Volle
SKrant
BIJZONDERE HULP 'VAN
BONN voor NEDERLAND
LEGER BETROK LAATSTE WACHT
Hoogste graad van paraatheid
gedurende springtij
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Gebaar van goede wil na oorlog
D.E,-trem reed in op locomotief
Elzasser burgemeesters
in staking om„Oradour"
Gemaskerde chauffeur
probeerde overval
Treinbotsing bij Gouda
eiste één dode
GROTE TWEE
Bondsregering zelf trok vijf
millioen Mark uit
Evacuatie Zierikzee
langzaam op gang
Helicopters voor
de Luchtmacht
Koningin op Waddeneiland
Rus Gonsjarenko
schaats-kampioen
RUSTIG WEER
MAANDAG 16 FEBRUARI 1953
30sle Jaargang No. 8586 ZES PAGINA'S
(Rusland-Nederland
Pagina 4
Nieuwezijds Voorburgwal 345, Amsterdam - Telefoon 64633 (8 lijnen) - Giro 46006 Hoofdredacteur J. M. Lücker - Directeur J. A. Kolkman Abonnement I 6,35 per kwartaal; 49 cent per weet; 13 cent per nummer
(Van onze correspondent)
DEN HAAG, 15 Febr. West-Duitsland zal Nederland op bijzon
dere wijze helpen bij het technische herstelwerk in de overstroomde
gebieden. Daartoe hebben een Duitse en een Nederlandse delegatie
na besprekingen in het Nederlandse ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag Zaterdagavond een protocol ondertekend. Voor
deze hulpverlening heeft de Bondsregering in Bonn zelf vijf mil
lioen Mark of wel ruim vier en een half millioen gulden uit de schat
kist ter beschikking gesteld. Vele Duitse industrieën zullen ook grote
bedragen schenken, zodat de hulpactie voor Nederland nog aanmer
kelijk kan worden uitgebreid.
Na afloop van de besprekingen werd van de zijde der Nederlandse delegatie
verklaard, dat de Duitsers door hun aanbod hun goede wil tegenover Nederland
willen tonen. Zij hebben te kennen gegeven dezo gelegenheid te willen benutten
om aan Nederland iets te vergoeden van de schade welke dit land gedurende de
oorlog heeft geleden. Vandaar, dat de Duitse gedelegeerden ten aanzien van de
wensen der Nederlanders een zeer loyale houding aannamen. Gesproken
zelfs \an „een opvallend prettig gesprek".
land. Die zullen speciaal voor Nedi
in de Verenigde Staten worden gekocht.
Centraal punt
Bazalt geschonken en
pompen geleend
Overeenkomstig dc Nederlandse wen
sen is overeengekomen, dat West-Duits
land bazalt, bestaande uit stortsteen en
zuilen, rijshout en autobussen voor het
vervoer van arbeiders zal schenken.
Duitse steenzetters zullen aan de dijken
gaan werken. Hun Ionen worden betaald
door do Westduitse regering. Nederland
neemt hun kosten van levensonderhoud
voor zijn rekening. Voorts leent Duits
land aan Nederland grote zout waterpom
pen met motoren, smalspoorrails en kip
karren, draglines, woonwagens en vracht
auto's.
Het ondertekende protocol regelt tech
nische en organisatorische vraagstukken,
zoals het vervoer van materieel en ma
teriaal, de verzorging van Duitse arbei
ders en vooral de instelling van een
ambtelijk bureau, dat als contactpunt zal
Henen voor do Duitse en Nederlandse
gezagsdragers, die bij de hulpverlening
zijn betrokken.
Het gebaar der Duitsers is het gevolg
van een op 4 Februari door alle in de
Bondsdag zitting hebbende politieke par
tyen aanvaarde resolutie. Daarin werd
verklaard, dat 't West-Duitslands plicht
ïs „het getroffen buurland bij te staan
met mankracht, materiaal en materieel
in een zo groot mogelijke omvang".
Duitslands hulp zal in fasen worden ge
boden overeenkomstig de voortgang van
het herstelwerk in het rampgebied.
