uit de
Mi&mt sphitigty,
OP A.S. MAANDAG
4
ZONDAGSBLAD 14 FEBRUARI 1953
Hoe Australië aan kolonisten medische hulp verleent^
Tevens doet deze „dokter" dienst als telegrambesteller en onderwijzer
Bij rustig weer niet gevaarlijk
Meteorologische diensten op hun hoede
NU zo'n groot deel van Nederland
door een watersnood van onge
kende omvang werd geteisterd, heb
ben wij weer eens aan den lijve ge
voeld, hoe urgent snelle hulpverlening
kan zijn. Onder normale omstandig
heden was dat voor de bewoners van
ons kleine land met zijn uitgebreide
geneeskundige diensten de gewoonste
raak van de wereld. Maar in veel
andere gebieden op aarde is snelle
doktershulp helemaal geen vanzelf
sprekende zaak
Daarom wil ik U hier iets vertel
len over Australië, waar met het
oog op de ver uiteenwonende kolonis
ten wel heel bijzondere maatregelen
nodig waren.
De Douglas Vliegtuig Mij. heeft
een electrisch te bedienen lift
uitgevonden, waarmee brancards
in vliegtuigen kunnen worden
geladen.
Wanneer daar op een boerderij een
ongeluk gebeurt, of een ernstig ziek
tegeval voorkomt, is goede raad vaak
duur. Voor vele kolonisten betekent
een bezoek aan hun naaste buur-
marv immers al een reis van enkele
honderden kilometers. En ook die
buurman kan dan nog lang niet al
tijd helpen. Er valt dan alleen nog
maar hulp te verwachten van de
„Flying Doctor Service", die op be
paalde uren in de aether „spreek
uur" houdt. Dat betekent in het on
gunstigste geval, dat men bij een on
geluk ten hoogste een dag moet wach
ten om hulp te kunnen vragen. Maar
dan is die hulp ook binnen enkele
uren bij de hand.
Zo kan de boer van Kulgera Sta
tion, een boerderij op ongeveer 300
km ten Zuiden van Alice Springs,
waar een van de kinderen plotseling
ernstig ziek geworden is, vanaf twje
uur 's middags het bureau van de
Flying Doctor Service te Alice Springs
bereiken.
Om twee uur schakelt hij dus zijn
zendapparaat in, en roept de Flying
Doctor Service op. Bij niet al te
veel storingen komt het antwoord al
gauw: „Flying Doctor Service Aiice
Springs" De vader vertelt wat er aan
de hand is, en de dienst vraagt aller
lei bijzonderheden: hoe lang het kind
al ziek is, of het pijn heeft, hoe aoog
de koorts is, wat ze er öl aan ge
daan hebben, enzovoorts. Als alles op
gegeven is, krijgt vader opdracht aan
zijn toestel te blijven, de dienst zal
zo dadelijk terugkomen Even later
klinkt weer de oproep: „Hier Alice
Springs; wij kunnen U geen nadere
instructies geven. Er start een vlieg
tuig om het kind te halen. Geef nauw
keurig Uw positie op, en maak her
kind gereed voor vertrek."
Nu is er even grote drukte, want
haastig moet er een en ander ineen
koffertje gepakt worden. En dan is
het maar afwachten..
Tot, nog geen twee uur later, mo
torgeronk weerklinkt. Iedereen loopt
naar buiten, om te zien, hoe een klei
ne tweedekker al een bocht om de
boerderij draait, op zoek naar een ge
schikt landingsterrein. Even later
staat het op de zgn. „kleine akker",
een stukje bouwland, dat nu braak
ligt, op nog geen 200 m van de uoer-
derij af. Meteen springt er een ver
pleegster uit de machine, en komt op
het huis aan. Als ze even naar Dan
ny gekeken heeft, zegt ze het al: ver
moedelijk buikvliesontsteking: hij zal
in Alice Springs geopereerd moeten
worden De piloot haalt dan rok,
samen met vader, dadelijk de bran
card uit het vliegtuig, en nadat de
ijlende jongen daarop in het toestel
gebracht is, vertrekt dat meteen
weer.
