srm/M.
Stoop
Rapport over de afdamming zeegaten
wordt openbaar gemaakt
Zweden overtreft zichzelf bij
hulpverlening
HE, WAS HET TOEN ZOti
Jeudige autodieven strandden
wegens benzinegebrek
Donderdag 12 Februari 1953
Pagina 3
Zich voorgedaan als
belastingambtenaar
Aannemer voor 3500 opgelicht
De 30-jarige vertegenwoordiger J. H.
.B. uit Rijswijk, die zich als belasting
ambtenaar zou hebben voorgedaan en
zodoende van een Rotterdamse aannemer
f 3500 wist los te krijgen, is door de Rot
terdamse rechtbank veroordeeld tot. een
gevangenisstraf van een jaar met aftrek.
De eis was een gevangenisstraf van tien
maanden met aftrek.
De 31-jarige handelscorrespondent 6.
van der K. uit Vlaardingen. die bij dö
aannemer werkte en van wie de verte
genwoordiger zijn inlichtingen gekregen
zou hebben, werd veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van een jaar en zes maan
den met aftrek. Tegen hem was een ge
vangenisstraf van een jaar met aftrek
geëist.
Minister Algera in de Tweede Kamer:
Springtij van 16 Februari behoeft niet
direct te verontrusten
11'eerschip ..Cirrus"
blijft beschikbaar
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Tweede Kamer heeft de minis
ter van Verkeer en Waterstaat, mr J.
Algera, gisteren medegedeeld, dat de
regering gelijk reeds uit de memorie
van toelichting op de Waterstaats-
begroting van 1951 is gebleken de
mogelijkheid van hogere stormvloeden
kende. Zij beraamde plannen daar
tegen, maar zij werd door de zee over
vallen en overlopen. De plannen moe
ten nu met des te groter spoed worden
uitgewerkt en indieu mogelijk worden
uitgevoerd.
Het vraagstuk van de afdamming
MINISTER ALGERA
Wij doen, wat wij kunnen
van de zee-armen is vele malen moei
lijker, dan dat der afsluiting van de
Zuiderzee. De regering kan thans niet
meedelen, of het tot deze afdamming
zal komen. Wij moeten er van uitgaan,
aldus mr Algera, dat de werken tot af
sluiting van de zeegaten enige tiental
len jaren zullen vorderen.
In November 1952 is aan een com
missie onder leiding van ir A. G. Maris,
de directeur-generaal van de Rijks
waterstaat, opdracht tot bestudering
van dit vraagstuk gegeven. De regering
heeft een beroep gedaan op top-figuren
buiten het ambtelijke kader, om zich
voor deze nationale zaak in dienst van
het vaderland te stellen, terwijl aan
prof. ir J. Th. Thysse, de directeur van
het Waterloopkundig Laboratorium te
Delft, die onlangs voor het geven van
gast-colleges naai- de Ver. Staten is
vertrokken, is verzocht naar Neder
land terug te keren, om aan het voor
bereidende werk deel te nemen.
De zaak, aldus de minister, is een
centraal punt van mijn beleid en hij
voegde er aan toe, het een volksbelang
te achten, dat liet rapport openbaar
wordt gemaakt.
Storm van uitzonderlijk
karakter
De minister heeft aan de hand van
de weerrapporten een uitvoerig over
zicht gegeven van de ontwikkeling
van storm en stormtij.
De zware storm, die ten Westen van
Schotland woedde en op Zaterdag 31
Januari in de Ierse zee oorzaak werd
van het vergaan van de veerboot naar
Ierland, hield voor de Nederlandse
kust geen abnormale gevaren in. In
de loop van Zaterdag verplaatste de
depressie zich naar het Noorden, heer
ste langs de Noordzee en Deense kust
matige en langs de Nederlandse kust
harde Westelijke wind. Aan de West
zijde van deze niet abnormaal diepe
depressie breidde zich vervolgens een 1
storm uit, terwijl op de Noordzee een
trogvormige storing tot ontwikkeling
kwam.
