profeet der twintigste eeuw
JULES VKIENE
DEZE WERELD - DEZE WEEK
Overal in de wereld wordt
gewerkt
voor het 1
geleiderde Nederland
Maarschalk Lyautey: De vooruitgang
der volkeren is niets anders dan het
beleven van de romans van Verne
Negende lijst
van slachtoffers
Zaterdag 14 Februari 1953
Er bestaat een encyclopaedie, die onder het
hoofd „Jules Verne" ongeveer het volgende
zegt: „Een bar slecht schrijver; zijn figuren
zijn volkomen levenloos, een soort mechani
sche poppetjes, zonder een druppeltje werke
lijk bloed, alleen te onderscheiden door de
etiketjes, die ze dragen." We kunnen natuur
lijk ook de figuur van Verne op een andere
wijze trachten te waarderen. Dan zien we,
dat thans nog overal in de etalages der boek
winkels de negentiende-eeuws-overdadige
blauw-met-gouden bandjes liggen en dat zal
wel betekenen, dat ze altijd nog grif gekocht
worden. En dan kunnen we ervaren, dat ge
durende ongeveer 25 jaar Verne tientallen
boeken heeft gepubliceerd, die allemaal een
groot lezend publiek vonden. Van zijn „De Reis
naar de Maan" werden in 3 of 4 jaar tijds
alleen in Frankrijk destijds 20.000 exemplaren
verkocht. We zien, dat hij sommige van zijn
boeken voor het toneel heeft bewerkt en dat
die toneelstukken avond aan avond voor uit
verkochte zalen speelden. Eén ervan beleefde
zelfs meer dan 300 opvoeringen. We zien ver
der, dat de Franse Académie herhaaldelijk
werken van Verne bekroonde en dat de rege
ring van Frankrijk hem begiftigde met het
Legioen van Eer. Ook, dat zijn boeken in vrij
wel alle Europese talen werden vertaald. En
dan hebben we dus min of meer twee uiter
sten in waardering gevonden en wie heeft
nu gelijk?
Laten we het eens anders stel
len: wie en wat was Jules Verne,
die morgen 8 Februari juist 125
jaar geleden werd geboren en wat
heeft hij eigenlijk gepresteerd?
Nu hij wa- een doodgewone
jongen uit Nantes, die braaf rech
ten ging studeren in Parijs en die
zoals dat wel eens meer voor
komt bij jeugdige studenten een
zekere smaak had voor literatuur.
Niet alleen om die te horen ön te
lezen, maar ook om die zelf te pro
duceren of althans iets, wat hij
daar voor hield. Hij was nog nau
welijks twintig jaar, toen hij
met een vriend samen een twee
tal libretto's voor operettes in el
kaar knutselde en op zijn tweeën
twintigste schreef hij zelfs heel zelf
bewust een groot blijspel in ver
zen! Ik moet U eerlijk bekennen
het nooit gelezen te hebben, maar,
Het was Zondag 8 Februari
125 jaar geleden dat
JULES VERNE
znard geboren.
In bijgaand artikel wijdt een
medewerker aan deze vision-
naire schrijver een beschouwing.
vJ
aangezien niemand minder dan de
grote Alexander Dumas er aan
meegewerkt had. moet ik wel aan
nemen, dat het voor zijn tijdgeno
ten niet helemaal verwerpelijk zal
geweest zijn.
Toch was dit allemaal niet veel
meer dan experiment en geduren
de de eerste 35 jaren van zijn leven
ging hij met dat soort proefnemin
gen op allerlei gebied door, als het
ware op zoek naar het ogenblik, dat
hem zijn ware talent en zijn ware
roeping zou openbaren. Dat ogen
blik kwam in 1862, toen hij het
eerste boek publiceerde van de lan
ge reeks, die hem beroemd zou ma
ken. Het was „Vijf weken in een
luchtballon".
Eeuw van de
vooruitgang
Jules Verne was daarbij geheel 1
een kind van züd tyd. Zijn tijd!
dat was immers die merkwaardige
tweede helft van de negentiende
eeuw, die we wel eens graag de
„eeuw van de vooruitgang" noemen.
