o-tSft
sièop
srmm
Duizenden bloemen geuren
op Flora in Boyenkarspel
Kerknieuws
Ingezonden
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1953
LEEUWARDER COURANT
5
Eventueel batig saldo voor Rampenfonds
Duizenden wondermooie voorjaarsbloemen slaan zoet te geuren in een reus
achtige hal ergens in Bovenkarspel. Men zou zich in de opslagplaatsen van
de lieve lente zélf kunnen wanen, maar de werkelijkheid is een tikje prozaïscher.
In Bovenkarspel, even westelijk van Enkhuizen, is gistermiddag de Westfriese
Flora geopend: een imposante, ieder jaar weerkerende manifestatie van alle
kwekers in Bovenkarspel en omgeving, die georganiseerd zijn in de bloembollen
veilingvereniging „West Friesland".
Dit is de dertiende tentoonstelling.
Men is indertijd begonnen in de dans
zaal van een café en had. zelfs zonder
reclame te maken, zoveel succes, dat
de expositie dit jaar in de reusachtige
veilingzaal van de vereniging een
vloeroppervlak beslaat van maar even
6500 vierkante meter.
Daarvan wordt een oppervlakte van
1900 vierkante meter in beslag ge
nomen door bloemen vooral tulpen,
hyacinthen en narcissen en 2500
vierkante meter door tuinbouwwerk-
tuigen en gereedschap, terwijl 2100
vierkante meter door de middenstan
ders in de omgeving is ingericht.
De tentoonstelling van de tuinbouw-
werktuïgen is niet minder indruk
wekkend dan die der bloemen. Firma's
uit alle delen van het land exposeren
het allerlaatste wat er op dit gebied
te doen is. Van de kleinste snoei-
schaartjes tot zware, door tractoren
voortgetrokken grondwerktuigen; van
gietertjes tot sorteermachines; van
ziektebestrijdingsmiddelen, tot enorme
heteluehtinstallaties. Met triomfante
lijke gezichten verhalen tientallen ver
tegenwoordigers er de kwaliteiten van.
De tentoonstelling, die verleden jaar
30.000 bezoekers gelrokken heeft, is
van 11 tot en met 15 Februari ge
opend. Men kan uit Friesland Boven
karspel handig bereiken door te reizen
met de boottrein, die 10.41 uur uit
Leeuwarden vertrekt. Om één uur is
men ginds. Er gaan treinen terug om
15.39 en 19.39 uur, beide met directe
bootaansluiting.
Exportvooruitzichten niet
ongunstig
De voorzitter van de Westfriese
Flora, de heer S. Schaper Rood,
sprak vóór de opening van de
expositie een kort woord van
welkom in de afmijnzaal. Hij
deelde mee, dat een eventueel
batig saldo van de Flora zal
zal worden afgestaan aan het
Rampenfonds.
De officiële opening geschiedde door
dr A. J. Verhage, directeur van het
Bedrijfschap voor Sierteeltproducten.
Deze zei in zijn rede o.m., dat de
Noord-Hollandse bollenkwekers veel
aandacht zullen moeten besteden aan
de kwaliteit van de af te leveren pro
ducten. speciaal aan die, welke voor
de export bestemd zijn. Deze hangt in
hoge mate van de schuurbehandeling
af.
De vooruitzichten van de bollen-
export zijn niet ongunstig, aldus spre
ker, al ziet het er niet naar uit, dat
Engeland en Frankrijk de import
beperkingen snel zullen opheffen. De
(Advertentie l.M.)
't Begon
met een scheut of steek
Kruschen Salts bracht de
bevrijding. Maar anders...
Er zijn talloze gevallen ook onder Uw
bekenden waar de wereldberoemde
Kruschenkuur op korte termijn verlossing
bracht van die slopende rheumatische
pijnen. De aansporende werking van
Kruschen op de bloedzuiverende organen
kan ook bij U dat wonder te weeg brengen.
Begin daarom vandaag nog de heilzame
Kruschenkuur, Dan smoort ge Uw rheuma-
tiek in de kiem, in plaats van te komen
van kwaad tot erger.
bevoegde instanties doen hieraan al
het mogelijke. Ruime internationale
samenwerking kan de oplossing
brengen,
In dit verband wees dr Verhage op
de pogingen tot integratie. De export
staat hier nog weifelend tegenover.
Voor de kwekers zou integratie, mits
dit geschiedt onder bepaalde voor
waarden. het begin van stabieler af
zetmogelijkheden kunnen betekenen.
Oud-Katholieke aanspraken
Zoals bekend, bestaan er tussen de (in
omvang geringe) Oud-Katholieke Kerk
én de Rooms-Katholieke Kerk reeds
sedert het schisma in het begin der 18de
eeuw, waarbij naast het Jansenisme
vooral de Utrechtse bissohops-kwestie in
het geding was. ernstige meningsver
schillen. De Oud-Katholieke Kerk Oud-
Bisschoppelijke Cleresie) maakt er aan
spraak op de enige wettige voortzetting
van de kerk van Willibrord te zijn; de
pogingen om tot hereniging met dé pau
selijke kerk van Rome te komen, zijn
steeds misbruikt en lijken ook nu niet
veel kans te maken, getuige hetgeen het
weekblad „De Oud-Katholiek" thans
over het eeuwfeest der r.k. hiërachie
in Nederland schrijft:
„Nu gaat de Roomse kerk het feest
van „Honderd Jaar Kromstaf" plechtig
en pralend gedenken. Zij zal dit doen
met alle moderne reclamemiddelen, die
onze huidige tijd kent. Zij weet, hoe zij
de massa imponeren moet. Als Oud-
Katholieken moeten we daarbij het
hoofd koel houden, want zoveel reden
tot juichen heeft de Roomse kerk niet.