Om 7 uur 's avonds noteerden Ter-
schellingerbank en het lichtschip bij
Texel windstoten van 100 km snel-
heid, bij Goeree van 85 km. Het ver
moeden van hoog water, tussen 3 en
6 uur deed de 's ochtends om elf uur
gegeven waarschuwingen van kracht
blijven. Om 5 uur 15 werd de waar
schuwing voor storm verzonden en om
5 uur 45 volgde een waarschuwing, dat1
het verwachte hoge water het normale
peil zou overschrijden. Deze waarschu-
wing werd om 6 uur nog eens extra
per radio verbreid.
Vloedgolf
Zondagochtend om 4.30 uur was er'
een extreme vloed. Nog nimmer in de
geschiedenis had men een wateropzet1
van een dergelijk karakter uit de
Noordzee geregistreerd: het was een
vloedgolf over de lengte van Noord
naar Zuid, die bovendien nog werd
bevorderd door de ondiepten van de
Noordzee.
De opstuwing van deze vloedgolf
heeft de getij-beweging geneutrali
seerd en de eb, gelijk overal werd ge
constateerd. opgeheven. Als extra-on
gunstige omstandigheid moet nog wor
den aangemerkt, dat de vloed gelijk
viel met de zwaarste windstoten. Was
de vloed zes uren later of vroeger ge
komen. dan zou het verschil in hoogte
plm. 40 cm hebben bedragen.
Nu kwam het vloedwater op de
Zeeuwse eilanden zestig a zeventig cm
hoger, op de rivieren dertig a veertig
cm hoger, in Noord-Holland twintig a
veertig cm hoger en op de Wadden
eilanden vijftig a zeventig cm hoger
dan de hoogst bekende vloeden.
Wanneer, zo zeide de minister, des
kundigen in tijdschriften komen ver
klaren, dat zij wel geweten hebben dat
de dijken te laag zijn, dan wekt het
óp zijn mi/i t bevreemding, dat zij dat
op dit ogenblik wereldkundig hebben
gemaakt en dat zij voor deze niet de
weg naar het departement van Water
staat hebben gezocht, om daar van hun
inzicht te doen blijken.
Aan het adres van de communisten
zeide de minister voorts, dat wat zij
te berde hebben gebracht in de geest
van: wij hebben het altijd wel geweten,
de grenzen van het redelijke verre
heeft overschreden en zich op het ter
rein van de pure fantasie beweegt.
De situatie van de
beneden-rivi eren
Zou de mens alle risico's kunnen
elimineren? zo vroeg de minister. En
hij antwoordde: er is geen volstrekte
beheersing van het water door dijken
mogelijk. Maar in het menselijk vlak
geredeneerd zeg ik: wij moeten het
proberen.
De wetenschappelijke berekeningen
kunnen daarbij helpen. Op grond daar
van werd de dijk in de Brielse Maas
gebouwd en de Maastunnel in Rotter
dam. Zij hebben beide stand gehouden.
Maar daar staat tegenover, dat het de
wetenschap niet onbekend is, dat de
bestaande dijken voor een storm als
deze, die hogere waterstanden bracht
dan ooit geregistreerd niet berekend
zijn. Reeds in 1939 kreeg een commissie
opdracht de situatie bij de beneden
rivieren te bestuderen en in haar voor
lopig rapport van 1940 concludeerde zij
tot een verhoging van de dijken, even
tueel een afsluiting van de Hollandse
IJssel. Uit de daarop volgende discus
sie ontstonden het vier- en vijf-eilan
den plan, gevolgd door een plan tot
afdamming van de drie zeearmen. De
dijken beoosten die afdamming zouden
gevrijwaard zijn tegen hoge stormvloe
den. Dit alles, zo zeide mr Algera, is
niet aan de publieke sfeer onttrokken
en in dit verband citeerde hij de me
morie van toelichting uit 1951, waaruit
bleek, dat men bij Waterstaat bepaald
niet heeft stilgezeten.
Met betrekking tot de alarmering
deelde mr Algera nog mede, dat een
deel van de bevolking, die achter twee
dijken woonde, niet is gewaarschuwd.
Het waarschuwingssysteem zal worden
uitgebreid.
