Evacuattó heeft
stroef verloop
Autobus
in ravijn
Schouwen
in gevaar
Ontruiming van Zierikzee
is dringend noodzakelijk
Spoorwegongeluk
in Italië
Trein botst op locomotief
Bestuurder gedood
Protestactie* in de Elzas
probleem voor de regering
Eisler naar het
Westen gevlucht?
Aansluiting van
Israël bij NAVO?
Driehonderd
vermisten
Springtij; geen
ongerustheid
V erkiezingsstrijd
FRIESE
Uitgeefster:
Stichting „Je Maintiendrai-Friesland".
Directeur: L. R. Stallinga.
Hoofdredactie: F. Schurer.
KOERIER
'hankelijk dagblad voor Friesland en aangrenzende gebieden
MAANDAG 16 FEBRUARI 1953 9e JAARGANG Nr 39
Bureau: Heerenveen, Heideburen 11
Telefoon: Adm. 2696 Redactie 2231 (K 5130)
Bijk. Gorredijk, Hoofdstraat 290, telel 319 (K 5133)
Abonnementsprijs f 5.45 per kwartaal, f 1,85 per
maand of 42 cent per week Giro 272334.
TVE ontruiming van Zierikzee heeft Zaterdag en Zondag geen vlot
-"-J verloop gehad. Verscheidene bewoners gaven geen gehoor aan
de oproep zich te laten registreren met het doel zich aan de evacuatie
te onttrekken. De politie bracht Zaterdagmiddag reeds de eerste
weigeraars met een bus naar een in de haven gereed liggend schip.
Vandaag worden de laatste bewoners afgevoerd. Slechts zij, die een
speciale verblijfsvergunning hebben en beslist nodig zijn voor het
herstel van de dijken of het functionneren van de openbare diensten
mogen blijven.
Adviezen, aanmaningen en zelfs last
gevingen konden vele bewoners van
Zierikzee er Zaterdag niet toe brengen
hun stad te verlaten. Ook de woorden
van prins Bernhard, minister Beel, op
roepen tijdens kerkdiensten en be
kendmakingen van de burgemeester le
verden de eerste dag geen groot re
sultaat op.
Onderduiken
Zaterdag en Zondag hoorde men in
Zierikzee weer herhaaldelijk het
woordje „onderduiken". De evacuatie
is evenwel beslist noodzakelijk. Uit
Den Haag kwam Zaterdag een officier
van de Rijkspolitie over. Onder diens
leiding zullen de bewoners zonder ver
blijfsvergunning worden opgespoord.
Zij zullen zonder pardon op de boot
worden gezet.
Over het algemeen verwacht men,
dat niet zal worden geaarzeld zonodig
over te gaan tot het nemen van krach
tige maatregelen. De politie controleert
vandaag de wijken op eventuele ach
terblijvers.
Politie beschermt
I~ÏE sneltrein BariNapels liep Zon-
*^dag in de buurt van Benevento met
grote snelheid uit de rails. Bü dit on
geluk kwamen minstens 21 personen
om het leven; van de vele gewonden
moesten 25 in een ziekenhuis worden
opgenomen.
De machinist en zijn assistent, die
ook in het ziekenhuis zijn opgenomen,
staan onder politiebewaking. Volgens
de stationschef van Benevento reed de
trein veel te snel in de bocht voor het
station, waar het ongeluk gebeurde.
(Reuter).
Bij een spoorwegongeluk in Argen
tinië kwamen 23 personen om het le
ven. De trein stortte in een ravijn van
vijftig meter diepte. De meeste rijtui
gen lagen ondersteboven.
EEN autobus, die op weg was
van Ilocos naar Manilla, is in
een diep ravijn gereden, vermoe
delijk omdat de chauffeur in slaap
was gevallen.
Het voertuig vloog onmiddellijk
in brand. 23 Personen werden
levend verbrand, terwijl 28 inzit
tenden ernstige verwondingen op
liepen.
De chauffeur poogde zelfmoord
te plegen.
Vier kilometer is de veerboot Willems
dorp, die de verbinding onderhield tus
sen Kruiningen en Parkpolder, door de
onweerstaanbare kracht van de elemen
ten weggeslagen. Thans ligt het schip
op het land tussen Krabbendijke en
Kruiningen. Bij gunstig weer zal men
trachten de Willemsdorp weer
vlot te krijgen
eigendommen
In de gisteren gehouden kerkdien
sten wees men opnieuw op de nood
zaak van evacuatie van hen, die niet
in het arbeidsproces zijn ingeschakeld.
