Liilc
Sociale Zaken regelt uitkering aan
4200 gezinnen van evacué's
#9r
©i
Ijker
KIWt
Kleine Comedie
Het Arbeidsrecht en de Gerechtigheid
„Climax van lastercampagne",
zegt Israëlische regering
De berechting van diefstal Wj
gelegenheid van watersnood
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1953
ROTTERDAMSCH NIEUWSBLAD
TWEEDE BLAD - PAGINA T
beurzen betreft, een fiere victorie-aria
kraaien. Verleden jaar waren er twee meu
belbeurzen, tegelijkertijd, één te Amster
dam en één te Utrecht. Vandaag is er al
leen Utrecht.
De beurs is groter geworden. De belang
stelling blijkt boven verwachting te zijn.
In ons blad werden reeds allerlei bijzon
derheden over de bgurs vermeld en andere
zijn op komst. Hier dus enkele algemene
aspecten.
Algemeen en niet onbelangrijk. In de
meubels vindt men immers iets van het
wezen van een tijdperk terug. Omgekeerd
neemt de mens wat van de omgeving, dus
ook wat van de meubels over.
Afgaande op wat de meubelbeurs te
Utrecht leert, kan men dan zeggen, dat wij
in enkele opzichten waarschijnlijk eenvou
diger en eerlijker worden, m.a.w. dat wij
ons minder anders willen voordoen dan we
zijn.
Nu .alweer vrij veel jaren heeft de meu
belbranche enkele neigingen vertoond, die
een andere richting uitwezen. Het zoge
naamde old-finishmeubel suggereerde met
allerlei, overigens zeer doorzichtige, trucjes
iets. wat er helemaal niet was. Old-finish
scheen een triomf van de schijn. Het wilde
oud lijken, maar was splinternieuw en ook
gekunsteld. Of het werkelijk mooi of lelijk
is, laat Kijker hier buiten beschouwing.
Daarover valt immers niet te twisten, ge
lijk bij alle kwesties van smaak. Vast staat,
dat het niet was, wat het wilde schijnen.
Op de meubelbeurs was nog heel wat in
deze stijl te zien, maar naar Kijkers stellige
indruk al belangrijk minder dan verleden
jaar. Het genre verliest terrein. En dat niet
tot spijt van de mensen, die met de ont
wikkeling van de meubelstijl beroepsmatig
hebben te maken.
Wat vandaag op de beurs is te zien, komt
over een tijd in de winkels en weer over
een tijd algemeen in de woningen. De beurs
geeft de koers aan. Die koers is meer recht
door zee dan vroeger. Hetzelfde merkt men
op bij de imitatie-gothiek, die nu bepaald
niet het toppunt van logica kon heten en
dus heel waarschijnlijk met iets werkelijk
smaakvols weinig van doen had. Deze na-
maak-stijl heeft op de beurs van 1953 heel
wat minder aanhangers dan op die van ver
leden jaar. Iets, dat Kijker zeker niet als
een achteruitgang beschouwt. Daartegen
over ontwikkelt f.ich weer een mode van
„gebeeldhouwde" panelen, die ook al weer
niet zijn, wat ze schijnen, omdat het eigen
lijk een soort machinaal beeldhouwwerk is,
dat zeer weinig met de oude kunst der
houtsnijders heeft te maken.
Er komt een nieuwe meubelstijl op. Een
voudig. Niet opdringerig, vooral niet op
dringerig. Doorzichtig. Berekend op een wat
intens gebruik. Het kan overal tegen, al
zou men dat op het eerste gezicht niet eens
altijd zeggen. Het zijn de meubels voor
mensen, die weinig ruimte en misschien
nog minder tijd hebben. Maar wel weer
kinderen. Vandaar, dat die zo lichte, mo
derne meubels tegen een stootje kunnen.
Geen overbodig materiaal. Wel duurzaam.
Vaak met verschillende, mogelijkheden
toepassing. Het meubel staat er vooral om
dienst te doen en als kijkspel vervult het
een zeer bescheiden en vooral beshst niet
storende rol..ALtnet al een vrij eerlijk spel.
Ct^T^ên ontwikkeling, waarbij men
zich afvraagt: ..Hoe komt dat nu?"
Voor een deel is dit, althans naar Kijkers
mening, een gevolg van de propaganda, die
enkele instellingen en organisaties blijk
baar niet zonder succes hebben gevoerd
Men kan met zo'n propaganda, als men
haar volhoudt en niet dadelijk resultaten
verwacht, heel wat bereiken. Voor een an
der deel is het een kwestie van de vak
opleiding.
