RAMPENFONDS:
34 MILLIOEN
HANS VAN EMDEN, de held van
het nieuwe Klundert
Koningin Jnliana bezocht Zierikzee
ZEVENDE DODENLIJST
Prof. Rogier over het derde
kwart der 19e eeuw
Gezinscolonnes trachten problemen
bij geëvacueerden weg te werken
Café verbrand
Dintelsas zandzakkendepot
iftIr -swt;
«^Amerikaans roken
roken
Hoge geldboeten
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 12 FEBRUARI 1953
H. M. Het zich door verscheidene personen
inlichten
TK WENS U ALLEN STERKTE, VEEL STERKTE TOE", sprak de
9 Koningin gisterenmiddag met bewogen stem toen zij de Raadszaal
van Zierikzee's historisch stadhuis verliet, waar zij zich de zorgelijke
positie van Schouwen-Duiveland en zijn centrum-gemeente door de ter
plaatse deskundigen had laten uiteenzetten.
V/OOR HAAR tocht naar Zeeland is i punters uit Giethoorn te hulp waren
H.M. de Koningin, Woensdag-1 geschoten, deelden mee. dat, toen er
ochtend, in Bergen op Zoom op de
boot gegaan. De Koningin arriveerde
om kwart over negen aan het stadhuis,
waar zij werd begroet door burge
meester Ir. Peters, door de wnd. com
missaris der Koningin in de provincie
Zeeland, de commissaris van politie te
Bergen op Zoom en enkele legerauto-
riteiten. In de Markiezenzaal gebruik
te Hare Majesteit de koffie. Daarna
begaf zij zich, met haar gezelschapsda
me en begeleid door enkele stedelijke
autoriteiten, per auto naar Kop van 't
Hoofd, waar een politieboot wachtte.
Het oponthoud in Bergen op Zoom had
een onopvallend karakter.
Per motorboot is de Koningin
's middags 1 'uur ui t Bergen op
Zoom te Zierikzee aangekomen in ge
zelschap van haar secretaresse, Mevr.
Smitt-Avis, en het lid van Ged. Staten,
de heer Philipse. die de Commissaris
der Koningin verving, daar deze we
gens ongesteldheid verhinderd was.
Mevr. de Casembroot en het gemeen
tebestuur begroetten Hare Majesteit,
toen zij de wal had betreden. Langs de
kade met haar zwaar getroffen zij
straten reed de Koningin in het mis
troostig weer stadwaarts. Zij liet
stoppen bij het St. Cornelia-gesticht.
waar moeder Florentine met enige
zusters op het bordes stond.
Na het kort, maar hartelijk onder
houd, waarin de moeder-overste ver
telde, hoe het ziekenhuis, behalve
patiënten oófc soldaten en daklozen
herbergde, wenste de Landsvrouwe
haar het beste voor de toekomst toe
en scheidde met een stevige handdruk.
Bij het stadhuis in de Meelstraat
stond een groep burgers, militairen
uit eigen en vele andere landen, poli
tie- en brandweerlieden, welke stil
uiteenweek, toen de stoet naderde.
Met Haar gevolg begaf H. M. zich
eerst naar de trouwzaal, waar Zij aan
zich liet voorstellen allen, die zich bij
zonder verdienstelijk hadden gemaakt,
dat waren onder meer Mees Toxopeus
van de Dorus Rijkers, 'de schipper
Schot van de Zierikzeese Schippers
vereniging, dr. van Hooren van het
Rode Kruis en kol. van Waning. Be
langstellend informeerde de Koningin
naar bijzonderheden en treffend wer-
d endie vaak naar voren gebracht.
500 MENSEN GERED
Cchïpper Schot vertelde sober, alsof
het niets was, dat hij en zijn man
nen 500 mensen van de verdrinkings
dood redden. De kerels, die met hun
geen mensen meer waren te redden, zij
vee uit schuren en van dijken hebben
gehaald. Ook de Amerikaanse majoor
Worse deed zijn verhaal. Zijn duck
was bijna gezonken, omdat deze vast
liep en slechts door tot aan zijn nek
in het ijskoude water te springen, had
hij het euvel kunnen verhelpen.
