Zierikzee heeft zich schoorvoetend
bii evacuatie neergelegd
Onrust in Elzas over
vonnissen te Oradour
Desondanks zijn Zondag nog geen
honderdvijftig mensen vertrokken
West-Duitslcind helpt
bij wederopbouw van
rampgebieden
onze
Vastenbrief van Hoogw. Episcopaat
Bisschop is erfgenaam van de
Apostelen en het zichtbaar teken
van eenheid met en in Christus
Eeuwfeest herstel van hiërarchie
aansporing tot beleving eenheid
105e JAARGANG No. 39
MAANDAG 16 FEBRUARI 1953
De Gelderlander DagbL. Nijmegen
De Gelderlander Gewest. Dagblad
Arnhems Dagblad
Do Oost-Gelderlander
Vel uw e- en IJoselbode
De Noord-Ooster
Dagbl. N.O. Brab. en N. Llrab.
DE GEIDERIANDER
De Gelderlander-Pers:
Directeur: G. H. J. I>. BODEWES
Hoofdredacteur: LOUIS FREQUIN
DAGBLAD VOOR NIJMEGEN
Abonnement: ƒ0.47 per weekt
6.10 per kwartaal (incasso 10 ct->j
Per post: 6.50 per kwartaal.
D«m Vaderland Getrouw*
14—3—'42 1-5-'45
Kantoren:
- Nömegeo.
Telefoon
CK 8800) - 24641 (5 MJnen)
alle afdelingen
GIRO: 25574
EN enorm sterke dwarsstroom in de haven van Zierikzee maakt het varen met zwaargeladen sche
pen tot een hels karweiVan twee kanten stort het water zich er door de gaten in de dijken
Autobus-ongeluk op
de Philippijnen
eist 23 doden
MANILLA, 15 Febr. (A.F.P.) -
Een autobus, die op weg was van
IIocos naar Manilla, is op onge
veer 250 kilometer'van laatstge
noemde stad in een diep ravijn
gereden, vermoedelijk omdat de
chauffeur in slaap was gevallen.
Het voertuig vloog onmiddellijk
in brand. 23 personen werden
levend verbrand, terwijl 28 inzit
tenden ernstige verwondingen
opliepen.
De chauffeur heeft gepoogd
zelfmoord te plegen.
Nieuwe aardbeving
in Perzië
Rppiis 950 slachtoffers
TEHERAN, 14 Febr. (AFP)
In het gebied van Mohalam, een
streek nabij Tocroet, dat dezer
dagen door een hevige aardschok
werd geteisterd heeft zich Zater
dag ook een aardbeving voorge
daan. Er zijn ongeveer 950 men
sen omgekomen.
De Sjah van Perzië heeft Zon
dag per vliegtuig een bezoek ge
bracht aan het geteisterde Toe-
roet.
De vorst onderhield zich met
de weinige overlevenden en zegde
alle mogelijke steun toe.
Het Amerikaanse Rode Kruis
heeft reeds 10.000 dollar voor
hulp aan de getroffenen geschon
ken.
Maarschalk Juin in
Indo-China en
Korea
SAIGON, 15 Fébr. (Rtr.).
De Inspecteur-Generaal van de
Franse strijdkrachten. Maarschalk
Juin, is Zondag per vliegtuig uit
Farijs in Saigon aangekomen. Hij
zal een inspectiereis m;.ken door
Indo-China en Korea.
Op het program staan bespre
kingen met het hoofd van de
Viëtnamese staat, Bao Dai, de
Franse Minister voor de verbon
den staten, Jean Letourneau en
de President van de Commisie
van Buitenlandse Zaken van de
nationale vergadering, Paul Rey-
naud. De laatste twee bevinden
zich op het ogenblik in Indo-
China. Naar men meent te weten,
zullen de besprekingen vooral
gaan over maatregelen om het
Viëtnamese leger op te bouwen.
FRANSE REGERING IN MOEILIJK PARKET
(Van onze redacteur)
ZIERIKZEE15 Febr. Op deze stralende Zondag
lieeft Zierikzee zich schoorvoetend in z'n lot ge
schikt. Vrijdag en Zaterdag nog was ér felle oppositie
tegen het bevel tot evacuatie van allen, die niet drin
gend voor herstelwerkzaamheden in het van alle kan
ten door water omringde stadje nodig zijn. Met
strakke gezichten hebben die van Zierikzee de pro
clamatie, waarbij hun bevolen werd zich op het
gemeentehuis ter registratie te melden, gelezen.
