Drees raamt schade door
ramp globaal op
duizend millioen
Pi
J
GORTZAK AF
Tankers zullen in
groot gat zinken
Engeland nu onder
meters sneeuw
Ruim 34
millioen
Meer wapens naar Formosa
THIJSSE
KOMT
TERUG
Jas ivelkom,
geld terug
Dat gat moet dicht!
Voor 56.569
gezinnen werd
gebouwd in '52
India „bezorgd"
Relletjes in
Tel Aviv
MATR0ZENSHAG
Veel bewolking
■H
Geen gratie
voor de
Rosenbergs
Model van dijkbreuk in Delft
Geen blokkade?
Poeder doodde
152 baby's
Straaljager
verongelukt
Werkloosheid
145.000; in
D.U.W. 27.000
Zorgen gingen
erg ver
10
CTTG. N.V. DE ARBEIDERSPERS. DIRECTIE
H. t. KUILENBURG en C. t. «L UAERDEN.
Het VrijeVolk
DEMOCRATISCH-SOCIALISTISCH DAGBLAD -
Donderdag 12 Februari 19.13
Achtste Jaargang Nummer 2371
DEMOCRATISCH-SOCIALISTISCH DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL
Zwetscomité's
(Van onze parlementsredacteur
De financiële schade, welke de nationale ramp teweeg heeft gebracht, kan
globaal op een bedrag van een milliard worden geraamd. Dit heeft minister
president, dr W. Drees, gistermiddag in de Tweede Kamer verklaard. Hij
voegde er aan toe, dat deze schatting nog een zeer voorlopige is.
Het tweedaagse debat over de nationale ramp is gisteren door
de Tweede Kamer afgesloten. Het debat is geëindigd in dezelfde
sfeer van eensgezindheid, welke het ook op de eerste dag ge
kenmerkt had. De regering weet zich gesteund door de Kamer
met uitzondering van de communisten dan bij het voor
bereiden van haar verdere maatregelen.
Paul: „Alles moet anders!"
Bij een van de vele partijen
goed. die van Deventer uit on
middellijk in de eerste dagen naar
het petrollen gebied zijn verzon
den. bevond zich de overjas van
een Deventernaar. die deze spon
taan had geofferd.
Het bleek later echter, dat :n
een van de zakken een kapitaaltje
van ongeveer zeven honderd gul
den zat.
Uit het zwaar getroffen Hal
steren waar de 7as bij onderzoek
zich bleek te bevinden en die al
was uitgegeven, is het geld bij de
offervaardige Deventernaar terug
gekeerd!
In het land van Heusden en Alte-
na zijn Woensdagmiddag om half
twee dc genialer, weer gaan werken.
Drie buitengemalen halen het water
uit dit gebied wee. De gaten in de
dijken zijn hier allemaal voorlopig
gedicht.
Het noordoosten van Engeland, dat vorige week reeds zo
zwaar door de overstromingen geteisterd was, krijgt nu weer
zijn deel van de hevige sneeuwstormen.
Veertig grote verkeerswegen zijn
geblokkeerd. Dramatisch is de strijd
van de vrachtrijders, die met hun
zware trucks materialen naar de
noodgebieden brengen voor het her
stel van de dijken. Zij willen in geen
geval opgeven.
Op tal van plaatsen zijn treinen
en auto's in dé sneeuw blijven ste
ken. De verenigingen van automo
bilisten verklaren dat de wegen nog
nooit in zo'n slechte toestand hebben
verkeerd. Vooral in het noorden cn
in de bergen zijn de moeilijkheden
eroot. Daar ligt op sommige plaatsen
de sneeuw zes meter dik opgewaaid.
De weersvoorspelling luidt, dat de
storm in de loop van Donderdag in
kracht zal afnemen.
In 1952 zijn 54.601 woningen vol
tooid, waarvan er 1968 als duplex-
woning waren gebouwd, zodat in dat
jaar voor 56.569 gezinnen nieuwe
woonruimte tot stand is gekomen.
Het aantal woningen, met de bouw
waarvan een aanvang werd gemaakt,
overtreft alle tot nu toe bereikte
cijfers. Het bedroeg namelijk 69.312.
waaronder begrepen zijn 2115 dupler-
woningen.
(Van onze parlementsredacteur)
De communisten hebben zich bij
hun agitatie tegen de regering
tijdens het debat over de nationale
ramp o.m. beroepen op een aantal
vermeende feitelijkheden, die de
ministers Drees en Algera terstond
hebben kunnen ontzenuwen.
