Zeeuwse binnendijken
zijn in een zeer
slechte conditie
In Fonds
ruim 38
millioen
Kolenprijs zal in
April wel stijgen
VERPAPT EN SOPPERIG, ALS THEEZEEFJES....
In Brielsche
Maas hield
de dam het
Ramp bestond niet
voor De Clercq
„Als springtij komt
dan gaan we..."
Hollanders helpen
Britse dijkwerkers
pbR
ïS^BEIUCH'
Moe, betrokken
Uitvloeisel van K.S. G.
A.V.R.O. -actiecomité klaagt aan
Water teistert
nu ook lava
Velen zijn wantrouwend:
Gevecht met de
tijd langs het
Voornse Kanaal
Candidaten aan
lijst gebonden
Weerzien na
elf dagen
Engeland vraagt zandzakken
Boudewijn weer
naar de Rivièra
Democratisch-socialistisch dagblad
Het Vrije Volk
HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL
Vrijdag 13 Februari 1953
Achtste Jaargang Nummer 2363
UIIG. N.V. DE ARBEIDERSPERS, DIRECTIE
H. V. KUILENBURG en C. V. d. WAERDEN.
PRIJS 47 ct. per week, 6.10 per kwartaal.
LOSSE NUMMERS 10 ct. - GIRO 28333.
BUREAU JACQ. PERKSIR. 9, ROTTERDAM
TEL. 111030 - REDACTIE 28693, 113949, 24412
ADVERTENTIES: 28446 28513, 28302.
(Van een speciale verslaggever)
MET angst in het hart wachten de Zeeuwen elke storm die komen kan af. Het heeft
niet de minste zin, de mensen op Schouwen en Noord-Beveland te vertellen, dat
er geen enkele reden tot bijzondere ongerustheid is. Zwijgend wijzen ze op de dijken,
de verpapte- sopperige binnendijken, die doorsijpelen als theezeefjes.
Illlllllllllllllllllinillllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Tweede Kamer
voor radio
„Hij spreekt beter als hij
er bij loopt."
(Van een onzer verslaggevers)
De dam in de Brielsche Maas, die
nog geen twee jaar oud is, heeft het
geweld van storm en golven door
staan. Het had niet veel langer moe
ten duren, want dan was ook die
moderne geweldenaar onder de ver
woestende kracht van de samenspan
nende elementen bezweken.
In het midden, tussen Rozenburg
en Voome, vraten de aanstormende
golven de zware dijk tot over de helft
door. Reeds waren zij het hoogste
Ïiunt gepasseerd. De fundamenten
ieten zij echter onaangetast, maar
de kruin had het zwaar te verduren.
Het heeft geen zin te overwegen,
wat de rampzalige gevolgen zouden
zijn geweest, als de zee zich een weg
gebaand had door de Brielse Dam.
Prettiger is het te kijken naar de
onbeschadigde kusten van Rozenburg
en Voome langs de Brielsche Maas.
De dam heeft zijn plicht gedaan!
Intussen zijn de herstelwerkzaam
heden in volle gang. Schepen voeren
rijshout aan, dat in de wonde wordt
gelegd. Ander materiaal is onderweg
en de mannen storen zich niet aan
sneeuw en koude. Zij werken door en
over enkele weken zal de Brielse Dam
weer even hecht zijn als te voren.
Het water van de ondergelopen polders beukt er links en
rechts tegen aan, en af en toe spoelt het er over heen. Trucks en
Rode-Kruiscolonnes beuken er langs en slaan er diepe gaten in.
Boven de tien ondergelopen polders van Noord-Beveland
hangt een inktzwarte lucht. Een felle wind zwiept het water
hoog over de geteisterde dijken. Het maakt diepe wonden.
Ze zijn in een zeer slechte conditie, die binnendijken. De
Zeeuwen zeggen het ook zelf: er mag niet veel meer gebeuren.
Er is hier al zoveel gebeurd gis
teren hebben ze in Kortgene
op Noord-Beveland weer enkele
doden geborgen. Het officiële cij
fer ligt tegen de veertig. Er wor
den nog steeds mensen vermist
Op de Torendijk, waar vijftig
huisjes gewoon in elkaar geklapt
zijn, liggen de brokstukken.
