BOER EN TUINDER VAN DE
STORMFLOED
KATHOUEKE LAND- EN TUINBOUWBOND
Jezuslijden en
verrijzenis
14 Februari 1953
Pag. 7
REDACTIEi Secretariaat L.T.B. ADMINISTRATIE: uitsluitend Yoor L.T.B.-Ieden: Parklaan 12, Haarlem. Telefoon 18595. Giro 38204
LTB
HET LAATSTE AVONDMAAL
1
Vorig jaar zijn wij gedurende de
Vastentijd en de Paastijd aan het ver
haal van Jesus' Lijden en Verrijzenis
begonnen. We zetten de lofwaardige
gewoonte Vastenmeditaties te houden
dit jaar weer voort. We bespraken reeds
Jesus' voorspellingen van Zijn Lijden
en het verloop van de eerste dagen van
de Goede Week. Wij volgden de ont
wikkeling van Judas' heilloze plannen.
De Pharizeën hadden besloten Jesus
eerst na Pasen gevangen te nemen,
maar Judas ging in het begin van de
Goede Week (misschien was dat eerst
Woensdag) naar hen toe en zei: „Wat
geeft ge mij, als ik Hem aan u over
lever?" Reeds de volgende dag kreeg
Judas een kans Jesus te verraden. En
het Sanhedrin tastte toe tegen de oor
spronkelijke plannen in. Jesus had dat
trouwens tevoren al gezegd, nl. op
Woensdag in de Goede Week: „Gij weet
dut het over twee dagen Pasen is; dan
wordt de Mensenzoon overgeleverd, om
gekruisigd te worden." (Mt. 26/2).
In de loop van de volgende dag dron
gen de leerlingen ei'op aan, dat Jesus
hun zou zeggen, waar zij het Paasmaal
moesten gaan bereiden. Vrijdags im
mers zou het de eerste dag zijn der
ongedesemde broden. De Sadduceën
echter vierden dat jaar Pasen een dag
later, want zij hadden met de Phari-
zeeën onenigheid over de Paasdatum. Zo
doende hadden de Sadduceën gelegen
heid Jesus op Pasen ter dood te bren
gen, op de Paasdag nl. van de Phari-
zeeën. Jesus viert echter P^sen op Zijn
sterfdag en daags tevoren, Donderdag,
houdt Hij in de avond het Paasmaal.
Lucas zegt dit het nauwkeurigst: „De
dag nu van de ongedesemde broden was
gekomen, de dag, waarop het Pascha
geofferd moest worden", waarop dan
de opdracht volgt het Paasmaal toe te
bereiden. Ook Mattheus en Marcus zeg
gen, dat Jesus op de eerste dag der
ongedesemde broden, die opdracht gaf.
De Joden aten de ongedesemde bro
den 7 dagen lang. Vandaar dat Pasen
de eerste dag der ongedesemde broden
was. De nieuwe dag begon echter reeds
de dag tevoren om 6 uur 's avonds.
Men mag uit een en ander en uit het
verdere vc|-haal dan concluderen, dat
het kort \oor het aanbreken van die
eerste dag der ongedesemde broden
was, dus tegen de avond van Donder
dag in de Goede Week, dat Jesus op
dracht geeft in allerijl het Paasmaal te
gaan bereiden.
Bij Mattheus en Marcus zijn het de
leerlingen, die vragen, om toebereidse
len te treffen voor het Paasmaal: „Waar
wilt Gij, vragen zij, dat wij de toebe
reidselen voor het Paasmaal gaan ma
ken?" Bij Lucas neemt Jesus Zelf het
initiatief: „Toen nu de dag van de on
gedesemde broden was gekomen, waar
op het Pascha moest worden geofferd,
stuurde Hij Petrus en Johannes heen
en zeide: Gaat voor ons het Paasmaal
bereiden, opdat wij het eten". Uit het
voorafgaande is reeds waarschijnlijk,
dat de voorstelling van Mattheus en Mar
cus nauwkeuriger is, maar uit het vol
gende blijkt dit nog duidelijker. Want
Lucas vervolgt: „Zij zeiden Hem: Waar
wilt Gij, dat wij het bereiden? Hij zei
hun: Zie, als gij de stad binnengaat,
zult gij een man tegenkomen, die een
kruik water ^draagt; volgt hem in het
huis, waar hij ingaat en zegt tot de
heer van het huis: De Meester zegt u:
Waar is de zaal, waar Ik met mijn
leerlingen het Paasmaal kan houden?
En hij zal u een grote opperzaal aan
wijzen. geheel gereed. Maakt daar al
les klaar. Zij gingen heen en vonden
het. zoals Hij hun gezegd had: en zij
maakten het Paasmaal gereed." Mar
cus is nog duidelijker: want hij laat
de leerlineen zeggen: „Dit zegt de
Meester: Waar is Mijn zaal, waar ik
met mijn leerlingen, enz."
