Een mislukte loterij
Belangrijke uitkomsten
der winterinventarisatie
Burgerlijke Stand van Groningen
Scheepstijdingen
Nieuwsblad van het Noorden van Zaterdag 14 Februari 1953 - Pagina 10
Uit
Groningens
historie
In 1685 werd in Frankrijk de vrij
heid van godsdienst voor de Protestan
ten opgeheven. Bij honderdduizenden
weken de getroffenen uit naar ons
land. Ook in Zwitserland en in Bran
denburg hebben zij zich gevestigd.
De stad Groningen heeft menig
vluchtelingengezin binnen haar veilige
poorten toegelaten. Tot deze lieden be-
hoordè Jaques Fabre. Evenals zijn lot
genoten had hij al zijn bezittingen moe
ten achterlaten. Er zat voor deze men
sen niets anders op dan iets ter hand
te nemen waar wat mee te verdienen
viel. Over het algemeen is dat echter
niet meegevallen. Fabre kreeg in 1695
toestemming zich te mogen vestigen
als cafétier of coffyschencker. Dat be
drijfje rendeerde waarschijnlijk wel,
want reeds het volgende jaar trad hij
in het huwelijk met Jeanne Boisset,
die evenals haar echtgenoot uit Lan-
guedoc kwam. Fabre werd in 1699
ancien-diacre in de Franse kerk en was
dus stellig een man van goede reputa
tie. De Groningers gunden hem gaarne
de klandizie. Wie zal zeggen of dit
voortsproot uit belangstelling voor de
goede koffie dan wel om beter bekend
te raken met de Franse zeden?
Door geregeld contact met lieden, die
in regentenkringen verkeerden, was
het hem niet onbekend gebleven, dat
de financiën van de Provincie danig in
de war waren. Er was al een commissie
benoemd om orde op zaken te stellen.
Ja, deze commissie moest zelfs plan
nen beramen om tot verbetering van
de geldelijke toestand te geraken. De
Provincie bevond zich in dezelfde om
standigheden als Fabre, die ook al ja
renlang bezig was om zich een gefun
deerd bestaan te veroveren.
Een fantastisch plan
Het Groninger spreekwoord: „hou
aarmer volk, hou lozer lu", bleek ook
van toepassing te zijn op Franse uit-
gewekenen. Aan Fabre's brein ont
sproot een fantastisch plan, dat èn
voor de Provincie èn voor hem zelf uit
komst moest brengen: een loterij. Hij
wist in 1720 gehoor te vinden bij gezag
hebbende instanties en voorspelde, dat
de Provincie gedurende één a twee ja
ren de vrije beschikking zou krijgen
over ongeveer elf ton gouds. Buiten
dien zou haar ten goede komen bijna
270.000 gulden gevonden uit een
heffing van 10 op de inleg en
op de prijzen. Het voorstel was
zo verleidelijk, dat men niet kon nala
ten er op in te gaan. En zo begaf zich
dan een berooide Provincie op glad ijs
om op avontuurlijke wijze uit haar
moeilijkheden te komen. De Heren der
Ommelanden betoonden zich het voor
zichtigste. Er werd een commissie van
toezicht ingesteld en Fabre werd direc
teur van de onderneming.
Een tegenvaller
Het werd een grote tegenvaller. De
loten konden niét worden geplaatst.
Dat was geen bijzonderheid. Er waren
in die dagen zoveel loterijen in binnen-
en buitenland, dat het niet meer moge
lijk was alle loten aan de man te bren
gen. Het plan van Fabre werd toen
maar op één tiende deel van de ont
worpen omvang uitgevoerd. In Januari
1723 leek het er op, dat de Provincie
er toch nog altijd een 25000 gulden aan
zou verdienen. Toen kwam nogmaals
een tegenvaller. Er waren in Ham
burg zoveel prijzen gevallen, dat er
niet veel meer overbleef dan de hoop
om in een volgende loterij meer succes
te hebben. De plannen daarvoor lagen
al gereed. Intussen had de Ontvanger
der provincie, die gehuwd was met de
réfugié! Elisabeth Rival, een belang
rijk kastekort. De gelden van de lo
terij, die in een afzonderlijke kist wa
ren geborgen, bleken niet meer aan
wezig te zijn. Het was maar een moei
lijk geval.
De tweede poging
Fabre wist belangstelling te wek
ken voor een loterij met 250.000 loten
ten bedrage van ruim lV/i millioen
gulden. Een enorm bedrag in die ja
ren. De loten zouden in hoofdzaak in
Engeland worden geplaatst. Voor de
Provincie zou er 450.000 gulden over
blijven zonder dat zij er risico bij liep.
Ook de diaconie zou er met 16000 gul
den wel bij varen. Waarom ook niet,
als er zoveel geld binnen kwam? Bui
tendien zou de Provincie met een
groot aantal vrije loten meetrekken.
Een milde gouden regen zou de staats
kas tot nieuw leven wekken.
Reeds in April van 1723 kwam de
eerste teleurstelling. Ook nu was er
geen afzetgebied voor de loten. Het
plan werd tot op een vierde terug ge
bracht, op 62500 loten dus. In Engeland
waren er 17000 geplaatst, ook te Lion
en te Genève was goed verkocht. Ruim
12000 loten waren nog in handen van
de makelaars. Nu was het een moei
lijke situatie. Er moest worden getrok
ken of het crediet kwam in gevaar.
De collecteurs dreigden er mee de lo
ten van hun afnemers terug te nemen.