Of dit nu terecht of ten onrechte
is. kunnen we gevoeglijk in het
midden laten, maar zeker is het,
dat dit de eeuw is. waarop de
techniek en de natuurwetenschap
(of moest ik de volgorde van die
twee maar liever omdraaien?) zich
op wonderbaarlijke wijze ontwik
kelden. Terwijl aan het begin van
die eeuw nog spierkracht, wind
kracht en waterkracht als nage
noeg de enige, algemeen bruikbare
energiebron bestonden, traden ons
aan het einde fier de stoommachine,
de motor en de electriciteit tege
moet. In honderd jaar tijd, en men
kan zelfs wél zeggen in zestig jaar
tijd hadden wetenschap en techniek
een ontwikkeling doorgemaakt, die
groter was dan de gehele evolutie
van de 500.000 daaraan voorafgaan
de jaren.
Misschien is dit een beetje tè
sterk uitgedrukt, maar in ieder ge
val: het kwam de negentiende-
eeuwers zeker zo voor. En ze meen
den, dat de mens, op deze wijze
voortgaande, al spoedig nauwelijks
meer veel hinderpalen zou ontmoe
ten op zijn weg naar de volledige
beheersing der natuur. En wat leek
begerenswaardiger dan dat: de be
heersing van alle natuurkrachten!
Was het wonder, dat iemand als
Jules Verne, die zich tot de pro
feet maakte van die komende tijd,
gelezen werd als geen ander?
Maar ongetwijfeld is daarmee
niet '(ie belangstelling verklaard,
die droogstoppels-in-folio als de
schrijver van onze encyclopaedic
ten spijt nog altijd voor het
werk van Verne blijkt te bestaan.
En, als U het mij vraagt, terecht
blijkt te bestaan. Ik geloof, dat we
die verklaring moeten zoeken in
het feit, dat Verne, ondanks alle
veranderingen, die zich op het ge
bied van techniek en wetenschap
hebben voorgedaan sinds hij in 1905
Lyautey heeft het eens zo uitge
drukt: ,.de vooruitgang der volke
ren is niets anders dan het beleven
van de romans van Verne".
Het raket voorzien
Wanneer U dat overdreven lijkt,
wil ik Lyautey toch even te hulp
komen; wat dunkt U van een uit
spraak als deze, die U in „De Reis
naar de Maan" kunt vinden in de
toespraak, die Michel Ardan tot
het Amerikaanse publiek houdt: „Ik
ben dus van oordeel, dat het zeer
gemakkelijk is plaats te nemen in
een projectiel, om naar de maan te
reizen. Die reis moet vroeg of laat
gedaan worden, volgens de wet der
vooruitgangDe tijd zal komen,
dat men reizen doet naar de maan,
naar de planeten, naar de sterren,
zoals men tegenwoordig van Liver
pool naar New York reist, gemak
kelijk, snel en veilig. De tijd zal
komen, dat de Oceaan van de
ruimte even druk bereisd wordt als
de Oceaan van de aarde, onze pla
neet. Afstand is slechts een betrek
kelijk woord. Eens wordt de af
stand niets."
Er is nog iets cnders. waardoor
Verne ons blijft boeien. Hij is
plausibel. Hij weet zijn schijnbaar
zo fantastische ondernemingen op
grond "ran wetenschappelijke gege
vens aannemelijk te maken. Dat hij
er daarbij, in het licht van wat we
nu weten soms wat naast is. doet
hierby niet ter zake. Natuurlijk is
het onaanvaardbaar als hij zijn
Nautilus, de duikboot uit „20.000
mijlen onder Zee" tot diepten van
10.000 en meer meters laat afda
len en dat nog wel met aan één
kant een met glas afgesloten ope
ning van verscheidene vierkante
meters oppervlakte, waardoor hij
die diepten waarneemt. Hij zal dat
toen ook wel geweten hebben
maar vertrouwd hebben op de toe
komst. die zoiets mogelijk zou ma
ken. Wie weet trouwens
Soms zijn zijn fouten duidelijk
gebonden aan volkomen verkeerde
voorstellingen van de wetenschap
van zijn tijd. zoals het geval is in
zijn „Naar het Middelpunt der Aar
de". De gedachten, die de geologi
sche wereld van omstreeks 1850
Het reusachtige kanon, Columblad
genaamd, uit De reis naar de
maan in 28 dagen en 12 uren".
soms nog wel had van de bouw
van de aardkost en het wezen van
het vulkanisme zijn in dit boek ge
trouwelijk gebruikt maar ze
schijnen ons nu werkelijk onzinnig.
