Arnhemsche Courant GELDERS DAGBLAD Heftig verzet in de Elzas ontbrand Morgen gaan Nederlandse en buitenlandse militairen naar de garnizoenen Premier Van Houtte bij Koning Boudewijn Fransen vroegen Britse divisies op vasteland „Burenhulp welke overal bewondering heeft afgedwongen Dr Chr. Tazelaar overleden Nu Springtij ging kalm voorbij Frisostraat Krabbendijke Prinses verloofd Roofoverval mislukt Minder koud Tempora muiantur Verkiezingen na de kroning? Jfaandag 16 Februari 1953 139e Jaargang No. °0009 Uitgave: Uitgevers Maatschappij Arnhem N.V. Directeur D. Henny Hoofdredacteur A. Lammerts van Bueren (Waarin opgenomen de Nieuwe Arnhemache Courant) Abonnementsprijs: 47 ct. p. w., 6,10 p. kwartaal. Bureau: Koningstraat 15, Arnhem, Telefoon 24841 Postrekening No. 276432 Redactie: Tel. 24843 TN zyn woning te Amsterdam ls -®- Zondag op 61-Jarige leeftyd plotseling overleden dr. Chr. Taze laar, rector van het Gereformeerd Gymnasium te Amsterdam. Dr. Christiaan _.TazeIaar, die In 1891 te Weesp werd geboren stu deerde aan de gemeentelijke uni versiteit van Amsterdam Neder landse taal en letterkunde en ge schiedenis en promoveerde in 1925 op het proefschrift getiteld: „De Jeugd van Groen" (v. Prlnsterer). Na het behalen van de doctorale graad werd hy benoemd tot leraar aan de Christelijke H.B.S. te Amsterdam. Daarnaast bekleedde hij tal van func ties, merendeels op onderwijs- en lite rair gebied. Zo was dr. Tazelaar lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, van het Historisch Ge nootschap van de Christelijke kring van historici, voorzitter van de Gere formeerde kweekschool, van de Ver eniging van Gereformeerde scholen te Amsterdam en van de Gereformeerde hiblioüieekvereniging. Zeer vele publicaties verschenen van fcyn hand, zoals: „Moderne Roman kunst", „Karakterschets van Alice Nahon, met bloemlezing", „A. M. de Jong's Merjjntje Gijzencyclus", „Tien Jaren Oogst", „Belangrijke Romans van de laatste tien jaren", „Onuitge geven brieven van Mevrouw Bosboom- Toussaint" en „Beknopt Handboek der Nederlandse Letterkunde" in twee de len. Ook leverde hij bijdragen op Chris telijk terrein. Prins Bernliard dankt lord Alexander Prins Bernhard heeft In z\jn kwali teit van inspecteur-generaal van de Koninklijke Landmacht, de Britse mi nister 'van Landsverdediging, lord Alexander, de volgende boodschap doen toekomen: „Ik wens uitdruk king te geven aan mijn oprechte er kentelijkheid voor de bewonderens waardige en onschatbare hulp, die de koninklijke marine, het Britse leger en de Engelse luchtmacht tijdens onze grote beproeving hebben verleend in dezelfde kameraadschappelijke geest die ons immer heeft verbonden". Lord Alexander heeft met de vol gende woorden geantwoord: „ik ben zeer erkenteljk voor uw vriendejijke boodschap en uw dankbetuiging ter gelegenheid van'de hulp, die onze strijdkrachten u hebben kunnen bie den bij de grote ramp, die uw land heeft getroffen". 21 doden geborgen bij vliegtuigramp In de golf van Mexico is het wrak van een sinds Zaterdag vermist Ame rikaans vliegtuig gevonden: Meters hoge golven bemoeilijkten het opspo ringswerk. Radiostations aan de kust vingen een S.O.S. op, dat afkomstig zou kun nen zijn van het sooi-t zender, dat het verongelukte vliegtuig aan boord had. De kustwacht zond verscheidene schepen op onderzoek uit. Ook 40 vlieg tuigen namen aan de opsporing deel Het verongelukte vliegtuig was een D.C.