderzijds over de hulpverlening van de Westduitse bondsregering bij de wederopbouw van de door de watersnood getroffen Neder landse gebieden. De Westduitse bondsregering zal voor een waarde van enige millioenen Duitse marken materiaal en Duitse werktui gen ter beschikking stellen. Duits bedieningspersoneel wordt ter beschikking gesteld voor voertuigen en vaartuigen, diesellocomotieven, baggermolens, walsen met rupsban den e.d. Het loön van deze vaklieden zal het Duitse ministerie van Econo mische Zaken voor zijn rekening ne men. Eventuele in Nederlandse munt te betalen, bij het loon komende kos ten zullen door de Nederlandse rege ring worden betaald. De Nederlandse centrale ambtelijke instantie zal zorgen dat de materialen, die alle aan ons land worden uitge leend, na afloop van de hulpactie naar Duitsland terug worden gebracht. Het Duitse ministerie van Economi sche Zaken zal de hulpactie uitvoeren volgens de wensen van de Nederland se regering en in het bijzonder zorgen voor het bijeenbrengen van de ge wenste materialen, voor het vervoer naar Nederland en voor de aflevering op een door de Nederlandse regering aa te vijzen plaats. De Nederlandse regering zal zorgen dat de goederen door een nog nader aan te wijzen centrale instantie wor den overgenomen en ze naar eigen in zicht doelmatig doen gebruiken. Het Duitse ministerie Van Economische HHH Vier kilometer is de veerboot „Willemsdorp"die de verbinding onder hield tussen Kruiningen Haven en Pérkpolder, door de onweerstaanbare kracht van de elementen weggeslagen. Thans ligt het schip op het land tussen Krabbendijke en Kruiningen. Bij gunstig tij zal men trachten de Willemsdorpweer in haar element terug te.brengen; thans is men druk bezig de lading kolen te lossen. Rechts van het schip ligt een werkschip, er omheen ligt een aantal lichters, die hun werk alleen bij vloed kunnen doen: bij eb ligt de „Willemsdorp" op het droge Betrouwbare Aziatische en Wes terse waarnemers te Bandung menen, dat de Russische pogingen om de Aziatische delegaties te be- invloeden op de negende voltallige vergadering van de Economische Commissie voor Azië en het Verre Oosten, die te Bandung Is gehou den, mislukt zyn. Deze waarnemers zeiden te geloven, dat het prestige van Rusland in de ogen van degenen aar. de conferentie tafel zwaar geleden had in vergelij king met de vergaderingen van twee of drie jaar geleden, toen de Russi sche raadgevingen op gelijke voet als die van de Westerse mogendheden waren aanvaard. In de laatste vergadering, zo zeiden deze waarnemers, waren het voorna melijk Aziatische landen, die de voor stellen van de Sovjetrussische dele- Vastenbrief episcopaat ZONDAGMORGEN is In de Rooms-katholieke kerken van ons land een gezamenlijk herder lijk schrijven van de Nederlandse bisschoppen voorgelezen. Het we rel voorafgegaan door de mededeling, dat reeds voordat, de grote natio nale ramp van Zondag 1 Februari over ons volk losbrak, de bis schoppen hadden besloten om de vastenbrief van dit ja ar te wyden aan het a.s. eeuwfeest van het herstel der hiërarchie in Neder land. „Al staan ons hart en onze geest thans niet naar feestvieren, aldus deze mededeling, toch hebben c'e hoog waardige bisschoppen gemeend deze va 'enbrief niet te moeten intrekken. Het gaat immers bij de a.s. herden king var. 