Het onderzoek naar
Lt.-gen. Alons: eerste
nood gelenigd
Waarom is er niet op
de knop gedrukt?
Het proces inzake een
lanezaam-aan actie
de M.S.A.-programma's
ELK WEEK END SPECIALE ATTRACTIES
HCTEL 'T KERCKEBOSCH
De L Zusters
Uitslag der
hengstenkeuring
te Utrecht
UTRECHTSCH NIEUWSBLAD
Donderdag 12 Februari 1953 - 60e Jaargang No. 242
Pagina 4
gevormd
Het bureau voor de Wederzijdse
Beveiliging heeft de samenstelling
bekend gemaakt van de commissies,
die binnenkort een onderzoek zullen
instellen naar de doelmatigheid van
de M.S-A.-programma"s, welke thans
tn Europa en het Verre Oosten ten
uitvoer worden gelegd.
De commissies, waarin voorname
lijk zakenlieden en financiële des
kundigen zitting hebben, zullen in
België, Denemarken. Frankrijk, West-
Duitsland, Griekenland, Italië. Neder
land, Turkije, het Verenigd Konink
rijk, Cambodja, Laos, Viètnam, For
mosa en de Phlippijnen het nuttig ef
fect van de MSA-hulp bestuderen en
dienaangaande rapport uitbrengen.
Harold Stassen, de directeur van het
Bureau voor de Wederzijdse Beveili
ging heeft inmiddels reeds medege
deeld dat de commissie-leden binnen
kort naar Europa en Azië zullen ver
trekken en tegen eind Maart in
Washington worden terugverwacht.
Het onderzoek wordt geleid door
Clarence Francis, de voorzitter van de
raad van directeuren van de General
Foods Corporation. Hij zal worden
bijgestaan door vier en vijftig, inmid
dels aangewezen, medewerkers.
De groep wordt gesplitst in elf com
missies, die elk 'n bepaald land voor
htm rekening nemen. Voor Neder
land en België is echter slechts één
commissie aangewezen en hetzelfde
geldt voor de drie staten van Indo-
China.
De commissies zijn vooral geïnte-
ressseerd in de omvang en het econo
mische en militaire aspect van het
MSA-programma en in de efficiency
van de organisatie en het daarbij be
trokken personeel. De commissie, die
Nederland en België als terrein van
onderzoek kreeg toegewezen, is als
volgt samengesteld:
Voorzitter Paul Boole McKee, presi
dent-directeur van de Pacific, Power
and Light Comp in Portland (Ore
gon). Leden: William T Hamilton van
de Ebaso Services Incorporated uit
New York, vice-admiraal B. D. Mon
roe Kelly uit Virginia Beach (Virgi
nia), Hubert J. Sober, een econoom
uit San Francisco, Edgar Smith van
de firma Edgar W. Smith and Sons
in Portland (Oregon) en Russell L.
Wardburg, vice-president van de
Guaranty Trust Company in New
York.
Op 15 April a.s.
verkiezingen in
Zuid-Afrika
Dr Malan heeft gisteren in de
Volksraad medegedeeld, dat op 15
April algemene verkiezingen gehou
den zullen worden.
Op 18 Miaart is de dag van de can-
didaatstelling. De huidige zitting
van het parlement wordt nog deze
maand gesloten en wordt op 4 Maart
ontbonden.
Onveranderd dividend
Twentsche Bank
In de eerstvolgende vergadering
van aandeelhouders van de Twent
sche Bank N V. zal worden voorge
steld over 1952 een dividend uit te
keren van 9 pet, evenals vorig jaar.
Nog geen commissie
voor watersnood
In de vergadering der Tweede Ka
mer heeft de voorzitter hedenmiddag
meegedeeld, dat hij terugkomt op
zijn voornemen om thans een voor
stel te doen met betrekking tot de
samenstelling van een commissie
voor de watersnood. Hij zal a.s. Dins
dag een desbetreffend voorstel doen.
Eis der arbeiders
toegewezen
De kantonrechter te Heerenveen heett
uitspraak gedaan in het arbeidsconflict,
dat in September van het vorig jaar
ontstond tussen arbeiders, werkzaam
aan de rijksweg 43 bü Heerenvecn en de
aannemer van deze werken. Dit conflict
ontstond, toen na Intrekking van een
toeslag op het loon de arbeidsprestaties
volgens het oordeel van de aannemers
dermate zakten, dat tot onmiddellijk
ontslag van een aantal arbeiders werd
overgegaan. Hiertegen kwamen zli in
verzet. Zij wendden zich tot hun organi
saties en er werd een proces aanhangig
gemaakt tegen deze aannemersfirma.
Doorbetaling van loon werd geëist, om
dat hnns inziens hot ontslag onrecht
matig was gegeven.
Verscheidene malen heeft deze zaak
voor het Heerenveense kantongerecht
gediend.
Thans deed de kantonrechter, mr b.
K. Wolthers, uitspraak. Hij concludeer
de dat de arbeiders hun recht op uitbe
taling van loon blijven behouden, aan
gezien de aannemersfirma de dienstbe
trekking rechtens niet had mogen be
ëindigen.
