Dijkwerker staat alom op de bres Terug in geschonden dorp - nu maar één doel: opbouw Joodse kinderen werden ontvoerd Hulp blijft overstelpend, in en buiten ons land Een geloofskwestie Zeshonderd mannen staan voor droeve chaos in Nieuwe Tonge Situatie in de Zuidhollandse polders Delfland wil schade zelf dragen ...en denkt: die en die is er niet meer. Bronnen van het fonds HET VRIJE VOLK VRIJDAG 13 FEBRUARI 1953 .-.iGlNA 3 (Van onze correspondent) Er is In Frankrijk nog geen enkele opheldering In de zaak der twee ontvoerde Joodse kinderen Finaly. Deze twee jongens, wier ouders in een Duits concentratiekamp overleden zijn, moesten volgens een beslissing van de rechtbank aan de familie in Israël worden teruggegeven. Mej. Brun, hun katholieke opvoedster, die hen clandestien heeft laten dopen, verzette zich daartegen, daarin bijgestaan door de moeder-overste van het katholieke internaat Notre Dame-de-Sion. Beide vrouwen bevinden zich in arrest, doch weigeren hardnekkig te zeggen, waar de ontvoerde kinderen zich bevinden. Het opzienbarende stilzwijgen vani de kerkelijke autoriteiten in Frank rijk is thans in zoverre verbroken, dat een redacteur van de katholieke „Croix" er het zijne van heeft ge zegd. Hij is wel is waar nog geen autoriteit en hij spreekt niet namens de Kerk, maar zijn eerste commen taar doet toch wel de wenkbrauwen fronsen. De Kerk, zegt deze redacteur van „la Croix", heeft altijd formeel de doop van Joodse kinderen tegen de wil der ouders verboden. Maar naast de juridische kant is er toch ook nog wel een morele. De Kerk waakt im mers over het geloof en over het eeuwig welzijn van de mens. Door de doop heeft de Kerk in geestelijk opzicht een christen ter wereld gebracht en dat geestelijke moederschap legt haar plichten op. De Kerk is volmaakte gemeenschap, die haar gezag doet gelden over hen, die door de doop tot haar ledematen behoren. Smartelijk geval Er kunnen zich echter omstandig heden voordoen, omstandigheden van tijd en plaats, van klimaat, van keus tussen twee kwaden, van eerbied voor de burgerlijke wet, van vredeversto ring in de maatschappij, die het wenselijk maken, dat aan dit begin sel niet al te gestreng de hand wordt gehouden. Maar men kan zich, vervolgt de schrijver in „la Croix", ook op een volkomen natuurlijk, psychologisch of opvoedkundig standpunt stellen. Dan heeft men, in het geval van de Dan heeft men. in hte geval van wel zeer bijzonder smartelijk geval. Moeten deze katholieke kinderen andermaal worden afgestaan? Met wat voor doel en met wat voor mo tieven? De kinderen zijn thans 11 en 12 jaar. Men houde er rekening mee, wat. zij op het ogenblik zijn (bedoeld wordt: katholiek; corr.» en met wat voor liefde zij zijn opgevoed, uit vaar gered en aan welke liefde zij hun leven hebben te danken. Oproep Intussen heeft nu ook de katho lieke geestelijkheid zich over de kwestie uitgesproken. De bisschop van Grenoble heeft in overleg met de aartsbisschop van Lyon de vol gende brief gepubliceerd. „Mgr Caillaux, bisschop van Gre noble, in overleg met Z.E. kardinaal Gerlier, aartsbisschop van Lyon, richt zich hierdoor tot ieder, tot iedere religieuze of leken-groep. die iets weet omtrent de verblijfpaats van de kinderen Finaly of die hier over inlichtingen zou kunnen ver strekken. Hun wordt formeel ver zocht zich met of zonder bemiddeling bekend te maken, hetzij bij de rech terlijke macht, hetzij op andere wijze. Door het verstrekken van in lichtingen als antwoord op dit be roep behoeft niemand zich zorg te maken". Men vermoedt algemeen, dat deze brief gepubliceerd is na overleg