-6 van de „National Airlines; het had 41 passagiers en een bemanning Van vijf aan boord. Bij het vallen van de duisternis had men meer dan 21 lijken geborgen. (Van otize Haagse redacteur) aan de 'ettelijke noodtoestand in de getroffen gèbieden ongeveer een eind is gekomen, zullen morgen, 17 Februari, zowel de Neder- etu Iandse als de buitenlandse militairen weer naar hun garnizoenen terug keren. Om zes uur in de ochtend wordt met het terugtrekken der onder delen een begin gemaakt. De volgende dag zal hiermede worden voort gegaan. Alleen in incidentele gevallen zal nog bijstand worden verleend. In ieder gevaLblijft de paraatheid gehandhaafd. Zo zal op 18 Februari om 24 uur de normale vredes-bevelvoering weer van kracht worden 'en zal generaal Buurman van Vreden weer terugkeren op zijn post van territoriaal bevelhebber. Dit heeft minister Staf Zaterdag medegedeeld op een persconferentie. In deze dagen, aldus de bewindsman, hebben wij onze vrienden leren kennen. De verleende bijstand uit den vreemde geschiedde in het kader van „buren hulp" en deze heeft, door de wyze waarop zy verleend werd, bewondering afgedwongen. Wy hebben niets ge vraagd maar alle bijstand is ons spon taan gegeven. De alarmtoestand, welke bij de Nederlandse instanties is ge weest, gold in feite ook op de bureaux van de intern a tionale missies, en am bassades; Het grootste compliment, dat .men de buitenlandse militairen kan geven, is dat ze even hard hebben ge werkt als de Nederlandse soldaten in dikwijls zeer slechte omstandigheden, zowel overdag als 's nachts. Van hoog tot laag, aldus de minister, heeft men gewerkt als tijgers. Men lette niet op rang. maar had alleen oog voor de des kundigheid van de man. Het is nood zakelijk dat de te verrichten werk zaamheden zo snel mogelyk weer woe den uitgevoerd door de organen, welke hiervoor bestaan. Op dit ogenblik dreigt het gevaar dat werkelijk moei lijke objecten worden overgelaten aan de krijgsmacht. Men wilde de soldaten, die zich op de verschillende plaatsen zo verdienstelijk hebben gedragen, en die wéten waar nieuwe dreigingen zul len ontstaan, op hun post laten tot na het tijdstip van de nieuwe springvloed. Nergens hebben zich competentie- moeilijkheden voorgedaan. Van het be gin af is er een goed contact geweest met de burgerlijke instanties. In de civiele sector heeft men de waarde van de krijgsmacht in deze omstandigheden leren kennen. De Nederlandse soldaat heeft van zijn buitenlandse collega's veel ge'.eerd en veel van diens practische kleding in deze uitzonderlijke omstandigheden overgenomen. De meest directe burenhulp hebben de Belgen wel gegeven. Reeds op de rampzondag kwamen zy met boten de grens over en handelden naar eigen initiatief. Er zijn helaas enkele onderofficieren geweest die zich aan ernstig plichts verzuim hebben schuldig gemaakt. Zij zyn in de cel opgesloten en werden gedegradeerd. Voor anderen, dié al lang op promotie wachtten, is in verband met het prachtige werk dat zij. hebben verricht promotie on middellijk van kracht geworden. In totaal zijn meer dan 20.000 Ne derlandse en 6000 buitenlandse militai ren in het rampgebied werkzaam ge weest. De springvloed van Zondagavond ie zeer tam geweest, zoals ook uit de eerste weerberichten was af te leiden. Ondanks geruchten over kwade springvloeden, die opnieuw een bedreiging voor de Nederlandse geïnun deerde gebieden zouden betekenen, is. het water van de vloed laag geweest. Geruchten hadden overal vélen de dyken opgejaagd, om nu eens een „echte" springvloed te zien. Deze vloed sprong