Volle
rant
SCHOUWEN-DUIVELAND
SNEL REDDEN
10 Millioen zandzakken
in Engeland nodig
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Opdracht van Regering:
De zee geeft haar prooi' vernield terug
Rusland breekt
met Israël
RAMPENFONDS HEEFT AL
1,2 MILLIOEN UITGEGEVEN
Rampenfonds
38 millioen
Propere dame aan
de dijk gezet
Dienst Zuiderzeewerken
treft maatregelen
Buitenland helpt
bij droogmaking
Koningin alleen
op werkbezoek
Dringende oproep tot acht landen
Voorzorg tegen
springvloed
Zelfbestuur voor Soedan
binnen drie jaar
Naguib en gezant
vielen in eikaars
armen
KOLEN EN SCHROOT
na 1 April duurder?
ACHT KASSIERS
BEHERENKAS
Voorlopig nog koud
Politieke logica
VRIJDAG 13 FEBRUARI 1953
30ste Jaargang No. 8584 ZES PAGINA'S
Pagina 3
Nieuwezijds Voorburgwal 345, Amsterdam - Telefoon 64633 (8 lijnen) - Giro 46006 Hoofdredacteur J. M. Lücker - Directeur J. A. Kolkman Abonnemenl t 6,35 per kwartaal; 49 cent per week; 13 cent per nummer
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG, 12 Febr. Het ligt in het voornemen van de rege
ring de Dienst Zuiderzeewerken opdracht te geven Schouwen-Duive
land te redden. Hoewel het werken met groot materieel in deze tijd
van het jaar op grote moeilijkheden stuit in verband met de risico's
welke men bij storm loopt, zal binnen enkele dagen met de droog-'
making van Schouwen-Duiveland en van Goeree-Overflakkee worden
begonnen. De voorbereiding van deze grote werken is in gang.
Dc regering voert besprekingen met
een aantal landen, welke hulp op lange
termijn hebben toegezegd. Het is waar
schijnlijk dat tal van landen met groot
materieel en bemanning de Nederlanders
terzijde zullen staan bij het werk aan de
bijzonder grote dijkgaten. Reeds zijn
grote orders in het buitenland geplaatst
om straks over dc benodigde hoeveelhe
den hout en steen te kunnen beschikken.
Na de droogmaking zullen Schouwen-
Duiveland, een deel van Goeree-Over-
llalckee, het geïnundeerde deel van Zuid-
Beveland bij Hoedekenskerke en een
Rukje Walcheren bij Arnemuiden wor
den herverkaveld. Zoals dr Drees reeds
aankondigde, ligt het in de bedoeling van
de regering voor de herverkavelingen de
herverkavelingswet Walcheren van toe
passing te verklaren. De ministerraad
sal over deze kwestie binnen enkele da-
?en een beslissing nemen. In de iand-
Douwsector wordt overigens een comité
gevormd, waarschijnlijk onder voorzit
terschap van minister Mansholt, dat tot
taak krijgt het contact te onderhouden
met in het buitenland gevormde comité's
ten behoeve van de hulpverlening op
lange termijn. In dit comité zullen ook de
stichting voor de Landbouw en de Rijks
dienst voor landbouwlierstel vertegen
woordigd zijn.
De Regeringsvoorlichtingsdienst zal
tdnnen enkele dagen een brochure uit
geven, bestemd voor het "buitenland. In
deze brochure, welke op grote schaal
wordt verspreid, zal erop worden gewe
ien, dat het industriële apparaat in Ne
derland door de ramp niet heeft geleden,
dat onze havens normaal in staat zijn
iet scheepvaartverkeer te verwerken,
dat onze bollenstreek niet onder water
staat en dat het toerisme niet zal wor
den afgeremd.
Gejuich in Lagerhuis
LONDEN, 12 Febr. (A.P.) In het
Britse Lagerhuis werd de bekendmaking
over het Brits-Egyptische accoord inza
ke de Soedan met gejuich ontvangen,
zowel door de conservatieve regerings
partij als door de socialistische oppositie.