De Provincie nam, ten einde raad, de
niet verkochte loten voor haar reke
ning. Sedertdien is er niet meer sprake
van de omvang van de winst, doch van
die der schade. In dit stadium had
Fabre toch nog de moed met een plan
tinanciën en Economie
Faillissementen
Bij vonnis der Arrondissements Recht
bank te Groningen d.d. 13 Februari 1953
is in staat van faillissement verklaard:
J. van Leeuwen, fouragehandelaar te
Winneweer (gem. Stedum). Curator mr
J. J. v. d. Minne te Gron.; J. Groenewold,
textielhandelaar te MusselkanaaL Curator
mr Th. Jansen te Stadskanaal; A. Be-
geman, hoofdelijk vennoot der firma T.
Begeman Zn., gevestigd te Siddebu-
ren, wonende te De Wilp (gem. Marum).
handelaar in veevoeders. Curator mr E.
Riemersma te Groningen. Tot Rechter
commissaris in voormelde faillissementen
werd benoemd het lid der Rechtbank
mr Engelkes.
Opgeheven werd het faillissement van
J. Janssen, in agenturen te Groningen,
uitgesproken op 12 Dec. 1952. Curator
mr Douwes.
te komen voor een volgende loterij. De
winsten zouden enorm zijn. De Heren,
die zo met de loterij op de koffie wa
ren gekomen, zullen wel de lust heb
ben gehad die Fransman de deur uit
te gooien. Er was nog handen vol werk
te verrichten om zonder al te veel
kleurscheuren van de loterij af te
komen.
Een débacle
De zorgen werden vergroot doordat
de veilig in Engeland zittende collec
teurs weigerden de van hen te vorde
ren 91000 gulden te zenden. De heren
verscholen zich achter elkaar; er was
niets mee te beginnen. Toen werd
iemand naar de collecteurs gezonden
om het geld van de verkochte loten
te innen. Ook dat was weer een réfu
gié, Benjamin du Houx heer van Cra-
ment. De ene collecteur verklaarde
geen geld meer schuldig te zijn, de an
dere was naar Indië vertrokken. Zo
ging het maar door. Inmiddels bleven
de prijswinnaars op betaling aandrin
gen. Er moest nog een 80.000 gulden
uitgekeerd worden. Uit de Provinciale
kas werd daarvoor 40 beschikbaar
gesteld. Het restant der vordering
werd afgewenteld op de collecteurs.
Diepe neerslachtigheid maakte zich
van Fabre meester. Hij richtte zich tot
de Staten met deze woorden: Verzoek
U Edel Mogenden mij zoetjes in mijn
oude dagen te laten sterven, want al
wat ik gedaan heb was ten beste van
de Provincie, maar de Hemel heeft het
zo niet behaagd".
Fatsoenshalve werden onbetaalde
vorderingen door de Provincie voldaan.
Slechts zelden werd meer dan 40
betaald. Simon Samuels moest echter
in vier jaren tijds vijfmaal van Wezel
naar Groningen reizen om aan geld te
komen. En nog altijd was er een lot
waarop 70.000 gulden was gevallen, en
waarvan de eigenaren zich niet met
40 lieten afschepen. Zij wilden ech
ter wel genoegen nemen met een rènte-
brief ten laste van de Provincie. Toch
is het gelukt tot een accoord te komen.
In plaats van zonder risico 450.000
gulden te verdienen heeft de Provincie
tienduizenden op deze affaire moeten
toeleggen. De Heren Staten zullen
daarmede hun vertrouwen in plannen-
makende Fransen wel voorgoed heb
ben verloren.
P.
Kerk- en Schoolnieaws
Installatie Voorganger Protestantse
Keiëzen
In het Keiëzenkamp Pietersberg te
Westerbork werd de heer Talubun ge
ïnstalleerd als voorganger van de Pro
testantse Keiëzen. Na de installatie
plechtigheid, waarbij verschillende ker
kelijke en burgerlijke autoriteiten aan
wezig waren, kwamen velen de nieuwe
voorganger feliciteren. Aan een welvoor
ziene rijsttafel spraken vervolgens ds
Bosscha, Gereformeerd predikant te
Westerbork. ds Ten Bruggenkate, Ned.
Herv. predikant en burgemeester C.
Londo. Tenslotte werd voor de genodig
den een Keiëzendans ten beste gegeven.
(Van onze landbouwmedewerker).
In het kader van periodieke inven
tarisaties op agrarisch gebied, wordt
telken jare een wintertelling gehouden
van de veestapel en van wintergewas
sen om de ontwikkeling daarvan na te
gaan en het economische beleid onder
leiding van de Overheid er op te base
ren. De uitkomsten van December
1952 leren, dat de rundveestapel in ons
land bijna 2% millioen bedraagt. De
aanwas van ruim 40000 betreft het
jongvee, want de melkveestapel liep
5000 stuks terug tot bijna lVs millioen
met een aanmerkelijke verjonging en
enige toeneming van het mestvee.
De totale varkensstapel is sedert De
cember 1951 met 150.000 of 7 uit
gebreid, waarvan ongeveer de helft
jonge biggen, terwijl ook een toene
ming van de fokzeugen met 20 de
varkensstapel wellicht nog verder bo
ven 2Vi millioen varkens totaal zal
doen stijgen. Althans in de loop van
1953, want het aantal varkens reageert
Vlugger- op inkrimping door economi»
sche omstandigheden, dan rundvee, dat
eerst in twee jaar volwassen is en
meer aan de vrij constante oppervlakte
grasland is gebondèn.
De pluimveestapel is met bijna 16
millioen hoenders, waarvan bijna 10
millioen jonge hennen, sedert een jaar
geleden stabiel gebleven.