O ntwerp-noodwet in
voorbereiding
De regering heeft besloten in het
ontwerp-noodwet voor te stellen de
kosten voor het herstel van de hoofd
en buitenwaterkeringen voor rekening
van het Rijk te doen komen.
Het Rijk, zo heeft minister Algera
toelichtend gezegd, neemt de uitvoe
ring ter hand, met de bevoegdheid voor
de minister van Waterstaat tot delege
ren aan lagere publiekrechtelijke
lichamen. Van die bevoegdheid, aldus
de minister, zal ik op ruime schaal
gebruik maken. Het bestaande appa
raat blijft derhalve ingeschakeld. De
regering acht het echter, gelet op het
nationale karakter van de ramp, nodig,
dat er een centrale verantwoordings
plicht komt. Er moet een figuur zijn,1
die tegenover de volksvertegenwoor
diging tot verantwoording verplicht is.
De wet zal een beperkte werkings
duur hebben en beperkt blijven tot het
herstel van de hoofd- en buitenwater
keringen.
Het springtij van 16 Februari
Minister Algera heeft ook aandacht
geschonken aan het springtij van 16 Fe
bruari a.s. Daarover is nogal wat on
gerustheid ontstaan met het oog op de
toestand van de dijken.
Wij kunnen niet in de toekomst zien,
aldus de bewindsman, maar wanneer
er geen bijzondere invloeden van de
wind optreden, zal het water, naar ver
wacht wordt, niet veel hoger worden
dan de hoogwaterstanden sedert de
ramp. Alle voorzieningen zijn echter
getroffen om op rampen voorbereid te
zijn. Het weerschip Cirrus, dat in de
Atlantische Oceaan vervangingsdien
sten moest verrichten blijft, dank zij de
medewerking van de Amerikaanse re
gering, die de stationsdienst laat over
nemen door een weerschip van de
Amerikaanse kustwacht, ter beschik
king. De Cirrus zal nu op de Noordzee
gestationeerd worden. Wij doen wat
wij kunnen, zo besloot de minister.
Haarlemse uitgeverij
voor ruim f 15.000
benadeeld
Vertegenwoordiger voortvluchtig
Een grote Haarlemse uitgeverij is
door één van haar vertegenwoordigers,
een 35-jarige gehuwde Amsterdammer,
voor een bedrag van ruim f 15.000
benadeeld. De man is voortvluchtig
sinds Zaterdag jl. De fraude is uitge
komen, doordat de man de vlucht ge
nomen heeft. De directie van de uit
geverij was nl. van plan een nieuwe
administratievorm in te voeren en had
al haar vertegenwoordigers een brief
geschreven om een bespreking daar
over op het hoofdkantoor in Haarlem
bij te wonen. Ook de verdachte ont
ving deze uitnodiging, doch zag daar
in een aanwijzing, dat zijn manipu
laties ontdekt waren. Hij vluchtte met
een auto van de zaak naar Breda en
liet enkele brieven achter aan zijn
vrouw en aan de directie, waarin hij
om clementie voor zijn misdrijf vroeg.
De auto is in Breda in een garage aan
getroffen. De politie heeft aanwijzin
gen, dat de man naar België is uit
geweken. Een onderzoek naai- de
fraude heeft uitgewezen, dat de ver
duisteringen zich over vijf jaar uit
strekken.
Voor de ware shagroker is
Sterling Shag het ideale merk!
Door hel speciale Niemeijer's
Positief-Mild Procédé zijn
en smaak van Sterling Shag zoveel
lekkerder dan van gewone shag.
Overtuig U zelf. Rook eens een
week Sterling en vergelijk!
Dan wordt ook Uw devies:
Reeds voor meer dan j
7 millioen ingezameld
Groot is de hulp, die de Zweedse
bevolking biedt aan de in ons land
geteisterde gebieden, doch als
wij vernemen, wat het Zweedse
plaatsje Halmstad heeft gedaan,
kan toch wel geconcludeerd wor
den zonder de overige steden
tekort te doen dat dit stadje
met zijn 28.000 inwoners een bij
zondere plaats inneemt bij de
hulpverlening.