Koning Boudewijn naar
Zuid-Frankrijk
BRUSSEL, 12 Febr. (Belga) Ko
ning Boudewi,jn van België is per vlieg
tuig naar Zuid-Frankrijk vertrokken.
Volgens een communiqué van het kabi
net van de koning hebben de artsen van
koning Boudewijn hem aangeraden naar
het Zuiden te gaan, omdat hij uiterst ver
zwakt is door de griep, die'hij veertien
dagen geleden opliep. Daar zijn herstel
niet normaal verliep, zijn de artsen van
mening, dat de koning 'een rust van ze
kere duur in het Zuiden nodig heeft.
Feestelijke ontvangsten
voorlopig afgezegd
DEN HAAG, 12 Febr. Ko
ningin Juliana zal in de naaste
toekomst alleen de getroffen ge
bieden bezoeken en verder sociale
werkbezoeken afleggen. Alle be
zoeken, die een enigszins feeste
lijk karakter dragen, heeft zij
voorlopig afgezegd, mede in ver
band met het feit, dat men daar
voor misschien gelden zou uit
trekken, die thans beter anders
besteed kunnen worden.
Koningin Juliana zal Vrijdag een be
zoek brengen aan Texel. Zij wordt in
Den Helder ontvangen door 'burgemees
ter C. de Koning van jTexel. Zij is in ge
zelschap van de commissaris van de ko
ningin, mr baron De Vos van Steenwijk.
De Koningin gaat vanuit de haven van
Oudeschild per auto naar een van de
Dedreigde punten te Oostersluis. Van
daar brengt zij een bezoek aan de onder
gelopen polder „De Eendracht", waar
drie jeeps klaar staan om een kijkje te
nemen op de Noorderdijk. Om half twee
komt koningin Juliana in hotel de Lin-
denboom te Den Burg, waar zij de we
duwen van de zes slachtoffers zal toe
spreken.
(Van onze correspondent)
LONDEN, 12 Febr. Het Engelse
ministerie van buitenlandse zaken heeft
vandaag plotseling acht Westeuropcse
landen dringend gevraagd Groot-Brittan-
nië binnen 24 urn- te helpen aan 10 mil
lioen zandzakken. De Britten achten deze
nodig om het land te beschermen tegen
de springvloed die Maandagmorgen wordt
land, Noorwegen, Denemarken en Portu
gal hebben onmiddellijk toegezegd aan
het Britse verzoek te zullen voldoen.
De actie „luchtbrug zandzak" in
Londen genoemd draaide vrijwel
meteen op volle toeren. In Rome is' het
vervoer van 175.000 jutezakken reeds be
gonnen. Het is echter de v.raag of de
BRITS-EGYPTISCH ACCOORD
CAIRO, 32 Febr. (Reuter) Enge
land en Egypte hebben een accoord ge
sloten, waarbij aan de Soedan zelfbe
stuur wordt verleend. De Soedan werd al
53 jaar lang gemeenschappelijk door
Egypte en Engeland bestuurd. Binnen
drie jaar zullen de Soedanezen moeten
besluiten of zij een zelfstandige staat wil
len vormen of een unie willen aangaan
met Egypte.
In deze overgangsperiode zal de Brit
se gouverneur-generaal, Sir Robert Ho
we, de „hoogste grondwettelijke instan
tie van de Soedan" zijn. Zijn beleid zal
echter onder toezicht 'staan van een spe
ciale commissie, waarin zitting hebben
een Engelsman, een Egyptenaar, een Pa
kistaan en twee Soedanezen. Een tweede
gemengde commissie zal algemene ver
kiezingen moeten voorbereiden. Hierin
hebben zitting een Engelsman, een Ame
rikaan, een Indiër en dr.ie Soedanezen.
De taak van een derde gemengde coin-
Evacuatie-centrum 't Loo
„In welke straat woon 'k ook weer?"
missie is erop toe te zien, dat de Egypti
sche en Britse autoriteiten tijdens de
overgangsperiode wel degelijk alle be
voegdheden aan Soedanese instanties
overdragen. Hierin hebben zitting een
Engelsman, een Egyptenaar en drie Soe
danezen.
