DE RAMP EN DE KERKEN
Bunkers bedreiging
voor onze duinen
Landbouwherstel
helpt noodgebied
Gï
D
Gevaarlijke Duitse erfenis
Waardige strijd
verlangd door
Humanisten
ENGELSMAN'
GOEDEREN STAPELEN
ZICH OP EN CIJFERS
BLIJVEN STIJGEN
Hulp-uitkering
aan evacué's
TIENDE VERLIESLIJST
Engeland blijft
EDG steunen
Engelse dijken
hielden het ook
LAXEER-AKKERTJE5
Hygiënische toestand
slecht in Zierikzee
Eisler zou in
W-Berlijnzijn
Emigranten brachten
dank aan Stichting
Landverhuizing
Chr.Ger.kerken
wél solidair
Spreeu wenpraa t
HET VRIJE VOLK MAANDAG 16 FEBRUARI 1953
PAGINA 2
(Van een onzer verslaggevers)
DE DUINEN tussen Hoek van Holland en Scheveningen verdwenen
in de storm voor meer dan de helft. En de betonnen bunkers, die de
Duitsers er in verstopten, werden blootgespoeld. Zij liggen nu als
enorme scheefgezakte dozen op het verbrede strand. Toen de orkaan
luwde, bleek, dat er veel meer van die betonnen gevaarten waren,
dan men vermoedde. Er stonden er 46 geregistreerd en nu telde men
er meer dan negentig.
Die bunkers zijn gevaarlijk, want zij doen het aanstormende zeewater
kolken, waardoor de aantasting van de duinen wordt versneld.
Daarom moeten zij verdwijnen. Daarom hadden zij al verdwenen
moeten zijn.
Sinds anderhalve week wordt er
met man en macht gewerkt om die
kwaadaardige Duitse erfenis uit de
wereld te helpen. Drie Nederlandse
militairen, bijgestaan door 47 Ame
rikanen, hebben er al meer dan
twintig vernietigd. Ruim 150 werk
lieden van het hoogheemraadschap
Delfland ruimen de brokstukken op
vijftig millioen kubieke meter
beton!
Maar nu vrezen de mannen van
„Delfland", dat die militairen Dins
dag zullen verdwijnen. En dan staan
ze weer machteloos. Zelfs met hun
drie ton springstof, die ze juist Vrij
dagavond ontvfngen: want zelf mo
gen en kunnen zij die bunkers niet
laten springen.
Op hoog niveau
Vanmorgen is er een bespreking
op de generale staf om de militaire
autoriteiten te bewegen, die drie
Nederlandse mannen van de genie
aan het werk te laten. Want het
vertrek van de Amerikaanse solda
ten stond Zondagavond al vast.
Intussen worden „op hoog niveau"
plannen beraamd om de Delflandse
zeewering, die het hart van Zuiö-
Holland beschermt, weer hecht en
sterk te maken. Er zijn verscheidene
mogelijkheden om de voor de helft
weggeslagen duinenrij doeltreffend
te vervangen. Het staat al vast, dat
dit ongeveer vijftien millioen gulden
zal vergen
•JUet pijnlijke verbazing heeft bet
hoofdbestuur van het Humanistisch
Verbond kennis genomen van de
aanvallen, die van Rooms-kathoKeke
zijde de laatste maanden in verschil
lende persorganen en elders tegen
het moderne humanisme zijn go-
richt", zo deelt de persdienst van
het Humanistisch Verbond mee.
Het hoofdbestuur van het Huma
nistisch Verbond, zo vervolgt de
verklaring, neemt er uiteraard geen
aanstoot aan, dat ook op dit terrein
de strijd der meningen met beslist
heid wordt gevoerd, maar het beeft
ernstig bezwaar tegen de wijze waar
op dat veelal geschiedt.
Het Verbond komt er met klem
tegenop, dat men het onderscheid
tussen anti-kerkelijk en onkerkelijk,
tussen anti-godsdienstig en ongods
dienstig dikwijls niet ernstig wil
nemen. Wat men immers van dit
onderscheid ook moge denken, aldus
de verklaring van het Humanistisch
Verbond, de nadruk, in het moderne
humanisme steeds gelegd op het niet
anti-kerkelijk en niet-anti-godsdiens-
tig karakter van dit humanisme,
houdt in elk geval de bereidheid in
de Christen in zijn eerlijke levens
overtuiging te eerbiedigen en de taak
die de kerken menen te moeten ver
vullen, te respecteren.
Het hoofdbestuur kan niet in
zien, dat misleidende aanduidin
gen van de humanistische levens
overtuiging of miskenning van de
motieven die aan de practische
humanistische arbeid ten grond
slag liggen, enige opbouwende
bijdrage zou leveren tot de gees
telijke strijd. Het weet zich de
tolk niet alleen van geestverwan
ten, maar ook van talloze chris
tenen wanneer het uitspreekt,
dat een dergelijke kleinering der
humanistische levensovertuiging
een onwaardige vorm van bestrij
ding is.
