Dreigende natuurverarming Zweden tasten weer diep in de zak Perspectieven van de nieuw jachtwet ■4VeCui»<ie Antwerpen heeft nog tijd gehad voor tramstaking De Prins dankt Engeland KUNST Zaterdag 14 Februari 1953. NIEUWE APELDOORNSE COURANT Derde blad \YYV -D OVEN DE. RONDE BEUKENKRONEN van „De Harp'-' en ook verderop, tegen „Jan Aalten's land" kakelen en spelctakelen de kauwtjes, zitten elkaar speels en jolig achterna, dalen uit hun hoge luchtbaan een eind- weegs in het hout en zetten onder alle capriolen hun drukke discours met schelle falset-stemmen onverdroten voort. Soms verschijnen die kraalvogels al in de Kerst week en niet zelden in de loop van Januari, maar er dient toch eerst een zwoele zuidwester door het bos te ademen en een zachte temperatuur het bestaan te vet- i aangenamen, vóór ik hen zie komen en hoor lawaaien; wanneer de gramstorige winter nog met de rievelfoulard om de hals loopt en er sneeuwvlokken of ijzelkristallen aan zijn berenmuts kleven, geloven die kerkka's het wel. Dan stellen ze hun voorjaarsbezoek aan de oude broed plaats nog wat uit. We begroeten hun komst met enige ingenomen heid, want zij vormt een klein en onaanzienlijk lente symptoom, even genoeglijk als de katjes aan de haze laars van „Westerflier" en het bastgewei van de ree- Vogels en viervoeters in het gedrang A NDANKS veel critiek uit agrari- sche kringen houd ik veel van deze montere vogels en toen wij in de afgelegenheid van een eenzaam bos huis woonden, leefden wij zo te zeggen in symbiose met 'n half dozijn paartjes, die in de dikke beuken, de eerbied waardige, gegroefde eiken en de schoorsteen huisden. Hun tevreden, helder klinkende „Kjack kieach" was zelden van de lucht en toen daar in de buurt opnamen werden gemaakt voor de Hoge Veluwe-film, kwamen die stemmen meteen op de sound-band, zodat ge er rustig in de fauteuil van genieten kunt. Maar .buiten, onder de blauwe voorjaarslucht met de witte stapelwolken en bij de grillige takken- wirwar van de oude Ruysdael-eiken, is het veel echter en aardiger. Sommigen horen het met meer gemengde gevoe lens tegen een schadelijke achtergrond, want door een onderzoek, ingesteld door de Plantenziektenkundige Dienst, bleek, dat de kauw nadeel aan de land bouwgewassen bezorgt wegens het op pikken van zaaizaden en het uittrek ken van kiemplanten. Zo vond men in 38 magen 33 cultuurproducten (haver, tarwe, rogge, knollen enz.) terwijl in 10 magen tezamen nauwelijks 45 scha delijke insecten werden aangetroffen, waarbij helaas de zeer schadelijke rit- naalden en engerlingen door de onder- LANDSCHAPPEN zochte vogels niet waren gegeten. Onze kerkkraai werd derhalve prompt op genomen in de bekende lijst van art. 3 v. h. Vogelbesluit, aanwijzende de on- gelukkigen, die geen bescherming ge nieten. Op de zwarte lijst "pv IT wordt van jaar tot jaar bekeken, maar de op stapel staande nieuwe Jachtwet heeft hem (met holen- en bosduif, roek, zwarte en bonte kraai gaai en ekster) voorgoed op de zwarte lijst gezet; op deze dieren en een aan tal viervoeters over welke hieronder méér mag het gehele jaar gejaagd worden, ook door de grondgebruiker en vaak nog met andere middelen dan kruit en lood. Het hek is dus van de dam en ik ben er geenszins gerust op, dat er ook geen ander gevogelte de dupe zal worden, want tal van zulke schieters kijken niet zo nauw en uit gelegd vergift kan ook door onschul diger dieren, dan waarvoor 't bestemd is worden opgenomen. Dergelijke maat regelen dienen met grote voorzichtig heid, wijs en weloverwogen te wor den gehanteerd; we hebben dat het vorig jaar bij het drama der wilde ganzen in de N.O.