Blokkade of een
Drama te Herwijnen
thans in appèl
W anordelijkheden
te Tel Aviv
handelsembargo?
Politie hield
Nog deze maand
Balkan-pact?
Philips schenkt
Kamer dankt
De Ommelanden' moet
Proc.-generaal
vijf ton
Persoonlijke herinnering
aan Mart. Nijhoff
Communisten
Haydn, Wolf, Ravel
en Strawinsky
mdeu
'DELOUPE
Activiteit
UTRECHTSCH NIEUWSBLAD
Donderdag 12 Februari 1953 - 60e Jaargang No. 242
Pagina 3
Engeland handhaaft
afspraken van
Jalta
In goedingelichte kringen te
Washington meent men te we
ten dat president Eisenhower
de met de Ver. Staten verbon
den landen zal laten kiezen
tussen een blokkade van de
Chinese kust en een volledig
embargo op het vervoer van
goederen naar communistisch
China.
Een republikeinse persoonlijkheid
zei tegen verslaggevers, dat uit in
de laatste tijd door de Amerikaanse
regering verrichte diplomatieke pei
lingen is gebleken dat de Ver. Sta
ten waarschijnlijk alleen zouden
staan, ingeval zij zouden overgaan
tot een blokkade van de Chinese
kust.
Van gezaghebbende zijde is later
te Washington vernomen dat Eisen
howers raadgevers op militair en
politiek gebied pogen bepaalde
stromingen in het Congres, die aan
sturen op een onmiddellijk ingaande
blokkade van communistisch China
door de Amerikaanse vloot, tot be
daren te brengen.
Van betrouwbare zijde wordt
vernomen dat generaal Omar Brad
ley, voorzitter der Amerikaanse
commissie van stafchefs, zich Dins
dag, in de besloten zitting der com
missie voor buitenlandse zaken van
de Amerikaanse Senaat, heeft uit
gesproken tegen een Amerikaan
se marineblokkade, daar dit z.i. het
gevaar van een wereldoorlog met
zich zou brengen.
Bekend is, dat Bradley wel
voorstander is van een door de
verbondenen uit te oefenen econo
mische blokkade en wel
op grond van de mening dat hier
door hetzelfde zou worden bereikt,
doch zonder het risico, dat een ma
rineblokkade met zich zou brengen.
Britse houding
De Britse onderminister van bui
tenlandse zaken, Lord Reading,
heeft in het Hogerhuis verklaard,
dat Engeland geen poging zal steu
nen, om do verdragen over de sta
tus ran Sachalin en de Koerillen te
colporteur aan
„Evangelisatie" ten koste
van Rampenfonds
In Amsterdam-West is de 54-jarige
colporteur P. H. uit Haarlem aange
houden onder verdenking voor zijn
evangelisatiewerkzaamheden het
Rampenfonds te hebben misbruikt.
H. colporteerde met het blad „Goed
Nieuws", dat uitgegeven wordt door
de evangelisatievereniging „Imma-
nuel". Tegen deze vereniging is en
kele weken door de Amsterdamse
recherche reeds in de bladen gewaar
schuwd. omdat op de verantwoo-
ding van de door de colporteurs inge
zamelde gelden naar de mening der
recherche niet voldoende controle
werd uitgeoefend. Met name kon niet
worden nagegaan of de colporteurs,
indien zij voor het blad meer dan de
minimumprijs van 10 cent ontvingen,
dit meerdere wel afdroegen.
De aangehouden colporteur uit
Haarlem werd er op betrapt, dat hij
de mensen vroeg of zij iets voor het
Rampenfonds wilden geven. Deden
ze dat. dan gaf hij hun daarvoor zon
der dat zij dit vroegen een exemplaar
van „Goed Nieuws".
Het stimuleren van de verkoop
door daarin het Rampenfonds te be
trekken, hoewel de gelden niet aan
dit fonds werden afgedragen, heeft
de recherche aanleiding gegeven de
man aan te houden. Hij is inmiddels
voor de officier van justitie geleid.
De diplomatieke medewerker van
het seml-officlële Joegoslavische
persbureau „.Joegopress" is van me
ning dat nog vóór het einde van
deze maand een Grieks-Turks-Joe-
goslavtsch verdedigingsverdrag zal
worden gesloten. De ondertekening
zou te Ankara geschieden.
Overwerkvergunning
verlengd
De algemene overwerkvergun
ning voor bedrijven die werken ter
voorziening in de behoeften der ge
troffen gebieden (steunaeties hier
onder begrepen) is verlengd tot en
met Zaterdag 28 Febr. a.s.
doen verwerpen. Lord Reading ver
wees hiermede naar de overeen
komst van Jalta, volgens welke de
Sovjet-Unie deze eilanden na de
oorlog toegewezen kreeg en naar
het vredesverdrag met Japan van
1951, volgens hetwelk Japan alle
aanspraken op de eilanden liet
varen.