Het Hoofdbestuur betreurt dat in
een aldus vertroebelde sfeer de strijd
gevoerd moet worden om de geeste
lijke verzorging der humanisten. Het
is er van overtuigd dat het moderne
humanisme de kracht, de bereidheid
ep,„.de bekwaamheid zal opbrengen
om zijn taak doeltreffend voor te land ingezameld. De meisjes van het
Maar het legt daarbij aan elke
Nederlander, en aan elke Christen in
het bijzonder, de vraag voor. of hij
het in geweten verantwoorden kan,
dot. de daarmee samenhangende gees
telijke worsteling gevoerd wordt in
een vlak en op een wijze, die de
kracht der waarheid wantrouwt, de
eerbiediging van de andersdenkende
te kort doet, en het belang van de
volksgemeenschap schaadt,
niet aangenaam
verrast door springtij
j~t en Engelse soldaat in Hoek
ff tan Holland ging Zondag-
*~J morgen op eigen houtje op
zoek naar de springvloed, waar
geheel Nederland gelukkig tever
geefs) op wachtte. Hij wandelde
alleen het tioee kilometer lange
Noorderhoofd af en stond daar
eenzaam op het uiterste
puntje, bij de lichtopstand.
Toen hij echter nog eens ver
strooid naar het vasteland achter
zich keek, kwam hij tot de onaan
gename ontdekking, dat de opko
mende zee hem de terugweg had
afgesneden. De golven spoelden
over de pier...
De Terheidense reddingvlet
Prinses Margriet, die tijdelijk in
de Hoek ligt, voer onmiddellijk
uit. De zware basaltblokken rond
de lichtopstand versperden schip
per IV. van Weters de weg. De
redders keerden onverrichterzake
terug.
's Avonds om half acht kwam de
verkleumde en tot zijn middel
natte Engelsmag weer terugwan-
delen. Hij is er nu van overtuigd,
dat de springvloed hèm zo ver
raderlijk heeft besprongen...
Voorstel Ged. Staten:
Twee millioen
voor hulp
Gedeputeerde Staten van Zuld-
Holland stellen Provinciale Staten
voor een bedrag van twee millioen
gulden uit te trekken om van pro-
vinciewego de nodige sociale, tech
nische en andere maatregelen te
kunnen nemen in verband met de
watersnood.
Welk gedeelte van de uit dit cre-
diet te bestrijden uitgaven uiteinde
lijk ten laste van de provincie blijft,
is nog niet te zeggen. Dat hangt
samen met de schaderegelingen, die
van rijkswege worden getroffen.
Het geld zal in eerste instantie ge
bruikt worden om er de sociale zorg
van de Stichting voor Maatschappe
lijk Werk en de coördinatie van alle
hulpverlening door de provincie mee
te financieren. Verder kan er het
eerste herstel-van dijken, wegen en
dergelijke mee betaald worden. Na
derhand kan uitgemaakt worden in
hoeverre dit herstel voor rekening
van het Rijk gebracht zal worden.
Als orgaan voor de vaststelling en de bevordering van het herstel van de
agrarische schade in het watersnoodgebied heeft de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening de Rijksdienst voor Landbouwherstel
aangewezen.
Alle boeren en tuinders in het watersnoodgebied. die schade hebben
geleden, kunnen zich van 16 Februari af aanmelden bij de plaatselijke
bureauhouders van de voedselcommissaris.
Bij de uitvoering van de werk-
caamheden zullen de technische
diensten van het ministerie zoveel
mogelijk worden ingeschakeld. In
het bijzonder zal met het herstel
van de cultuurgrond het apparaat
van de cultuurtechnische dienst vol
ledig worden belast. De cuituurcon-
sulenten in de betrokken provincies
zün tot inspecteurs van de Rijks-
Vrijwel alle landen ter we
reld helpen thans mee, om de
nood die het water over West-
Europa heeft gebracht, te ver
zachten.
Van uur tot uur stijgen de
cijfers en stapelen de goederen
zich op.
fielgië heeft tot dusver viif mil
lioen Belgische francs voor "Neder-
Aan geëvacueerden, die dit wensen,
zal binnenkort een bedrag van 10
per volwassene, van 5 voor kinde
ren boven 15 jaar en 2.50 voor kin
deren beneden 15 jaar worden uitge
keerd. Dit zal de directeur van het
Nationaal Rampenfonds aan de bur
gemeesters van gemeenten, waar
evacué's zijn, mededelen. Deze uitke
ring zal geschieden, zodra de burge
meesters de desbetreffende circulaire
hebben ontvangen.
De evacué's kunnen dan de direct
nodige behoeften aanschaffen. Geen
uitkeringen mogen hiervoor uit plaat
selijke inzamelingen worden gedaan.
jum te Seraing zuUen iedere
maand viif duizend franc ^Schik
baar stellen voor de ouden van dagen,
die moesten evacueren.
Een slager uit Gent heeft zestig
kinderbedden gekocht, die hij zelf
naar Nederland heeft gebracht. Het
is maar een voorbeeld.