De politie hield gisteren in de straten
Ook een hokkeling
VEEHOUDER DE JONG uit Hoorn-
sterzwaag kan tevreden zijn.
Zijn goed voorbeeld om een koe en
een kalf beschikbaar te stellen voor
de zwaar gedupeerde collega's in het
rampgebied, heeft navolging gevon
den. Het was al weer een veehouder
uit Hoornsterzwaagdie Zaterdag
morgen ons redactiebureau binnen
stapte. Hij moet zo hebben gedacht:
met een koe en een kalf is de zaak
niet compleet. Daar hoort voor de op
bouw van een beslag vee een hokke
ling tussen in.
Dus kwam hij een hokkeling aan
bieden.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiB
(Van onze weerkundige medewerker).
Barometerstand hedenmorgen 8 uur:
1023 mb 767 mm). Tendenz onveran
derd. Temperatuur uitersten max. 4-
1.2 gr. C (—1.7 gr. C); min. —2.6 gr. C
12). Geen neerslag.
Vorst neemt af
Temperatuurverschil tussen Noord- en
Zuid-Friesland was groot.
Zaterdagavond en -nacht daalde het
kwik tijdens windstoten sterk, waar
door er in Friesland lagere tempera
tuurwaarden voorkwamen dan waar
ook in Nederland.
In Leeuwarden was het minimum in
de hut 15 gr. C., in Zuid-Friesland
12 gr. C. Gok in de afgelopen nacht
vroor het in de Friese hoofdstad nog
11 gr. tegen 3 gr C in Zuid-Friesland.
De rug van hogedruk. die zich van
de Azoren over Engeland en de Noord-
zeer naar Rusland uitstrekt, beweegt
langzaam naar het Zuiden, waardoor
wij geleidelijk in een zone met Weste
lijke winden zullen komen en de vorst
langzaam verder zal afnemen. Een die
pe depressie die uit de Sahara naar
Italië is getrokken, breidt zich nu naar
de Balkan uit en is voor ons van geen
betekenis.
Marokko en Italië hadden dit weekend
zeer slecht weer. In Oran (Noord-
Afrika) viel voor het eerst sedert 20
jaar weer sneeuw. In Triëst werden
windstoten van 145 km per uur geme
ten.
HOE HET WORDT
(Vanmiddag tot morgenavond
Overwegend bewolkt en geen neerslag
van zetekenis. Zwakke tot matige wind
uit Westelijke richtingen. Temperatuur
om het vriespunt of lichte dooi.
de mensen aan en vroeg hun naar <le
verblijfsvergunning. Konden zij die
niet tonen, dan vertelde de politie
waarom ontruiming van Zierikzee
noodzakelijk is.
Ditzelfde gebeurde gisteren bij de
controle in de huizen. Daarbij wees
men er op, dat de versterkte gemeen
tepolitie met het in Zierikzee gesta-
tionneerde detachement van de Rijks
politie de achter te laten eigendommen
van de bewoners zal beschermen. Bij
verscheidene Zierikzeeërs nam men
daarmee de laatste weerstand om de
stad te verlaten, weg.
Afscheid valt zwaar
Gisteren verlieten talrijke bootjes de
haven van het stadje. De gezichten van
de op elkaar gepakte evacué's stonden
grimmig. Het afscheid viel hen zwaar.
De vrouwen persten de lippen op el
kaar; de mannen mompelden een boos
woord. De stemming onder de evacué's
was bitter.
Sommige mensen begrijpen niet
waarom ze de stad moeten veria-,,
ten. Anderen menen, dat ze niet
gemist kunnen worden en beslist
op het eiland moeten blijven. En
velen denken, dat er bij het uit
reiken van de verblijfsvergunnin
gen niet serieus tewerk is gegaan.
Veertien dagen
Het gemeentebestuur heeft een spe
ciale maatregel getroffen voor de mid
denstanders. De nog in de stad aan
wezige winkeliers, die moeten eva
cueren krijgen veertien dagen de tijd
hun voorraden in te pakken en des
gewenst mee te nemen. Hun gezinnen
moeten evenwel vandaag vertrekken.
Zij, die Zaterdag en Zondag al zijn
weggegaan, mogen enkele dagen te
rugkomen.
Mede dank zij deze soepelere maat
regelen bestaat de hoop. dat de eva
cuatie vandaag zonder grote moeilijk
heden haar beslag zal krijgen. (ANP).