Desalniettemin is en blijft het ver
haal boeiend, al zou misschien Ver
ne zelf, als hij er wat over te zeg
gen had nu vinden, dat dit boek
maar uit zijn serie verwijderd moest
worden. Want ik kan me niet aan
de indruk onttrekken, dat Verne
met zijn boeken nog een andere be
doeling had, dan alleen een beetje
voor profeet te spelen. Zijn boe
ken geven nl. een schat van ken
nis. vooral op aardrijkskundig en
natuurwetenschappelijk gebied en
die kennis wordt heel terloops op
gediend.
Moderne opvatting
Ik heb het wel eens bestaan
en de literatoren e n paedagogen
mogen me deze ketterij vergeven
de boeken van Verne te verge
lijken met Selma Lagerlöf's Niels
Holgersnn. Selma Lagerlöf schreef
dit boek om de Zweedse kinderen
spelen derwijs in de kennis van hun
land te onderwijzen. En bij die ver
gelijking heb ik me wel eens af
gevraagd. waarom en alweer
vraag ik de bovengenoemde cate
gorieën vergiffenis het boek van
Lagerlöf me zo stierlijk verveelde,
terwijl Verne me. ondanks zijn wat
„ouderwetse" taal en zijn stellig
ouderwetse prentjes gespannen vast
hield. Ik geloof, dat de oplossing
ligt in Verne's realiteit on
danks al zijn fantasieën tegen
over Lagerlöfs irrealiteit van het
jongetje, dat op de hals van een
zwaan gaat reizen. Dat wil zeggen,
dat in wezen Lagerlöfs verhaal
ouderwets, maar de beschrijvingen
van Verne nog altijd modern zijn.
Voor wie heeft Verne eigenlijk
geschreven? Nu laten we zeggen
voor iedereen tussen 12 en 80 jaar.
Want de waardering voor het werk
van Verne zal. al naar de leeftijd,
weer anders liggen. De jongste le
zersgroep zal door het stoutmoedige
avontuur getrokken worden, de wat
oudere door dj knappe wetenschap
pelijke en technische fantasieën, de
oudste' ook door gelukkig maar
dat mijn encyclopaedist dit niet
leest! zijn kostelijke, ironiseren
de. meestal iets karikaturale karak
tertekeningen. Het is ongetwijfeld
niet zo. dat zyn personen alszodanig
helemaal uit de verf komen; hij
had de hemel zij gedankt! nog
niet van de moderne dieptepsycho
logie gehoord en kon dus niet mee-
doen aan het streven om de litera-
tuur naar het kostelijke woord
van Godfried Bomans te brengen
tot het punt, waarop men niet kan
zeggen "dat de moderne literatuur
geen gezicht heeft, maar het is het
gezicht van een oorwurm". Maar
zijn personen zijn veelmeer typen,
die een bepaalde landaard karakte
riseren. Wilt U zijn zachte ironie op
zijn fraaist? Lees dan het verhaal
in .-De Reis naar de Maan", waarin
hij beschrijft, hoe in alle landen in
zamelingen 'worden gehouden voor
de bestrijding van de onkosten, die
verbonden zijn aar. deze (natuur
lijk uitgerekend amerikaanse!) on
derneming.
„Frankrijk begon met de zaak be
lachelijk te maken. De maan moest
het ontgelden in kwinkslagen, in
toneelstukken en dergelijke. Maar
zoals de Fransen vroeger betaalden
na het zingen, zo betaalden zij nu
na het spotten: zij schreven bü het
Crédit Mibilier in voor 1.253.930
francs. En voor dit bedrag mochten
zij zich best vrolijk maken!
Voor Zwitserland zonden Dom-
bard. Odier en Comp. 257 francs,
maar men moet erbij zeggen, dat
Zwitserland geen direct nut in de
Amerikaanse onderneming zag. Het
vond niet, dat het schieten van een
projectiel naar de maan. tot aan
knopen van betrekkingen met de
nachtvorstin zou leiden
Nederland en ziin koloniën schon
ken door middel van de Neder
landse Bank een bedrag van 110.000
gulden, met verzoek om vijf pro
cent korting voor contante beta
ling.
Eindelijk Engeland. Men wist dat
dit land sterk tegen het plan van
Barbicane gekant was. De Engel
sen voelen alleen iets voor de 36
millioen inwoners van Groot-Brit-
tannië. Zij gaven te verstaan, dat
de onderneming van de Gun-Club
(die het plan gemaakt had) in
strijd was met Tiet beginsel der
non-interventie en schreven nog
voor geen stuiver in."