Deze uitspraak berust, summier weer
gegeven, op de volgende gronden: ..De
„langzaam-aan-actie" der arbeiders
wordt tegenover de aannemer gelet
op de feitelijke omstandigheden van het
geval ongeoorloofd geacht. Hierin
had zonder meer de aannemer aanlei
ding kunnen vinden de arbeiders op
staande voet te ontslaan. Waar echter
de arbeiders op de bewuste dag. waar
op zij onverwijld werden ontslngen en
voordat dit ontslag werd gegeven, re
delijkerwijze het vermoeden hadden
kunnen bevestigen gelet op het die
morgen gedemonstreerde verhoogde ar-
beidstempo dat zij in die aangenomen
houding niet wilden volharden, wordt
geoordeeld, dut onder die omstandig
heden het ontslag op staande voet niet
was te verenigen met de redelijkheid en
dat dit ontslag als toen de dlcnstbe-
trekkingsreehten niet kon doen eindi
gen. De arbeiders bleven derhalve hun
recht op uitbetaling van loon behonden.
PRINS BERNHARD BEZOCHT
KLUNDERT
Prins Bemhard is hedenmiddag
omstreeks kwart voor een per heli
copter in Klundert geland. De Prins
werd ontvangen door de burgemees
ter en maakte een rondgang door
het ondergelopen deel der gemeente.
Na een uur is hij vertrokken.
Elf commissies r
Engeland accoord
met ontwerp-verdrag
voor de Soedan
De Britse regering heeft Donder
dagochtend haar goedkeuring ge
hecht aan de bepalingen van het
ontwerp-aocoord tussen Engeland
en Egypte over de Soedan, aldus
wordt uit gewoonlijk welingelichte
bron vernomen.
Minister Eden kan thans de Brit
se ambassadeur te Cairo machtigen
tot parafering van het ontwerp-
accoord.
Vanavond concert voor
Rampenfonds
Hedenavond heeft in de recreatie
zaal van de sigarenfabriek .Denova'
aan de Kanaalweg te Utrecht een
concert plaats ten bate van het
Nat. Rampenfonds. De uitvoering
geschiedt onder auspiciën van de
Oranje Vereniging „Burgerzin en
Wijkbelang Oog in Al". Medewer
king verlenen het Vrouwenkoor
„Oog in Al" o.l.v. Barend Renden,
..Ars Musica" o.l.v. G. H, de Kruyff.
Mannenzangvereniging „St. Domi-
nicus" o.l.v. Anton Rila, Utrechts
Meisjeskoor „Oog in Al" o.l.v. Jo-
han Temme; Jo ae With en Barend
Renden (piano). Het programma
vermeldt werken van o.a. J. Nie
tend, Da Palestrina. Handel, Men
delssohn, Schubert, Max Bruch.
De heer T J. vna Oyen eerste
ploegbaas bij de N.S. te Utrecht, her
denkt op 17 Februari a.s. zijn 40-jarig
dienst jubileum.
De heer B. P. de Jong adjunct
commies bij de N.S. te Utrecht (Econo
mische Zaken) herdenkt op 17 Februari
as. zijn 40-jarig dienstjubüeum.
Rampenschadebureaux
in voorbereiding
De stormvloedramp, waarvan een
deel van Nederland het slachtoffer is
geworden, biedt twee aspecten: na
melijk de watersnood als nationale
gebeurtenis, die een zware wissel
trekt op de rijksmiddelen en in de
tweede plaats de persoonlijke nood.
waarvan de leniging naar onze Ne
derlandse begrippen meer in de par
ticuliere sfeer ligt. Aldus luitenant-
generaal b.d. KNIL P. Alons, direc
teur van het Nationele Rampenfonds,
tijdens zijn eerste persconferentie.
De leniging van de eerste nood is
geschied door het Roode Kruis en
het R.K. Huisvestigingscomité, waar
van de laatste actief is geweest in de
Zuidelijke provincies. De voor deze
eerste hulpverlening benodigde fond
sen zijn door het Nationale Rampen
fonds verstrekt.
Aan het Roode Kruis is tot nu toe
een bedrag verstrekt van 1.000,000.
Het R.K. Huisvestingscomité heeft
ter leniging van de eerste noden van
het Rampenfonds een bedrag van
200.000 toegewezen gekregen.
Voorts werd een der eerste dagen
na de ramp aan de Middenstandsbank
een garantie verleend van 200.000.
ter dekking van eventuele verliezen
alsmede rente en onkosten op van
wege die instelling te verlenen cre-
dieten voor rehabilitatie van midden-
standsbedrijven. Door een inmiddels
genomen regeringsmaatregel kon
deze garantie echter weer worden in
getrokken.
Over het algemeen blijkt, dat de
eerste nood gelenigd is, en dat directe
hulp op grote schaal op dit ogenblik
veelal niet verantwoord is. Hulpver
lening in de vorm van verdere ver
strekking of vergoeding van huisraad
en woninginrichting is in het alge
meen op dit ogenblik niet opportuum.
Deze hulpverlening zal eerst in groot
verband aan de orde komen, wanneer
de getroffenen in hun woningen kun
nen terugkeren.
Ter voorbereiding van de door het
(Advertentie)
COSTUUM NAAR MAAT
f. 145- 155-
Eigen klaerrnakerswerk
Vraag! onze ilalencollectie op zicM
DE DOM
GROVE &HUNFELD
Rampenfonds te vergoeden schade
zijn in het leven geroepen een com
missie ter bestudering op korte ter
mijn van het vraagstuk der schade
vergoeding van huisraad, een com
missie voor maatschappelijk werk en
een commissie ter onderzoek van
alle uitgaven, waarvoor geen verant
woordelijke opdrachtgevende instan
ties kunnen worden aangegeven.