in het oog door een laag waterpeil. Het water kabbelde en Proces-Oradour J)UIZENDEN Elzassers zijn Zondag in kerken en bij oorlogsmonumen ten bijeengekomen als protest tegen de vonnissen, uitgesproken tegen 12 Elzassers wagens hun aandeel in bet uitmoorden van Oradöur in de laatste wereldoorlog. Zij kregen gevangenisstraffen van vijf tot acht jaar. Met uitzondering van de communisten doen vertegenwoordigers van alle politieke partijen in de Elzas aan de protestactie mee. Parlementsleden en senators heb ben een snelle beslissing van de rege ring verzocht. De burgemeesters van het departement Boven-Rijn zijn een administratieve staking begonnen. Parlementsleden uit de Elzas hebben maatregelen bespreken om pressie op de regering uit te oefenen. Zij over wogen ongehoorzaamheid aan rege ringsbesluiten en ontslagaanvrage als volksvertegenwoordiger. Ook de mo gelijkheid van een belastngstaklng is overwogen. Dit zou ernstige moei lijkheden voor de staatskas betekenen, daar de Elzas veel aan belasting op brengt. De Franse minister van Defensie, PLené Pleven, heeft spoedige behande ling' door de regering beloofd van een aninestieverzoek .ten gunste van de veroordeelde Elzassers, die door de Duitsers zijn gedwóngen bij de Waf- fen-S.S. dienst te nemen. Dit verzoek is in de vorm van een wetsontwerp in gediend door de vroegere minister Pierre Pfimlin. Deze zal aan het hoofd van een delegatie parlementsleden Dinsdag een bespreking hebben over de kwestie met premier Mayer en mi nister Pleveu. Alle carnavalsfeestelijkheden in de Elzas zijn afgelast. De autoriteiten hebben de bevolking verzocht de ko- mende vier dagen te wijden aan rouw diensten en-herdenking. De omvang van de protestactie .is in grote verrassing voor de Franse regering, die in een moeilijk parket is gekomen, want als zij de Elzassers hun zin geeft, wekt zy- de 'ontevreden heid van de familieleden var. de slacht offers van Oradaur en andere delen van het volk. De eerste tegenactie is er trouwens al. In Rijssel is op een gadering van voormalige /erzets- lieden handhaving van de vonnissen geëist. ruiste rustigf zonder dat men natte voeten kreeg. Dit wil niet zeggen, dat iedere veertiendaagse springvloed in de komende tijd even laag zal zyn. In dien echter geen hoge rivierstanden en westerstormen bij springtij optreden, dan behoeft men weinig of niets te vrezen. Evenmin zal men uitzonderlijke moeilijkheden aan de verdere beneden loop der rivieren en aan de kust op merken. Calamiteiten vanwege de springvloed in de thans nog geïnun deerde of door dijkbreuk en overspoe ling drassig geworden gebieden zijn dan ook niet gemei" Vahoehter,.: om At- Ugt vol gens de officiële tabellen hoog water ne personentrein die Zaterdag om 11.23 uur uit Alphen aan de Rijn naar Gouda was vertrokken en om 11.45 in Gouda moest aankomen, is even voor het binnenkomen in Gouda bij de Gouwe- brug in aanrijding gekomen met een rangeerlocomotief. De wagen bestuurder van de personentrein, de heer G. J. Griffioen uit Utrecht, raakte beklemd in de cabine en is aan zijn verwondingen bezweken. Een reiziger, de heer Th. de Jong uit Gouda, werd licht gewond. Hij zat voorin de trein bij de conducteur. De conducteur viel bij de botsing boven op hem. De heer de Jong heeft sneden in het gezicht, ~en ontwrichte kaak en pijn in borst en rug. Nader vernemen, wy dat de locomo tief ongeveer vijf meter- in" de Diesel- trein drong. Doordat het voorste ge deelte van de dieseltrein uit 2e klas