Geen concordaat tussen het
Vaticaan en Spanje
Scherpe grenscontrole in
Berlijn verwacht
O
s
c
-pSjNeN
Agentschap Amersfoort
F. Kerstens
Dl TIJD.
Koningin dankt
Detroit
Verontwaardiging in de Elzas
over het proces-Oradour
G ebedskruistocht
naar Palestina
AKKERTJES1
Zandzakken-luchtbrug naar
Britse noodgebieden
Frans bezoek in
Londen
Negende dodenlijst
DE TIJD
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1953
PAGINA 2
Voorbehoud ten aanzien van het regiem
(Van onze correspondent)
MADRID. Februari.
De toespraak, waarmede de pauselijke tot het kardinalaat verheven nuntius te
Madrid, Mgr. Cicognani, zich gericht heeft tot het hoofd van de Spaanse
staat, nadat deze zowel aan hem als aan de beide tot kardinaal verheven
Spaanse aartsbisschoppen die van Tarragona en van Santiago de Compostella
de baret had opgezet, schijnt aanleiding te hebben gegeven tot nogal enig mis
verstand over de houding tussen de H. Stoel en het Franquistisch Spanje. Inder
daad heeft Kardinaal Cicognani, die verklaarde mede in opdracht van zijn beide
eminente Spaanse collega's te spreken, tot generaal Franco o.m. het volgende ge
zegd: „De H. Vader heeft aan Uw persoon een bevoegdheid willen delegeren, die
Hem uitsluitend toekomt, en dit houdt een duidelijke erkenning in, dat in Uwe
Excellentie de voorwaarden verenigd zijn, die ten allen tijde de pausen hebben
- bewogen tot het delegeren van dit nobele voorrecht, t.w. de edele en zelfver
loochenende dienst aan de hoge idealen van de Kerk, het Rijk Gods en zijn recht
vaardigheid."
Deze woorden beletten niet, dat de baretopzetting door de Spaanse Caudillo aan
alle op Spaans grondgebied woonachtige nieuwbenoemde kardinalen slechts de
voortzetting is van een eeuwenoude door Paus Alexander VI in het
leven geroepen traditie. Deze verleende dit voorrecht aan de katholieke koningen
Ferdinand en Isabella in het jaar 1492, na de verovering van Granada op de.
Moren.
De Pauselijke Nuntius gewaagde in
zijn toespraak ook van de „vele benefi
ciën en bewijzen van bescherming, die
de regering van generaal Franco heeft
gegeven aan de godsdienstige instellin
gen en werkzaamheden van de Kerk,
vooral voor wat de katholieke oriënta
tie van de Spaanse natie betreft, daar
bij met heilige ijver er op uit zijnde de
infiltratie te vermijden van ontbinden
de leringen, die de natie uit haar histo
rische koers zouden drijven".
De diplomatiek-religieuze plechtig
heid van de bavet-opzetting was blijk
baar niet de meest aangewezen gele
genheid om in te gaan op de onver
bloemde realiteit van de godsdienstbe
leving in grote delen van het „katho
lieke Spanje". Naar men hier aanneemt
zouden de lovende woorden van de
nieuwe kardinaal, wiens dagen als nun
tius te Madrid geteld waren, vooral de
bedoeling hebben gehad de positie van
de H. Stoel bekend te maken in het in
terne Spaanse geschil tussen hen, die
van mening zijn, dat de huidige Spaan
se staat volop genoeg doet voor de be
scherming van de katholieke godsdienst
als officiële godsdienst van de Spaanse
natie en hen, die menen, dat het Fran
quistisch regiem ten opzichte van de
andersdenkenden (de „ketters") nog te
tolerant is. Wij verduidelijken dit voor
onze lezers zeker genoeg door te ver
klaren, dat het de aandacht heeft ge
trokken. dat, terwijl de kardinaal
aartsbisschop van Toledo. Pla Y Danial,
bij de inhuldiging van zijn nieuwe col
lega's in het hoge ambt wel aanwezig
was. kardinaal Segura. de aartsbisschop
Van Sevilla wiens jongstleden zomer
openlijk tot generaal Franco gerichte
sommatie om paal en perk te stellen
aan de protestantse propaganda, bij ons
weten tot dusver onbeantwoord is ge
bleven afwezig was.
Uit de uiterst beminnelijke woorden
van kardinaal Cicognani is echter ook
hier en daar de conclusie getrokken,
dat het afsluiten van een concordaat
tussen de H. Stoel en Franco-Spanje,
een der meest begeerde objecten van
de Franquistische diplomatie, en waar
voor de onderhandelingen al sinds
jaren traineren, thans zeer na op han
den zou zijn. Aan de hand van inlich
tingen, die ons betrouwbaar voorkomen,
menen wij te kunnen schrijven, dat
deze verwachting ongegrond is, en dat
de H. Stoel nog geen haast heeft om de
voorlopige overeenkomsten, die Hij
heeft lopen met het Spanje van Franco,
te vervangen door een concordaat, dat
in de plaats zou komen van dat van
1851 en dat door de republiek van 1931
werd opgezegd. Deze voorlopige over
eenkomsten hebben overigens enige van
de meest fundamentele artikelen van
het oude Concordaat weer in ere her
steld en behelzen, zoals bekend, o.m. dat
de Spaanse staat de katholieke gods-
Advertentle
St. Agathastraat 10
Amersfoort
8e jrg
HOORDIIOLUIYDSCBP CO MUNT.