Wie achter de schermen weet te zien,
weet. dat er een ernstige crisis in haar
boezem latent aanwezig is en dat de
tegenstellingen met de dag scherper vor
men aannemen. In uitwendig opzicht
moge zij op politiek, sociaal, cultureel
en maatschappelijk gebied veel hebben
bereikt, wie dieper ziet. weet, dat er in
veler gemoederen ernstige bezorgdheid
bestaat omtrent de wezenlijke waarden
en waarheden, waaraan een kerk haar
bestaansrecht ontleent en die alleen in
Gods ogen waarde hebben.
„Honderd jaar Kromstaf". De Oud-
Katholiek moet van deze leuze kennis
nemen met een glimlach op de lippen!
Hij moet de ironie beseffen, die er in
deze leuze besloten ligt. Honderd jaar
roomse bisschoppen. Daarmee bewijst de
Roomse kerk van Nederland alleen
maar.dat zij in ons vaderland „van
gisteren is". Want wat is honderd jaar in
de geschiedenis van de Nederlandse
katholieke kerk, 'die met Willibrordus,
nu meer dan twaalfhonderd jaar geleden,
een aanvang nam? „Honderd jaar Krom
staf" betekent dus de erkenning, dat de
Roomse kerk pas sedert de laatste eeuw
een in Nederland gevestigde kerk is.
Daarmee spreekt zij uit. dat zij een
„nieuwe" (rooms) katholieke kerk is in
tegenstelling tot onze oude katholieke
kerk met haar ononderbroken bisschop
pelijke successie, met haar katholiek
geloofsbezit en haar historische rechten
tot op Willibrordus toe. Daarom zijn we
trots op de officiële naam van onze kerk
van de „Oud-Bisschoppelijke Cleresie".
En we stellen die naam fier tegenover
de nieuwe kerk „van de pauselijke hiër
archie", daterend van 1853. Wij zijn de
oude katholieke kerk van vó6r de refor
matie, overvleugeld weliswaar en door
de nieuwe, rooms-katholieke kerk in ge
tal vere overtroffen, maar met histori
sche brieven die onbetwistbaar en on
vergankelijk zijn! Tegenover „Honderd
jaar Kromstaf" stellen wij twaalfhon
derd jaar kromstaf'.
Er wordt hard gewerkt aan de dijk hij Kminingen tussen de St. Pieterspolder en
de Kruiningspolder op Zuid-Bevelaml. Men hoopt met dit herstel vóór de verwachte
springvloed van 16 Febr, a.s. klaar te zijn. Op de achtergrond een onder water
staande boerderij in de polder.
Socialisme en godsdienst
Van 911 Maart zal er in Bentveld
bij Haarlem een internationale confe
rentie gehouden worden over het onder
werp „Socialisme en godsdienst". De
socialistische Internationale heeft er bij
al de bij haar aangesloten groepen op
aangedrongen afgevaardigden naar deze
bijeenkomst te zenden. Aangezien er in
1951 op de internationale conferentie
van Frankfort nagelalen was zich over
dit thema uit te spreken, hebben ver
schillende daar toen aanwezige socialis
tische voormannen te kennen gegeven,
dat het volgens hen raadzaam en nood
zakelijk is, dat de internationale socialis
tische beweging in haar houding jegens
de godsdienst tot een algemeen aanvaard
standpunt komt. Bij de verklaring van
Frankfort 1951 werden wel de beginse
len van het democratische socialisme in
scherpe tegenstelling tot die van het
totalitarisme vastgelegd, maar tevens
werd daarin uitgesproken, dat een nega
tief anti-imperialisme niet voldoende is.
Daarom wil men nu dit vraagstuk nader
bestuderen en wel onder drie gezichts
punten: de godsdienstige en zedelijke
bronnen van het socialisme: de ontwik
keling van het religieus-socialisme in de
verschillende landen: de houding van de
christelijke kerken ten opzichte van de
sociaal-democratie.
