Bezinning na de ramp.
De ramp in Zevenbergen.
Veertig dagen vasten.
ZATERDAG 14 Februari 1953.
VOOS GOO. KONINGIN EN VADERIANO
No. 415 8e JAARGANG
0.8. ZEVENBERGEN, LAN6EWEG, ZEVENB. HOEK, H. EW L. ZWALUWE, MOERDIJK, KLUNDERT, NOOROHOEK, STANDDAARBUITEN, FIJNAART, DINTELOORO, ENZ-
Nu -e nieiw dringende maatregelen ui
wrhand met de ramp die ons heeft ge
troffen lnameli|k hét redden \un de in
nood verkei ende mensen) voorbij is. is
de tweede phase ingetreden die wij kuDnen
splitsen in 2 voorname taken te weten het
dichten van de gaten ;n de dl|ken, en
wel met bekwame spoed, omdat ons op
l 6 dezer nog een springtij te wachten
staar, terwijl de andere voorname laak
(die eveneens op zeer korle termijn ten
uitvoer moet worden gebracht) is dc
vergoeding \an de materiele schade aan
(Ie slachtoffers. De Tweede Kamer heeft
reeds van de regering in grote lijnen een
plan voorgelegd gekregen, waarbij in dit
laatste wordt voorzien Zowel van de
zijde der leden van de Kamer als van
de bevolking (al dan niet getroffen I zal
tegen dit plan verzet loskomen. Reeds
v erschillende Kamerleden hebben ver
klaard met acoord te kunnen gaan met
het verwijzen naar hot rampenfonds voor
persoonlijke schade, tevens vinden deze
leden, dat (indien enigszins mogelijk) de
vergoeding integraal zal moeten geschie
den en de schade gedragen zal moeten
worden door liet gehele volk en worden
uitgesmeerd over meerdere jaren.
In ons vorig overzicht braken wij reeds
een lans voor een grote staatslening, die
momenteel gcmakkell|k zou kunnen wor
den geplaatst en waardoor een uitsine-
rmg over b v 50 jaren te verwezenlijken
zou zijn. Eveneens vinden wij in de de
batten over de schade-vergoeding onze
suggestie terug, dat vooral soepel, spoe
dig en met zo mui mogelijk ambtenaar-
ll|ke bemoeiing moet worden geholpen.
De basis, die door de regering wordt
voorgesteld, namelijk de oorlogsschade-
regeling 1940- 45. achten wij en met ons.
zeer v elen in den lande niet de juiste
De actie van het rampenfonds gaat zeer
goed en enorme bedragen zi)n nu reeds
binnen gekomen. Wat de steun uit het
buitenland betreft, is het verblijdend te
mogen constateren, dat van alle moge
lijke zijden materiele en financiële hulp
wordt ontvangen of is toegezegd. Wat
do materiële hulp betreft zouden wij het
evenwel nuttig vinden, indien van offi
cièle zijde een wenk aan het buitenland
zou kunnen worden gegeven, dat wij blij
zijn met hulp, maar dat hulp in de vorm
van geldelijke bijdragen verre te prefe
reren is bown materiele hulp. Wij moe
ten rekening houden inet het feit. dat
bivkleren uit andere landen slechts
zeer weinig bruikbaar zijn voor de spe
ciale vak- en beroepskleding, die in de
getroffen gebieden worden gedragen. Bij
een geldelijke bijdrage kan de eigen in
dustrie en handel worden ingeschakeld
IK HEB
m n bril verloren en overal
gezooht.
HAD IK
maar van tevoren ean reser-
vebril gekocht
WEL. 'T KAN NOG en..
Biljarten
District West-Brabant van de Kon.
Ned. Biljartbond.