De overgangsperiode begint na de ver
kiezing (wellicht volgende maand reeds)
van een Soedanees voorlopig parlement.
Zij eindigt, zodra dit parlement te kennen
geeft „heer en meester te willen zijn over
zijn eigen werk". Dit Soedanese parle
ment zal dan een kieswet opstellen voor
de samenstelling van een grondwetgeven
de vergadering. Drie maanden, nadat het
Soedanese parlement het zelfbestuur za;
hebben overgenomen, zullen Egypte er.
Engeland hun troepen elk een bataljon
uit de Soedan terugtrekken. De verkie
zing van de Soedanese grondwetgevende
vergadering zal onder internationaal toe
zicht staan.
Het accoord werd in Cairo ondertekend
door generaal Naguib en de Britse ge
zant. Stevenson. Na deze formaliteit vie
len de Egyptenaar en de Engelsman in
eikaars armen en klopten elkaar lachend
op de rug. Generaal Naguib werd echter
onmiddellijk daarna weer ernstig en zei
tegen Stevenson: „En nu moeten wij de
kwestie-Suez en de ontruiming van de
Britse garnizoenen nog regelen
„Ook dat wil Engeland met u bepraten'
zei de gezant.
DODELIJK ONGEVAL DOOR
DE GLADHEID
ROTTERDAM. 12 Febr. Op de
Straatweg te Hilligersberg (Rotterdam)
is vanavond ter hoogte van de Berglust-
laan de 45-jarige chemigraaf P. H. van
Krimpen uit I-Iilllgersberg door de glad
heid met zijn bromfiets Dij het afslaan
door een auto geraakt. Hij viel en kwam
onder een vee-auto terecht, die uit tegen
overgestelde richting kwam. Hij werd 20
meter meegesleurd. Met zware verwon
dingen werd hij in het ziekenhuis Berg
weg opgenomen, waar hij na aankomst
is overleden.
Burgemeester van Noordgouwe
niet geschorst
ZIERIKZEE, 12 Febr. De burge
meester van Noordgouwe op Schouwen
Duiveland is in tegenstelling tot een
gisteren verstrekt bericht niet ge
•horst. Wel is-de Nederlands Hervormde
predikant van dit plaatsje, - ds Baren-
drecht, door de commissaris der konin-
ln Zeeland, jhr De Casembroot, als
waarnemend burgemeester beëdigd. Dit
is echter geschied, omdat de burgemees
ter met een aantal evacué's tijdelijk
Noordgouwe had moeten verlaten.
acht landen op zulke korte termijn voor
10 millioen zandzakken kunnen zorgen
België heeft de levering van één millioen
stuks vóór Zaterdag toegezegd. In Zwit
serland zijn ongeveer 350.000 zakken bij
eengebracht die Vrijdag per vliegtuig
worden .verstuurd., Denemarken kan
1.750,000 zakken leveren en Frankrijk
250.000. De Franse bijdrage wordt Zater
dag uit Duinkerken verscheept. Omdat
de Franse voorraden onvoldoende zijn
om aan deze plotselinge vraag te voldoen
za) op de fabrieken waar de zakken
worden vervaardigd vannacht worden
overgewerkt.
De RAF zal grotendeels voor de aan
voer van de zakken zorg dragen. Uit de
militaire hangars zijn 20 grote vracht
vliegtuigen gerold die vrijwel ononder
broken tussen het Europese vasteland en
de bedreigde plekken aan de Oost- en
Zuidoost-kust heen en weer vliegen. Ook
toestellen van de BEA ziin ingeschakeld
Met de zandzakken alleen die kos
teloos door de betreffende regeringen
ter beschikking worden gesteld zijn
de Engelsen niet gebaat. Ze moeten voor
Zondagavond zeven uur worden gevuld
Daarvoor worden allerwegen vrijwilli
gers opgeroepen die de schop ter hand
willen nemen. Tot de eersten die zich
hebben aangemeld behoorden tien lecjèn
van de Nederlandse ambassade in Lon
den. Gekleed in overalls en lieslaavzen
zullen zij. uit dankbaarheid voor de
Britse hulp aan de slachtoffers van de
overstromingsramp in Nederland, de
handen fiks uit de mouwen steken. Ook
een aantal Nederlandse journalisten in
de Engelse hoofdstad hebben aangeboden
zich bij de „diplomatieke werkgroep"
aan te sluiten,
UITVOER AARDAPPELEN
HEIDELBERG, 12 Febr. De Neder
landse autoriteiten hebben het Anicri-
;aanse leger meegedeeld, dat de aard-
ppclleveranties aan de Amerikaanse
troepen in Duitsland weldra worden lier-
vat. Deze leveranties zijn vorige week
tijdelijk gestaakt.