Gemeente en oecumene
De Lutherse bisschop Meiser heeft op
een oecumenische conferentie van cie
Beierse „Landeskirche" in Neurenberg
de Lutherse kerken in Duitsland en in
de wereld opgeroepen zich nog meer dan
tot dusver met de oecumenische arbeid
der kerken solidair te verklaren. Luther
heeft nooit een nieuwe ..partij" willen
oprichten, aldus deze bisschop, maar hij
heeft het als zijn taak gezien, de gehele
christenheid tot een recht verstaan van
de goddelijke openbaring te brengen,
hetgeen nog iets anders is dan een theo
logisch twistgesprek. De Lutherse Ker
ken zijn daarom verplicht, met de schat
van de rechte leer hun dienst in het
geheel der christelijke kerk te doen De
kerkgeschiedenis heeft in onze eeuw
grote stappen vooruit gedaan, zodat het
thans zo is. dat geen enkele kerk zich
meer van de oecumenische beweging kan
distanciëren, op gevaar van in sectarisme
te vervallen. Noodzakelijk is echter, dat
de oecumenische arbeid op plaatselijk en
gemeentelijk niveau meer aandacht
krijgt; aan de top is er wel veel ijver,
maar op de basis ontbreekt er nog te
veel. Daarom zal men in Beieren pogen
de samenwerking der kerken zo innig
mogelijk te maken.
Kerknieuws in het kort
Het moderamen der Generale Synode
der Ned. Herv. Kerk heeft een waters
noodcommissie ingesteld, die in
zes commissariaten is onderverdeeld: voor
het pastoraat onder de geëvacueerden,
voor de diaconale zorg aan de geëva
cueerden, voor de financiële verzorging
van de helpers in de noodgebieden, voor
het financiële leven der getroffen Herv.
gemeenten, voor herstel van gebouwen en
voor herstel van kerkelijke archieven.
Het aantal Ned. Herv. predikanten,
vicarissen, hulppredikers, theologische
candidaten enz., dat zich na een radio-
omroep namens de Synode voor hulp
verlening in de ramp
gebieden en de opvangcentra
aangeboden heeft, bedraagt thans 112. De
kerkelijke verzorging kon daardoor reeds
zeer spoedig zowel in de geteisterde ge
meenten zelf als in de evacuatie-gemeen
ten weer redelijk goed functionneren.
In verschillende kerkelijke gemeen
ten in het rampgebied zal thans meer
financiële hillp bij de weder
opbouw geboden moeten worden dan na
de oorlog het geval was; centrale hulp is
nodig nu in vele gemeenten zeer velen
hun middel van bestaan voorlopig hebben
verloren en hier dus niet op de gewone
kerkcollecten, vaste bijdragen, quota, op
brengst kerkelijke goederen enz. gerekend
kan worden. In de zuiver agrarische gebie
den vooral kan het predikantstractement
bijv. niet meer uit de eigen inkomsten
verkregen worden.
De Ned. Herv. Kerk in Zuid-Afrika
leeft bijzonder intens mee met de ramp die
Nederland getroffen heeft. Reeds werd als
eerste gave een bijdrage van vijfduizend
gulden gegeven en op Zondag j.l. is er in
Pretoria een bidstond voor de
noodlijdenden in Nederland ge
houden. waarin voorgegaan zijn ds. S. A.
Oosthuizen, prof. dr. B. Gemser, prof. dr.
A. van Seems en dr. K. H. E. Gravemeijer.
Door de Prov. Kerkvergadering van
Friesland is met 1 Mei a.s. emeritaat ver
leend aan d s. J. C. H. R o m ij n. Ned.
Herv. predikant ie Harlingen. Ds. Romijn
heeft een groot deel van zijn ambtstijd in
Friesland doorgebracht; zijn vader was
o.a. predikant te Scharnegoutum. Zelf
diende hij sedert 1914 o.a. de gemeenten
van Schraard. Parrega en Hieslum, Wor-
kum. Warns en sedert 1947 Harlingen. Hij
is hier steeds een bekende persoonlijkheid
geweest en heeft o.a. zeer voor „Koers
Houden" geijverd.
Kerkelijke mutaties
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Harlingen
itoez F, Bloemhof te Spannum: te
Kuinre (toez.): M. C. Don. candidaat te
Amsterdam.
Benoemd tot vicaris te Erichem: G.
Griffioen, candidaat te Apeldoorn.
Aangenomen naar Mijdrecht (toez.): F.
N. M. Nijssen, vicaris te Delft; naar
Wezepe: p. M. van Waarde te Kuinre,
Ambonezen weerden zich
Uit tal van Ambonese woonoorden is een
spontane reactie gekomen om te hulp te snel-
lën bij de watersnood.
Aanmeldingen van vrijwilligers kwamen
binnen o.m. uit de kampen Marum, Coehoom.
Eysden, Plasmolen, Pietersberg, Zwaluwen
berg, Heythuizen en Gennep.
Vooral de kampbewoners van de woonoor
den in Zeeland hebben zich kranig geweerd
Reeds op de eerste dag vochten zij tegen
het water te Vlissingen. In de nacht! werden
de bewoners van de kampen te Vlissingen en
Middelburg uit bed gebaald om aan de dijken
te werken op Walcheren, lit het kamp Aar
denburg op Zeeuws-Vlaanderen zijn Zondag
1 Februari 25 Ambonezen op bun verzoek
aan liet werk gegaan. Zij stelden zich continu
ter beschikking. Uit het woonoord te Groede
werden 22 Ambonese vrijwilligers in Rreskens
bii de werkzaamheden ingezet.
De Ambonezen, die in de loop van de
vorige week verder werkten in dienst van een
aannemer voor de Rijkswaterstaat te Vlissin-
gen en die thans in ploegen van 25 man
onder een eigen commandant elkaar if'nssrii.
stonden bun loon af aan bet Nationaal Ram
penfonds.