Voorts is een regeling getroffen,
volgens welke de aanmelding en de
registratie van de geleden schade zal
geschieden door op te richten ram
penschadebureaux.
Voor het beheer der gelden heeft
het Rampenfonds zich verzekerd van
de medewerking van een adviescol
lege, bestaande uit 8 vooraanstaande
bankiers, dat door het bestuur van
het Rampenfonds regelmatig wordt
geraadpleegd. De financiën staan
onder controle van de rijksaccoun
tantsdienst.
Steun van achter
ijzeren gordijn?
Het secretariaat van de Eenheids
vakcentrale ontving, naar het mede
deelt „van het secretariaat van het
Wereld Vakverbond te Wenen de
mededeling dat het Wereld Vakver
bond besloten heeft al zijn aange
sloten organisaties op te wekken
een grote inzameling te houden ten
bate van de slachtoffers van de wa
tersnood in Nederland. Het W.V.V.
telt tachtig miliilofen leden. w.o. de
vakverbonden van de Sovjet-Unie,
China, Tsjechoslowakije, Hongarije,
Bulgarije, Roemenië, Polen, Korea
enz.
Als eerste blijk van solidariteit
wordt door het W.V.V. aan de Een
heids-Vakcentrale een bedrag van
vijf rmilliioen Franse francs overge
maakt.
Deze gelden en nog in te zamelen
gelden en huisraad, kleding, land
bouwgereedschappen en dergelijke
gebruiksartikelen, zijn bestemd voor
de minst draagkrachtigen onder de
slachtoffers van de watersnood.
Desgevraagd deelde men mee dat
afdracht aan het Nationaal Rampen
fonds niet zeker is. De kans is groot
dat de E.V.C. zelf het bedrag ver
deelt.
Paul Hupperts leidt heden
Concertgebouworkest
Het volksconcert in het Concert
gebouw te Amsterdam zal heden
avond onder leiding staan van Paul
Hupperts, dirigent van het U.S.O.,
aangezien Rafael Kitbelik ook van
daag wegens ziekte verstek moet
laten gaan.
HOEST, GRIEP...
De weldadige warmte van Ther
mogene stilt de pijn in keel ei
borst en verjaagt de aanvaL
&/ERM0GÉNF
Te hartstochtelijk
jager
TT ij was een hartstochtelijk
£ji iager. de acht-en-zesüg-
jarige heer J. B.. uit Harmeien,
die Woensdagmiddag voor de
politierechter terecht stond
omdat hij een andermans hond
had neergeschoten. Toen zijn
naam werd afgeroepen stapte
hij fier. doch merkbaar nerveus
naar voren, zijn paraplu als
een wapenstok omklemd
Waarom hij die hond had
neergeschoten? Wel, was me
neer de rechter misschien ook
jager? Dan zou hij dit vergrijp
zeker niet al te streng beoorde
len. Immers B. had al tiental
len jaren gejaagd en steeds
trachtten honden hem voor te
zijn en er met de buit vandoor
te gaan. Dit nu had 's mans
gramschap eindelijk zo zeer
opgewekt dat hij. toen hij we
derom bij een jachtpartij door
een „ccrnis vulgaris" werd ge
stoord, deze met een schot ha
gel in de achterpoten een
„waarschuwing" voor de toe
komst wilde geven. Helaas het
schot was te hoog gericht en
het arme dier werd zo deerlijk
getoond dat het ter plaatse
stierf. Dit nu gedoogde de
eigenaar van de hond niet en
de politierechter kon al even
min 's jagers gedrag toejuichen.
„Al had U het dier niet ge
dood dan zou U nog een straf
baar feit hebben gepleegdHet
lijkt me bovendien beslist bij
zonder pijnlijk voor een hond
om in de achterpoten te wor
den geschoten", zo zei deze. B.
verdedigde zich met: „Voor de
haas is het ook niet leuk om
door een hond te worden ach
terna gezeten". De magistraat
evenwel vond dit maar een
zwak verweer: „Een haas zal
het evenmin op prijs stellen
door U te worden neergelegd",
zo repliceerde hij en veroor
deelde de man vervolgens tot
het betalen van vijftig gulden
boete.
AANBESTEDING
B. en W. van Jutphaas besteed
den vanmorgen aan het rioleren en
bestraten van de Wilhelminastraat,
het doortrekken van de Emmalaan,
het rioleren en bestraten van een
gedeelte van de Julianaweg en de
Liesboschweg.
Er waren negen Inschrijvers:
J. F. Goris, Zeist ƒ61.900; B. Roe-
lofsen, Doom, 63.379,-«H. Emelaar
en Zn, Zeist, 61.000; Verschuur's
Aannemersmij, Zeist, 64.800; Fa
B. van Dooycvveerd, Waardenburg,
75-000 Hussen's Aannemersmij
74.700; J. G. van Hees, Jutphaas
65.900; Fa P. B. Huberts, De Bilt
67.900; Gebr. de Jong, Breukelen,
ƒ67.500; De begroting was f65.000
De gunning werd aangehouden.
De ramp van 1 Februari 1953
Alarmsysteem kan
goed werken
M. de R-,
In Uw blad van 6 dezer stelt O de
vraag: „Waarschuwingsdienst in ge
breke?"