Toen het nieuws van de ramp in
Halmstad bekend werd, sloegen de
bewoners direct de handen ineen en
na drie dagen had men reeds 65.000
Zweedse kronen ingezameld.
Zaterdagmiddag jl. bereikte Halm
stad een spoedverzoek uii ons land om
toezending van matrassen en direct
vertrok een enthousiaste chauffeur met
een vrachtauto met 300 matrassen. Hij
reed dag en nacht en de Duitse grens
leek een hinderpaal, omdat er geen
douanebeambten bleken te zijn, zo diep
in de nacht. Ze moesten echter wel op
him post komen, want de Zweed liet
de mannen uit hun bed bellen. Zon
dagavond om negen uur was hij te be
stemder plaatse.
Uit Halmstad zijn verder reeds 5000
bedden met toebehoren aangekomen.
Zaterdag bracht een truck uit Halmstad
reeds 2100 dekens en alsof het niet
genoeg zou zijn, vertrokken Maandag
uit Halmstad auto's met duizend
dekens en honderd matrassen.
Nu staan er nog 15 ton kleding in
dezelfde plaats gereed om na opgave
Twee oude foto'sdie weer min of meer actueel geworden zijn. Genomen
op de 14de Januari 1916 toen een felle Noordwester het water hoog op
stuwde en de Zuiderzee, non niet beschermd door de lange dijk, in woeste
golven tegen de waterkering beukte. Ook Zwolle had er onder te lijden.
Dat had de Overijsselse hoofdstad toch altijd a,l wanneer hel hoog water
was, maar in dat jaar was het bijzonder erg. Thorbeckegracht en Buiten
kant en ook het Eiland waren in 't algemeen de gedeelten, die het eerst
onderliepen. In de kelders stond het water metershoog en vaak waren ook
de luoorikamers ondergelopen, zodat men z'n heil op zolder moest zoeken.
In allerijl brachten de .mannen van gemeentewerken dan dammen aan op
vaste punten, o.a. aan de Pannenkoekendijk, en de hoeken van de Thor
beckegracht. Op die Januaridag 1916 zag het er vooral bij de Pannenkoeken-
dijk erg uit. De riolen raakten verstopt. De mensen in de lagere gedeelten
van de stad moesten de W.C.'s dichtstoppen, want kwam het water niet
van builen af, dan zoigden de riolen er ivel voor, dat er vloedgolven in
de huizen kwamen. De jongens in vroeger jaren tuisten al precies wanneer
er weer hoog water op komst was. Dat was als de meerpalen aan de
Kamperpoortenbrug ondei toater stonden. „De bak is weer vol", zelen ze
dan en het betekende zoveel uls: er komen weer prettige speeldagen voor
ons. De ouderen zagen de pret er niet zo van in en die vroegen zich geregeld
af of de, kistdammen en de schuifdammen het zouden houden. Maar nee,
vergelijken met de ramp van nu kan men die overstromingspartijen niet.
Op de ene foto (welwillend afgestaan door het ansichtkaartenarchief Huls
te Groningen) ziet met de Nieuwe Havenbrug, althans de leuningen die
nog boven water uitsteken. Een van de mannen van stalhouderij Bosch
rijdt juist over de brug. De andere foto gunt de lezer een blik in de onder
gelopen Steehsiroat. Het meisje op de voorgrond vindt, het in die tobbe
toch wel een beetje griezelig. Deze foto kwam tot ons via mej. L. Reichen-
bach, Enkstraat 34 te Zioolle.
De Nederlandse gezant in Zweden,
de heer W. A. A. M. Daniels, dank
te tijdens een plechtigheid in de
Santa Maria kerk in Stockholm,
de Zweedse koningin Louise voor
het medeleven van het Zweedse
koningshuis en het Zweedse volk
met Nederland.
van een plaats van bestemming naar
ons land te vertrekken.
Doch ook uit andere delen van Zwe
den, dat in totaal reeds voor meer dan
zeven millioen gulden hulp bood, kwa
men veel goederen, o.m. reeds twintig
spoorwagons. Zweden, dat reeds in de
hongerwinter zo royaal hielp, over
treft thans zichzelf bij de hulp aan de
getroffenen door de waterramp.