En wanneer aan het eind van het
boek de maanreizigers weer terug
zijn en er een „Nationale Maat
schappij tot Verkeer met de Ster
renhemel" in Amerika wordt opge
richt, eindigt hij met op te merken;
„En overeenkomstig de Ai'nerikaan-
se aard om alles te voorzien, tot.
een bankroet toe, zijn reeds bij
voorbaat de heren Harrv Trol lope
tot rechtercommissaris en Francis
Drayton tot curator benoemd".
En deze man zou geen psycholoog
zijn? Alleen zulke opmerkingen ver
klaren al voldoende waarom hij nog
steeds gelezen wordt.
GROEN licht voor Tsjiang", zoals Amerikaanse commentators het be
sluit van Eisenhower om Formosa te deneutraliseren hebben ge
noemd, blijkt slechts het begin te zijn van de „fermere politiek", die de
nieuwe president zich voorstelt in het Verre Oosten te gaan volgen. Eisen
howers bevel om de Zevende Vloot uit de wateren rond Formosa terug te
trekken, waardoor Tsjiang Kai-tsjek gelegenheid zou krijgen ongehinderd
aanvallen op communistisch China te ondernemen, is gevolgd door berich
ten over een eventuele blokkade van de gehele Chinese kust. Weliswaar
heeft generaal Bradley, de voorzitter van de Amerikaanse stafchefs, ge
zegd, dat de beslissing hierover in het politieke vlak ligt en dus voorbe
houden is aan de president, maar 't schijnt dat Eisenhower niet onwelwil
lend staat tegenover de aandrang die door aanhangers van de theorieën
van MacArthur, onder wie admiraal Radford, de bevelhebber van de
Amerikaanse vlootstrijdkrachten in de Stille Oceaan, op hem wordt uit
geoefend om inderdaad tot een dergelijke blokkade te besluiten.
T N Londen, waar men er. wat het
algemeen inzicht in Aziatische
verhoudingen betreft, een ander
standpunt op nahoudt dan Wash
ington, hebben de berichten over
de blokkade enige ongerustheid en
wrevel veroorzaakt, ondanks de ge
ruststellende verzekeringen die John
Foster Dulles, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, bij
zijn bezoek aan Europa aan zijn
ambtgenoot JSden moet hebben ge
geven.
De Britse consul op Formosa
heeft opdracht gekregen bij Tsjiang
Kai-tsjek onmiddellijk te proteste
ren tegen elke eventuele inmenging
van de Chinese nationalisten in dê
Britse scheepvaart. Niet in de eer
ste plaats, omdat de Britten hun
handel met China een levensbelang
achten, die handel is in verge
lijking met vroeger nog slechts van
geringe betekenis maar omdat
zij Tsjiang duidelijk willen laten
weten, dat hij geen eigenmachtige
en gevaarlijke acties moet onder
nemen die. naar de Britten en vele
in Europa en Azië met hen vrezen,
tot een uitbreiding van de oorlog
in het Verre Oosten zou kunnen
leiden.
Engeland meent overigens, dat
een nationalistische aanval van For
mosa uit weinig succes kan hebben.
De 600.000 man, waarover Tsjiang
beschikt, zouden het hoogsten kun
nen brengen tot een guerillastrijd
in de bergen van het vasteland met
incidentele vernielingen aan de
spoorweg, die voor de communisten
de enige belangrijke verbinding met
het Noorden vormt. Op den duur
zouden de communisten stellig over
een langere adem blijken te be
schikken en zou de bevoorrading
van de nationalisten op onoverko
melijke moeilijkheden stuiten.
IVflET alleen de Europeanen toon-
1 den zich bezorgd over de nieu
we Amerikaanse koers in het Verre
Oosten. President Prasad van India
heeft deze week laten weten, dat
hij weinig heil ziet in een actie
van de Chinese nationalisten en de
premier vanPakistan legde een
soortgelijke verklaring af met be
trekking tot de blokkade van de
Chinese kust.