De sterkte van de hulpgroepen neemt af
omdat velen ziek worden en tegen de zware
werkzaamheden niet zijn opgewassen onder
de voor ben wel zeer slechte weersomstandig
heden.
Koninklijk paar aanwezig
j opening Boekenweek
Koningin Juliana en prins Bernhaixl
hebben het voornemen te kennen ge
geven tegenwoordig te zijn bij de offici
ële opening van de 19de Boekenweek,
op 27 Februari a.s. in de Amsterdamse
Stadsschouwburg.
Het traditionele geschenk is ditmaal
niet een novelle, doch een bundel van
tien korte verhalen.
Van de inzendingen op de jaarlijkse
novelle-prijsvraag was er deze maal niet
een. die voor een bekroning in aanmer
king kwam. De bundel die Anthonie
Donker heeft samengesteld wordt in een
oplage van bijna 130.000 exemplaren
verspreid.
Voor de jeugd wordt uitgegeven de
bloemlezing van 52 verzen „De muze
en de seizoenen". Clare Eggink heeft
deze bundel samengesteld. Jenny Dalen
oord verzorgde de illustraties.
In Schiedam zijn twee minderjarige
meisjes van veertien en vijftien jaar opge
spoord, die uit de ouderlijke woning tc
Rhenen waren gevlucht. Zij bleken een toe-
'lucht te hebben gezocht bij familieleden.
bij
Offersin
It mimkelok is ricdseleftich:
Men sjocht it üngelyk.
De skynbre rike is faeks cam
En de earrne is soms rtjk.
In minske kin si/n lot ijntinke
Mei ten en al gemis,
Wylst sunder witten, sunder ealgjan
Stjn tast dn rijkdom is.
Wy linke meastal nel oan 't wundcr
Fan 't stillehcimge lok,
Dat hcimieh u:cr in slriid biwrakselt
Mei de ünfoarsjoene flok.
It wicre lok bliuwt stees in jefte;
Wy leijc dér wol nei
En micne wy ii lok to gripen.
Sa wurdl it ck wer wei.
En dorksas wu de djiplcn djipje
Al wol 't iis jocks net oan
Dan ha wy seis it lok yn hannen.
Faeks rein en ünhidoarn.
Wy montle 't lok yn 't offer sykje
Vu 't jaen mei hert en sieh
Dr neiste moot de neiste xtypje.
Dan is it lok jins diel.
It offer sil it lok forrykje,
Forealje ia jins bést;
Yn 't offer Jeit it lok hisletten,
De frede en de rêst!
RISTSJE KLAZES
Giethoorns café ging
in vlammen op
Het café Watersport Centraal te Giethoorn
is vermoedelijk tengevolge van een uitslaande
gasvlam, tot de grsnd toe afgebrand. Het
vuur greep zo snel om zich heen. dat de be
woners van het nevengebouw zich in nacht
gewaad moesten redden. De gehele inventaris
ging verloren.
De eigenaar van de zaak bevond zich op
het ogenblik van de brand met de Giethoomse
punterploeg in het rampgebied, waar hij al
dagenlang heeft deelgenomen aan het red
dingswerk en de hulpverlening.
(Advertentie l. M.)
Voor de ware shagroker is
Sterling Shag het ideale merk!
•Door het speciale Niemeijer's
Positief-Mild Procédé zijn geur
en smaak van Sterling Shag zoveel
lekkerder dan van gewone shag.
Overtuig U zelf. Rook eens een
week Sterling en vergelijk!
Dan wordt ook Uw devies:
DE RAMP UIT GODS HAND?
Er moet mij naar aanleiding van deze dis
cussie het volgende van het hart: „zoveel
mensen, zoveel zienswijzen." Voor mij staat
vast. dat God met deze ramp in zekere zin
niets te maken heeft. En wel hierom: als een
handarbeider of ingenieur iets produceert
of construeert en het gemaakte wordt door
storm, blikseminslag of eventuele andere
natuurkrachten vernietigd, dan is dit aan na-
nalatigheid of ondoordachtzaamheid te wijten.
Geld speelt hierbij soms een hele grote rol!
Als men in een kano de Oceaan wil overste
kon. kan men er verzekerd van zijn, dat men
verdrinkt. Als men zijn huis niet beveiligt
tegen blikseminslag, loopt men de kans, dat
hel getroffen wordt. Als het mensdom dus
iets construeert, onverschillig in welke vorm
of afmeting, en het houdt geen voldoende
rekening met de diverse natuurverschijnselen
en -krachten, wordt het bouwwerk vernie
tigd. De mens is dan genoodzaakt zijn
„bouwwerk" te herzien (met alle gevolgen
van dien), omdat het niet bestand bleek tegen
de bij deze planeet behorende natuur
krachten.
Leeuwarden. J. Hoeksma.