„We gaan met weg was de algemene opinie. „We laten
onze huizen en spullen niet in de steek". Ge kunt deze men
taliteit begrijpen, gij, die evenals deze eilanders In 1944 '45
hebt moeten evacueren en die bij terugkomst, uw woning leeg
geroofd hebt weergevonden. „Dat nooit meer" zeiden de
Zierikzeeërs, „we weten wat het Is. We blijven liever in het
^IERIKZEE wordt geëvacu
eerd. Een paar mensen I
I staan klaar met een beetje ba-
gage. Op de achtergrond de
Noorderhavenpoort
Burgemeesters
met
staking begonnen
STRAATSBURG, 15 Febr. (Rtr.)
Duizenden Elzassers zijn Zondag
in kerken en bii oorlogsmonu
menten bijeengekomen als protest
tegen de vonnissen, uitgesproken
tegen 12 Elzassers wegens hun
aandeel in het uitmoorden van
bet plaatsje Oradour. Zij kregen
gevangenisstraffen van vijf tot
acht jaar.
Met uitzondering van de com
munisten doen vertègenwoordi-
ge'rs van alle politieke partijen
in de Elzas aan de protestactie
mee. Parlementsleden en senators
hebben een snelle beslissing van
de regering verzocht. De burge
meesters van het departement
Boven-Rijn zijn een administra
tieve staking begonnen. Parle
mentsleden uit de Elzas hebben
maatregelen besproken om pres
sie op de regering uit te oefenen.
Zij overwogen ongehoorzaamheid
aan regeringsbesluiten en ontslag
aanvrage als volksvertegenwoor
diger. Ook de mogelijkheid van
een belastingstaking is over
wogen. Dit zou ernstige moeilijk
heden voor de staatskas beteke-
nen? daar de Elzas veel aan be
lasting opbrengt.
De minister van defensie René
Pleven heeft spoedige behande
ling door de regering beloofd van
een amnestieverzoek. Dit verzoek
is in de vorm van een wetsont
werp ingediend door oud-minister
Kraanwagen op jeep
Nederlands militair
om leven gekomen
GOES, 15 Febr. Zondagmor
gen is in de öoepenpolder bij
Nieuwland een Belgische .jeep bij
het passeren van een dijk onder
een kraanwagen gekomen. In de
jeep zat onder meer de Neder
landse kornet die als verbin
dingsofficier aan de Belgische
militairen, die hier gereed gehou
den worden in verband met het
komende springtij, was toege
voegd. De kraanwagen is op de
jeep gekanteld, waarbij de kor
net bekneld kwam te zitten en
ter plaatse overleed.
/ANAF de St. Lievemonster-toren van Zierikzee krijgt men een
goed beeld van de onhoudbare toestand. Het water staat overal tot
aan de fend «xn» het stadje
Pfimlin. Deze zal aan het hoofd
van een delegatie parlements
leden Dinsdag een bespreking
over de kwestie met premier
Mayer en minister Pleven hebben.
Geen carnaval
Alle carnavalsfeestelijkheden in
de Elzas zijn afgelast. De autori
teiten hebben de bevolking ver
zocht de komende vier dagen te
wijden aan rouwdiensten en her
denking.
De omvang van de protestactie
is een grote verrassing voor de
Franse regering, die in een moei
lijk parket is gekomen, want als
zij de Elzassers hun zin geeft,
wekt zij de ontevredenheid op van
de familieleden van de slacht
offers van Oradour en andere
delen van het volk.
De eerste tegenactie is er trou
wens all In Rijssel is op een ver
gadering van voormalige verzets
lieden handhaving van de vonnis
sen geëist.
water dan dat we vertrekkën"
Beel locuta, causa finita Beel
heeft gesproken, de zaak is be
slist. Meen echter niet, dat men
over één nacht ijs is gegaan,
voordat het harde besluit tot
evacuatie is gevallen. Er is ein
deloos geconfereerd met alle
mogelijke instanties en op het
hoogste niveau, maar uiteinde
lijk heeft het belang van de be
volking de doorslag gegeven.