Sjr 14 Febr.
Een beweeren als dat van den „Neder
lander", onlangs door ons besproken,
alsof Engeland, ja ook Engeland! reeds
totaal voor de protestansche zaak ver
loren zou zijn, alsof het door een deels
roomsch deels romanizeerend ministe
rie geregeerd werd, alsof zijne gansche
bevolking óf paapsch, óf papizerend, óf
niets was - zulk een beweeren vonden
wij zoo zonderling, zóó hyperboliesch,
dat wy ons van glimlagchen niet kon
den onthouden, en den indruk, dien het
op ons gemaakt had, niet verzwijgen
wilden.
In een tweede artikel behandelt de
„Nederlander" de vraag, wat al zoo
door de Protestanten verzuimd is, ten
gevolge waarvan het zóó ver met Enge
land is gekomen. Dat artikel is hoogst
merkwaardig, en geeft een in die mate
somber tafreel van den toestand der
protestansche kerk in Engeland. dat.
ware het door een ander dan door een
Engelschman zeiven geschreven - het is
aan den „Nederlander" uit Londen toe
gezonden door iemand, die met den
staat van zaken zeer nabij bekend blykt
te zjjn het ongetwijfeld van verre
gaande overdrijving verdacht zou moe
ten worden.
..He* nrotestantismus", deze stelling zet
de korrespondent van den „Nederlan
der" op den voorgrond, „het protestan-
tlsmus fin Engeland) verkeert op dit
ogenblik in een uiterst vervallen toe
stand".
In Engeland worden vele kerken ge
bouwd, of kapellen voor dissenters,
wijl men hier alleen kerk noemt een
godsdienstgebouw der Episcopalen,
doch met weinig uitzonderingen zal men
er een philosophische of spekulatieve
godsdienst hooren voordragen. De pre
dikers zijn ongeletterden hoewel dik
wijls zeer indrukvol, door hunne na
tuurlijke wijze van voordragt en gron
dige bijbelkennis.
Cath.echisatiën voor het opkomend ge
slacht. bestaan er niet, alleen zijn er
zoogenaamde Zondagscholen; waar de
eerste beginselen van algemeen Onder
wijs door onbevoegde personen vrijwll-
llg gegeven worden. De aanneming van
leeken geschiedt door den Bisschop, op
bewijzen floor de reesteliiken afgege
ven, welke geestelijken echter geheel
onbekend zijn, met de hoogte waarop
de kennis van godsdienst der nieuwe
ledematen staat.
dienst erkent als de officiële en exclu
sieve godsdienst van de Spaanse natie
met alle overeenkomstige prerogatieven,
en dat het gehele Spaanse openbare en
particuliere onderwijs in overeenstem
ming moet zijn met de katholieke leer.
Bij deze overeenkomsten verplicht de
Spaanse staat zich tevens tct het leve
ren van een aanzienlijke bijdrage in het
onderhoud van de katholieke cultus,
instellingen en clerus, terwijl van zijn
kant het Spaanse staatshoofd een aan
zienlijke mate van medezeggenschap
geniet in de benoeming van de Spaanse
bisschoppen en andere kerkelijke ge
zagdragers en dignitarissen. Als ver
moedelijke oorzaken van het traineren
der concordaatsonderhandelingen noemt
men te Madrid, dat over en weer de
H. Stoèl en generaal Franco vasthouden
aan' voorwaarden, die zij niet wensen
in te willigen; terwijl vooral ook de
traditionele voorzichtigheid van de
Vaticaanse diplomatie hierbij van grote
invloed is; zy zou, alle betoonde harte
lijkheid ten spyt, ten aanzien van de
ontwikkeling van het huidige regiem,
niet onbelangryke voorbehouden koes
teren. De belangen van de Katholieke
Kerk liggen ten slotte in de gehele,
wijde wereld.
Zoals bekend heeft de burgemeester
van Detroit (V.S.) Maandag 16 Februari
tot Hollanddag geproclameerd. In Detroit
is een uitgebreide- hulpactie gaande.
H.M. Koningin Juliana heeft Detroit
thans door bemiddeling van haar ambas
sadeur te Washington in warme bewoor
dingen dank betuigd. Deze dank geldt
een stad waaraan H. M. Koningin Juliana
en Z. K. H. Prins Bernhard de aange
naamste herinneringen bewaren na het
bezoek, enige maanden geleden, aldus de
boodschap.
A
R
Veroordeelden in hoger beroep
Vonnissen schandelijk en onwaardig
In West-Berlyn zyn gisteren, aldus
A.P., berichten binnengekomen, dat de
communisten van plan zijn gedurende
het weekeinde een strenge controle uit
te oefenen op het interzonale verkeer in
Berlijn.
Volgens in de "West-Duitse pers ver
schenen berichten zal de Oost-Duitse
politie vanavond beginnen met een zorg
vuldige controle van alle bus- en trein
verbindingen tusen de Oostelijke en
Westelijke sectoren. Het in de Franse
sector verschijnende blad „Kurier"
meent zelfs te weten, dat met ingang
van Zondag alle ondergrondse en boven
grondse treinen bij de zonegrens tot
staan gebracht zullen worden en niet
verder zullen mogen rijden. Deze be
richten worden niet- van officiële zyde
bevestigd, maar wel wordt reeds lang
Schrijven rap kardinaal
Tisserant
Mgr. A. G. Smit, voorzitter van het
Apostolaat der Hereniging en het
Comité Pro-Palestina, ontving van Z-
Em. Kardinaal Tisserant in verband
met de gebedskruistocht naar bet H.