compartimenten bestond en deze wei nig passagiers bevatten, werd van de reizigers verder niemand gewond. Ook de machinist der locomotief liep geen letsel op. De materiële schade, vooral aan de Dieseltrein, is zeer aanzienlijk. Het treinverkeer van en naar Rotter dam en Den Haag ondervond weinig te Hoek van Holland en de tabellen gaven als verwachting aan 1.08 meter 'plus N.A.P. Het hoge water, dat deze nacht met springtij gepaard ging, ver liep heel normaal, want om 4.23 uur bereikte de stand van bet water was 0,84 meter plus N.A.P., dus lager dan de verwachting. Het springtij, waar over 1 elven zich ongerust hebben ge maakt én waarover deskundigen reeds zeiden niet bezorgd re zijn, heeft dus geen nadelige gevolgen gehad. BELGISCHE eerste minister, Van Houtte, en het hoofd van het kabinet van de koning vertrokken Zondagochtend naar Antibes (Ri viera), waar koning Boudewijn op het ogenblik met vacautie voor herstel van zijn gezondheid vertoeft. Bij terugkeer te Brussel verklaarde Van Houtte tegenover verslaggevers, rlat hij staatszaken met de koning heefl besproken. Meer wilde hij niet zeggen. De gezondheidstoestand van de koning ging vooruit. Hij zou nog wel enige tijd aan de Riviera moeten blijven. Het fe.it, dat premier Van Houtte de reis maakte in gezelschap van het hoofd van het kabinet des konings. wordt te Brussel beschouwd als een te- (Van onze Londense correspondent IAE FRANSE ministers hebben tijdeus hun besprekingen in Londen van de Engelse regering de garantie gevraagd, dat een bepaald aantal Britse divisies op het vasteland zal worden restationneerd zolang de .Europese defensie-gemeenschap dat wenst. Alleen op deze manier kan Frankrijk op het continent over strijdkrachten beschikken, welke zullen opwegen tegen een Duitse numerieke overheersing; tenminste zolang de strijd in Iudo-Ckina voort duurt. De Gemeente Krabbendijke, gelegen in hetivatersnoodgebied van Zuid- Beveland, lieeft als blijk van haar grote waardering voor de grote hulp, welke onze militairen en in het bijzonder de lie Compagnie van het 332 bataljon Johan Willem Friso) van het 33e Regiment Infanterie aan de bevolking van de getroffen gebieden heeft verteend, besloten een van de straten van de 'gènreent.e te nöemen tiaar het bataljon en de .oude naam te Vervangen door, „jolian Willem Frisostraat". De foto geeft een overzicht van de plechtigheid. Engeland acht het Franse voorstel in stryd met de Britse traditie en ls zeer huiverig om troepen jp het vas teland te legeren zonder het recht te bezitten ze terug te trekken. Zelfs onder de N.A.V.O. i3 er geen verplichting om een bepaalde troe penmacht op het continent te houden. Het Britse kabinet beraadt zich op het ogenblik over het Franse voorstel. Verder wil Frankrijk, dat Engeland een waarnemer zal benoemen by het politieke lichaam van de E.D.G., die te allen tyde het recht zou hebben zijn mening kenbaar te maken. Tegen dit voorstel zal waarschijnlijk geen bezwaar bestaan. Dat Engeland zich formeel buiten de E.D.G. zal houden, werd de Fransen reeds terstond duidelijk gemaakt toen zy het Pleven-plan lanceerden. De bejaarde Franse staatsman Paul Boncour, die indertijd een vooraan staand pleiter voor collectieve veilig heid was in de Volkenbond, neeft Zen dag op een byeenkoms't van oud-strij ders te St. Aignan (Midden-Frankrijk het Eui-opese legerverdrag „louter een dekmantel voor de Duitse herbewape ning" genoemd. Hij was van mening, dat West-Duitsland, als het eenmaal bewapend is, niet zal rusten, voordat het de verloren gegane gebieden in Oost en West het land aan de dere zijde van de Oder en de Nelsse en b.v Elzas-Lotharingen heroverd zal hebben. Te Bonn i3 verklaard, dat de West- duitse Bondskanselier, dr. Adenauer, de Franse nota over de aanvullende protocollen by het E.V.G.