Een passage in Eisenhowers
„State of the union message" sprak
van opzegging van geheime over
eenkomsten. „die tot het in slaver
nij brengen van volken leiden." In
brede kring heeft men deze passage
uitgelegd als een verklaring, dat
Amerika de overeenkomst van Jalta
ten aanzien van deze eilanden ver
werpt. De desbetreffende paragra
fen werden indertijd namelijk enige
maanden geheim gehouden.
het buitenland
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Tweede Kamer is gisteren
een door de heer Romme ingediende
motie z.h.s. aangenomen, waarin de
Kamer dank uitspreekt voor de van
het buitenland ondervonden blijken
van medeleven in de nationale ramp.
De motie luidt:
„De Kamer,
kennis genomen hebbende van de
uiteenzettingen van de regering be
treffende de watersnood 1953,
bewogen door de stroom van naas
tenliefde en saamhorigheid, waarvan
niet alleen het Nederlandse volk zelf
treffende getuigenis geeft, maar wel
ke ook van over de grenzen als een
openbaring van volkerengemeen
schap tot ons is gekomen,
vertolkt aan alle bevriende regerin
gen en volken de dank van Nederland
voor de sterkende steun, welke het
zich ten nutte van de wereld waardig
hoopt te betonen,
en gaat over tot de orde van de
dag".
Thunderjet straaljager
verongelukt
Omstreeks 12.15 uur Woensdagmid
dag is een Thunderjet-straaljager
van de vliegbasis Volkel bij het vlieg
veld Gütersloh, gelegen ten Noorden
van Paderborn (Duitsland) veronge
lukt, waarbij de 23-jarige sergeant
vlieger H. Th. H. J. Sanders uit Nij
megen het leven verloor. De vlieger
kreeg tijdens een oefening op geringe
hoogte met motorstoring te kampen
en probeerde een noodlanding te ma
ken. Deze noodlanding echter had
een ongunstig verloop. Toen men de
Thunderjet bereikte, bleek de vlieger
reeds te zijn overleden. Een commis
sie van onderzoek is naar de plaats
van het ongeluk vertrokken.
f 60.000 betalen
aan L.E.F.
Boete van f 5000.-
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft
arrest gewezen in de zaak tegen de
Coöp. Melkproducten fabriek „De Om
melanden" te Groningen, die door de
politierechter aldaar was veroordeeld
tot betaling van een boete van 67.500
terzake van het verzwijgen bij het doen
van een afgaaf aan het bedrijfschap
zuivel van een hoeveelheid van 430.000
kg suiker. Deze suiker werd verkocht,
waarna tegen lagere prijs een iets ge
ringere hoeveelheid werd teruggekocht.
Die transactie leverde een winst op van
60.000.
Het vonnis van de pobtierechter is
bevestigd met aanvoering van gronden,
doch de op to leggen straf werd ge
wijzigd in 5000 boete en betaling aan
het Landbouwegalisatiefonds van een
bedrag van I 60.000. De assistent-direc
teur D. S. die opdracht tot de verkoop
had gegeven, werd overeenkomstig het
vonnis van de politierechter veroordeeld
tot een boete van 750 of 3 maanden
hechtenis.
Jeugdorganisaties geven
35.000 gulden
De Nederlandse Jeugdgemeenschap
deelt mee, dat de gezamenlijke Ne
derlandse jeugdorganisaties en in
stellingen van het jeugdwerk uit
eigen middelen, ondanks het feit, dat
zij zelf met grote financiële moeilijk
heden te kampen hebben, een bedrag
van 35.000 voor het Rampenfonds
hebben bijeengebracht.
Neem ter bestrijding van
KOU en GRIEP
de speciaal samengestelde 1
HET OUWEl-CACHET
WAARBORGT
SMAAKLOOS EH
F GEMAKKELIJK IHHEHEH
eiste 8 maanden
tegen vrijgesprokene
De procureur-generaal bij het
Haagse Gerechtshof heeft acht
maanden gevangenisstraf geëist te
gen de jachtopziener W. B. uit Her-
wijnen die door de rechtbank te
Dordrecht was vrijgesproken van
dood door schuld. Tegen dit vonnis
had de Officier van Justitie appèl
aangetekend.
In December 1951 bevond B., die
kooiker en onbezoldigd rijksveld
wachter is zich op een jachtveld te
Herwijnen om een haas te gaan
schieten.
Op dit jachtveld zag hij een zeke
re M. van Z., wiens hond een haas
achterna ging. Daar M. van Z in
De N.V. Philips' Gloeilampenfa
brieken en haar dochtermaatschap
pijen in Nederland hebben besloten
een totaal bedrag van 500.000 in
geld en goederen uit te trekken, om
aan de nood tegemoet te komen.
Hiervan is een bedrag van 350.000
aan het Nationaal Rampenfonds
overgemaakt.