TEL AVIV, 12 Febr. (Reuter)
Sovjet-Rusland heeft de diplo
matieke betrekkingen met Israël
afgebroken en zijn gezant uit Tel
Aviv teruggeroepen. Deze Russi
sche stap houdt verband met de
bomaanslag, die in het begin van
deze week in Tel Aviv werd ge
pleegd op de Russische ambassade
in Tel Aviv.
Drie leden van de staf van de Sovjet
gezant, onder wie zijn echtgenote, wer
den hierbij gewond. Daags daarna ont
stonden in de stad vechtpartijen op grote
schaal tussen communistische Israëli's
en anti-communisten. Moskou beschouwt
de aanslag als een belediging.
De betuigingen van leedwezen, die de
ceggrine, van .Ifwapl .he.t..Ki\etnl'm heeft
overgemaakt.' worden door de Russische
regering beschouwd als ..pogingen om de
daders te verbergen en de verantwoorde
lijkheid voor de aanslag af te wentelen
De Israëlische regering draagt de schuld
van deze bomaanslag", aldus de Russi
sche nota aan de regering in Tel Aviv.
Dit -afbreken van de diplomatieke be
trekkingen met Israël is slechts een inci
dent in de grote anti-semietische cam
pagne, die het Kremlin sinds enkele
maanden heeft ondernomen.
£EN chaos van wrakhout trieste resten van wat eens huizen,
schuren en inboedels zijn geweest vlijt zich tegen enkele
nog overeind gebleven woningen in Oude Tonge.
DEN HAAG, 12 Febr. Na 1 April
zullen in Nederland de prijzen voor
steenkool en schroot zeker omhoog gaan,
al zullen de prijzen voor de huisbrand-
kolen nog wel enige tijd op het tegen
woordige peil gehandhaafd kunnen blij
ven. Dat is de mening in bevoegde krin
gen, nadat zij kennis hebben genomen
van de maatregelen, die de Hoge Autori
teit der Europese Kolen- en Staalgemeen
schap waarschijnlijk zal nemen. Niet de
Nederlandse regering, maar de Hoge
Autoriteit zal voortaan dc steenkoolprij
zen vaststellen.
Er bestaat nog een kans, dat voor de
zes Schvungnlanden één egalisatiefonds,
wordt gevormd onY~dë hoge prijzen'dev
Amerikaanse kolen op te vangen,
heeft een der zes landen (België) geen
behoefte aan dit egalisatiefonds, omdat
de binnenlandse steenkoolprijzen daar
ongeveer even hoog zijn ais de Ameri
kaanse.
In Nederland zal het nodig zijn de
steenkoolprijzen aan te passen aan de
veranderde "omstandigheden. De sociale
lasten in het mijnbedrijf zijn gestegen
en zullen door de gebruikers van steen-
(Advertentie)
Deze K.W.F.
Lucifers worden
thans verkocht
ten bate van het
NATIONAAL
RAMPENFONDS,
welke instelling
5 cent per pak
ontvangt.
Bovendien geeft de fabrikant 10°/0 extra
van de toeslag voor dit doel.
kool moeten worden opgebracht. Dezen
zullen ook de rond 25 millioen gulden
moeten betalen, die de Nederlandse mij
nen over een periode van vijf jaar zul
len moeten afdragen aan de IToge Auto
riteit.