Graf te Jeruzalem bet volgende schrij
ven:
Hoogeerwaarde Monseigneur.
Met grote belangstelling heb ik ken
nis genomen van de geestelijke bede
vaart, welke vele Katholieken van
Nederland op het aanstaande Hoogfeest
van Pasen op de Calvarie en het II.
Graf van Jeruzalem zullen volbrengen,
een geestelijke kruistocht van gebed,
georganiseerd door het Comité „Pro
Palestina'' onder auspiciën van het
Apostolaat der Hereniging. Van harte
zegen ik dit vroom en mooi initiatief,
hetwelk, gewijd aan een grotere voor
uitgang van het Katholieke leven op de
Heilige Plaatsen, tegelijkertijd de aan
dacht van de Katholieken op de Hei
ligdommen richt, waarvan de herinne
ring de vroomheid van de goede gelo
vigen opwekt.
Met gevoelens van de meeste hoog
achting, verblijf ik gaarne,
-f- Eugenius Kard. TISSERANT
secretaris
A. Coussa assessor.
In aansluiting hierop verneemt het
K.N.P., dat reeds vele duizenden enve
loppen met gebedsintenties bij het
Apostolaat der Hereniging, Stapelen,
Boxtel, zijn binnengekomen. De slui
tingsdag voor inzending der gebedsin
tenties is Aswoensdag 18 Februari.
De K.R.O. heeft besloten pater Bene
dict Brockbernd O.S.B. als reporter
naar Palestina en omliggende landen te
sturen. Deze zal daar een klankbeeld
en een reportage uitzenden van de
plechtigheid op Paasmorgen bij het H.
Graf van Christus te Jeruzalem. Hij zal
namens alle deelnemers de gebedsinten
ties plaatsen op de tombe van het H.
Graf en de plechtigheden beschrijven,
die ter gelegenheid van deze gebeds
kruistocht van Katholiek Nederland te
Jeruzalem worden gevierd.
verwacht, dat de Russen van plan zijn
een nieuwe beperking aan het inter
zonale verkeer op te leggen, zodat deze
stap geenszins als een verrassing voor
West-Berlyn zou komen.
Intussen hebben de West-Berlijnse
autoriteiten gisteren politiek asyl ge
geven aan een schoolkind uit Oost-Ber-
lijn. Het is een 11-jarige jongen, wiens
naam niet bekend werd gemaakt, omdat
zijn ouders nog in het Oostelijke stads
deel wonen. De jongen werd door zijn
vader naar een vluchtelingencentrum m
de Britse zone gebracht, omdat de lei
ding van de school, welke de jongen be
zocht, te verstaan had gegeven dat hij
naar een tehuis voor „moeilijke kinde
ren" zou worden gezonden, omdat hij
„subversieve" ideeën in de klas ver
kondigde.
Sinds Januari 1949 zijn meer dan
15,000 kinderen tussen acht en 18 jaar
zonder hun ouders naar West-Berlijn
uitgeweken. 9.000 van hen werden als
vluchteling erkend. De kleine kinderen
waren over het algemeen avonturiers,
die Berlijn wilden zien. Zij werden in
de meeste gevallen door hun ouders te
ruggehaald. Vele vluchtelingen tussen
15 er 18 jaar weken uit.om niet te wor
den Opgenomen in het-^olitieleger of de
arbeidsdienst, of gedwongen te werk te
worden gesteld in de uraniummijnen.
Avondmis in Engeland
Op de vooravond van
Elizabeth's kroning
Op de vooravond van de kronings
feesten zal in alle katholieke kerken
van Engeland een plechtige Avondmis
worden opgedragen ter intentie van
Koningin Elizabeth. De Avondmisbe
sluit het triduum, dat aan de kronings
feesten voorafgaat en dat gehouden
wordt op aa.nsporing van het Engelse
Episcopaat, teneinde te voldoen aan de
dringende wens van de jonge koningin,
dat er veel voor haar gebeden zal wor
de, in het bijzonder in de dagen, die aan
haar kroning voorafgaan.
In hun officiële verklaring geven de
Engelse bisschoppen te kennen, dat zij
zich bij hun goekeuring voor het cele
breren van de Avondmis hebben laten
leiden door de gedachte, dat vele dui
zenden op de dag der kroning slechts
met moeite gelegenheid zullen kunnen
vinden de H. Mis bij te wonen. Dit is
de eerst maal, dat de bisschoppen van
Engeland gebruik malcen van de Apos
tolische Constitutie „Christus Dominus",
waarbij wijziging werd gebracht in de
voorschriften voor het Eucharistisch
Vasten en waarin de bisschoppen wor
den gemachtigd toestemming te verle
nen voor Avondmissen.
Advertentie
zenuwpijn,kiespijn
Tergende pijnen..duldeloos,maar niet hope
loos, wantAKKERTJES'verslaanalle
pijnen snel en zeker. Weiger namaak.
helpen direct.'
De veertSen Elzassers, die tezamen
met zes Duitsers te Bordeaux veroor
deeld zyn wegens hun aandeel in de
uitmoording van het Franse dorp Ora-
dour-sur-Glane in Juni 1944, hebben te
gen hun vonnis beroep aangetekend.