Drie hefschoefvliegtuigen hebben
zich bil de vier uit F r a n k r ii k ge
voegd. die reeds in het rampgebied
werkzaam zijn. Leerlingen van de
handelshogeschool te Parijs zün be
zig een tweede zending samen te stel
len als vervolg op een eerste partij
van tien ton goederen ter waarde van
vijftien millioen franc.
Rouaan heeft in drie dagen bijna
drie millioen franc kunnen inzamelen
door de actie van een dagblad.
Spanje leverde tot dusverre een
haif millioen peseta's: de K.L.M. heeft
weer twee ton dekens en kleding naar
ons land gebracht en een ton andere
goederen wacht op vervoer.
Een schip
Portugal heeft een schip naar
ons land gezonden met 10.000 dekens.
20.000 meter beddelaken. 2000 paar
schoenen. 400.000 blikken vis. en ver
der tabak, vijgen, een toi> levertraam.
tien ton geconcentreerde legerrant-
soenen. vijf ton koffie, vijftig ton rijst,
tien ton suiker. 34.000 flessen port
wijn
Engeland maakt plannen voor
een gemeenschappelijke hulpactie
l.M
..leW® MEUBELEN - KARPETTEN - BEDDEN
Unit U SLAAPBANKEN.GOTHISCHE KAMERS.
Be'° HOVI Witte de Withstr. 17 tel. 22399
Het informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis heeft van
daag de 10e lijst van slachtoffers van de watersnood uitgegeven.
Deze luidt:
KORTGENE: Jan van Vliet, 1948 te Bandoeng, zoon van Gerritje
van Vliet, Torendijk 401 g: Daniel Verburg. 1929 te Kortgene. Toren-
dijk 371; Ferdinand Dierkx, 1952 te Kortgene. zoon van Abraham
Dierkx en Augustine Jacobs, Torendijk 401 h; Gustave Antoine
Dierkx. 1950 te Djakarta, zoon van Abraham Dierkx en Augustine
Jacobs, Torendijk 401 h.
NIEUWE TONGE: Plona Palingdood, 1864. echtgenote van Joh.
Koppenaal. 2e Westerstraat 3; Johannes Koppenaal. 1865, echtgenoot
van Plona Palingdood, 2e Westerstraat 3; Maria Prince, 1867, Kerk-
ring 23; Catharina van 't Hof, 1885, echtgenote van L. Zweerus, 2e
Westerstraat 7; Leendert Zweerus, 1385, echtgenoot van O. van 't
Hof, 2e Westerstraat 7; Pleter Wesdorp, 1887, echtgenoot van J. M.
Ha&nenberg, B. O verdorpstraat 12; Johanna M. Haanenberg, 1889.
echtgenoot van P. Wesdorp, B. Overdorpstraat 12; Arentje W. Hers,
1873, weduwe van C. Kievit, Korteweegje 22; Huibcecht Timmer. 1882.
Wentinkstraat 4; Krijn Meijer, 1940, Battenoordsedijk 22; Johanna E.
Brooshoofd, 1891, 2e Westerstraat 9: Anna Lijntje Verweij, 1873, we
duwe van G. Sneep. Korteweegje 9; Aagje Hoogstraate, 1942, Gen
Snijdersstraat 17; Marinus Bruggeman, 1946. Battenoordsedijk 34:
Comelus Bruggeman. 1950, Battenoordsedijk 34; Maria Jansen. 1910,
echtgenote van J. W. Bruggeman, Battenoordsedijk 34; Maria Best
man, 1838. echtgenote van P. du Preé. Havenweg 1: Adriaantje
Brooshoofd, 1888, 2e Wegterstraat 9; Laurens Breur, 1899, echtgenoot
van N. Koppenaal, Zuiddijk 80.
STAVENISSE: geïdentificeerd: Adriana Mol, 1939 te Sta-
venisse, dochter van Marinus Mol en Dina Cornelia Johanna de
Graaf, Kerkstraat a 306 a; Cornelia Geertruida Moerland, 1915 te
Stavenlsse, echtgenote van Marinus Cornells den Braber, Oudeland-
sedijk a 98; Jannetje van Iwaarden. 1897 te Stavenisse. echtgenote
van Johannes Jacob Hage, Buurtweg a 91.
VOGELWAARDE: Willy Emella Voshaart, 1939. Westdijk 2,
Het Ned. Rode Kruis kan in verband met de omstandigheden,
waaronder de gegevens van deze verlieslijst worden verzameld, niet
de volledige garantie geven voor de betrouwbaarheid. Het is dus
mogelijk, dat een enkele wijziging achteraf noodzakelijk zal blijken-
voor de Britse en Nederlandse slacht
offers. Het boek „De Ramp" zal ook
in Engeland worden verkocht.
Zweden heeft al meer dan acht
milüoen kronen bijeengebracht. I n-
d o n e s i wil kapok naar Nederland
sturen. Italië heeft meer dan elf
millioen lire ingezameld. Malta
zorgde voor chemicitine (een kostbaar
geneesmiddel tegen griep)Z u i d-
slavië zal voor tweehonderd dui
zend gulden in bouwmaterialen af
staan. Venezuela zorgt voor kof
fie en cacao.