Vanzelfsprekend is de viertallencom
petitie van district West Brabant van de
Kon, Ned. Biljartbond door de waters
nood stil gevallen. Verschillende aange
sloten verenigingen, zoals Fijnaart, S.N-
A. Fijnaart, O.B.C. Oude Molen, D.T.S.
Zevenbergschen Hoek en Ons Genoegen
Blauwe Sluis zijn rechtstreeks bij de
ramp betrokken geweest, terwijl bij de
overige verenigingen in de andere plaat
sen als Standdaarbuiten en Zevenbergen
begrijpelijk niet de volle ambitie aanwe
zig is. Nu echter een en ander zich weer
gaat herstellen, heeft het districtsbestuur
zich beraden in hoeverre en hoe de bil-
jartsport, zij het In beperkte mate, weer
beoefend zal kunnen worden. In de a.s.
week zal daar nog geen sprake van
drukte zal ook in Zevenbergen nog niet
kunnen zijn, want door de overgrote
gespeeld kunnen worden. Intussen echter
wil het districtsbestuur een overzicht zien
te krijgen van de stand van zaken en
verzoekt daarom alle aangesloten ver
enigingen hun toestand en mogelijkheden
aan de secretaris-wedstrijdleider bekend
te willen maken. Aan de hand van de
verstrekte gegevens zal dan voor de ko
mende weken een beperkt rooster samen
gesteld kunnen worden. Men zul voorts
bezien of in de naaste toekomst bet pro
gramma gebed of gedeeltelijk afgewerkt
zal kunnen worden.
en de slachtoffers de juiste kleding en
sJioeisel worden verstrekt, die zij ge
wend zijn te dragen en die zij ook nodig
hebben Een polderwerker zal met een
pak van prima kwaliteit wel blij zijn en
hel Zondags kunnen dragen, voor zijn
dagelijks gebruik evenwel heeft hij er
niets aan Eenzelfde gedragslijn zou ge
volgd moeten worden voor huisraad en
dergelijke, want hier speelt de persoon
lijke gewoonte en smaak een zeer grote
rol en indien ruen de getroffenen in staat
kan stellen zelf het nodige aan te schaf
fen, dan zijn zij hiermede veel beter en
voor langere tijd geholpen dan met edel
moedig afgestaan maar onbruikbaar ma
teriaal.
In de kranten zowel als in het parle-
ment is reeds gesproken over de slechte
toestand, waarin de dijken zouden heb
ben verkeerd voor de ramp, maar het is
thans neg niet de tijd, hier dieper op in
te gaan. het belangrijkste is nog steeds:
hulp aan de getroffen mensen en hun
have en goed.
Op deze kwestie, waarover van Wa-
terstaatswege reeds werd gezegd, dat de
bunkers door dc Duitsers in de dijken
gemaakt, ook schuld hebben aan de ramp,
zal wel nader worden teruggekomen als
de tijd daarvoor rijp is. Deze Water
staatsopmerking lijkt ons evenwel on
juist. omdat dit de erkenning inhoudt,
dat inderdaad zwakke punten aanwezig
waren. Een juist wacerstaatsbeleid had
echter deze zwakke punten moeten ver
beteren Genoeg hierover, de commu
nisten hebben reeds getracht hier poli
tieke munt uit te slaan, hetgeen op het
ogenblik een tneste indruk op ons maakt
Op internationaal gebied zijn weinig
nieuwe belangrijke dingen gebeurd, die
ons kunnen nopen onze aandacht van
onze eigen moeilijkheden af te wenden.
Het enige zeer belangrijke feit is de
terugneming van de Amerikaanse vloot
rond Formosa. Hierdoor worden de troe
pen van Tsang Kai Tsjek ln de gele
genheid gesteld actief op te gaan treden
tegen Rood-China. De verwachtingen
hieromtrent zijn, dat binnen enkele maan
den inderdaad door de Nationalistische
troepen een poging tot een invasie zal
worden gedaan. Hun leger heeft de be
schikking over een raillioen zeer goed
geoefende en van Amerikaans modern
materieel voorziene soldaten. Er is zelfs
een geduchte nationalistische luchtmacht
aanwezig, die voorzien is van de nieuw
ste Amerikaanse straaljagers Als wi)
hierbij nog ln aanmerking nemen, dat het
de bedoeling van de Amerikaanse vloot
zou zijn, de Chinese kust te gaan blok
keren en de bases en vliegvelden van
Mandsjoerije in hun luchtbombardemen
ten te betrekken, dan wordt toch wel een
geheel nieuwe politiek tegenover het
China van Mao Tsje Toen gevoerd. Van
de zijde van Engeland staat men zeer
sceptisch en zelfs afwijzend tegenover
deze politiek, een en ander natuurlijk ln
verband met de bijzondere positie, die
Engeland tegenover communistisch China
inneemt, mede door bet gevaar, dat hier
door zou kunnen ontstaan voor de kroon
kolonie Hong-Kong.