-polder gezien. Bo vendien is de kauw om bij deze maar te blijven zeker niet overal hinderlijk; in het bos doet hij geen kwaad bij 't zoeken naar insecten, lar ven, wormen, slakken, muizen, bessen en dergelijke gerechten. Hoogstens kan hij in het revier van de zwarte specht deze de broedholte afhandig maken, doch als er voldoende bomen met gaten aanwezig zijn en een al te secuur bos- Informaties over evacuatie-adressen DEN HAAG. De directeur van het informatiebureau van het Nederland- sche Roode Kruis verzoekt voor het aanvragen van een informatie over "het evacuatie-adres van verwanten, voor elke persoon op wie een aanvrage be terekking heeft ,een formulier duide lijk in te vullen, dat de volgende ge gevens over die persoon dient te be vatten, en als volgt geadresseerd moet zijn: Informatiebureau van het Nederland- sche Roode Kruis, Jan Evertsenstr. 1, 's-Gravenhage. Verzoeke inlichtingen over: naam; voornamen; geboortedatum; geboorte plaats; woonadres in het watersnood- gebied (gemeente, straat en huisno.). Aangevraag door: naam en voorlet ters; adres: aard van verwantschap; datum van aanvraag. (Ondertekening. OP DE ZWARTE LIJST beheer deze niet angstvallig kapt, zal er geen woningnood en concurrentie bestaan. Om iedereen, die daaraan plezier en behagen vindt, voetstoets op deze levendige stoffage van het bos los te laten, dunkt mij bedenkelijk en riskant. Ook spijt 't mij van de holen- duifjes. Ingrijpen van de mens T~\ E instelling van de mens jegens het levende schepsel baart trou wens vaak zorg, omdat hij het altoos wil overheersen. Bij het geringste on gemak, bij luttel ongerief en onbedui dende last staat men geagiteerd op de achterste benen en vermag er niet be grijpend of loyaal over te oordelen. Of men de natuur ontluisterd en zelfs kans loopt het evenwicht te verstoren, doet weinig ter zake: alles zal dienst baar en onderdanig zijn aan de mens, hij regelt de gang van zaken op de aarde en ziet helaas in de meeste ge vallen niet verder dan zijn neus lang is. Geen Bijbelwoord wordt met meer ingenomenheid opgevolgd dan dat in Genesis, waar van de mensen geschre ven staat „dat zij heerschappij hebben over de vissen der zee en over het gevogelte des hemels en over het vee en over de gehele aarde en over al het kruipend gedierte". In grenzenloze overmoed meent hij de opperste wijs heid in pacht te hebben en pas lang zaam dringt het door, dat wij bijv. met onze tot het uiterste doorgevoerde chemische bestrijdingsmethoden vol komen op de verkeerde weg zijn, want de meer gevoelige roofvijanden en parasieten worden sterker aange tast dan de schadelijke insecten zelf. Het onverstandige ingrijpen van de mens in de uiterst gecompliceerde en subtiele gemeenschap der natuur, als mede van haar relatie met het milieu en 't individu, heeft hem reeds voor menig pijnlijk probleem geplaatst, zo als het verschijnsel der aardappelmoe heid, de verstuivingen der bouwlaag van de akkers en dergelijke calamitei ten, die de intellectuele mens soms kunnen benauwen. Steeds zijn we er op uit, de wondermooie samenhang in de natuurlijke schakels te verbre ken, de onderlinge betrekkingen te schenden en het verband op te lossen. Alles wat ons niet ten voordele strekt, en in elk geval alles wat naar schade riekt, moet maar verdwijnen en nie mand vindt het ongewoon, als dit te- vuur en te-zwaard geschiedt. Ook zoogdieren r\ p de tevoren genoemde zwarte lijst van het ontwerp-Jachtwet staat, behalve de acht vogels, een gelijk aantal zoogdieren, welke het zwaard van Damocles dus evenzeer boven het hoofd hangt. Hoe dunne tjes wij ook in onze grotere viervoe ters zitten, toch kunnen ze blijkbaar gerust nog wel gedecimeerd worden. Het wilde zwijn, kleinerend en ge ringschattend officieel tot schadelijk gedierte verklaard ik wordt bij het horen dezer betiteling van het roman tische zwarte wild altoos een beetje krieuwel ig behoort er in de eerste plaats toe en is inderdaad onduld baar op de landbouwakkers, maar in het woud blijkt niets van hinder, ja daar wordt het borstelwild zelfs enigermate nuttig door het omzetten van de bodem. Is het daarmee bezig en maakt het de grond luchtig en poreus, bevorderend de humificatie, dan mag tóch iedereen het neerknal- bokken Het tumult en misbaar klinkt ons aange naam in de oren, de heibel, die ze maken, is aan stekelijk, als van glundere H.B.S.