LEEUWARDER COURANT De Elzas protesteert tegen de vonnissen van Bordeaux Het nieuwe regiem en de boeren Militairen ga .n morgen terug J Gedwongen evacuatie vordert maar langzaam in Zierikzee West-Duitsland helpt met materialen en werktuigen 202e Jaargang Maandag UITGEEFSTER: Stichting „LEEUWARDER COURANT 1947" DIRECTEUR: S. Jonker. REDACTIERAAD: J. Piebenga en a van Beem Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en feestdagen. Gedrukt bij de N.V. Erven Koumans Smeding, Leeuwarden. Bureau Voorstreek 103 Geopend 8.3017 uur, Zaterdags 8.3012.30 uur. Telefoon alle afdelingen 8344. BIJKANTOOR Sneek, Kleinzand 37. Telefoon 2020 16 Februari 1953 No. 39 Abonnementsprijs: 44 ct. p. w., 1.85 p. m., 5.50 p. kw. Losse nummers 10 ct. Advertenties per mm-regel: algemeen tarief 27 ct en bij contract resp. 25, 24, 23, 22, 21, 20 en 19 ct bij 500, 1000, 3000. 6000, 10,000, 50,000 en 100,000 mm; editietarief: buiten Leeuwarden 14 en 1311 ct, Leeuwarden 18 en 1715 ct.; Ingezonden Med. driemaal advertentie-tarief; Familieberichten 16 cent Brieven onder no. 50 cent extra Girono. 272459 Dit no. bestaat uit 8 pag. De Franse minister-president, René Mayer, heeft een bezoek aan Engeland i brachtHij werd in Downingstreet door Churchill ontvangen. Franse regering in moeilijk parket Duizenden Elzassers zijn gisteren in kerken en bij oorlogsmonumenten bijeengekomen als protest tegen de vonnissen, te Bordeaux uitgesproken tegen de twaalf Elzassers wegens hun aandeel in het uitmoorden van het Franse plaatsje Oradour. Zij kregen gevangenisstraffen van vijf tot acht jaar. Met uitzondering van de communisten doen vertegenwoordigers van alle politieke partijen in de Elzas aan de protestactie mee. Parlementsleden en senators hebben een snelle beslissing van de regering verzocht. De burgemeesters van het departement Boven-Rijn zijn een administratieve staking begonnen. Parlementsleden uit de Elzas hebben maatregelen besproken om pressie op de regering uit te oefenen. Zij overwogen ongehoorzaamheid aan regeringsbesluiten en ontslagaanvrage als volksvertegenwoordiger. Ook de mogelijkheid van een belastingstaking is over wogen. Dit zou ernstige moeilijkheden voor de staatskas betekenen, daar de Elzas Veel aan belasting opbrengst. De Franse minister van defensie, René Pleven, heeft spoedige behande ling door de regering beloofd van een amnestieverzoek ten gunste van de be doelde Elzassers, die gedwongen waren bij de Waf£en-SS dienst te nemen. Dit verzoek is in de vorm van een wets ontwerp ingediend door de vroegere minister Pierre Pfimlin. Deze zal aan het hoofd van een delegatie parle mentsleden morgen een bespreking over de kwestie met premier Mayer en minister Pleven hebben. Alle carnavalsfeestelijkheden in de Elzas zijn afgelast. De autoriteiten heb ben de bevolking verzocht de komen de vier dagen te wijden aan rouwdien sten en herdenking. De omvang van de protestactie is een grote verrassing voor de Franse regering, die in een moeilijk parket is gekomen, want als zij de Elzassers hun zin geeft wekt zij de ontevredenheid van de familieleden van de slachtoffers van Oradour en andere delen van het volk. De eerste tegenactie is er trou wens al. In Rijssel is op een vergade ring van voormalige verzetslieden handhaving van de vonnissen geëist. Leonard Keim, communistisch lid van de Straatsburgse gemeenteraad, is uit de partij getreden en heeft deelge nomen aan de protestactie. Aan Keim is indertijd verzocht getuigenis af te leggen in het proces-Oradour ten gun ste van de beschuldigde Elzassers. Aan genomen wordt dat hij daarvoor geen toestemming van zijn partij heeft gekregen. Krabbendijke huldigt het Johan Willem Friso-bataljon Krabbendijke, op Zuid-Beveland. heeft op treffende wijze blijk gegeven van haar waardering