Wij zullen ons nu wel kunnen voor
stellen, dat de leerlingen de gehele dag
reeds hadden aangedrongen, waar de
toebereidselen voor het Paasmaal moes
ten getroffen worden. Zij wisten niet,
dat Jesus Zijn zaal reeds besproken
had, een zaal. geheel gereed en groot
genoeg voor hen allen.
Zeer opvallend is natuurlijk, dat Je
sus niet ronduit zegt: Gaat naar die
en die man. maar dat Hij het teken
geeft van de man met de waterkruik.
Wii komen daar de volgende week op
terug. D. F. G.
In korte tijd is door de kracht van het water een ramp over ons land
gekomen, die ons lang zal heugen en waarvan de gevolgen nog niet te overzien
zijn. Ik ben in de gelegenheid geweest een bezoek te brengen aan het over
stroomde gebied en ik wil proberen van het kleine stukje wat ik heb gezien,
iets op te schrijven voor het L.T.B.-orgaan. De kranten hebben al zoveel nieuws
gegeven en de radio heeft al zoveel berichten verspreid dat het moeilijk is zich
in deze stroom van berichten een weg te zoeken, vooral als men familieleden
of bekenden in het overstroomde gebied heeft en men allerlei pogingen doet
om contacten te leggen. Ik ben niet verder geweest dan een klein stukje van
Noord-Brabant en het Oostelijke uiterste gedeelte van Flakkee en verder heb
ik de evacué's zien binnenkomen in de Ahoy'-hallen, dus veel gezien heb ik
niet, maar misschien toch meer dan vele L.T.B.-leden, die in hun eigen orgaan
ongetwijfeld over deze nationale ramp iets willen lezen.
De inleiding is al dat men een flin
ke omweg moet maken om er te ko
men, immers de Moerdijkbrug is ver
sperd en men kan er alleen komen over
UtrechtDen Bosch, enz.
Mijn eerste bezoek was. aan de om
geving van Dinteloord, waar enkele pol
derdijken bezweken zijn. En als men
dan een gat in de dijk ziet van enkele
honderden meters, begrijpt men iets
van de enorme kracht waarmede het
water naar binnen is gespoeld. Stond er
toevallig een niet te sterk huis in de
buurt, dan werd dit in elkaar geperst.
De dijkgraaf van de daar ondergelopen
polders vertelde mij, dat de stormvloed
van Zaterdag op Zondag 75 cm hoger
kwam dan ooit te voren is gemeten.
Niemand heeft ooit kunnen denken, dat
zoiets mogelijk was en niemand was er
op voorbereid. In West-Brabant zijn op
Zondagmorgen mensen ter kerke ge
gaan, die niet het flauwste vermoeden
hadden, dat de dijk, waarover zij reden,
plotseling buitendijk was geworden en
het water de polders aan de voet van
de dijk enkele meters onder had gezet.
Toen de geestelijke op de preekstoel in
de Vroegmis sprak over de overstro
ming, zaten diverse parochianen te luis
teren naar woorden, waarvan zij niets
begrepen, omdat zij nog van niets wis
ten.
Ik hoorde nog van een gezin waarvan
de ouders naar de kerk waren gegaan
en de kleine kinderen hadden thuisgela-
ten, alleen, want dat was de gewoon
te. Toen zij weer thuis kwamen, stond
het huis onder water en konden zij er
niet meer in. Deze ramp is zo onver
wacht gekomen als men zich maar kan
indenken. Nog onverwachter dan de
oorlog in 1940. Dat er zoveel mensen bij
gevallen zijn, is ook hieraan te wijten.
Er was springvloed, maar het is ieder
een die bij het buitenwater woont, be
kend, dat men dit elke 14 dagen heeft
en daarvoor kan men niet wakker blij
ven. De combinatie springvloed en
stormvloed met N.W. storm heeft dit op
zijn geweten en de ellende en ravage is
nog ternauwernood te overzien.
De normale veerdienst van Dintelsas
naar Sluishaven vaart nog, al zijn de
diensten tot het uiterste beperkt. De
boot kon de haven niet binnenlopen
en wij moesten overstappen in een mo
torbootje van de genie-troepen, dat ons
aan wal bracht. Eenmaal op het eiland
is het al modder en water. De normale
weg van Sluishaven naar Achthuizen is
zwaar gehavend en alleen te berijden
met tractoren. Wij dus te voet op stap
langs een stuk dijk, dat plotseling ein
digt en 400 meer verder weer begint.
400 meter dijk tot de bodem toe we$
Over de grasberm kan men nog gaan en
springend vervolgt men zijn weg. Men
komt op de dijk van de polder Galathee
en men kan weer verder.