Een consequent doorgevoerde Ame
rikaanse marine-blokkade draagt
inderdaad het gevaar in zich van I
een direct conflict met de Sowjet- j
.Unie. Want niet alleen de handel
en scheepvaart van de Westelijke
mogendheden zouden er door ge- 1
troffen worden, ook de Russische
schepen die Dairen en Port Arthur
aandoen zouden door de Ameri
kaanse vloot worden tegengehou
den. Dat Rusland dit als een recht
streekse vijandige daad zou be
schouwen. lijdt geen twijfel.
Foster Dulles heeft ongetwijfeld
niet nagelaten, in vertrouwelijke
gesprekken, die hij bij zijn bezoek
aan Europa hier met politieke lei
ders heeft gehad, er de nadruk op
te leggen, dat de nieuwe Ameri
kaanse politiek in het Verre Oos
ten past in het kader van de psy
chologische oorlogsvoering. Eisen
hower wil. door het Kremlin in het
onzekere te laten over de strategie
van het Westen in de koude oor
log, het terrein heroveren dat door
de misschien wat al te duidelijk
aangekondigde manoeuvres van
Truman-Acheson, verloren is j
gaan.
De psychologische oorlogsvoering
eist stalen zenuwen van de Euro
pese bondgenoten. Dat de Europese
staatslieden deze koelbloedigheid
alleen kunnen opleveren wanneer
zij door Amerika volledig, zij het
vertrouwelijk, worden ingelicht, is
duidelijk.
TT* EN versierde kolentrein reed
-1—' in de nacht van Maandag op
Dinsdag over de Frans-Duitse grens
zonder dat er een douane-ambte
naar aan te pas kwam. Daarmee
was de Europese eenheidsmarkt
voor kolen, ijzererts en schroot een
feit. Een weinig spectaculaire ge
beurtenis die grote gevolgen heeft.
Want met de opening van de Eu
ropese markt van de Kolen- en
Staal-Gemeenschap de markt
voor staal wordt over twee maan
den, op 10 April, geopend heb
ben zes Europese landen de eerste
stap gezet op weg naar een een
heidseconomie. die minstens zo be
langrijk is als die van de Verenig
de Staten of de Sowjet-Unie. De
markt bedient 155 millioen mensen
en opent de mogelijkheid tot ge
coördineerde Europese massapro
ductie.
Het samensmelten van de staats
huishoudingen van de deelnemende
landen met als consequentie de
overdracht van nationale bevoegd
heden aan boven-nationale organen.
Che jffalfcichi (Evnüno) f g *1])
85C2Q«E2«3B
UIT ALLE DELEN van de p een van de eilanden van de Nederlandse Antillen
wereld bereiken ons brie- drinkt een tienjarig jongetje geen chocolademelk
ven waarin wordt verteld boe meer« in Plaats daarvan krijgt hij elke keer van zijn
nverwf lA^A A ™.U m°eder Vijftie" Cent Elke dag brengt hÜ "aar
overweldigend de resultaten iemand, die geld inzamelt voor Nederland. Een meisje
zijn van de hulpacties, die in de van twaalf jaar wast thuis alle kopjes af en poetst tien-
landen van de afzenders spon- tallen schoenen voor twee dubbeltjes per uur, na school-
taan ontstonden. De pers helpt lVd' Sommige bedrijven schieten geld voor dat de em-
hii dlo TT- - ployes afdragen en in termijnen terug betalen. Een
j die inzamelingen. Er wor- grote firma stuurt tienduizend lakens. De consulaten van
den m alle continenten artike- Venezuela en Santo Domingo stellen de hulp van de
len geschreven over ons land. Nederlandse Antillen ten voorbeeld aan de landgenoten
Zelfs Japanse kranten verschil- daar" Na drie dagen was er anderhalf millioen gulden
r.Q« IrJ DU een, acht gulden per hoofd van de bevolking. De
met grote koppen over de briefschrijver, die ons dit vertelde, heeft uitgerekend
watersnood.
Vragen van Kamerlid
Welke gevolgen heeft
gemeenschappelijke
KSG-markt?
DEN HAAG. Het Tweede Ka
merlid Nederhorst (P.v.d.A.) heeft
de minister van Economische Za
ken schriftelijk gevraagd, welke
gevolgen het intreden van de ge
meenschappelijke markt voor ko
len, erts en schroot heeft voor de
economische en sociale verhoudin
gen in Nederland. Hij vraagt ver
der bijzonderheden over het al of
niet handhaven van het egalisatie
fonds en wenst nader ingelicht te
worden over de voorstellen, welke
Nederland op de ministers-confe-
overleed. het met zijn visie op de 1 i'entie in Luxemburg heeft gedaan,
mogelijkheden meestal bij het rech- j en over de wijze, waarop deze zijn
te eind gehad heeft. Maarschalk ontvangen.