/~|P de spoorlijn GoudaAlphen
aan de Rijn reed Zaterdag
morgen een dieseltrein tegen een
locomotief. De bestuurder van de
diesel, die zwaar gewond in een
ziekenhuis te Gouda werd opge
nomen, is overleden.
De 56-jarige De Jong uit Gou
da, die bij de bestuurder in de ca
bine zat, liep ernstige verwondin
gen op.
Dat er niet meer gewonden zijn
komt omdat er zich vlak achter de ca
bine een tweede klas compartiment be
vond, waarin zich slechts enkele pas
sagiers bevonden.
Het voorste gedeelte van de perso
nentrein was zeer ernstig beschadigd.
Ook aan de baan werd schade aange
richt. Het verkeer over de spoorlijn
was tot Zondagmorgen vroeg gestremd.
(A.N.P.)
Duizenden Elzassers zijn Zon
dag in kerken en bij oorlogsmo
numenten bijeengekomen als pro
test tegen de vonnissen, uitge
sproken tegen de 12 Elzassers we
gens hun aandeel in het uitmoor
den van het Franse plaatsje Ora-
dour tijdens de laatste oorlog.
De omvang van de protestactie
is een grote verrassing voor de
Franse regering, die in een moei
lijk parket is komen te verkeren.
Als zij de Elzassers hun zin geeft
wekt zij de ontevredenheid op van
\7 OLGENS het anti-communistische
Wcst-Berlünse blad Telegraf be
vindt Gerhard Eisler zich thans als
vluchteling in West-Berlijn. Eisler is
het voormalige hoofd van de Oost-
Duitse propaganda en eertijds commu
nist nummer een van de V.S.
De Telegraf meldde nog, dat de
Amerikaanse autoriteiten thans zoeken
naar Eisler, omdat hij nog een ge
vangenisstraf moet ondergaan wegens
onwettige communistische activiteit.
Een Amerikaanse woordvoerder ver
klaarde Zondag het bericht te kunnen
bevestigen noch tegenspreken.
Eisler wist in 1949 met het Poolse
passagiersschip Batory uit de V.S.
naar Oost-Duitsland te ontsnappen.
Hij kreeg toen de leiding van het Oost-
Duitse ministerie van Voorlichting. Dit
ministerie werd in de vorige maand
ontbonden.
Communistische bladen critiseerden
Eisler vaak omdat zij van mening wa
ren, dat zijn propaganda niet doeltref
fend was. (Reuter).
TV U dc breuk tussen Israël en de Sov-
jet Unie definitief is zoeken rechts
georiënteerde partijen in Israël de mo
gelijkheid cp welke wijze het land
aansluiting kan krijgen bij het Atlan
tisch Pact.
Functionarissen van het Israëlische
ministerie van Buitenlandse Zaken
verklaarden Zondag, dat de Russische
diplomaten niet zonder een uitreisver
gunning het land mogen verlaten, aan
gezien voor Israëlische diplomaten in
Oost Europa dezelfde bepaling geldt.
Uit de schoorstenen van de legatie
en van het hoofdkwartier van de com
munistische partij steeg Zaterdag rook
omhoog. Men concludeerde daaruit, dat
de communisten verschillende docu
menten verbrandden. (A.F.P./Reuter).
de familieleden van de slachtof
fers van Oradour en andere be
volkingsgroepen.
De eerste tegenactie is reeds be
gonnen. Op een vergadering van voor
malige verzetslieden te Rijssel eiste
men handhaving van de vonnissen.
Behalve de communisten doen in
de Elzas vertegenwoordigers van alle
politieke partijen aan de protestacties
mee. Parlementsleden en senatoren
hebben een snelle beslissing .van de
regering verzocht.
Burgemeesters staken
De burgemeesters van het departe
ment Boven-Rijn zijn een administra
tieve staking begonnen. Parlements
leden uit de Elzas beraamden Zater
dag maatregelen om pressie op de
regering uit te oefenen. Zij overwo
gen ongehoorzaamheid aan regerings
besluiten en ontslagaanvrage als volks
vertegenwoordiger. Ook de mogelijk
heid van een belastingstaking is over
wogen. Dit zou grote moeilijkheden
veroorzaken.
Geen carnaval
Alle carnavalsfeesten zijn afgelast.
De autoriteiten hebben de bevolking
verzocht de komende vier dagen te
wijden aan rouwdiensten en herden
kingen.
De Franse minister van Defensie,
René Pleven, beloofde Zaterdag een
spoedige behandeling van een amnes-
tieverzoek ten gunste van de veroor
deelde Elzassers, die door de Duitsers
gedwongen zijn bij de Waffen SS
dienst te nemen. De vroegere minis
ter Pflimlin diende dit verzoek in de
vorm van een wetsontwerp in.