De vakopleiding in de meubelbranche is
natuurlijk niet van vandaag of gisteren. Zij
is er altijd geweest. Maar pas sinds de ves
tigingswet ruim tien jaar geleden voor deze
branche van kracht werd, en honderden
voor de noodzakelijkheid werden gesteld
een opleiding voor het middenstandsdiploma
te volgen, is de vakopleiding in deze bran
che met sprongen vooruit gegaan. Vaklui,
zeer goede zelfs, zijn er heus wel altijd ge
weest. Doch er waren ook wel lui in het
vak, die geen vaklieden waren, ofschoon ze
er gaarne voor doorgingen. Een opleiding
hadden zij niet of nauwelijks gehad. Van
warenkennis hadden zij geen flauw benul.
Van tekenen, van stijl wisten zij niets af.
Toch waren zij in veel gevallen de advi
seurs van het publiek. De leverancier is
gewoonlijk de raadgever, vooral bij artike-
I len als meubels, woningtextiel en derge
lijke, waarvan de leek moeilijk de kwa'li-
teit,kan beoordelen.
Tftans moeten vaklui, üie zich in deze
branche tjjllen vestigen, wel degelijk een
grondige opleiding doormaken, willen zij
de noodzakelijke diploma's halen, De Ves
tigingswet Kleinbedrijven heeft aldus niet
alleen een typisch sociale werking, die de
beoefenaren van een ambacht beschermt, zij
heeft ook nog culturele gevolgen, waarvan
NA VIER DAGEN VAN HOOGSPANNING
Vergoeding voor kwartiergevers en f
zakgeld voor evacué's
DAGTARIEVEN
In vier dagen hebben de ambtenaren van de Dienst van Sociale Zaken aan de Oostzee
dijk, onder leiding van de heer L. C. Prul, ongeveer 4200 gezinnen, die uit de noodgebieden
waren gevlucht en in Rotterdam een tijdelijk onderdak hadden gevonden, verwerkt. Dat
„verwerken" wil zeggen, dat de ambtenaren de mensen, die zich bij de afdeling bevolking
van het Stadhuis hadden laten inschrijven, registreerden en volgens de regeling voor ƒ1.25 per dag meer gegeven,
oorlogsslachtoffers van 1940—1945 geld uitkeerden om de eerste onkosten te bestrijden.
Behalve geld-, kregen zij ook een kaart mee, waarop het adres van het uitbetalingslokaal
stond, waar zij zich moesten melden voor een volgende uitkering.
De vergoeding voor huisvesting met s
voeding ziet er als volgt uit:
1 persoon 2.50 per dag 5
2 personen 4.50 per dag
3 personen ƒ6.25 per dag s
4 personen 7.75 per dag S
i 5 personen 9.per dag 5
5 Voor iedere volgende persoon wordt 5
(Advertentie)
In KING pepermunt proeft U muf dan
tn de vonn van een verfijnde lekkernij
hetzelfde natuurproduct; dat door dc eeuwen
heen in de geneeskunde is gebruikt als middel
ter opwekking en verkwikking.
de natuurzidvere
De natuur is
niet te verbeteren
-r/nuft
-;jf pep*
Controle bij huisbezoek
Thans is een regeling van kracht gewor
den, welke tegemoet komt in de financiële
nood van hen, die in verband met de ramp
niet zelf in hun onderhoud kunnen voorzien.
Deze rampslachtoffers zijn verdeeld in vier
groepen:
degenen, die in verband met de ramp niet
in staat zijn voor hun gezinnen in het
levensonderhoud te voorzien of in dat
van de gezinnen, waarvoor zij kostwinner
waren:
b degenen, die niet in staat zijn in hun
levensonderhoud te voorzien door het om
het leven komen van het gezinshoofd of
de kostwinner, van wie zij afhankelijk
waren;
degenen, die in verband met de ramp
geen (al of niet verplichte) onderhouds
bijdrage meer ontvangen van persoden
van wie zij voor tenminste 75®m> afhanke
lijk waren;
d degenen, die in verband met het onbe
woonbaar* worden van hun woning of
uit vrees daarvoor hun woning hebben
verlaten en zolang zij daarheen niet kun
nen terugkeren geheel of gedeeltelijk
niet in staat zijn in hun levensonderhoud
te voorzien.