De Koningin onderhield zich ook
met de burgemeesters van Nieuwer-
kerk, Noordgouwe en Oosterland en
informeerde naar het aantal slachtof
fers. Hierbij trof het ins, dat eerstge
noemde het aantal doden vele malen
hoger schatte dan het officiële cijfer;
hij noemde voor Nieuwerkerk het ge
tal 150.
DE DIJKEN
sonen. De auto bracht H.M. naar het
Sas, waar een helicoptère gereed stond
voor een vlucht over Schouwen Dui-
veland en Tholen.
Later op de dag landde het vliegtuig
met de Koningin te St. Annaland. Ook
daar liet de Landsvrouwe zich door
verscheidene deskundigen voorlichten
over het verloop van de reddings- en
herstelwerkzaamheden.
Daarna vertrok zij per auto naar St.
Maartensdijk. Daar ontmoette zij de
Burgemeester van het zwaar getroffen
Stavenisse en zijn assistent, de heer
Soeterbroek. Aanwezig was daar ook
de heer J. P. David, burgemeester van
Mantes (ten Z. van Parijs), afgevaar
digde van het departement van Seine
et Oise en secretaris-generaal van de
anti-communistische wereldorganisatie
Paix et Liverte. Hij was vergezeld van
zijn chef van sociale dienst en zijn pri-
vé-secretaris. Hij beloofde te zullen
proberen alle materialen (cement,
hout, stenen enz.) voor het herstel van
Stavenisse bij elkaar te brengen, om
dat hij dit beschouwd als de zwaarst
getroffen plaats in Europa.
Het Nederlandse Rode Kruis verstrekte:
Ojsteren verstrekte de infprma-
tiedienst van het Nederlandse
Roue Kruis ons de zevende doden
lijst, die 41 namen bevat. Wij ont
lenen daaraan de namen van de
volgende slachtoffers uit het ver
spreidingsgebied van Dagblad De
Stem:
FIJNAART: Teuntje Driesprong.
HALSTEREN: Pa. v. Osta, 52 jr..
Ca. Paulus, 16 jr.; J. Raats, 33 jr..
Ma. Roks, 18 jr., Ja. Raats, 43 jr.
en Aa. Langenberg, 33 jr.
HOEK: Pa. Smallegange, 5 mnd.
KAPELLE: Aa. Nijsse, 13 jr.
KLUNDERT: J. Blommers, 52 jr.
KORTGENE: Aa, Clement. 5 jr.,
wed. P. Looff, Ca. Nijsse-Bolle, 31
jr., Wa. Schrier.
NIEUWERKERK: J. Stoutjes-
dijk, 75 jr., Ca. Stoutjesdijk-Krab-
be, 73 jr., A. Kik 6 jr., J Kik, 3 jr.,
Ja. Kik, 6 mnd., J. v. d. Bik-de
Jonge. 58 jr., N. Stoutjesdijk-de
Reus, 39 jr.. Wa. Goudzwaard. 13
jr., L. Kooyman, 8 mnd.. Ma. Puit-
Overbeeke.
N. VOSSEMEER: Ma. Meesters,
42 jr.
OUWERKERK: Wed. van J. Sla
gers, Ma. Westenburg-Koopman
50 jr.
RILLAND-BATH: Maatje Kri-
ger, 80 jr.. Jan Nijsse, 18 jr
STAVENISSE: Ja. Geluk, 24 jr.,
Aa. Blokpoel-Quist, 59 jr.. Ha. v.
d. Roest-Westdorp, 63 jr.
WILLEMSTAD: Aa. Punt-Bos,
78 jr., A. Bos, 71 jr.
In verband met de omstandig
heden, waaronder de gegevens
van deze dodenlijst worden ver
zameld, kan het Ned. Rode Kruis
niet de volle garantie geven voor
de betrouwbaarheid. Het is dus
mogelijk, dat een enkele wijziging
achteraf noodzakelijk zal blijken.
Tn de raadsbaal liet H.M. zich onder
meer inlichten over de toestand
van de dijken. Ir. de Koning zei, dat
het dijkgat bij Schelphoek onder Se-
rooskerke het gevaarlijkst was; het is
nu al 250 m. breed en 25 m. diep.