Plotseling komt men aan een stuk
waar van de breedte van de dijk van
5 a 6 meter nog meter over is. Ook
het bitumerwegdek is verdwenen. Men
kan na deze hindernis per auto verder,
Tweede Katholieke
Opleiding N XIX
Te Bergen N. H. is de opleiding voor
de Akte N XIX een feit geworden.
Bij K.B. van 14 October 1952 heeft
Hare Majesteit de Koningin goedgekeurd,
dat de R.K. Landbouwhuishoudschool
te Bergen N.H. het leerplan zou uitbrei
den met de Opleiding voor de Akte N
XIX en wel met ingang van 1 Augus
tus 1952.
Deze opleiding heeft in de Noordelijke
provincies nog steeds weinig bekendheid
genoten. Het aantal leraressen is er zeer
klein, terwijl de behoefte aan landbouw-
huishoudscholen- stijgt.
Wij vertrouwen, dat onder Gods zegen
deze nieuwe Opleiding moge bijdragen
tot een krachtige uitbreiding en bloei
van het landbouwhuishoudonderwijs in
het Noorden en Westen van ons land.
Het Bestuur,
als er toevallig een in de buurt is en
anders kan men te voet. Aan weerszij
den van de dijk staat water, misschien
1 meter a 1 meter 50 hoog. In een
week tijd is het al een eind gezakt,
want het is zeker een meter hoger ge
weest. En overal staan de boerderijen
in het water tot aan de ramen of ho
ger. Enkele gebouwen staan iets hoger
en daar staan de deuren open en is
men in de gebouwen doorgedrongen om
een en ander te doen en zo mogelijk
nog iets in veiligheid te brengen.
Maar volgens de mensen is de wan
orde in de schuren gewoonweg fantas
tisch, evenals trouwens in de huizen.
Men vindt een dode koe in zijn slaap
kamer. Maandag vond iemand in een
boerderij 2 paarden, die nog leefden en
daar een week gestaan hebben. Hoe zo
iets mogelijk is weet men niet en er
wordt ook niet lang over gefilosofeerd,
want het wachtwoord is heel eenvoudig:
redden wat er te redden valt.
In Achthuizen is het leven geconcen
treerd op een kort stuk dijk waar de
meeste huizen staan en de achtergeble
ven bevolking woont en werkt. Er is
van alles te doen geweest en er is nog
veel te 'doen. Mensen evacueren, die
ren evacueren. Zorgen voor voedsel,
voor water, voor verlichting, voor laar-,
zen, voor brandstof, voor gummi-hand
schoenen, voor transport. Men is plot
seling verzeild geraakt in een aparte sa
menleving met zeer bijzondere belan
gen, maar aan alles bemerkt men dat
men het niet opgeeft, dat men vertrou
wen. heeft in de toekomst, maar dat het
zwaar valt omdat dit niet de eerste
evacuatie is die men meemaakt en het
hard is weer opnieuw te moeten begin
nen en straks als men zijn eigen huis
weer in kan de oneindige rommel moet
gaan opruimen.
Men kan nu nog niet overzien wat de
schade is en wat er verder gaat gebeu
ren. Wel loopt het water door de hui
zen met geweld weg bij eb, maar er
zijn ook polders die bij vloed weer
even hard volstromen. De rommel bij
sommige boerderijen, die in de stille
kant Yan de polder liggen, is enorm.
Daar liggen honderden vierkante meters
bedekt met stro, met hout van verwoes
te huizen, met lege benzinevaten en
hieronder mogelijk cadavers en mis
schien nog meer. Waar al deze rom
mel ineens vandaan is gekomen, is ook
niet gemakkelijk te volgen.
In de polders staan de aardappelkui
len met de rand boven water; bij een
boerderij staat een glazen poterbewaar
plaats. De bakjes met poters kun je zo
zien staan door het glas heen, maar zij
staan in het water en men heeft nog
geen gelegenheid gehad ze er uit te ha
len. Tractoren, landbouwmachines, wa
gens, e.d. staan hier en daar langs de
dijk, open en bloot. Onderdak er voor
heeft men niet, maar men heeft ze ten
minste kunnen redden en dat is al heel
wat. In Achthuizen zijn, voorzover thans
bekend, geen slachtoffers te betreuren,
maar de materiële schade is zeer, zeer
groot.