't honderdjarig bestaan van de eigen kerkelijke hiërarchie niet om een feest van uitbundigheid en uiter lijkheid. Het gaat allereerst om de geestelijke waarden, die het herstel van de kerkelijke hlërachie ons heeft gebracht," De brief zelf herinnert er aan, dat op 4 Maart 1S53 paus Pi us IX de lei ding van de Rooms-katholieke kerk in.Nederland wederom in .handen heeft gelegd van bisschoppen, die ieder eer eigen bisdom zouden bestu ren. Op die dag werd tevens de Ne derlandse kerkprovincie opgericht. Na de middeleeuwen heeft de Rooms- katholieke kerk in Nederland ruim twee eeuwen lang bestaan bijna ge heel zonder een eigen bischoppelijk bestuur. gatie beantwoordden en tegenspraken, terwijl de Westerse delegaties over het algemeen weinig zeiden en liever wil den luisteren. Waarnemers noemden de Russische tactiek op de conferentie verouderd en zeiden, dat deze bedoeld waren om het geduld te beproeven van de- Azia tische delegaties, die de conferentie zaal niet wilden gebruiken als „klank bord voor. Russische propaganda en forum voor aanvallen tegen de Wes terse mogendheden". Een Aziatische afgevaardigde, die wees op de Russische oppositie tegen het plan om verschillende Aziatische landen in staat te stellen volledig lid van de commissie te worden, zeide te menen dat iemand de volgende confe rentie moet voorstellen Rusland van de commissie uit te sluiten. Aziatische en Westerse waarnamers waren het er over eens, dat de Rus sische delegatie oppositie tegen zich had verwekt door de bewering, dat vele Aziatische leden van dé commis sie nog ortder overheersing van kolo niale mogendheden stonden. Aziatische landen ter conferentie legden de na druk op het belang van hun ontwik kelingsprogramma's en zeiden, dat zij hulp van de Verenigde Staten, Enge land en andere Westerse landen had den ontvangen, maar niet van Rus land. Joods minister in Kremlin bijgezet DE URN met de as van Lev Zaharowitsj Mekhlis is Zon dag met staatseer bijgezet in een muur van het Kremlin achter de graftombe van Lenin. Mekhlis, een der meest vooraanstaande Joden ln Rusland en voormalig minister, was Vrijdag in de ouderdom van 64 jaar overleden. Zaterdag hadden regeringsleiders om beurten de wacht betrokken bij het stoffelijk overschot, dat lag opge baard in het gebouw van de vakver enigingen, waar velen de dode de laat ste eer kwamen bewijzen. Een begrafenis op het Rode Plein is een eer, die alleen bewezen wordt aan de hoogste functionarissen van de regering en de partij. Mekhlis was hoofd van het ministe rie van staatstoezicht in de jaren 1940 tot 1950. Plij trad af om gezondheids redenen. Zaken zal bij de centrale instantie een erbindingsman detacheren, die by eventuele moeilijkheden met genoemd ministerie overleg zal plegen. (Van onze correspondent te Rome) Het Italiaanse medeleven met de ramp in Nederland neemt steeds grootser vormen aan en groeit uit tot iets overweldigends. De radio-actie verzamelde reeds 180 millioen lire, dat is een kwart millioen gulden. Het grote dagblad „Stampa" te Turijn opende een lijst waarop al ruim 32 millioen lire, of meer dan tweehonderdduizend gulden, is ge stort. Verschillende winkels gaven het volledige incasso van een dag, en er verden toneelvoorstellingen ten bate van de slachtoffers gegeven. Het bedrag van 200 millioen lire, dat op de eerste dag door de regering werd geschonken, is door particuliere bijdra gen reeds meer dan verdubbeld, onge rekend de goederen. De Bond van Oud-strijders en Oorlogsverminkten overhandigde een millioen lire aan de secretaris van de Wereldfederatie van Oud-stryders ten behoeve van de ge troffen gebieden. Te Rome is een ten toonstelling geopend in het Flatge bouw, waarvoor tientallen schilders een werk ter verkoop hebben afge staan. De Nederlandse' gezant bedankte gisteren diepgeroerd de directie van de radio voor de grandioze hulpactie. Uw correspondent had. een langdurig gesprek met premier De Gasperi, die zeide te begrijpen, dat uitzending van kinderen voor de ouders bezwaarlijk is. Indien Nederland zo merkte hij verder op echter aan bejaarde men sen tijdelijk een rustig onderkomen en goede verpleging wil verschaffen, dan zijn deze mensen welkom in Noord- Italië, het merengebied en de Voor- Alpen. Joan