In verreweg de meeste gevallen genieten
Sociale hulp wordt
gecoördineerd
De hulp, welke van alle zijden, zowel
door particulieren, instellingen, bedrijven,
diensten en ook door het buitenland wordt
en is aangeboden ter leniging van de ramp
zalige gevolgen van de watersnood, heeft
de laatste dagen zulke grote en bovendien
ook veelsoortige afmetingen aangenomen,
dat de minister van Maatschappelijk Werk,
in overleg met zijn ambtgenoot van Binnen
landse Zaken, besloten heeft de sociale
hulpverlening te coördineren.
Deze coördinatie is in handen gesteld van
de commissaris van de Koningin in Zuid-
Holland, mr L. A. Kesper. Deze nu heeft de
uitvoering van de sociale hulpverlening,
alsmede de coördinatie van alle hulp
verlenende organen op dit sociale terrein,
opgedragen aan de Stichting voor Maat
schappelijk Werk in Zuid-Holland, Laan
Copes van Cattenburgh 46, Den Haag, tel.
115656, 180502 en 180358. Deze uitvoering
staat onder direct toezicht van de commis
saris der Koningin.
dc evacué's, die in Rotterdam zijn onder
gebracht -- ruim 11.000 van hun kwar
tiergevers huisvesting en voeding. Natuur
lijk brengt dit voor vele kwartiergevers, die
aanvankelijk slechts het hart lieten spreken,
nu financiële moeilijkheden- met zich mee.
Ook daarin voorziet de regeling door een
bepaald bedrag per hoofd per dag aan de
kwartiergever uit te keren. Dat geld wordt
wekelijks betaald aan de verschillende uit-
betaalkantoren van de Dienst voor Sociale
Zaken in de stad. Het geld wordt uitgekeerd
aan de evacué's, met dien verstande, dat bij
dc uitkering wordt gezegd, dat het geld be
stemd is voor de kwartiergevers. De evacué's
zijn verplicht het geld af te dragen.
Dat geldt natuurlijk niet voor het zak
geld, dat aan de evacué's wordt verstrekt.
Bij gebleken behoefte wordt aan evacué's
van 18 jaar en ouder 3.— toegekend en
aan personen beneden 18 jaar 2. Daarbij
zal met eigen- en gezinsinkomen rekening
worden gehouden.
Gisteren 7.jjn ambtenaren van de Dienst
van Sociale Zaken begonnen met het afleg
gen van huisbezoeken. Daarbij vertellen zij
ook aan kwartiergevers, dat het geld, dat
door de evacué's aan de uitbetaalkantorcn
wordt afgehaald, behoudens het zakgeld, is
bestemd voor de kwartiergever. De evacué s
wordt dringend verzocht als zij naar hun
eigen plaats vertrekken, of verhuizen, daar
van aangifte te doen bij de afdeling Bevol
king van het stadhuis, zodat niet veel werk
voor niets behoeft te worden gedaan!
(Advertentie)
de wetgever zestien jaar geleden waar
schijnlijk niet heeft gedroomd. Want als een
vak op hoger peil wordt gebracht en dat
gebeurt worden bij een branche als het
meubelvak de producten van een beter ge
halte. Zij worden meer doordacht.
Wanneer, zoals nu gebeurt, een grote fir
ma in woningtextiel enz. een keurig „stu
dieboek" uitgeeft met allerlei stalen, waar
bij van alle materialen, die bij de woning
inrichting voorkomen het zijn er heel
wat! de bijzonderheden worden gegeven,
dan wordt niet alleen de warenkennis van
dp cursisten groter, maar ook het besef van
hetgeen men met deze stoffen wel en niet
kan doen, zal groeien.
Voor het publiek is dat reeds van belang.
Voor de branche zelf is het uiteraard nog
veel voornamer. Wanneer men te Utrecht
wat door de dingen in de Jaarbeursgebou
wen probeert heen te zien, merkt men dui
delijk. dat er heus nog wel minder fraai
en smakeloos, om niet te zeggen lelijk spul
wordt gemaakt, soms ook zelfs onbegrijpe
lijk slechte meubels Kijker zag een uit-
trektafel demonstreren, waarvan de bladen
zo slecht aansloten, dat hij niet begreep,
hoe een fabrikant op een beurs met zo iets
voor de dag durfde komen maar ook
ziet men duidelijk, jjjat de vooruitstrevende
en tendenzén in de meubelindustrie
flink terrein winnen.