Ondertussen heeft de zuster nog op
dracht gegeven om de volgende dag
weer Alice Springs op te roepen, dan
zal vader de uitslag van de operatie
te horen krijgen. Al met al heeft het
bezoek nog geen twintig minuten ge
duurd
EEN kijkje op een van de bureau's
van de Flying Doctor Service
leert ons, dat vanaf het uur, waar
op de „zitting" begint, de ziek-ege-
vallen haast aan de lopende band
binnenkomen. De operateur neemt
alles nauwkeurig op, herhaalt voor
de zekerheid de gegevens, er. geeft ze
dan door aan de arts die dienst heeft.
Deze geeft instructies wat de huisge
noten zelf eventueel kunnen en moe
ten doen, en laat, als dat nodig is,
er een vliegtuigje heen gaan met me
dicamenten, die de zuster kan toedie
nen. of met het doel d-e patiënt da
delijk naar het ziekenhuis te halen.
Bij ernstige gevallen gaat ook de
arts zelf wel met het vliegtuig mee
om de patiënt voor zover mogelijk te
behandelen.
De Flying Doctor Service is opge
richt in 1927, dank zij de onvermoei
bare activiteit van dr. John Flynn.
Deze arts, die sinds 1911 belast was
met de medische verzorging van het
binnenland van Australië (dat-wil zeg
gen: een gebied half zo groot als
Europa!) zag al gauw in, dat het
doktersrijtuigje, dat toen nog in de
beschaafde wereld in de mode was,
of zelfs een auto, hier volmaakt nut
teloos waren. Met heel veel moeite
slaagde hij er in de autoriteiten er
van te overtuigen, dat alleen, als de
dokter de beschikking had over een
klein (want het moest overal kunnen
landen) vliegtuigje had, hij zijn pa
tiënten naar behoren bereiken kon.
Maar allereerst moesten ook de be
woners van de afgelegen boerderijen
zelf in staat zijn de eerste hulp te
verlenen. Daarom werd er al vrij
spoedig een standaard-medicijnkist
samengesteld, die tegen niet al te
hoge vergoeding aan de kolonisten
werd verstrekt. Maar daarmee was
dan ook alleen nog maar de eerste
hulp verleend. Telefoon was er niet
in de uitgestrekte eenzaamheid van
het binnenland. Na lang experimen
teren werd eindelijk een radiotoestel
geconstrueerd, dat geschikt was voor
uitzenden en ontvangen over een af
stand van ongeveer 300 km, en waar
bij de electriciteit door middel van
een trapinstallatie kon worden opge
wekt. Deze toestellen vonden grif af
trek, want de medische nood onder
de kolonisten was zo groot, dat zij
graag het toch hoge bedrag van 100
voor de aanschaf ervan over hadden.
DE F.D.S. wordt in principe gefi
nancierd door particuliere giften,
maar ontvangt een subsidie van de
staat. In de oorlog was ook deze
dienst geheel onder controle van het
militair gezag, dat immers alle
radio- en luchtvaartverbindingen on
der zijn beheer had. Maar dit stond
de uitbreiding van de F.D.S. niet in
de weg. Integendeel: in deze jaren
werd alles op grote schaal gemoder
niseerd. Dit bleef doorgaan, ook toen
na de oorlog de F.D.S. weer baas
in eigen huis werd. Sinds een jaar
of acht zijn de oude trap-radio's
meer en meer vervangen door mo
dernere toestellen, die ook een gro
ter bereik hebben.
Een probleem blijken echter tegen
woordig vaak de nieuwe immigran
ten op te leveren. Deze vonden im
mers de dienst kant en klaar bij hun
komst, en beschouwen het dus zo'n
beetje als vanzelfsprekend, dat de
hulp letterlijk uit de lucht komt val
len. Heel dikwijls zijn zij niet erg
genegen een geldelijke bijdrage te
geven, in tegenstelling tot de oude
settlers, die er dolgraag wat voor
over hebben, omdat ze zich maar al
te goed herinneren, hoe hulpeloos hun
toestand vaak was voor de moeiza
me oprichting van de Flying Doctor
Service.