Er gebeurt, niets buiten Gods wil. ik kan
dal geloven, als het niet wordt, bedoeld in de
klein-goddeiljke, menselijke zin, als zou God
nu eens een musje naar beneden laten tuime
len. op een andere keer een paar duizend
mensen laten verdrinken, om dan weer eens
enige millioenen te laten afslachten in een
oorlog. God heeft Zijn wetten gesteld, ook
Zijn natuurwetten en volgens deze wetten
gebeuren alle dingen een musje lean verhon
geren. een springvloed kan een landstreek
verzwelgen en een oorlog kan uitbreken, inet
al z'n verschrikkingen. Zou het mussenge-
slaeht hebben gezondigd?
Zeker, de mensen wel. Allemaal! Goed.
kjaar zijn wij Nederlanders van de 20ste eeuw
minder zondig dan die in vorige eeuwen, toen
vrij geregeld het land overstroomde en de zee
offers eiste'' Kan een hechte zeewering ons
tegen zonde beschermen? Moesten in vorige
eeuwen honderden verdrinken, doordat een
paar landheren het versterken der dijken
verhinderden? Weel een Christen weg met
zulke vragen? Om over de oorlog maar te
zwijgen.
De zonde! ,Ta zeker! Een veel gebezigd
machtswoord. Maar God spreekt toch een dui
delijke taal. Niet alleen in de Bijbel, maar
ook in het dagelijks leven. .ia. zelfs in de
krant He» is met alle eerbied gezegd In
de C. van 10 Febr vond ik van prof. Ban
ning onder .Uit andere bladen" deze uit
spraak „Ik acht het onverantwoord in deze
tijd voor elke vorm van christendom, om zich
op te sluiten in de cultus van eigen groeps-
vroomheid of eigen speciale theologie."
Tn hetzelfde nummer staan drie ingezonden
siuleken over dit onderwerp. Ja, zeggen de
schrijvers, ook in deze ramp is Gods hand en
als oorzaak noemen zij de zonde. De Kluize
naar in het schone boek van Ebbn Pauli zegt
„Zonde is zelden een bepaalde daad. het is
leven op lager peil, dan men moet en kan
leven Daaraan moest ik denken, toen ik het
vierde ingezonden las, dat daar zo simpel op
de andere volgde. Er stond boven: „Nog geen
oecumene" en het ging over het kerkgaan in
Buruin, waar Gereformeerden en Hervorm
den tijdelijk het zelfde kerkgebouw moeten
gebruiken, maar het als protestant-christe-
lijken niet kunnen opbrengen om gezamqnlijk
voor God te verschijnen. Neen: eerst de ene
groep en dan de andere, elk met de eigen
waarheid. In deze diensten zal dan wel de
zonde worden beleden, ook die der ver
scheurdheid, maar helaas niet bestreden.
H. B. v. d. V.
De godsdienstige mens gelooft in de regel
an een paradijs, dat eens bestaan zou heb
ben. Godsdienstigen zowel als ongodsdiensti-
gen accepteren beide de natuurwetten, zoals
zij zich van hun kwade als van hun goede
zijde aan ons kenbaar maken. De godsdien
stige mens gelooft in het algemeen, dat deze
wetten eens niet moeten hebben bestaan,
doch door God bij de verbanning uit het
paradijs (neergelegd in dood, zweet, smart,
vernedering en meer beproevingen) in het
leven zijn geroepen. De ongodsdienstige en de
godsdienstige mens hebben gemeen het be
amen van de natuurwetten. De "godsdienstige
mens gelooft ook niet dat Christus bij Zijn
omwandeling op aarde ook maar één van deze
natuurwetten ongedaan heeft gemaakt Op
merkelijk is dat ook beide groepen, van
's morgens vroeg tot 's avonds laat. van de
wieg tot het graf. zich uitsloven om deze
natuurwetten te bestrijden en zelfs er niet
voor terugdeinzen de natuur bedwingende
maatregelen in het leven te roepen. Wie in
het bestrijden van de natuurwetten de groot
ste vorderingen maakt, wordt algemeen als
de grote man van zijn tijd beschouwd.
Tn de rampenweek zagen zowel godsdien
stigen als ongodsdienstlgen de kwade zijde
van de natuurwetten Ze was zo bruut, zo
hard zo genadeloos, zo rceht tegen ons willen
in. Laten wij echter niet vergeten, dat de
smart lijdende moeder het leven aan het kind
schenkt en de zwelende man in zijn werk zijn
vrede vindt. Is het dan niet mogelijk, dat ook
het sterven nog gewin kan insluiten? Vraag
tekens blijven evenwel, zowel voor de on
godsdienstige als de godsdienstige mens.
opvallend is. dal de rampenweek bij ons de
naastenliefde heeft versterkt, Opvallend is
ook dat er op de Zondag na die ramp zoveel
méér mensen naar de kerk gingen of naar
radiopreken luisterden en over God aan het
discussiëren zijn gegaan Van hoog tot laag
heeft men daarnaast ook beweerd, dat de
rampenweek het beste wat in ons leeft naar
boven heeft weten te roepen, alsof dit in de
tijd daaraan voorafgaande, toen wij spraken
over „De rechten van de Mens" en de atoom
bommen niet het geval zou zijn geweest.