Onder hen bevindt zich sergeant George
Boos, een van de twee Elzassers, die
indertijd vrijwillig dienst hebben geno
men bij het Duitse leger. Tegen hem
was de doodstraf uitgesproken. Ook de
Duitse sergeant-majoor Karl Lentz, die
eenzelfde vonnis tegen zich hoorde uit
spreken, is in hoger beroep gegaan.
De overige beklaagden dertien
Elzassers van wie op één na allen
tot dienstneming bij de Duitsers wa
ren gedwongen, nadat Duitsland de
Elzas had ingelijfd, en vijf Duitsers
—kregen dwangarbeid of gevangenis
straffen variërend van vijf tot twaalf
jaar.
De vonnissen van de Elzassers,
indertijd bij het Duïtse leger waren
gelijfd, hebben een storm van veront
waardiging in de Elzas veroorzaakt.
Parlementaire afgevaardigden en bur
gemeesters v 0 de grote steden in dit
gebied bespraken gisteren te Colmar,
wat men zal doen. Kerkklokken wer
den geluid als protest tegen de uit
spraak. Er is een actie begonnen om
geld 'in te zamelen voor de gezinnen
van de veroordeelden.
Men is van mening dat de betrok
ken twaalf Elzassers hadden moeten
worden vrijgesproken en dat de ware
schuldigen de commandant van de
S.S.-divisie „Das Reich", generaal
Lammerding, en het hoofd van de
compagnie, die de slachting aanricht
te, kapitein Kahn moeten worden
opgespoord en voorgeleid. (Een
woordvoerder van het Britse ministe
rie van Buitenlandse Zaken heeft in
middels medegedeeld, dat de Britse
autoriteiten nog geen beslissing heb
ben genomen ever het Franse verzoek
om uitlevering van generaal Lammer
ding, die in Düsseldorf in de Britse
zone van Duitsland zou wonen).
Men vreesde gisteren dat in het ko
mende weekeinde demonstraties zou
den worden gehouden. In de Franse Na
tionale Vergadering heeft de Gaullisti
sche afgevaardigde uit Straatsburg,
Kaufmann, om een debat over de von
nissen verzocht, die Mi, -.schandelijk en
onwaardig voor hetsJEfnd" -..noemde. De
Elzatfsische afgev'aarqyjde en Voormalige
minister Ffilmiri deed in een telegram
een beroep op de minister van Defen
sie, Pleven, om „in naam van de recht-
Frans-Britse besprekingen
Engeland garandeert
volledige steun
aan E.D.G.
Britse hulp voor strijd
in IndO'China
Na afloop van de tweedaagse bespre
kingen, welke de Franse Premier, René
Mayer, en zyn ministers van Buiten
landse en Economische Zaken, Bidault
en Buron, met hun Britse ambtgenoten
te Londen hebben gevoerd, is een com
muniqué uitgegeven, waarin gezegd
wordt dat volledige overeenstemming
is bereikt over de leidinggevende rol,
welke beide landen in de organisatie en
de verdediging van de „vrije wereld"
moeten spelen.
Men is tot de slotsom gekomen dat
een voortdurende en volledige steuD
van Engeland aan de Europese defen
siegemeenschap van essentieel belang
is. De staatslieden hebben voorts van
gedachen gewisseld over de wijze,
waarop Engeland het beste zijn steun
in militair en politiek opzicht aan de
E.D.G. kan uitbreiden.
Bijzondere aandacht werd ook be
steed aan de financiële zijde en de ma
teriële behoeften van de campagne in
Indo-China.
Engeland beloofde meer militaire hulp
aan de Franse uniestrijdkraehten in In
do-China, in overeenstemming met de
besluiten van de jongste bijeenkomst
van de NATO-raad. Verder hebben de
Franse staatslieden de toezegging ge
kregen. dat Engeland ieder Frans voor
stel om de looptijd van het Noord-At
lantische verdrag van 20 tot 50 jaar te
verlengen zal steunen.
vaardigheid en 't nationale belang" de
uitvoering van de vonnissen onmiddel
lijk op te schcrten. Volgens de Franse
wet kan men tegen de uitspraak van
een militair tribunaal alleen beroep
aantekenen bij het hoogste hof van ap
pèl, dat echter slechts bevoegd is, na te
gaan of de geest en de tekst van de wet
bij het proces in acht zijn
Over het vonnis zelf mag het Hof zich
niet uitspreken.
Amerika zal bond
genoten raadplegen
Alvorens in het Verre
Oosten op te treden
Uit Washington wordt vernomen., dat
de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, John Foster Dulles, le
den van de senaatscommissie voor Bui
tenlandse Aangelegenheden gisteren
heeft verzekerd, dat de Arerenigde Sta
te eerst het Congress en de bondgeno
ten zullen raadplegen, alvorens een
nieuwe stap in het Verre Oosten te
doen. Senatoren die de bijeenkomst der
commissie bijwoonden verklaarden de
indruk te hebben dat Foster Dulles
voornemens is de Amerikaanse bondge
noten volledig op de hoogte te houden.
(Telefonisch van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen.