Wethouder den Boer vertelde een en j
ander over de evacuatie-moeilijkhe-
den. Een kleine 3000 personen gingen
reeds naar elders, maar ruim 4000
mensen bevinden zich nog in de stad
en tonen weinig lust heen te gaan. De
dierenarts van den Acker kreeg een
compliment voor zijn moeite om het
vee te redden. Eenvoudig gaf hij de
feiten weer. Van de 10.600 stuks vee
waren er 7000 koeien en paarden in
veiligheid gebracht.
Nadat nog gewezen was op de nood
zaak van een bootverbinding met Hol
land, moest de Koningin wegens tijd
nood de bespreking afbreken.
Ongedwongen nam H.M. afscheid en
onderhield zich voor het stadhuis,
waar zij met gejuich werd begroet,
nog even met enige willekeurige per-
„IN VRIJHEID HERBOREN"
Levendige taferelen en rake karakteristieken
A FLEVERING TWEE van het Ge-
denkboek, uit te geven ter gele
genheid van Honderd Jaar Krom
staf, is thans ook verschenen. Het le
ven, de activiteit, de positie der ka
tholieken in het derde kwart der eeuw
(1850-1875) worden erin beschreven,
„de eeuw van stoom en ijzer en hoge
re burgerscholen'", zoals Professor Ro
gier ze lichtelijk sarcastisch ken
schetst. Want ook in deze aflevering
is genoemde hoogleraar aan het
woord met zün scherpe analyse en
zijn hamerende stijl.
En een snertactie
HET RAMPENFONDS is gis
teren weer 3 millioen gul
den rijker geworden, zodat de
totale inkomsten momenteel 34
millioen gulden bedragen.
Van „luchtjes" gesproken...
natuurlijk is poes maar één
van de honderden oorzaken van
zo'n echt vervelend huisluchtje.
Ook etensgeuren en tabakslucht
verdwijnen radicaal door
Air-Wick met het wonderbaarlijke
natuurproduct chlorophyl.
£)E MEER GEREGELDE VERZORGING van de geëvacueerden in de
ontstane centra en de zorg bij de re-evacuatie heeft thans de grote
belangstelling van het sociaal charitatief centrum in het bisdom Breda,
dat zich beraden heeft op de taak, die het in deze te vervullen heeft.
Vooral thans moet het maatschappelijk werk optreden, zodat voor de
sociaal charitatieve centra en de maatschappelijke werksters hier een
grote taak ligt. Nog meer dan bij de evacuatie zelf, zal het particulier
initiatief op de voorgrond moeten treden en leiding moeten nemen met
steun van de overheid.
Taak nü en bij
re-evacuatie
"TAL van problemen immers zullen
zich de komende dagen en weken
voor doen. Er zullen moeilijkheden ko
men in verband met de inkwartiering,
kledingtekorten zullen moéten wor
den aangevuld, sociale moeilijkheden
opgevangen, geestelijke nood gele
nigd. Aandacht zal moeten worden be
steed aan de goede vrije-tijdsbeste-
ding. Het zal nodig zijn, dat de paro
chiehuizen voor ontspanning worden
opengezet; de geëvacueerde jeugd zal
zoveel mogelijk dienen te worden on
dergebracht in de bestaande jeugdver
enigingen en in clubs. Bijeenkomsten
van moeders zullen moeten worden
belegd.
Deze goede zorgen mogen zich niet
alleen uitstrekken over eigen geloofs
genoten; het nationaal karakter van
de ramp moet ons openstellen voor al
le getroffenen, dus ook voor niet-ka-
tholieken. Waar mogelijk en nodig,
zal dus een goede samenwerking moe
ten ontstaan met Nederlands Her
vormde en Gereformeerde maatschap
pelijke werksters en vrijwilligers.
In plaatsen, waar men niet de be
schikking heeft over een maatschap
pelijke werksters, kan dgze worden
aangevraagd bij het sociaal charita
tief centrum, Markkade 7, Breda.