Evenals de kunststoffen. Het nylon kar
pet. de nylon loper en de nylon „pers" doen
via Utrecht hun intrede.
Het is de tijd van nylon en plastic. Tot
in de woninginrichting!
KIJKER.
TA.4T EEN MENS op den
duur zou gaan lijken
op zijn hond is natuurlijk
een fabeltje. Veeleer is
waar. dat menigeen zijn
facie zo geslaagd vindt, dat
hij er een hond met soort
gelijke trekken b\j kiest.
Waarschijnlijk onbewust
of maar ten dele.
Eigenaardig is ook de
voorkeur der mensen voor
bepaalde huisdieren. Hele
volksstammen zijn gek met
honden. Evenveel andere
met katten. Ik ken gezin
nen, waar ze dwepen met
witte muizen, olijk goedje,
dat zich sneller vermenig
vuldigt dan een kind kan
optellen. En ook vele fami
lies, die zweren bij een
aquarium vol vissen en
visjes.
Waarom kiest de een dit
dr ander dat? Weet u het?
Heel goede vrienden van
me houden hel met vo
geltjes. Allerlei soorten
prachtige zangers en pik
kers en fladderaars. Ik ben
er nooit achter kunnen ko
men waarom deze mensen
zo op vogels gesteld zijn.
Hoogvliegers zijn het niet
en muzikaal kun je ze met
de beste wil van de wereld
niet noemen.
Maar goed. als vogel kun
je daar genist binnen
vliegen, dan heb je het ge
schoten, dan ben je onder
dak voor je hele vogelle
ven. Net zoals dat kleine
vondelingetje. Ik was er
toevallig bij toen ze het,
een hele tijd geleden al,
opraapten. Een hoopje
naakfe en trillende ellende,
zó voor het ophappen door
de sloomste kat.
Dat beestje had nooit een
betere hand kunnen tref
fen ter bescherming als die
van mijn vrienden. Het
groeide dan ook erg voor
spoedig op tot een kranige
bastaard-nachtegaal, maar
door de al te tedere zorgen
was G\js (zo was hij, toen
hij een blijvertje bleek,
terstond gedoopt) wel een
tikkie verwend.
In een kooi hoefde Gijs
nooit te zitten. Zijn eerste
vliegoefeningen maakte hij
van het buffet af en zo
bleef hij zich vrij door de
kamer bewegen, tol ver
wondering van de kanaries,
die altijd een beetje
hautain door de tralies van
hun kooitjes naar die
straatjongen zitten te kij
ken.
Wat je noemt zingen kan
Gijs niet, maar hij heeft
wel een hele serie geluiden
tot zijn beschikking. Als u
het mij vraagt zijn het
niets dan scheldwoorden,
want zodra er een der ka
naries een rollertje ten
beste geeft, komt Gijs in
de weer. Hij gilt er dwars
doorheen, louter uit jalou-
zie, denk ik, gewoon jenge-
Heeft U ooit een karpet kun
nen kopen met garantie? Is
er ooit een fabrikant geweest
die zo overtuigd was van de
soliditeit van zijn product dat
hij een schriftelijke garantie
durfde geven? Neen, welke
prijs U ook wilde betalen,
een garantie heeft U nooit
gehad.
Maar een Tarzan karpet is
de enige uitzondering, want
een Tarzan bouclé karpet
van honderd vijf en zestig
gulden met op elk karpet de
originele garantiekaait, is
gemaakt van de beste- haar-
garens, daardoor kleurecht
en zó solide dat ongeacht
hoe groot Uw gezin ook is,
de fabrikant elk karpet ten
volle 5 jaar garandeert.
Zo'n karpet is een bezit, één
bonk soliditeit, een uitkomst
voor de grote gezinnen van
onze klanten.
Maar U moet het nu kopen,
(omdat door vertraging een
exportzending niet tijdig ge-
reedkwam) dan koopt U het
méér dan goedkoop.
len is het van het door en
door verwende jongetje,
dat niks van zijn broertjes
en zusjes kan velen.
Eigen schuld van mijn
vrienden: veel te gek zijn
ze met dat Gijsje. Gaat de
baas een brief zitten schrij
ven, dan komt Gijs naast
de inktpot zitten en hou
hem dan in dé gaten, want.
hij loert op het velletje
papier. Als je even niet
oplet grypt-ie het met zijn
snavel en vliegt er mee
weg en dan gaat-ie je bo-
ven op de kast zitten sar
ren.
