Rampenfonds
Bezinning - Schuld en Lijden
Na de week der verwoesting
Nieuwsblad voor het Eiland IJsselmonde
Uitgave van de Ridderkerkse Drukkers
Ongepast
Bah!
Om klein te worden
<^.ode ZICruió collecte
Dankbaar
Eén in het leed
Opmerkelijk
Nog eens: Bah!
Vrijdag 13 Febr. 1953.
Abonnementsprijs ƒ1.—
per kwartaal
Per post 2.50 per halfjaar
Advertentietarief
10 cent per mm
Bij contract korting
Ingezonden mededelingen
dubbel tarief
Copie in te zenden tot
Donderdagmorgen 9 uur
7
De Combinatie
2e Jaarqanq No 100
Redactie en Administratie
„DE COMBINATIE"
Lagendijk
RIDDERKERK
Telefoon 300 (K 1858)
Verschijnt op Vrijdag
Redacteur:
M. C. BROEKZITTER
Hoe kan het anders, onder de verse indruk
nog van de rampzalige gebeurtenissen der
voorbije dagen, of ons hoofdartikel is daaraan
gewyd. Wy hebben ons, wie we ook waren, op
eniger - of velerlei wijze bezonnen op de ramp
die ons trof. Wij hebben nagedacht over de
oorzaken en de gevolgen, over wat gebeurde
en gebeuren moet, over de menselijke onmacht
tegenover de oerkrachten der natuur - velen
onzer hbben gepeinsd over het waarom der
dingen.
Op vele vragen is een antwoord te geven,
zy het dan voorlopig nog geen afdoend. De
natuurlijke oorzaak is ons verklaard, de ge
volgen zullen ons in de loop van de tijd duide
lijker worden en daarmee ook de omvang van
onze taak van herstel en opbouw - zwaar drukt
echter op velen de vraag naar het waarom,
omdat het antwoord daarop tast in de diepe
geheimenissen van het Goddelijk wereldbe
stuur.
Men heeft verband gezocht tussen het lijden
en de schuld, de zonde zo men wil. Het is bij
bels dat te doen, ook om het verband daartus
sen te erkennen. Men is verder gegaan en
heeft een verband gezocht tussen deze water
ramp en de zonde van het Nederlandse volk;
sterker nog tussen de ramp en de zonde der
bevolking der geteisterde gebieden. Een pre
dikant uit Bruinisse, vrouw en kinderen in de
steek latend om eigen lijf te redden, had de
euvele moed in een predikatie te Rotterdam
daaraan toe te voegenmaar de kinderen
Gods zijn behouden gebleven Een dergelijke
uitspraak nadert de lastering, zo hij dat
al niet is.
Wij zouden niet durven schrijven over het
probleem van zonde en lijden, indien Christus
zelf ons niet de Goddelijke bedoeling van de
rampspoed had geopenbaard.
Het is Lukas, de arts, die uit hoofde van
zijn beroep zich dikwijls bezonnen hebbende
op dezelfde problemen waarmee hij dagelijks
in aanraking kwam, ons de woorden van de
Heiland heeft overgeleverd. Het 13e hoofd
stuk van zijn Evangelieverhaal begint
„Terzelfder tijd kwamen enigen tot Hem
met het bericht over de Galileeërs, wier bloed
Pilatus met hun offers vermengd had. En Hij
antwoordde en zeide tot hen Meent gij, dat
deze Galileeërs groter zondaars worden dan
alle andere Galileeërs, omdat zij dit lot heb
ben ondergaan
Neen, zeg Ik u, maar als gij u niet bekeert,
zult gij allen evenzo omkomen. Of meent gij,
dat die achttien op wie de toren bij Silóam
viel en die er door gedood werden, schuldiger
waren dan alle andere mensen, die in Jeruza
lem wonen Neen, zeg Ik u, maar als gij u
niet bekeert, zult gij allen evenzo omkomen".
Laten we toch niet wijzer wilen zijn dan Hij,
die de geheimenissen van het Goddelijk wereld
bestel kende de Zeeuwen, Zuid-Hollanders en
Noord-Brabanders waren geen grotere zon
daars dan de overige bewoners der Neder
landse gewesten, evenmin als de bewoners van
Engelands oostkust dat waren boven de ove
rige Engelsen. Zo deze ramp een „oordeel" is
dan niet speciaal over hen die getroffen wer
den, onder wie zich vele - God zij dank - vele
kinderen Gods bevonden.