Op het ogenblik heeft de F.D.S. de
beschikking over 8 moederstations,
nl.: twee in Queensland (in Cloncur-
ry en Charleville), één in New South
Wales (Broken Hill), één in Northern
Territory (Alice Springs), en vier in
Western Australia (Kalgoorlie, Port
Nedland, Meekatharra en Wyndham),
terwijl er plannen zijn om nog een
basis in Carnarvon in te richten. Al
deze basisstations kunnen met behulp
van een netwerk van onderstations
ook de meest afgelegen boerderijen
bereiken.
Van Juni 1950 tot Juli 1951 (het
administratieve jaar in Australië)
werden er totaal 687 vluchten ge
maakt naar buitenposten, over een
gezamenlijke afstand van ruim 430.262
km, ten behoeve van urgente ziekte
gevallen.
Het zorgen voor medische hulp is
tegenwoordig overigens niet meer de
enige taak van de F.D.S. Door de
enorm grote afstanden zijn telefoon
verbindingen in het binnenland nog
practisch onmogelijk, evenals tele
grambestellingen. Die taak heeft nu
de F.D.S. overgenomen, en zo komen
elke dag, wanneer alle ziektegevallen
afgewerkt zijn, de telegrammen aan
de beurt. In 19501951 waren dat er
161.839 tegen 136.624 in het jaar er
voor. Zowel voor het „verzenden" als
voor het „opnemen" van berichten
staat de F.D.S. klaar. En tot slot
van de uitzending geeft zij ook nog
het laatste wereldnieuws voor die
boerderijen, die onbereikbaar zijn
voor de gewone radiouitzendingen.
En nog verder gaat haar bemoeie
nis! De kinderen van de kolonisten
diep in het binnenland moeten vaak
honderden km afleggen om een school
te kunnen bezoeken, met het gevolg,
dat veel kinderen alleen maar thuis
een beetje leren lezen en schrijven.
De F.D.S. geeft nu op gezette tijden
radiolessen: de kinderen kunnen zo
nodig vragen stellen, en hun vragen
beantwoord krijgen. Men hoopt op
deze manier de onderwijsmoeilijkhe-
den in de dun bevolkte staten van
Australië een beetje te verminderen.
Maar bij al deze werkzaamheden
blijft toch steeds de belangrijkste
taak van de Flying Doctor Service:
hulp te verlenen bij ziekte en nood
(ook bijvoorbeeld het evacueren van
gezinnen of het aanvoeren van voed
sel bij de zo veelvuldig voorkomende
overstromingen) in „the outback"
waar zij zo heel vaak het leven van
een eenzame kolonist kan redden.
En dit alles tengevolge van het ini
tiatief van die éne arts, die nu be
graven ligt midden in Australië in
Alice Springs, op slechts 7 km af
stand van het station van de Flying
Doctor Service, die aan hem haar
ontstaan dankt!
A. M. R. BRAAMS.
Van onze weerkundige medewerker.
VR wordt met grote haast gewerkt
*"J om verschillende dijken vóór de
tweede springvloed (a.s. Maandag 16
Februari) dicht te krijgen, zo lezen wij
af en toe.
Velen hebben hier een verkeerde
voorstelling van "en menen dat er op
nieuw een vloedgolf is te verwachten,
zoals die 1 Februari jl. ons land teisterde.
Zo erg zal het hopelijk niet worden,
want dan zou er op het tijdstip van
springtij, evenals op Zondag 1 Februari,
terzelfdertijd ook weer een wind van
orkaankracht uit het Noordwesten moe
ten opsteken.
Wat gebeurt er dan wel? Na elke
volle en nieuwe maan komt er een
springtij voor, doordat zon en maan
dan tezamen een aantrekkingskracht op
de aarde uitoefenen, zoals wij dezer
dagen reeds hebben kunnen lezen.