voor de grote hulp, die de militairen en in het bijzonder de H-compagnie van het 332e bataljon (Johan Willem Friso) var, het 33ste regiment infanterie aan de bevolking van de overstroomde gebieden heeft ver leend. In een spoed-vergadering heeft de gemeenteraad van Krabbendijke be sloten een der straten in de gemeente te noemen naar het bataljon en de oude naam te vervangen door Johan Willem Friso straat, In tegenwoordigheid van de leden van het bataljon heeft de burgemeester van Krabbendijke de plaatsvervangende commandant majoor C. L. H. Engel, de oorkonde van het raadsbesluit overhan digd. Daarop hebben leden van Het bataljon het nieuwe naambordje van de straat op het hoekhuis bevestigd Buitenlands Overzicht l-l et zijn niet enkel de buitenlands politieke vraagstukken, die de nieuwe Amerikaanse regering bezig houden. Er zijn ook binnenlandse pro blemen en daarvan bezorgt het agrarische het regiem-Eisenhower wel de meeste kopzorgen. De dingen liggen er hier met bepaald gemakkelijk voor en daarbij valt het op hoe uitwendige en wat men zou kunnen noemen „in wendige" omstandigheden samenwerken om de zaak ingewikkeld te maken. Voor de Amerikaanse boer zijn de condities waaronder hij werkt sinds midden vorig jaar geleidelijk on gunstiger geworden wat hem natuurlijk dubbel prikkelt, omdat de rest van het land zich nog steeds in grote welstand mag verheugen, wat ook blijkt uit het ruime nationale inkomen. Dat de boeren daarvan niet zoveel profiteren als men zou kunnen veronderstellen, ligt hoofdzakelijk aan de teruggang van de export. Het binnenlands verbruik moet wel stijgen, in elk geval in absolute zin. zelfs wanneer het per hoofd zou dalen, omdat elk jaar de bevolking met ongeveer 2.5 millioen zielen toeneemt. In sommige producten mag de prijs of ook wel de verbruiksgewoonte een rol spelen (zoals bij de boter, die in toenemende mate door de margarine verdrongen wordt), in het algemeen behoeft men voor het binnenlands verbruik geen grote teruggang te vrezen. Maar met de export is dat heel wat anders. De dollarhulp is verminderd, de schaarste aan dollars leidt ertoe, dat men zich zo veel mogelijk elders dekt voor zijn be hoeften, en bovendien is in vele landen de eigen productie weer op peil ge komen of uitgebreid. De invloed daarvan is wel zeer duide lijk zichtbaar en doet zich ook daarom zo sterk gevoelen, omdat de Ameri kaanse landbouw zich voor een belang rijk deel (25 tot 50 pet.) had ingesteld op bediening van het buitenland. Maar nu zijn in de eerste vijf maanden van het lopende fiscale jaar (dus van Juli tot November 1952) blijkens de statistieken maar 142 millioen bushels tarwe verscheept tegen 184 millioen in de overeenkomstige periode van het voorafgaande jaar. Op basis hiervan en van de huidige situatie raamt men de totale jaaruitvoer op rond 275 millioen bushels tegen 473 millioen, een in grijpend verschil derhalve. En de rest van de uitvoerproducten is navenant. Dit Heeft tot een voortdurende druk op de prijzen geleid, waardoor de boeren ongerust zijn geworden, die nu op hun beurt in toenemende mate steunen op de maatregelen, die gebaseerd zijn op de nog tot '54 geldende wet. Die wet voor ziet, gelijk bekend, in steunaankopen van de regering tegen 90 pet. van de pariteitsprijs (vastgesteld op basis van de verhouding der productenprijzen tegenover die van wat de boeren voor het voeren van hun bedrijf nodig hebben) alsmede in de mogelijkheid van be lening van oogstvoorraden bij de Commodity Credit Corporation (de C.C.C.). Die laatste zit nu al met onge veer tweemaal zoveel tarwe als vorig jaar, terwijl de regering sinds eind November ongeveer een millioen Eng. ponden boter per dag moet opkopen. Daar komt als depressiefactor nog bij dat de boeren, uit vrees dat bij een blijvende