met het Vaticaan. Hoe dit ook zij afgewacht moet worden, wat het resultaat van deze oproep zal zijn. Op de gearresteerde moeder-overste van het internaat Notre Dame de Sion en op mej. Brun. aan wier hoede de twee Joodse kinderen in 1942 waren toevertrouwd, heeft de brief tot dusver nog geen enkele uit werking gehad, want beiden volhar den in een zwijgzaamheid, die zelfs hun advocaten verbaast. „ERGENS" op Overflakkee hebben deze soldaten een bést slaapplaatsje ontdekt: twee bedden in een meu- belmagazijn. Dat het om hen heen wat vol staat, kan hun niet deren: zodra zij de wapne dekens over de oren hebben getrokken, slapen ze. En hoe! Na al dat harde werken. Langzamerhand komt in de rampgebieden enige tekening in de herstelwerkzaamheden en alom is men bezig de eerst- noodzakelijke herstellingen aan te brengen. Als de weersomstandigheden de mannen van de Provinciale Water staat geen parten spelen, zal per 1 Maart een kwart van het over stroomde deel van Zuid-Holland droog zijn. Dat betekent, dat van de zestig duizend hectare, die over stroomd werden, er vijftien duizend weer bewerkt kunnen worden. De verwachting is verder dat op 1 Juli de helft van het verdronken land zal zijn heroverd en men hoopt vóór 15 October als de winters ,or- men zeer aanstaande zijn het ge hele gebied ook Goeree cn Over- flakkee weer hecht in handen te hebben. In het waterschap DeHoeksche Waard worden thans de polders De Mijl, Groot Koninkrijk. Het Nieuwe- land en Nieuw-Bonaventura met kracht bemalen. Het water is in dit gebied al ongeveer 65 cm gezakt. Ook tracht men door bemaling van de Oost- en West-Zomerlanden de Boonsweg als verbinding tussen het eiland en Rotterdam weer zo spoedig mogelijk in berijdbare toestand te brengen. Veel binnendijken kapot In De Hoetsche Waard zijn overi gens in de hoofdwaterkering 22 ga ten in de dijken en bovendien zijn er nog tal van zwakke plekken ontstaan. Daarnaast zijn nog talrijke binnen dijken doorgebroken en ernstig be schadigd. Ongeveer 8700 ha van het water schap, dat is veertig procent, heeft thans geen dijkbescherming. Van de overige zestig procent staat nog eens In een voltallige vergadering van het hoogheemraadschap Delfland heeft de dijkgraaf, mr dr Th. P. J. A. Dolk, een samenvatting gegeven van de schade in Delfland, die een ton bedraagt Uit de vergadering werd het voorstel gedaan om deze schade geheel voor eigen rekening te nemen, ongeacht de mededeling van de rege ring, dat het rijk de schade aan de buitenwaterkeringen geheel zou be kostigen. De dijkgraaf verklaarde namens de hoogheemraden, dat het voorstel een geste jegens de zwaarbelaste schat kist is. welke waardering verdient. Het voorstel werd aangenomen. Over het algemeen echter is de financiële toestand van de water schappen slecht, zodat het initiatief weinig of geen navolging zal of kun nen vinden bij andere waterschappen. (Van een speciale verslaggever) Evert van het Hof is in zijn dorp Nieuwe Tonge terugge keerd. Door de radio op zijn evacuatie-adres in Vlaardin- gen heeft hij gehoord, dat zijn burgemeester alle mannen tus sen 21 en 55 jaar terugroept. Daarom heeft hij zijn koffer tje gepakt en is meteen op weg gegaan. Nu loopt hij dus op hoge laarzen over de modderige Molendijk in Nieu we Tonge. Links en rechts ziet hij skeletten van half ingestorte huizen. Hij leest de naambordjes en denkt: die en die is er niet meer. Voordat hij het oude-mannen- en -vrouwenhuis, het tijdelijke gemeentehuis, binnen gaat om zich te melden, rijdt hem een vrachtauto voorbij met vijf ruw houten doodkisten. Evert van het Hof. die