Vierduizend mensen zitten nu
nog verstoken van gas en water,
samengepakt in het centrum van
het oude stadje. De vrees voor
het uitbreken van besmettelijke
ziekten, de steeds kleiner worden
de mogelijkheid om met flinke
schepen Zierikzee aan te doen
(een gevolg van verzanding en
ongemeen felle dwarsstroom)
maakten met de moeilijke aanvoer
van levpnsmidcle1 de
evacuatie van ailed wïèr aanwe
zigheid niet dringend gewenst is,
noodzakelijk.
Geen vlot verloop
MATERIAAL EN MACHINES OP KOMST
DEN HAAG, 15 Febr. West-
Duitsland zal materiaal en werk
tuigen ter waarde van enige mii-
lioenen marken ter beschikking
stellen voor de wederopbouw van
de rampgebieden in Nederland.
Het initiatief tot deze groot
scheepse hulpverlening is uitge
gaan van de ministers van Econo-
sche Zaken en Buitenlandse Za
ken van West-Duitsland. Het
werd gesteund door een eenstem
mige goedkeuring van het West-
duitse bondskabinet om zo mo
gelijk de krachtigste hulp aan
Nederland te verlenen bij de
herstelwerkzaamheden. De Ne
derlandse regering is zeer erken
telijk voor deze spontane, huma
nitaire actie van de zijde van de
Westduitse bondsregring.
Duits bedieningspersoneel wordt
ter beschikking gesteld voor voer
tuigen en vaartuigen, dieselloco
motieven, baggermolens, walsen
met rupsbanden e.cL Het loon van
deze vaklieden zal het Duitse
ministerie van Economische Za
ken voor zijn rekening nemen.
Eventuele in Nederlandse munt
te betalen mij het loon komende
kosten, zullen door de Neder
landse regering worden betaald.
De Nederlandse centrale ambte
lijke instantie zal zorgen dat de
materialen, die alle aan ons land
worden uitgeleend, na afloop van
de hulpactie naar Duitsland terug
worden gebracht.
Maar al hebben de Zierikzeeërs
zich in het onvermijdelijke ge
schikt, dat wil nog niet zeggen,
dat de evacuatie een vlot verloop
heeft. Gistei-en zouden duizend
mensen worden afgevoerd, maar
in feite zijn nog geen 150 mensen
vertrokken. De „Schelde" en
„Minister Lely" lagen buitengaats
te wachten op de barkassen en
sleepbootjes, die de evacué's zou
de aanvoeren. Twee en een half
uur hebben wij aan boord van de
„Schelde" voor anker gelegen, en
eerst om half twaalf voer een
barkas van de Britse marine met
een handjevol mensen asm boord
de haven uit.
Uiteindelijk vertrok de „Schel
de" die accommodatie voor 400
personen heeft, voor geen derde
gevuld nar.r Dordrecht, terwijl
voor de „Lely" nog geen tien
gegadigden te vinden waren. Dit
schip moest dan ook noodge'
dwongen wachten met afvaren tot
Maandag.
Men poogt het vertrek zo lang
mogelijk uit te stellen, zich
vleiend met de overigens ijdele
hoop, dat van uitstel afstel kan
komen. Maar het is zeer de vraag
of wanneer de zaken zo door
gaan de evacuatie Dinsdag
voltooid zal kunnen zijn.
Wij hebben de evacué's zich
zien inschepen aan boord van de
vaartuigjes die hen naar de
„Schelde" overbrachten en wij
willen onze bewondering voor
deze koene mensen niet onder
stoelen of banken steken. Zij
hielden zich flink, deze oudjes
en moeders met kinderen en al
was hun gemoed barstensvol en
slikte menigeen een prop weg
uit z'n keel, wij hebben geen
traan zien vallen.
Voor lange tijd
Voor. hoe lang hebben zij huis
en haard verlaten?? Geen mens,
die het met zekerheid zeggen
kan, maar het ligt in de rede, dat
het voor vele, vele maanden is.
„Als wij voor de winter terugzijn,
zal het ons niet tegenvallen",
meent een man van middelbare
leeftijd. „Er is niets aan te doen
meneer", zegt een jonge vrouw,
DEEDS voordat de grote nationale ramp van Zon-
dag 1 Februari over ons volk losbrak hadden de
Hoogivaardige Bisschoppen besloten om de vasten
brief van dit jaar te wijden aan het a.s. eeuwfeest van
het herstel der hiërarchie in Nederland. Al staat ons
hart en onze geest thans niet naar feestvierentoch
hebben de Hoogwaardige Bisschoppen gemeend deze
vastenbrief niet te moeten intrekken.