Vraagt ge naar het waarom, dan ligt het
antwoord in de woorden van Jezus, de Heiland
„Zo gij u niet bekeert"De catastrophe die
de landen rondom de Noordzee trof, is een pre
diking, een vermaning, een waarschuwing tot
verootmoediging voor het aangezicht van God,
tot inkeer, tot bekering, zoals in iedere ramp
die de wereld treft, of dat Japan, Italië of
Zuid-Amerika is, voor het gehele mensdom
dezelfde stem tot ons komt.
Christus heeft ons geleerd, en het is nu Jo
hannes die ons Zijn woord overbrengt, niet te
vragen naar het waarom, maar naar het waar
toe, als Hij zegt„Noch deze heeft gezondigd
noch zijn ouders, maar de werken Gods moes
ten in hem openbaar worden". (Joh. 9 3.)
In het woeden der elementen is Gods majes
teit openbaar geworden. Hij is een groot God....
van wie de zee is, daar Hij ze heeft gemaakt..
Och of ge heden naar zijn stem hoordet
Verhardt uw hart niet
Dit is de prediking van de le Februari.
Nauwelijks is het rumoer van storm en gol
ven gestild, of de toeschouwers staan vanuit
de veiligheid met de handen in de zakken
klaar, om luid hun afkeuring te kennen te
geven over houding van Regering en auto-
riteiten. Zij hebben - wel niet uit eigen aan
schouwing, o nee, want ze waren er niet by -
fouten opgemerkt.
Dit deugde niet, dat was niet goed georga
niseerd en wat dies meer zij. We achten deze
critiek in hoge mate ongepast.
Zij die midden in de nood hebben gestaan
om waar dat mogelijk was hulp te brengen,
en het zijn er midden in de zwarte, barre nacht
honderden geweest, zij die in het noodgetij aan
de dijken gezwoegd hebben tot ze er bij neer
vielen, en het zijn er duizenden geweest, zij we
ten dat er fouten gemaakt zyn. Zij zijn het ook
die niemand iets verwijten, omdat zij veel te
goed weten, dat waar geholpen werd, dit ge
beurde tot aan de grenzen van het menselijk
kunnen.
Critiek is alleen gewettigd tegenover hen
die door hun passiviteit afbraken. Een hart
grondig „bah" kan men slechts uiten jegens
hen, die meenden dat ze uit de noodsituatie
politieke munt moesten slaan. Indien ooit dan
hebben nu de leiders der communisten door
woorden en daden getoond hoe ver ze van de
Nederlandse volksgemeenschap afstaan. Ja,
ze zijn nog meer geisoleerd komen te staan,
nu het gehele volk him misselijke houding
doorziet.
Wij weten nu, zekerder dan ooit, wie onze
vrienden zijn
Jammer echter, dat de liefde voor Rusland
zo zeer de liefde voor het vaderland en zijn
werkelijke vrienden zo onmogelijk heeft ge
maakt. Wat doen we eigenlijk met die rooie
Russen in ons land
Is het met om er klein onder te worden
Uit alle delen van de. wereld - gelukkig niet
uit de gesovjettiseerde - stromen de gaven in
Zaterdag 14 Februari a.s. zal in Rijsoord, Ridderkerk, Slikkerveer en
Bolnes een huis- en straatcollecte gehouden worden ten bate van en door
de watersnood getroffenen.
De opbrengst zal worden afgedragen aan het Rampenfonds.
De collecte zal gehouden worden met bussen. Dit is de beste methode om
een ieder vrij te laten te geven, wat hij wil.
Zoals bekend is, kunnen de giften, aan het Rampenfonds geschonken, bij
de opgave voor de belasting van het inkomen afgetrokken worden, mits
van deze gift een bewijs kan worden overgelegd.
Zij, die hiervan gebruik willen mak«tn, moeten hun gift NIET in de bus
sen doen, maar aantekenen op de lijtst, die de collectant bij zich heeft.
De collectant kan de gift wel in ontvangst nemen.
Zij, die op de lijst tekenen krijgen later een guitantie toegestuurd.