Maar Gijs mag dat alle
maal, Gijs mag alles, om-
dat-ie de merkwaardigste
bastaardnachtegaal is, die
ooit uit het ei kwam. Ga
maar na; vóór Gijs zich te
slapen zet op een takje van
de kamerlinde, komt hij de
hele familie weltruslen
zeggen. Dan vliegUie van
het ene hoofd naar het
andere, geeft een paar pik
jes op je kruin als nacht
zoen en een zonderling ge
luidje af, één dat je over
dag nooit van hem hoort.
En nu zou het me een
lief ding waard zijn er
achter te kunnen komen
wat die kleine vlieger
daarmee zeggen wil. Als ik
hooggestemd ben, wil ik
er toel een innig dank
woord van het lieve dier
in horen. Maar het zal wel
gewoon, „maf ze" zijn.
DIOGENES.
Zaterdag
morgen koopt U
voor het eerst van Uw leven
een karpet met garantie, vol
200 x 300 cm. in 6 moderne
dessins, een Tarzan met 5
jaar garantie, niet voorJlé5
gulden maar
Ook tn extra grote maten
(250 x 350) te leveren.
Postorders onder rembours
WINKELCENTRUM BINNENWEG, Til291 SO
Inaugurale rede van prof.
mr N. E. H van Esveld
In een openbare senaatsvergadering in de
aula der Ned. Econ. Hogeschool te Rotter
dam. heeft mr N. E. H. van Esveld, voorzit
ter van de Raad van Arbeid, gistermid
dag het ambt van buitengewoon hoogleraar
in het arbeidsrecht, het sociaal recht en de
sociaal politieke verhoudingen, aanvaard
met een rede, getiteld: Arbeidsrecht en ge
rechtigheid. De inauguratie werd bijge
woond door leden van de Raad van Beheer
en het Curatorium der Hogeschool, Senaat
en studenten.
Alvorens zijn rede uit te spreken, wijdde
prof. Van Esveld woorden van grote waar
dering voor het werk en de persoon van zijn
voorganger, wijlen prof. B. C. Slotemaker.
wiens weduwe bij de plechtigheid aanwezig
was.
Prof. Van Esveld heeft een bezield plei
dooi gehouden voor een nieuwe bezinning
op de grondslagen van het arbeidsrecht,
dat naar zijn oordeel tot dusver alleen ge
kenmerkt wordt door de loondienst-verhou
ding en verzuimd heeft, zich rekenschap te
geven van de ethische achtergronden, m.a.w.
van de behoefte aan gerechtigheid als een
bewust doorleefde en toegepaste naasten
liefde. Rechtens is een onaanvaardbare
kloof ontstaan tussen arbeider en werkge
vers. In economische doelstelling is er een
tendens tot plaatsing van de loonarbeider
tegenover de ondernemer. Het bestaande
arbeidsrecht heeft tot dusver het weder
zijds wantrouwen niet weten op te heffen;
men kijkt teveel naar het verleden met zijn
scherpe sociale tegenstellingen en te weinig
naar het heden en de toekomst. Het ar
beidsrecht vertoont te weinig confrontatie
met de maatschappelijke ontwikkeling.
■aarin .de ondernemer niet langer de uit
buiter van vroeger is. die met het kapitaal
werd geïdentificeerd, maar veeleer de Eer
ste Arbeider in zijn bedrijf. Van de arbeider
zou men dan moeen verwachten een zelf
standige ontplooiing, een deelhebber aan
het „avontuur" der onderneming, opdat een
werkeenheid ontstaat, waarin op humane
basis gerechtigheid voor allen gelijkelijk
wordt benaderd. Een handicap bij het be
i-eiken hiervan, achtte de professor de fi
guur van d" „vertegenwoordiger" der loon-
•beiders. die immer zün beslissing of be
sluit oo een groeosoordeel baseert, waarbij
de kwantiteit zwaarder weegt dan de kwali
teit. Prof. Van Esveld zag als gevolg van
'ang van zaken een verwaarlozing van
de belangen der geschoolde -u-beiders en een
erstikking in de kiem van de olannen om
de belanden der arbeiders on langere" ter-
te dienen. Een lichtpunt in deze ont
wikkeling zal de professor in de geleideliike
•erbetering der sociale zekerheid, al arhtte
bii deze nog niet groot genoeg om te kun-
>n snreken van een sociale gerechtigheid
als basis van bet nieuwe autonome arbeids
recht. waarbii ook de kleine zelfstandigen,
een deo] de'- genen sionneerden en d° hoofd
arbeiders vlak hoven de loongrens dienen te
we-den betrokken.