Belangrijke verwikkelingen kunnen
hierdoor ontstaan, maar een feit is het,
dat de Koreaanse kwestie hierdoor toch
wel in een geheel nieuwe phase is ge
treden.
De rust is voor een groot deel in onze
gemeente weergekeerd. Waakzaamheid
blijft nog geboden, doch maatregelen
wt rden reeds getroffen om de onderge
lopen polders droog te malen.
Vorige week vonden wij de Burge
meester bereid in telegramstijl een en an
der over de ramp te vertellen. Op goed
geluk, dat wij weer toegang zouden krij
gen. deden wi! wederom een poging en
met succes.
De Burgemeester was geheel ingeleefd
in de toestand. Geen wonder overigens.
Nederlandse en buitenlandse correspon
denten en radio-reporters hebben het ge
meentehuis bezocht en zc goed en kwaad
als het ging, kregen Amerikanen. Duit
sers, Italianen, naast onze Nederlandse
collega's, uitvoerig antwoord op hun
vragen.
Het v. a.s niet mogelijk een gesprek
achter elkaar te voeren. Telkens kwamen
personen binnen, vroegen ambtenaren
advies of gaven voorlichting en weinig
was er of de Burgemeester was ervan op
de hoogte. Orders vlogen uit. kort en
vlug werd gerapporteerd, even werd na
gedacht en dan volgde de beslissing.
Een beslissing, welke mede gesteund
werd door twee ervaren deskundigen,
waarover de Burgemeester kon beschik
ken, n 1 de heer Vogel, technisch hoofd
ambtenaar van de Provinciale Water
staat en Overste Duran van het ter
plaatse gevestigde legeronderdeel. Bur
gemeester Schaminée zegt onomwonden,
dat hij niet bereikt had, wat nu tot stand
gekomen is als hij deze bekwame advi
seurs met naast zich gehad had.
Wij wilden niet te veel tijd van de
Burgemeester vragen, maar gastvrij werd
een sigaar en een kop koffie aangebo
den en toen staken wij van wal.
Het Is wel gebleken, dat deze magi
straat in moeilijke tijden als deze met
nog vastere hand de gemeente weet te
besturen. De bevolking mag daarop ge
nist zijn.
Het gesprek verliep als een electrische
motor, Even tipt men het vliegwiel aan
en de motor draait onverminderd voort.
,,Hoe staan de werkzaamheden, burge
meester, sedert de vorige week", was
het enige wat wij vroegen. Blijkbaar be
paalde de Burgemeester zelf zijn tijd.
wam binnen een kwartier waren wij
weer volledig op de hoogte en met
„voor- en naspel waren wij binnen het
half uur vriendelijk uit de kamer geleld.
De Burgemeester was vol lof voor de
ambtenaren Zelf gal bij zich weinig tijd
om te rusten.
De ambtenaren wedijverden in hun
ijver en verzetten onnoemlijk veel werk.
Het werk aan de dijken verliep goed.
Nadat neder landse militairen de vele
burgers buiten de gemeente vervangen
hadden, kwamen amerikanen. Fransen en
latei zelfs Italianen hulp verlenen, Nabij
Je Blauwe Sluis werkten de Fransen, bij
rijksweg 16 zagen wij de Amerikanen eo
vanaf de Roode Vaart waren de 150
brandweerlieden Ingezet, die zich vrij
willig voor dit werk hadden aangebo
den uit dank voor betgeen Nederland
gedaan heeft bij de Po-vlakte-overstro-
mlng
De dijken canaf Lage Zu aluwe over
Blauwe Sluis via Landekensdijk en Lap-
dijk tot Rood* Vaart zijn bijna dicht, zo
dat het eerste zeewater kan worden op
gevangen als er weer dreiging komt.
Vanaf Roode Vaart naar Noordschans
(de Zeedijk) moeten nog grote gaten
gedicht worden, maar er komt tekening
in.
De weg naar Kiimdert vanaf de Druti
is weer begaanbaar en de duikers nabij
Pelikaan, en daarvoor, zijn zo volgestopt
met zandzakken, dat er geen water meer
door kan sijpelen.