De collectanten kunnen bussen, lijstten en i%ndere aanwijzingen verkrijgen
bij:
De heer H. D. Groeneveld Ringdijk 542
Mevr. L. Enkelaar Lagendijk 19
De heer F. Sprey Oranjestraat 113
De heer K. v. d. Linden Straatweg 77
Mochten de collectanten Vrijdagavond nog
gekregen hebben, dan kunnen zij zich Zaterdag tot bovengenoemde
adressen wenden.
voor Bolnes
voor Ridderkerk
voor Slikkerveer
voor Rijsoord
geen nader bericht thuis
Het Bestuur van het RODE KRUIS, dat deze collecte verzorgt,
doet een beroep op allen, om met MILDE HAND te geven.
Bij de foto's
Sortering van verzamelde goederen.
Geweldig veel ging er aan de uitrei
king vooraf. Nijvere dameshanden
voerden de z.g.n. grove sortering uit.
Dan werden de maten bepaald.
Kleermaker Heynen kwam er met de
centimeter aan te pas en dan werd
soort bij soort gelegd. Zo kwam er
langzamerhand tekening in. Zater
dagmorgen werd een begin gemaakt
met de uitreiking, die om 's-avonds
7 uur kon worden beëindigd.
geld en goederen naar ons land. Om niet te
spreken van de reddingshulp die Amerikanen,
Engelsen, Belgen, Fransen, Italianen en Duit
sers ons geboden hebben en nog bieden.
Hebben we dat verdiend, zo vragen we ons
af En we vragen waaraan hebben we dat
te danken Hebben we ons in het verleden er
wel ooit rekenschap van gegeven, dat de Lage
Landen zo'n grote plaats innamen in het hart
van zovele millioenen in het buitenland
Innig dankbaar zyn we voor het bezit van
ons Koningshuis, Dagelijks staat onze Vorstin
temidden van haar zwaar beproefde volk.
Haar Moeder - gezegend zy haar naam -
troostte haar geliefde, zo zwaar geteisterde
Zefeland. Onze Prins bevindt zich als Vriend
overal daar waar nood en druk heerst.
Gelooft ge niet, dat niet mede onze Konink
lijke Familie de naam van Holland in het
buitenland populair heeft gemaakt Néder-
land prijze zich gelukkig met een Vorstin,
wier stamvader bij het uitblazen van de laatste
adem zyn volk gedacht in het gebed Mijn
God, heb medelijden met dit arme Volk.
Enige dagen lang heeft een deel van ons
volk vergeten dat er voorheen schuttingen, ja,
muren waren die als evenzovele scheidingen
tussen groepen waren opgetrokken. Politieke,
maatschappelijke en godü-uienstige verschillen
waren in de gemeenschappelijke nood en in de
gezamenlijke stryd uitgewist. Zij, die zich hun
afzonderlijk scherp bewust bleven, uit welke
,age motieven dan ook, hebben daarmee de
verachting der overigen op hun hals gehaald.
Nimmer ook hebben we ons als natie zo ver
bonden gevoeld met het werelddeel waarvan
we deel uitmaken, als in de laatste twee we
ken. Ook hier zyn muren omgevallen, ook tus
sen landen onderling.
Wanneer het menselijk hart gaat spreken,
blijkt elke grens, staat - of volkenkundig,
kunstmatig te zyn. Hoezeer is gebleken dat
het leed van- één verenigen kan, waar de voor
spoed van één zo vaak jalouzie en dus ver
bittering en verwijdering teweeg brengt.
Verheugend is dat in enkele dagen tijds ons
volk een bedrag van ruim 31 miljoen (stand
Woensdagavond) heeft bijeengebracht. Dit be-
drag zal, tezamen wat het bevriende buiten
land aan geld en goederen zond en zendt, op
lopen tot 100 miljoen. Fantastisch, is men ge
neigd een bekend radio-omroeper na te zeggen.
Toch zal dit bedrag nog slechts een fractie
uitmaken van hetgeen nodig is, om niet te
zeggen, wat daadwerkelijk aan materiële per
soonlijke schade is geleden.
Verheugend is ook te vernemen op welke
manieren door arbeiders, middenstanders, in
dustrieën, kinderen, verenigingen, etc. gelden
worden bijeengebracht.
Opmerkelijk is het hoe velen suggesties uiten
om nieuwe belastingen in te voeren, des te
opmerkelijker als men bedenkt hoe deze voor
stellen niet zelden komen uit die kringen die
het hefstigst tegen de belastingpolitiek van de
heer Lieftinck hebben gefulmineerd
Hoewel de'hulpverlening op basis van vrij
willigheid en als uitvloeisels van particuliere
initiatieven de meest sympathieke achten, ligt
er in een vrij algemeen aanvaarde belasting,
zij het een tijdelijke, een goede gedachte.