In Oude Tonge ben ik niet geweest:
de weg er heen is moeilijk en mijn tijd
was beperkt. Het is daar nog veel er
ger, omdat er zoveel mensen bij geval
len zijn. Van wat daar is uitgestaan zul
len wij nooit veel weten en nog minder
begrijpen, maar de verschrikking moet
daar groot geweest zijn. Van alle kan
ten is hulp geboden, maar de ellende
heeft men zelf moeten dragen. Er ligt
ergens een hélicoptère in het water,
die door een verkeerde manoeuvre van
de dijk gleed en omsloeg. Men wil pro
beren deze machine te bergen, want zij
hebben onschatbare diensten bewezen
bij het reddingswerk. Toen ik vertrok,
waren in Sluishaven een paar ducks be
zig zichzelf op de kant te werken. Een
U.S.A. duck bemand met Duitsers, die
geen Nederlands konden verstaan en in
ieder geval deden, alsof. Maar zij kwa
men helpen, want er liggen duizenden
cadavers, die opgeruimd moesten worden
en er lag een hélicoptère die geborgen
moest worden.
Evacuatie-adressen
Beleefd doch dringend doen wff
een beroep op al onze leden, die
door de watersnood zijn getroffen
om ons hun evacuatie-adres te
willen mededelen.
Wilt u hierbij uw oude adres vei*
melden?
Leden, die dit lezen en leden ttrt
de getroffen gebieden kennen,
willen deze op bovenstaande mede
deling wel attent maken.
Adreswijzigingen zenden aam
Secretariaat L.T.B., Parklaan 12,
Haarlem.
POELDIJK
Het was begrijpelijk, dat de voorzitter
van Poeldijks L.T.B., de heer G. v. d.
Berg, zijn tevredenheid uitsprak over
het feit, dat een zó groot aantal leden
ruim honderd de jaarvergadering
bezocht. Over algehele tevredenheid kon
hij echter niet spreken, want, hoewel
het veilingcijfer hoger lag dan ooit te
voren, loopt dit cijfer toch niet parallel
met de winst. Deze winst moet door de
gestegen productiekosten betrekkelijk
worden genoemd.
Vervolgens gaf spreker nog een uit
voerige toelichting op de verschillende
plannen, die aan de orde waren gesteld
op de Bondsvergadering van de L.T.B.
in Haarlem. Hij zeide, dat de loon- en
prijspolitiek zeer nuttig werk heeft ver
richt. Deze heeft o.m. de arbeidsrust
bevorderd.
De secretaris gaf hierna een overzicht
van de toestand van de afdeling. Hieruit
kon worden opgemaakt, dat het leden
aantal 216 bedraagt. De belangstelling
van de leden voor de vergaderingen
stemde tot tevredenheid. Ook voor het
tuinbouwonderwijs is groeiende belang
stelling te constateren. De omzetting van
de 'debatingclub in een studieclub is een
groot succes geworden.
Bij de mededelingen belichtte de voor
zitter nogmaals het belang van het tuin
bouwonderwijs. Ook drong hij er bij da
leden op aan, om hun dochters meer
gebruik te laten maken van het onder
wijs, dat aan de landbouwhuishoudschool
wordt gegeven. Bij de rondvraag be
pleitte de heer L. Barendse de noodzaak
de krentsters vrijgesteld te krijgen van
premiebetaling bij de Wachtgeld- en
Werkloosheidsverzekering.
GEëVACUEERD VEE
Landbouwers en anderen, die vee heb
ben ondergebracht uit de rampgebieden,
dienen, voorzover hun Plaatselijke Bu
reauhouder hiervan niet op de hoogte
is, een en ander onverwijld ter kennis
van deze functionaris te brengen.
Het is onder geen enkele voorwaarde
toegestaan, dit vee in het district te
verplaatsen of weer mede terug te ge
ven aan de eigenaar zonder gepleegd
overleg en verkregen toestemming van.
de Plaatselijk Bureauhouder van de
kwartiergever.
HULP AAN STAMSELECTIE-
BEDRIJVEN IN ZEELAND
Uit verschillende delen van Nederland
komt bericht dat men stamselectiema-
teriaal beschikbaar wil stellen voor ge
troffen stamselectiebedrijven.
Degenen, die hun uitgangsmateriaal
hebben verloren en toch in staat zijn
in drooggebleven gebieden hun werk a'la
stamselecteur voort te zetten, kunnen,
zich wenden tot de Keuringsdienst Zee
land, Grote Markt 9, Goes.
Bij de opgave dient vermeld te
den:
1. Welk ras men wenst.
2. Welke hoeveelheid men wenst.
De Directeur van de
Keuringsdienst Zeelan<k
J. D. Dorst
Als men wegvaart en een eind van de
kant is, ziet men alleen maar de dijk
met in de verte rijen bomen, een wa
tertoren, een dorp en een molen. En als
men het niet weet, zou men niet zeg
gen dat achter die dijken geen land meer
ligt, maar water, niets dan water en
rommel. En dat is alles wat er van een
schoon boerenland met grote vruchtbaar
heid is overgebleven.
Maar wij laten de moed niet zakken.
Als God helpt en de mensen werken
willen, komt het weer terecht en zal. al
les weer goed worden. Alleen de do
den worden begraven en het leven gaat
verder, want wij kunnen dit land niet
missen.