Toen de resolutie in de Bonasdag eens
gezind werd goedgekeurd, werd via de
kranten en de radio een oproep gedaan
om de actie der Bondsregering te steu
nen. Deze heeft zo veel weerklank ge
had, dat de Duitse regering kan putten
uit een enorm arsenaal van materieel en
grondstoffen. Bovendien hebben vele
grote bedrijven belangrijke geldsommen
toegezegd. „Wij zijn blij Nederland in dit
uur van nood te kunnen helpen en het
doet ons genoegen, daaraan te kunnen
toevoegen, dat uit alle delen van ons
land de bijvalsbetuigingen binnenstro
men", verklaarde de leider der Duitse
delegatie, dr H. Bidder. Hij deelde mede,
dat het overgrote deel van het materieel,
dat aan Nederland wordt geleend, door
de Westduitse regering van de Duitse
ondernemingen wordt gehuurd. Zoutwa-
terpompen zijn er nauwelijks in Duits-
Het. protocol, dat Zaterdag is gemaakt,
bestaat uit elf artikelen. Het beschrijft
«e vestiging van een uitklaringsbureau
aan de Duitse en een inklaringsbureau
aan de Nederlandse grens voor de goede
ren welke naar liet rampgebied gaan. Al
hetgeen Duitsland voor de hulpverlening
schenkt of ter beschikking stelt zal op
een centraal punt in Nederland in ont
vangst worden genomen. Aan het te vor
men ambtelijk contactbureau zal een
Duitse verbindingsman worden toege
voegd.
Voordat de machines, gereedschappen,
werk- en voertuigen naar Nederland wor
den gestuurd zullen zij in Duitsland
rekening van de Bondsregering worden
verzekerd. Het ambtelijk contactbureau
zal zorg dragen voor hèt onderhoud, het
Zie verder pagina 3 kolom 2)
VANDAAG DE LAATSTEN
ZIERIKZEE, 15 Febr. (ANP) Afge-
zien van 238 Zierlkzeeërs die Zaterdag
en 125 Zierlkzeeërs, die Zondagmorgen
naar Dordrecht zijn vertrokken, zijn dit
weekeinde geen cvacuc's afgevoerd. Het
gemeentebestuur heeft besloten dat z(j,
die geen verblijfvergunning hebben ge
kregen, tot Maandag gelegenheid hebben
hun vertrek voor te bereiden. Maandag
moeten zij Zierikzee hebben verlaten.
Totaal zullen dan 187 gezinnen onge
veer 750 personenmoeten zijn geëva
cueerd.
Vandaag is tijdens kerkdiensten we
derom gewezenop de noodzaak van
evacuatie van hen. die niet in het
beidsproces zijn ingeschakeld. Politie
houdt in de straten mensen aan om naar
verblijfvergunning te vragen. Bij het
ontbreken daarvan wordt geen dwang
uitgeoefend. Deze mensen wordt uiteen
gezet, waarom evacuatie bittere nood
zaak is. Ditzelfde gebeurt bij controle
in de huizen. Daarbij wordt er nog op
gewezen, dat de versterkte gemeente
politie met het in Zierikzee gestation-
neerde detachement van de rijkspolitie
de aoliter te laten eigendommen zal be
schermen, waardoor voor niet weinigen
de laatste weerstand om de stad te ver
laten wordt weggenomen.
Het gemeentebestuur heeft voorts een
speciale regeling getroffen voor de mid
denstanders.
„Wil ZIJN IN DE ROUW"
Franse regering sust
protesten
Amsterdams slagersgezin vocht dapper
7"~\ J? huis te nemen. Om zelf niet op te vallen,
DOCtltCT en nonet i5et hij een kennis bÜ een Hilversumse
garage een auto huren. Van te voren
cnmrtrr/yn tr> hn/n liad de dader de hand Relesd °P enkele
OlJIUIlcfCIl IC tlULlU nummerplaten, waarvan hij er een op de
J- O 1. wagen bevestigde om eventuele achter
volgers op een dwaalspoor te brengen.
De andere platen borg hij zolang in een
koffer.
Voor hij tot de uitvoering van zijn
plan overging, schaduwde de chauffeur
zijn slachtoffer geruime tijd. Zaterdag
avond besloot hij zijn slag te slaan. Hij
parkeerde de wagen in de buurt van
de Herman Gorterstraat en wachtte de
komst van de slager af. Toen deze na
derde, bond hij snel een klein maskertje
voor Op het moment, dat de heer Muiier
zijn woning wilde binnentreden, trachtte
de dader hem zijn tas te ontrukken.