Vooral een toeslag op genotmiddelen lijkt in
dit opzicht de meest aanvaardbare.
Voorlopig Ran ieder voor zich, „belastingen"
uitdenken. Want hulp zal nog maanden en ja
ren na dezen noodzakelijk zijn.
We hoorden van enige lieden die een bijdra
ge aan het Rampenfonds weigerden, op grond
van hun veronderstelling dat er bij dat fonds
„toch wel gestolen zou worden". Jammer dat
deze door en door betrouwbare, integere, edele
figuren niet het beheer over dat fonds gekre
gen hebben. Maar wat een pestkereltjes lopen
er toch helaas nog onder ons rond. Een ramp
op zichzelf.
Maar dan misschien ook een om ons nederig
te houden, want in het besef van onze kleine,
zeer kleine menselijkheid is ons heil gelegen
Mogen die bah-mensjes ons telkens herinneren
aan onze opdracht de naaste lief te hebben als
onszelf, en daarom ook elkanders lasten te
dragen.
Mevi'ouw Nieuwenhuisen in een zwaar gesprek met Mevrouw Nuesink. Mevrouw
Broeren en Mevrouw de Jong luisteren belangstellend toe.
Hier ziet U Mevrouw Eck-van St. Annaland in haar domein. Ook hier het beeld
van volle rekken en rommelige tafels.
De Natuurgebeurtenis, die een stuk van
ons land overweldigde, heeft het karakter ge
kregen van een nationale ramp. Er schijnt nu
een toestand van rust te zijn ingetreden, men
begint de veiwoesting te overzien. Wij treu
ren over de vele slachtoffers, die door de wa
teren zyn meegesleurd, wy huiveren, wanneer
wy ons de verschrikkingen herinneren, waar
in duizenden van enze landgenoten hebben
verkeerd. Het Nederlandse volk heeft de nood
spontaan begrepen, het heeft geofferd het is te
hulp gesneld. Het koninklijk huis is ons voor
gegaan in de daden der verwoesting en offer
vaardigheid en ons volk heeft zijn eendracht
hervonden, het heeft zyn saamhorigheid be
seft, toen zo vele leden van het grote Neder
landse huisgezin door een nameloze ellende
werden getroffen.
De regering heeft het hoofd koel gehouden
en heeft op voortreffelijke wijze het hulp- en
reddingswerk georganiseerd. Heel de wereld
is ons tegemoet gekomen, met geld, met man
kracht, met technisch materiaal. Wij dragen
voor wat het buitenland deed in nobele samen
werking ten bate van onze natie, die zo zwaar
bezocht werd, een nooit verjarende dank in
oixs hart.
De dramatische week is besloten met een
dag van rouw en bezinning. Wy hebben de do
den beweend, wij hebben ons rekenschap ge
geven van de diepe betekenis van deze cata
strofe voor land en volk.
Thans treedt er een nieuw stadium in van
deze tragische episode. Wy hebben de geest
drift vast gehouden, waarmee wy begonnen te
lenigen. De nood is nog hoog en onze offer
vaardigheid mag niet verflauwen. Maar nu
het dreigend gevaar is geweken, nu zal het
verstand de gevoelsstroom stuiten, nu zullen
er vragen gesteld worden naar het hoe en
waarom, en veelal zal de alles beheersende
vraag gaan rijzen hoe kan een herhaling van
een dex-gelyke ramp in de toekomst worden
voox'komen
Wy schrijven dit artikel voordat de rege
ring haar verklaring heeft afgelegd, dus het
geen wij te boek stellen geschiedt onder voor-
oehoud van wat de overheid zal meedelen, me
dedelingen, die aaxxleiding kunnen geven tot
bestendige waardering of tot cx-itiek.
Velen vragen zich af, of er voldoende aan
dacht gewyd is aan de toestand der dyken of
de ramp met had kunnen worden voorkomen
door stelselnxatiger zorgzaamheid. Wanneer
men die vraag voorlegt, dan moet men zich
er rekeixschap van geven, of zy als een ver-
wyt kan gelden tegen de waterbouwkundige
autoriteiten van het thans levende geslacht.