Belangrijke wijzigingen treft men
aan bi| de uitzaai van wintertarwe die
door de ongunstige herfst rond 50000
HA bedraagt tegen een jaar eerder
75000 HA. Wintergerst daalde van
18000 tot 16000 HA, rogge van 174000
HA tot 157000 HA, koolzaad van 6000
tot 5400 HA. In totaal dient de voor-
jaarszaai dus 44000 HA op te halen,
nog afgezien van al hetgeen, dat ver
loren is gegaan door de watersnood in
belangrijke akkerbouwgebieden.
De oppervlakte stoppelgewassen, in
hoofdzaak knollen en klaver, liep door
minder klaver iets terug, maar besloeg
beide jaren ruim 100-000 HA, hetgeen
bij de productievere rassen en de zwa
re bemesting een belangrijke factor
van de intensieve bodemcultuur en van
de veevoedervoorziening wordt geacht.
Enkele cijfers
Enige cijfers zijn onmisbaar voor een
goed oordeel over de betekenis van de
land- en tuinbouw voor de nationale
economie. Zo leren de voorlopige uit
komsten over 1952, gepubliceerd door
het Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat de totale Nederlandse uitvoer ruim
8000 millioen gulden bedraagt, waar
van ruim 3500 uit de agrarische sector,
270 millioen meer dan in 1951. Dit per
centage van 44 is evenals voor de
andere sectoren van het bedrijfsleven,
een bruto cijfer en meer dan de agra
rische productie van eigen bodem, om
dat ook agrarische grondstoffen na
invoer en bewerking worden geëxpor
teerd, ten bate van de agrarische in
dustrie en de werkgelegenheid, b.v.
kunstmeststoffen, suikerproducten,
vetten en oliën. Maar de export van
eigen producten is het leeuwendeel
vooral bij veehouderijproducten, de
hoofdschotel die de akkerbouw en de
tuinbouw samen overtreft, maar ook
betrekking heeft op import-krachtvoe
der, 1.300.000 H.A. grasland tegen ruim
900.000 H.A. bouwland en ruim 100.000
H.A. tuinbouw.
Tegen het eind van het jaar werden
de vergelijkende maand-exportcijfers
minder gunstig, b.v. minder pootgoed,
vlees en fruit, waardoor het optimisme
wordt gematigd.
Bijzondere bedrijfsgegevens over de
oppervlakte en indeling van de cultuur-
grond in 1952, blijkens de jaarlijkse
inventarisatie, vermelden o.m. in ver
houding tot 1.275.000 H.A. blijvend
grasland, slechts 30.000 H.A. kunst-
weide en 20.000 H.A. gescheurd gras
land. Rond 5700 H.A. werd ontgonnen
of overigens in cultuur gebracht, ter
wijl 2150 H.A. cultuurgrond aan de
landbouw werd onttrokken voor in
dustrie- en woningbouw, wegen, vlieg
en sportvelden enz. Zo zal de nieuwe
soda-industrie bij Delfzijl, naar ver
luidt, beslag leggen op 170 H.A. beste
cultuurgrond. Ter bezuiniging op cul
tuurgrond gaan er stemmen op deze
onttrekkingen te belasten ten bate van
de gemeenschap op basis van de z.g.
vervangingswaarde.
Voor gezonde kuikens en
productieve kippen
De pluimveehouderij is in ons land
een der steunpilaren van de agrarische
export, die 40 a 50 van de gehele
export van ons land in 1952 uitmaakt.
Niet alleen de millioenen eieren, die
wekelijks over onze grenzen gaan en
de binnenlandse voedselvoorziening
aanvullen, ook de productie van slacht-
pluimvee wordt in het seizoen met wa
gonladingen geëxporteerd en van Over
heidswege is nog onlangs tot uitbrei
ding daarvan geanimeerd, gelet op de
afzetmogelijkheden in de grote con
sumptiecentra.
De gezondheidstoestand en de pro
ductie van de pluimveestapel zijn vooral
bij de wederopbouw na de oorlogstijd,
bevorderd dpor verbeterde, hygiënische
huisvesting! bestrijdingsmaatregelen
tegen pluimveeziekten, zoals de ge
vreesde pseudo-vogelpest, een doelmati
ge aanfok. De Overheidsbemoeiing en
die van-het Bedrijfschap voor Pluimvee-
en Eieren heeft geleidelijk het zwaar
tepunt op de voorlichting door of on
der leiding van Rijkspluimveeteeltcon-
sulenten gelegd.
Dit jaar is de kuikenteeltregeling
voor het eerst vervallen, maar wel is
er een verordening op het houden van
pluimvee, o.m. om de vermeerderings-
bedrijven bepaalde voorschriften te
geven in het belang van een gezonde
aanfok en garantie voor gezonde en
productieve kuikens. Om als vermeer
deraar erkend te kunnen worden, wor
den eisen gesteld aan de pluimveehou
der zelf, om het pluimvee te betrek
ken van een erkend fokker, en de huis
vesting, voor de opfok speciaal, en de
verbouw van voedergewassen op eigen
bedrijf. De fokbedrijven aan de ene
kant, de kuikenbroederijen die de pro
ductie voor de nieuwe leg in 't groot
leveren anderzijds, zijn voor de opvoe
ring van de gemiddelde eierproductie
per dier van het grootste belang. En
dus voor de rentabiliteit van de pluim
veehouderij, welke door vrije prijsvor
ming aan het economisch exportgetij
onderhevig is met buitenkansen en
extra risico.
Sport
Hockeywedstrijden afgelast
Alle wedstrijden, voor Zaterdag 14 en
Zondag 15 Februari vastgesteld door de
Koninklijke Nederlandse Hockey Bond,
zijn in verband met de slechte toestand,
waarin de velden zich bevinden, afgelast.
BASKETBALL
Pers. R. U. bood Donar
lang tegenstand
De uitslagen van de gisteravond ge
speelde wedstrijden luiden:
Dames: Mesacosa 2CB 717.