Voor djjkbouw houdt men rekening
met de hoogst bekende stormvloed
Voor de meeste stations in het gebied
tussen Gorinchem en Vlissingen is dat
de stormvloed van 12 Maart 1906. Voor
enkele plaatsen was de vloed van 13
Jan. 1916 iets hoger.
Zoais bekend, ontstaan de stormvloe
den door opwaai ing tot 2 a 3 m van
het water in de Noordzee en de zee
gaten. Ook een lage barometerstand
geeft een verhoging van een paar dm.
Verder hebben wij de gewone astrono
mische vloed, te verdelen in dode. ge
wone en springtijen. Deze zijn vooruit
berekend in de Getijtafels van de Rijks
waterstaat. Tot de springtijen worden
gewoonlijk gerekend de getijen met
Volle oNieuwe Maand tot 4 dagen
daarna.
De storm van 12 Maart 1906 was niet
zo zwaar, maar viel samen met een
soringtij. De storm van 13 Jan. X916 was
wèl zwaar en gaf sterke opwaaiing,
maar viel samen met doodtij; daardoor
werd de hoogte van 1906 niet overschre
den. De stormvloed van 1916 had dus
een halve meter hoger kunnen zijn. in
dien de storm een week vroeger of la
ter was opgetreden (springtij) en zou
dan „de ramp" hebben veroorzaakt.
De max. windstoten in buien tot
40 m per sec. (144 km per uur) zijn wel
funest voor gebouwen, schepen, enz.
maar duren een enkele minuut of kor
ter en leveren geen arbeidsvermoger
van betekenis voor de ogwaaiïng in
De dank aan het
buitenland
M. de R.,
In Uw blad van Zaterdag 7 dezer
komt een ingezonden stuk voor ge
titeld:
„Laat buitenland Uw dank weten'
Gaarne wil Ik mijn adhaesie met die
gedachte betuigen en allen, die daar
toe in staat zijn opwekken om in een
schrijven aan buitenlandse relaties hun
dank te uilen voor alles, wat daar zo
spontaan voor ons land werd gedaan,
voor al de hulp. die zo efficient werd
geboden Velen onzer hebben nog
Canadese vrienden uit de oorlogstijd,
anderen hebben handelsrelaties of par
ticuliere vrienden en zo'n enkel een
voudig woord van hart tot hart ge
sproken. laat, onze vrienden daar over
de grenzen beter voelen hoe hun spon
tane hulp door «He geledingen van
het Nederlandse volk wordt op prijs
gesteld dan welke officiële dankbetui
ging ook.
Ook met een ander ingez. stuk over
„Het geld voor de Spits" kan ik het
volkomen eens zijn, Ik wed, dat als we
een ieder, die daaraan gegeven heeft,
konden vragen; „Wat zullen wr er mee
doen?" het eensluidend antwoord zou
zijn: „Aan het Rampenfonds, de Spits
moet wachten". Zo is het mot meer
dergelijke gelden, ik denk hier b.v.
aan het ZEdster-Carillon-Fonds". Wij
kunnen zonder ..Spits" en „Carillon",
maan- de Zeeuwen kunnen niet zonder
dijken. J K.
14 en 15 Febr Dusty Evans I
21 en 22 Febr Josette Adrienne I
7 en 8 Mrt. Duo de Gezona's I
14 en 15 Maart Lucette Meryl
21 en 22 Maart Jetty Paerel
28 en 29 Maart Sonja Oosterman
ARNHEMSE iOVENWEG 31
de Noordzee. Dat arbeidsvermogen
hangt af van de gemiddelde storm
kracht gedurende uren.
K.N.M.I.: goed
Op de weerkaartjes van 31 Jan. en
1 Febr. is duidelijk te lezen dat de or
kaan uit het Noorden woei langs Schot
land en Engeland en vandaar als noord
wester overstak naar Nederland. Alles
was zeer gunstig voor een sterke stuw-
golf- Deze golf viel ook samen met het
binnendringen van de springvloed na
middernacht en met een vrij lage baro
meterstand. Dit alles is aangegeven op
de weerkaartjes. met in woorden, maar
met tekens. Ik ben overtuigd dat het
KNMI dit goed heeft beoordeeld.
Zaterdagavond (31 Jan.) herhaalde
de radio na de nieuwsberichten slechts
een waarschuwing voor ..gevaarlijk
hoogwater". Dit lijkt alarmerend, maar
is het toch niet. want deze waarschu
wing wordt ook gegeven voor een ge
wone stormvloed, zoals er gewoonlijk
één per jaar "voorkomt. Dan moeten di
verse diensten in actie komen, coupures
in waterkeringen, sluizen, riolen enz.
sluiten.
Dit is ook te lezen uit het verslag in
de N.R.C. van Donderdag 5 dezer bl. 2.
over het verloop van de stormvloed te
Rotterdam. Ik mag overnemen; „Zater
dagmiddag om een uur of vijf was er
bericht van de Rijkswaterstaat binnen
gekomen dat er gevaarlijk hoogwater te
verwachten was Deze term houdt m
dat er een waterstand van circa 3 m
kan worden tegemoet gezien." Dus tij
dig plaatsen van vloedplanken enz. „De
hoogst bekende stand was te Rotterdam
3.31 m afgelezen 13 Jan. 1916 toen grote
overstromingen voorkwamen."