Millioenen zandzakken zijn gisteren uit geheel West-Europa en Amerika per
vliegtuig in Engeland aangevoerd nadat de Britse regering om hulp had gevraagd
voor het beveiligen van de dyken tegen de komende hoge vloed, welke morgen
en Maandag het hoogtepunt zal bereiken. In Engeland zelf had de regering 5 mil-
lioen zandzakken besteld en een aantal fabrieken legde andere arbeid stil om de
orders uit te voeren.
lopen nog steeds brieven binnen van
Engelsen die hun sympathie betuigen
en geldelijke bijdragen zenden. Wij
ver-nemen dat o.m. Ruth Draper, de
bekende actrice die meerdere malen in
Nederland is opgetreden, een belang
rijke bijdrage zond vergezeld van een
hartelijk schrijven. Doch ook op de
Nederiandsche Bank van Bleidensteijn,
officiële plaats van ontvangst voor de
geldelijke bijdragen nadat de voorma
lige Britse gezant in Nederland, Sir
Neville Bland, een oproep had gezon
den aan de nationale pers, stromen
nog steeds de giften binnen.
Gisteren hadden de gezamenlijke bij
dragen van Engelse zijde de som van
200.000 gulden ruim overschreden, doch
vele brieven had men nog niet eens
kunnen openen. Op 4 Maart zullen
koningin Elizabeth en de hertog van
Edinburgh een concert bijwonen in de
Albert 'Hall. Sir Adrian Boult en Eduard
van Beinum zullen dirigeren en de ba
ten zullen worden verdeeld tussen het
Britse en Nederlandse Rampenfonds.
Tot heden heeft Het Engelse rampen
fonds voor de slachtoffers van de over
stromingen in Groot-Brittannië de som
van 357.000 pond (ongeveer 314 millioeii
gulden) ontvangen.
Immigrantendag
in Australië
Herderlijk schrijven
Van Beinum dirigeert
liefdadigheidsconcert
Behalve brandweer, burgerwacht ei
vele vrijwilligers werken er tienduizend
militairen aan dé Engelse zeeweringen.
Overal staan op strategische punten
mobiele kolonnes van leger en vloót ge
reed om zich in geval van gevaar naar
bedreigde plaatsen te begeven. Morgen
zal een dertigtal leden van het manne
lijk personeel verbonden aan de Neder
landse ambassade te Londen zich naar
de dijken begeven om mee te helpen
diè te versterken. Onze ambassadeur, de
heer Stikker, zal Zondag de overstroom
de gebieden van Engeland bezoeken.
Vandaag heeft zich de Britse minister
van Binnenlandse Zaken naar Holland
begeven om kennis te nemen van de toe
stand en om met de Nederlandse rege
ring van gedachten te wisselen oi
hulpverlening en herstelmaatregélen.
Gisteren hield de heer Stikker tezamen
niet de Lord-Mayor van Londen een
peréconferentïe voor de Britse pers waar
in hij uiting gaf aan de diepe dankbaar
heid van het Nederlandse volk „voor het
medeleven, het begrip en de practische
medewerking" van het Engelse volk.
De persconferentie had ook tot doel een
toelichting te geven op het Nederlands-
Engelse besluit het fotoboek, gepubli
ceerd door de gezamenlijke Nederlandse
uitgevers, hier te verkopen ten bate van
de rampenfondsen van Brittannië en
Nederland. Britse uitgevers hebben be
sloten gratis het boek over de ramp te
verspreiden, en aan de boekhandel is
verzocht het boek zonder winst te ver
kopen tegen de prijs van 7'/a shilling,
zodat de bruto opbrengst in zijn geheel
ten goede kan komen aan de slachtoffers
van de overstromingen in beide landen.
Op de Nederlandse ambassade alhier
Advertentie
Mr. O. U. aer Wets: Ik zie geen oplos
sing voor het opbergen van mijn
duizend en één artikelen.
Mr. F. I. Sjent: Neem een voor de hand
liggende oplossing: Neem een „Lun-
dia"-magazijninrichting. Demonteer
baar en verstelbaar; dus daardoor
efficiënt.
LUNDIA VARSSEVEID
(GLD.) TELEFOON 256
Vraag onze grote catalogus.
Monica Baldwin:
Ik sprong over
de muur
Vertaling
J. W. Hofstra
Zelfs zo vroeg op de dag kon daar
reeds een tropische hitte heersen. Als je
maar met je oog knipperde brak het
zweet je reeds aan alle kanten uit. On
ze zware kleren en dikke gebreide kou
sen maakten het er niet beter op. Ais
je over alles heen nog een lekker groot
schort had aangetrokken beschermden,
als je dat zo noemen mag, zes verschil
lende lagen stof je body tegen de buiten
lucht.
Wanneer het hele koor was geveegd
en de gebeeldhouwde koorbanken in de
puntjes waren geborsteld en gestoft kon
je voor de eerste maal gaan inwrijven
met bijenwas en terpentijn. Na hel in
wrijven volgde natuurlijk het uitwrij
ven, maar daarna werd er nog eens een
keer overgewreven! De immense parket
vloer was het zwaarste karwei. Je wreef
je éepaap om maar op tijd klaar te
zijn voordat de communiteit een bezoek
kwam brengen aan het Heilig Sacra
ment voor de Geestelijke Lezing van elf
uur. De vloer moest glimmen als een
spiegel en het was geen kleinigheid dit
voor elkaar te krijgen. Je schoof een
omwikkeld stuk beton met een lange
bezemsteel zolang op en neer tot de ver
eiste graad van perfectie was bereikt.