En wat zullen wij dan nu doen" Zullen wij
ons oude liedje weer gaan zingen over rech
ten en verheffing? Qf zullen wij ook geleerd
hebben, dat de ontwikkeling van het hart het
beter doet dan de ontwikkeling van onze her
senen' Zouden wij dan toch uiteindelijk be
grijpen dat de verhouding van mens tot
mens, van man tot vrouw er niet een is van
rechten, maar uitsluitend van liefde? En moet
ons dit nu door een ramp worden geleerd,
dan is dit enkel omdat wij mensen slechts
uitsluitend averechts wensen te reageren Dan
zit er voor een God. die het goede met ons
wil, toch ook moeilijk iets anders oo. blijft
er tenslotte geen ander middel over. Of....
het zou het middel zijn, dat wij nog steeds
zelf in handen hebben, n.l. niet aan de ont
wikkeling van onze hersenen, maar aan de
ontwikkeling van ons hart de hoogste waarde
toe te kennen en om de gevolgen daarvan
met de daad te tonen.
L. S. J. D.
Ik nam kennis van het ingezonden stukje
van „Een getrolfene in Leeuwarden". Ook las
ik de reacties van enige Inzenders in een vol
gend nummer van de L. C. Deze reacties ge
tuigen m. i van veel onbegrip. Men schermt
tnel bijbelteksten, rijmpjes en uitspraken van
profeten. Maar hebben deze laatste inzenders,
toen zij zo vlot naar de pen grepen, er ook
wel één ogenblik aan gedacht, of de schoen
misschien niet ergens anders kon wringen?
Zien deze geachte schrijvers niet in, dal die
„getroffene" zocht om het behoud van zijn
geloofsovertuiging, dat hij tegelijk wanhoopt,
vreest en desondanks haar niet wil prijs
geven? Een ieder, die gred las, voelt toch, dat
„getroffene" Gods liefde en barmhartigheid
niet kan vereenzelvigen met. dat monsterach
tige geweld van deze ramp.
Ook ..getroffene" heeft evenals deze inzen
ders een voorstelling van zijn eigen „Godje".
door hemzelf gemaakt en in stand gehouden
Zijn voorstelling van die God was er één van
almachtige goedheid en liefde. Wie weet of
J. V. c.s. niet plotseling een andere voorstel
ling van hun God hadden gekregen, wan
neer zij hadden moeten ploeteren met het
water en de blubber tot behoud van hun eigen
leventje, dat dan plotseling zo belangrijk
wordt. Neem mij niet kwalijk, J. V. c.s., maar
waarom kan dit geen werk des duivels zijn
geweest. Hiermee schermt het soort mensen
als u andei-s maar al te graag..,. Gij verge
lijkt God met een Vader Maar wat te zeggen
van een vader, die zijn kinderen laat omko
men. gelijk de mensen de ratten? Welke vader
geeft o. a. zijn pas ter wereld komend kind
prijs aan het kolkende water? Geen enkele!
Waarom zeg ik u, maakt u van uw God een
boeman. Neen. mijne heren, ook ik moet het
door u gemaakte ..Godje" niet! God is beter,
reiner, almachtiger. liefdevoller en méér
vader, dan waartoe een mens ooit In staat zal
zijn. En laat de duivel voor wat hij is: een
monster!
L. v. d. E.
De skuldfraech is dus oan 'e oarder steld.
yn for bén mei de (Intsettende ramp fan
1 Febrewarls 1953. Op himsels is dat net sa
slim it. is in biwiis dat der noch minsken
blnne, dy't tinke: mar der sit in nuodlike
kant oan. as de minsken God forantwurdllk
stelle foar de ramp en foar it net to bïskriu-
wen leed dat oer minsken en dieren kaem is.
ICn God wurdt forantwurdlik steld. sawol fan
„kristlike" as fan ,.net-kristlike" side. Fan
kristlike side wurdt der wol sein, dat de ramp
oan 'e minsken seis to witen is. en dat hja It
si en moatte as in tuchtiging. Fan „net-krist-
like" side wurdt dér tsjin ynlein: Hwerom
dy minsken wol en oaren net? As God sa
wreed en ünrjochtfeardich is. dan moatte wy
der neat fan hawwe. Yn beidé gefallen wurdt
God forantwurdllk steld. mar yn de kristlike
stelling sitté greater ünwierheden en greater
gelarcn. Boppedat is de stelling fan „net-
Icristllke" kant neat oars as in bigryplike
ïèaksje op dy fan „kristlike" kant. It is net
allinne dwaes, mar boppe alles gefaerltk foar
it leauwe yn Jezus Kristus, om yn sa'n ramp
in tuchtiging fan God to sjen. De kristenen
lekenje dêrmei God as in wraeksuchtieh
poten laet, hwaens keninkryk basearre is op
machtsforloan en hwaens macht basearre is
op wreedheden en eangst. Neffcns.de slelling
dy't hja forkundigje. soe dc minske yn God
net frij wèze. Dèrmei jowe hja God in slach
yn 't gesicht en forleegje Him ta in soarte
fan Filhrer dy't syn ges'ach mei massa-ek.se-
küsjes en dare represailles handhavenje moat.