De collecten, die Zondag „in alle
R.K, kerken en kapellen van onsl&hn
zün gehóuden. hèbbefiTVoórzover deze
het bisdom Haarlem (globaal Noord
en Zuid-Holland en Zeeland) betref
fen. in totaal een bedrag van ruim
een millioon opgeleverd.
Tot Zaterdag was in Arnhem
een bedrag van 911.377 büeen ge
bracht voor het Nationaal Rampen
fonds.
Het Nederlandse Baggerbedrijf
heeft 100.000 overgemaakt aan het
Nationaal Rampenfonds.
De noodzaak van Engelse volledige
steun aan de Europese Defensiege
meenschap wordt erkend in een
communiqué, dat te Londen is gepu
bliceerd na afloop van de tweedaag
se besprekingen, daar gehouden door
de Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Georges Bidault.
„Engelands voortgezette volledige
steun", aldus het communiqué, „is
een essentieel bestanddeel voor het
tot stand komen van deze gemeen
schap en dus ook voor de versterking
van het Atlantisch Verdrag."
De wijze, waarop Engeland deze
steun in de practyk het best kan ge
ven, werd besproken. Verdere onder
handelingen hierover zullen .binnen
kort langs diplomatieke weg worden
gevoerd.
Bijzondere aandacht werd voorts
besteed aan de financiële gevolgen en
de materiële eisen, gesteld door de
Franse campagne in Indo-China. Ook
over belangrijke economische proble
men werd va ngedachten gewisseld.
(Van onze Londense correspondent,
R. Jokel)
De Zondagnacht is in Engeland
rustig verlopen. De vloed heeft ner
gens over de dijken kunnen gaan,
behalve daar, waar de gaten nog niet
helemaal dicht waren, Er werd ner
gens noemenswaardige schade aan
gericht.
De bewoners van huizen, die op
lage grond staan, waren gewaar
schuwd en stonden gereed om in ge
val van nood onmiddellijk te kunnen
vluchten.
Het weer klaart op. Het wordt ge
leidelijk zachter. Ofschoon ook de
Maandag en de Dinsdag als kritieke
dagen beschouwd worden, maken de
autoriteiten zich niet meer al te on
gerust over de situatie. Op de straat
wegen in het Noorden ligt nog steeds
sneeuw en 23 wegen zün volkomen
onberüdbaar. Honderden wegen zijn
gevaarlijk glad.'
Dc burgemeester van West-Berlün
Ernst Reuter, zal vermoedelijk eind
Maart een bezoek aan de Verenigde
Staten brengen. Op het ogenblik be
vindt de burgemeester zich in En
geland.
Advertentie
I.M-
Ook Uw ingewanden
moeten op tijd „gewassen" worden.
Neem eens per week één of twee
dienst voor landbouwherstel be
noemd.
Onder verantwoordelijkheid van
deze inspecteurs, te Breda, Goes en
Den Haag, zal ook de enquête en de
vartstelling van de schade via de
plaatselijke bureauhouders van de
voedselcommissarissen in de getrof
fen provincies en met behulp van
deskundigen geschieden.
Ontruiming
De werkzaamheden, verband hou
dende met de ontruiming van de ge
troffen gebieden, blijven onder ver
antwoordelijkheid van de provinciale
voedselcommissarissen, die bij deze
afvoer van producten, vee, werktui
gen, enz. huh plaatselijke bureau-
houders hebben ingeschakeld.
De organisatie van de werkzaam
heden is in grote lijnen gelijk aan
die in de jaren 1945 en volgende,
waarbij thans echter een aanmerke
lijke decentralisatie is doorgevoerd.
Paus Pius de Twaalfde heeft Zon
dag in zün particuliere kapel voor 't
eerst weer een mis opgedragen, sinds
zjjn griepaanval drie weken geleden.
Advertentie l.M.
W Vervolg van voorpag
Met een bang hart hebben de an
deren hun zaak gesloten. Het is niet
alleen die gebondenheid aan de ge
boorteplek. Het is ook de angst voor
plundering, die maakt, dat de Zierik-
zeeërs zich zo iel verzetten. Die
vrees zit er namelijk nog in na de
zomer van 1945. toen de Duitsers en
ook Nederlanders zo veel hadden ge
stolen uit de venaten huizen. Zon
dagochtend toen uit de stille stad
het gebeier van de klokken klonk
zo goed als tevergeefs, want veel volk
dat tijd had voor kerkbezoek was er
nu niet stonden zij somber te
wachten op De Schelde en De Lelie.
Ruimte voor bijna duizend evacue's
hadden deze twee schepen, maar er
kwamen niet meer dan een 130.
Gevaar voor besmetting
Er is geen twijfel mogelijk, eva
cuatie is voor Zierikzee noodzakelijk.
De toestand in de oude stad wordt
onhoudbaar. Naast hotel Van Oppen
wonen in een huisje bijvoorbeeld
dertig vrouwen en kinderen. Er zijn
meer van zulke mensenpakhuizen,
waar op petroleum alle eten word!
gekookt, waar geen water is en hei
vuil door de toiletten soms terug
naar boven komt. Steeds slechter
werkt immers de toch al gebrekkige
riolering.