Een van de klachten van de com
munist Gortzak hield in dat er op
de rampzondag bij de Koninklijke
Militaire Academie in Breda veer
tig boten zouden hebben gelegen,
waarvan geen gebruik zou zijn ge
maakt.
De minister-president antwoordde
daarop, dat deze veertig boten
Zondag om 12 uur zijn uitgevaren,
bemand met kadetten, die zich met
levensgevaar geweerd hebben bij de
reddingen in West-Brabant. Gortzak
af.
Bij de replieken scheen hij er ech
ter iets op te hebben gevonden. De
redevoeringen van de beide minis
ters werden gisteren nl. door de
radio uitgezonden. Nog tijdens die
uitzending, zo deelde de heer Gort
zak mee. was hij in de Kamer opge
beld door twee Bredanaars. die
wonen tegenover de ligplaatsen van
de bedoelde boten. En zij wilden
onder ede verklaren, dat er niet
gevaren was.
„Tipgevers'
Ook hierop bleef dr Drees het ant
woord evenwel niet schuldig. Met
nadere inlichtingen uit Breda, ter
stond telefonisch ingewonnen, kon
hij de betrouwbaarheid van 's heren
Gortzaks tipgevers ontmaskeren.
Er zijn op de rampzondag inder
daad ook boten blijven liggen in
Woensdagavond was er bij het
Rampenfonds ruim 34 millioen gul
den binnengekomen. Dat betekent,
dat er in de loop van 24 uur weer
drie millioen aan het fonds is toe
gevoegd.
Arnhem is nu met zijn collecte de
acht ton gepasseerd; de Philipsfa-
brieken in Eindhoven hebben beslo
ten in totaal 500.000 gulden beschik
baar te stellen in geld en goederen.
(Zie verder pag. 2)
President Rajendra Prasad van
India heeft gezegd, dat zijn land
„ernstig bezorgd" is over de Ameri
kaanse beslissing om de Zevende
Vloot uit de Formosaanse wateren
weg te trekken.
In Londen heeft onderminister van
Buitenlandse Zaken lord Reading
verklaard, dat Engeland geen poging
zal steunen om de verdragen over de
status van Sachalln en de Koerillen
te wijzigen. Deze vroeger Japanse
eilanden zijn aan Rusland toegewe
zen bij de overeenkomst van Jalta
President Eisenhower heeft te kennen
gegeven dat zijn regering het gehei
me verdrag van Jalta (gesloten door
Stalin. Roosevelt en Churchill) niet
zal erkennen.
Breda, maar dat waren pontons. En
die konden niet gebruikt worden,
omdat de middelen tot voortbewe
ging niet aanwezig waren. Maar al
het bruikbare materiaal werd inge
zet!
Gortzak ten tweeden male af.
Zelfs de lust tot interrumperen ver
ging hem. Woedend liep hii nanr
zijn plaats terug, waar Paul de
Groot hem somber opwachtte. De
tipgevers zullen er nog wel van
horen.
In het centrum van Tel Aviv zijn
Woensdagavond communisten en
anti-communisten slaags geraakt toen
de liga voor Russisch-Israëlische
Vriendschap een protestdemonstratie
trachtte te houden tegen de aanslag
op de Russische legatie.
Een grote menigte Israëli's over
schreeuwde de communisten, ver
brandde hun pamfletten en wierp
de sprekers met stenen. Onder deze
laatsten was dr Mosje Sneh. secre
taris-generaal van de Vriendschaps
liga.
Toen hij betoogde: ,.Er is geen
anti-semitisme in de Sowjet-Unie"
schold de menigte hem voor leuge
naar Daarop ontstond een vuistge
vecht, waarin ettelijken gewond wer
den.
Onder gejoel marcheerden Sneh
en zijn aanhang naar de legatie
waar zij gezant Jersjof vertelden dat
de vriendschap tussen Israël en Rus
land nog zou groeien
Dr Sneh is kortgeleden uit de
uiterst linkse Mapam-partij gezet
omdat hij het anti-Zionisme en anti
semitisme achter het IJzeren Gordijn
trachtte goed te praten. Hij heeft
sedertdien verscheidene dreigbrieven
ontvangen.
Intussen wordt uit Wenen gemeld,
dat 1500 Joodse communisten in Hon-
gerije geprobeerd hebben uit de Jood
se organisaties te treden. Het is hun
nu echter verboden „opdat de zionis
tische agenten in de Hongaarse com
munistische partij hun verleden niet
meer zullen kunnen verbergen".