met zijn vrouw en twee kinderen gered is. weet niet. wie die doden zijn, maar hij heeft ze gekend, al zijn ze hem op dit ogenblik onbekend. Zijn gezicht staat strak als hij het geïmproviseerde gemeentehuis bin nenstapt. Binnen ziet hij zijn buren, zijn vrienden en andere bekenden. Ook zij hebben gehoor gegeven aan de oproep van burgemeester Van Hofwegen. „Kerel, hoe maak je het", zegt iemand. Er worden handen geschud. Evert van het Hof, de gemeentebode van Nieuwe Tonge, is weer in zijn eigen kleine, maar zo veranderde wereld teruggekeerd. Hij staat te wachten tot de ambte naar' van de secretarie ook hem weer op de lijst van de bevolking heeft ge zet. Intussen leest hij de teksten, die de wanden van het oude-liedenhuis sie ren. „Aangaande de dagen onzer jaren, daarin zijn zeventig jaren, of zo wij zeer sterk zijn tachtig jaren: en het uitnemendste van die is moeite en verdriet." In fraaie krulletters op zwart fluweel staat het er. Evert van het Hof denkt over die woorden na. „De dagen der jaren" van <je ongeveer vijf en zeven tig. mannen, vrouwen en kinderen, zwakken, sterken en zeer sterken, die de vloed van 1 Februari niet over leefd hebben, waren kort en Evert van het Hof begrijpt de diepe zin van de tekst aan de wand niet. Maar de stem van de ambtenaar der belang. Ik hooD. dat alle ellende en narigheid ons «én ding geleerd heeft, namelijk <2*t de mensen el kaar beter hebben- eren begrijpen." Dan loopt hij door. Hij gaat kijken hoe ver het water op het. Kortewegje, waar zijn huis nog overeind staat, ge zakt is sinds hij uit het dorp is weg- haalt hem uit zijn gepeips. Hij en driehonderd andere mannen uit Nieuwe Tonge zijn gekomen om te werken. Over enkele dagen zal hun aantal gegroeid zijn tot zeshonderd flinke, weer uitgeruste mannen, die de door gestane ellende niet vergeten zijn, maar slechts één doel hebben: Nieuwe Tonge weer op te bouwen. De burgemeester van het eens 2200 inwoners tellende dorp op Zuidoost- Flakkee heeft een Rotterdams archi tect alvast opdracht gegeven een plan voor een nieuw Nieuwe Tonge te ontwerpen. Opruimen en pompen Maar voor Evert van het Hof en zijn zeshonderd dorpsgenoten ligt eerst een andere taak gereed: het op ruimen van de chaos, het leegpompen van de huizen, het afbreken van de ruïnes van twee derde van alle hui zen in het dorp. Hoe hij daarover denkt? Wij vra gen het hem. als hij op de Molendijk door de verbrijzelde voorgevel van 'n woning naar binnen kijkt. „Als we allemaal de handen flink uit de mouwen steken, komen we er wel" doorheen. Waar ik vannacht slag pen moet, weet ik niet. De 38 millioen gulden, die tot nu toe bij het Nationaal Rampenfonds, zijn binnengekomen, werden als volgt geschonken: particulieren 10 mil lioen, bedrijven en bedrijfspersoneel 15 millioen. verenigingen, stichtingen en kerkgenootschappen li millioen. overheid en overheidspersoneel 4 millioen, scholen ƒ200.000, collectes 6 millioen, pers ƒ500.000, buitenland 800.000. Het fonds keert uit bij een natuur ramp van algemene aard. Maar ook bij regionale of plaatselijke rampen (Peelbranden, stormschade, hagel- schade, kleine overstromingen) WEER NIEUWE HULP. De burge-\die kort te voren met zijn helicop- meester van Den Bommel en een I tére op Overjlakkee is aangekomen. Nederlandse Marine-officier in ge- Kaarten worden bestudeerd om de sprek met de Engelse Genie-officier,' oriëntatie te vergemakkelijken. Boekhouder spoorloos, kastekort 18.000 De directie van de Hilversumse Rij- wielfabriek aan het Achterom in Hil versum deed gisteren de verrassende ontdekking, dat een boekhouder van het