Daar kan de mogelijkheid worden be
keken, in hoeverre een maatschappe
lijke werkster nodig is. In principe
is het ministerie van maatschappelijk
werk bereid hiervan de kosten te dra
gen.
MOEILIJKHEDEN BIJ
RE-EVACUATIE
\/OOR wat de re-evacuatie betreft,
ligt liet in dc bedoeling zoge
naamde hulpcolonnes van de gezins
zorg in te zetten. Zij bestaan uit een
vijftal gediplomeerde gezinsverzorg
sters en een vyftai vrijwilligers niet
aan het liocfd een maatschappelijke
werkster.
Hun taak zal vooral bestaan uit het
helpen klaar maken en inrichten van
de woning, het opvangen van de eer
ste gezinsmoeilijkheden na de terug
keer etc. Deze colonnes dragen een
tijdelijk karakter en worden door het
departement van maatschappelijk
werk bekostigd.
Voor deze geestelijke hulpdiensten
zullen ge:.i!.3ve>" - "rtors en maat
schappelijke werksters aan hun eigen
lijke arbeid moeten worden onttrok
ken. Deze kunnen vervangen worden
door niet-gediplomeerde krachten te
gen honorarium aan te stellen.
Het diocesaan centrum heeft ook
een evacuatiehulpdienst In het leven
geroepen .waar vrijwilligsters gereed
staan om hulp te bieden, waar dit no
dig is.
Omtrent deze dienst, evenals om
trent de gezinscolonnes bestaat volko
men overeenstemming tussen de ka
tholieken. de Nederlands Hervormden
en de Gereformeerden, die op het
punt van maatschappelijk werk sa
menwerken in het provinciaal op-
bouworgaan. De vorming en de inzet
van deze groepen meisjes geschiedt op
basis van de eigen levensbeschouwing,
terwijl men bij de hulpverlening zich
op een zo breed mogelijk nationaal
standpunt stelt.
Eigenaar in rampgebied
UEN DER Giethoornsc toeristencen-
tra, café Watersport Centraal, is
gisterenochtenrl, vermoedelijk tenge
volge van een uitslaande gasvlam, tot
de grond toe afgebrand.
Het vuur greep zo snel om zich
heen dat de bewoners van het ner
vengebouw zich in nachtgewaad moes
ten redden. Ook de gehele inventaris
ging verloren.
De eigenaar van de zaak bevond
zich op het ogenblik van de brand
met de Giethoornse punterploeg in 't
rampgebied, waar hij al dagenlang
heeft deelgenomen aan het reddings
werk en de hulpverlening.
Dag na dag stijgt dit cijfer, maar
naast de geldelijke hulp wordt ook
nog voortdurend spontaan hulp ver
leend in andere, vaak zeer originele
vormen. Zo gaan de L.S.K.-mannen
van het garnizoen Nijmegen snert ver
kopen aan de burgerij. Deze lekkernij
zal worden bereid door de militaire
keuken.
En nog iets uit het buitenland: me
vrouw Boogaert-Riet te Ogden in de
V. S. had in haar eentje een hulpactie
georganiseerd. Die werkte overvloe
dig. Momenteel zit ze met het grote
probleem ,hoe ze de goederen in New-
York of San Francisco moet krijgen.
Verder zullen ze dan wel gratis ver
voerd worden.
Het buitenland tracht ook vaak
steun aan ons getroffen land te verle
nen door de emigratie te vergem'ak-
kelijken. In Amerika werd een wets
voorstel ingediend, strékkende "tot"
toelating van 50.000 Nederlanders in
de Ver. Staten in 1954. Zuid-Afrika
verleent eveneens speciale faciliteiten
aan ^migranten uit de noodgebieden.
Noorwegen, dat buitenlandse ar
beidskrachten nodig heeft, rekent het
zich tot plicht, eerst Nederlandse
emigranten uit te nodigen.
GRAAN.
T~\E REPUBLIKEINSE senatoren Taft
en Thye hebben een voorstel inge
diend om overtollige graanvoorraden
in de V. S. aan de overstroomde ge
bieden in Europa te leveren. Voor het
vervoer op kosten van de Amerikaan
se regering wordt een bedrag van 10
millioen dollar gevraagd.