Op drie manieren is de Nederlandse
steenkolenprijs op dit ogenblik geëgali
seerd. In üe eenheidsprijs zit de vracht
verdisconteerd, iedereen 'in Nederland be
taalt nu ongeveer vier gulden vracht per
ton of hij in Groningen woont dan wel
in Heerlen. Op het gebied van de vrach
ten zal het vooroorlogse systeem terug
keren, waarbij de vracht wél wordt be
rekend. Een ton kolen zal in Heerlen
goedsroper zijn dan 'bijvoorbeeld in Am
sterdam. De Hoge Autoriteit zal prijzen
zogenaamd „af-mijn" vaststellen. Op de
tweede plaats wórdt de prijs van de
Duitse steenkool, die ongeveer 10 gulden
per ton hoger ligt dan de Nederlandse
geëgaliseerd en op de derde plaats de
nog hogere Amerikaanse prijs.
De Duitse prijs zal op den duur de
richtprijs voor de steenkolen in alle
Schuman-Iaöden worden. Komt er onver
hoopt geen egalisatiefonds voor de Ame
rikaanse kolen voor de zes Schuman-
landen gezamenlijk, dan zal Nederland
moeten proberen zijn eigen egalisatie
fonds te behouden, maar hiervoor is
goedkeuring van de Hoge Autoriteit no
dig.
Voor schroot liggen de problemen min
der moeilijk. Aangenomen wordt, dat de
schrootprijzen in Nederland geleidelijk
van SO tot 120 gulden per ton zullen op
lopen.
Zoontje van Zeeuws gezin in
Schiedam overleden
SCHIEDAM, 12 Febr. Het tweeja
rige zoontje van het gezin Den B. uit
Zierikzee, 'dat naar Schiedam is geëva
cueerd. is vanmorgen overleden. Het
kind werd, samen met een baby, door de
moeder In een vlaag van waanzin van
een balcon geworpen. De baby is reeds
overleden.Mevr. Den B„ die zich ook van
het balcon op straat wierp, verkeert nog
in zorgwekkende toestand.
TEHERAN, 32 Febr. Bij Toeroct,
een plaats in Perzië, heeft zich een
aardbeving voorgedaan. Volgens voor
lopige berichten zonden er verscheide
ne honderden doden zijn.
Voor Rode Kruis en R.K. Huisvestingscomité
(Van onze correspondent)
DEN HAAG, 32 Febr. Het Nationaal
..anipenfouds beeft tot dusver één mil
lioen gulden ter beschikking gesteld van
het N ederlandsche Roode Kruis en 200.000
gulden toegewezen aan het R.K. Huis
vestingscomité. Het geld voor het Roode
Kruis was hoofdzakelijk nodig voor voe
ding en verzorging van geredden en ge-
evacueerden, voor het aanschaffen var
butagas en rubberlaarzen, voor het ver
voer van geredden, redders en levens
middelen, voor het inrichten van nood
hospitalen eri -verblijven en ook voor
le voeding, verzorging en bet transport
■an hulpcolonnes en dijkwerkers. Beide
organen zijn aan het Rampenfonds ver
antwoording schuldig voor de besteding
in de toegewezen bedragen.
In de eerst dagen na de ramp werd
aan'de Middenstandsbank een waarborg
verleend van twee ton voor het herstel
van de in het rampgebied getroffen mid-
denstandsbedrijven, Deze garantie kon
evenwel worden Ingetrokken, toen de
regering voor de onderhavige bedrijven
maatregelen van algemener karakter
nam.
De astronomische bedragen, welke da
gelijks in de kas van het Rampenfonds
vloeien worden beheerd door een com
missie van acht vooraanstaande ban
kiers onder toezicht van de Rijksaccoun-
t.antsdienst. Voorzitter der commissie is
de directeur van de Nederlandse Han
delmaatschappij, de heer Van Zeeland.