Beton, een 28-jarig Engels revue sterretje, het meisje, dat met de troe pen, die de slag om Arnhem leverden, meetrok en als eerste vrouw deze stad betrad, is naar Korea vertrokken, waar zij zes weken voor de soldaten zal optreden als zangeres van revue liedjes, hetgeen zij ook deed tijdens de slag om Arnhem, hoewel toen het kanongebulder haar soms dwong om op te houden. Joan woont thans in Londenmet haar echtgenootdie advocaat is. jQe droevige uittocht van Zierikzee vordert slechts langzaam. Om kwart voor elf zijn Zondagmorgen 125 evacué's uit Zierikzee vertrokken. Er moesten er 1000 vertrekken. Met een sleepboot en een barkas van de Britse marine zijn ze naar cle „Schelde" gebracht, die voor de haven met de „Lelie" ligt te wachten. De „Schelde" en de „Lelie" bieden nog plaats voor honderden anderen. Maar op de kade van Zierikzee zijn er nog maar enkelen achtergebleven.' Of die honderden zullen komen? De gaten in de dijk. van het haven- kanaal veroorzaken met het hoge tij een ware branding dicht bij de ingang. De „Schelde" en de „Lelie" kunnen niet in de haven komen. De kleine schepen durven het niet aan met zo veel passagiers het kanaal uit te va ren. Pas om elf uur neemt de storm iets af en verlaten deze scheepjes de haven. Grimmig staan de gezichten van de op elkaar gepakte evacué's. Het afscheid valt zwaarder dan men hun kan aanzien. Bitter is de stemming Oogst van cle eerste avond: ruim driekwart millioen Radio en televisie hebben bewezen, dat zij een grote rol zullen meespelen in de actie voor het Rampenfonds. In deze eerste Zaterdagse uitzending van „Beurzen open, dy'ken dicht'" stroomden geld, initUWven en ge lukkige voorbeelden van geldinzame lingen in de luidspreker en op het tele visiescherm en de oogst van deze avond mag er zyn: ruim driekwart millioen. Luisteraars en televisiekijkers de laatsten in bijzondere mate, al viel de beeldzender enige tijd uit zijn getuige geweest van het begin van een springgetij van hulp en medeleven, van de solidariteit ook, welke het ka rakter van ons volk in bange dagen verwarmt en siert. Het totaal van „Beurzen open, dij ken dicht" op giro 17, postbus 17, Hilversum en in contanten sloot Zaterdagavond op 803,503,77. Daar bij is de aan prof. Kors toegezegde en aan het Rampenfonds overgemaakte GERHARD EISLER, het voormalige hoofd van de Oostduitse propagan da en eertyds communist nummer één van de V.S., ls naar Wesit-Berlyn uit geweken. De Amerikaanse autoriteiten in Ber lijn zouden naar hem zoeken, daar Eis- ler nog een gevangenisstraf moet on dergaan wegens onwettige communis tische activiteit in de V.S. Een Ame- 'ikaanse woordvoerder heeft Zondag verklaard het bericht te kunnen be vestigen noch tegenspreken. Eisler wist in 1949 met het Poolse passagiersschip Batory uit de V.S. naar Oost-Duitsland te ontsnappen. Het Oostduitse minis terie van voorlichting, waarvan hij in 1949 de leiding kreeg, is de vorige maand ontbonden. Volgens de jongste geruchten zou Eisler, waarvan gezegd wordt, dat hij van Joodse afkomst is, zich m Oost- Berlijn in huisarrest bevinden. Com munistische bladen hebben Eisler vaak gecrïtiseerd, omdat zy van mening wa ren dat zijn propaganda niet doeltref fend was. Het Westduitse motorschip March- land", dat op weg was van Hamburg naar Berlijn, is in Oost-Duitsland door de volkspolitie beschoten en in beslag Serveersters stalen uit collectebussen De Bussumse politie heeft drie serveersters uit een Bussumse schouwburg aangehouden, die er van worden verdacht gelden te hebben verduisterd uit collecte bussen voor liefdadige doeleinden. Een van hen, de 44-jarige J. M. uit Bussum bleek geld te hebben wegge nomen uit de bus voor het Nationaal P^a.mpenfoncls, Tijdens het onderzoek kwam aan het licht, dat zy en de 42- jarige M. S., alsmede de 41-jarige A. B. uit Hilversum meermalen geld had den weggenomen uit bussen, die wer den gebruikt tijdens de Kerstdagen voor een inzameling voor het Bio- vacantie-oord. Eerherstel voor Marianne De uitgever van het Amerikaanse tydsehrift „Life", Henry Luce, heeft zijn verontschuldigingen aangeboden voor de „ongelukkige toon" van een hoofdartikel in zijn' blad .over Frank- rijk.