-meisjes, die uitge laten keet in de klas veroorzaken. Er zitten in vele beuken voormalige broedholten van de zwarte specht en ingewaterde gaten van takbreuk, blikseminslag enz., waarin de kauwen elk jaar onderdak voor hun toekomstig gezin zoeken en nu blijkbaar eens pools hoogte gaan nemen naar de toestand. Soms verschij nen ze niet langer dan een dag, keren 'n weekje nadien nog eens terug en tegen eind Maart blijven ze voorgoed in de buurt. Steeds zie ik hen twee-aan- twee, want ze zijn voor het leven gepaard: al in de eerste herfst, op de leeftijd van ongeveer vijf maan den, zijn de' jongelui bereids verloofd, als je dat zo zeggen kunt en ze broeden dan de volgende vóór- zomer, zij het, dat daarmee wat later begonnen wordt dan door oudere soortgenoten, van welke in de tweede helft van April het legsel kan worden verwacht. len, zelfs de zeug van de biggen, zo moedermoord hem lust en menig een ziet daar heus niet tegenop. Door gaans- gaat het om gewin en geens zins om beteugeling van schade, welke in vele gevallen trouwens niet eens op eigen terrein wordt toege bracht. Het konijn wordt zelfs in een offi ciële radiocauserie van het departe ment van Landbouw de eer waardig gekeurd om ongeveer als Staats vijand no. 1 te worden aangemerkt. Toegegeven, dat witpluim, zeer kort dient te worden gehouden, doch om het laatste exemplaar te willen ver nietigen en de levende natuur zonder veel pourparlers van een harer schep selen te ontdoen, acht ik bedenkelijk. Onze - kindskinderen zullen naar het museum moeten gaan, om er een op gezet te zien! En tegenstrijdig als de dualistische mens is, plaatst hij enige scherpe vervolgers (vos, bunzing, her melijn) óók op de lijst der morituri! Zelfs de everzwijnen verdelgen tal van jonge rabbies. Eenzijdig inzicht "CR dreigt een ernstige natuurverar ming; steeds meer gemeenschap pen worden door bekrompenheid, eenzijdig inzicht en kleinzielige opvat ting uit haar voegen gerukt. De bun zing bijv. is een rattenvanger bij uit stek en toonde reeds zijn nut bij de verdelging van de gevreesde muskus rat, welker bestrijding in het belang onzer dijken jaarlijks tienduizenden guldens kost. Ik heb eens gelezen, dat men wel spoedig pleegt over te gaan tot een onderzoek naar de oorzaak van aangerichte schade, maar niet tot dat naar de waarde van een gunstige in vloed, daar men die zonder erkente lijkheid als normaal accepteert en pas mist als ze verloren is gegaan en dit'is precies de spijker op de kop. Onze veelvervolgde roofdieren staan veelal de mens terzijde in de bestrij ding van schadelijk gedierte, doch zulks wordt zelden ingezien en nog minder gewaardeerd. Betere muizen jagers dan hermelijn en wezel bestaan er nauwelijks, maar ze vergrijpen zich ook aan konijnen diewij juist zo graag kwijt willen. Dat een boer zich teweer stelt, wanneer ze zijn pluimvee belagen, kan uiteraard ieder billijken, doch buiten in het vrije veld staan de zaken anders en daar gelden geenszins eendere normen. Het verdriet mij, dat ook de eekhoorn niet langer geduld kan worden, want deze pluimstaart is ongeveer het enige dier. dat de vacan- tieganger nog eens te zien krijgt en er zijn vreugde aan beleeft. Brandschoon moge de eekhoorn niet wezen, doch wie onzer is dat feitelijk wel? En doet hij zoveel schade, dat hij niet getole reerd kan worden? In een kranten artikel kan op al deze dingen