Heren 1ste klasse: Pers. RUDonar
19—34.
Heren 2e klasse: Mesacosa 2Vera
24—19; Potetos—GVAV Rapiditas 2 22-16.
Donar en Pers. RU hadden een vrij
schuchter begin, maar langzamerhand
kwam er meer vaart in het spel en trof
fen de ballen ook doel. Door goed spel
vooral van Luurtsema en aanvoerder
Westerink zag Pers. RU zowaar kans een
kleine voorsprong te nemen en het kost
te de studenten die het in vele
springduels tegen hun stuk voor stuk
grotere tegenstanders moesten afleggen
alle moeite om stand te houden. Toch
kon Donar kort voor half-time de stand
nog op 1210 brengen en van dat mo
ment af kwam de zege van de rood-
broeken niet meer in gevaar. Green
kwam na de rust de ploeg versterken
en hij was het, die met de uitstekende
Deelstra via een reeks doelpunten de
grondslag legde voor de toch nog grote
zege. De wedstrijd bleef, mede door de
vele spannende duels onder de Pers. RU-
basket tot de laatste minuut aantrek
kelijk.
Mesacosa 2 speelde één van haar beste
wedstrijden en daarvan werden de jon
gens van Vera het slachtoffer. Zó spe
lend zullen de leerlingen van het Insti
tuut ook voor de overige taems lastige
tegenstanders blijken.
Potetos liet zich in de return-match
tegen de reserve van GVAV Rapiditas
niet opnieuw verrassen en zorgde daar
om reeds in de eerste helft voor een
veilige voorsprong.
De dameswedstrijd Mesacosa 2CB
wees de korfbalsters duidelijk als de
betere eenheid aan en alhoewel de strijd
meer enthousiast dan fraai was, de zege
kwam in elk geval bij de sterkste ploeg
terecht.
ZAALHANDBAL
Victory II ontving bloemen
Hoewel de competities van de Alg. en
Bedrijfs Handbalbond bijna ten einde
zijn, is nu pas de eerste kampioen be
kend. Dit getuigt wel van een grote
spanning in de diverse afdelingen. Vic
tory II heeft zich in afdeling C van de
dames op duidelijke wijze de sterkste
getoond. Dit bleek ook gisteravond, toen
de dames van Victory de ploeg van Erres
met 71 ten onder lieten gaan. Hoewel
de opbouw van de Victory-aanvallen nog
niet zo geweldig was, kon toch vele
malen met lage slingerballen gedoeld
worden en konden na het laatste fluit
signaal van de tegenpartij en de bond de
eerste bloemetjes in ontvangst genomen
worden.
De dameswedstrijd Grovena—SSVG
as. zoals verwacht, tamelijk eenzijdig.
Met de snelle aanvallen van Grovena
wist SSVG vaak geen raad. De enige
schutster van SSVG werd door de Gro-
vena-verdedigsters goed bewaakt, zodat
de doelpunten alleen van de zijde van
Grovena kwamen (90).
In de A-afdeling werd ook nog de
dameswedstrijd VIVNavada gespeeld.
Deze wedstrijd, die een spannend verloop
had en snel spel leverde, werd door VIV
met 75 gewonnen.
Bij de beren bracht alleen de wedstrijd
EmcoDHG II spanning. DHG, dat al
spoedig de leiding nam, zag zich later
voor een grote achterstand geplaatst. De
laatste phase was echter weer voor DHG;
met doeltreffend spel kon de gelijke
stand (88) bereikt worden.
Verrassend goed spel liet Atlanta uit
Hoogezand weer zien. De achterhoede
van Emco, die veel te weinig steun van
de voorspelers ontving, werd menigmaal
voor een raadsel geplaatst. Met deze 19
9 overwinning heeft Atlanta wel ge
toond, dat ze rechtstreeks op het kam
pioenschap afgaat.
Aagrunol had weer hetzelfde gebrek
van altijd: goede aanvallen maar geen
afwerking. Het spel van Aagrunol deed
niets voor dat van BGV II onder, maar
de doelpunten waren weer duur. BGV II
hield zich door deze 95 overwinning bij
de kopgroep.
GRONINGEN van 7 t.m. 13 Februari.
Bevallen: C. A. OosterbeekHoukes
d.; W. J. de Jongede Vries d.; A. Be-
rendsenv. d. Aa z.; L. Bronde Boer
z.; J. v. d. MeiGeerts d.; J. de Maa
v. d. Lingen z.; G. NoordhuisBolt d.;
G. Noormanv. Eerden d.; J. D. Tiiil
Niegeman d.; R. Havemanv. d. Wou-
de d.; J. WieringWïlbers d.; J. de
Bruinv. Bon d.; B. de Vriesv. d.
Veen d.; P. KlinkhamerHilbolling z.;
P. v. MeelKooi d.; H. A. Werdekker
Koopal z.; A. DusseljeeWesselink z.;
M. C. Holtkampv. Sikkelerus d.; A.
KorringaOosterhuis d.; G. J. Fleurke
Veling d.; M. K. FranxSinzger z.;
K. Kamphuisde Vries z.\ G. VosFaas
d.; T. A. WoortmanWolters z.; C. J.
CusielVeen z.; G. de JongDgkema
d.; A. M. H. v. VlietMedema z.; B.
SmantAlbaaren z.; M. Nienhuis
Siersema d.; C. J. v. Timmerenten
Have z.; G. v. DijkenRijskamp d.; D.
GiezenAmsing z.; G. JulsingBijl z.;
J SchuurKrul d.G. RoossïenBodde-
veld z.; K. ElzerStalman z.; W. B.