Dy't leauwe yn Jezus Kristus, moasten nou
dochs einlings ris witte, dat net God dtzze
wrAld regearret. mar de Foarst fan dlzze
wrald. de Foarst fan de tsjusternis. de Foarst
fan fleis en stof. God regearret hjir net, God
lit Him mei dizze wrald allinne geasllik yn.
Dat wol sizze, Hy lit him mei dizze wrald
oars net yn as mei de wurking fan Syn Hil-
lige Geast
Wy moatte njonkenlytsen leare de ierdske
klanken fan 'e Bibel mei himelske, dat wol
sizze. mei geastllke earen to hearren. Wy
moatte bigryp hawwe foar it feit. dat Gods
Wurd skreaun is fan minsken. dy't net al
linne Godlik ynspirearre wiene, mar tagelijk
net los wiene fan har ierdske lichem en har
ierdske libbenssköging. Mar ut en boppe dy
lr.insklike litteratuer stiicht Gods Geast foar
elk dy't him der foar iepcnstelt. Jezus Kris
tus hat net de straf droegen dy't wy for-
tsjinne hawwe socne. né, Hy hat de gefolgen
fan Us frijwillige geastlike slavernij droegen yn
Syn barmhertige solidariteit. Mar Syn great-
ste died yn us bilang is Syn. en dêrmei us,
oerwinning op 'e dea, Hwant dy dea wie en is
allyksa it gefolch fan lis kar. d.w.s, de kar
foar de slavernij fan it fleis, boppe de frijheit
fan de geast. Net God regearret us, wy
regearje Ussels. wy. dy't God gelyk wèze
koene en kinne yn de frijheit. Mar wy keazen
de slavernij fan 'e sünde Us htele maet-
skippij mei syn machtsforhaldingen is dér in
gefolch fan. Us maetskippjj is sünde yn him
sels En mei us is de ierde en de hiele naluer
yn 'e slavernij fan 'e sünde. yn 'e slavernij
fan "e Great-Ynkwisiteur, de Foarst fan dizze
wrald.
God lit gjin ramp ta! Soe Hy dat dwaen.
dan soe I-Iy Himsels passyf forantwurdlik
stelle. God is frij en lit frij. God docht mar
ien ding foar Us oer. Hy makket Hitn oan lis
iepenbier troch de Geast en tidiget op lis oare
kar. de kar foar de wierhelt en de frijheit.
Net God. net Jezus Kristus sels. mar wy
moatte Utmeitsje hwannear 't .Tezus Kristus
werom komme kin. Wy hawwe dat sels yn 'e
hSn.
Mar it is safier noch net De frijhet fan
geast en persoanlikheit giet mear en mear
forlern yn 'e slavernij fan 'e kollektiviteit.
Wy moatte Us net tofolle forgapje op kristen-
dom en demokraetsy yn in part fan 'e wrftld.
It minskdom, dat de frijheit net oandoar, de
frijheit dy't yn God is. sil de beker fan syn
slavernij oan "e boaijem ta leechdrinke. ear't
er it leant. Mar op it stuit dit er it leaut. sil
Kristus fannijs oan him forskine. net as' de
krusige minske. mar as de God fan leafde yn
frijheit.
Geart Jonkman.
BISAMRAT EN SPLIJTZWAM
Enige dagen geleden las ik de kwalificatie
„Bisamratten" voor de communisten, dié zich
weer eens buiten de gemeenschap hebben ge
steld, door zelf een fonds voor de getroffen
gebieden te vormen. Ik acht het mijn plicht
hier te signaleren, dat ook de Geref. Kerken
van plan zijn om de gecollecteerde gelden
van Zondag j.l, niet aan het Nationale
Rampenfonds af te dragen, maar ter beschik
king te stellen aan dc Gereformeerde diaco
nieën in de noodgebieden. Het lijkt dus dat
zij van plan zijn daarmede een gedeelte van
dc gelijkelijk zwaar getroffenen te bevoor
delen voor hun naasten.
Makkum, E. J, Tigehelaar.
(Blijkens binnengekomen berichten blijkt
de opzet inderdaad overeenkomstig boven
staande voorstelling van zaken geweest te zijn.
maar hebben verschillende Geref Kerken zich
niet daaraan gehouden; een aantal van hen
heeft de opbrengst van de collecte direct aan
het Nat. Rampenfonds afgedragen. Red
L. C.).
ZIJN GRACHTENDEMPERS BARBAREN?
Onder ..uit andere bladen" in de L. C. werd
onlangs een artikel uit „Elsevicrs Weekblad"
geciteerd, waarin felle eriliek werd geleverd
op de dempingsplannen In Sneek. Hoewel ook
wij bewonderaars zijn van het Friese steden
schoon, kunnen we ons met deze critiek niet
verenigingen. Meent de heer Arnold Ingwer-
sen echter werkelijk, dat. indien het geen bit
tere noodzaak was. liet Sneker gemeente
bestuur met 'n dergelijk voorstel zou komen.'
De binnengrachten zijn inderlud niet gegra
ven om hel stadsschoen te verhogen, maar
om als vaarwaters dienst te doen voor ver
voer van turf, bouwmaterialen, afbraak en
puin. voor stadsvuil, prlvaattonnen en meer.