- In het betrokken artikel werd „Marianr.e" vergeleken met een dame van lichte zeden, die geld probeert los te krijgen van „Uncle Sarn". De Franse nationale vergadering werd een circus genoemd. Het stuk heeft grote verontwaardiging in Frankrijk gewekt. In een brief aan de directeur van „France Soir", het meest verspreide blad in Frankryk, zegt Luce: „De be ledigende passage was niet anders dan een grap. Laten wij het er over eens zyn, dat het hoofdartlikel niet gelukkg. was". Luce voegde hieraan toe dat het hem voor kwam, dat hu- i mor geen uitvoerartikel is. genomen. De kapitein liep verwondïn- en op. Het incident deed zich voor op de Elbe bij "Wittemberg, waar de Oost- Duitsers eer nieuwe controlepost had den gevestigd. De kapitein, die hier van niet op de hoogte was, was de post zonder stoppen gepasseerd. EEN HERINNERINGSBORD WATERSNOOD 1953 Een ingezetene van Cocvorden heeft een herinnerïngsbord ontworpen en ge schilderd naar aanleiding van ,"e wa tersnood. Een wandbord, dat door zijn symboliek en de woorden „heldhaftig- vastberaden-barmhartig" vertokt, dat Nederland ook deze ramp te boven zal komen. Door middel van kaarten met de afbeelding van het bord hoopt men bestellingen cp het bord te krijgen, De borden worden geheel gratis in hand werk vervaardigd en de baten zijn volgens de vervaardiger bestemd voor het Nationaal Rampenfonds. ,ton" van een luisteraar niet meege rekend. Bovendien kón aan een arts in het getroffen gebied een door een Am sterdamse firma aangeboden auto wor den toegewezen, heeft het fonds de nodige staatsloterij-briefjes en zelfs een aandeel „Feyenoord-stadion" om te verkopen om over andere bezittin gen als sieraden e.d. te zwijgen. Tenslotte kwam de directeur van 't Koningin Wilhelminafonds dat zelf van de haak-in-actie zo profiteerde een bijdrage van 40.000,aanbieden als eerste gift van de opbrengst van de verkoop der ramplucifers. Het Kan kerfonds, heeft zijn lucifersactie name lijk omgeschakeld en binnenkort zul len in geheel Nederland deze doosjes ramplucifers te koop zijn. Schade aan telefoon verbindingen Aan het materieel van de telefoon verbindingen in 't rampgebied is on noemelijk veel schade berokkend. Van de automatische centrales zijn er drie verdronken, n.l. 's-Gravendeel en Her- kingen, plus de nieuwe .centrale te Stellendam, die juist dezer dagen ge reed zou komen. Van het gebouwtje is zelfs een gehele zijmuur wegge slagen. Ceruent voor de Moerdijk Een fabriek in Denemarken en een fabriek in Luxemburg hebben beide cement ter beschikking gesteld, spe ciaal voor het herstel van de zo be langrijke Noord-Zuid wegverbinding over de Moerdyk. Aan het herstel van deze verbinding wordt op het ogenblik met man en macht gewerkt. Geen overstromingen in Engeland Uit alle Engelse kuststreken zijn be richten ontvangen, dat de herstelde zeeweringen het hebben gehouden. Voor de eerstkomende dagen, waarin de vloed zijn hoogste stand zal berei ken, worden geen stormen voorspeld. onder "de mensen. Naast ons op de kade staat een groepje. Onder hen is een grondwerker. Hij begrijpt niet waarom hij weg moet. Hij laat ons zijn eeltige handen zien. Gisteren kreeg hij de aanzegging met zijn gezin te ver trekken. Zijn werk voor de Heide Maatschappij bij het dijkherstel heeft hij in de steek moeten laten. „Wille keur, meneer", verzekerde de mannen, ds zij het over de verblijfsvergunnin