bedrijf, de 29-jarige B. uit Bussum al bijna twee maanden voortvluchtig is, vermoedelijk met een bedrag van 18.000 aan kasgeld. Eind vorig jaar verdween B. spoor loos. Men schreef dit toe aan het feit, dat de man, naar bekend was, reeds geruime tijd ernstige huwelijksmoei lijkheden had. Uit de boeken zou ge bleken zijn. dat B. reeds maanden cheques vervalste, daardoor een „spaarpotje" van 18.000 wist te kwe ken en met medeneming van dit geld tenslotte is verdwenen. Waar B., naar wie nu door de po litie wordt gezocht, zich bevindt, is niet bekend. De mogelijkheid wordt evenwel niet uitgesloten geacht, dat hij naar Oostenrijk is vertrokken, waar hij dikwijls zijn vacanties door bracht. Zaterdag zal de Britse minister van Binnenlandse Zaken, Sir David Max well Fyfe een vlucht boven het nood- gebied maken om zich op de hoogte te stellen van de organisatie van het herstelwerk. Dit met het oog op eventuele identieke maatregelen, in Engeland te nemen. HOE ZIELIG staat het huisorgel temidden van de vrrakstukken, die in de buurt van Den Bommel zijn aangetroffen. Jarenlang was het de trots van een gezin; veel meer dan wat wrakhout is er niet meer van 84 millioen schade De schade aan motorvoertuigen in het rampgebied wordt door de Eigen Vervoerders Organisatie geschat op ongeveer 84 millioen gulden. De E.V.O. heeft de minister van Verkeer en Waterstaat in overweging gegeven, bijzondere maatregelen te treffen voor berging van motorvoer tuigen. Bovendien zou het gewenst zijn, zegt de E.V.O., daarna wagen en motor speciaal te laten reinigen, zo mogelijk onder leiding van de be treffende rijksinspecteur van het Verkeer. Maatschappelijke In overleg met het ministerie voor Maatschappelijke Zorg zijn maat schappelijke werksters gestationneerd in Leidschendam, Wateringen, De Lier, Monster, 's-Gravenzande, Den Briel, Nieuwe Tonge, Klaaswaal, Slie- drecht en Middelhamis. Deze maatschappelijke werksters zijn veelal geleend van grote bedrij ven; zij adviseren évacué's in alle nieuwe gerezen problemen, ook ten aanzien van huisvesting. Deze maatschappelijke werksters zijn. vrijwilligers, die om de veertien dagen zullen worden afgelost. Nog: steeds stroomt de hulp voor de rampgebieden binnen, in geld en goederen, uit bin nen- en buitenland. Bij het Nederlandse consulaat- generaal te Dusseldorp is tot nu toe 90.000 gulden gestort, bij de Nederlandsche Bank voor Zuid-Afri- ka in Hamburg is al 81.900 gulden voor de slachtoffers van de ramp binnengekomen. Het casino van de bij Hamburg ge legen Duitse badplaats Travemün- d e heeft aangeboden, gedurende vier weken onderdak te bieden aan vijftig kinderen van tien tot veertien jaar uit de overstroomde gebieden van Nederland, Groot-Brïttannië en Bel gië. De W e s t b e r 1 ij n s e voetbalbond heeft 25 Nederlandse kinderen uitge nodigd voor een veertiendaags ver blijf in het vacantiehuis aan de rand van de stad. De Centrale Raad der Joden in Duitsland heeft, de Joodse gemeenten opgeroepen tot hulpverlening aan Nederland. Uit P a r ij s zijn Vrijdag drie vrachtauto's met kleding naar Neder land vertrokken. Voor een bedrag van bijna 30.000 gulden is in drie dagen binnengekomen na een oproep van het dagblad „Paris-Nonnandie" in Normandië. De Suezkanaal-maat- schappij heeft de Nederlandse ambas sade in Parijs 50.000 gulden gestuurd. Griekenland wil 300 Neder landse kinderen uit de getroffen ge bieden opnemen. Het is de bedoeling ze onder te brengen in de kinderstad op het eiland Rhodos, die onder auspiciën staat van koningin Frede- rika. De hulpactie in Zweden heeft ongeveer acht millioen