Advertentie LM.
VAN ROSSEM S
%DC£l£S**
De weersverwachting van het
KNMI te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond, luidt:
Zwaar bewolkt met enige regen of
sneeuw. Overwegend matige noord
oostelijke wind. Temperaturen om
het vriespunt.
Vrijdag: zon op 8.00. onder 17.50;
maan op 7.43, onder 17.16.
De Kamer besloot tot het instellen
van een speciale commissie voor de
watersnood, welke geregeld overleg
met de regering zal kunnen plegen.
Zij nam z.h.st. een motie aan. waar
in alle bevriende regeringen en vol
ken dank wordt gebracht, voor de
.sterkende steun" welke ons land
heeft mogen ondervinden.
De minister-president en de mi
nister van Verkeer en Waterstaat,
mr J. Algera. hebben tijdens het de
bat verschillende belangrijke mede
delingen gedaan. De voornaamste
zijn:
Zeearmen
1. Het in het vorig jaar reeds aan
gevangen onderzoek naar de moge
lijkheid tot afsluiting van de zee
gaten zal versneld worden voortge
zet. Er komt een commissie, onder
voorzitterschap van dc directeur-
generaal van de Rijkswaterstaat, ir
A. Maris.
Ook deskundigen van buiten de
waterstaat zullen daaraan meewer
ken. Minister Algera beschouwt deze
kwestie als een centraal punt van
zijn beleid.
Terpen
2. Aangezien met de bestudering
en eventuele uitvoering van een der
gelijk plan vele jaren gemoeid zul
len zijn. wordt ook alle aandacht, be
steed aan het treffen van overbrug
gingsmaatregelen ter vergroting van
de veiligheid.
Daarbij zal o.m. worden overwogen
het aanbrengen van vluchtplaatscn
(terpen) in de polders en het ver
hogen van de dijken. Het waar
schuwingssysteem zal in ieder geval
herzien en verbeterd worden.
16 Februari
3. Minister Algera heeft nadruk
kelijk verklaard, dat het springtij
van de 16de Februari a.s. geen ab
normale waterstand te weeg zal
brengen, indien zich althans geen
bijzondere invloeden van de wind
doen gelden.
Toch worden alle voorzorgsmaatre
gelen getroffen. Zo zal het weerschip
„Cirrus" in de Noordzee worden gesta-
tionneerd ter verbetering van de be
richtgeving omtrent de weersontwik
keling.
Sociale zorg
4. De noodregeling voor de oorlogs
slachtoffers, welke thans op de slacht
offers van de ramp wordt toegepast,
is slechts als tijdelijk bedoeld. Zij
moet in ruime zin worden toegepast.
Overleg is gaande tussen het
departement van maatschappelijk
werk en dat van Sociale Zaken en
Volksgezondheid over een definitieve
regeling.
Financiering
5. De regering heeft nog geen
financieringsplan voor de gevolgen
van de ramp kunnen opstellen. Er zal
gebruik worden gemaakt van de
tegenwaardcrekenlng van de Ameri
kaanse hulp. Ook leningen worden
overwogen.
De ramp kan uiteraard niet zonder
invloed blijven op het peil van onze
belastingen. Deze invloed zal zich
reeds terstond doen gelden op de
plannen voor belastingverlaging, die
reeds in voorbereiding waren. Deze
plannen zullen echter niet geheel ver
dwijnen.
Voor de rede van minister-presi
dent Drees en de speech van
minister Algera. zie men pag. 2,
de replieken en dupliek van de
regering vindt men op pag. 4.
President Eisenhower heeff gewei
gerd gratie te verlenen aan Ethel en
Julius Rosenberg, d'op beschuldi
ging van het verraden tan atoomge
heimen ter dood zijn veroordeeld.
President Eisenhower verklaarde,
dat de misdaad van de Rosenbergs
veel erger dan moord is omdat zij
de dood van vele duizenden burgers
tengevolge kon hebben.
Na onderzoek van de rechtszaak
was Eisenhower tot de overtuiging
gekomen „dat het zijn plicht is in
het belang van het Amerikaanse volk
vast te houden aan het vonnis van
de vertegenwoordigers van dit volk"
Om Voorne-Putten droog te leggen
(Eigen nieuwsdienst) Het is niet onmogelijk, dat reeds over
enige weken het eerste werkelijk grote gat in de beschadigde
dijken van Zuidwest-Nederland wordt gedicht. Dit zal zijn het
65 meter lange en vijf meter diepe gat ten Oosten van Helle-
voetsluis. Het „Rammekens" van Voorne-Putten!