gen hebben. „Nog erger dan onder de Duitsers", zo lucht een hunner zijn moed, een uitlating, die meer een aan duiding is van de heersende stemming dan een tekening van de situatie. Behalve deze 125 Zierikzeeërs, zijn Zondag geen evacué's afgevoerd. Het gemeentebestuur'heeft besloten dat zij, die geen verblijfsvergunning hebben ge kregen, tot heden gelegenheid hebben hun vertrek voor te bereiden. Vanavond moeten zij Zierikzee hebben verlaten. In totaal zullen dan 187 gezinnen ongeveer 750 personen moeten zijn geëvacueerd. Zondag is tydens kerk diensten wederom gewezen op de nood zaak van evacuatie van hen, die niet in het arbeidsproces zijn ingeschakeld. Politie houdt in de straten ménsen aan. om naar verblijfsvergunning te vragen. Bij het ontbreken daarvan wordt geen dwang uitgeoefend. Deze mensen wordt uiteengezet, waarom evacuatie bittere noodzaak is. Ditzelfde gebeurt by con trole in de huizen. Daarbij wordt er nog op gewezen, dat de versterkte, gemeen tepolitie de achter te laten eigendom men zal beschermen, waardoor voor niet weinigen de laatste weerstand om de stad te verlaten wordt weggenomen. Het gemeentebestuur heeft voorts een speciale regeling getroffen voor de middenstanders. De nog in Zierikzee aanwezige winkeliers, die moeten evacueren (ongeveer 25) krijgen 14 dagen tijd om hun voorraden in te pak ken en desgewenst mee te nemen. Hun gezinnen moeten echter Maandag ver trekken. Zij. die Zaterdag en Zondag al zijn weggegaan, mogen enkele da gen terugkomen. Mede dank zij deze soepelere maatregelen bestaat de hoop, dat de evacuatie zonder grote moeilijk heden wat de aangewezen 187 gezin nen betreft, haar beslag zal krijgen. Evacué's krijgen contanten Binnen enkele dagen kunnen de bur gemeesters een mededeling verwach ten van de directeur van het Natio naal Rampenfonds. Zij worden daarin gemachtigd aan de in hun gemeente vertoevende evacué's, die dit wensen, een bedrag uit te keren van tien gul den per volwassene, van vijf gulden voor kinderen boven vijftien jaar en van 2.50 voor kinderen beneden vijf tien jaar. De burgemeesters is ver zocht met de uitbetalingen te wachten tot de desbetreffende circulaire is ont vangen. De bedoeling is, de geëva- cueerden in staat te stellen de meest noodzakelijke artikelen aan te schaf fen. zoals scheer- en naaigerei, tan denborstel, zeep e.d. Sinds 1200 sijn 600.000 ha. veroverd (Van onze Haagse redacteur JJE RAMPZALIGE STORMVLOED van 31 Januari heeft eens te meer de aandacht gevestigd op het moeilijke probleem van dè afdamming der zeearmen. De'minister van Waterstaat, mr. J. Algera, heeft, zoals bekend, in de Tweede Kamer medegedeeld, bij de behandeling van zijn begroting: Ik geloof, dat het alleszins gewenst is, dat een onderzoek (tot afdamming van de zeearmen) plaats vindt, al ben ik mij bewust, dat hierbij ook grote nadelen kunnen zijn betrokken. De minister zag als le grote voordelen van de afdamming, dat het vernieliugsgevaar er beter door kan worden bestreden, dat de tussenwateren daardoor bun semi-mariliem karakter zouden verliezen, dat bet vraagstuk van de vaste oeververbindingen zou' kunnen worden opgelost, dat er een directe verbinding. _kau zijn tussen de Zeeuwse eilanden en Zuid Holland en dat er grote be sparingen kunnen ontstaan, wat betreft het onderhoud van de dijken. Wederom heeft het Nederlands In stituut voor de Publieke Opinie aan honderden mannen en vrouwen uit alle rangen en standen van de 'gehele Ne derlandse bevolking de vraag gesteld: „Wat zoudt u het liefste doen indien u- de keus had: in Nederland blijven of in een ander land gaan wonen?" De antwoorden vroeger en nu lui den: geen blijven emigreren In 3 947 6C% 32% 8% 1948 56>/2 32 V2 11 1949 - 67 29 4 1950 70 25 5 1951 69 26 5 Nu 76 21 3 Er valt een dalende