Deze greep echter zijn aanvaller beet
en sloeg alarm.
Terwijl de mannen op straat worstel
den, snelde de 17-jarige dochter met de
herdershond Wodan naar buiten. Het
meisje sprong de man moedig naar de
ceel. Ook de herdershond vloog de chauf
feur aan. Tegen deze overmacht was de
dader niet opgewassen. Hij viel op de
grond en was er nog niet in geslaagd
overeind te komen, toen een radiowagen
reeds de straat ingierde.
De arrestant gaf de politie vlot alle
gewenste inlichtingen. Hij was al enige
tijd werkloos. Als motief noemde hij
geldgebrek. Hij is nog niet eerder met de
politie in aanraking geweest.
(Van onze
AMSTERDAM, 15 Febr. Een ge
maskerde chauffeur heeft Zaterdagavond
om zeven uur in de Herman Gorterstraat
in Amsterdam getracht de 60-jarige sla
ger Jac. Müller van zijn tas met geld
te beroven. Samen met zijn 17-jarige
dochter en een herdershond wist dc sla
ger zijn aanrander echter te overmees
teren. Terwijl zijn vtouw de radio-auto-
dienst waarschuwde, hield de heer Mül
ler de dader in bedwang door boven op
hem te gaan zitten. De herdershond
stond er grommend by. De politie hoefde
de man slechts te arresteren en naar het
bureau over te brengen.
Een 4S-jarige chauffeur uit Hilversum
had zijn plan goed voorbereid. Hij was te
weten gekomen, dat de slager iedere Za
terdag de ronde deed langs zijn acht
winkels om de ontvangsten mêe naar
Zeer groot was Za'crdagmiddag de ra
vage na de treinbotsing in Gouda. Het
voorste gedeelte van de electrische trein
is veranderd in een massa versplinterd
en verkreukeld metaal. Rechts de ran
geerlocomotief.
Minister Staf deelt mee:
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. 15 Frlv-. De Neder
landse luchtmacht Zul zo spoedig moge
lijk helicopters aanschaffen, zo heeft mi-
Isi.er Staf Za'-rdaii'-ilrccn medegedeeld.
V noodzykvi*'*. _-o f.,-V h--t trrotoj
hui van nefsrhr^ctv ÜcuVuigcu is d'e af
gelopen dagen overduidelijk gebleken.
Indien er zich in de nabije toekomst nog
moeilijkheden zonden voordoen, zal op
nieuw de hulp ingeroepen worden van
buitenlandse helicopters. Zij zullen dan
bemand worden met de piloten, die aan
het reddingswerk hebben deelgenomen.
Oorzaak niet bekend
(Van onze correspondent)
GOUDA, 15 Febr. Zaterdagmorgen
tegen kwart voor twaalf is op liet baan
vak tussen de brug over de Gouwe en
bet station van Gouda de electrische
trein GoudaAlphen aan den Rijn met
een vaart van ongeveer 60 kilometer op
een rangeerlocomotief gereden. Circa
vijf meter diep boorde de zware locomo
tief zich In bet voorste gedeelte van het
irv-iufclel, rl.'i als eeit hlikLt ..-bus werd
opengereten. De wagenbestuurder is
hierbü om het leven gekomen.
Na eerst krachtig te hebben geremd
heeft deze wagenbestuurder, de 54-jarige
Utrechter G. J. Griffioen, nog getracht
zich in veiligheid te stellen. Een half
uur na het ongeluk werd hij zwaar ge-
(Van onze correspondent)
PARIJS, 15 Febr. Tot in de klein
ste gemeenten toe beeft de plaatselijke
overheid in de Elzas Zaterdag de alarm
klok laten luiden nit protest tegen het
zware vonnis, dat de militaire rechters
van Bordeaux tegen de 13 Elzasser SS-
ers, die onvrijwillig bij het drama van
Oradour betrokken waven, hebben uit
gesproken. Do alarmklok dient anders
in de Elzas alleen- als waarschuwing
voor natuurrampen of oorlogen. De ver
ontwaardiging is er dus groot. Zo groot
zelfs, dat de gezamenlijke burgemees
ters gisteren een staking van alle ad
ministratieve diensten gelastten.