Gevaar voor brand en voor be
smetting is heus geen boos verzin
sel om ae mensen maar weg te krij
gen. Ik heb kinderen op straat van
de sneeuw zien likken en dat m Zie
rikzee, waar eike vioed in de laagste
straten doordringt, en waar cadavers
aan de rand van de stad liggen. Zie
rikzee is met meer dan een terp van
(bij vloed* een kilometer lengte en
een halve kilometer breed.
Een zo evacueert Zierikzee. met
horten en stoten. Elke dag wordt het
moeiiijker. Konden Zaterdag grote
schepen nog de haven binnenkomen,
Zondag werd dat onmogelijk.
Twee schepen van de R.T.M., de
Lelie en De Schelde lagen buiten
gaats. Binnenkomen was onmogelijk.
De dwarsstroom door het grote gat
in de havendam was zo sterk, dat
het water brullend en kolkend het
kanaal bmnengiert en slechts kleine
motorscheepjes kunnen deze maal
stroom met moeite passeren.
Door dit kanaal moesten Zondag
de évacue's in barkassen buitengaats
worden gebracht. Buiten konden ze
overstappen op de R.T.M.-boten.
Het lukte nog net, maar de eerste
evacuatiebarkassen met 50 mensen
aan boord kwamen pas na een uui
vergeefs proberen door de draaikol-
ken heen. Dat zal steeds erger wor-
ien. Daarom moet de evacuatie vol
tooid zijn, voordat de haven volsla
gen onbereikbaar is.
Gerhard Eisler, het voormalig
hoofd van de Oostduitse propaganda,
zou volgens een bericht van het
Westberlijnse blad „Telegraf" naar
West-Berlijn zijn uitgeweken.
Het blad weet te melden, dat amb
tenaren van de Amerikaanse veilig
heidsdienst bezig zijn naai- Eisler te
zoeken, aangezien hy nog een gevan
genisstraf moet ondergaan wegens
illegale communistische activiteit in
de Verenigde Staten.
Amerikaanse woordvoerders willen
dit bericht niet bevestigen en niet
ontkennen.
De laatste tyd is herhaaldelyk ge
meld, dat Eisler zich m Oost-Duits-
land in huisarrest zou bevinden. Op
1 Januari verloor hij zijn baan als
perschef der Oostduitse regering.
(Van een onzer verslaggevers)
Een groep van zestig emigran
ten, afkomstig uit Loosduinen en
het Westland, die Zaterdag met
de „Fairsea" naar Australië ver
trokken, heeft nog de tijd gevon
den, om op het eerste gedeelte
van hun reis de bustocht naar
Amsterdam aan te leggen bij
de Stichting Landverhuizing Ne
derland aan het Piet Heinplein.
Zij kwamen daar om in de persoon
van de regeringscommissaris voor de
emigratie, mr ir B. W. Haveman, alle
ambtenaren van de stichting door
middel van een enorme mand bloe
men, te danken voor de geboden hulp.
Eén van hen, de heer J. T. H. Olst-
'noorn, afkomstig uit een gezin met
twtniig kinderen, van wie er al één
in Canada zit en nog enkelen
emigratieplannen hebben, sprak een
kort, maar kernachtig woord: „WU
zijn niet van plan terug te komen.
Wij zyn voorbereid op de moeilijk
heden en we zullen ons er wel door
heen vechten. Inmiddels echter
hartelijk dank voor de prettige
manier, waarop u en uw medewerkers
ons hebben geholpen. Het was bij de
Stichting Landverhuizing altijd: Wilt
u weg? Dan helpen wij u weg, al zün
er nog zoveel moeilükheden", aldus
de heer Olsthoom.
Bü de Australische ambassade gin
gen de emigranten vervolgens ook nog
een bloemstuk afgeven.
De 1700 personen, die Zaterdag met
de .Fairsea" vertrokken naar hun
nieuwe vaderland, zün de laatste
Nederlanders, die als emigranten op
dit schip verblijven.
De „Fairsea". 'n Panamees schip,
dat met een Italiaanse bemanning
vaart, is namelijk door de Neder
landse regering gecharterd en het
charter-contract loopt binnenkort af.
Onder de passagiers bevinden zich
ongeveer dertig gezinnen, te zamen 92
personen, die afkomstig zijn uit de
noodgebieden.
Nederhorst vraagt:
Welke resultaten
heeft de
gezamenlijke markt*
In de vergadering der Tweede Ka
mer van a.s. Dinsdag zal de heer Ne
derhorst (arb.) de minister van Eco
nomische Zaken vragen welke gevol
gen het intreden van de gemeen
schappelijke markt voor kolen, erts
en schroot voor de economische en
sociale verhoudingen in Nederland
heeft. Voorts zal hü de minister ver
zoeken nadere mededelingen te ver
strekken omtrent de resultaten van
de ministers-conferentie te Luxem
burg in verband met de gemeenschap
pelijke markt. Ten slotte wil de heer
Nederhorst weten of er veranderin
gen zullen intreden ten aanzien van
de seftrootvoorzienine in Nederland
en. zo dit het geval is. welke deze
veranderingen zullen zijn.