De oprichting der Friese steden dateert uit
de Lijd van trekschepen. beurtsnikke»,
hondekarren en kruiwagens De schrijver ver
gist zich als hij meent, dat vreemdelingen
Stieek bezoeken om liet stadsschoen: de massn
komt er te zeilen, kamperen, vissen, zwem
men en baden. In tal van steden en dorpen is
men genoodzaakt tot demping van niet meer
gebruikte grachten, vaarten en nauwen over
te gaan. De kleine scheepvaart heeft voor een
groot deel zijn tijd gehad. Beurt- en vracht
schepen, stoomboten zijn door vrachtauto's
en bussen vervangen'. De binnenwaters zijn
tot ondergang gedoemd. Houten wallen zijn
vergaan, stenen muren storten in.
De heer tngwersen moet op een Dinsdag
eens naar snepk gaan om zich van de nood
zaak tot demping ie overtuigen. Bussen uit de
Zuidwesthoek hebben moeite om door de stad
te rijden naar het spoorstation. Het Martini-
plein staat vol vrachtauto's, andere pleinen
en straten worden gebruikt voor parkeer
terrein. Boeren en veehandelaren komen in
een luxe wagen naar de stad. Vrachtdiensten
uit Holland en andere provincies rijden 'naar
Sneek en Leeuwarden. Kleine scheepvaart is
er in Sneek weinig meer. Enkele rijnaken
ir.et kalkzandsteen en graan voor enn meel
fabriek worden in Sneek gelost. In de stads
grachten liggen tal van Friese scheepjes, die
door de oudere schippers als woonschu wor
den gebruikt. Ook het vervoer naar en van de
Noord-Oostpolder maakt het dempen van de
Singel noodzakelijk.
In de vorige eeuw is men in Sneek reeds
met demping begonnen. Gedempte Pol. Ge
dempte Poortezijlen, Gedempte Neltjeshaven.
zijn daarvan het sprekend bewijs. Op den
duur zal er een rondweg om de stad moeten
worden gelegd. De rijksweg I-Ieerenveen-
Afsluildiik loopt door de stad, langs de stads
gracht en voor langs de Oosterdijk. wat daar-
't plaatsen van verkeersagenten noodzakelijk
maakt. Of dit op den duur zo kan blijven, is
een grote vraag. Ook op andere plaatsen in
de stad zal gedempt moeten worden. De Wip
en het bruggetje op het eind van het Groot-
zand hadden allang moeten verdwijnen
Als de schrijver al eens in Sneek komt.
moet hij ook eens de achterbuurten bezoeken
en de vele krotwoningen en bouwvallige pak
huizen in ogenschouw nemen en daarover
schrijven. Het verdwijnen hiervan is veel
noodzakelijker en bevordert meer het stads-
schoon dan het behoud van een binnen-
grachtje.
S. T. T.
GEEN VASTE LIJN
Als trouw bezoeker van vele voetbalwed
strijden van diverse verenigingen durf ik te be
weren. vrij goed op de hoogte te zijn van het
aanwezige spelersmateriaal in onze provincie.
Naar mijn mening heeft het er met het spel
peil in Friesland wel eens minder voorgestaan,
dan tegenwoordig. De wijze, waarop echter
de Technische Comnvssie van de Friese Bond
gebruik maakt van dit materiaal, valt mijns
inziens sterk te beentiseren. Wanneer men ge
regeld dc werkwijze van de-c Commissie volgt
(voor zover deze is te volgen), dan valt met
de beste wil van de wereld geen vaste ÜJn te
ontdekken Gaat de Technische Commissie
van de FV.B. van het standount uit, dat zij
een Fries elftal dient op te stellen, dat op dit
moment hel sterkste is, dan heeft zij. óf geen
voldoende overzicht over het aanwezige spe
lersmateriaal, óf zij is niet in staat de spelers
te beoordelen, óf zij kan beide niet. Meent zij,
dat een veriegenwoordisetid elftal in het veld
troet brengen, dt on dit ogenblik misschien
wel sterker kon worden samengesteld, doch
waarbij het oog op de toekomst is gericht,
dan is al evenzeer gebleken, dat deze Com
missie ten enenmale ondeskundig is om een
Fries elftal samen te stellen,
Wanneer op deze wijze verder wordt ge
werkt, dan zullen de soelers spoedig het ver
trouwen in de T. C. van de Friese Bond heb
ben verloren. Dit is echter niet een zaak. die
alleen de Friese Voetbalbond aangaat De ge
volgde werkwijze van bovenbedoelde Com
missie zal op den dutir het algemeen voetbal-
belang (ook dat van de F.V B het spelpeil
van de spelers en de clubbelangen schade
doen, wanneer niet spoedig wordt ingegrepen.
Naar mijn mening is in het verleden meer
malen gebleken, dat van deze Commissie
niet kan worden verwacht een vaste koers,
die leidt naar speloeilverbetering en con
structieve oobouw van een Fries elftal.
Het wordt tijd dat men deze aangelegen
heid eens t-rdege onder ogen ziet en verbete
rineen aanbrengt daar. waar deze het eerst
bard nodig zijn. n I. tn de Technische com
missie van de F.V.B zelf.
Observator.