Prof. Van Esveld, die vergezeld was van
ziin ouders en echtgenote, heeft na zijn rede
gerecipieerd in het gebouw der Hogeschool.
Balken en ander hout
uit watersnoodgebied
Een Poortugaler vrijgesproken,
de ander 2 maanden opgelegd
Voor de Politierechter stonden vanmid
dag terecht, verdacht van diefstal geduren
de de watersnood, de 20-jarige grondwer
ker P. de R. en de 42-jarige fabrieksarbeider
J. C. T-, beiden uit Poortugaal, dezelfden
wier zaak op 4 Februari j.l. naar de instruc
tie werd teruggewezen. Zij hadden 13 bal
ken en drie houten schotten, eigendom van
de landbouwer C. Vermeer te Hoogvliet, in
het watersnoodgebied opgevist en geborgen
in de kelder van de vader van De R., nadat
T. voor vervoer een wagen met paard had
geleend.
Het O.M. eiste tegen elk <Ier maanden
met aftrek. De raadsman, mr G. M. Blok,
concludeerde tot vrijspraak wegens gebrek
aan bewijs en vroeg de onmiddellijke in
vrijheidstelling van beide mannen, gezien
hun gunstige antecedenten.
De politierechter heeft T. vrijgesproken,
en zijn invrijheidstelling gelast.
Verd. De R. werd ter zake van diefstal
bij watersnood veroordeeld tot 2 maanden
gevangenisstraf met aftrek.
DE BREEK TUSSEN RUSLAND EN ISRAëL
Het Israëlische ministerie van Buiten
landse Zaken heeft de Russische verklaring
an de hand gewezen, dat de bomaanslag
op het Russische gezantschap te Tel Avïv
de reden was voor het afbreken van de di
plomatieke betrekkingen met Israël. Een
irdvoerde'r van het ministerie noemde
het besluit van Moskou „de climax van een
voortdurende campagne van openlijke
vijandigheid en kwaadaardige laster".
Een dergelijke campagne is de laatste
paar maanden gevoerd tegen de Zionis
tische beweging, het Joodse volk en Israël
met de bedoeling om de Joodse gemeen
schap in dc Sowjet-Unie te isoleren," aldus
de woordvoerder.
In diplomatieke kringen te Wenen ver
wacht men, dat Tsjecho-Slowakije en Po
len en de andere landen van het Sowjet-
blok binnenkort de diplomatieke betrekkin
gen met Israël zullen verbreken.
Waarnemers te Washington zijn van
mening, dat de Sowjet-Unie slechts naar
een aanleiding gezocht heeft en dat de
„koude oorlog" in hevigheid zal toenemen.
In Parijs meent men. dat een eh ander ge
volgd zal worden door een „versterking der
antisemietische campagnë in Oosteuropese
Dame»! Vooral nu
Hamea-Gelei voor Uw handen
landen". Hieraan, zo zegt men, liggen drie
punten ten grondslag:
1. Aanwezigheid van antisemietische ge
voelens in brede lagen van de Oosteuro
pese bevolking. 2. Een poging om in het
gevlij te komen bij de Arabische landen.
3. De vrees, dat de Joden zich, als cosmo-
politische groep, niet met communistische
gemeenschap assimileren.
Een lid van de Israëlische delegatie naar
de Verenigde Naties heeft Donderdag
tegenover Reuter verklaard, dat Israël in
de 24 dezer aanvangende zitting der Alge
mene Vergadering van de Verenigde Naties
het gehele vraagstuk van het antisemi
tisme in de landen van het Sowjet-blok ter
sprake zal brengen.
Pseudo-arts kreeg een
jaar met aftrek
De Haagse arrondissementsrechtbank heeft
Donderdag de laborant B. B. uit Leiden,
conform de eis van de officier van Justitie,
tot een jaar met aftrek veroordeeld.