tendens te con stateren in de lust om te emigreren. Van 32% in de jaren 1947 en 1948 is deze thans gezakt tot 21%. De ouderen boven 50 jaar voelen be langrijk minder voor emigra ie dan de mensen beneden 50 jaar. Van de leef tijdsgroep tot 50 jaar zou 1 op de 4 wel willen emigreren. Bij de groep van 5065 jaar is er 1 op de 8 h 9, ter- Vi'cdesklokken luiden in Hirosjima In de Japanse stad Hirosjima zijn vier klokken aangekomen, die als sym bool van de vrede door de eveneens zwaar gebombardeerde Duitse stad Bochum zijn aangeboden. Onder grote belangstelling van de bevolking werden zy overgebracht naar het herdenkings beken, waar zij driemaal per dag zul len worden geluid ter herdenking van de atoomaanval op de stad in 1945, wijl de „oudjes" boven 65 jaar slechts 1 van de 20 gevallen ons land lefini- tief zouden willen verlaten. Een ton voor de oud verpleegsters In alle stilte gezien de waters nood is dezer dagen onder eiding van notaris Abma en ten kantore van de Nederlandsche Handel Maat-, schappij te Amsterdam de trekking gehouden van de door prinses Bea trix ontworpen en getekende rebus prijsvraag ten bate van 't Erefonds voor Oud-Verpleegsters. De hoofd prijs een Fiat-automobiel, viel ten deel aan mevrouw G. Vermeulen Jentjens te IJsselsteyn (L.). Alle 1029 prijzen, waaronder vijftien bromfietsen, zullen de winnaars fran co worden toegezonden. De vele dui zenden briefkaarten gaan nu naar 't hoofdpostkantoor te Amsterdam, waar de opbrengst der extra franke ringen zal worden vastgesteld. Naai schatting zal dank zij de prijsvraag ruim honderdduizend gulden In de kas van het Erefonds voor Oud-Verpleeg sters kunnen worden gestort. STRIJD TEGEN SPRINKHANEN De Perzische minister van Buiten landse Zaken, Hoessein Fateml, heeft Zaterdag te Teheran medegedeeld dat de Sovjet-Unie Perzië elf vliegtuigen zal schenken, die zijn uitgerust met materiaal ter bestrijding van sprink hanen. Ook zal Rusland vijftig ton insectenbestrijdingsmiddelen en des kundigen op het gebied der sprlnkha- nenbestrijding ter beschikking van de Perzische regering stellen. De minister heeft tenslotte toege zegd op èen spoedige beëindiging van de op gang zijnde studie te zullen aan dringen. Het betreft hier het z.g. vijf eilanden-plan, omvattende de afdam ming van het Haringvliet en de Gre- velingen. De situatie is nu wel zeer verscherpt en de aandacht van heel Nederland is op de zeearmen gericht. Het krijgt te scherper accent, nu gebleken is, hoe gebrekkig de verbinding met de eilan den, Goeree Overflakkee en Schouwen Duiveland is. Plet is bepaald niet voor barig te veronderstellen, dat er, nadat het herstel voltooid is, de afdoende voorzieningen met meer voortvarend heid ter hand zullen worden genomen. Voor deze veronderstellingen is te meer aanleiding op grond van wat er na de stormramp van Januari 1916 is gebeurd. Plet is bekend, dat bij die watersnood vooral het gebied rond de Zuiderzee zwaar werd getroffen. De ernst Van de ramp, aldus dr. Cools in zijn „Strijd om de grond in het lage Nederland", die vrijwel alle staatshoofden, zelfs toen in volle oor log, aanleiding gaf Van hun medeleven te getuigen, en die zo kennelijk als een Zuidezeeramp kon worden gezien, liet tenslotte niet na zijn invloed uit te oefenen op het tempo, waarin de be slissing viel inzake he^ hangende plan tot afsluiting en droogmaking der Zuiderzee. Het duurde tot 1926 toen een her nieuwd besluit tot afsluiting werd ge nomen, voordat het grote werk werd aangevat. En in 1916 was men met de bestu dering van de mogelijkheden se dert 1887 waren er reeds nota's ver schenen - reeds veel verder gevorderd dan thans het geval is met de afdam ming van de zeegaten bij de Zuid- Holiandse en Zeeuwse eilanden. De zee rijst. Men staat dn ar zo niet direct