Op 1 Febr. 1953 is de stand te Rotter
dam vermoedelijk een halve meter ho
ger geweest, „door samenwerkende om
standigheden. zoals ze eens in een eeuw
voorkomen."
En vóór middernacht was reeds be
kend dat die samenwerkende omstan
digheden aanwezig waren.
Radio open!
rhzen vragen. Zijn die nacht de te
lefoonkantoren op kleine plaatsen open
gehouden, om de vele waterwaarnemers
die tijdens stormvloed waken, te kun
nen bereiken. Waarom niet een alarme
rende waarschuwing "s avonds na 11 uur
door de radio; of beter nog de radio
open houden. Tienduizenden zouden
dan hebben gewaakt en maatregelen
hebben getroffen.
Dat tijdens een stormvloed de plaat
selijke organen (gemeenten, polders
enz.) eigenmachtig moeten optreden
soreekt vanzelf. Dat gebeurde zowel te
Rotterdam als te Bruinisse.
Het alarmsysteem kan goed werken,
maar er is niet op de knop gedrukt.
Waarom niet?
Is het zo erg als de bewoners b.v.
één maal per tien jaar enkele uren op
de zolder gaan wonen of slapen en an
dere maatregelen nemen, terwijl de
polder toch niet inloopt. Het risico het
leven te verliezen bij een zwaardere
stormvloed wordt dan veel kleiner.
Dat verschillende omstandigheden
kunnen samenvallen is overbekend.
Reeds in 1918 wees Gallé, een der di
recteuren van het K.N.M.I., hierop In
een lezing over stormvloeden (N.R.C
17 Jan. 1918, ochtendblad A). B.
Pseudo arts kreeg
jaar met aftrek
De Haagse rechtbank heeft de la
borant B. B. uit Leiden, conform de
eis van de officier van justitie, tot
een jaar met aftrek veroordeeld.
B. had zich als arts voorgedaan en
zo binnen weten te dringen in het
laboratorium van het Ned. Instituut
voor Preventieve Geneeskunde te
Leiden. Bij zijn werkzaamheden in
dit laboratorium had hij microscopen,
lenzen en andere laboratorium-uten-
siliën weggenomen en verduisterd.
OUD-KAMERLID H. M. J. BLOM-
JOUS OVERLEDEN.
Woensdag is te Tilburg in de ouder
dom van 75 jaar overleden de heer
Henri M. J. Blomjous, m leven gedu
rende vele jaren president-curator
van de R.K. Economische Hogeschool,
oud-lid van de Eerste Kamer en di
recteur van de wollenstoffenfabriek
J. A. Blomjous N.V. te Tilburg.
Feuilleton
22)
door JOS LODEWIJKS
„Het komt voor een groot deel uit
de hoeve", zei ze. „De oude Jutte
heeft op een goede dag alles buiten
"esmeten en mijn man bracht het hier
naar toe. Naderhand hebben we nog
het een en ander bijgekocht, want
dat spulU kunt het geloven of niet
maar een mens wordt er verliefd op.
Mijn man poetst het koper iedere Za
terdagavond. We hebben geen kinde
ren, ziet u liet ze er zuchtend op
volgen, alsof ze een verklaring wou
geven van haar liefhebberij.
Tak glimlachte.
„Uw man kan de waarde ervan dus
beter waarderen dan zijn vader", zei
hij. „Ik hoorde dat de oude Jutte nog
al lastig is. niet?
De vrouw knikte laatdunkend.
„Lastig, ja, er is wel een erger
woord voor", zei ze zacht. „Maar hij
heeft veel ellende gehad, al had hij
het voor een groot deel aan zichzelf
te wjjten. U kent zijn twee dochters
Johanna en Martha, zei u straks?"
„Ja", antwoordde Tak, „ik ken haar
en daarvoor ben ik hier. Ik zal open
lijk met u praten, omdat ik geloof dat
ik u vertrouwen kan. Kijk eens, naar
mijn mening is het eigenlijk overbo
dige moeite om hier te komen en u
over uw familiekwesties lastig te val
len, maar het is nu eenmaal mijn
plicht. Ik ben van de politie..,. U
hoeft niet te schrikken, er is mets aan
de hand Ik wil alleen maar iets na
ders over die twee vrouwen weten,
omdat ik haar onschuld wil vaststel
len. Zij wonen naast een groot bank
gebouw en daar is laatst ingebroken.
Door allerlei omstandigheden lijkt
het alsof de buren de hand in het spel
hebben gehad, begrijpt u? En tot die
buren horen ook twee gezusters Jut
te. Dat is alles".
De vrouw luisterde met open mond
en knikte voortdurend.
„Wat ik nu weten wil is dit.
Waarom trekt niemand van de fa
milie zich iets van die twee zusters
aan Zij hebben het niet breed, in
tegendeel zelfs, en ik zie nu dat
haar vader toch een behoorlijk boe
renbedrijf heeft
„Johanna en Martha zijn dood
voor de oude Jutte," zei de vrouw
plechtig. „Hij wil niets van haar
horen en als iemand haar naam
.durft noemen wordt hij razend. Och,
*het is een hele geschiedenis, mijn
heer. en een treurige ook. Maar ik
wil ze u wel vertellen.
Ze hadden drie kinderen daar op
de hoeve, Johanna, Martha en mijn
man. De moeder was een zachte,
lieve vrouw, die van puur verdriet
gestorven is De vader hield de
kinderen erg streng, vooral wat het
godsdienstige betreft. Overdreven
weet u? Ze mochten nooit iets
prettigs doen en ze werden opge
voed alsof ze in een klooster waren.