De bedragen, welke dagelijks via de
Postcheque en Girodienst binnenkomen
worden overgeboekt naar de rekening
van het fonds bi.j de Nederlandse Bank
in Den Haag. Van daar uit wordt het
geld zo verantwoord mogelijk belegd,
iom rente-verlies te vermijden. De heer
P. Alons, die sedert kort directeur van
i het Rampenfonds is. verklaarde naar
aanleiding hiervan, dat hulp op grote
schaal eerst kan worden yerstrekt, wan
neer de gevluchte mensen naar hun hui
zen terugkeren. Een oimnMrklcJlijke be
stemming, wordt er aan het geld dus
niet gegeven. Dat wil weer niet zeggen,
dat het fonds reeds voldoende geld heeft.
Directe steun
In dezelfde hoeveelheid en snelheid
waarmede het geld nu wordt ontvangen,
zal het straks moeten worden uitgege
ven. De hulp, welke onmiddellijk nood
zakelijk was, heeft het Fonds geboden
en iedere dag weer wordt nagegaan in
hoeverre directe steun nodig is.
Deze steun heeft betrekking op de le
niging van de nood en de vergoeding
van de schade in de persoolijke sfeer.
Onder dit laatste wordt verstaan: le
vensonderhoud, kleding, schoeisel, dek
king en huisraad. De schadevergoedin
gen zullen waarschijnlijk zowel in natu
ra als in geld worden uitgekeerd. Hoe
wel er no-g geen volledig overzicht is van
de goederen, welke aan het Rode Kruis
dat deel uitmaakt van het Nationaal
Rampenfonds zijn geschonken, mag
wel worden aangenomen, dat alle getrof
fen gezinnen daarmede gedeeltelijk kun
nen worden geholpen.
Wat er thans uit het buitenland aan
geld voor het Rampenfonds is overge
maakt ligt tegen de -150.000 gulden. De
toezeggingen uit het buitenland overtref
fen dit bedrag echter aanmerkelijk.
Afscheid Alfred Cortot
AMSTERDAM. 11 febr. Op 24 Fe
bruari zal de thans 75-jarige Franse
meester-planist Cortot. zijn afscheids
concert geven in het Concertgebouw te
Amsterdam. Het programma zal geheel
gewijd zijn aan werken van Chopin.
FRUlTveiling bracht
137.000 op
AMSTERDAM, 12 Febr. Het
Nationaal Rampenfonds ontving
vandaag ongeveer vier millioen
gulden, zodat thans in totaal ruim
38 millioen gulden is binnenge
komen. 1-1.M. de Koningin en
prinses Wilhelmina hebben in het
begin van de vorige week, naar
eerst thans bekend werd, een
grote gift geschonken aan 't fonds.
In Rotterdam werd vandaag geschon
ken fruit uit Israël en Italië (en bate
van het Rampenfonds geveild. Dit bracht
137.000 gulden op. Twintig geconfijte
vruchtencakes brachten alleen al 2322
op. De N.V. Philips in Eindhoven beeft
een millioen uitgetrokken, waarvan
reeds 350.000 gulden aan het Rampen-
'.owls is overgemaakt. De werknemers
zuilen twee uur overwerken, zij hebben
reeds 300.000 gulden laten afbonden van
liet loon.
In Opperdoes (N.H.) werd een partij
van honderd kilo rode bieten voor 2104
gulden verkocht ten bate van het fonds.
De Kamer van Koophandel van Amster
dam stelde 20.000 gulden ter beschik
king. De Benzine- en Petroleum handel
maatschappij te Amsterdam heeft 25.000
gulden overgemaakt. De mijnwerkers
van Limburg verdienden door overwerk
niet 100.000 gulden, zoals gisteren ge
meld, maar het Rampenfonds ontving
van ben één millioen gulden. De mijn
werkers gaan nog twee keer overwer
ken. Hulde. De Hoogovens in Vel sen heb
ben al meer dan 200.000 gulden bijeenge
bracht. De directie nam hiervan 150.0UO
gulden voor haar rekening, het personeel
meer dan 55.000 gulden. De gevangenen
in Alkmaar brachten ook een zwaar of
fer: ruim 200 gulden, wat de meesten
hun rokertje voor geruime tijd kost.