gulden aan geld en goederen opgebracht en in Noorwegen is voor getroffen ge bieden in Nederland. België en Enge land thans 1,5 millioen gulden in contanten en bijna 400.000 gulden in goederen binnen. Ook buitenlandse voetbalbonden zijn in actie gekomen: de Franse voetbalbond verzamelde bij een extra wedstrijd 2.500 gulden, de West- d u i t s e voetbalbond heeft 9.000 gul den overgemaakt en de Italiaan se voetbalbond 6.000 gulden. De vorst van Monaco heeft 20.000 gulden bijgedrag?n en van het andere eind van de wereld, van Manilla op de Philippijnen is ruim 5.500 gulden toegezegd. Via de Nederlandsche Bank heeft de Nationale Bank van België 100,000 gulden afgedragen en de Deense Nationale Bank 10.000 gul den. De Nederlandsche Bank zelf heeft 250,000 gulden in het Na tionaal Rampenfonds gestort. Dankbaarheid uiten Dit zijn slechts enkele grepen. De stroom is en blijft overstelpend. Vele Nederlanders zouden zo graag iets terug doen. Dat dachten ook tien leden van de Nederlandse ambassade te Londen. Zij hebben nu aangeboden dit weekeinde te helpen bij het dich ten van dijkbreuken in Oost-Enge- land als erkentelijkheid voor de Britse hulp aan Nederlandse getrof fenen. Ook in Nederland zelf blijft de hulp binnenkomen. In Arnhem, waar men een millioen wil opbrengen, heeft men nu al de negen ton bereikt. Doetinchem heeft voor het ge adopteerde Middelharnis al ruim een half millioen gulden in natura bijeen gebracht. In contanten heeft men bovendien nog bijna 60.000 gulden verzameld. In De Lier heeft een huis-aan- huis-coilecte 15.700 gulden opgebracht en een collecte in de kerken 7800 gulden. Dat is 23.500 gulden in een gemeente met slechts 4500 inwoners. De drie N.SJP.-fabrieken in Hilver sum, Huizen en Den Haag hebben thans 125.000 gulden bijeen. Tiendui zend gulden heeft de militaire belan genvereniging van beroepsschepelin gen bij de Zeemacht overgemaakt. Eenzelfde bedrag zal de gemeente Lienden in de Betuwe afdragen Bovendien kwamen de raadsleden overeen hun presentiegeld van de middag, waarop tot steun werd be sloten, eveneens ter beschikking te stellen. De werkgevers in de metaalnijver heid schatten, dat een actie in hun kring ongeveer 100.000 gulden zal op leveren. Ten slotte heeft de vereniging voor huismuziek besloten een inzameling te organiseren van muziekstukken en -instrumenten voor dat deel van de getroffenen dat „gewénd was een deel van de vrije tijd te besteden het maken van muziek". 7700 ha geheel of gedeeltelijk onder water wegens overslag, kwelwater en neerslag. Het resterende deel wordt trouwens col: nog bedreigd en met man en macht zijn daarom verschillende hulppompen en hevelinsta-llaties ge plaatst. Eind Februari vallen de polders Buitenland van Barendrecht en Zuidpolder op IJselmonde droog. Het grote gat in de buitendijk is gedicht. Het gat in de dijk van het Land van Roon wordt op het ogenblik vol zand gespoten en zal over veertien dagen gesloten zijn. Midden Maart is het gehele eiland droog. De Alblasserwaard en de Krimpe- nerwaard liggen weer veilig binnen hechte dijken. Begin Maart sullen de landerijen zijn verlost van de wateroverlast. Hoewel er nog geen diepgaand on derzoek is ingesteld, neemt men aan, dat de dijkbeschadigingen bij Tien- gemeten mee zullen vallen, om dat het eilandje tamelijk hoog ligt. In de loop van de volgende week zal ook daar het- herstel aangepakt worden. Tot over de helft Onmiddellijk nadat de storm was uitgeraasd, zijn dijkwerkers en hulp troepen op het eiland Rozenburg aan het werk gegaan. Het eerst be gonnen zij aan het gevaarlijke gat in de Waterwegdijk. Dat