De nieuwe dijk is onder handen en de
verbinding tussen Klundert en Roode
Vaart is te voet eu met sterke wagens
weer mogelijk.
De aanmelding van vrijwilligers voor
dit werk ln het begin van de week is
tegengevallen en als de militairen niet
gekomen waren, dan had de Burgemees
ter er een zwaar hoofd ingezien.
De oude Rijksweg geeft een grote rij
zandzakken te zien, welke op verschil
lende plaatsen een meter hoog opgetast
liggen. Hiermede is niet alleen de rijks
weg no. 16 beschermd, doch het tussen
liggend land is daardoor mede behouden
kunnen blijven.
De Zonzeelse polder kreeg gelegen
heid zijn water te spuien via een ge
maakte doorlaat nabij Rijksweg 16 ln de
Markdljk.
De gemalen van dc Nassaupolder en
van de Bruiningspolder zijn in werking
gesteld en werpen duizenden kubieke
meters water in de Roode Vaart. De ma
chine van het Oudland kan eventueel
nog hulp verlenen door afvloeiing van
water uit andere polders. Of dit zal ge
beuren hangt van de weersgesteldheid
en de hechtheid der dijken af- Voorlopig
bestaat de gedachte om nabij vliet tussen
suikerfabriek en Hou mannen hou door
de provinciale weg een duiker te maken
voor afvoer van het water van de ge
noemde polders zomede van de Elderens-
polder. Bredase j>oider, Arembergse pol
der. Pelgrimspolder, en Gelderse polder,
tezamen omvattend pl.m. 1500 ha. Of dit
zal doorgaan, hangt van verschillende
factoren af. waaronder b.v. de kosten, de
tijd nodig voor bemalen, begin van de
oogstwerkzaamheden, enz. Met de To
renpolder wordt getracht op dezelfde
wijze te werken. Lilt de oa-oorlogse ja
ren 1944 en volgende weet men, dat het
leeg malen van polders niet iets is. wat
in enkele dagen zijn beslag kan krijgen.
Doch met vereende krachten en met Inzet
der polderbesturen, die alles op alles zet
ten, kan veel bereikt worden.
Wij trokken inmiddels rustig aan onze
sigaar, vlogen met de pen over het pa
pier om bij te blijven en volgde de
Burgemeester op de grote stafkaart, wel
ke op zijn Werktafel lag en waarop zwar
te strepen duidelijk aantoonden, dat ve
le vingers de bedreigde punten hebben
aangewezen.
Reeds vorige week nam de burgerva
der maatregelen om het normale leven
weer in te schakelen Zoveel mogelijk stu
denten en padvinders, dlc verdienstelijk
werk hadden verricht, werdeu ln de ge
legenheid gesteld huiswaarts te keren.
De arbeiders op de fabrieken werden
gemaand weer aan het werk te goau en
Aanslaande Woensdag gaan we weer onze 40-daagse Vasten beginnen: Zes
weken meer dan anders bidden en ons zelf door minder eten en door bij som
mige maaitijden ons zelf vleesspijzen ontzeggen. Wanneer Christus Zijn open
baar leven gaat beginnen, gaat Hij 40 dagen zichzelf afzonderen in de ivoestgn
en door gebed en vasten zich zelf voorbereiden op Zijn bekeringswerk en boete
doen voor de zonden van de mensheid.
Ieder jaar roept onze Moeder de H, Kerk ons op. om als voorbereiding voor
Pasen zes weken aan een stuk samen door te brengen in vuriger gebed dan an
ders en in boetvaardigheid voor boete voor onze eigen zonden en voor de be
kering van zo ontelbaar vele zondaars. Wij zelf schieten iedere dag meermalen
tekort in onze plichten tegenover God en dat moeten we goed maken door gebed
en boete. Zovele anderen beledigen en lasteren God door hun zondig leven in
plaats van Hem te aanbidden. Wij moeten daarvoor eerherstel geven en hebben
in de vastentijd daarvoor een uitstekende gelegenheid.