Tussen die brokstukken lopen
mannen en vrouwen naar hun eigen
dommen te zoeken: een radiotoestel,
een naaimachine, kleine kostbaar
heden. Ergens steekt een hand om
hoog, midden uit de vette, grauwe
brij, tussen al die planken en arm
zalige resten. Daar ligt een verdron
ken vrouw, die nog niet geborgen
kon worden.
LUGUBERE WACHT
Op de dijk staan de houten dood
kisten. Ze vormen een lugubere
wacht. Een Rode-Kruisploeg uit Goes
heeft hier een tent opgeslagen en
doet prachtig werk.
Geen huis, geen winkel, geen in
woner van Kortgene is voor het
water gespaard gebleven. Het zie
dend geweld heeft dit dorp afschu
welijk verminkt. Een kwart van de
vierhonderd huizen is weggevaagd
Noord-Beveland, een van de rijkste
Zeeuwse eilanden, is in één nacht
verarmd.
Feest was er Zaterdagavond 31 Ja
nuari. Feest, omdat het nieuwe raad
huis in gebruik genomen was. Nog
wappert de feestvlag van de gevel
van de gemeenteschool. Maar uit
dat gloednieuwe raadhuis spoelt nu
het vuilgele water. De ruiten zijn
open gaten. De klok is op het fatale
uur blijven staan: vijf minuten voor
halfvijf in de ochtend.
MOED!
In de straatjes proberen de Kort-
geners de resten van hun huisraad te
fatsoeneren. Him hele hebben en
houden staat op straat. Ze boenen
en poetsen, vegen en scheppen, ho
zen en spijkeren.
Waar deze mensen de moed
vandaan halen is onbegrijpelijk.
,.We blijven aan de slag", zegt
een gemeenteraadslid, „want an
ders ga je helemaal kapot."
„De hulp die wij krijgen is gewel
dig. Dat houdt er de moed in". De
vrouwen uit de naburige dorpen, die
niet zo geteisterd zijn, komen in
Kortgene helpen. Vrouwen uit Kam
perland, Wissekerke en Colijnsplaat.
Meer dan honderd DUW-arbelders
uit de omstreken van Nijmegen zijn
hier aangekomen om de ontelbare
gaten in de dijken te helpen dichten
Bij het Nationaal Ram
penfonds was tot Donder
dagavond een bedrag van
38 millioen gulden binnen
gekomen. Gisteren was dit
ruim 34 millioen.
Een heel moe en betrokken uit
ziende Koningin heeft met eigen
ogen de rampspoed gezien, die over
Zierikzee is gekomen. Daarna vloog
zij met dit hef schroef vliegtuig naar
St. Annaland op Tholen.
(Van onze sociaal-economische redactie)
OP OF KORT NA 1 APRIL zullen de kolenprijzen in Neder
land waarschijnlijk omhoog gaan. Hoewel de verhoging naar
wordt verwacht, „matig" zal zijn, kan niemand in Nederland
op dit ogenblik vertellen, wat er precies zal gaan gebeuren.
In zaken van kolen en ijzer ligt het zwaartepunt van de be
slissingen sinds deze week nu eenmaal niet meer in Nederland,
maar bij de Hoge Autoriteit (het bestuur) van de Europese
Kolen- en Staalgemeenschap in Luxemburg.
'insdag 10 Februari is de „over
gangsperiode" van de Kolen- en
Staalgemeenschap ingegaan, 'n pha
se die volgens het verdrag ten hoog
ste vijf jaar zal duren. Daarna zullen
de prijzen van kolen, staal, ijzererts
en schroot in alle zes bij de gemeen
schap aangesloten landen gelijk moe
ten zyn.
Nu zijn de Nederlandse kolenprij-
zen aanzienlijk lager dan die in an-
Zie verder pag. 3
-m
DE VOORZITTER VAN DE A.V.R.O., de heer G. de Clercq,
wilde op 3 Februari met alle geweld de Bonte Dinsdagavond-
trein laten doorgaan. Gebrek aan medewerking van de kant
van het personeel zou dit hebben voorkomen. De Snip en Snap-
tournee-avonden gingen door.