is thans geslo- I ten. De overige dijkbeschadigingen langs Waterweg en zee leverden wei nig gevaar op. Men is begonnen in het gevaarlijke gat een schip van meer dan twintig meter (een „Westlander") te laten zinken. Het gedeelte dat toen nog overschoot, werd opgevuld met zink- stukken. Op deze barricaden werden zandzakken geplaatst, vrachtwagens brachten zand aan en een bulldozer deed de resthet gat was provisorisch gesloten. De herstelwerkzaamheden aan de slechts enkele jaren oude dam in de Brielsche Maas zijn in voilé gang. Die dam heeft het geweld van storm en golven doorstaan, maar het l:ad niet veel langer moeten duren. In het midden van de dam, tussen Rozenburg en Voorne, vraten de overstormende golven de dijk tot over de helft door, maar de fundamenten bleven onaangetast. Schepen voeren thans rijshout aan, dat op de wonde plekken wordt ge legd. Ander materiaal is onderweg en over enkele weken zal de Brielsche Dam weer even hecht zijn als voor de stormramp. Op het dorpspleintje van Zuid and op het eiland Voorne en 1 u 11 e n staan bussen geparkeerd. Elke morgen brengen ze hier 200 dijkwerkers die samen met 150 dorps bewoners tot de late avond aan de dijken zwoegen. Het enige lichtpunt is hier. dat over een week of drie de polder Velgers- dijk weer droog zal vallen. Maar nie mand weet nog hoe lang het zal du- len voordat de polder Zuidland en de Oudehoornse polder weer van het water verlost zullen worden. Eerst moet het grote gat, waarin schepen tot zinken worden gebracht, weer helemaal dicht zijn. Het is 65 meter lang en vijf meter diep. Vier millioen gulden schade alleen in Zuidland, dat is een voorzichtige raming. In dit bedrag zijn niet de kosten van dijk- en wegenherstel be grepen. Op Overflakkee zullen over een dag of vijf de meeste binnendijken hersteld zijn. Maar vermoedelijk zal men pas half Maart goed kunnen be ginnen met het herstel van de Klin- kerlandse Zeedijk bij Herkingen, die over een grote lengte is weggeslagen, vertelde Flakkee's dijkgraaf, ir J. B. M ij s. Tot- dat moment hebben we geen absolute zekerheid, dat de pol ders langs Dirksland niet overstro men, aldus de dijkgraaf. Kanalen nodig... De grote moeilijkheid bij het dich ten van de zeedijk is echter, hoe men het materiaal op de bestemde plaat sen krijgt. Om de zuigers en bagger machines naar de bressen in de zee dijk te dirigeren, zullen veelal eerst kanalen in de zandplaten langs de kust moeten worden gegraven! Men hoopt eerst de polders rond Goedereede en Ouddorp droog te leg gen, waarna de volle aandacht ge richt zal worden op het enorme watercomplex tussen Middelliarms. Dirksland, Oude Tonge en Den Bom mel. Ondertussen wordt ook gewerkt aan de polders bij Stellendam. In de badplaats Domburg op Walcheren heeft de stichting „Badplaatsbelangen Domburg" Don derdag geconcludeerd, dat het ko mende seizoen een normaal verloop kan hebben. Badgasten zullen nor maal onderdak kunnen krijgen. De duinstrook was wel ernstig be schadigd en de badcabines en het strandrestaurant. gingen geheel ver loren. De schade zal echter tijdig hersteld zijn. BEURZEN OPEN - DIJKEN DICHT Zaterdagavond van kwart over acht tot tien urn* zal de tweede uitzending van de vijf samenwerkende omroep verenigingen worden gegeven voor de actie „Beurzen open dijken dicht". Het gehele programma zal tevens worden uitgezonden door de Neder landse Televisiestichting. De uitzen ding is in de grote KRO-studio. Medewerkenden zijn De Zaaiers, Het Matrozenkoor van Theo van Elferen en een aantal solisten.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 3