Reeds na het verschijnen van de
eerste aflevering werd hier en daar
de waag gesteld: Is dit nu wel de
manier, waarop een herdenking ge
vierd moet worden? Moet dan alles
onder het ontleedmes van een hyper-
objectieve critiek? Kan er niet wat
meer honing en wat minder azijn
rondgedeeld worden?
We kunnen ons die critiek Inden
ken, maar delen doen we ze niet. We
geloven, dat het juist een blijk
voortgeschreden emancipatie is, dat 'n
Gedenkboek in deze trant werd opge
vat. Er is waarlijk onder ons zo veel
met het wierookvat gezwaaid, dat we
nu juist v/el eens precies willen horen
zeggen waar het op staat.
Wie zijn vader of grootvader nog
hoorde verhalen over de geestdrift
der Zouaven, over de held van Lutje
broek, over de ondergang van de
Kerkelijke Staat, zal bijvoorbeeld wel
even onthutst staan, als hij in dit Ge
denkboek moet lezen, hoe het ponti
ficaat van Pius IX één grote misluk
king is geweest, hoe deze Opperher
der een pion werd in het politieke
spel tussen Frankrijk en Oostenrijk,
hoe de zaak der Zouaven van den be
ginne af een verloren zaak is ge
weest. hoe de Pauselijke staatssecre
taris een wanhoopspoliliek voerde en
de Paus misleidde. Maai- Rogier weet
toch ook te prijzen de ongecompliceer
de, niet door politieke bijbedoelingen
vertroebelde geestdrift van het rela
tief zeer belangrijke Nederlandse
Zouavencontingent. Zeker is het dan
ook niet de bedoeling geweest van
deze geschiedschrijver het prachtige
élan en de grote aanhankelijkheid aan
de Opperherder van de Nederlandse
Zouaven te kort te doen. Op een af
stand moeten we echter de feiten stel
len zoals ze op een afstand ook beter
gezien -kunnen wordéo.
Hét zal'vender de een of"'dé ander"
wel een schok geven, ais hier aan de
hand van vastenbrieven en vergade-
ringsno tulen een beeld wordt ge
schetst van de toen regerende Bis
schoppen. dat hun karaktereigenschap
pen en bekwaamheid niet ten volle
prijst. Maar ook dit is een blijk van
het feit. dat we de historische waar
heid onverminkt aandurven en uit
gegroeid zijn boven het byzantinisme,
dat uit de volmaaktheid der waar
digheid automatisch concludeert tot de
volmaaktheid van de persoon.
Zo worden ook andere geijkte por
tretten als van Le Sage ten Broek,
van Vree, Broere, Jan Willem Cra
mer, J. W. Thompson, Alberdingh
Thiim e.a. gezuiverd van de vernislaag
der legende, om een waarheidsgetrou
wer beeld te verkrijgen. En dan valt
er werkelijk nog wel genoeg te prij-
Rogier verzwijgt ook niet enkele
pijnlijke afvalprocessen van priesters
en uit de mémoires van een hunner
distilleert hij elementen voor een cri
tiek op de seminarie-opleiding in de
nadagen dei- Hollandse Zending. Ook
als de ergernis van de tijdgenoot (ten
aanzien van zulke geschriften) ver
klaarbaar en geheel gerechtvaardigd
zou zijn aldus de mening van d<
schrijver kan het nageslacht in dc
critiek der non-conformisten voor
zichtig speuren naar materiaal voor
het beeld van de tijd en, dit vindende,
het dankbaar gebruiken. Zo doen wij
ook immers met de Lof der Zotheid.
Zeer interessant is het hoofdstuk,
dat ons de ontwikkeling van het de
votieleven schetst en merkwaardig ge
noeg krijgen de veel geparodiseerde
Redemptoristen met him volksmissies
een volle maat van waardering: „In
een matte tijd hebben de Redempto
risten uit Pater Bernards school voor
de tijdgenoten van Droogstoppel het
vuur uit de hemel op aarde gebracht
en brandend gehoudenZij hebben
geen strovuur ontstoken: hun aandeel
in de herleving van het godsdienstig
en zedelijk bewustzijn van het volk in
al zijn lagen is een onvergankelijke
weldaad gebleken".