slechts oppervlakkig worden ingegaan en ik zal er verder het zwijgen toe doen. Doch wel moge gewezen worden op een zwak lichtpuntje, nl. de voorgeno men instelling van een Jachtfonds. Daaruit wil men wetenschappelijk on derzoek en maatregelen tot instand houding van zeldzame wildsoorten be kostigen. Richten deze in weerwil van hun zeldzaamheid toch schade aan, dan kan deze door het Jachtfonds vergoed worden. Zou dit fonds niet kunnen uitgroeien tot een instelling, die alle wildsoorten, behalve enkele zeer schadelijke, be schermt en dan tevens de wildschade- vergoeding in het algemeen regelt? Nationale Park de Hoge Veluwe, Door watersnood geëindigd (Van onze Brusselse correspondent) Toen enkele dagen geleden in de stad Antwerpen een tramstaking uitbrak, kwam er op onverwachte wtfze een eind aan, door de waterramp, die België teisterde. De tramvervoerders waren wel zo vriendelijk tijdelijk de staking"te schorsen, om niet de vervoersmoeilykheden, die toch al groot waren in die dagen, te vermeerderen. Maar nu is de eerste schrik van de waterramp voorbij; dat betekent dat de heren van de tram hun staking weer hebben voortgezet. Sinds twee dagen heerst de grootste misère. Tienduizenden werklieden, scholieren, kantoormensen moeten, voorzover zjj of hun ouders niet over een auto beschikken, de dikwijls enorm grote afstanden in deze stad te voet afleggen. De straten bieden het beeld van karavanen die voortschuiven. Vooral op de topuren wriemelt het van mensen. Men kan niet zeggen, dat deze staking populair is. Daarvoor grijpt zij te diep in het leven van de mensen in en ontwricht zij teveel het maatschappelijk verkeer, afspraken onmogelijk makend, het gezelliglieidslcven bemoeilijkend, en over heel de stad de schaduw werpend van vertraging en ongewenst oponthoud. Er komt nog een andere reden bij, waarom deze slaking onsympathiek is. De Antwerpse Tram heeft een bijzon der slechte naam. Niet enkel dat er allerlei interne moeilijkheden zijn en dat de Maatschappij sedert 1945 wordt beheerd door een „voorlopig semi-of- ficieel comité", daar de vergunning tot exploitatie van de particuliere maatschappij niet werd verleend. Maar naar buiten treedt de Antwerpse tram onsympathiek op. Het materieel dat zij gebruikt is ouderwets. De wa gens zijn vuil en versleten. Dikwijls ziet men hele lappen leder afgescheurd van een bank hangen. Op de meest onoordeelkundige manier zijn tegen de vensters reclame-affiches geplakt, zo dat zij het uitzicht belemmeren. Er is kortom niet de minste service. Dit zou alles nog te verdragen zijn als niet heel Antwerpen zich te beklagen had over de meer dan onbeschaafde ma nier, waarop voermannen en ontvan gers zich gedragen. Dit tart alle be schrijving. Is er, vraagt men zich af. bij deze maatschappij, geen keuring van het personeel, of is men zo spoe dig tevreden, dat mannen met een taal die abominabel is en met een on gemanierdheid van optreden, die tel kens tot conflicten aanleiding geeft, de tramdienst vervullen? Waagt u het niet, reiziger, met niet gepast geld bij sommige conducteurs te betalen, want u zult _een zondvloed van zulke platte taal over uw hoofd krijgen, dat u zoudt denken in de Arabische wijk van Cairo of een andere Oosterse stad be land te zijn. De kleding, die deze mannen dragen, lijkt meer op die van bedejaars dan van ambtenaren van een maatschappij die, naar men zegt, het financieel best maakt en zeker in staat zou zijn deze afgedragen costuums door nieuwe te vervangen. Ik heb het voorrecht gehad in zowat driekwart van de wereld van trams gebruik te maken, maar nergens heb ik toestan den aangetroffen als in Antwerpen, waar men bijvoorbeeld de trams zo vol mensen laat lopen, dat men zich al worstelend eruit moet begeven, bij welke poging ik overdrijf niet heren