bij stil, maar de rijzing van het zeeniveau is onmiskenbaar- 20 cm. per eeuw. Reeds lang geleden vond men het nodig zich tegen het cpdringende zeewater, dat zich by hoge vloeden De Rosenbergs. Gratieschrijven Paus Zaterdag ontvangen OP HET WITTE HUIS is Zaterdag een brief van het Vaticaan ontvangen, welke handelt over door de Paiis ont vangen verzoeken om ten gunste van de Rosenbergs stappen bij de Ameri kaanse regering te doen. Het blijkt thans dat de eerste stap van het Vaticaan in December werd gedaan bij de toenmalige minister van Justitie der regering-Truman, James McGra- nery via de vertegenwoordiger van de Paus te Washington. „De vertegen woordiger van de Paus heeft bij die gelegenheid medegedeeld, dat het hoofd der R.K. kerk talrijke verzoeken had ontvangen om stappen ten gunste van de Rosenbergs te doen, opdat zij niet zouden worden terechtgesteld. President Eisenhower is in kennis ge steld van de inhoud van zijn brief. vrijelijk ovey het land stortte, met alle catastrofale gevolgen van dien, te be schermen. Aan deze drang naar lijfs behoud danken veelal de terpen in Friesland en Groningen (in Friesland waren er niet minder dan 500) en de hillen in Zeeland hun ontstaan. Deze terpen en Hillen ook wierden o£ woerden genaamd hadden een ken nelijk verdedigend karakter. De bevol king van het lage land vluchtte en vond op de hoogte beveiliging. Zij hield zich staande, maar vraag niet ten kos te van welke verliezen. Een stormvloed omstreeks 840 heeft het karakter van de strijd tegen de zee veranderd, want omstreeks die tijd horen wij eigenlijk voor het eerst van een beveiligingsmethode, welke doet denken aan de dijken. Deze dijken had den echter een meer aanvallend karak ter. In die zin, dat uit de aanleg ervan de bedoeling duidelijk werd, niet alleen het leven te beschermen, maar ook de productiemiddelen. Shufs 1200 veroverde Nederland 600.00(1 ha, cultuurgond op de zee, dat is rond 13 en een half maal de oppervlakte van de Noord-Oost polder. En wanieer straks de IJsel- nteerplannen zijn gerealiseerd, ls één vierde van het Nederlandse bodemoppervlak ontworsteld aan de bnren. Land van dyken en ka nalen, 2800 km. dyk en een kleine 8000 knt. kanaal, waarin niet min der dau 711 sluizen werden ge bouwd. De zee zelf bouwde mee en de Gro ningers cn Zeeuwen stonden er om zo te zeggen met hun handen in de zakken naar te kijken om op het juiste mo ment toe te slaan, Er groeide een laagje slib dat hebben wij op de aardrijkskundeles geleerd, van de kwelders en de schorren. Wie oude kaarten bekijkt, die kan over de gang van dit proces, over de vormende krachc van de zee, vooral in het Zuid- Westen van het land, heel wat leren. Een kleine tweeduizend jaar geleden, bij het begin van onze jaartelling, was, voorzover de gegevens althans reiken, wat nu Zeeland is, eigenlijk maar zee, met hier en daar een eilandje. De vormgevende kracht van de zee juist in dit gebied, waar het water tot stil stand kwam in de smalle slenken, blijkt, wanneer men de kaarten uit de opeenvolgende tijdperken naast elkaar Achter hun dijken hebben de Zeeu wen en de bewoners van de Zuid-Hol landse eilanden hun welvaart geboüwd, eer. welvaart waarvan zij geweten heb ben en waarvan zij zich nu op zo tra gische wijze bewust zijn geworden, dat zy voortdurend door de zee bedreigd is. Want de zee geeft en neemt wan neer men er het minst op verdacht is. Zeeland heeft de geregelde waarschu wing zij het dat zij zeldzamer voor komt in de vorm van verraderlijke oeverafschuivingen. Daarvan weet Noord-Beveland. daarvan weet ook Schouwen, vooral uit de tijd, dat de beveiliging van de. dijken nog niet zo afdoende' was en de g'etyde-stromen het moeizaam verworven land konde® aanvreten.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3