De lieer De Clercq zou voorts het A.V.R.O.-personeel verboden hebben
deel te nemen aan een geldinzameling ten bate van het Nationale Ram
penfonds.
Aldus een circulaire van het lan
delijk comité van A.V.R.O.-leden.
waarin bijzonderheden worden ver
strekt over de houding, die volgens
het comité de heer De Clercq in de
rampweek zou hebben aangenomen.
De circulaire is gericht aan de ge
westelijke besturen van de A.V.R.O.
en is ondertekend door de secretaris-
penningmeester van het comité.
Duizenden bedankten
Geen wonder, zo zegt de circulaire,
dat duizenden en nog eens duizenden
A.V.R.O.-leden vol verontwaardiging
ogenblikkelijk hun lidmaatschap heb
ben opgezegd en verschillende AVRO-
medewerkers mededeelden niet langer
in A.V.R.O.-programma's te willen
optreden. I
In West-Java zyn door zware
regens Bantam en Rangkasbitoeng
onder water gelopen, waardoor de
verbinding met andere gebieden is
verbroken. In de stad Solo in Mid-
den-Java, is het water in de onder
gelopen wijken nog gestegen. In een
naburig dorpje staat het tot de daken
van de huizen. Aan de Noordkust van
Midden-Java zijn 8500 personen ge-
evacueerd.
(Van een speciale verslaggever)
D~" BEWONERS in het geteisterde gebied vrezen de springvloed, die
omstreeks Zondag het water zal doen rijzen. Velen hebben zich voor
genomen hun dorpen en stadjes te verlaten en ergens, waar het zeker
veilig is, de gevolgen af te wachten. Zij zijn bang voor het water en
zullen het nooit meer vertrouwen.
,,De minister en alle geleerde men
sen kunnen me nog meer vertellen",
zegt mevrouw Steenbeek m Zuidland.
„Ze beweren nu wel. dat het geen
kwaad kan. maar als ze het dan zo
goed weten, waarom hebben ze ons
dan op 31 Januari niet gewaar
schuwd? Nee, het zyn allemaal maar
profeten, die brood eten", besluit ze
en ze volhardt in haar plan om met
haar kinderen veiliger oorden op te
zoeken.
i zy is de enige niet. De dijkgraaf
Dirk Blaak vindt altijd nog wel even
tijd om de verontruste mensen dui
delijk te maken, dat een springvloed
alléén geen kwaad kan. En als hij
spreekt, geloven ze ook wel in hem,
maar zodra hij zijn hielen gelicht
heeft, steekt het wantrouwen de kop
weer op. Meer dan ooit zijn ze over
tuigd van de onbetrouwbaarheid van
het weer en het water.
„Ik gok niet.
.,Ik gok er niet op", zegt een jonge
boer en hij lacht verlegen, omdat hij
zich bewust is, dat hy zijn angst voor
het water toont. Maar wie zal die
mensen hun vrees voor het vernieti
gend geweld van de zee kwalijk ne
men? De gruwelijke beelden van die
rampnacht staan hun nog te scherp
in het geheugen geprent!
Niet allen zijn bevreesd. Zy, wier
leven nauwer met de bewegingen van
de zee betrokken was, kennen de
springvloed en vrezen hem niet.
Vooral niet, omdat de wind op het
ogenblik in de „goede hoek zit". De
sneeuwvlagen komen uit het Noord
oosten. Maar ook zij kunnen de ver
ontrusten niet tot andere gedachten
brengen.
Zaterdag geen RVB
Alle voor Zaterdag vastgestelde
wedstrijden van de Rotterdamse
Voetbalbond zyn afgelast.
(Van onze streekcorrespondent)
Honderden mannen op Voome en
Putten voeren een meedogenloos ge
vecht tegen de tijd. Voor dat de
springvloed komt, moeten de dijken
langs het Voorase kanaal verhoogd
zijn. Militairen van het 112e Pioniers
bataljon maken op de YVcstdyk een
kistdam, die een meter hoog en tien
kilometer lang is. De Oostdijk is ver
hoogd met zandzakken.