Nu de laatste natuurramp ons volk zo geweldig getroffen heeft, is het meer
dan ooit nodig, dat wij tot bezinning komen. Als we ons eens onderzoeken, dan
zullen we eerlijk moeten toegeven, dat de oorlogsramp, die acht jaar geleiden
over ons is gekomen, voor het grootste deel van de mensheid weinig of niets
heeft geleerd en ons niet dichter bij God heeft gebracht. De ramp van de wa
tersnood moet ons dichter bij God brengen. De Vastentijd geeft ons meer dan
voldoende gelegenheid om onze juiste verhouding tot God te bepalen. Dat zal
gemakkelijker gaan, wanneer wij ons verenigen in gebed met God en als wij
gebed bevruchten door onze boetvaardigheid: onder de Vasten naar het dage
lijks H. Misoffer en zo in een boetestemming naar Pasen!
iedereen in dienst van de gemeente, die
niet direct noodzakelijk was, kon af
vloeien. Natuurlijk waren er weer velen,
die van de omstandigheid gebruik maak
ten door zich ..onmisbaar'' te vinden,
doch hieraan werd dcor de werkgevers
vlug een eind gemaakt In de loop van
deze week zijn verdere maatregelen ge
nomen om al het personeel af te voeren
en het werk, dat nog verricht moet wor
den. op te dragen aan Ned. Heide Mij.
werkgevers, militairen, enz.
Het aantrekken van vrijwilligers ver
liep zoals boven reeds gezegd in de
eerste dagen zeer slecht, zodat gebruik
gemaakt moest worden van de verplich
te persoonlijke dienstplicht van de inge
zetenen. Het getuigde van weinig bur
gerzin. dat verschillende personen zich
trachtten te onttrekken aan deze hulp
verlening, terwijl Zevenbergen in groot
gevaar verkeerde.
In samenwerking met de politie wer
den dljkwachten ingesteld om elke cala
miteit direct te melden.
De terugkeer van de geëvacueerden
verliep vlot en rustig. Nadat tot deze te
rugkeer gelegenheid was gegeven
stroomde de bevolking terug, blij. dat
alles behouden was gebleven en gelukkig
weer een eigen huis te hebben. Geruch
ten (welke misschien ook waarheid be
vatten) gingen, dat de bevolking uit de
Dr. Ariënslaan en andere straten in Til
burg goederen ontvangen zou hebben en
enige deining (natuurlijk een zekere ja
loersheid) ontstond hierover en men
deed een beroep op de burgemeester de
ze goederen in te nemen. Hiertoe ging
hij niet over. Niet alleen wist men niet
wat voor soort goederen dit waren, doch
de burgemeester stelde zich op het stand
punt, dat het zeker geen overbodige luxe
geweest zal zijn, dat deze mensen ge
holpen werden en verder was hij van
mening, dat deze personen voldoende
angst gehad hebben over eventueel ver
lies van hun goederen en de zorgen met
hun kinderen. Laat in de avond van de
re-evacuatie, aldus de Burgemeester, heb
ik ouders met kleine kinderen van 3 en
4 jaar zien terugkeren en ik ben ervan
overtuigd, dat deze kleine peutertjes
meer ellende hebben meegemaakt dan die
thuisgebleven zijn. De Burgemeester
denkt er daarom niet aan hier iets te
doen en hij Is alleen maar verheugd, dat
er tenminste in deze spannende dagen
nog mensen waren met een beetje blij
heid,
Het aantal personen, dat de gemeente
moest verlaten heeft ongeveer 5200 be
dragen. Thans vc-rblijven nog plm. 2200
personen in andere gemeenten.
Deze evacué s houden zich op in Bre
da, Tilburg. Gilze-Rljen. Prinsenbeek.
Roosendaal. Etten, Eindhoven, Hoeven
en enkele andere plaatsen.
Zover kan worden nagegaan zijn bij
deze ramp ln onze gemeente 7 doden te
betreuren.
Uit andere gemeenten (b.v. Klundert,
Hooge en Lage Zwaluwe, Moerdijk,
enz verblijven nog 315 personen in de
ze gemeente terwijl uit eigen gemeen
te 265 personen tijdelijk een ander adres
hebben moeten zoeken.
De hulpverlening was zeer omvang
rijk. Uit Waalwijk, Oldenzaal, Roode
Kruis Nijmegen, Breda, Provinciaal op-
bouworgaan en Amsterdam, kwamen
zendingen goederen Om tot een goede
verdeling te komen, werd in de loop van
de vorige week een vergadering belegd,
waarbij de Burgemeester suggesties deed
over een te vormen comité. Onder lei
ding van wethouder Oyen zegden Roo
de Kruis en R K. E H.B O. medewerking
toe. Grote hoeveelheden goederen zijn
ontvangen en sortering was nodig om
..het kaf van het koren" te scheiden.