JULES VERNE
•|övjHoUaiLcUh/joLp
•pojiemo 900800 f.öda. korset'
000100 RXDDABARNEK
KORSET JÉ-s
ÏSJAAST de ..kop" van Da-
x pens Nyheter, het groot
ste dagblad in Stockholm,
pr\jkt elke morgen deze (vuur
rode) advertentie van de Hol
land-actie'versierd met een
tulp.
dat Nederland als wij hier evenveel geven 80.000.000
zou kunnen opleveren op die manier.
MARTIN H. AMBERG schreef uit Detroit in Ame
rika: Mijn vrouw zat hij haar kapper. Het meisje,
dat haar hielp, herinnerde zich dat zij uit Holland kwam
en gaf vijf dollar een gift van een eenvoudige kapster,
die hard voor haar bestaan moet
werken.
Ik heb een artikel in een grote
krant geschreven over Holland, over
de dijken die nu zijn doorgebroken.
De schoolkinderen krijgen vandaag
of morgen een dergelijk verhaal. Met
het verzoek een actie op touw te zet
ten. Als een millioen schoolkinde-
TSJIANG KAI-TSJEK
handen vrij?
is een proces dat veel tijd vergt en
dat met los te maken is van de
integratie ook op ander dan eco
nomisch terrein.
In dit verband is het te begrij
pen, dat Jean Monnet, de bekwame
secretaris-generaal van de KSG,
aan John Foster Dulles bij zijn be
zoek aan Europa de verzekering
heeft gegeven, dat een spoedige tot
standkoming van het Europese
leger mede van groot belang is voor
de veiligheid en het voortbestaan
van de jonge Kolen- en Staalge
meenschap.
De drie Franse ministers die deze
week naar Londen vertrokken, zul
len daar ongetwijfeld ook spreken
over het Europese leger. De Franse
minister van Financiën, die aan
vankelijk zou meegaan, is in Parijs
gebleven omdat de Britten er de
voorkeur aan geven, hun financiële
moeilijkheden eerst met Amerika te
bespreken. Veel resultaten zijn er
van de Londense conferentie niet
te verwachten. Noch in Londen,
noch in Parijs heeft men veel illu
sies over de mogelijkheid, dat de
Britten hun garanties aan de Euro
pese Defensie-Gemeenschap uitbrei
den.
Th* EN ontploffende
-1—Russische gezante
J-IET Japanse tekenschrift
■*-* leest men gewoonlijk van
boven naar beneden en van
rechts naar links. Maar in de
Mainichi een krant uit Tokio
vonden wij ook een horizon-
tale kop. Daar staat Grootste
typhoon van deze eeuw. en
daaronder: Schade in Europa
wordt steeds groter. Verticaal
rechts: Een zevende deel van
Holland overstroomd; daarvóór
(links): Ook in Engeland aan
tal doden bijna duizend.
At r-TPDc ut* 1 m ltn viTf cent geeft wat cen bedrag
LGIERS helpt ook. Twaalf kran- zou dat zijn. Er zijn „Flood Disasten-
ten die daar verschijnen hebben comité's opgericht er worden ge-
een hulpactie op touw gezet. De ra- bouwen ter beschikking gesteld voor
dio heeft oproepen uitgezonden om het opslaan van de geschonken goe-
steun. Vrijdag zal in de grootste bio- deren, er zijn bankrekeningen be-
scoop een gala-avond worden gege- schikbaar: alles gratis,
ven met speciale toegangsprijzen. De
opbrengst wordt naar Nederland ge- I WEE brieven uit Zweden. Mar- tute. In drie dagen was er meer dan
stuurd. Luchtvaartmaatschappijen A garetha Lippens uit Ammeberg een millioen kronen bijeen. Zaterdag
boden aan gratis materiaal te vervoe- stuurde ons een lijst van wat er in werd op alle scholen geld ingeza-
ren. Meer dan vijf ton aan kleding dit kleine stadje is opgehaald, een meld. Er is een gemeente, die Zondag
is al verzonden. lange lijst van zoveel dozen onder- tol heeft geheven op zes bruggen ten
Aan eeld is reeds meer dan een goed; dentallen paren schoenen, kou- bate van Nederland. Er worden con-
Aan Bern is reeds meer dan een wn laarzen Honderden truitjes, kin- certen gegeven door zangers, orga-
millioen Algerijnse francs bijeen ge- derkleertjes. Er is een aanzienlijk nisten. Grote firma's geven korting
bracht. Soldaten van het Vreemde- bedrag aan Zweedse kronen ingeza- op dekens die worden gekocht voor
lingenlegioen storten een deel van ™eld- Mevrouw Frieda Beherens— de evacué's in Nederland. Enige ma-
hiin «riri.i Meinsma uit Bromma vertelde, dat in len per dag roept de radio het giro
hun soldij, dagbladen publiceren de aue kranten gratis advertenties staan nummer om waarnn eeld kan «/nr.