NoordmanDrenth z.; M. A. Schokker
v. d. Wijk z.; H. de Jongten Wolde
z.B. BuremaGeertsema z.D. Even
huisTuinman d.; S. H. NieborgKam-
pijon d.; T. v. d. HeideKoch z.; T. J.
ZwartBosker z.; H. J. v. Iddekinge
Schottert z.; T. AaldersPostma z.; T.
ThonFaber z.R. HulskersBeerta z.
J. WagenaarVeldman d.; J. C. M. v. d.
HeidePaagman d.; P. Dijkema—Wig-
boldus d.; M. TeunisJager d.; K. N.
v. d. WerfOei z.; R. DurvilleKroes-
ke d.; H. RitzemaLanting d.; B. v.
OschFeitman z.; M. E. Keuning
Kurpershoek d.; E. R. Buitenkamp
Dost d.; G. Sikkensde Vries z.; G.
BoekelooHarms z.; A JonkerSmit
d.; A, KarsiesAn toons d.; F. L. C. v.
GerrisheimThoral z.; J. G. Drenth
Holvast z.; M. v. Zanten—Uilenberg d.;
B. BolhuisBeerstra d.; C. M. H. Nuij-
ten't Sas d.; J. VenemaHovingh d.;
H. TurlcsmaDoesburg z.; T. E. Jagers-
maBolhuis d.; R. Louwesde Vries z.;
A. J. SmitBolt d.; S. Laanstra
Westra d.; A. KuipersVegter 2 z.; E.
CleveringaMiddel d.; C. BosMulder
d.; J. D. WoltersAppeldoorn A.
HagenouwBakker d.; H. Diepstra
Bakker d.
Ondertrouwd: A. Njjboer 20 j. en M.
Smit 19 j.; O. M. Cupédo 26 j. en J. L.
H. de Vries 20 j.; E. M. Brouwer 26 j.
en M. G. Stijkel 25 j.; W. Elzer 25 j. en
H. Edens 22 j.; H. W. Leenes 31 j. en
J. Woudstra 26 j.; A. de Jonge 23 j. en
H. L. de Jonge 22 j.; P. M. Wever 30 j.
en E. Kwant 28 j.; A. Blaak 28 j. en
E. Molenkamp 27 j.; H. Schuur 25 j. en
G. W. v. d. Veen 25 j.; D. B. A. Stabler
22 j. en A. M. v. d. Veen 18 j.; J. Veen-
stra 27 j. en W. T. Entjes 22 j.; O.
Hoekzema 29 j. en C. Cusiel 29 j.; D. R.
Woudstra 29 j. en J. Venekamp 25 j.;
H. Busscher 35 j. en A. J. Klaver 28 j.;
J. de Windt 32 j. en H. H. Hilberts 27 j.;
A. de Haas 55 j. en A. v. d. Water 53 j.;
J. Beuker 26 j. en H. T. Viring 19 j.
Getrouwd: J. Heijkens en J. Tiessen;
A. H. Jonas en I. Bosma; A. Bos en
W. Hoekzema; G. Roetman en A. Vis
ser; J. W. v. Dijk en J. B. Baaijens;
C. v. Marm en K. H. Elderman; J. C.
Bouman en B. Schripsema; C. Schut en
G. Pijl; W. Ottens en W. Biel; W. A.
Fels en F. Talens; H. Hagenouw en G.
Klei; B. T. Groenwold en I. Prummel.
Overleden: T. Bonnema 53 j., v.; R.
Timmerman 47 j., m. v. P. Doggen; G.
Rinsma 54 j., m. v. R. Drijfhout; B.
Arkes 73 j., m. v. T. Kooi; C. A. Fol-
mer 2 rrrnd., v.; S. Roepers 96 j., wedn.
W. J. Heddema; R. C. v. Wolde 64 j.,
v. C. J. de Graaf; M. Spijk 81 j., vr. v.
m. v. H. C. T. Hendriks; M. Bos 80 j.,
wed. v. P. Tichgelaar; L. Bouman 87 j.,
wedn. v. E. A. v. d. Vegte; S. Geurts
84 j., wed. v. J. S. Hermanni; A. Homan
57 j. m. v. C. Seholte; B. Dijkstra 2 j.,
m.; F. Hoi'lings 66 j., m. v. R. Kuin;
R, J. Kramer 89 j., wed. v. J. Jetses;
H. F. Steeman 68 j., vr. v. J. M. de Boer;
J. J. Pesman 54 j., m. v. A. H. Kroeze;
W„ Tinge 74 j., vr. v. J. C. Stiksma; P.
Janssens 63 j., m. v. J. Vos; A Benus
79 j., wed. v. R. Jansen; A. C. Ausma
62 j., vr. v. H. Hut; L. Bakker 82 j.,
vr. v. M. Blink; W, O. Heuvelink 47 j.,
vr. v. P. Allard; T. de Boer 95 j., wed.
v. G. Schoenmaker; L. F. ten Hoon te 11
dgn., v.; J. H. Boon 39 j., m. v. S.
Benus; J. Evenhuis 66 vr. v. J. ter
Steege; L. Alssema 66 j.. m. v. M. E. A.
Jansen; J. Eissens 58 j., m. v. F. K.
Haumerssen; F. K. Haumerssen 59 j.,
vr. v. J. Eissens; J. C. Dubois 48 j., m.
v. G. Olthoff; G. Landstra 44 j., vr. v.
F. H. Schuur; B. Bos 83 j., wedn. v. M.
G. Kaauw; M. J. Pruim 1 j., v.; J. H.
Wolt 36 j., m.; A. Westerborg 4 mn., m.
Passagiersschepen
Fairsea 12 v. Amst. n. Sydney.
Maasdam 14 te Curacao.