Vrüdag deelden wij mede. dat de
Christelijk Gereformeerde Kerken in
Nederland zelf wilden beschikken
over de gelden, die Zondag 8 Februari
tijdens de kerkdiensten zijn ingeza
meld; men zou deze gelden willen
bestemmen voor „büzondere noden in
eigen kerkelijk leven".
Men maakt van bevoegde zijde ons
er op attent, dat de desbetreffende
brief van Deputaten aan de kerke
raden der Christelyk Gereformeerde
Kerken door het overgrote deel der
kerkeraden ter zyde is gelegd, en dat
die kerkeraden (men schatte het aan
tal op ongeveer 90 procent) de col
lecte van 8 Februari zullen overma
ken aan het Nationaal Rampenfonds.
Bü deze kerkeraden heeft nimmer
de wens voorgezeten zich aan de
nationale solidariteit te onttrekken.
De in de brief van Deputaten be
doelde collecte om te voorzien in „de
bijzondere noden in eigen kerkelijk
leven" zal eerst veel later worden ge
houden.
P.v.d.A.-congres over
gemeentepolitiek
De Partij van de Arbeid organiseert
op Zaterdag 21 Februari om halfelf
in het Jaarbeursgebouw te Utrecht
haar derde congres over gemeente
politiek. Het wordt verzorgd door de
sectie „Gemeente en Provincie" van
de Dr Wiardi Beekman-stichting.
Uitgenodigd tot deelneming zijn alle
leden van de Partij van de Arbeid,
die deel uitmaken van gemeenteraden
en colleges van burgemeesters en
wethouders.
Het congres zal een ontwerp-
urgentieprogram voor de gemeente
raadsverkiezingen vaststellen dat aan
het komende partijcongres zal worden
voorgelegd. Korte inleidingen ter" toe
lichting zullen gehouden worden door
mr Chr. A. de Ruyter-De Zeeuw. Ge
deputeerde van Zuid-Holland, dr ir
F. Bakker Schut te Den Haag en mr
A. de Roos. wethouder te Amsterdam.
Dr M. J. Prinsen, secretaris-generaal
van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken, zal een rede houden over „De
gemeente in de huidige maatschap
pij".
Zaterdag heeft Pie-
ter over het eiland
Putten gezworven.
Het was een glashel
dere vriesdag. Over de
fonkelende sneeuw
velden woel een pit
tig oostenwindje en
de rit zou 'n plezier
tochtje zyn geweest,
ware het niet, dat
het Puttense land
met zyn oude, grijze
dorpen tot het be
dreigde gebied be-
hoert en alom de
littekens van de wa
tersnood vertoont.
Het lükt of men bij het passeren
van de strenge politiecontrole bij de
SpiJkenisserbrug een ander land be
treedt. Achter je ligt de grote stad.
waar het leven van alledag weer in
normale banen voortglijdt; vóór Je
is die grote lappendeken van droge
en ondergelopen polders, waarin ka
potte hofsteden tot aan het dak
onder water staan en op drooggeval
len stukken dükkruin een warwinkel
van weggespoeld huisraad, dode
dieren, drijfhout en netbossen de
ellende van de ramp accentueert. En
nog steeds volgen ciaar de mensen in
beklemmende spanning het grillige
gedrag van het water, dat zy in dc
voorbye tyd zozeer hebben leren vre
zen. Hoe draait de wind? Hebben ze
de gaten by Zuidland al gedicht? Zou
die bekisting bij 't Voornsche Kanaal
het houden? Wat zal de springvloed
doen? Vragen en '.vachten; de eiland
bewoners doen dat nu al veertien
dagen.
Ook in Abbenbroek is Pieter ge
weest. Het vriendelijke, eens zo wel
varende dorp. met zijn intieme plein
rond de muziektent is zwaar geha
vend. Nog maar 175 mensen wonen
er; ongeveer zestig huizen staan op
het droge. Met deze getallen is Ab
benbroek er beter af dan het verder
op gelegen Oudenhoorn, waar nog
maar drie huizen droog en bereikbaar
zijn en twintig mensen de gemeente
„bevolken". Het water heeft hier erg
hard toegeslagen!
Hoe groot de schade is? Burge
meester Wentholt, de nog jonge bur
gervader van Abbenbroek en Ouden
hoorn. kan het onmogelijk schatten.
In het voorkamertje van een boeren
woning, waar zün secretarie geves
tigd is, worden wel wat getallen ge
noemd, maar pas wanneer het water
verdwenen is zal men precies weten
hoe groot de ramp was voor deze
dorpen. De burgemeester kan nog
wel in zijn eigen huis komen, maar
dan moet hy met een kano door het
huiskamerraam varen
Groot zijn de problemen; groot
13 de schade. Een lichtpunt in de
rampspoed is de verblydende hulp.
die van alle kanten wordt aangebo
den. Het grote, ryke Wassenaar
adopteerde Abbenbroek en de kleine
Drentse plattelandsgemeente Peize
deed hetzelfde al op die eerste rampen
zondag. „Dat was een prachtig ge
baar van die Drenten en wü zijn er
erg blij mee", aldus burgemeester
Wentholt.