Verder hebben particulieren, die zich
EEN GOED DOEL
95-751"
tijdens de oorlog met hun volle persoon
voor Frankrijk ingezet hebben, hun be-
vrïjdingskruisen en lintjes van het Le
gioen van Eer naar het Elysée teruf""-
stuurd. Er zal in de Elzas ook geen
naval gevierd worden. „De Elzas is in
rouw", heeft de bisschop van Straats
burg, mgr Weber, zijn gelovigen gezegd.
Parijs heeft intussen op deze golven
van provinciaal chauvinisme al wat olie
geworpen. Réné Pleven, minister van
defensie, onder wie de militaire gerechts
hoven ressorteren, heeft de bevolking
telegrafisch verzekerd, dat de Franse re
gering in de kamer voorrang zal geven
aan ieder voorstel tot amnestie voor de
veroordeelde Elzassers. Meteen maande
hij de Elzassers tot kalmte. Een wets
voorstel tot amnestie is daarop inder
haast door de afgevaardigde van de
streek ingediend. Zulk een ministeriële
tip mag men niet verwaarlozen, er blijkt
uit, hoe de regering het proces van Bor
deaux tevoren bezien heeft: strenge straf
fen, uitgewist door amnestie.
Nog deze week
Men verwacht, dat deze zaak nog deze
week in het Palais Bourbon aan de orde
gesteld zal worden. In dit vooruitzicht
is de beroering onder de Elzassers met
een gedaald. Het schijnt, dat ook de heet
gebakerde burgemeesters hun order tot
staking Ingeslikt hebben. Kondigt de
Assemblée deze week een amnestie af,
waarvoor vermoedelijk een zeer rumoe
rige kamerzitting nodig zal zijn, dan is
het, proces-Oradour,. wat Frankrijk be
treft, van de baan. Of de misdaad van
Oradour daarmee op de juiste wijze be
recht is, is een andere zaak.
Nieuwe brief van Raus
over de Rosenbergs
WASHINGTON, 15 Febr. <DT) Dc
Apostolische Delegaat in Washington,
mgr Amleto Cicognani, heeft Zaterdag
aan president Eisenhower een brief la
ten overhandigen van pans Pius XII.
waarin deze het Amerikaanse staats
hoofd meedeelt, dat hij „talrijke nienwe
verzoeken heeft ontvangen om gratie te
vragen voor de ter dood veroordeelde
atoomspionncn, Ethel en Julius Rosen
berg".
j De pauselijke brief droeg de datum: 13
I Februari 1953.
BISDOM HAARLEMSCHONK
RUIM EEN MILLIOEN
HAARLEM, 14 Febr. De collecteen.
die Zondag 8 Februari in alle katholieke
kerken en kapellen van ons land zijn
gehouden voor de slachtoffers van de
watersnood hebben in het bisdom Haar
lem een bedrag van 1 millioen 3.747 gul
den opgeleverd.
wond, met snijbranders uit de wrakstuk
ken bevrijd. Énkele uren later is hij in
het ziekenhuis in Gouda overleden.
In het tweede-klasgedeelte achter de
bestuurderscabine bevonden zich slechts
twee personen, de conducteur en de Gou-
taar Th. de Jong, die als Van Gend en
s-employé op het station van Boskoop
•kzaam is. De heer De Jong liep een
kaakfractuur, ontvellingen en snijwon-
den op.
De directeur van de Nederlandse
Spoorwegen, de heer F. Q. den Hollan
der, w<is spoedig ae plaats van het
ongeluk aanwezig, evenals het parket uit
Rotterdam en de burgemeester van Wad-
dinxveen, in welke gemeente het onge
luk gebeurde. Over de oorzaak van dit
spoorwegongeluk hullen de spoorweg
autoriteiten zich in het diepste stilzwij
gen. Het zicht op de baan was vrij goed.
engevolge van de versperring van het
baanvak en de schade aan de rails was
het treinverkeer tussen Gouda en Alphen
Zaterdag onmogelijk. Een busdienst
moest worden ingelegd. In de loop van
Zondag kon het treinverkeer zij het
nog met het uitvallen van enkele dien
sten worden hersteld.