intekenlijsten.
alle kranten gratis advertenties staan nummer om waarop geld kan wor-
van het Rode Kruis en Pro Juven- den gestort.
bom bij het
gezantschap in Tel
Aviv was de aanleiding, dat de
Sowjet-Unie haar toch al weinig
vriendschappelijke betrekkingen
met Israel verbrak. De aanleiding
niet de oorzaak. Het besluit van
Moskou komt niet als een verras
sing. Het is een logische voortzet
ting van de Russische strategie in
het Midden-Oosten, die zich, toen
bleek dat Israel zich steeds meer
op het Westen oriënteerde, er op
ging richten de Sowjet-invloed in
de landen van de Arabische Liga
te vergroten door gebruik te ma
ken van de animositeit tussen deze
landen en de staat Israel,
Na de processen in Praag en de
„onthullingen" in Moskou over de
beweerde samenzwering van een
groep artsen, onder wie enkele Jo
den, werd het duidelijk, dat de ver
breking van de diplomatieke be
trekkingen tussen Israel en de
Sowjet-Unie nog slechts op een
aanleiding wachtte. Terecht be
schouwen diplomatieke kringen in
Washington de breuk als een on
derdeel van het streven van Mos
kou een van de weinige bressen in
het IJzeren Gordijn te dichten.
Voor de Joden achter het IJzeren
Gordijn kan de' diplomatieke breuk
ernstige gevolgen hebben. Zolang
Israel en Rusland nog betrekkingen
met elkaar onderhielden konden
deze Joden zich nog enigszins veilig
voelen. Thans moet voor hun vei
ligheid het ergste worden gevreesd.
Dit geldt zowel voor Rusland zelf
als voor zijn satellietlanden, die.
naar men verwacht, spoedig even
eens een voorwendsel zullen zoeken
om hun banden met Israël te bre
ken.
r)AT de landen van het Midden-
Oosten zich bewust zijn van
hun belangrijke positie tussen Oost
en West en dat zij van deze situatie
het maximale voordeel proberen ie
trekken, was deze week in Egypte
te zien. De West-Duitse delegatie
die naar Cairo was gekomen om een
handelsovereenkomst tussen Duits
land en Egypte af te sluiten, bood
aan voor 400 millioen mark kapi
taalgoederen te leveren. Dit aanbod
was door Bonn ten dele bedoeld als
tegenhanger voor de Duits-Israeli-
sche overeenkomst, waarbij aan de
Joden schadevergoeding wérd gege
ven. Deze overeenkomst was een
doorn in het oog van de landen van
r
0 Groen licht
voor Tsjiang
Sterke zenuwen
in psychologische
oorlogsvoering
t Minder werk
voor douanen
Moskou breekt
met Israel
s Egypte speelt
dubbel spel
0 Soedan-kwestie
opgelost
de Arabische Liga. Egypte vroeg ech
ter van W-Duitsland 't tienvoudige en
onderhandelde tegelijkertijd met een
Oost-Duitse delegatie over een han
delsovereenkomst. Geprikkeld door
dit dubbele spel heeft Bonn thans
de onderhandelingen afgebroken en
de besprekingen met de andere lan
den van de Arabische Liga opge
schort.
De Oostduitsers die thans de han
den vrij hebben, zullen er ongetwij
feld alles op zetten, een handelsover
eenkomst tot stand te brengen, al
was het maar om via economische
bindingen met de landen van de
Arabische Liga de communistische
invloed in het Midden-Oosten te
versterken.