B. heeft zich als arts voorgedaan en zo
binnen weten te dringen in het laborato
rium voor het Nederlands Instituut voor
Preventieve Geneeskunde te Leiden. Bij
zijn werkzaamheden in dit laboratorium
heeft hij microscopen, lenzen en andere
laboratorium-utensiliën weggenomen en
verduisterd.
door Mr H. M. E. TER HAAR ROMENY
vice-president van de Rotterdamse
Rechtbank
yOLGENS HET VERSLAG van de be
raadslagingen in de Tioeejfè Kamer
over de nota betreffende de toatersnood,
is de vraag gesteld waarom tegen plun
deraars niet de maximumstraf van zes
jaren wordt geëist; de minister-presi
dent zou hierop hebben geantwoord, dat
een onmiddellijke berechting van be
lang was en dat phtnderaars daarom
voor de politierechter werden geleid, die
slechts een maximumstraf van zes
maanden kan opleggen, en voorts, dat
het in deze zaak gaat om het stellen van
een afschriktoekkend voorbeeld en dat
daarom deze procedure wordt gevolgd.
Het maakt de indruk, dat dit verslag het
gesprokene of niet geheel juist öf niet vol
ledig weergeeft, want de zaak ligt wel iets
anders. Men heeft kunnen lezen, dat er nu
reeds verscheidene verdachten door de po
litierechter zijn veroordeeld, maar óók dat
reeds een verdachte heeft terechtgestaan
voor de meervoudige strafkamer der Recht
bank. Vanwaar dit. onderscheid?
Wanneer een diefstal, om bij dit misdrijf
te blijven, wordt ontdekt en de verdachte
bekend is, doet de politie het voorlopig on
derzoek. Zij is daarbij gebonden aan een
bepaalde tijd; zij hoort verdachte en getui
gen. neemt zo mogelijk het gestolene in
beslag en zij maakt van dit alles een proces
verbaal. Dit zendt zij naar de Officier var
Justitie, voor wie de verdachte wordt ge
leid.
Uit het proces-verbaal ziet de officier of
de zaak door de politie al of niet voldoende
onderzocht is kunnen worden. Is dit laatste
niet het geval, dan zal hij de zaak in han
den stellen van de Rechter-Commissaris
voor een gerechtelijk vooronderzoek, tij
dens welk onderzoek de verdachte óf in het
Huis van Bewaring kan worden opgesloten,
öf kan worden heengezonden. Is het voor
onderzoek, dat soms maanden tijd vergt,
gereed, dan krijgt de officier de zaak weer
terug; is het onderzoek van de politie wel
voldoende tot dit geval zullen wij ons
hier beperken dan is de zaak rijp voor
berechting.
Het is de officier, die dan uitmaakt of
hij de zaak aanbrengt bij de alleenrecht-
sprekende politierechter, dan wel bij de
meervoudige strafkamer, bestaande uit drie
rechters. Het rechtsgeding, zo schrijft de
wet voor. wordt voor de politierechter ver
volgd, indien naar het aanvankelijk oor
deel van de vervolgende ambtenaar de zaak
van eenvoudige aard is, bepaaldelijk ook ten
aanzien van het bewijs en de toepassing van
de wet, en daarin geen zwaardere hoofdstraf
dan gevangenisstraf van zes maanden het
maximum, dat de politierechter kan geven
dient, te worden opgelegd. Betreft het een
meef ingewikkelde zaak meent hij, dat
een zwaardere straf zal moeten volgen, dan
brengt hij de zaak aan feij de meervoudige
kamer.
TN NORMALE TIJDEN geeft deze keuze in
de regel geen moeilijkheden. Uit het pro
ces-verbaal van de politie, waaruit de offi
cier zijn dagvaarding opbouwt, waarin staat
wat hij de verdachte ten laste legt, blijkt
wel of de zaak van eenvoudige aard is en
door de politierechter kan worden afgedaan.
Kleine diefstallen, eenvoudige belediging,
mishandeling van niet ernstige aard. enz.
zijn zaken voor de politierechter, ernstiger
misdrijven komen voor de meervoudige
kamer
Maar bij het soort misdrijven, dat in deze
dagen gepleegd wordt, is de keuze voor de
officier minder gemakkelijk. Aan de ene
kant is het van groot belang, dat de be
rechting met het oog op de algemene pre
ventie zo snel mogelijk geschiedt, waarvoor
het geding voor de politierechter is aange
wezen. Aan de andere kant zal een straf
van zes maanden vaak niet zwaar genoeg
geacht worden. Er staat op het misdrijf van
diefstal bij gelegenheid van watersnood een
maximum gevangenisstraf van zes jaren;
de strafkamer kan tot dit maximum gaan,
de politierechter kan hoogstens zes maanden
geven.