Tijdens haar bezoeken aan de overstroomde gebieden van het land bezocht
koningin Juliana Vrijdag ook Texel. Op het Waddeneiland wandelde zij over de
dijk van de polder De Eendracht zover dat kon.
Tijdens haar bezoek aan het Waddeneiland ontmoette de vorstin prins Bernhard,
die eveneens kwam kijken. Zaterdag ging de Prins naar de polder Oude en
Nieuwe Struyten bij Hellevoetsluïs. Zondagmorgen bracht hij verslag over zijn
reizen uit aan de Coördinatiecommissie Watersnood. Later op de dag werd hij
geïnterviewd door reporters van de Amerikaanse en Luxemburgse radio.
Nederlanders in Helsinki
verslagen
HELSINKI, 15 Febr. De 21-jarige
Russische hardrijder, Oleg Gonsjarenko
uit Moskou, heeft in het Olympisch Sta
dion van Helsinki het wereld-schaats
kampioenschap gewonnen met 193.143
punten. Zijn landgenoot Boris Sjilkof,
kampioen van Rusland, bezette dc twee
de plaats met 194.508 punten. Wim van
der Voort werd derde met 195.522 pnt. en
Kees Broekman, de Europese kampioen,
vierde met 197.268 pnt. Anton Huiskes
klasseerde zich als zesde met 198.495 pnt.
Het is de derde keer in de geschiede
nis, dat een Rus de wereldtitel voor hard
rijders op de schaats gewonnen heeft.
In 1910 zegevierde Nikolai Strunnikof in
Helsinki en in 1911 behaalde dezelfde
Rus in Oslo het wereldkampioenschap.
De Finse veteraan Clas Thunberg. sinds
1923 vijfmaal wereldkampioen, is van
mening, dat de Nederlanders de titel ge
wonnen zouden hebben als zij Zaterdag
harder van stapel waren gelopen waar
door zij het moreel van de Russen onder
mijnd zouden hebben.
(Voor verslagen zie pagina 4)
21 Helicopters gereed
voor onmiddellijke
hulp
(Van onze speciale verslaggever)
BERGEN OP ZOOM, 15 Febr.
Een leger van Waterstaatsmen
sen en militairen waakt vannacht
en de aanbrekende Maandag op
nieuw over de dijken. Het is de
fase van het springtij en sinds Za
terdagmiddag 12 uur geldt bij
zee-, land- en luchtmacht de hoog
ste graad van paraatheid. Op
nieuw en hopelijk voor het laatst
is in het leger de alarmtoestand
afgekondigd; auto's met zandzak-
een en gereedschappen, terugge
trokken naar de vaste wal,
draaien om de paar uur hun mo
tor warm. De troepen zijn in hun
kazernes geconsigneerd of verla
ten die slechts onder geleide; zij
:lie geen wacht hebben slapen ge
kleed; een net van radioverbin
dingen bedekt heel het noodge-
bied.
Op slechts enkele plaatsen zijn kleine
detachementen op de eilanden achter
gebleven. Het zijn de mannen, die de ra
dioverbinding naar achteren moeten on
derhouden. Van do hoogste legerleiding
hebben zij hiervoor toestemming gekre
gen, slechts in dat geval waar een snel
uitwijken naar een hoger gelegen gebied
mogelijk zal zijn. En hoewel de laatste
weerberichten van Zondagavond gunstig
luidden, beseft ieder dat zijn oplettend
heid vereist is.
Oplettendheid voor de dijkwachters.
die over hun dikke winterjekkers een
kleine zender dragen en voor wie vlucht-
boten gereed liggen. Oplettendheid voor
de radiotelefonisien van het leger, die in
de voorste lijn de berichten der dijk
wachters ontvangen: oplettendheid ln
de radioposten op de vaste wal. die con
tact hebben met het vliegveld Woens-
drecht, waar 21 helicopters voor onmid
dellijke hulp gereed staan.
In de bunker achter de Wilhelmina-
kazerne in Bergen op Zoom zit Jan ter
Laak uit Bilthoven achter zijn radio:
Uit de 19-set komt getsjilp als uit een
volière. Telegrafie van schepen en on
duidelijke klanken van militaire zen
ders in het rond. Maar hij moet Tho-
len hebben, en Krabbendijke en St An
na ï'and. De buitenposten aan de rand
van het wassende water laten echter
niet veel van zich horen. Het is rustig
nog vannacht en voorlopig is de wijn,
die Charles Zimveld uit Straatsburg
heeft meegebracht minstens zo interes
sant.