En dan verlaat Pieter het verstilde
dorp Abbenbroek weer. De straten
zün uitgestorven. Zo nu en dan ziet
men mensen met emmers naar de
grote watertank lopen. Het geklos
van hun klompen weerkaaktst tegen
de verweerde gevels, waarin veel
ruiten geblindeerd zün. Grote vracht
wagens ronken in de richting Zuid-
land. De wind speelt met het knis-
terende riet en strykt over de onder
gelopen polders, die nu üsvlakte zyn
geworden.
Abbenbroek, Oudenhoorn. Zuid-
land, bedreigd geoied. dat diepe, ma
teloos diepe littekens draagt 1
Kijkd,
Nederlandse aak in
België gezonken
De Nederlandse aak „Liena" van
de heer J. Dorduin is Zondag in de
Sambre bij Bauce-Malonne (België)
doordat een kabel brak tegen een
sluis aangevaren en gezonken. De
schipper en zijn gezin konden een
deel van hun huisraad redden. De aak
had een lading ijzer aan boord.
Uiteraard zijn ook de kerken
nauw betrokken bij de wa
terramp van 1 Februari. Dat
mocht de eerste dagen niet zo
blijken, maar toen men meer
de volle omvang van de ramp,
ook in zijn geestelijke aspecten,
ging beseffen, kwamen de ker
ken steeds meer naar voren.
Ik wil daarover drie opmerkingen
maken.
Ten eerste: de getroffen gebieden
zijn overwegend. léér overwegend her
vormd. Zelfs het getroffen deel van
Noord-Brabant, waar in het geheel
gezien, de niet-rooms-katholieken een
kleine minderheid vormen, wonen nog
40 pet protestanten, waarvan de
grote meerderheid hervormd.
Voor een deel ik schat het op
de helft zijn deze gemeenten van
zeer „rechtse" signatuur. De strenge
„Gereformeerde Bonds"-prediking
wordt daar begeerd. Het gaat de om
vang van een artikel te boven om de
vraag te beantwoorden of er verband
tussen het steeds sanwezige water én
de begeerte naar deze prediking is.
Ten tweede: ik heb de indruk, dat
de predikanten die onmiddellijk
werden opgeroepen om te helpen
in de evacuatiegebieden, met grote
vreugde en tact hun werk deden.
Waar dijken scheuren en voor red
ding moet worden gezorgd, is het niet
nodig een dominee te laten komen.
Zij lopen maar voor de voeten. Bij
het helpen van mensen ligt het
anders: hoe dankbaar de getroffenen heeft men minstens even gul gegeven,
waren voor de snelle en vaak gulle en
onbaatzuchtige hulp. deze had toch „Een pu"1 van gesprek is nu. of deze
steeds een zakelijk karakter. Dat offervaardigheid de gulheid prikkelt
moest die ook hebben. dan wel voor !an8e tijd overspan-
Men kan ook deze hulp „christelijk" neiL Is"- M
noemen, wanneer wij niet ten on- u As vee' in Nederland, dat bestaat
rechte gewend waren geraakt aan ,coilec?£" 1X1 de
de gedachte, dat „christelijk" steeds wereld ik denk aan de
met vrome woorden te maken heeft. r(iaa! °pk aan het diaconaat
Maar temidden van al dat organi-
en om de kerk
seren en handelen was de aanwezig
heid van de predikant vaak èn een
herinnering aan thuis èn een per
soonlijke noot in het gehele gebeuren.
Veel behoefde daarbij niet gezegd te
is dat heel sterk, maar ook daar
buiten is dat het geval.
Vaak wordt geestelijk onmisbaar
werk voor een belangrijk gedeelte
door „levend" geld gedragen, bedra
gen, die tezamen vele millioenen vor
men.
De vraag is nu: zullen deze mlllioe-
uen na de prachtige hulp gemak
kelijker dan wel moeilijker bin
nenkomen.
0„ Op het eerste gezicht zou men voor
worden. Een enkel woord, dat als een het laatste kiezen. Maar bij nadere
herkenningsteken werkte, was al vol- beschouwing mag men het eerste ver
doende steun op dat ogenblik. wachten. Zeker, een dubbeltje kan
men maar een keer uitgeven, Maar
Tm derde: er is heel veel gegeven juist, nu merkt men. hoeveel men
door mensen van allerlei slag. geven kan als het nodig is. Zonder
Het zal nooit uit te maken zijn dat men werkelijk persoonlijk in
of de ene bevolkingsgroep meer ge- moeilijkheden komt.
geven heeft dan de andere. En wan- De hulp bij rampen als deze leert
mi'iiSeS?rSe3.gef.cSSf^i,I,nÏS °m 0011
collecten, die in de kerkdienst van
8 Februari gehouden zijn. dan wil dat en^ zlJn- dat de &otf
niet zeggen, dat de met-kerkgangers na"onale inzameling op den duur ook
zich minder royaal betuigden. andere inzamelingen ten goede zp
Wel 1» het duidelijk, dat eterke biu- guns,le
dingen ook grotere offervaardigheid
brengen. En het mag met vreugde ge- Voorlopig echter zal in menigt
zegd worden, dat bij dit collecteren j?2ra<L!rfItS^ueht wor
Jden. omdat het normaal vloeien van
met aan de „eigen mensen gedacht „noabu stokte,
is. Ook in de met-hervormde kerken l, H. RUITENBERG
loos
Pieter was in zün broekemansjaren
een groot liefhebber van kykdozen.