Allereerst moet men vaststellen, dat de ca
tastrofe, die over oixs kwam, behoort tot de
meest onvoorziene gebeurtenissen. Het is
uiterst waarschijixlyk, dat onze verdediging
tegen het water op normaal terugkerende ho
ge vloeden was bex-ekend. Is de eis, dat men
opgewassen zou moeten zijn tegen een raxixp,
die eexxmaal in de vyf eeuwen voorkomt niet
overmatig, ook al noopt onze deernis met de
vele slachtoffers, haar te doen gelden
Bovendien deze natuurramp komt oixmid-
dellijk na een periode van vijf jaar oorlog en
daarna vijf jaren, waarin de waterstaat onder
eindeloze moeilijkheden had te herstellen wat
de oorlog vernietigde. Het is niet ondenkbaar-,
dat de financiële noodtoestand, waarin wij na
de oorlog hebben geleefd, geboden herstellin
gen aan orxs dijkwezen zou hebben vertraagd,
maar tegen een uitzonderlijke ramp van deze
omvang is de oude methode van verdediging
ondoeltreffend. Men zal tot een andere orde
van landbescherming moeten overgaan. Tot
afdammingen, tot een meer geslotexx kustlyn,
nadat het eerste werk van het cixchten der cxy-
ken zal zyn voltooid.
Een vraag is opgeworpen omtrent de samen
werking tussen de weerkundige en de water
staatkundige dienst. Somiixige bedreigde ge
meenschappen waren onmiddellijk paraat en
tot evacuatie gereed. Andere onthielden zich
van snelle actie en lagen verloren en zonder
huip in de eindeloze watervlakte. Is het ge
vaar overal tijdig genoeg bekend geweest exx
doorgegeven, zodat de bevolking op tyd kon
worden gealarmeerd
Men moet zich, wanneer men zulke vragen
stelt, rekenschap geven van het geheel uit
zonderlijk karakter van de toestand. Hetgeen
er gebeurd is, was door niemand te voorzien.
Misschien zouden slachtolfers gespaard zyn
gebleven als de verkennxngsdxenst spoediger
was ingeschakeld, indien het leger nug snel
ler zou zyn gemobiliseerd. Let men op het
onverwachte en onverhoedse van de xamp, dan
kan men toch ixiet ontkexxnen, dat de organi
satie van haar bestrijding vlot en orde. ijk heeft
gefunctioneerd.
De waarde van de in wording zijnde dienst
van de bescherming der burgerbevolking heeft
zich intussen duidelijk geopenbaard. Men
denkt daarbij aan oorlogsgevaar, maar blykt
deze dienst ook niet als geschapen voor cata
strofes als ons thans zyn overkomen
Het gevolg van de ramp zal zyn, dat de
aandacht van volk en overheden, scherper dan
ooit op de verhoging der beveiliging tegen na-
tuurgevaren zal zyn gericht. De waterstaat
kundigen overwegen de radicaalste afweer.
Niet alleen de dyken zullen ons moeten be
schermen, maar ook afdammingen, die herin
neren aan de Zuiderzee-werken, wijzigingen
van de aardrijkskundige situatie.
Het geen nu moet gebeuren zal stromen van
geld kosten. Waarschijnlijk veel meer dan de
fabelachtige bedragen, die uit biixnen- en bui
tenland zyn ingekomen, waarschijnlijk meex
dan de machtige steun, waartoe Amerika be
reid is. Reeds de eerste maatregelen om de dy
ken te dichten en te versterken en om de scha
de te herstellen, door de getroffen bevolking
geleden, zullen ontzaglijke sommen vorderen.
En het valt bijna niet te overzien, welke kos
ten er gemoeid zullen zyn met de radicale
verandering van de aardrijkskundige toestand.
Het lijkt niet uitgesloten, dat de toch reeds
kwetsbare economie van Nederland door de
gevolgen van deze ramp nog aanzienlijk zal
worden verzwakt. Of het mogelijk zal zyn on
der de nieuwe omstandigheden een zo grote
bijdrage te leveren, aan de militaire verdedi
ging van Europa, dit is een kwestie, welke
men ernstig onder het oog zal moeten zien.
Dit artikel kan slechts voorlopige vragen
stellen. Wij wachten de exacte gegevexxs van
de regering. Het laatste woord over de gevol
gen der ramp is zeker nog niet geschreven en
een nader onderzoek is ^ringend noodzakelijk.
Wy staan voor een grote taak. Moge *de
geestdrift waax*mee men hielp in de eerste ure
zich bestendigen en ons volk de moed behou
den om ons zwaar geteisterde land tot nieuw
leven te wekken