maar vooral dames, door het gedrang, de knopen van hun kleren worden gescheurd. Tot wanneer zullen de tram-autoriteiten misbruik maken van het geduld van een publiek, dat intussen maar weer het tramtarief met 25 centiemen verhoogd zag en dus voor een simpele rit 3.25 fr. of 27 cent betaalt? De ontevredenheid over deze verhoging werd nog groter toen men onlangs vernam, dat een telling, die verleden zomer werd gedaan, heeft uitgemaakt, dat niet minder dan 35.000 personen per week gratis wer den vervoerd. Men vraagt zich af of hierop geen besparing gevonden kan worden. Hogere lonen. De stakers eisen nu hogere lonen, die de maatschappij weigert te geven. Alle samensprekingen hebben tot hier toe gefaald, en aangezien men aan beide kanten een koppigheid aan de dag legt, die van geen wijken schijnt te weten, laat het zich aanzien dat de goede stad Antwerpen lang. misschien nog wel weken, te voet het dagelijks verkeer zal moeten gaande houden Een offer dat de Antwerpenaar met pleizier zou v 'llen brengen als het een Honderd duizend dekens en grote geld bedragen beschikbaar (Van een medewerker.) STOCKHOLM, 13 Febr. De wereld is met haar gedachten bij het Neder landse noodgebied. Maar mogen wij u, geachte lezer, voor een ogenblik meenemen naar het hulp-gebied? De scènes, die zich.hier in Zweden af spelen om Nederland zo vlug mogelijk te helpen, zijn wel even ontroerend als de hulp-acties in het vaderland, ledereen helpt, iedereen offert. Van prinsesje, dat zich aan het hoofd had gesteld van de school-inzameling tot de man, die zijn jas uittrok en ook deze bij de gegeven kleren legde. De individuele geest der Nederlanders kwam hier even in botsing met de goed werkende Zweedse hulp-organisaties. „Mogen wij dar, niets doen?" vroeg een Nederlandse verontwaardigd en organiseerde een inzameling van kleren. Maar de stroom was zo groot, dat zij met Goethe kon zeggen: Die Geister die ich rief, die werd ich nicht mehr los! Want haar huis werd vol gedragen. Het puilde uit. En als de Zweed iets geeft, dan is het geen rommel. Radio veilt Hollandse poppen Er waren hele pakken bij, die de gevers uit de zojuist gehouden uit verkoop hadden gehaald. Wij zagen ook ettelijke bontjassen afgeven en winterkleding, die tegen iedere Noord-Wester storm stand houdt. Ruim veertig ton kleren werd bin nen twee dagen alleen in Stockholm al afgegeven. En terwijl van Neder landse zijde halt wordt geroepen, we hebben genoeg, draait de Zweedse machine door, want volgens de se cretaris van het Zweedse Rode Kruis weer n i e mand, wat de volgende weken zullen brengen. En we geven de Zweden gelijk... het is onpsychologisch de stroom van ga ven te stoppen. Wat niet nodig is, kan immers worden opgeslagen. Zo lang de wereld bestaat zijn er cata- strophen geweest. Het Zweedse Rode Kruis weet uit ervaring, dat plotse ling mt een ander gedeelte van de wereld een hulpkreet kan komen en dan zou het surplus een goede dienst kunnen doen. Dit is dan wederom gebleken: hulp op grote schaal moet organisatorisch geleid worden en individuele acties, hoe goed ook bedoeld, kunnen een negatieve uitwerking hebben. Dit geldt ook voor het verzame len van dekens. Als er mensenle vens mee kunnen worden gered, is practisch iedere hoeveelheid te ver krijgen. Zweden stuurde er reeds 25.000 en op het ogenblik, dat wij dit schrijven zijn er nog eens 75.000 onderweg. Ze zijn dus tóch nodig. Behalve deze 100.000 dekens van rijkswege geven ook de particulieren. Een firma plaatste zelfs een adver tentie en gaf iedereen rabat, die een deken voor de Holland-hulp koopt. Nu is in de eerste plaats geld no dig. Wat de Zweden op dit gebied hebben gepresteerd, is wel buitenge woon. Grote bedragen, zoals een half SOESTDIJK. De BBC heeft gis teravond oin tien over tien een dank