Van wat uitgeknipte prentbriefkaar
ten werd in een schoenendoos een
sprookjeswereld gebouwd en wanneer
Pieter krap bij Kas was. mocht de
buurt voor een halve cent door het
gaatje kyken. De recette werd om
gezet in toverballen of veterdrop!
Rietje en Willy Peper, uit de Jaf-
fadwarsstraat, zün ook met zo'n kyk-
doos op. stap geweest. Hun recette
was echter bestemd voor het Ram
penfonds en dat vonden alle kinderen
en ook grote mensen— zo'n prach
tig idee, dat ze graag 'n keertje in
die doos keken. En zo verzamelden
Rietje en Willy m de omgeving van
de Kralingse Plas twee gulden en
zeven en tachtig cent, die Pieter in
het Rampenfonds zal storten.
De kinderen wijzen ons de weg.
Dat de volwassenen, die nog niet aan
het Rampenfonds dachten, dit voor
beeld volgen!
Steeds meer
Steeds meer geldbedragen noteren
wij onder het hoofdstuk Rampen
fonds. De heer M. V. stuurde een
tientje en dit bedrag was ook de
gave van N.N., nog eens N.N., en van
M. P. uit Moordrecht. Abonné C D.
zond vüf gulden, de wed. B. had van
haar „Dreesgeld" nog één gulden over
en een .rustend havenarbeider"
stortte vyf gulden. Snel zullen wij
dit geld overmaken!
Aanbod
Florlne krijgt veel aanvragen voor kle
ding. Daarom zijn wij blij. dat de kle-
dlnglljst in ons Bock der Aanbiedingen
Iedere dag een respectabele lengte heelt.
Vandoag noteerden we kleren van W.
uit de Bleekerslaan. van J. van de Charl.
Lagedljk (ook nog stoelen), van Van V.
uit de Eversdljkstrnat. «n K. uit de Mr
Arendstraat en van P. van de HlUevliet.
Voorts: een matras, deken en kussen
(reed6 bestemd) van De K. uit de Sam.
MuIIerstraat, een wieg van G. uit de
Hugo de Grootstraat, glaswerk van Van
der Z. uit de Leeuwensteljnstraat, schoei
sel van Van B. van de Boezemsingel,
een klok van Van der H. uit de Adams-
hof8traat. een rolvcger van Van M. uit
de Pleretstraat, lectuur van S. uit de
Groepstraat en een grote zak capsules
en zilverpapier van kleine Mlentje K.
uit de Westerbeekstraat. Iedereen harte
lijk dank!
Verlies
Veel verloren handschoenen van
daag: een rechter, zwarte, glacé dames-
haudschoen op 7 Februari bij het Arena
theater door B. van Pelt, Polslandstraat
J40a; een leren motorhandschoen tussen
's-Gravendljkwal en Zoutzledersstraat
door J. Weststraten, Terschelllngsestrant
24; glacé handschoenen door A. Groene-
veld. Oglersslngcl 58, een wollen dames-
want op 10 Februari tussen Zuiderzie
kenhuis en Zuidwljk door J. Dijkman.
Eigelhorst 28b; een zwarte gevoerde glacé
handschoen op 8 Februari bij de Maas
haven door mevr. Verschoor, Pretorlalaan
12b en een grijs wollen herenhandschoen
op 11 Februari ln de B-bus (of W. de
Wlthstraat) door Rinkel, Renswoude-
straat 10.
Vondst
Bij de fam. Kolen, Oleanderstraat 22b,
berust een op 8 Februari gevonden licht
groene sjaal. Do heer Modoo, Kleine
Vlsserystraat 21. vond op het Bospolder
plein een bos sleutels. Een op het
Langepad gevonden herenhand
schoen wacht bij Van Hulst, Cou-
waclstraat 8. op de eigenaar.
Atd, Dieren
„MUn zoontje vindt het zielig om deze
diertjes naar de gaskamer te brengen
schrijft mevr. Blaak. Retlefstraat 6. die
vier zindelijke en mooie poesjes van vijf
weken aanbiedt. Dat ls het ook, mevr. B.
Belangeloos
I Ook het hawallan-ensemble „The Ka-
lua Islanders" wil graag optreden ten
bate van het Rampenfonds. Correspon
dentieadres: J. v. d. Enden, Klaverstraat
111, Rotterdam.
PIETER SPREEUW