Dit instrument leefde ergens in een kast
aan het andere eind van het klooster en
een vrouw alleen was nauwelijks in
staat het de twee trappen op te krijgen
naar het koor. Gewoonlijk vochten twee
onderkosteressen om de eer het ding
zonder hulp naar boven te mogen sjou-
Na twee uur hard werken waren wij
gewoonlijk klaar, 's Winters was het
een ideale gelegenheid om je bevroren
bloed weer aan het stromen te krijgen,
maar 's zomers, als de zon op het dak
brandde, was het genoeg om een olifant
op zijn knieën te krijgen en als het dan
toevallig nog een vastendag was
Ik herinner mij nog dat ik een keer
toen ik nog niet zo lang in het klooster
was en nog vol „goede ideeën" zat tot de
Eerw. Moeder zei: „Ik hoop dat u het
mij niet kwalijk neemt. Eerwaarde Moe
der, maar ik héb wel eens gedacht dat
wij ons veel onaangenaamheden konden
besnaren, als de kosteressen wanneer
het" zo warm is wat vroeger op moch
ten staan en het koor zouden „doen
voordat de communiteit de Primen komt
bidden."
Zij keek mij nadenkend aan en zei
toen:
.Vindt U het werkelijk van zoveel be
lang alle onaangenaamheden van het
kloosterleven weg te nemen?" t
„Neen, Eerwaarde Moedei, dat met.
antwoordde ik, „maar als wij by deze
hitte het koor doen moeten wij ons drie
maal per dag helemaal wassen en an
ders maar twee keer en dat kost tijd
Zy keek mij met zo'n strenge blik aan
dat ik wenste maar niets gezegd te heb
ben.
„Ik vind dat U een bijzonder onver
storven houding aanneemt," sprak zij.
„Een beetje extra hitte zult U toch weJ
kunnen verdragen
Ik verzwond.
De eerste ochtend van mijn verblijf
had, ik reeds een onderhoud met een ar
chitect, wiens adres ik schriftelijk had
opgekregen van de gemeentesecretaris
van Penzance. Hij gaf mij niet veel hoop.
Volgens hem was er nergens in Corn
wall een huisje te krijgen. Voor de on
handige schets die ik van een eventueel
nieuw te bouwen optrekje had gemaakt
kon hij slechts de grootste minachting
koesteren. Toen ik langs Market Jew
Street terugwandelde was mijn stem
ming dan ook aanzienlijk gedaald. Het
scheen dat zelfs het kleinst denkbare
huisje meer zou moeten kosten dan ik
betalen kon.
De busrit naar Mousehole was echter
zo prachtig dat ik reeds spoedig mijn
zorgen vergat. De zee achter Mounts
Bay had de kleur van korenbloemen.
De toppen van de St. Michael verhieven
zich tegen een zuidelijk blauwe hemel.
De magische sfeer van Cornwall loste
zich op uit de trage golven en de warme
heuvelruggen, langzaam en haast on
merkbaar als een fluistering.
ii
's Middags reden zij mij naar Treve-
üoc, De ware naam te vermelden zou
naar mijn gevoelen een daad van hoog
verraad zijn. Al te veel touristen versto
ren reeds de stilte van deze eenzame
wouden, al te zeer zijn de granieten
klippen reeds door weggeworpen sinaas
appelschillen en sigarettendoosjes ont
wijd. De beschrijving van miin indruk
ken van deze plaats zal ik U nu maar
eens besnaren Bovendien is datgene wat
deze plek zo uniek maakt toch niet on
der woorden te brengen.
Ik zal mij dus tevreden stellen met
de boute bewering dat Trevelioc de
meest wonderbaarlijke plaats is van de
gehele streek tussen Penzance en Zen-
nor. Zodra ik er een voet had gezet wist
ik dat dit de enige plaats op aarde was
waar ik graag zou willen wonen en hoe
wel ik, toen ik weer terug moest naar En
geland, nergens in de buurt een voor-
lopig onderdak had kunnen vinden, was
ik door niets uit het veld te slaan, ik
voelde instinctmatig, dat mijn wil orn
hier en nergens anders te gaan wonen
zou verzwakken wanneer ik aan gevoe
lens van moedeloosheid zou toegeven. En
iedereen weet dat de oorzaak van het
feit dat iemand niet bereikt wat hij wil
bereiken alleen deze kan zijn dat hij
niet hartstochtelijk en hard genoeg heeft
gewild.
Van hoe groot belang het is. te weten
hoe sterk men iets moet willen, heb ik
in het klooster geleerd. En daar het
énige, wat men met recht in het kloos
ter mag verlangen, de Reden is waarom
men het kloosterleven heeft omhelsd,
komt de gehele zaak hier op neer dat
men dermate „God" verlangt, dat al het
andere daarbij wegvalt.
Toen ik nog een jonge non was kwam
er eens een vriendelijke en beminnelij
ke Benedictijn de grote retraite geven.
Hij gebruikte altijd uiterst eenvoudige
woorden, maar deze lieten niet na grote
indruk te maken, vermoedelijk omdat
alles wat hij zeide blijk gaf van een
kennis van zaken die alleen door het
gebed verkregen kon zijn. Een van zijn
conferenties handelde over de mystieke
vereniging met God, een aspect van het
geestelijk leven dat onder de toenmali
ge Novicenmeesteres over het algemeen
taboe was. Tegelijkertijd was dit echter
het onderwerp waarover ik het liefst
van alles hoorde spreken. Ik trof het
dus niet.