Van het tijdschrift „Acta Otola-
ryngslogica", uitgegeven te Stock
holm is een cheque ter waarde van
f 200 ontvangen voor de slachtoffers
van de watersnood.
Tevens werd melding gemaakt van
een inzameling onder de Zweedse
keel-, neus- en oorartsen voor hetzelf
de doel, waarvan de opbrengst aan de
„Nederlandse keel-, neus- en oorheel
kundige vereniging" zal worden over
gemaakt.
Hulp op lange termijn?
De mogelijkheid bestaat dat de hulp
actie in Zweden onder één gecombi
neerde organisatie zal worden ver
leend, die onder leiding zou komen
te staan van een voormalig Zweeds
gezant in Den Haag, John Lagerberg.
Het doel van deze organisatie zou
zijn hulp op lange termijn le verlenen
en op te treden als verbindingsorgaan
met Nederlandse organisaties.
Het Zweedse Rode Kruis en de
Zweedse omroepmaatschappij hebben
tezamen reeds ruim vijf en een half
millioen kronen bijeengebracht.
Ernstige overstromingen
in Indonesic
Minstens 82 doden
in Atjehse
Door de overstroming, die het
Atjehse heeft geteisterd, zijn in het
onderdistrict Wangen 65 doden te be
treuren; hier zijn ook 32 vermisten.
In twee andere onderdistricten wor
den resp. 13 en 4 doden gemeld, aldus
berichtte de correspondent van Aneta
te Koetaradja, dat door de bevolking
in paniek is verlaten. De schaarse be
richtgeving over deze overstromings
ramp en het tot op heden ontbreken
van officiële rapporten vindt zijn oor
zaak in het vernielen van de verbin
dingen door de bandjirs.
De overstroming zou voornamelijk
te wijten zijn aan het onoordeelkundig
wegkappen van üe bossen in het ge
bergte tijdens de revolutie.
Buiten Atjeh zijn tot op heden geen
slachtoffers van de overstromingen op
Sumatra gemeld.
Vijfduizend personen in Solo (Mid-
den-Java) werden door de watertoe-
vloed van de buiten haar oevers ge
treden Kali Pepe gedwongen naar ho
ger gelegen stadswijken te evacueren.
Het Rode Kruis heeft voor de verdre
venen gaarkeukens ingericht en medï-
camenten onder hen verspreid.
De correspondent van Aneta in Solo
meldt, dat Maandag ook grote gebie
den in de regentschappen Sragen en
Soekohardjo door overstromingen van
de rivier Bengawan Solo onder water
stonden. Er is nog geen overzicht van
de aangerichte schade te verkrijgen.
De correspondent van Aneta in Ma
kassar (Celebes) meldt, dat een nood
weer Zondag de bewoners van de desa
Tompobalang dwong naar veiliger oor
den te vluchten. In Makassar werden
twintig kamponghuizen vernield. Er
deden zich geen persoonlijke ongeluk
ken voor.
Het treinverkeer in de omgeving
van Semarang (Midden-Java) werd op
verschillende plaatsen gestremd door
een watervloed, tengevolge van aan
houdende regens.
ENGELAND WIL
STENEN GEVEN
Overslag in binnenschepen zou
echter te veel tijd vergen
(Van onze Londense correspondent)
Bij de Nederlandse ambassade in.
Londen stroomden de giften voor ons
land in een zodanig tempo binnen dat
met bloedend hart besloten moest wor
den goederen van individuele schen
kers niet meer te accepteren.
Er dreigde een zodanige opeenho
ping van bepaalde artikelen te ont
staan, dat de actie zinloos begon te
worden.
Er kwamen mensen, die zeiden dat
zij zelf geen dekens konden missen,
maar dat zij er een gekocht hadden
om naar ons land te sturen!