verlaging van het exportcijfer later dwingende teeltvoorschriften (ook voor katoen e.d.) zullen worden ge geven, hun areaal zoveel mogelijk trachten op te voeren om hun relatieve aandeel zo hoog mogelijk te houden. Wat de „inwendige" omstandigheden betreft, deze worden bepaald door de geheel andere instelling van de nieuwe regering en speciaal ook van de nieuwe minister van landbouw, Benson die eigenlijk voorstanders zijn van een vrije marktpolitiek en de zaak zouden willen laten „uitzieken" zodra de termijn van de wettelijke steun maatregelen is afgelopen. Benson heeft zoiets al gezegd onder het motief, dat de huidige politiek een ongezonde toestand handhaaft maar daardoor heeft hij grote verontwaardiging in agrarische kringen gewekt. omdat Eisenhower zich in zijn verkiezings campagne voor voortzetting van de be staande landbouwpolitiek had ver klaard. Als het blijkt, dat hij dat alleen gedaan heeft om de stemmen der boeren te verwerven, is hij nog niet gelukkig, want ze hebben krachtige en talrijke vertegenwoordigers in het Congres. Van republikeinse agrarisctte zijde is dan ook al geprotesteerd en opgemerkt, dat een dergelijke wijziging in de politiek „het land naar een nieuwe depressie zou Noodtoestand ten einde Morgenvroeg om zes uur zal in alge mene zin de militaire bijstand bij de watersnoodramp worden beëindigd. Dit geldt zowel voor de Nederlandse als de buitenlandse militaire eenheden, zo heeft min. ir. C. Staf meegedeeld. De maatregel betekent, dat de 20.000 man Nederlandse en 6000 man buitenlandse troepen weer naar hun onderdelen kunnen terugkeren. De minister is van mening dat er een einde gekomen is aan de eigenlijke nood toestand en dat het civiele apparaat, mede in verband met het hoge werkloosheids cijfer. in staat is de werkzaamheden van de militairen over te nemen. In incidentele gevallen zal nog militaire hulp aanwezig blijven, omdat de militairen beschikken over materiaal dat in de bur gersector nog niet in voldoende mate aan wezig is. Hiervoor zal een speciale rege ling worden getroffen. Het betreft hier waterzuiveringsinstallaties. een aantal ducks en wat zoeklichten. De helicopters zullen weer vertrekken. Als ze nor"''•zijn, kunnen ze binnen twee uur wet 2rug zjjn. De buitenlanders Het is verbazingwekkend geweest hoe de buitenlanders zich aan de, speciaal voor hen zo moeilijke omstandigheden, hebben aangepast. „De piloten van de helicopters wisten net zo goed de weg als ik," aldus de minister. „En bovendien spraken ze de plaatsnamen ook nog goed uit." De Franse genisten hebben hun grote waarde bewezen. De dijk tussen Halsteren en Steenbergen is practisch alleen door de Fransen aangelegd en in de wandeling heet deze dijk dan thans ook de „Franse dijk". Tussen Tholen en het vaste land fungeert thans door het water een mili taire busdienst met vrachtwagens. De op brengst daarvan komt ten goede aan het nationaal rampenfonds. De buitenlandse troepen zullen on- officiëel in de gelegenheid worden gesteld om nog wat meer van Nederland te zien en dan zullen zjj bemerken, dat dit land ook nog iets anders heeft dan water, modder, sneeuw, regen en kou. Weerbericht Minder koud Verwachting van Maandagavond tot Dinsdagavond. (Opgem. te 10 u. vim.) Veel bewolking, met hier en daar wat lichte sneeuw of motregen.'Overwegend matige wind tussen Zuidwest en Noord west. Over het algemeen lichte dooi, maar aanvankelijk in het Zuidoosten van het land nog lichte vorst. Waterstanden 16 Febr.: Bergumerdam 23 (23), Leeu warden 24 (22), Nesserzijl 29 (30), Sneek 25 (27), Scharsterbrug 24 (24), Woudsend 29 (30). Gemiddeld 26.5 (27) Neerslag afgelopen etmaal: 6.1 mm Hoog water Terschell Harl Sch.oog 16 Febr. 11.50 11.17-23.29 12.18 17 Febr. 0.10-12.30 11.58 0.38-12.58 18 Febr. 0.50-13.10 