Die kistdam bestaat uit twee
planken schuttingen, waartussen klei
wordt gestort. De vrachtwagens
rijden af en aan, En ondertussen
versterken de soldaten de dam met
palen. Op de dijk komt een nieuwe
dijk, smal. maar sterk.
De Oostdijc moet in het ergste ge
val de eerste stoot opvangen en is
daarom (vorige week al door vrij
willigers) zo hoog mogelijk gemaakt.
Het tempo, waarin men de kistdam
maakt, moet verhoogd worden en
daarom zoekt men nu naar een
tweede kleiput, omdat men nu uit
sluitend is aangewezen op een put
bij het Rijswaartse Veer, waar een
dragline de vrachtwagens vult,
De Ver. Staten hebben elk van
de 60 leden van de V.N. een exem
plaar ter beschikking gesteld van het
rapport van de Congrescommissie,
die verleden jaar een onderzoek heeft
ingesteld naar de massamoord van
Katyn.
Dit was de Torendijk van Kort
gene op Noord-Beveland met z'n
vijftig huisjes... Nog elke dag
lopen de mensen tussen deze arme
tierige resten naar dingen van
waarde te zoeken. Tussen de wrak
stukken moeten nog vier vermis
ten liggen.
(Van onze parlementsredactie)
Minister Beel heeft enkele wijzi
gingen in de Kieswet 1951 voorgesteld.
De minister wil in de wet vastgesteld
zien, dat een candidaat by of na de
inlevering van de candidatenlijst zyn
verklaring tot bewilliging niet kan
intrekken, zodat een goede gang van
zaken by de candidaatstelling verze
kerd wordt.
De minister wil bovendien geen
straf invoeren voor 'n gevolmachtig
de, die niet de stem van zijn op
drachtgever gaat uitbrengen. De ge
volmachtigde is dan nl. niet in strijd
met de verschyningsplicht van de kie
zer. maar schend.; een verplichting,
die hij tegenover die kiezer op zich
heeft genomen.
(Van onze speciale verslaggever)
Op de pier van het Katsche
Veer (op Zuid-Beveland) stond
Woensdag een boer uit Nieuwer-
kerk. Naast hem, aan de lijn
stond een grote zwarte hond, die
geen oog van z'n baas afhield.
Deze boer was naar Nieuwer-
kerk op Schouwen teruggegaan,
om te kijken wat er van z'n
boerderij over was. Hij zag alleen
nog maar het dak. Op dat dak
stond de hond. Elf dagen heeft
die hond op dat dak staan wach
ten.
Toen de boer met z'n bootje
naderbij kwam, nam het beest
een sprong en viel in de armen
van z'n baas.
Toen heb ik gehuild, meneer",
zei de boer.
Robert Sprague, die door Eisen
hower was voorgedragen als onder
minister voor de Luchtmacht, heeft
de benoeming niet aanvaard: hij wil
zyn aandelen ter waarde van vijf
millioen dollar niet verkopen.
Engeland heeft acht Europese landen gevraagd zo mogelijk binnen
24 uur tien millioen zandzakken te sturen ter bestrijding van de
watersnood.
Koning Boudewyn van België is
vanochtend per vliegtuig w.eer naar
Zuid-Frankrijk vertrokken. De artsen
hebben hem aangeraden naar het
Zuiden te gaan, daar hij uiterst ver
zwakt is door de griep die hij veer
tien dagen geleden opliep.
Frankrijk, België, Italië. West-
Duitsland. Zwitserland. Noonvegen,
Denemarken en Portugal hebben al
geantwoord, dat zij doen zullen wat
zij kunnen. België zal vóór Zaterdag
een millioen zakken leveren, Italië
stuurt er 175.000. In Frankrijk zyn
fabrieken van jutezakken dag en
nacht aan het werk getrokken.
Tien Nederlandse diplomaten
te Londen en een aantal Nederlandse
journalisten zullen in dit weekpind
Britse troepen en vrijwilligers in het
Oostcngclse rampgebied helpen zand
zakken vullen uit dankbaarheid voor
de Britse hulp aan Nederland.
dere landen. Dit is enerzijds het ge
volg van de lage kostprijzen van de
Nederlandse kolen en anderzijds
van het feit. dat de Nederlandse af
nemer de hoge prijs van ingevoerde
kolen niet ten volle behoeft te be
talen.