(Van onze weerkundige correspondent)
DE BILT, 12 Febr. Hoewel wij vol
gens de kalender het grootste deel van
de winter reeds achter de rug hebben,
blijkt daar in de natuur nog maar heel
weinig van. Sneeuw en vorst, en als ge
volg daarvan moeilijkheden voor het
verkeer, hebben hun intrede weer ge
daan. Mede door de speeuw die in het
begin van deze week tvas gevallen, had
het Noordoosten van Nederland Donder
dagavond weer een, sneeuwdek van 5 tot
5 'centimeter dikteterwijl elders veel.
minder lag, met talrijke plekken waar
de sneeuw door de krachtige wind was
weggeblazen.
De felle wind is het gevolg van een-
nelangrijke stijging van de "luchtdruk
boven de Noordzee en Schotland, waar
door een verbinding is ontstaan tussen
het gebied van hoge druk boven de
Oceaan en dat boven Rusland. Aan de
Zuidzijde hiervan staat een intensieve
Noordoostelijke stroming waarmee de
koude lucht wordt aangevoerd. Deze
stroming begon Donderdagavond wat
minder intensief te worden, omdat de
luchtdruk boven Duitsland en België
nogal wat begon te stijgen. In Denemar
ken en Zuid-Zweden vriest het overal,
maai niet hard. zodat ook in Nederland
Vrijdag niet meer dan lichte vorst is te
wachten. Heel anders is het in Noord-
Zweden, waar Donderdagochtend zelfs
een temperatuur van 36 graden* onder
nul werd gemeten. De winter is dus nog
lang niet van het toneel verdwenen.
Het weerbericht
geldig tot vanavond, luid: Over
wegend zwaar bewolkt met enkele
verspreide sneeuwbuien. Matige
Noordoostelijke wind. Lichte
vorst tot temperaturen om het
vriespunt.
ZATERDAG 14 FEBRUARI
Zon op:
Maan op:
7.5S onder: 17.52
S.02 onder: 18.50
TNE vorige maand heeft de Nijmeegse
hoogleraar prof. Duynstee in enige
Maasbode-artikelen aan de partij van de
heer Weiter de raad gegeven, niet met
eigen candidaten uit te komen in de aan
staande gemeenteraadsverkiezingen. Uit
de laatste nummers van het propaganda
blad der Katholieke Nationale Partij
blijkt, dat zij dit advies naast zich heeft
neergelegd. De deelneming van de KNP
aan de gemeenteraadsverkiezingen, zo
wordt verklaard, is een „logische conse
quentie" van haar bestaan als partij; haar
wassend ledental zou tonen, dat zij in
een behoefte voorziet: en ook op het
terrein der gemeentepolitiek kan zi.j ge
legenheid vinden, haar recht van bestaan
te bewijzen. Overal waar daartoe de prak
tische mogelijkheid bestaat", zo lezen
wij in het jongste nummer, zal de KNP
met een eigen lijst uitkomen.
Het verwondert ons niet. dat de KNP
prof. Duynstee's raad in de wind heeft
geslagen. Ten onrechte heeft men aan
de heer Duynstee wel eens het vader
schap van die partij willen toeschrijven:
er kan hoogstens van een oomschap spra
ke zijn. En van zulk een familie-relatie
aanvaardt men gaarne cadeautjes, maar
liever geen vermaningen.
In de „Maasbode" heeft prof, Duynstee
dezer dagen toch nog een poging gedaan
om de KNP terug te brengen van wat hij
als een dwaling haars weegs beschouwt.
Deze discussie over de „logica" van de
Katholieke Nationale Partij is belang
wekkend, omdat zij de betekenis van
deze partij als zodanig in een merkwaar
dig licht plaatst.