0.11-12.39 1.18-13.38 en maan Zon Zon op 7.52, onder 17.57 Maan op 8.47, onder 23.20 Zon op 7.50, onder 17.59 Maan op 9.04, onder Massaal herstel wordt nu aangepakt Nu het provisorische herstel van de zeeweringen, waarachter nog droge polders in de rampgebieden liggen, ge- reed zijn, is gisteren krijgsraad ge houden over snel massaal herstel der zeedijken. Een grote vloot van schepen, baggermolens en ander materieel is naar de Zuid-Hollandse en Zeeuwse ei'.anden onderweg. Uitgebreide maat regelen voor de voorziening met perso neel en materialen '.ijn en worden ge nomen teneinde het herstelwerk zo snel mogelijk te laten verlopen. Met tal van aannemers, die op het ogenblik bij de Zuiderzeewerken be- tiokken zijn, alsook met vele andere, zijn zogenaamde „regie-contracten" afgesloten. Aangezien zelfs niet bij be nadering te zeggen is wat de werkzaam heden aan geld zullen vragen, beteke nen deze contracten, dat lopende werk zaamheden worden uetaald en dat achteraf een eindafrekening zal worden gemaakt. Koningin handhaaft dit|r bezoekprogramma zoveel mogelijk Het secretariaat van de koningin meldt, dat de berichten die de vorige week in de pers zijn verschenen omtrent een voorgenomen beperking van de be zoeken van de koningin, niet geheel juist waren. Zij is voornemens het be staande bezoekprogramma voor dit jaar zoveel mogelijk te handhaven, al zullen de getroffen gebieden zeer veel van haar aandacht vragen. Uiteraard zullen hier door uitgebreide provinciale en streek- bezoeken aanvankelijk worden beperkt. doen hollen". En de democraten merken meesmuilend op dat dit precies is wat men van een republikeins regiem zou kunnen verwachten. Misschien dat alleen de consumenten lachen, maar toch gereserveerd, want het is in Amerika een bekend gezegde, dat. als het de boer slecht gaat het 't land slecht gaat. Maar de regering heeft haar politiek nog niet gewijzigd. Luchtruim boven J lan geschonden De Amerikanen schoten Amerikaanse vliegtuigen hebben van daag gevuurd op vliegtuigen, die het luchtruim boven het Japanse eiland Hokkaido schonden, aldus is volgens A.F.P. officieel bekend gemaakt. Reuter meldt nog, dat de Amerikaanse luchtmacht heeft bekend gemaakt dat twee Amerikaanse straaljagers het vuur openden op twee jagers van Russische makelü van het type LA 11. boven Hokkardoin het Noorden van Japan. De Amerikaanse toestellen troffen een der andere vliegtuigen in de vleugels en in de romp. Het geraakte vliegtuig vloog weg in de richting van de door de Rus sen bezette Koerillen. Generaal Otto Weyland, bevelhebber van de Amerikaanse luchtstrijdkrachten in het Verre Oosten, heeft verklaard, dat de Amerikaanse vliegers de aanval staakten om schending van Russisch ge bied te vermijden. Het onderscheppen van de vliegtuigen geschiedde in de buurt van Nemuro. nadat de vreemde vliegtuigen door middel van radar waren opger ct. In o"e bekendmaking van de Ameri kaanse luchtmacht wordt verder gezegd, dat de vliegers, die bij de onderschep ping betrokken waren deel uitmaken van de Amerikaanse strijdmacht voor de verdediging van Japan. Zij voerden een gebruikelijke patrouillevlucht uit. De vreemde vliegtuigen stoorden zich niet aan een verzoek om te landen waarop het voorste Amerikaanse vliegtuig het vuur opende, aldus de bekendmaking. Een Italiaans schip is niet ver van Sicilië gezonken. Meer dan zestig passa giers en de gehele bemanning zijn door een Amerikaans schip overgenomen. spreekt over Bevolking onderduiken De evacuatie van Zierikzee stuit op een zekere weerstand van de bevolking Zodoende konden Zaterdag niet zoveel evacué's worden afgevoerd als men had gewild. Een aantal bewoners, dat bij registratie niet in het bezit was gesteld van een verblijfsvergunning en desondanks niet wilde evacueren, is zonder