(Wordt vervolgd).
„De Katholieken van Australië moeten
niet vergeten, dat, al zien Staat en Kerk
in hun land zich voor zeer grote zorgen
geplaatst tengevolge van de toelating
van 700.000 immigranten, de algemene
situatie der wereld nog veel ernstiger
en gevoeliger is en dat zij allen zich met
deze toestand dienen bezig te houden."
Aldus betoogt het Australisch Episco
paat in een schryven, dat de inleiding
vormt op de grote Australische „Immi
grantendag", welke op Zondag 22 Fe
bruari door alle Katholieken van Austra
lië zal worden gevierd.
„God" zo besluit de bisschoppelijke
brief „is goed geweest voor ons
jonge land. Wij hebben de oorlogs
ellende niet gekend, niets van rampen
en bombardementen, van deportaties en
vervolgingen. Integendeel, hier genieten
wij een welvaart, die stabiel mag he
ten; wij verheugen ons in een gezonde
economie met onbeperkte hulpbronnen
voor de toekomst. Hier is plaats vooi
de nieuw-gekomenen en voor vele an
deren, die wf] kunnen opnemen. Deze
overweging spoort ons aan die broeders
in Christus bij te staan, die minder ge
fortuneerd zyn dan wij. Laten wij dus
alle vooroordeel varen en liever denken
aan de gemeenschappelijke banden, die
ons binden als kinderen Gods aan hen,
met wie wij samen de weg des levens
bewandelen."
Indonesië
Administrateur gedood
Woensdagavond is een overval gepleegd
op de koffie- en rubbevondememing
„Bendokerep" te Bentjuluk in het Ban-
juwangïsche (Oost-Java). waarbij de
administrateur, de heer G. J. Timmer
mans, werd gedood.
Inentingswet
Motie-Zandt verworpen
(Van onze parlementaire redacteur)
Ds. Zandt heeft gistermiddag in de
Tweede Kamer verklaard dat hij zijn
amendement op de inentingswet niet
wilde terugnemen. De Kamer heeft
daarna bij zitten en opstaan op een.
voorstel van de Kamervoorzitter, clï\
Kortenborst, dit amendement ontoelaat
baar verklaard. Daarop moest ds. Zandt
dus tóch met een motie komen waarin
de regering werd uitgenodigd om een
wettelijke regeling voor te bereiden in
zake een verplichting voor de artsen tot
het aangeven van gevallen van post-
vaccinale encephalitis.
Staatssecretaris Muntendam zei hier
op dat het aangeven van soortgelijke ge
vallen niet verplicht hoeft te wor
den omdat het in de practijk
altijd al geschiedt. Het gevaar van
een dergelijke verplichting zal zelfs
zijn dat andere nadelige gevolgen van de
vaccinatie wel eens niet meer kunnen
worden aangegeven. Dr. Mol (K.V.P.)
noemde de motie een onverdiende hou
ding van wantrouwen tegen de Neder
landse medici. Mr. Oud (V.V.D.) ging
de dominee met zijn eigen wapens te
lijf en verweet hem beginselonvastheid
omdat hij overbodige wettelijke maat
regelen wilde treffen.
De motie werd daarop verworpen met
10 tegen 69 stemmen. Behalve de beide
staatskundige gereformeerden stemden
ook twee leden van de christelijk his
torische fractie voor: freule Wttewaal
van Stoetwegen en de heer Schmall, drie
anti-revolutionairen: de heren v. Baal,
Fokkema en v. d. Zaal (de laatste twee
hervormden in de anti-revolutionair»
partij, die daarin de zuigkracht van de
staatkundige gereformeerden moeten
tegenwerken!!), en drie leden van de
P.v.d.A,: de katholieke heer v. Lier en
de beide protestanten Stufkes en Scheps.
Een merkwaardig partijtje touw trek
ken van ds. Zandt die in het politieke
spel meer dan in de rhetoriek nog al-
'tijd zijn begaafdheid toont.
(Vervolg van pag. 1)
In de overigens bijzonder hartelijke
commentaren, waarmee de Britse pers
en de Britse politici de komst van de
Franse ministers hebben begroet, kan
men tussen de regels door een niet be
grijpende verbazing lezen over het feit,
dat men er van Franse zijde zo hard
nekkig op uit is Engeland bij de Euro
pese zaken te betrekken. Minister Eden
heeft zelfs, vriendelijk doch ietwat on
geduldig. verklaard, dat Engeland zich
reeds bij vijf verschillende gelegen
heden heeft verplicht Frankrijk bij te
staan, wanneer het wordt aangevallen
cf bedreigd. „En wat willen ze nu nog
meer van ons?' schijnt hij te hebben
willen vragen. De zaak is inderdaad,
dat wat in Engeland meer dan vol
doende wordt geacht, in Europa over
het algemeen ontoereikend wordt ge
vonden. En het wordt ontoereikend ge
oordeeld, omdat de Britse politiek in
de practijk zo vaak teleurstellend is
geweest en nóg is. Het heeft geen zin
te herinneren aan de fatale rol, die de
Engelse politiek tussen de twee wereld
oorlogen in heeft gespeeld en die, zo
zeker niet alleen, dan toch in zeer aan
merkelijke mate verantwoordelijk is
geweest voor de catastrophe, die er op
gevolgd is. Dat is nu ook „alte Ge-
schichte".