De meisjes vooral Toen ze om
en bij de twintig waren, hadden
ze nog nooit alleen een voet bui
tenshuis gezet, ze waren compleet
mensenschuw. Johanna was de oud
ste, Martha is drie jaar jonger. Zo
waren altijd erg op elkaar gesteld
en Johanna sprong steeds in de
bres voor Martha, als er iets scheef
ging. Het waren meestal kleinighe
den; want ze kregen eenvoudig niet
de kans om veel verkeerds te doen..
Op een dag werd Martha be
trapt met een van de knechts in de
boomgaard. Het was een onschul
dig vrijpartijtje, maar de ouwe Jut
te was zo woedend dat hij de knecht
op staande voet de deur uittrapte
en Martha werd een maand lang
opgesloten in het kannenhok dat
is de schuur waar de melkkannen
worden bewaard. Het arme kind
kreeg haar eten toegeschoven door
een kiertje van de deur! De moeder
huilde de hele maand aan een stuk
door, maar de oude Jutte wist van
geen toegeven. En Johanna ik
feloof dat ze in die maand haar va-
er ging haten. Later kwam de do
minéé er tussen, en werd Martha
weer in huis toeplaten. Toch is er
in die maand ies met haar ge
beuld. De mensa die haar kenden
zeiden dat ze har nooit meer heb
ben zien lachen indsdien
Toen Thijs, d( zoon, met mij
trouwde, waren e twee meisjes op
onze bruiloft.
Het was een g°ot feest, zoals dat
hier de gewoont is en het ging er
vrolijk toe. dat ipreekt. Toen heeft
Martha een mat leren kennen
Hij was de neef 'an een van de var-
kensboeren in hft d>rp. Die jongen
heeft het zwaar ,e pkken gekregen
van Martha en a za Jutte met ogen
als schotels op ce reisjes te letten,
hij speelde het tochklaar met haar
een onderonsje ie lebben. Martha
was weg van hem maakte een af
spraakje. Hoe ze h< voor elkaar
kreeg weet ik niet, war ze ging een
paar avonden met tem uit terwyl
Jutte dacht dat «sliep. Johanna
was in het compt en hield de
wacht Het ging nunóenlang goed,
en niemand had ietin de gaten.
Op een dag kon de jongen bij
Jutte binnenstappeEn vraagt de
baas te spreken. Enij vertelt rond
uit dat hij met Maia trouwen wiL
De oude Jutte zettgrote ogen op
en wou wel eens ten hoe hij er
zo zeker van was ft Martha hem
zou willen hebben.'oen kwam de
aap uit de mou. Dionge kerel ver
telde de hele gescHenis van de
achterbakse vrijagen kwam op het
eind met de mealing, dat het
vlug gebeuren mot want Martha
en hij waren er nizeker van dat
er niet
En toen, mijnheer die jongen
kwam er niet eens aan toe om het
woord kind uit te spreken. De oude
Jutte werd paars van dolle woede.
Hfj pakte de jongeman bij de keel
en kneep hem dood voor de ogen
van zijn twee dochtersZij heb
ben nog geprobeerd om hem tegen
te houden, maar hij was zo sterk als
een stier en er was niets tegen hem
te beginnen
Martha kreeg een zenuwaanval en
is maandenlang in een gesticht ge
weest. Toen ze eruit kwam. was ze
niet goed bij het hoofd. In het ge
sticht was haar zoon geboren en met
Johanna samen is ze toen vertrok
ken. Ze zijn nooit meer thuis ge
weest. De oude Jutte kreeg zes jaar
gevangenisstraf. De rechtbank heeft
hem schappelijk behandeld, ja, het
was in drift gebeurd enzovoort. Nou,
dat is eigenlijk het hele verhaal. Erg
opwekkend is het niet. vindt u wel?"
„En de moeder?"
„Och ja, dat arme mensZe is
gestorven terwijl Jutte in het gevang
zat. Denk eens aan wat dat mens
moet hebben geleden! Johanna is
nog op de begrafenis geweest. Mar
tha hebben we nooit meer gezien
hier op het dorp. Later hoorden we
dat ze een dienst hadden aangeno
men bij een oude heer in de stad.
Maar al sinds jaren hebben we taal
noch teken van haar gehoord-."
Tak zat in somber gepeins, terwyl
zijn kostelijke koffie koud werd.
„Dus er is een zoon." zei hij.
„Ja, die jongen moet nu zo onge
veer in de twintig zijn. Victor heet
hij, naar zijn vader. Ik heb hem
nooit gezien."
„Weet u niets van hem af ook?"
„Ja. wat zal ik u zeggen. Het is erg
genoeg, maar die jongen schijnt hele
maal niet te deugen. Niet dat ik iets
van hem kan vertellen, nee hoor,
maar je vangt wel eens dingen op.
Mijn man heeft hem eens gespro
ken. Hij was toen zo'n beetje aan 't
zwei-ven en kwam in een cafétje
hier in de buurt aan, waar mijn man
zijn kaartclub heeft. Thijs had geen
hoge pet van hem op, zei h^j. Hij
scheen geweldig met zichzelf inge
nomen te zijn en hij sneed op over
zijn plannen om naar het buitenland
te gaan, als het zover was. Wat dat
betekende, „zover", kon Thijs niet
van hem te weten komen. Misschien
wist hij het zelf niet."