tegen stand door de politie in autobussen gedirigeerd. Gelaten volgden de mensen de aanwijzingen van de politie. Have en goed lieten ze achter om in veiligheid te worden gebracht. De politie controleert de verlaten wijken op eventuele achterblijvers. Tragische uittocht Zaterdag werden in totaal 238 evacué's uit Zierikzee naar Dordrecht gebracht. Zaterdagavond verwachtte men niet, dat de rest zonder meer in de boten zou stappen. Ei werd al ge sproken over „onderduikers". Er is echter een speciale politie-officier uit Den Haag overgekomen, om het op sporingswerk naar de onderduikers te leiden Wie gepakt wordt, gaat zonder pardon op de boot naar Dordrecht. Zaterdagmiddag, werden de eerste achterblijvers in de wijken waarvoor de registratietermijn was verstreken, op deze wijze behandeld. Zondag leek de droevige uittocht slechts langzaam te vorderen. De stem ming onder hen, die vertrokken en soms uren moesten wachten, omdat de schepen de haven niet binnen konden komen, was zeer bitter. Men begreep dit evacuatiebevel niet. Men praat over willekeur, waar het de uitgifte van Omvang hulp voorlopig vijf millioen mark In Den Haag zijn het afgelopen weekeinde besprekingen gevoerd tussen een Duitse missie en ambtenaren van de Nederlandse departementen van Buiten landse Zaken, Verkeer en Waterstaat en Fconomisclie Zaken over de hulpver lening van de West-Duitse Bondsregering bij dc wederopbouw van de door de watersnood getroffen Nederlandse gebieden. De West-Duitse Bondsregering zal voor een waarde van enige millioenen Duitse marken materiaal en werktuigen ter beschikking stellen, aldus deelt het ministerie van Buitenlandse Zaken mee. De Nederlandse regering is zeer erkentelijk voor deze spontane, humanitaire actie van de zijde van de West-Duitse Bondsregering. De besprekingen hebben tot vol ledige overeenstemming geleid. Aan het slot van de besprekingen is een protokol door beide partijen onder tekend, waaruit blijkt, dat Duitsland bouwmaterialen en technische hulp middelen kosteloos ter beschikking van de Nederlandse regering stelt. Het zal grote basaltleveringen van stortsteen en zuilen uit voeren. De steen wordt gratis ge leverd. Ook zal er rijshout worden geschonken. West-Duitse steen zetters zullen worden beschikbaar gesteld voor de dijkenbouw. Alleen hun verblijfkosten komen voor rekening van Nederland. Geschonken worden voorts auto bussen voor het vervoer van arbeiders. Geleverd zullen wor den: pompen met motoren. 60 cm.- spoorrails met kipwagens, drag lines. woonwagens en vracht- auf De omvang van deze hulp is v or de West-Duitse bonds regering voorlopig bepaald op vijf millioen Duitse mark. De organisatie Het Duitse ministerie van Econo mische Zaken zal de hulpactie uit voeren volgens de wensen van de Nederlandse regering en in het bijzon der zorgen voor het bijeenbrengen van de gewenste materialen, voor het ver voer naar Nederland en voor de af levering op een door de Nederlandse regering aan te wijzen plaats. De ■Nederlandse regering zal zorgen dat de goederen door een nog nader aan te wijzen centrale ambtelijke instantie worden- overgenomen en ze naar eigen inzicht doelmatig doen gebruiken. Het West-Duitse ministerie van Economische Zaken zal er voor zorgen dat de materialen, reeds voor het transport naar Nederland, verzekerd zijn. Onderhoud en reparatie zullen vallen onder de competentie van de centrale ambtelijke instantie. Bij repa- ratïeaT^wan grote omvang kan een be- roep\ 'Duitse hulp worden gedaan. Duits bedieningspersoneel wordt ter beschikking gesteld voor voertuigen en vaartuigen. dïesellocomotieven. baggermolens, walsen met rupsban den e.d. Het loon van deze vaklieden De strenge vorst van dit weekend Het heeft gedurende het weekend vooral in Friesland stevig gevi-oren. In de