Ruim 40 doden bij
onlusten in Perzië
In het gebied van Izieh, 160 kilo
meter ten Zuidwesten van Ispahan,
deden zich Vrijdag ernstige ongere
geldheden voor tussen afdelingen van
het Perzische leger en de Aboel-
Aboel clan, die behoort tot de mach
tige Bakhtiari stam. Een kolonel, een
luitenant en veertig soldaten kwamen
om het leven. De overige leden van
de 70 man tellende legerafdeling nam
men gevangen.
Het incident was een gevolg van het
verzet van de Nomaden tegen de actie
van de regering om alle stammen in
dit gebied te ontwapenen. (AFP).
Grote haringvangsten
Een aantal Scheveningse loggers,
dat nog deelneemt aan de haringvis
serij, meldde Zaterdagmorgen, dat de
vangsten ongekend groot waren. Per
net waren er vangsten van een kantje
(ongeveer 1000 haringen) en uit de
halve vleet kwamen 70 tot 90 kantjes.
Dergelijke vangsten in deze tijd van
het jaar zijn nog nimmer voorgeko
men. (ANP).
Slechts een verwrongen massa metaal
bleef er over van het voorste deel van
de dieseltrein. Rechts de rangeerloco
motief, die uit de richting Gouda op de
diesel inliep
TN ZIERIKZEE bestaat nog
steeds grote ongerustheid
over het gat in de dijk bij Schel-
penhoek ten Zuiden van Seroos-
kerke. Het dreigt Schouwen in
drieën te splitsen, doordat het
water weer een oude zeebedding
volgt. Het herstelwerk is hier nog
niet begonnen. Voor het herstel
van deze dijk zal wellicht een
groot deel van het zware materi
aal van de IJselmeerdijken wor
den gebruikt.
Een grote vloot van schepen, bagger
molens en ander materiaal is naar de
Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden on
derweg. Teneinde "net herstelwerk aan
de dijken zo snel mogelijk te laten ver
lopen zijn uitgebx'eide maatregelen ge
troffen. Met tal van aannemers, die bij
de Zuiderzeewerken betrokken zijn,
alsmede met andere, zijn zogenaamde
regie-contracten afgesloten. Dit bete
kent dat de gewone werkzaamheden
worden betaald en achteraf nog een
eindafrekening zal worden gemaakt.
(ANP).
TTET informatiebureau van het
Rode Kruis te Den Haag be
schikt nog over de namen van
ongeveer driehonderd personen,
die als vermist zijn opgegeven en
waarvan nog geen positieve
mededelingen zijn ontvangen, dat
ze zijn omgekomen. Deze namen
werden nog niet in de verlieslijs-
ten gepubliceerd. (ANP)
ER bestaat niet de minste reden
tot enige ongerustheid in
verband met het springtij van
vandaag. Er wordt weinig wind
verwacht; bovendien is het water
te Hoek van Holland gisteren niet
zo hoog gekomen als op de tabel
stond aangegeven. Daaruit con
cludeert men, dat het springtij
geen verontrustende hoogte zal
aannemen.
Wil men werkelijke hoge vloed
standen krijgen dan moet er storm
opsteken uit een ongunstige richting.
Zo leverde de storm van 31 Januari
op 1 Februari een verhoging van het
waterpeil op van twee en een halve
tot drie meter. (ANP).
GROTEBRAND
IN SAIGON
Duizenden daklozen
Duizenden mensen zijn dakloos ge
worden door een grote brand, die Za
terdagmorgen in een achterbuurt van
Saigon heeft gewoed.
De bevolking legt deze brand aan
het begin van het nieuwe Vietnamese
jaar uit als een slecht voorteken.
(Reuter).
zulke voortreffelijke candidaten voor
heeft
Wel, dan is alles in orde, en komt
men er zelfs zooder innerlijke botsing
van gevoelens. Beter, kan het niet.
Nu de gemeenteraadsverkiezingen
weer in zicht komen, beginnen de
verschillende partijen zich weer af te
vragen op welke wijze de „actie" moet
worden gevoerd. Dat woord „actie" kan
tot dusver nog maar op een wijze ver
taald worden; het betekent strijd.