Nieuw Amsterdam 14 te Curagao.
Noordam p. 14 Cape Race. 16 te N. York
Oranje p. 14 Perim, 24 te Amst. verw.
Rijndam 14 v. R'dam n. New York.
Waterman 14 te Poesan.
Westerdam 16 te R'dam verw.
Zuiderkruis 14 te Amsterdam.
Grote vaart II: Aagtedijk 12 te Mon
tevideo; Aardijk 14 Te New Orleans;
Agamemnon 13 te Houston; Agatha 14
te Penang; Alcyone P- 14 Kaap Guarde-
fui n. Aden; Alaegonda 14 te Bangkok:
Aletta 14 te Port Swettenham; Alhena 12
n. Buenos Aires; Alwalci 13 v. Boston n.
Norfolk; Annenkerk 14 v. Aden n. Yoko
hama; Axeldiik p. 14 Azoren n. Havre:
Baarn 13 v. Bremen n. Amst.; Bali 13
te Belawan; Barendrecht 14 te Hong
kong: Bennekom 13 v. Paita n. Christo-
bal; Boreas p. 14 Kaap de Gata n. Bar
celona: Caltex Delft p. 14 Finisterre n.
Sidon; Caltex Leiden 14 te Sidon; Caltex
Nederland p. 14 Finisterre n. R'dam;
Cistula p. 14 Str. Soenda n. Pladjoe:
Delfland p. 14 St. Vincent n. Las Pal-
Palmas; Douro 13 te Algiers: Draco 13
v. Amst. n. Kopenhagen; Drente 13 te
Soengei Gerong; Duivendrecht p. 13 K.
Hatteras n. New York; Eemdijk 12 te
CoatracoakosFriesland 14 v. Singapore
n. Djakarta: Gaasterland 14 te Santos:
Ganvmedes 13 v. Trinidad n. Paramaribo:
Gordias 13 v. Istanboul n. Izmir: Hecuba
14 te Trinidad; Heelsum p. 14 Bermuda
n. Havre: Helder 14 te San Juan; Ilias
13 v. Spezia n. Barcelona: Ilos 13 te New
York; Iris 13 v. Gothenburg n. Amst.;
Kota Baroe 12 v. Baltimore n. New Or
leans; Lekhaven 14 v.m. te Antw.; Lem-
sterkerk 14 v. Suez n.Basra; Lindekerk
p. 14 Aden n. R.'dam: Loppersum 14 te
Huelva: Luna 13 te Haifa; Mariekerk 13
v. Hamburg n. Antw.: Mentor 13 v. Py-
raeus n. Tel Aviv; Merwede 14 te New
Orleans; Metula l4 n.m. te Sydney; Mo-
lenkerk 14 te Amst.; Nigerstroom 14 te
Dakar; Ootmarsum p. 14 Bermuda n.
Houston; Prins Alexander p. 14 Cape
Race n. Halifax; Prins Willem V p. 14
Cape Race n. R'dam: Radja 14 te Sema-
rang: Saïdja 14 te Pla.dioe: Salatiga 12
v. Vancouver n. Manilla; Saparoea
14 Las Palmas n. Havre: Schie 14
Palermo; Schiedijk 14 te Boston; Slamat
14 v. Suez n. Djakarta; Stentor p. 14
Azoren n. Barbados: Straat Soenda p. 14
Sabang n. Belawan; Talisse 14 v. Amst.
n. Djakarta: Tara p. 14 Abrolhos n. Rio
de Janeiro: Tarakan 14 te Djeddah: Tibia
15 te Hongkong verw.; Tjikampek 14 te
Semarang; Waal p. 14 Casquets n. Amst.;
IJssel 14 te Beiroet; Zijpenberg 14 te
Amst.
Kleine vaart: Admïralengracht 13 te
Londen; Agiena p. 13 Vlissingen n. Man
chester: Albert D 13 v. Dieppe n. South-
ampton; Alja p. 13 Vlissingen n. Moslyn;
Beekbergen 13 te Requeada; Berend N 13
v. Londen: Beta 13 v. Middlesbrough n.
Nakskov; Binnenhaven 13 te Rouaan;
Brandaris 12 te Morlaise; Brinda 12 v.
Brunsbuttel n. Huil: Caland 13 te Gran
gemouth: Capella 14 te Antw.: Columbus
13 v. Leith; Dagny p. 12 Vlissingen n.
Manchester: Delfzijl 13 te Delfzijl; Deneb
12 v. West Hartlepool n. Rouaan; Dija
12 v. Rouaan: Dora 13 te Savona: Drie
Gebroeders 13 te Caen: Eems p. 13 Vlie
land n. Randers; Eemsstroom 13 v. Gel-
dermalsen; Eljo p. 13 Scilly n. Liverpool;
Ergatir 14 te Gdynia; Franka 12 v.
Swansea n. La Rochelle; Harold 13 v.
Frederiksstad n. Malmö; Hasewïnt 13 v.
Port Gen til; Henrica 13 te Halden- Joost
13 v. Falmouth n. Boston (L.); Josien
VOETBAL
KNVB gelast wedstrijden niet af
Naar wij van de zijde van de K.N.V.B.
in Den Haag vernemen, zal het K.N.V.B.-
programma voor morgen niet van te vo
ren worden uitgesteld. De beslissing of
wedstrijden doorgang zullen vinden, zal
worden overgelaten aan de consuls.
De kans is hierdoor zeer groot dat b.v.
Blauw Wit—Be Quick, in het Olympisch
Stadion te Amsterdam, wel gespeeld zal
worden.
Zoals gemeld zijn wel de wedstrijden in
de afdelingen (G.V.B., D.V.B, cn F.V.B.)
afgelast.