Het is duidelijk, dat elk geval op zich
zelf zal moeten worden bekeken. Dief
stal is diefstalzal men zeggen, maar zo
eenvoudig is het niet! Het maakt groot
verschil of iemand in een verzamelplaats
als bijvoorbeeld tie Ahoy'-hal een paar
schoenen of een regenjas wegneemt, of
dat iemand speciaal op plundering in
verlaten huizen in geëvacueerde gebie
den uitgaat. Een vaste lijn is niet te
trekken, maar ik meen, dat de officier
in het eerste geval de zaak wel bij de
politierechter zal aanbrengen, in het
tweede geval bij de meervoudige kamer,
omdat dan sprake is van een veel ernsti
ger misdrijf. In ieder geval zullen zeker
niet alle zaken door de politierechter
worden berecht.
Het grote voordeel van behandeling door
de politierechter is ongetwijfeld, dat snel
recht kan worden gedaan, wat vaak een
betere uitwerking heeft dan een zwaardere
straf, die op een veel latere datum wordt
opgelegd.
Snel recht, inderdaad! Een, verdachte, die
op heterdaad op diefstal betrapt is, kan
vrijwel onmiddellijk voor de politierechter
worden geleid op een vereenvoudigde vorm
van dagvaarding en zonder dat de termij
nen, voor de strafkamer voorgeschreven,
in acht behoeven te worden genomen. De
behandeling ter zitting is veel eenvoudiger
en na de behandeling van de zaak wijst de
politierechter, in tegenstelling met de meer
voudige kamer, onmiddellijk mondeling
vonnis, waarbij hij de gevangenneming van
de verdachte kan gelasten. Deze kan dan
direct zijn straf gaan uitzitten als de officier
en hijzelf verklaren afstand te doen van
het recht van hoger beroep, waartoe de wet
hun de gelegenheid geeft. Een dergelijk
snelle berechting is bij d^ meervoudige ka
mer ten enenmale uitgesloten.
ZEEVAAR, dat er overijld te werk wordt
gegaan is er niet; daarvoor waakt de
wet. Immers, de politierechter is niet ver
plicht de zaak af te doen. Het kan zijn,
dat hij het onderzoek niet volledig vindt of
dat hij van oordeel is. dat de verdachte een
zwaardere straf verdient dan zes maanden.
Hij heeft dan de bevoegdheid de zaak te
verwijzen naar de meervoudige kamer,
welke dan de zaak opnieuw zelfstandig be
handelt. Ook kan de politierechter zijn oor
deel opschorten door te bepalen, dat hij
schriftelijk vonnis zal wijzen, dat dan niet
later mag plaats vinden dan op de zevende
dag na de slutting van het onderzoek.
En de verdachte? Voor hem kan een
snelle behandeling nadelig zijn. Ook daar
tegen waakt de wet, want als hij bij zijn
eerste verschijning op de dagvaarding in
het belang van zijn verdediging uitstel ver
zoekt hij zal zich bijvoorbeeld door een
rardsman willen doen bijstaan moet de
politierechter het onderzoek voor een be
paalde tijd schorsen. Hij kan verzoeken te
bepalen, dat de politierechter schriftelijk
vonnis wijst, waartoe deze dan verplicht is.
Hij kan hoger beroep tegen het vonnis aan
tekenen, in welk geval zijn zaak opnieuw
behandeld wordt door het gerechtshof, dat
geen alleenrechtsprekende rechter kent.
Het verlangen naar een snelle berech
ting om voorbeelden te stellen, die,
vooral in deze eerste tijd, afschrikwek
kend moeten werken, is volkomen be
grijpelijk, maar het zal helaas blijken,
dat er verscheidene gevallen zijn, die
voor een behandeling door de politie
rechter niet in aanmerking komen, om
dat een zwaardere straf dan zes maan
den zal moeten worden opgelegd. Men
late dit rustig over aan officier van Jus
titie en rechter!
Zo verheugend en vaak ontroerend als
het is te merken, dat zo velen spontaan be
reid zijn tot hulp in de nood en tot een zo
grote offervaardigheid als tot nu toe is ge
bleken. zo ontstellend en verontrustend is
het. dat er ook nog zo velen zijn. die te
eigen bate en ten nadele van de slachtoffers
misbruik maken van de omstandigheden.
Laten wij ernstig hopen, dat de Rechter
lijke Macht het met dit soort zaken niet al
te druk krijgt!