De Amerikaanse wapenleveranties
aan Formosa, waar de nationalistisch-
Chinese regering van Tsjang Kal
Tsjek zetelt, worden in sneller tempo
uitgevoerd, zo heeft generaal Omar
Bradley, de voorzitter der commissie
van Amerikaanse staf-chefs, mede
gedeeld.
Generaal Bradley legde deze ver
klaring af in een besloten zitting der
commissie voor de Buitenlandse Be
trekkingen van de Amerikaanse
Senaat,
Maar volgens Reuters correspon
dent te Washington proberen de
hoogste politieke en militaire func
tionarissen van Eisenhowers regering
de leden van het Congres, die een
onmiddellijke militaire blokkade van
de Chinese kust wensen, tot andere
gedachten te brengen.
Zij zouden meer nadruk willen leg
gen op de pogingen om de westerse
landen er toe te bewegen hun econo
mische blokkade van communistisch
China te verscherpen.
Generaal Bradley zou geen voor
stander zijn van een maritieme blok
kade. omdat het oorlogsgevaar er
door vergroot zou kunnen worden
Een economische blokkade zou trou
wens een even groot effect hebben en
veel minder risico met zich mee
brengen.
Andere oplossingen
Een marine-blokkade van de door
de Russen bezette havens Dairen en
1 Port Arthur zou volgens Bradley niet
in strijd zijn met het internationale
recht, omdat de souvereinitelt over
deze havens door de Chinezen wordt
uitgeoefend.
Bradley besprak tevens de moge
lijkheid van „andere oplossingen"
voor een beëindiging van de Koreaan
se oorlog. Elke methode zou meer
geld en strijdkrachten vereisen dan
thans worden gebruikt.
Volgens de generaal waren de
mobilisatie van Zuidkoreaanse strijd
krachten en de munitie-voorraad in
Korea „veel beter geworden".
Admiraal Fechteler de stafchef
der Amerikaanse marine, heeft ver
klaard. dat naar zijn mening de
Verenigde Staten de kust van com
munistisch China kunnen blokkeren.
„Maar of we dit doen of niet, is niet
mijn zaak", zo voegde hij hieraan toe.
PROF. IR J. TH. THIJSSE. advi
seur van de Dienst der Zuiderzee-
werken en directeur van het Water
loopkundig Laboratorium te Dcljt,
heeft zijn verblijf in Amerika afge
broken en keert op korte termijn
naar Nederland terug om de rege
ring zijn diensten aan te bieden
Bij het onderzoek naar de omvang
van het Franse babypoeder-schandaal
is gebleken, dat in het westen van
het land 152 zuigelingen zijn gedood
cn 752 ernstig ziek geworden door
het gebruik van het beruchte poeder.
Een fabriek in Bordeaux maakte
het babypoeder, dat. een hoog percen
tage arsenicum bleek te bevatten. Zo
als bekend zal de chemicus, 'die di
recteur van de fabriek was. wegens
doodslag terecht staan.
(Eigen nieuwsdienst) Prof. Ir J.
Th. Thijsse zal uit Amerika naar
ons land terugkeren. Aan de univer
siteit ran Ann Arbor. Michigan, zou
hij een jaar gastcolleges geven. Hij
was daar nog maar pas aangekomen.
Prof. Thijsse is behalve hoogleraar
aan de Technische Hogeschool ook
adviseur van de Dienst der Zuider
zeewerken en directeur van het Wa
terloopkundig Laboratorium te Delft.
Hi) geldt als een der knapste des
kundigen in zake de waterstaatkun
dige problemen van ons land.
Met name heeft hij zich de laat
ste jaren intensief bezig gehouden
met de mogelijkheden van afdam-
mmgen en stroomomlegglngen in het
mondingsgebied onzer grote rivieren.
Deze studie was voornamelijk ont
sprongen aan de wenselijkheid om
het verziltingsgevaar te bestrijden.
Als uitvoerend ingenieur heeft prof.
Thijsse indertijd een grote rol ge
speeld bij het leggen van de Afsluit
dijk.
In de tijd van de redding van
Walcheren, na de oorlog, gebeurde
het herhaaldelijk, dat hij met een
vliegtuig, dat hem speciaal voor dat
doel ter beschikking was gesteld,
tussen Walcheren en zijn laborato
rium te Delft heen en weer vloog
om aan de hand van modellen proef
ondervindelijk vast te stpllen wat er
tijdens het moeilijke werk gebeuren
moest.