Charles is de wachtcommandant van
de 40 Franse auto's die vannacht hier
;ereed worden gehouden, maar hij heeft
!e eerste paar uur meer werk aan het
gesprek met Henk Grebel uit, Naaldwijk,
die hem liet schema van cijfergroepen
bij de Nederlandse verbinding uit ëde
doeken probeert te doen. Met z'n drie-
en zitten ze hier gedoken rond de klei
ne spiritüs-brander, want het is koud
vannacht. Op de drie vierkante meter
van deze radiopost demonstreert z'ieh
het beeid van de hulp die het leger van
Europa in Nederland heeft verleend.
Temidden van de overgebleven spruit
jes van Zondagmiddag en blikjes koud
geworden havermout, zitten drie Neder-
deriandse jongens en een Fransman
te wachten op het moment waarop hun
hulp zal worden gevraagd. Een moment
waarvan niemand hoopt dat het nog ko
men zal en waarover De Bilt Zonda;
nacht de beste verwachtingen had.
(Van onze weerkundige correspondent)
DE BILT ,15 Febr. De span
ning over het weer van deze da
gen is gebroken. Het weer heeft
zich heel rustig gedragen. Zelfs
hebben heel wat plaatsen wind
stilte gemeld. Ook Maandag zal
dat zo zijn, aangezien zich over
het Noordzeegebied een rug van
hoge druk uitstrekt, die de in
vloed van de actieve depressie bij
IJsland beperkt. Er is kans, dat de
in de getij tafels berekende stand
van het water tijdens de vloed van
Maandagmiddag niet eens zal
worden bereikt.
Het windstille weer heeft wel gevol-
;n gehad voor de temperatuur. In de
nacht van Zaterdag op Zondag vroor het
in Leeuwarden 15 graden, in Groningen
9 graden. Zondag steeg het kwik daar
weer tot op het vriespunt, maar om ne
ten uur des avonds meldde Leeuwarden
alweer 8 graden en Groningen 7 graden
vorst bij mistig of nevelig weer. De in
vloed van het sneeuwdek doet zich daar
«elden; ln Groningen lag Zondagavond
nog acht centimeter sneeuw, heel wat
meer dan in de Zuidelijker gelegen stre
ken van Nederland.
Maatschappelijk werk
ATEN behoeft geen medicus te zijn om
-L'X te Weten, dat het operatief weg
nemen van een kankergezwel daarom zo
gevaarlijk is, omdat de chirurg eigenlijk
nooit met zekerheid kan weten, of hij
wel het gehele gezwel heeft weggenomen
en of er misschien niet ergens een zij
het nog zo kleine haard is blijven
zitten. Het gevaar blijft dan altijd, dat
deze aanvankelijk verborgen haard voort
woekert en onverwacht erger dan ooit te
voorschijn komt.
Aan deze mogelijke toestand hebben
we in de afgelopen maanden bij her
haling moeten denken, toen minister Van
Thiel voor de uitermate zware taak stond
het nieuwe maar beslist noodzakelijke
ministerie van Maatschappelijk Werk op
te bouwen en te organiseren. In de loop
der jaren immers waren er ten aanzien
van de overheidszorg voor maatschappe
lijk ontspoorden in óns land tal van
merkwaardige situaties ontstaan. Om dit
goed te kunnen begrijpen moet men de
geschiedenis van de maatschappelijke
overheidszorg gedurende de laatste de
cennia met meer dan algemene belang
stelling hebben gevolgd.
Tot 1930 het jaar van d.e grote econo
mische crisis in ons land was de so
ciale zorg voor de individuele noden
geconcretiseerd in de Armenwet, waar
van de uitvoering bij het ministerie van
Binnenlandse Zaken berustte. Dit minis
terie was tevens belast met de zorg voor
de werklozen, de volksgezondheid en het
krankzinnigenwezen. Toen echter het
aantal werklozen ongekende afmetingen
begon aan te nemen, zodat de zorg van
dat werklozenleger niet meer in het
kader van de Armenwet kon worden uit
gevoerd, werd zij van het ministerie
van Binnenlandse Zaken afgesplitst en
bij dat van Sociale Zaken in twee af
delingen werkverschaffing en steun
verlening ondergebracht. En daartoe
was in die dagen alle reden. Het werk
loosheidsprobleem immers was zó nauw
met heel het arbeidsprobleem verbonden,
dat een onderbrengen van de zorg voor
de werklozen in het vakministerie van de
arbeid het ministerie van Sociale Za
ken alleszins verantwoord was. Daar
door werd in Nederland een reeds lang
;ekende figuur met één vermeerderd.