VOLLEYBAL
Jubileumtournooi Atalanta
Ten bate van het Nationaal
Rampenfonds
De dames athletiek-, handbal-, bas
ketball- en volleybalvereniging ATA
LANTA organiseert ter gelegenheid van
haar 20-jarig bestaan een volleybal-tour-
nooi, waarvan de opbrengst ten goede
zal komen van het Nationaal Rampen
fonds. De wedstrijden zullen plaats vin
den op Zaterdagmiddag 21 Febr. a.s. in
de Korenbeurs te Groningen met als
deelnemende ploegen bij de heren: Ta-
venu, Mesacosa, GPSV, Donar, MTS en
bij de dames: Ons Genoegen, Mesacosa,
Rhea, Eclecta, Celeritas en Atalanta. Er
worden vele spannende wedstrijden ver
wacht.
Avontuur van ontdekkingsreizigers
Geef hem dat bot toch, idioot 1"
Waterstanden
Mannheim 284 003, Trier 368 055, Ko
blenz 332 +010, Keulen 336 +042, Ruhrort
547 +075, Lobith 1131 +058, Nijmegen
887 +043. Arnuhem 884 +042, Eefde 430
—020, Deventer 328 —022, Namen la
Plante 206 —039, Borgharen 4258 —056,
Belfeld 1436 —057, Venlo 1384 —052,
Grave beneden 682 007, Lith 356 +005.
Stuwen open te Roermond, Belfeld,
Sambeek en Lith.
Vreeswijk 72 003.
Provincie Groningen,
(ten opzichte van het normale
kanaalpeil om hedenmorgen 8 uur)
Eemskanaalboezem: Delfzijl 31. Zuid.
laarder Meer 4. Waterhuizen beneden
—12. idem boven +5. Veendam beneden
+15. idem boven +28. Winschoten —5.
Oostersluis 16.
Fivelingo: Damsterdiep Groningen —7.
Westerkwartier: Electra (Oldehove)
2. Westerhavensluis +7.
Friese boezem: Gaarkeuken boven +18
Neerslag gisteren: Delfzijl 1.6 mm.
Zoutkamp 1.3 mm. Oldehove 1.1 mm.
Winschoten 1-0 mm.
Hovanger; Madjoe II 13 te Cevita Vic-
chia: Madzy 13 v. Porsgrunn: Marga-
retha 12 v. Goole: Martha 13 te Boston;
Mary Ward p. 13 Kiel-Holtenau: Meeuw
13 v. Aberdeen; Michel Swenden p. 12
Vlissingen n. Cork; Monica 13 te Londen;
Nanny 13 te Shorehamn: Nautic 12 te
Bordeaux; Necton 13 v. Karlskrona: Nia-
gar 13 te Cardiff: Noach p. 14 Dungeness
n. Hull; Paramount 13 te Dublin;
Quirina 13 te Goole; Remmert 12 te
Casablanca: Rocket 13 te Antw.:. Schok
land d. 13 Brunsbuttel n. Helsingborg;
St. Walburg 13 te Boston (L.); Theodora
13 te Middlesbrough: Twee Gebroeders
13 te Nantes; Viod 13 v. rede Borkum;
Vita 13 te Teignmouth; Vitesse 13 v.
Aberdeen; Volharding 11 van La
Pallice n. Concarneau: Walcheren p.
12 Holtenau n. Rostock: Westlaan 13 v.
Hamburg n. R'dam: Willem Barendsz 14
te Sete: Zeeland p. 13 Vlissingen n.
Plymouth.
DELFZIJL. Binnengekomen: Hunze VI
13 v. Hamburg.
Handels- en Marktberichten
GRAANOVERZ1CHT
AMSTERDAM. Granen. De markt ver
keerde voor buitenlandse granen in een
lusteloze stemming. Het VLB..stelde
4000 ton Milocorn ter beschikking, dqch
in verband met de as. prijsverlaging
bleef de kooplust der fabrikanten Kering
en werd slechts het hoognodige gekocht.
Vrije buitenlandse granen werden even
eens weinig gevraagd, waardoor de prij
zen slechts ca. 25 ct. boven die van dis-
tributiegranen lagen. Johannesbrood,
paardebonen en erwten werden .per
directe levering weinig aangeboden, aoen
niettemin bleven de omzetten hierin geT
ring. Johannesbrood in balen op Februari
en Maart aflading noteerde f22. paarde-
bonen directe levering f3a.50 en N.-Afri
kaanse voererwten f 34 a f 37 al naar
kwaliteit. Voor inlandse granen had de
markt een onregelmatig verloop. Haver
54/55 kg. per Maart levering werd .ver
handeld bij f 23.25.. Door enige dekkings-
vraag liep de priisap tot f24.25. doch
later terug naar f23.75. Inlandse maal-
haver was te koop bij f 23.25. Voor rogge
konden de prïizen verbeteren.. Doorsnee-
kwaliteit werd verhandeld bij f2o./o a
f26 op Maart levering. In rogge met 17
pet. vochtgarantie kwamen zaken tot
stand voor f 26.25 f 26.75. op welke
laatste prijs verkopers tn de markt Ple
ven. Zomergerst noteerde al naar kwa
liteit f32 a f33 en wintergerst i29.
Fijne zaden. Karwijzaad had een on
regelmatig prijsverlo.op, doch de siot-
noteringen waren vruwel gelijk aan die
van een week daarvoor. Er ging het een
en ander om. In blauw maanzaad ging
zeer weinig om. terwijl de prijs ca. 13
terugliep. Geel mosterdzaad onveranderd
genoteerd, met kleine omzetten. Kanarie»
zaad onveranderd in prijs, zonder zaken
van enige betekenis.