\/AN groot belang in dit verband
v is daarom het Anglo-Egypti-
sche accoord dat deze week tot stand
kwam. Britten en Egyptenaren heb
ben daarmee een belangrijk gescnil-
punt in hun wederzijdse betrekkin
gen de aanspraken op de Soe
dan uit de weg geruimd. Na een
overgangsperiode van drie jaar zul
len de Soedanezen de keus hebben
tussen onafhankelijkheid of aanslui
ting bij Egypte of bij het Britse Ge
menebest. Die overgangsperiode is
bepaald niet overbodig, in aanmer
king genomen het feit, dat van de
negen millioen Soedanezen slechts
een procent kan lezen. Over het
tweede geschilpunt tussen Engeland
en Egypte de ontruiming van de
Suezkanaalzone schijnen de stand
punten van beide landen elkaar
eveneens genaderd te zijn. In prin
cipe zijn de Britten tot evacuatie
bereid. Het is echter duidelijk, dat
het Westen zich alleen van een der
gelijk strategisch belangrijk punt
kan terugtrekken, wanneer Egypte
in staat is afdoende garanties te ge
ven voor de bescherming van dit
gebied tegen eventuele communisti
sche agressie en infiltratie. Dat de
sfeer in het Midden-Oosten nog lang
niet gunstig is voor het geven van
dergelijke garanties, hebben de sta
ten van de Arabische Liga reeds
vaak bewezen door hun herhaalde
weigering deel te nemen aan een
door het Westen voorgestelde De
fensiegemeenschap voor het Mid
den-Oosten.
FIJNAART
Geijlings, Maria Antje, geb. 24.6
29.
KRIMPEN A/D IJSSEL
Vuik, Lena, geb. 2.10.1875, wedu
we Van Linge; Brusse, Arie, geb
12.6.1880.
MIDDELHARNIS
Koote, Gerrit, geb. 2.12.50 te Mid-
delharnis, zoon van Abraham Koote
en Catharina Soldaat.
PETTEN
(Hondsbossche Zeewering)
De Waart, F. oud 51 jaar.
STEENBERGEN
Schuurbiers, Petrus Chrlstianus,
geb. 12.10.48 te Steenbergen.
STELLENDAM
Troost. Arentje Klazina, geb.
1949 te Melissant; Boshoven, Mina
Tannetje, geb. 1936 te Stellendam;
Bilkes, Lijntje Dina, geb. 1938 te
Stellendam.
ST. PHILIPSLAND
Aanvulling op derde lijst: Suur-
lant. Jan Johannes, geb. 25.3.29 te
Tholen. is thans geborgen en ge
ïdentificeerd.
KRUININGEN
Rectificatie vijfde lijst: Blok,
Marina, echtgenote van Bastiaan
Blok, oud 82 jaar, moet zijn Blok,
Marina, weduwe van Jacob Blok,
oud 82 jaar.
STRIJEN
Van der ReeAndeweg, Geer
trui. geb. 14.5.94; Den Hartog, Mar«
grietha, geb. 18.10.16 te Strijen.
Aanvankelijk als vermist opge
geven, doch blijken in leven te
zijn: Verrijp, Willempje, geb. 24.5.
33; Van der Ree. Joost, geb. 14,5,8
te Strijen; Van der Ree, Joost, geb.
14.3.26 te Strijen: Van der Ree,
Geertrui, geb. 7.7.34 te Strijen; Van
der Ree, Anthonia, geb. 3.8.38 te
Strijen.
's-GRAVENDEEL
Wed. v. d. Wulp en twee kinde
ren. t.w. Marinus, geb. 9.5.35 en
Bastiaantje. geb. 6.11.38. zijn in
leven en wonen aan het adres:
Gortdijk 5. De beide andere kin
deren t.w. Jan, geb 1.4.43 en Aart
Jacob, geb. 17.4.42. zijn geëvacueerd
naar Dordrecht, Th. de Bockstraat
5.
Lied voor radiouitzending
„Beurzen open, dijken
dicht"
(Van onze correspondent)
HILVERSUM De componist
Piet Lustenhouwer en de tekstdich
ter Slan Haag hebben een lied ver
vaardigd voor de uitzending „Beur
zen open, dijken dicht". Een Am
sterdamse muziekuitgever zal dit
lied laten drukken en uitgeven en
de gehele opbrengst komt ten goede
aan het Nationaal Rampenfonds. Het
eerste exemplaar zal op kunstdruk
papier aan de Koningin worden
aangeboden.