„Weet u niet waar de jongen op
het ogenblik is?"
„Nee, hij heeft tot zijn dertiende
jaar op een kostschool gezeten, die
Johanna en Martha voor hem betaal
den. Toen liep hij er weg en sinds
dien is hü nu eens hier, dan weer
daar geweest. Zijn moeder met haar
arm verstand was iedere keer dol
blij als hij weer op kwam dagen,
maar veel plezier heeft ze niet van
hem gehad."
Tak stond op.
„Ik geloof dat ik volledig ben in
gelicht," zei hij vriendelijk. „Ik ben
u erg dankbaar voor uw mededelin
gen en ik hoop dat ik niet te veel
van uw tijd in beslag heb genomen."
De vrouw gaf hem een dikke, rim
pelige hand die hij hartelijk schud
de.
9. „Mijn geld! Mijn geld!" bulderde
de chauffeur nog eens. „Vlug." fluister
de Pat O'Nozel zenuwachtig tegen
Panda, „betaal dat man. Hij moet da
delijk ophouden met schreeuwen en aan
dacht op ons vestigen:" Haastig drukte
Panda de verbolgen chauffeur een paar
deze nu betaald, hoest toch nog kartonnen neus en trok er zo "hard aan,
even zijn gemoed ten over passa-1 dat het elastiekje bijna knapte „Ik
giers, die hem ondei rijden beledig-1 houd niet van lui, die in vermommin-
den en dan nog verf te betalen ook. gen rondsluipen!" besloot de chauffeur
„Ik had jullie in do n," grauwde hij. zijn verwoed betoog en tegelijkertijd
„met jullie valse »n en sluipvoe-1 liet hij de valse neus met een klets in
Panda s gezicht terugschieten. Panda
vloog achteruit tegen Pat aan, zodat zij
samen de trappen van het Ministerie van
Geheime Zaken opbuitelden.
(Wordt vervolgd
De uitslag van de Henstenkeurïng die
Dinsdag en "Woensdag te Utrecht werd
gehouden luidt als volgt:
GELDEBSCH TYPE
Drie en Vierjarigen.
A. premie: No 17. Vb 3630. V. Kuras
sier 1052 Sgldt. Ei~.J. G. van Eek te
Oudenrijn en C. Hogendoom te Utrecht;
No 46. Vb. 3698. V.- Kurassier 1052
Sgldt Eig: C. Hogendoom te Utrecht
No 55 Novum Vb 4607. V, Hertog van
Gel re 1027 Sgldt Eig: C. Hogendoom
te Utrecht.
B premie: No 32. Vb 2840. V. Kanselier
1047 Sgldt. Eig: A. M. Dibbits te Ewijk;
No 3. Vb 4012. V. 1'Invasion 1036 keur
Sgldt. Eig: E. \an Binsbergen te Zoelen
No 59. Nadonis Vb I960. V. Zadonis 404
NSTg. Eig: Gebr. de Jong Czn te Arkel
No 15. Vb 2502. V. Graaf van Wittenstein
1025 pref Sgldt. Eig: B. W. Teuni3sen
te Lakemonö: No 41. Vb. 2142. V. Jo-
tham 1054 Sgldt, Eig: W. A. Costermans
te Eist.
Bijdrage: No 44. Vb 3551. V. Kuras
sier 1052 Sgldt. Eig: C. Hogendoom te
Utrecht: No 37. Vb 1957. V Hertog van
Gel re 1027 Sgldt Eig: G. J. van Har
ten te Nükerk: No 23. Vb. 966, V. Ka-
rolus van Wittenstein 1048 Sgldt Eig:
C. Blanken te Bilthoven. C. Hogendoom
te Utrecht en J. Stehouwer te Willems
dorp.
GRONINGS TYPE
Drie jarigen.
A Premie: No 94. Vb OldS. V. Orta-
herr 3861 OldS. Eig: S M. A Metz te
Ens. N. O. P.No S3. Vb. 960. V. Mar-
nix 715 keur Sgrt, Eig: A. Keuper te
Heer Hugowaard.
B premieNo 82. Vb 73. B. 1152 NWP
V. Grenadier 1156 NWP. Eig: A Ste
houwer te Dubbeldam en H. Smit te
Midwolde (Gr.): No 73 Vb 2983' V.
Ideaal 691 pref Sgrt, Eig: Joh. v. d.
Scheer te Kamperveen en J H. W.
Zwartjens te Raalte: No 91. Vb. OldS,
V. Feiner Kerl 3968 OldS, Eig: H. Ver
kuil te Bruchem.
Bijdragen: No 71. Vb 465. V. Hendrik
725 pref Sgrt. Eig: H. Verkuil te Bru
chem en A. den Hollander te Klundert
No 85. Vb. 451, V. Hermes 674 Sgrt Eig:
Adr. Mulders te Standdaarbuiten.
GELDERSCH TYPE
Vijf en Zesjarigen.
A premie. No 119. Markies van Wit-
tenstein 1069 Sgldt. V. Baronet 1009 pref
Sgldt. Eig: Gebr. ten Bosch te Drie 1
en Heteren; No 116. Maarschalk 1068
Sgldt. V. Graaf van Wittenstein 1025
pref Sgldt. Eig: G Top te Woudenberg
No 123. Magnaat 1073 Sgldt V. Aklno
508 pref Sgrt, Eig: M. Wink te Vrees
wijk.