Het gaat immers bij de a.s. her
denking van het honderdjarig be
staan van de eigen kerkelijke
hiërarchie niet om een feest van
uitbundigheid en uiterlijkheid.
I-Iet gaat allereerst om de geeste
lijke waarden, die het herstel van
de kerkelijke hiërarchie ons'heeft
gebracht. Het is juist over deze
geestelijke waarden, dat de Bis
schoppen U in deze vastenbrief
willen spreken.
Daarom zal dit woord van
geestelijke inhoud al spreekt
het van een feest geen wan
klank vormen in de grote nood,
dir ons dierbaar volk heeft ge
troffen en die in ons volk zo'n
grootse en verblijdende manifes
tatie van christelijke saamhorig
heid en christelijke naastenliefde
heeft losgeslagen.
De Vastenbrief van dit jaar
luidt als volgt:
Beminde Gelovigen,
Het jaar 1953 brengt voor ons
een feest mee: het eeuwfeest van
het herstel der Hiërarchie in ons
vaderland. Immers honderd jaar,
geleden in het jaar 1853, op de
vierde dag van de maand Maart
ïwerd door Paus Pius IX de leiding
van de Kerk in Nederland weder
om in handengelegd van Bis—f
schoppen, die ieder een eigen
bisdom zouden besturen: een
Aartsbisschop van Utrecht, een
Bisschop van Haarlem, een Bis
schop van 's-Hertogenbosch, een
Bisschop van Breda, een Bisschop
van Roermond. Op die dag werd
tevens de Nederlandse Kerkpro
vincie opgericht.
Bij dit eeuwfeest willen Wij,
de Bisschoppen, die thans de Ne
derlandse Kerkprovincie bestu
ren. ons in een gezamenlijk Her
derlijk Schrijven tot U richten.
Wü willen U uiteenzetten, wat er
in 1853 eigenlijk Is geschied: Wij
willen U de zin van het Bisschops
ambt dieper doen verstaan: en
Wij willen U aansporen dit in de
toekomst dieper te beleven.
Zoals Christus
had verordend
1. Toen onze Heer Jesus Chris
tus Zijn Kerk stichtte, gaf Hij aan
Petrus opdracht deze kudde te
weiden; Petrus zou de rots zijn,
waarop de Kerk gebouwd staat.
Doch naast Petrus koos Hij nog
elf anderen uit Zijn, leerlingen tot
O Vervolg pagina 3, kolom 1
„we moéten evacueren, hoe be
roerd het ook is. En dan kun
nen we beter gaan, nu we nog in
staat zijn geweest om iets van
onze inboedel naar familie te
verzenden, dan dat we straks
misschien hals over kop weg
moeten".
Maar de angst voor plunde
ring blijft. Ge merkt dat in ge
sprekken, ge ziet het langs de
kade, waar reeds geëvacueerden
de ramen met blinden en planken
hebben gebarricadeerd. De men
sen hebben geleerd uit de erva
ring van de oorlogstijd, maar het
is hard en triest om te vertrek
ken met de gedachte dat je be'
roofd wordt door je medebur
gers
Een van de grootste problemen,
zo niet het grootste na de evacua
tie, is het enorme gat in de dijk
bij Schelpenhoek ten Zuiden van
Serooskerke, dat nu reeds een
kleine driehonderd meter groot
en dertig meter diep is en dat
nog steeds verder uitslijt door de
geweldige kracht van het Noord
zeewater. Alleen de uiterste
westpunt van Schouwen en een
polder bij Zonnemaire op Duive-
land hebben nog geen water,
maar verder staat alles blank.
Het gevaar is niet denkbeeldig,
dat het eiland in stukken uiteen
zal vallen en indien dit gebeurt,
betekent zulks een formele nieu
we ramp.