woord van Prins Bernhard tot het En gelse volk uitgezonden. De Prins zei- dc o.a.: „Het is ontroerend te zien, hoe onder deze omstandigheden grenzen verdwij nen en hoe internationale solidairiteit en vriendschap zich manifesteren. Ik heb dorpen gezien die er uit zagen alsof ze door een bombardement wa ren getroffen. Ik ben echter overtuigd, dat het Ne derlandse volk ,dat een zo grote erva ring heeft in de strijd tegen zijn oude vijand, de zee, in staat zal zijn al deze technische problemen op te lossen. We zijn reeds begonnen met de grootst mogelijke energie, wrarb\j we het motto in het wapen van Zeeland voor ogen houden: „Luctor en Emergo" Ik worstel en kom boven." IN ROTTERDAM ARRIVEERDE een colonne van zes grote vrachtwagens uit Zwedendie geladen waren met gaven voor de getrojjenen. In het midden met bril en zwarte hoed burgemeester Van Dalsum millloen kronenvan de „Coöpera tieve" komen binnen, maar ook vele kleine beetjes. Het Leger des Heils heeft de Nederlandse vlag als op- vangdoek voor de gaven. De kerken staan collectes af. Alle feesten, van de revue tot de worstelwedstrijd toe, staan in het teken van de catastro phe in Nederland. De kunstenaars zien van hun gage af en de beste krachten van de radio veilen Hol landse poppen. Deze hulp, die al de millioen te boven gaat, moet niet worden be schouwd als een gift aan een be vriende mogendheid, maar als een handreiking aan de medemens. Een handreiking, zo spontaan en gul, dat deze hulp wel even aandoenlijk is. sympathieke onderneming gold, maar niet, nu het een maatschappij betreft, die, zelfs als de tramwagens het ge regelde verkeer verzekeren, een doorn in het oog van de burgerij is en de naam van de Scheldestad naar omlaag haalt. IN EEN PAAR REGELS T"\e Dutch Swing College Band, wel- ke begin Maart vijftig jaar be staat, is teruggekeerd van een tournée door Zwitserland, met Sidney Bechet. Bij de concerten zijn inzamelingen ge houden voor het Nationale Rampen fonds. De opbrengst in Zürich (dui zend franc) spande de kroon. De zalen waren overal vol (niettegenstaande de toegangsprijzen van vier tot tien franc bedroegen). Het succes van het Haagse orkest was: het werkje The world is waiting for the surprise. De leider van de band, Peter Schilperoort. hoopt er binnenkort een gramofoonplaat van te kunnen maken. H Na afsluiting van de komende Holland Festival concerten op 15 Juli zullen de Kurzaalconcerten van het Residentieorkest in de periode van half Juli tot half September ach tereenvolgens worden geleid door Jo sef Krips (twee concerten), Willem van Otterloo (twee), Mario Rossi (vier) en Antal Dorati (acht). De voor Ne derland nieuwe verschijning van de Italiaanse dirigent Mario Rossi is be langwekkend sinds deze figuur tijdens de jongste Salzburgse muziekfeesten grote aandacht trok. Bij deze gelegen heid verving hij met groot succes de plotseling ziek geworden dirigent Furtwangler. Ten behoeve van het Holland Festival heeft Henk Badings een opdracht van de N.R.U. aanvaard om voor symphonisch orkest en koor een psalmensymphonie te componeren, waarin de psalmen nrs 88, 70, 67 en 150 vervat zullen zijn. De tijdsduur van het werk zal ongeveer dertig minuten bedragen. De orkestbezetting zal dus danig zijn, dat later ook de kleinere, stedelijke orkesten het werk binnen hun normale omvang zullen kunnen uitvoeren. Met acht Nederlandse componisten voert de N.R.U. onder handelingen om gezamenlijk op een Nederlands thema acht variaties te componeren eveneens ter uitvoering in het Holland Festival. H Sem Dres den heeft de opdracht aanvaard om voor do Prix Italia 1953 een radio- phoniscb muziekwerk met tekst te componeren, waarvan de tijdsduur ten minste vijf en twintig minuten zal be dragen.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3