Maar wat ïs er sinds de tweede we
reldoorlog gebeurd? Engeland heeft de
gelegenheid gehad een enorme invloed
uit te oefenen ten gunste van de Euro
pese integratie.
De activiteit van Churchill scheen
aanvankelijk veel belovend, In feite ech
ter heeft Engeland deze historische ge
legenheid niet alleen ongebruikt laten
voorbijgaan, het heeft ook door een vaak
dubbelzinnige houding het Europese
integratiestreven geremd en ontkracht.
Het heeft lijdelijk toegezien hoe het
probleem van Duitslands toekomst, dat
in Europese zin onoplosbaar is zonder
integratie, groeide totdat het bijna niet
meer te hanteren valt. Men krijgt daar
bij de indruk, dat Engeland de Duitse
herbewapening vooral wenst, in de hoop
dat de lasten daarvan het Duitse econo
mische concurrentievermogen zullen be
teugelen. In het kader van het Atlan
tisch pact heeft Engeland de vorming
van een Europees blok, dat een tegen
wicht zou vormen tegen Amerika, belet.
In economisch opzicht heeft het zich op
geworpen als voorstander van het
systeem van bilaterale onderhandelingen.
Zonder een spoor' van overleg met de
Europese landen heeft het in 1949 een
lawine van devaluaties ontketend. Kort
en goed: Engeland beschouwt zichzélf
niet als een deel van Europa. Als een
van de grootste Europese mogendheden
vervult het niettemin een grote rol in
de Europese politiek, maar het doet
zulks in een al dan niet „splendid" iso
lation, Dat is de harde kern van de zaak,
die de Franse ministers in Londen zijn
gaan aansnijden. Misschien voor de
laatste maal.
Het Ned. Roode Kruis kan in verband
met de omstandigheden, waaronder de ge
gevens van deze verlieslijst worden ver
zameld, niet de volledige garantie geven
voor de betrouwbaarheid. liet is dus mo
gelijk, dat een enkele wijziging achteraf
noodzakelijk zal blijken.
KRIMPEN a. d. IJSSEL, Geborgen: Vuik.
Lena, geb. 2.10,75, weduwe van Linge;
Brusse. A vie, geb. 12.6.80.
MIDDELHARNIS. Overleden: Kocte,
Gerrit, geb. 2.12.50 te Middel harnis. zoon
van Abraham Koote en Catharine Soldaat,
laatste adres: Oostvoorgprs 10.
PETTEN (I-Iondsbossche Zeewering): De
Waart, F. oud 51 jaar, laatste adres: Pet
ten.
STEENBERGEN. Geïdentificeerd en be
graven: Schuurbiers. Petrus Christianus,
geb. 12.10.48 te Steenbergen, laatste adres:
Kladsedijk 23.
STELLENDAM. Geborgen: Troost, Arentje
Klazina, geb. 1949 te Melissant, laatste
adres: Voorstraat 76a; Boshoven, Mina
Tannetje, geb. 1936 te Stellendam, laatste
adres: Meidoornstraat 5; Bilkes, Lijntje
Dina, geb. 1938 te Stellendam, laatste adres:
Voorstraat 113.
ST. PHILIPSLAND. Aanvulling op der
de lijst, dd. 6.2.53: Suurlant, Jan Johannes,
geb. 25 3.29 te Tholen, is thans geborgen
en geïdentificeerd.
KRUININGENRectificatie vijfde lijst dd.
9.2.53. Blok, Marina, echtgenote van Basti-
aan Blok, oud 82 jaar, moet zijn: Blok, Ma
rina, weduwe van Jacob Blok, oud 82 j,
STR1JEN. Aanvulling en rectificaties
vierde lijst dd. 7.2,53. Aanvulling: Geïden-
fleeerd: Van der Ree—Andeweg. Geertrui,
geb, 14.5.94; Den Hartog, Margrietha, geb.
18.10.16 te Strijen,
Rectificatie: Aaanvankelijk als vermist
opgegeven, doch blijken in leven te zijn:
Verrijp. Willempje, geb. 24,5.33; Van der
Ree, Joost, geb. 14.5.88 te Sli'ijen, laatste
adres' Buitendijk 15; Van der Ree, Joost,
geb. 14,3.26 te Strijen, laatste adres: Bui
tendijk 15; Van der Ree, Geertrui, geb.
7.7.34 te Strijen, laatste adres: Buitendijk
15; Van der Ree, Anthonia, geb. 3,8.38 te
Strijen, laatste adres: Buitendijk 15.
's-GRAVENDEEL: Rectificatie eerste lijst
4.2.53: Tel. mededeling van de gemeente
secretarie: Wed1, v. d, Wulp en 2 kinde
ren t.w, v. d. Wulp, Marinus, geb. 9.5.35,
v. d. Wulp, Bastiaantje, geb. 6.11.38 zijn
in leven en wonen aan liet adres: Gortdijk 5.
De beide andere kinderen t.w.: v. d. Wulp,
Jan, geb. 11.43.43, v. d. Wulp, Aart Jacob,
geb. 17.4.42 zijn geëvacueerd naar Dor
drecht, Th. de Bockstraat 5.