Strijd, dat wil zeggen: hoe brengen
wij de kiezers aan het verstand, dat zij
onze partij moeten stemmen en niet een
andere. Dat betekent: hoe zullen wij ook
deze gemeenteraadsverkiezingen dienst
baar maken aan ons doel: de verster
king, van onze partij.. Uit zulk een actie
kan een zeer gezond politiek medeleven
ontstaan, en ze kan zeer wel in het be
lang van de gemeente zijn. En toch
We hebben bij een vorige gelegen
heid voor de verkiezingen eens een
spreker gehoord, het doet er hier niet
toe voor welke partij hij optrad, die zijn
avond gebruikte om zijn gehoor te
doordringen van het grote belang der
kleine gemeenschappen in ons staalkun
dig bestel; die aantoonde, dat de ge
westelijke en gemeentelijke autonomie,
het recht dezer gemeenschappen om
zichzelf te besturen, de ruggegraat
vormde van onze Nederlandse democra
tie. De spreker had een goed gehoor,
hij wist zijn onderwerp bevattelijk te
maken, en voor velen betekende deze
rede verdieping van inzicht in dingen,
waarvan ze zich tot dusver maar zeer
oppervlakkig rekenschap hadden gege
ven. Bij het uitgaan echter zei een der
aanwezigen tot zijn buurman: „Dat is
nu allemaal wel aardig, maar hij heeft
helemaal niet gezegd op wie we moesten
stemmen."
Ons leek dit een zeer geslaagde avond
en de enig juiste manier voor een be
schaafde voorlichting. Men moet niet
alles zeggen, vooral niet in een demo
cratisch land. De kiezers moeten ten
slotte zelf weten op wie ze willen stem
men.
Maar wanneer hun criterium daarbij
de versterking van de eigen partij
is, dan is dat criterium fout. De grond
vraag blijft immers: Wat is in het be-
Jang van de gemeente, de kleine ge
meenschap waarvan ik deel uitmaak en
waarvoor ik met het uitbrengen van
mijn stem verantwoordelijkheid draag.
Wanneer de keuze van een partij met
deze grondvraag in overeenstemming
kan worden gebracht, dan is het in orde.
Anders niet.
Dat klinkt onnozel voor Nederlanders
die in partijpolitiek zijn grootgebracht,
inderdaad. Het komt ons echter voor,
dat het tijd wordt om bepaalde dingen
weer eens van het standpunt der onno
zele kinderen uit te benaderen, al was
het alleen maar om te controleren wat
men aan politiek karakter bezit, of
overhield. Reeds eerder vestigden wij
er de aandacht op, dat de ontwikkeling
van het politieke leven zelf drijft naar
een crisis* van het leven der partijen.
Vindt men crisis een te groot woord,
dan vervangen we het door: noodzaak
van bezinning op eigen beginsel en doel
in tegenstelling met die der anderen.
De practische vragen, waarvoor de
toekomst het bestuur der gemeenten zal
stellen, zijn veelzins dezelfde. De ge
meenten krijgen te maken met het vraag
stuk der werkgelegenheid, met de wo
ningbouw, met bestrating, verlichting,
met hygiëne, met scholen, met industrie
mogelijkheden.
Verreweg de meeste van deze vraag
stukken worden veelmeer opgelost
door een gezond verstand en een helder
inzicht dan door een partijprogram.
Erger nog: op vele van deze vraagstuk
ken zullen verschillende partijen dezelf
de oplossing aan de hand doen, eenvou
dig omdat een andere niet verantwoord
is. Zij zijn voor de goede, en tegen de
slechte oplossing. Is het nu voor een
bevredigende verkiezing nodig, dat men
de kiezers duidelijk maakt: wij zeggen
het en we zullen het doen ook; de an
deren echter zeggen het alleen maar, ze
zullen het waarschijnlijk niet doen?
Dan wordt het een echte verkiezings
strijd, een gevecht met de anderen. On
danks alle vitalistische voordelen hier
aan verbonden lijkt ons deze weg niet
aanbevelenswaardig. Bij een gemeente-
aad heeft men dit voor, dat zowat
ieder de candidaten persoonlijk kent, al
thans weet wat hij aan hen heeft. Wan
neer men nu eens uitgaat van het een
voudige, wilt ge onnozele principe, al
leen die personen te kiezen waarvan
men redelijkerwijze kan vertrouwen dat
ze het belang van de gemeente steeds
voorop zullen stellen en dat met be
kwaamheid behartigen, dan is dat ge
zonder dan de bedoeling, om de eigen
partij zoveel mogelijk zetels te bezorgen
en de andere zoveel mogelijk afbreuk te
doen.
Maar als die eigen partij nu juist het
gemeentebelang zo goed behartigt en er