Er is thans een afzonderlijk „stenen
fonds" gevormd, waarvoor reeds een
groot aantal cheques in binnengeko
men. Dit fonds is ontstaan naar aan
leiding van suggesties in de bladen om
Nederland de hoog nodige stenen voor
de dichting van de dijken aan te bie
den. Het is echter de vraag of er ste
nen uit Engeland zullen worden ge
stuurd, omdat dit bij aankomst in
Nederland overslag van zeeschepen in
binnenschepen zou vereisen, hetgeen
te tijdrovend is.
Men geeft in Nederland de voorkeur
aan per Rijnaken uit het achterland
aangevoerde steen, welke dan recht
streeks naar de plaats van bestemming
kan worden vervoerd.
Met de ontvangen bedragen zou mo
gelijk de aankoop van steen buiten
Engeland kunnen worden gefinancierd.
Fossiel vau een inktvis
gevonden
Op zeventig kilometer van Bombay
is op een hoogte van 1500 meter boven
de zeespiegel een fossiel van een inkt
vis gevonden. Men neemt aan dat het
veertig tot zestig millioen jaar oud is.
„WE WERKTEN IN HET NOODGEBIED"
ZE WILDEN NAAR ITALIË
(Van onze correspondent).
De Loenense politieagent J. was er
getuige van dat twee opgeschoten jon
gens, die uit een pracht „slee" waren
gestapt, bij de garagehouder M. in de
buurtschap Groenendaal, halverwege
Apeldoorn-Arnhem, vroegen om de ben
zinetank van hun auto gratis te mogen
vullen. Ze beweerden enige dagen ge
werkt te hebben in het noodgebied en
geen cent meer op zak te hebben, om hun
woonplaatsen in Groningen te kunnen
bereiken, waar hun ouders ongetwijfeld
met groot ongeduld hun terugkomst ver
beidden.
Het adres, dat de knapen opgaven van
de eigenaar van de auto in Groningen
bleek bij telefonische navraag niet te
kloppen, zodat het duo naar het politie
bureau te Apeldoorn werd gedirigeerd,
voor een nader onderzoek.
Daarbij bleek, dat de jongelui, de 19-
jarige H. J. M. uit Hoogkerk en de 16-
jarige H. O. uit Eeldenerwolae, de auto,
die eigendom was van iemand in Gro
ningen, aldaar gestolen hadden uit een
boxengarage. In Groningen was geen
aangifte van autodiefstal gedaan, daar
de eigenaar de auto nog niet had gemist.
De knapen hadden de auto ontvreemd
met de bedoeling er mee naar Italië te
rijden. Zij wisten onderweg aan benzine
te komen door te vertellen, dat ze op weg
waren naar het noodgebied. Diep in de
nacht trokken ze aan de bel van een
missiehuis in Arcen in Noord-Limburg.
Een broeder verscheen aan de deur en
een ontroerend verhaal volgde, waarna
de knapen, na de inwendige mens te
hebben versterkt, onder de wol gingen.
De volgende dag reden ze met een volle
benzinetank weg.
Dankbare directeur..
De oudste van het tweetal had een
deel van zijn jeugd doorgebracht in een
opvoedingsgesticht in Limburg, waarom
op zijn voorstel werd besloten de direc
teur van dit gesticht eens op te zoeken.
Deze was verheugd, dat het zijn oude
pupil zo goed ging. M. had hem name
lijk wijs gemaakt, dat hij voor zijn baas
met de auto op stap was. Dankbaar dat
zijn lessen de knaap op het goede Dad
hadden gebracht, stapte de directeur" in
de auto om met de jongens een toertje
door de stad te maken.
Toen M. en O. met geen mogelijkheid
de grens konden passeren, omdat zij niet
de nodige papieren bezaten, werd de
terugweg aanvaard. Onderweg lieten ze
de tank van de auto op de pof bijvullen,
waarbij de naam van de eigenaar werd
opgegeven. Onder Apeldoorn was de
benzinetank echter weer leeg, zodat bij
de garagehouder M. in de buurtschap
Groenendaal met weer een ander ver
haal werd geprobeerd gratis benzine te
krijgen.
Thans zit de oudste in het. Groningss
huis van bewaring, terwijl zijn jongere
vriend een proces-verbaal kreeg wegens
medeplichtigheid aan autodiefstal.