Nagenoeg ieder vakministerie immers
had zijn sociaie afdeling ter verzorging
van de sociale noden op zijn vakterrein.
Alleen Binnenlandse Zaken hield de al
gemene sociale zorg voor zover deze in
de Armenwet tot uitdrukking kwam,
waarbij niet vergeten mag worden, dat
zij tot op de dag van vandaag de enige
wet is, waarop heel onze maatschappe
lijke zorg ln beginsel steunt.
Oorlog en bevrijding hebben echter
niet alleen tal van nieuwe noden doen
ontstaan, maar ook aan het algemene en
het gespecialiseerde maatschappelijke
werk tal van nieuwe vormen gegeven.
Bovendien hebben oorlog en bevrijding
het werkloosheidsprobleem als massa-pro
bleem doen verdwijnen. Dientengevolge
schrompelde aan Sociale Zaken de af
deling „Werklozenzorg" ineen tot de af
deling Sociale Bijstand, welke nog slechts
aanvullende voorzieningen had te tref
fen. Voor de hand lag binnen het bestaan
de systeem, dat de zorg van de massale
noden van oorlogsslachtoffers en van de
geëvacueerde a-sociale gezinnen'bij Bin
nenlandse Zaken werd ondergebracht. Het
maatschappelijk werk echter had gedu
rende de jaren na 1936 vooral bij de so
ciale afdeling van het ministerie van
Landbouw tal van nieuwe vormen ge
vonden. En dit was verklaarbaar, omdat
de noden ten plattelande deze speciale
vormen praeventief maatschappelijk
werk, sociale gezinszorg enzovoort nu
eenmaal eisten. Toen deze nieuwe vor
men van maatschappelijk werk na de
bevrijding ook voor de stedelijke agglo
meraties werden overgenomen, zou het
voor de hand gelegen hebben, dat ook
deze zorg bij Binnenlandse Zaken zou
zijn ondergebracht.
De geschiedenis heeft echter een an
dere loop genomen. Het ministerie van
Sociale Zaken bleek niet tevreden met de
verzorging van de sociale noden op het
rakterrein van de arbeid, maar begon
zich ook voor de algemene maatschappe
lijke zorg te interesseren. Met als gevolg
dat het niet alleen het maatschappelijk
werk van de steden onder zijn hoede
nam, maar tevens heel de sociale afdeling
van het ministerie van Landbouw. Hier
door kon de merkwaardige situatie ont
staan, dat twee ministeries maatschap
pelijke zorg uitoefenden, daarvoor een
min of meer omvangrijke interne organi
satie opbouwden en een spectaculaire
buitendienst in het leven riepen, waar
door de buitenstaander districts-consu-
lenten van Sociale Zaken naast of tegen
provinciale inspecteurs van Binnenlandse
Zaken kon zien werken. Tegen dit kan
kergezwel is mej. Tjeenk Willink van de
zomer in de Eerste Kamer van leer ge
trokken als antwoord op een klacht van
staatssecretaris Van Rhijn, dat pogingen
zijnerzijds ondernomen om de afdeling
Maatschappelijke Zorg by Binnenlandse
Zaken weg te halen op een mislukking
waren uitgelopen. Men kan thans de
vraag geheel buiten beschouwing laten,
(Zie verder pagina 2 kolom 7)
Het weerbericht
geldig tot vanavond, luidt: in de
ochtend hier en daar mist en ma
tige vorst. Overigens overdrijven
de wolkenvelden, overwegend
droog weer en lichte vorst tot tem
peraturen om het vriespunt. Ha
tige tot zwakke windoverwegend
tussen Noord en Oost.
DINSDAG 17 FEBRUARI
Zon op: 7.52 Onder: 17.57
Maan op: 8.47 Onder: 23.20