B Premie: No 118. Manfred 1066 Sgldt
V. Baronet 1009 pref Sgldt, Eig: Hengs
sten-associatie Noord Veluwe te Olde-
broek; No 124 Murat 1071 Sgldt, V. In
tendant 1033 Sgldt, Eig; C van 't Klap
hek te Putten.
C Premie: No. 117. Majoor 1064 Sgldt
V. Ceasar 544 pref Sgrt. Eig: L. Wust
te Culemborg; No 121. M. Brillant 1072
Sgldt. V. Diamant 1015 pref Sgldt. Eig:
Erven Vr. H. E. Bssc van Sytzama Co
lenbrander te Brummen No 120. Magi
straat 1062 Sgldt. V. Amburg 1001 pref
Sgldt, Eigen: D. J. Berghegen te Puif-
lijk.
GRONINGS TYPE
A premie: No. 108. Majesteit Hendrik
742 Sgrt. V. Hendrik 362 GrPS. Eig:
Gebr. Lange en Bardoel te Groeningen:
No 113. Mercurius 740 Sgrt, V. Favoriet
3861 OldS, Eig: J. E, Dijk en Zonen te
Zwolle en B. van 't Oever te Kamper
eiland.
B Premie: No 107. Mavinko 744 Sgrt
V. Rinko 408 GrPS, Eig: L. Wust te
Culemborg. No 114. Minstreel 743 Sgrt,
V. Folkert 3864 OldS, Eig: H. Verkuil
te Bruchem en J. v. cl. Heuvel te Gen-
J. C. v. d. Beek te Genderen.
No 112. Marcel 745 Sgrt, V. Gronings
Zonnevorst 698 Sgrt, Eig: ADr, Jespers
te Oosterhout, (N-Br).
C. premie: No 110. Matador 737 SgrtN,
V. Harro 1203 NWP. Eig: J. E. Dijk en
Zonen te Zwolle en B. van 't Oever te
Kamperveen.
Inlichtingen betreffende
geëvacueerden
Het Nederiandsche Roode Kruis
Kringcommissariaat Utrecht heeft
een centraal register ingesteld van
alle evacué's, die in de provincie
Utrecht zijn ondergebracht.
Op schriftelijke aanvragen bij het
Informatiebureau, Maliebaan 15 te
Utrecht, onder duidelijke vermel
ding van naam, voornamen, vroege
re woonplaats, geboortedatum en
van gehuwde vrouwen ook de meis
jesnaam, zullen prompt de gevraag,
de gegevens worden verstrekt.
Aanbevolen wordt een gefran.
keerde, aan aanvrager geadresseer
de briefkaart in te sluiten, daarop
de gegevens zoals hierboven vermeld
te schrijven en voldoende ruimte
voor antwoord open te laten.
Indien geen inlichtingen te Utrecht
aanwezig zijn, wordt de aanvrage
doorgezonden naar het centraal In
formatie-bureau van het Neder
iandsche Roode Kruis. Jan Bvert-
straat 9 te Den Haag. Men wordt
verzocht geen inlichtingen aan het
Informatie-bureau te Utrecht te
vragen als men zich reeds tot het
Informatie-bureau van het Rode
Kruis in Den Haag heeft gewend.
Telefonische aanvragen verhinde,
ren de vlotte afdoening der schrif
telijke aanvragen en dienen dus be
perkt te blijven tot dringende ge
vallen.
Het Utrechtse Informatie-buraeu
ic bereikbaar onder no. 26300,
K 3400.
Maartensdijk schenkt
100.000 gld aan
Rampenfonds
Woensdagavond heeft de gemeente
raad van Maartensdijk in een buiten
gewone zitting besloten uit de ge
meentelijke reserve een bedrag van
100.000 af te staan aan het natio
naal rampenfonds. Voorts besloot de
Raad van deze nog geen 13.000 zielen
tellende gemeenter tot adoptie van
de gemeente Sint Maartensdijk op
het eiland Tholen.
MAARTENSDIJK. Geboren: Hen
drik A. z v van Esterik en van der
Wal: Catharina M. d v Kengen en van
Binsbergen. Cornelis G. z v den 'Ier-
log en van Laar: Jacobus G z v Baas
en Ederveen: Pieter z v Tienhoven an
Korevaar; Josephus M. z v Hendriks
en Brinkman; Willy M. d v Müldner
en Kant: Rudolf J. z v Wilbrink 'en
van der Heiden; Nicolaas M. H. z v
van Dijk en van Berkel.
Ondertrouwd: A. Gasenbeek en A. G.
Janssen.
Getrouwd: A van den Brink en D.
Walter; E van Rheonen en C. F,
Vriens: A. J. v. d. Bosch en A. G.
Kooij; A. G. de Kovel en E. G Zand-
Ovcrleden: Willem Tetenburg, 74 Irj
Jan Hoogendoorn. 84 jr; Marien Deen.
83 jr: Aaltje Rijneveld 64 jr; Jacobs
G. Ederveen. 28 jr; Daniël Bax. 87 jr;
Cornelis Goedhart. 68 jr.
OUD MILITAÏ 'R-VERPLEEGSTER
OVERLEDEN
Te Velp ls op 78-jarige leeftijd over
leden mej J. J. van Merm. Zij was de
eerste vrouw, die in „de militaire ver
pleging" werd opgenomen.