Terecht wordt er o.i, ook hulde ge
bracht aan de oude Katholieke Illu
stratie en de school van verhalen
schrijvers, welke haar vulde: Banning,
de Snïedersen, Render, Melati van Ja
va, J. R. van der Lans en Mevrouw
van der Lans. Zy ruimden het voor
oordeel op tegen „de" roman, dat in
het katholieke volk was aangekweekt.
Zij hebben dit volk aan het lezen ge
zet met ..voor het grootste deel geen
lectuur van min allooi". Van Banning
en de Sniedersen zegt Rogier: „Hun
werk staat geenszins beneden dat van
Justus van Maurik en heeft zelfs een
en ander er op voor".
Over het aandeel der katholieken in
de ontwikkeling der bouwkunst kan
nog meer goeds gezegd worden. Het
is van nationale betekenis geweest
door een figuur als Cuypers en ook
door de onvervaarde strijder tegen
schoonheidsverknoeiing en afbraak,
Victor de Stuers.
In "het hier beschreven kwart der
eeuw begon pok de gezonde kerjtering
in de kerkmuziek, maar het aandeel
in de rechtstreekse deelneming aan de
beoefening der wetenschap bleef tot
enkelingen beperkt, zoals een Nuyens
met zijn Geschiedenis der Nederland
se Beroerten.
Rogier schetst dit alles in vogel
vlucht, om ten besluite van dit deel
de wederwaardigheden van Tijd en
Maasbode met hun leidende figuren
uit de doeken te doen.
Alles bij elkaar is het weer een af
levering, welke we geboeid gelezen
hebben om de levende historische ta
ferelen en rake, originele karakteris
tieken, waaraan ze rijk is. (Uitgave
Pax, Den Haag).
-
r
t- umstm A - - "v-Ss- A.™
7T& -
Z ANozó k K E K V o A ee-H -- H
Ofc/irnift**
j/ltHlER weer enkele krabbels van onze medewerker Jan Dekkers.
Hierboven een kijkje in Dintelsas, waar zandzakken op Amerikaan
se boten worden overgeladen voor transport naar Goeree en Overflakkee
795 ëW>R, Dp Tgg.CO.
En dit ls de tweede luitenant, die het werk uitvoert waarvan het bo
venste plaatje een beeld geeft. Hij Is een beroepsofficier die op z(jn
17e jaar In het Amerikaanse leger kwam en nu werkzaam is in het be
zettingsleger in Duitsland.
Advertentie)
winwiim
Gaande door het ivater zal Ik bij U zijn
Hij redde velen, maar keerde zelf niet terug
Wie volgt Mej. de
Waal op
L-JET BESTUUR van de K.V.P. heeft
mr Roolvink benoemd lid der 2de
Kamer uitgenodigd die benoeming
niet te aanvaarden. De heer Rool
vink meent aan die uitnodiging geen
gevolg te kunnen geven. Hij zal in
beroep komen bij de Partijraad en
heeft inmiddels het lidmaatschap aan
vaard.
Het Partijbestuur heeft Zaterdag al
hier na een zeer ruime bespreking
eenstemmig besloten de heer Rool
vink toch nog te verzoeken zijn be
noeming niet le aanvaarden, zulks op
grond van de bepalingen van het re
glement.
(Van onze redacteur).
J7R VALT EEN SCHAARSE STREEP LICHT door het kleine vensten
van het café van Sandbergen in Klundert op de hoofden van de
gereformeerde gelovigen. Zij buigen zich in een deemoedig gebed
en overwegen de barmhartigheid van God, die hen een kans geeft om
verder te leven, na .de dood te hebben gezaaid in de lichamen van zo
veel dierbaren, toch zeker niet slechter dan zij.
Dood. en leven staan scherp tegenover elkaar in deze noodkerk
Helleed. ligt voor nog vele dagen verankerd op de grauwe gezichten)
van het kerkvolk, de Heer dankend, omdat Hij hen spaarde, begrijpend,,
dat zij, die door het water werden genomen, nooit zullen terugkeren.