-verdrag In haar huidige vorm onaanvaardbaar acht. ken, dat het hier geen routinebezoek betreft. De premier had met koning Boude wijn een onderhoud van bijna ander half uur. Hij zeide dat de koning nog tenminste tien dagen aan de Rivièra zal blijven. Koning Boudewijn van Bel gië, die sainén met zijn vader, ex-ko ning Leopold, en. zijn stiefmoeder, de pinses van Retie, aan de Rivièra ver blijft, heeft sinds Donderdag zijn villa niet verlaten. Boekhouder verdween mei 18000 gulden De directie van een Hllversumse rij- wieifabriék kreeg argwaan tegen haar boekhouder, de 29-jarige P. B. uit Bussum, die enkele dagen verlof had gekregen wegens gezinsomstandig heden, maar zich daarna niet meer liét zien, De man was ook nergens te vinden. Een onderzoek in de boeken wees uit, dat B. door het vervalsen van cheques, de bankrekening der fa- bri-'c ter> eigen voordele ruim 18.0Ü0 lichter had gemaakt. In enkele maan den tijds had hij dit bedrag weten te verduisteren en thans is hij voortvluch tig Vermoedelijk zit hij in het buiten land. (TIE OSLO is de verloving bekend ge- maakt van prinses Pagnhild, de oudste dochter van kroonprins Olaf en prinses Martha van Noorwegen, met de jonge reder Erling Lorentzen Oslo. Het huwelijk zal In begin Mei worden gesloten. Prinses Ragnhild is 22 jaar; Lo rentzen is 29. Toen de Duitsers in 194U Noorwegen binnenvielen, gaf hij zich, hoewel hij pas 17 jaar was, onmiddel lijk op als vrijwilliger en streed in hel Noorden van het land. Tijdens de be zetting maakte hij deel uit van de ver zetsbeweging. Later ging hij naar En geland, waar hy voor sabotagewerk werd opgeleid. In Noorwegen te ug- gekeerd werd hy districtshoofd van de ondergrondse beweging in een van de Noorse valleien. Hij ontmoette prinses Ragnh-'ld voor het eerst in 1945, toen hy deel uit maakte van het escorte van het ko ninklijk gezin, toen dit uit de balling schap In Engeland naar Noorwegen terugkeerde. Na de oorlog studeerde hij aan de": Harvard-handelsschool te Boston en maakte vervolgens vele za kenreizen in Noord- en Zuid-Anierika. vertraging, omdat dit over afzonder lijke sporen rijdt. De heer F. Q. den Hollander, presi dent-directeur van de Nederlandse Spoorwegen, en het parket uit Rot terdam zijn Zaterdag op de plaats van het ongeval geweest. De Amsterdamse politie heeft Za terdagavond de 48-jarige Hilversumse chauffeur K. wegens een poging tot roofoverval achter slot en grendel gezet. Om ongeveer zeven uur 's avonds kwam een bewoner van de Herman Gorterstraat te Amsterdam, die een aantal slageryen in de hoofdstad be zit, thuis. Zoals gewoonlijk had hy een klein koffertje bij zich, waarm zich de opbrengst van zijn winkels jp de druk ke Zaterdag bevond. Plotseling sprong een man later bleek het de Hilver summer te zyn toe en trachtte het koffertje met. geld uit handen van de slagerspatroon te rukken. Deze liet echter niet los, iiitegendeel, hij greep de aanvaller en riep luid om hulp. Zyn 17-jarige dochter snelqe toe en vader en dochter hielden de aanvallei zo lang in bedwang, dat zij hem aan de inmiddels gealarmeerde agenten van de radio autodienst konden over geven. Tegenover de politie heeft de Hil versummer, die werkloos is, verklaard, dat hy van de gewoonten van zijn slachtoffer op de hoogte was. Hij heeft Zaterdag een auto gehuurd en toen de slagerspatroon voor de deui van zijn woning stond heeft hij zyn poging gedaan. Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.l. te De Bilt, gel dig tot Dinsdagavond: Veel bewolking met hier en daar wat lichte sneeuw of motregen. Overwegend matige wind tussen Zuid-West en Noord-West. Over het algemeen lichte dooi maar aanvankelijk in het Zuid-Oosten van het land nog lichte vorst. Morgen: Zon op 7.52 uur; onder 17.57 uur. Maan op 8.47 u.; onder 23.20 u. Toen de 24-jarige cavalerie-officier- reporter, Winston Leonard Spencer Churchill, in 1898 met de Brits-Egyp tische legermacht onder bevel van generaal Kitchener de Soedan binnen trek, deel nam aan de slag b(j Omdoer- man op 2 September van dat jaar, die leidde tot bezetting van Khartoem en de onderwerping van het land. dat als condominium onder Brits-Egyptisch bestuur geplaatst werd, zal hy wel niet gedacht hebben, dat hij, ruim een halve eeuw later, als premier van het Britse Rijk, geroepen zou zijn een overeen komst te tekenen, waarbij aan deze Soedan zelfbestuur .wordt verleend. Men kan zich voorstellen, dat hy dan ook met gemengde gevoelens zal hebr ben terug gedacht aan die tyd, toen de Britse lanciers, voor het laatst in de historie, hun beroemd geworden charge uitvoerden, die de beslissing in de onder grote ontberingen gevoerde stryd bracht. Met de classicus moet hy ver zucht hebben: „tempora mutantur", de ttjden veranderen, maar of hij uit de grond van zyn hart erop heeft laten volgen: „et nos mutamur in illis", en wij veranderen met hen, mag men be twijfelen. Intussen, de overeenkomst terzake met Egypte is er en zij is be lichaamd in een reeks amendementen op de ontwerp-grondwet voor de Soe dan, die daarop neerkomen, dat de Soedanezen bmnen drie jaren kunnen kiezen tussen onafhankelijkheid of het aangaan van een verbintenis met Egypte. Binnenkort zuilen de Soeda nezen een parlement kiezen, dus zelf bestuur krijgen, met dien verstande, dat in de overgangstijd de Engelse gouverneur-generaal nog zekere be voegdheden behoudt, zoals de leiding van de buitenlandse zaken en de de fensie. Maar wanneer straks het parle ment zou uitspreken, dat de Britse en Egyptische troepen moeten worden teruggetrokken, dan zal deze wens ver vuld dienen te worden. Weer i3 een brok van wat van het eertijds zo trotse Britse Imperium restte, afgebrokkeld en het zal niet lang meer duren, of de Britse troepen zullen ook uit de Egyptische Suez- kanaal-zópe vertrekken, waarmede dan de Britse positie in het N ijldal, om streeks de eeuwwisseling met zoveel moeite en ten koste van zware offers opgebouwd, historie zal zyn. Inderdaad: tempora mutantur! Uiterlijk onbe wogen zat Churchill in de regerings- banken te luisteren naar zijn minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, toen deze het parlement in ken nis stelde van de overeenkomst. Slechts spreker, de conservatief Ralph Assheton, deed van ontstemming blij ken, toen hij verklaarde, dat Engeland, door aan een volk van circa 8 millioen zielen, waarvan 99 procent analphabeet i, zelfbestuur te verlenen, zich schul dig maakt aan abandonnement, een verwijt, dat ook in het Nederlandse parlement aan het adres van de re gering gericht is, toen het om de sou- vereiniteitsoverdracht aan Indonesië ging. Eden verklaarde slechts, dat al leen in de Zuid-Soedan het aantal an- alphabeten