Naast veel nieuw goed is er veel, dat
geen waarde meer heeft en niet uitge
deeld wordt
BEKENDMAKING.
Het Onderling Levensverzekering-ge
nootschap „De Olveh van 1879" te
's-Gravenhage brengt ter kennis van de
genen, die door de ramp zijn getroffen,
dat zij tot nadere aankondiging uiUtel
verleent van premiebetaling, van bete
ling von bcleningsrente en van betaling
van hypotheekrente. Bovendien zal de
OLVEH voor de ernstig getroffenen ge
motiveerde verzoeken om kwijtschelding
van door uitstel ontstane achterstand in
welwillende overweging nemen.
De opruiming van cadavers vorderde
snel hetgeen van groot belang was om
hierdoor besmettelijke ziekten te voorko
men. De ploegen hebben onder hoog-
spaning gewerkt met zeer slecht kleding-
materiaal, omdat dit niet tijdig en vol
doende afkwam. Nadat de spits afgebe
ten was, is de leiding van deze werk
zaamheden overgedragen aan de Ned.
Heide Mij.
Thans is men begonnen met het opha
len van goederen, welke aanspoelen. De
waardevolle voorwerpen worden tijdelijk
gedeponeerd op een der terreinen van de
suikerfabriek en het brandhout en waar
deloos goed aan de binnenzijde van de
dijk om beschadiging te voorkomen tot
dat ook tot deze opruiming kan worden
overgegaan.
Om het watergebied voor ongewens
te personen te behoeden zijn maatrege
len genomen moeten worden, welke el
ders in dit blad zijn gepubliceerd.
In totaal staan 500 percelen onder wa
ter waarvan 76 boerderijen. Een eerste
controle door de dienst van gemeente
werken wijst uit, dat 32 panden verwoest
of onherstelbaar beschadigd zijn, 23 per
celen zwaar beschadigd en 56 woningen
een schade hebben tot 3000.
Van de 5000 ha, welke de gemeente
telt, is pl.m. 2000 ha behouden kunnen
blijven. Een berekening, welke wij de
zer dagen hoorden, zou uitwijzen, dat
per ha een verlies van 15000.bere
kend moest worden, bestaande uit ver
minderde opbrengst door de waterscha
de, verminderde industriële verwerking,
minder handel bij grossier en winkelier,
mindere belastingopbrengst, hogere in
voer. kapitaalschade, enz. Dit zou bete
kenen, dat door het bedwingen van het
water een voordeel behaald is van 30
millioen gulden, afgezien nog van de
schade door onderlopen van huizen, eva
cuatie, minder arbeid, enz.
Zevenbergen telt 245 land- en tuin
bouwbedrijven met 3023 runderen en 520
paarden. Gelukkig is van de 76 boerde
rijen nog veel vee gered kunnen worden.
Grote vrees bestaat nu weer voor hooi-
broei en de landbouwers doen goed hier
aan volle aandacht te schenken. De
brandweer controleert regelmatig de
hooimijten op broei, doch de landbou
wers moeten in de eerste plaats zelf ac
tief zijn.
De scholen zijn bezet door de militai
ren en niet te voorzien is wanneer dit af
gelopen is. De Burgemeester heeft alle
moeite gedaan om de militairen elders
onder te brengen doch is hierin niet kun
nen slagen, hoe gaarne de overste ook
medewerking wil verlenen. Dit betekent,
dat ongeveer 1200 kinderen geen school
kunnen bezoeken.
In Zevenbergsche Hoek bestaat enige
hoop, dat in de loop van de komende
week het water verder terugzakt, alhoe
wel het zeer langzaam gaat. Enkele be
woners zijn op eigen risico teruggekeerd
en proberen weer orde op zaken te stel
len. Ten gerieve van de bevolking al
daar is een tijdelijke hulpsecretarie inge
richt, onder leiding van de heer Chr.
Hermus. Wij menen te weten, dat de
spoorwegen alles Inzetten om de spoor
lijn naar Rotterdam weer te herstellen.
Dit kan den Hoek alleen maar ten goe-