Trekt het leven van Hans van Ent-
den ,die jongen uit hun gemeenschap,
met zijn blond haar, zijn diepe, goede,
blauwe ogen, niet in hun gedachten
voorbij? Zij zien hem bezig in de
Kerkweg, in zijn ouderlijk huis. Hij
draagt zijn zes-jarige zusje Jennie
door het water naar een hoger gele
gen plaats. Hij keert terug om zijn
moeder te ondersteunen, kleren en een
beetje huisraad mee te nemen. Hij
zegt, nadat Teunie, Jennie, Kees. va
der en moeder in veiligheid zijn. te
gen zijn moeder: „Ik ga helpen hoor,
ik kom straks terug!"
Hans van Emden moet even wach
ten op het klaarmaken van enkele bo
terhammen, die zijn moeder hem toe
stopt. nadat zij een onderdak had ge
vonden bij een bevriende familie.
Hij gaat daarna de polder in
Hij overziet het naamloze leed, dat
over de gezinnen valt. Hy komt in
contact met drie soldaten, die beslo
ten hebben, een tocht te gaan maken
naar de boerderijen om mensen te
gaan redden.
Dit overdenken de gelovigen op dit
ogenblik. Zij zien dat Hans van Em
den in de sloep kruipt. Hij slaat de
kraag van zyn jas op. Hy kijkt naar
het ontstuimige water, laebt tegen de
soldaten en roeitroeit: Het boot-
Oet sombere licht van deze nieuwe
dag werpt ook een krans op het
gelaat van een verslagen moeder. Zij
beseft, dat haar zoon niet meer terug
komt. Het water bedekte zijn li
chaam. dat ergens in de polder drijft.
Zi.in ziel juicht in de hemel.
Hij, Hans van Emden, trok in de
morgen van de eerste Februari de
duisternis weg, waarin de stormwind
joeg. Hij was de eerste, die het red
dingswerk aanpakte. Hij moest het
misschien zijn, die verdronk, om een
voorbeeld te worden van onver
saasde kracht, onbegrensde dapper
heid: eigenschappen, nodig om een
nieuw Klundert op te bouwen.
Denken de gelovisen aan Hans van
Emden als dominee Feenstra de tekst
voorleest, waarop hy zijn preek af
stemt?
„Wanneer gij zult gaan door het
water. Ik zal bij U zijn en door de ri
vieren. Zy zullen U niet overstromen.
Vreest niet, want Ik heb U verlost".
Er hangt een beklemmende stilte in
de noodkerk. De woorden van de do
minee vallen in een met droefheid ge
vulde ruimte. Zij vinden hun weg
naar de harten van de gelovigen, die
ontroerd naar hel toneel kijken, in de
ogen van ^e dominee.
Bij de foto: Hans van Emden is met
'langer meer een van de vele naamlo
ze helden van de watersnood. Hij
wordt vereerd door elke inwoner van
Klundert. zoals ook bewierookt wor
den de drie soldaten, die met hem
omkwamen. Van Hans van Emden
was er nog slechts een foto, gerepro
duceerd van een amateurkiekje. Zij
werd de laatste zomer genomen.
je schommelt, het danst, maar de
jeugd is sterk.
Met de soldaten haalt Hans van Em
den een boer en kinderen van een
huiszolder. De jongens varen terug.
Hun triomf is groot. Een brede glim
lach cirkelt over hun gezichten. Zjj
overwinnen dit water Zij zullen men
senredders zyn!
Opnieuw kiest de sloep het kolken
de water. Weer doemt er tussen de
striemende regenvlagen een boerderij
op. Er blijken geen mensen meer te
zijn. Wel is er een paard Dan dit dier
maar gered.
Een van de jongens viert de teugel.
Het paard strompelt achter het bootje
aan. Het wordt overspoeld door de
golven. Het springt in de sloep. Het
vaartuig kanteltde jongens ver
gaan
Dominee Feenstra neemt het boek
der psalmen. Hij leest: „Vertrouw op
Hem te aller tijd. Stort ulieder hart
uit voor zijn aangezicht. God is ons
ene Toevlucht".
Een gouden hart
„V/TERTROUW op Hem! De knapheid
van de techniek is met één streep
weggevaagd. Verootmoedig U voor
God!"