Onhoudbaar
Om een duidelijk beeld van de
situatie te krijgen, zijn we de
ruim 60 meter hoge St. Lieve
Monstertoren opgeklommen, van
waar we een prachtig gezicht
hadden op het eiland. Prachtig,
maar droevig tegelijk, omdat het
telkens weer aangrijpend is om
te zien hoeveel ha vruchtbaar
land, om van huizen maar te
zwijgen, onder water staat. Het
hart van Zierikzee ligt nog droog,
maar de gehele omtrek staat tot
ze ver het oog reikt, blank, een
onafzienbare watervlakte. En
Noorse prinses
verloofd met reder
OSLO, 14 Febr. (Rtr.). Te
Oslo is de verloving bekend ge
maakt van prinses Ragnhild, de
oudste dochter van kroonprins
Olaf en prinses Martha van Noor
wegen, met de jonge reder Erling
Lorentzen uit Oslo. Het huwelijk
zal in begin Mei worden gesloten.
Prinses Ragnhild is 22 jaar
Lorentzen is 29. Toen de Duitsers
in 1940 Noorwegen binnenvielen,
gaf hij zich, hoewel hij pas 17
jaar was, onmiddellijk op als vrij
williger en streed in het Noorden
van het land. Tijdens de bezet
ting maakte hij deel uit van de
verzetsbeweging. Later ging hij
naar Engeland, waar hij voor
sabotage werk werd opgeleid. In
Noorwegen teruggekeerd werd
hij districtshoofd van de onder
grondse beweging in een van de
Noorse valleien.
Hij ontmoette prinses Ragnhild
voor het eerst in 1945, toen hij
deel uitmaakte van het escorte
van het koninklijke gezin, toen
dit uit de ballingschap in Enge
land naar Noorwegen terug
keerde.
Volgens de bekendmaking stemt
Koning Haakon met de verlo
ving in.
eerst wanneer ge dit gezien hebt,
begrijpt ge dat het leven op dit
kleine stukje eiland op den duur
voor enige duizenden onhoudbaar
moet worden. Reeds nu hangt er
in enige straten een kwalijke
lucht en door het ontbreken van
waterleiding kan dit euvel slechts
verergeren. Neen, welk een bit
tere pil het ook voor de Zierik
zeeërs is, de evacuatie is harde,
keiharde noodzaak.
KRO-actie gestaakt
Sobere viering van
100 jaar Kromstaf
AMSTERDAM, 15 Febr. (KNP)
De voorzitter van het Landelijk
Comité voor de viering van het
eeuwfeest 100 jaar Kromstaf, Mr
J. Derks, heeft medegedeeld, dat
de actie, die in samenwerking van
K.R.O. en parochies begonnen
was, definitief gestaakt is. In ver
band met het feit, dat de ramp,
die ons land heeft getroffen, zulk
een omvang heeft aangenomen,
zijn de plannen voor de viering
grondig gewijzigd. Zij zullen een
sober karakter dragen. Mr J.
Derks kondigde aan, dat een
nieuw plan is ontworpen, waar
aan de Katholieke Bond voor
E.H.B.O. zijn medewerking zal
verlenen.
Personeel bewaakt
Treinongeluk in
Italië 21 doden
BENEVENTO (Midden Italië)
15 Februari (Rtr) De sneltrein
Bari-Napels is Zondag in de
buurt van Benevento met grote
snelheid uit de rails gelopen.
Volgens de eerste berichten zijn
-minstens 21 personen omgeko
men. Negen wagens kantelden
en een tiende botste tegen het
gebouw van een electriciteitsbe-
drijf.
Onder de slachtoffers bevinden
zich geen buitenlanders. Van de
25 personen, die naar een zie
kenhuis werden overgebracht,
zouden er vier ernstig aan toe
zijn. 46 personen werden ter
plaatse verbonden.
De machinist en zijn assistent,
die in een ziekenhuis zijn opge
nomen, staan ónder politiebewa
king. Volgens de stationschef
van Benevento reed de trein veel
te snel in de bocht voor het
station, waar het ongeluk ge
beurde. De machinist en de sto
ker verklaren daarentegen dat
het ongeluk aan het weigeren
van de remmen te wijten is.
WEERBERICHT
minder Koud
DE BILT, 16 Febr. Veel be
wolking met hier en daar wat
lichte sneeuw of motregen. Over
wegend matige wind tussen Zuid
west en Noordwest. Over het al-
gemeen lichte dooi maar aanvan
kelijk in het Zuidoosten van het
land nog lichte vorst.
17 Februari: Zon op 7.52, onder
17.57 uur.
Maan op 8.47onder 23.20 uur.