Peulvruchten. Voor groene erwten
heerste aanvankelijk een iets flauwere
stemming, doch de slotnoteringen waren
nagenoeg onveranderd bij die van een
week daarvoor. De omzetten bleven be
perkt tot kleine partijen. Bruine bonen
werden goed gevraagd, terwijl het aan
bod buitengewoon klem bleef, waardoor
de prijs aanmerkelijk hoger kwam.
Capucijners iets hoger genoteerd, doch
de omzetten waren met groot.
GRONINGEN. (Vemnesveren. ..Een
dracht".) Glas-andiivie AI 120—140. II
100-110. BI 105-115, II 90-100(Cl 80-
JHi 60-75. Klas-sla AI 140-160 11 120
—130. BI 100—110. II 90—100, Cl 59—65.
II 40—50, witlof AI 39—48. II 32—40,
BI 28—35. II 17—24. spruiten AI 56—69.
II 38-59. BI 50-64. II 18-^2 waspeen
AI 27—32. n 17—28. BI 20—24, II 12—18,
breekpeen BI 16—20. II 12—15. breek-
leen Cl 14—16. II 10—12, uien GI 55—70,
XI 38—44, Dl 50—62, II 30—40. sjalotten
A 50—60. B 40—50. prei AI 40—78, H
32—65, BI 30—60, IÏ 15—34, Nero AI 40
45. BI 20—28. rode kool 7—12. sav. kool
7_15. witte kool 6—10. kapperkool 10—
15, boerenkool 5065. peterselie 20CP—
270. selderie 150—180. wmterpostelem
AI 50—55. II 40—43. bieten AI 12—lo,
II 8—10. BI 10—12, II 6—10, alles per kg.
UTRECHT. (Veemarkt.) Aangevoerd
in totaal 2248 stuks vee. te weten 495
runderen (w.o. 354 t.b.c. vrij). 27 gras
kalveren. 1119 nuchtere kalveren. 192
schapen en lammeren, 312 zeugen, 85 var
kens. 18 bokken en .geiten. De prijzen
varieerden voor stieren van 400675,
kalfvaarzen 8001050. pinken 400—575,
melkkoeien 8001125, kalfkoeien 850
1160, varekoeien 550—840. graskalveren
225350, nuchtere kalveren 3038. scha
pen 90120. lammeren 70105. zeugen
220350, bokken en geiten 10^-35.
De handel was voor rundvee, schapen
en varkens redelijk, kalveren traag.
EMMEN. (Veemarkt.) Aanvoer 3
drachtige en fokzeugen, 408 biggen en
lopers, 112 stuks pluimvee en 71 konij
nen.
DRACHTEN. (Veemarkt.) Aanvoer 64
nuchtere kalveren. 165 varkens. 27 big
gen en 90 stuks pluimvee.
Verhoop en aanbesteding
HOOGEVEEN. Het uitvoeren van een
gedeelte van het Centraal rioleringsplan
ter lengte van plm. 5 km. in de kom der
gemeente Hoogeveen is gegund aan de
N.V. H. W. te Pas. Enschedé voor
f 339.600.
STADSKANAAL. Namens de gemeente
Onstwedde werd aanbesteed de verbe
tering van de kaden langs Stads- en
Musselkanaal, ter lengte van 11375 m.
en het aanbrengen van een klinkerver
harding ter breedte van 4 m. Ingekomen
waren 10 biljetten. Hoogste L. G. Wub-
bolts alhier voor f 868.300, laagste J.
Nipperus alhier voor f790.000. Gunning
in beraad.
ANNEN. In café Van Rein vond de
openbare aanbesteding plaats .door het
gemeentebestuur van Anloo van' de bouw
van een kantoorgebouw, garages, werk
en bergplaatsen ten dienste van Ge
meentewerken Anloo te Annen. Beton-,
timmer-, metsel-, lood- en zinkwerken
en electrische installatie hoogste A. Pot-
tiegort te Assen voor f57.864. laagse fa.
R. Komdeur te Bonnerveen voor f 49.207.
Glas- en verfwerken hoogste H. Abbas te
Groningen voor £2176, laagste fa. K. W.
Bouman te Groningen voor f 1515. 32
inschrijvers in totaal. Gunning in be
raad.
ASSEN. Notaris R. A. Nijenhuis te
Smilde verkocht gisteren in café Van
Houten ten verzoeke van de familie M.
Kruize de leegstaande rentenierswoning
aan de Hoofdvaartsweg 53a te Assen.
Koper werd de heer K. Sants te Assen
voor f 10.600.
EMMEN. In huize Wielens werd aan
besteed namens de Kerkvoogdij der Ned.
Herv. Gemeente te Emmen. het bouwen
van een Jeugd- en Wiikgebouw. annex
woning, in het Emmermeer te Emmen.
Timmerwerken: hoogste Bouwbedrijf
Rossing. Emmen f72 253: laagste Gebr.
Broekhuizen. Emmen f 67.045: loodgie-
terswerken: hoogste J. S-chreurs. Emmen
f7441, laagste J. Remerie. Emmen f6700;
electrjciteitswerken: hoogste D. v. Luik.
Emmen f6290, laagste J F. Schultz. Em
men f5540: schilderwerken: hoogste M.
Schoemaker Emmen f7018. laagste K.
Schuur. Emmen f4981.
Gunning in beraad.
KOLLUM. Alhier wrd aanbesteed door
het architectenbureau A. Baart Sr. te
Leeuwarden, een woning voor de direc
teur van de Ambachtsschool en 2 leraars
woningen. Hoogste inschrijver was de fa.
G. de Haas en Zn. te Garijp met f 43.200
en laagste A. van der Meer te Eestrum
voor f39.360.