zo groot is en dat in het boorden de bevolking meer ontwikkeld is. Nu ja, het mag dan een-paar pro cent lager liggen, men moet zich toch afvragen, of dit volk nu werkelijk rijp is voor zelfbestuur en wat daar strak3 van terecht zal komen. In ieder geval kan men er staat op maken, dat de Egyptenaren niets onbeproefd zullen laten om hun nu reeds niet geringe invloed in het land' te versterken en over drie jaar een soort unie tot stand te brengen. Onder de leuze: eenheid in het Nijldal! Dat een internationale commissie toezicht zal uitoefenen, zal daar weinig of niets aan veranderen. (Van onze Londense correspondent). In de Labourpartij heerst enige nervositeit in verband met geruchten, dat Churchill van plan is spoedig na de kroningsfeesten zyn tegenstanders te overrompelen met een nieuwe alge mene verkiezing, in de hoop dat de conservatieven dan hun meerderheid, welke thans 15 zetels bedraagt, tot 65 of 70 zullen kunnen opvoeren. Honderden doden bij aardbeving in Perzië In het gebied van Mohalam, een streek naby Toeroet, dat dezer da gen door een hevige aardschok werd geteisterd, heelt zich Zater- dag ook een aardbeving voorge daan. Uit Teheran arriveerde een trein met dekens, brood, meel en geneesmiddelen in het gebied van Toeroet. Koode Kruts-organisaties uit Zwitserland en de V.S. hebben hulp aangeboden. Met radio uitgeruste reddingsploe gen hebben gemeld, dat in Toeroet geen muur meer overeind staat. Vol gens radio Teheran zijn hier 950 per sonen om het leven gekomen, ".envyl in twee nabijgelegen dorpen elk 12 doden zijn te betreuren. Het getroffen gebied ligt in Noord-Perzië bij de Kas pische zee Het merendeel van de slachtoffers is onder het puin bedolven. De over levenden, "an wie de metsten gewond zijn, zyn van alles verstoken. Ook vrachtauto's uit Teheran zyn in Toe roet aangekomen voor hulpverlening. Al zyn op het ogenblik de econo mische en sociale verhoudingen in dit „Land der Zwarten" nog zeer pri mitief, het biedt, door de besproeiing door de Boven-Nyl, vooral op agrarisch terrein, grote mogelijkheden. Men treft er een uitgebreide teelt van schapen, geiten, kamelen en struisvogels aan, terwijl de verbouw van katoen, doerah en dadels ten behoeve van de export zeer belangrijk is. Ook wordt er in toe nemende mate rubber gewonnen, ter wijl voorts een betekenend export artikel het ivoor is. Het klimaat is droog en heet en derhalve weinig ge schikt voor Europese kolonisatie. Vöolr Egypte is van belang, dat, wanneer,-ïiet er in slaagt de Soedan te incorporeren, net de volstrekte controle over eer. veel uitgestrekter deel van bet stroomgebied van de Nyl verkrygt. fn 1874 hadden de Egyptenaren de Soedan veroverd maar reeds in 1881 verloren zy het ge bied weer door de opstand van de Mahdi, een Moslem-proleet, die er in slaagde de macht aan zich te trekken, foen de Engelsen kort daarna Egypte bezet hadden, was het duidelyk, dat zy eveneens de controle over de Soedan zouden willen verwerven, waarbij echter ook Franse belangen gemoeid waren, wat in 1898 toi het Fasjoda- incident leidde, waarbij een Frans- Engelse oorlog dreigde. Sinsdien heb ben de Engelsen de feitelijke macht er uitgeoefend, al bestond er dan in naam eeD Engels-Egyptisch condominium, welke status nog in het Engels-Egyp tisch verdrag van 1936 bevestigd werd. Amerikaanse druk is zeker niet vreemd aar het Engelse 'besluit de Soedan op te geven. Inderdaad, tempora mutan tur

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1