Een springtij, zoals dat ook a.s.
Maandag weer is te verwachten, is dan
ook helemaal geen bijzonderheid en
komt ongeveer elke 14 a 15 dagen voor.
Het water van de Noordzee bereikt
langs onze Noordzeekust dan een hogere
stand dan bij de gewone dagelijkse
vloeden en daarom is het zeer zeker
goed, dat men paraat is. Tal van dij
ken zijn nog zwak of nog niet hersteld
en zullen wellicht nog geen grote wa
terdruk kunnen weerstaan.
Wanneer het weer rond de 16e rustig
is of bij een aflandse wind tussen Noord
oost en Zuidoost, behoeft dit springtij
niet verontrustend te zijn.
De meteorologische diensten van En
geland, België en Nederland zijn op hun
hoede en zullen het weersverloop tij
dens en juist na het weekeinde onge
twijfeld met nog meer aandacht vol
gen dan gewoonlijk.
Wij moeten in deze tijd van het jaar
altijd rekening houden met een kans op
harde tot stormachtige winden, en wan
neer deze vroegtijdig kan worden aan
gekondigd, kan men eventuele maatre
gelen treffen, om een verdere uitbrei
ding van de ramp te voorkomen. Laten
wij daarom hopen, dat het weer in de
onderste laag van de atmosfeer langs
de Nederlandse, Engelse en Belgische
kust in de komende dagen rustig mag
zijn.
WfCR AAAH1JE VAN IKS IJi.i S'/VAlHrS J i/t/A
De meteorologische diensten zagen
de orkaan, die zoveel verwoesting aan
bracht, op de weerkaarten naderen.
Zaterdagmorgen 31 Januari gaf het
K.N.M.I. in de voormiddag al een waar
schuwing voor westerstorm, later rui
mend naar noordwest.
's Namiddags werd deze waarschu
wing gewijzigd in een waarschuwing
voor „zware storm tussen west en
noordwest." Cm half zes Zaterdagavond
werden de groepen Rotterdam, Willem
stad en Bergen op Zoom gewaarschuwd
voor „gevaarlijk hoog water."
Ook de Engelse weerdienst waarschuw
de 's morgens al voor zware storm
langs de Engelse en Schotse kust. Ra
dio Hamburg verwachtte over de Noord,
zee en langs de kust windsnelheden van
10 a 11 Beaufort (volle storm tot or
kaankracht).
In de loop van de morgen begon het
water, door de orkaan uit het Noord
westen al met geweld van het noorde
lijke deel van de Noordzee naar het
zuiden te stromen, waar het langs onze
kusten tot grote hoogte opstuwde, daar
een snelle afvoer door het Nauw van
Calais niet mogelijk is.
Op bijgaand weerkaartje, dat de si
tuatie van Zondagnacht 1 Februari om
1 uur weergeeft, zien wij dat het storm-
centrum al in de Duitse Bocht ligt.
Aan de achterzijde van deze kern
kwamen de grootste windkrachten voor;
vandaar ook dat het in de zuidweste
lijke helft van ons land veel harder
en ook langduriger gestormd heeft dan
in de noordoostelijke helft.
Op dit tijdstip (1 Februari om 1 uur)
waaide er langs de kust een storm
met gemiddelde windsneldheid van 90
tot 115 km per uur en windstoten tot
130 km per uur.
Er zijn in de loop van de jaren her
haaldelijk waarschuwingen voor hoog
water door springvloed door het
K.N.M.I. verstrekt en ook dit keer zul
len zich maar weinigen op die bewuste
Zaterdagavond van 31 Januari onge
rust hebben gemaakt.
Wij zijn in de loop der jaren in slaap
gesust, maar het water van de zee
sliep niet.
Meer dan ooit zal er in de toekomst
met bezorgdheid geluisterd worden,
wanneer het K.N.M.I. weer waarschuwt
voor hoog of gevaarlijk hoog water
langs onze Noordzeekust.