Immers op de in Nederland gepro
duceerde kolen wordt een heffing ge
legd en de opbrengst daarvan wordt
gebruikt als subsidie op dure ge-
importeerde kolen.
Op den duur zullen de Nederlandse
prijzen echter gelijk worden aan de
buitenlandse. Onze prijzen zullen
omhoog gaan. andere omlaag.
Waarschijnlijk zullen deze verho
gingen geleidelijk worden ingevoerd,
om ongewenste schokken in het eco
nomische leven te voorkomen.
Zie verder pag. 2
HET RODE KRUIS heeft op voor
treffelijke wyze gezorgd dat de
evacué's die in het paleis Het Loo
zijn ondergebracht, alles aantroffen
wat ze nodig hadden. Zelfs meer dan
dat. Toen de evacué's, mensen van
60 tot 80 jaar, aankwamen, stonden
in één van de gangen netjes tien
wiegen op een rij. \cg By één van de
vele partijen goed, die al dadelijk na
de ramp uit Deventer werden ver
zonden, bevond zich een overjas met
zevenhonderd gulden in de zakken.
Uit het zwaar getroffen Halsteren,
waar de jas terechtkwam, is het
geld bij de offervaardige Devente-
naar teruggekeerd. Dit jaar be
staat Waalwijk 650 jaar als stad. Er
zal feest worden gevierd op 15, 16 en
17 Augustus. \c? De vereniging Ne
derlands Fabrikaat heeft onder de
leerlingen van de derde en vierde
klassen van middelbare scholen een
opstelwedstrijd uitgeschreven over
Industriële onderwerpen. Als prijzen
worden gemeenschappelijkè reizen
uitgeloofd. Woensdag is de Stich
ting „Dierenrampenfonds" opgericht.
De stichting heeft tot doel gelden te
verzamelen voor de leniging van de
nood der dieren. De stichting is ge
vestigd te 's-Gravenhage en het
gironummer is 154. vq? De „Dutch
Swing College Band" is teruggekeerd
van een tournée door Zwitserland
met de vermaarde sopraan-saxofonist
Sidney Bechet. Bij deze concerten
zijn inzamelingen gehouden voor het
Rampenfonds,
EEN BLOK HUURHUIZEN van
twintig stuks, die per jaar 2700 gulden
huur opbrengen, is door de eigenaar,
D. Rosie uit Edinburg, voor een stui
ver aangeboden aan een Arbeiders
afgevaardigde, William Reid. Rosie
wil Reid in de gelegenheid stellen na
te gaan of huizen met de huidige
hui-en onderhouden kunnen worden.
Pepe Martin, een Argentijnse
radio-acteur, gaf dezer dagen een zo
uitstekende weergave van een schurk
in een hoorspel, dat hij na afloop bij
de studio werd opgewacht door een
woedende menigte, die hem bewus
teloos sloeg. De 20-jarige June
Waite uit Colwyn Bay in Engeland is
in het huwelijk getreden met Alfred
Pickles uit Preston. Pas op haar hu
welijksreis vernam Alfred het geheim,
dat June altijd bewaard had: zij
bezat 325.000 gulden, haar op haar
veertiende jaar nagelaten door een
eenzame, bejaarde weduwnaar Wil
liam Richmond, wiens laatste levens
jaren June met haar opgewekte glim
lach had opgevrolijkt.
Advertentie
LM.
besteld
Aanhoudend koud
De Bilt verwacht
van Vrijdagavond
y tot Zaterdagavond:
I Veranderlijke be-
i wolking met voor
namelijk in het
Westen van het
land kans op enige
sneeuw. Aanvanke
lijk weinig wind,
later zwakke tot
matige wind uit
zuidelijke richtingen. Lichte vorst tot
temperatuur om het vriespunt maar
vannacht en morgenochtend in het
binnenland hier en daar matige
vorst.
Zon Maan
Feor. opk. ond. opk. ond
7.58 17.52 8.02 18.50