nacht van Zaterdag op Zondag was het in het Noorden van het land kouder dan waar ook in Nederland. Leeuwarden noteerde met 15 gr. C. in de hut de laagste waarde tegen 12 gr. C. in Zuid-Oost Friesland. In Eelde vroor het in de hut 12 gr., vlak bij de grond 16 gr. Ook in de afgelopen nacht was het nog koud. Deze keer nam men op het vlieg veld Leeuwarden in de hut 11 gr. C. waar. maar in het Zuidoosten van de provincie verhinderde Dewolking een lager minimum dan 3 gr. C. Doordat de rug van hoge druk zich langzaam in Zuidelijke richting over ons land be weegt. neemt de kans op vorst af. zal het Duitse ministerie van Econo mische Zaken voor zijn rekening nemen. Eventuele in Nederlandse munt te betalen, bij het loon komende kosten zullen door de Nederlandse regering worden betaald. De Nederlandse centrale ambtelijke instantie zal zorgen dat de materialen, die alle aan ons land worden uitge leend. na afloop van de hulpactie naar Duitsland terug worden gebracht. Révacuatie Mannelijke werkkrachten uit Ooltgens- plaat, die onmisbaar en dringend nodig zijn voor herstelwerkzaamheden aan dijken en andere objecten, zullen aan de hand van de evacuatielijst een persoonlijke oproep ontvangen om terug te keren. Dit werd besloten in een spoedeisende vergadering van de gemeenteraad van deze getroffen gemeente. verblijfsvergunningen betreft. De mid denstanders lootten om zo'n papiertje. 125 evacué's vertrokken gistermorgen. Het moesten er een kleine duizend zijn Soepelheid Besloten is nu, dat zij die geen ver blijfsvergunning bezitten tot vandaag gelegenheid hebben hun vertrek voor te bereiden. Vanavond moeten zij Zierik zee hebben verlaten. In totaal zullen dan 187 gezinnen ongeveer 750 per sonen moeten zijn geëvacueerd. Gis teren is tijdens kerkdiensten wederom gewezen op de noodzaak van evacuatie van hen, die niet in het arbeidsproces zijn ingeschakeld. Politie houdt in de straten men sen aan om naar verblijfsvergun ning te vragen. Bij het ontbreken daarvan wordt geen dwang uit geoefend. De mensen wordt uiteen gezet, waarom evacuatie bittere noodzaak is Ditzelfde gebeurt bij controle in de huizen. Daarbij wordt er nog op gewezen, dat de versterkte gemeentepolitie met het in Zierikzee gestationneerde deta chement van de rijkspolitie de achter te laten eigendommen zal beschermen, waardoor voor niet weinigen de laatste weerstand om de stad te verlaten wordt wegge nomen. Het gemeentebestuur heeft voorts een speciale regeling getroffen voor dp middenstanders. De nog in Zierikzee aanwezige winkeliers, die moeten evacueren (ongeveer 25) krijgen 14 dagen tijd om hun voorraden in te pakken en desgewenst mee te nemen. Hun gezinnen moeten echter Maandag vertrekken. Zij, die Zaterdag en Zon dag al zijn weggegaan, mogen enkele dagen terugkomen. Mede dank zij deze soepelere maatregelen bestaat de hoop, dat de evacuatie vandaag zonder grote moeilijkheden wat de aangewezen 187 gezinnen betreft, haar beslag zal krijgen. Waarom die evacuatie? Er bestaat grote ongerustheid over een heel groot gat in een dijk, dat Schouwen in c&ieën dreigt te splitsen. Het wordt niet langer verantwoord geacht op een oppervlakte van ruim een halve vier kante kilometer het gedeelte van Zierikzee dat bij hoog water droog blijft een kleine 4000 mensen te huisvesten Bovendien is er het gevaar van de verzading van het haven kanaal. vvaa-"' «or een eventuele nood zakelijke SDO"devacuatie van duizenden mensen bijna onmogelijk wordt. Ook zal het feit. dat Aft tot 50 mensen in één woning op elkaar zijn gepakt, op den duur een onhoudbare toestand op leveren. Een groepje Zeeuwen in Zierikzee, met het hoogst noodzakelijke ingepakt, gereed om te evacueren. Op de achtergrond de fraaie Noorderhavenpoort.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1