De woorden van dominee Feenstra
zijn meer dan een gebed. Zij smeken
om erbarmen.
Keren de gedachten van de gelovi
gen niet terug naar Hans van Emden?
Zij gelóven dat God hem barmhartig
heid schenkt. Zij zien Hans in hun
verbeelding als de eenvoudige tim
mermansjongen uit een arbeidzaam
gezin.
Flitsen uit zijn leven krijgen gestal
te. Hans gaat naar de avondcursus bij
meester Spicrings Hij wil een goed
vakman worden. Hij studeert om in
dienst een beetje hogerop te kunnen
komen dan de doorsnee-jongen van
zijn stand. Hij houdt van de natuur
en trekt er in de vacantie met zijn
vrienden op uit. Hij maakt een fiets
tocht door Zuid-Limburg. Ijjij geniet
van de zon en het landschap. Hij
komt overgelukkig thuis en gaat op
nieuw aan de slag. Hij kleurt trots als
hij 's Zaterdags zijn moeder zijn week
loon kan afstaan. Hij is de oudste van
het gezin /an zes. Hij doet zijn uiter
ste best. Hij is iemand met een gou
den hart. Hij bewijst datdie eer
ste.
T)E GELOVIGEN schuifelen stil
de noodkerk uit. Zij blijven
niet zo luidruchtig bij elkaar staan
als anders. Ze zijn ingetogen.
Eén zegt er: „Hans van Emden!"
Tien anderen denken: „Hij is een
heldr
Zü zeggen het niet, maar zij wil
len het zeggen..,.
Import prikkellectuur
LJET GERECHTSHOF te Amsterdam
heeft gisteren in hoger beroep een
zaak behandeld tegen drie tijdschrif
ten-importeurs en handelaren. Zij
worden verdacht van het invoeren en
verhandelen van Franse prikkellec
tuur in ons land.
Tegen de 66-jarige A. H. v. B. en
de 25-jarige H. S. werd 500 gulden
subs. 50 dagen en een maand voor
waardelijk met een proeftijd van drie
jaar geëist. Tegen de 29-jarige E. F.
die uitsluitend deze bladen had ge
ïmporteerd, 2000 gulden subsidiair 50
dagen en drie maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar. Op
25 Februari zal het Hof arrest wijzen.
De verdediger, mr. v. d. Does, ont
kende, dat het hier prikkellectuur
betrof.
Scheikundige wordt berecht
152 babies door poeder
gedood
T~)E AUTORITEITEN die een onder
zoek in stellen naar het „zuige-
lingenpoederschandaal" in W.-Frank-
rijk hebben bekend gemaakt, dat ten
gevolge van het gebruiken van een
vergiftig poeder vorig jaar 152 zui
gelingen om het leven zijn gekomen,
terwijl 752 zuigelingen vcnvondingen
hebben opgelopen.
Het poeder, dat te Bordeaux werd
vervaardigd en in grote hoeveelheden
in West-Frankrijk werd verkocht,
bleek een hoog arsenicumgehalte te
bevatten. Het onderzoek was inge
steld naar aanleiding van een uit
slagepidemie onder zuigelingen in 't
genoemde gebied.
De scheikundige, die aan het hoofd
stond van de betrokken fabriek, zal
wagens doodslag terecht moeten
staan.
BANDJIRS
In Indonesië
JgANDJIRS richten in verspreide de
len in Indonesië verwoestingen aan
Buiten Atjeh, waar zoals bekend 82
mensen om het leven kwamen, zijn tot
op heden geen slachtoffers van de
overstromingen gemeld.
Vijfduizend personen in Solo (Mid
den Java) werden door de watertoe-
vloed van de uit haar oevers gelre
den kali Pepe gedwongen naar ho
ger gelegen stadswijken te eva
cueren.
3Iaandag stonden cok grote gebie
den in de regentschappen Sragen en
Sukohardjo door overstromingen van
de rivier Bengawan Solo onder water.
Op Celebes dwong een noodweer de
bewoners van de Desa Toriipobalang
naar veiliger oorden. In Makassar
werden 20 kamponghuizen vernield.