Prof, Duynstee meent (en hij dacht,
dat dit ook de opvatting van de KNP zelf
was), dat het uitsluitende doel dier partij
is: corrigerend te werken op de Katho
lieke Volkspartij. Welnu, aldus redeneert
de heer Duynstee, dan hangt het van de
KVP af, in hoeverre die correctie feitelijk
nodig is of niet. Met andere woorden: de
KVP kan te allen tijde de KNP over
bodig maken. En nu meent prof. Duyn
stee, dat er inderdaad in de KVP reeds
een „gunstige ontwikkeling" waar te
nemen is. welke voor de KNP een ge
noegzame reden zou zijn om tenminste
bij de gemeenteraadsverkiezingen de kat
uit de boom te kijken. Dit te meer, omdat
zijns inziens de deelneming van de KNP
aan die verkiezingen de totale positie der
katholieken in verschillende gemeente
raden ernstig zou kunnen verzwakken,
zonder dat er voor de KNP belangrijke
voordelen bij te behalen zijn.
Logisch heeft deze redenering mis
schien haar verdiensten. Maar wat het
blad van de KNP een consequentie van
haar bestaan noemde, heeft weinig te
maken met logica: het is een kwestie van
doen of laten. En daarin is deze kleine
partij reeds de gevangene van haar eigen
vaart. Zou de KNP straks haar leden
moeten raden, op de lijsten van de KVP
te stemmen, dat is minstens voor een
deel op dezelfde candidaten, tegen wie
zij zich vroeger teweer heeft gesteld en
later opnieuw teweer wil stellen? En: zou
de KVP inderdaad gediend zijn met de
steun van zulk een turfschip?
Wanneer prof. Duynstee de KNP
slechts wil zien als een „correctief" op
de KVP een soort van wroegwezen jn
de katholieke politiek, beschouwt hij
haar blijkbaar als een deel, en zelfs een
orgaan, van een katholiek politiek geheel,
geheel in de geest van zijn oude voor
keur voor een rechtervleugel. Maar de
KNP zou dan nu een vleugel zijn, die
naar believen aan- en afgehaakt kan wor
den; zij zou nu eens (zij het wat slapjes)
met de KVP kunnen meezweven. dan
weer zich daarvan kunnen losmaken om
op eigen kracht om het grote vliegtuig
heen te ronken, teneinde dit in een be
paalde koers te dwingen. Hoe gaarne wij
ook reeds bij de aanstaande gemeente
raadsverkiezingen de eendracht in de
politieke gelederen der katholieken ver
sterkt zouden zien, lijkt ons zulk een
constructie toch allerminst vertrouwen
wekkend voor het gros der passagiers.
De KNP van haar kant blijkt overigens
met de rol van „correctief", die de heer
Duynstee haar toekent en die zij zichzelf
ook bij de laatste verkiezingen had aan
gemeten, geenszins meer genoegen te
nemen. In haar propagandablad lezen
wij, dat zij in tegenstelling met prof.
Duynstee de KVP volledig heeft afge
schreven, Voor de KVP is het „te laat".
Wij zullen met een schone lei weer op-
ïieuw moeten beginnen". Ziedaar inder
daad de „logische consequentie" van het
bestaan der KNP als partij: de middel
puntvliedende kracht werkt door.
Aan het slot van zijn betoog heeft
prof. Duynstee tenslotte aan de KNP, be
halve min of meer principiële, ook nog
een „taktische" gedachte ter overweging
gegeven. Het zou wel eens kunnen zijn,
meent hij, dat de kiezers, op wie de KNP
meent te mogen hopen, thans toch aan
de KVP de voorkeur zullen geven. En
een tegenslag bij de gemeentestembus
zou de gehele opzet van de KNP duur
te staan komen. Weegt het geringe voor
deel, bij deze verkiezingen te behalen
we] óp tegen dit risico, zo vraagt de
schrijver. Anders gezegd: het onzekere
kan wel eens voordeliger zijn dan het
zekere.
Met de nodige waardering voor de
goede bedoeling van de Nijmeegse pro
fessor menen wij, dat zulke „taktische"
overwegingen al evenmin geschikt zijn
om echte eendracht tot stand te brengen,
ils de los-vaste constructie, waarvan hier
boven sprake was. Daartoe zijn bredere
gedachten en minder zuinige motieven
nodig.
Wij wanhopen er niet aan. dat deze
zich tenslotte zullen doen gelden. Mis?
sehien zal de thans werkzame eenheids
commissie daartoe een goede inzet kun
nen geven.