Daarmee zou de mogelijkheid wor
den geschapen, dit eiland droog te
leggen.
Voor deze eerste dichting van
grote orde worden reeds de nodige
berekeningen gemaakt. Ook zal deze
dijkbreuk met bijbehorende stromin
gen in model worden gebracht in
het Waterloopkundig Laboratorium
te Delft,
De hal van dit Laboratorium
dat ook bij de redding van Walche
ren zo'n grote rol heeft gespeeld
wordt op het ogenblik ontruimd, om
dat men verwacht ook van tal van
andere moeilijke dichtingen model
len te moeten maken.
In het gat bij Hellevoetsluis zal
men enige schepen, met name olie
tankers. laten zinken.
Het doel van het proefondervinde
lijke onderzoek is onder andere de
krachten te bepalen, die zullen wer
ken op de schepen, die tot. zinken
zullen worden gebracht. Hierdoor
kan verkeerde plaatsing en bijvoor
beeld kabelbreuk worden vermeden.
Bovendien krijgt men een overzicht
van de onvoorziene omstandigheden
die kunnen optreden en de oplossin
gen. die in die gevallen kunnen wor
den bereikt.
Eerst andere galen
Men zal voordat het gat van Hel
levoetsluis wordt gedicht, eerst de
andere gaten in de ..mottige" dijken
van het eiland Voorne-Putten die
nen te herstellen. Voor een deel is
dit „zandzakkenwerk", hetgeen op
het ogenblik met zoveel ijver gebeurt
door burgers en militairen. Voor een
ander deel komen hier zandzuigers
aan te pas, die de gaten dichtspui-
ten.
Van deskundige zijde heeft men
ons meegedeeld, dat de Inventarisa
tie van de schade, die aan de dijken
is aangebracht, thans goed opschiet.
Natuurlijk wil dit méér zeggen, dan
het tellen der gaten. Het gaat ook
om de diepte, de stroomsnelheid, de
te verwachten uitschuring, de aan
wezige grondsoort, enz.
Nietige figuren zijn zij ten opzichte
van het enorme gat in de hoofddijk
van Bergen op Zoom vaar het punt
waar de dijknaar Tholen begint.
Gigantisch steken de draglines af bij
deze dijkwerkers, onder wie veel mili
tairen zijn. Zij zwoegen voort, be
zield van slechts één gedachte: dat
gat moet dicht. Het gat. geslagen
door de vloedgolf, die Halsteren
noodlottig werd.
Een Thundcrjet-straaljager van de
vliegbasis Volkei is Woensdagmiddag
bij het vliegveld Gütersloh ten noor
den van Paderborn (Duitsland) ver
ongelukt. De 23-jarige sergeant-vlie
ger H. Th. H. J. Sanders uit Nijme
gen verloor het leven.
Het aantal werklozen per eind
Januari wordt op 145.000 geschat
tegen 141.000 eind December 1952.
Hierbij is men uitgegaan van de ver
onderstelling, dat de toeneming van
de werkloosheid in het rampgebied
waarvan geen cijfers bekend zijn
verhoudingsgewijs even groot is ge
weest als in de andere delen van het
land.
Daarenboven waren circa 27.000
arbeiders werkzaam op D.U.W.-objec-
ten tegen 25.000 eind December.
Personen, die op een DUW-object
werkzaam zijn, zullen niet langer als
werkloos worden beschouwd. Hoewel
zij te allen tijde aan deze objecten
kunnen worden onttrokken om in het
gewone bedrijfsleven te worden in
geschakeld, kunnen zij. aldus het mi
nisterie van Sociale Zaken, sociaal-
economisch gezien niet als werkloos
worden aangemerkt, omdat zij vol
waardige arbeid verrichten tegen vrij
wel normale arbeidsvoorwaarden.
Het Rode Kruis heeft op voor
treffelijke wijze gezorgd dat de
évacué's die in het paleis Het Loo
zijn ondergebracht, alles aantrof
fen wat zij nodig hadden. Die
zorgen van het Rode Kruis strek
ten zich zelfs wat erg ver uit. De
leeftijd van de évacué's varieert
namelijk van 60 tot S0 jaar en
men stuurde hun ook tien wiegen,
compleet met baby-uitzetten. Ze
stonden netjes op een rij in een
der gangen, maar vandaag gaan
zij naar geëvacueerden die er
meer behoeften aan hebben.