Woensdag 11 Februari j.l. bedroeg
het totaal bedrag aan geld. dat de
werknemers van Philips ten behoe
ve van de getroffenen van hun loon
of salaris laten afhouden, reeds
meer dan 285.000. In dit totaal is
nog niet begrepen het bedrag, dat
bijeen zal worden gebracht door
twee uur over te werken.
„ISBRANDTSEN EN CO" SCHENKEN
5000 DOLLAR.
„E. Isbrandtsen en Co" te New York
(de maatschappij van de „FJyme En
terprise") heeft aan haar vertegen
woordiger in Nederland opdracht ge
geven 5000 dollar aan bet rampenfonds
over te maken.
De Muze en de
Seizoenen
Voor jonge mensen heeft de Ver
eniging t.b.v. de Belangen des Boek
handels ter gelegenheid van de Boe
kenweek uitgegeven „De Muze en de
Seizoenen". Het is een bloemlezing
van verzen, waarin de dichters de
vier seizoenen bezingen. Clara Eg-
ink, die de gedichten bijeenbracht,
„eed de ontdekking, dat dichters een
opvallende voorkeur aan de dag leg
den voor de seizoenen Lente en
Herfst. Volhardend als ze was om
ook Zomer en Winter in de bloem
lezing van hun seizoeneigenaardig
heden te laten getuigen, zocht ze zo
lang, tot voor ieder seizoen een ge
lijkwaardig aantal verzen bijeen was.
Ook merkte Clara Eggink op dat
de door de seizoenen, dus eigenlijk
door de natuur geïnspireerde dich
ters, vóór 1880. zeer schaars zijn. Pas
de dichters van de romantiek, voor
namelijk de late romantiek, gaven
zich aan het kenbaar maken van de
gevoelens, die de natuur in hen wek
te. Zo komt het, dat het kleine aan
tal verzen van vóór de negentiende
eeuw, dat Clara Eggink uitkoos, een
gevolg is van de alwezigheid van dat
soort gedichten, dat Clara Eggink
op zich nam bijeen te brengen. Een
afkeer van middeleeuwen. Renais
sance of Barok mag hieruit dus niet
worden afgeleid, aldus de verzame
laarster.
Voor ieder seizoen zijn dertien ver
zen uitgekozen; het zijn er dus twee
en vijftig in totaal. Wat de keuze zelf
betreft zegt Clara Eggink te zijn uit
gegaan van het principe, dat een
bloemlezing als deze in de eerste
plaats een „genoegen in verzen"
moet zijn en geen literair-historisch
beeld van een productie. Met geest
drift, aldus de verzorgster, heb ik
alles vermeden dat zich niet. duide
lijker wist uit te drukken dan in ter
men als „het eeuwige", „het schone",
„het rampzalige", e.d. Ook zijn ver
zen opgenomen van auteurs, die we
voornamelijk kennen als proza-schrij-
vers, zoals Vestdijk, Anna Blaman en
E. du Perron. Om verder nog enkele
namen te noemen, die in deze bundel
voorkomen: J. C. Bloem, Jac. van
Hattum, Anthonie Donker, A Roland
Holst. Herman Gorter, Jan van Bra
bant, M. Vasalis, Guido Gezelle, Al-
bert Verwey, Bilderdijk, Geerten
Gossaert, J. W. F. Werumeus Buning,
M. Nijhoff. Anton van Duinkerken,
P. C. Boutens. Alfred Kossmann, Vir-
ginie Loveling, E. den Tex. J. Slauer-
hoff, Johan Dèr Mouw. Karei van
de Woestijne, Willem Kloos, Guillau-
me van der Graft, Jan van Nijlen,
Henr. Roland Holst, J. H. Leopold,
Hans Warren, Gerrit Achterberg,
Hans Lo deizen ca.
overtreding was omdat hij de hond
aan de lijn had moeten houden, riep
de jachtopziener hem aan. M. vanZ
maakte zich echter uit de voeten.
De jachtopziener nam toen van Z.'s
fiets in beslag die tegen een brug
getje stond. Dit zag dc broer van M
van Zdie daar in de buurt aan het
werk was. Deze broer L. van Z.
wilde dat verhinderen en kwam op
de jachtopziener af. Er ontstond een
woordenwisseling, waarbij L. van Z.
de jachtopziener met een groot mes
bedreigd zou hebben. Om zich te
verdedigen sloeg de jachtopziener
L. van Z. met zijn jachtgeweer, dat
op een gegeven ogenblik afging.
Door het schot hagel werd L. van
Z. dodelijk getroffen.
B. verklaarde uit zelfverdediging
te hebben gehandeld.
Dr W. Froentjes, die proeven met
het jachtgeweer had genomen, was
tot de conclusie gekomen, dat dit
waarschijnlijk in de onveilige stand
stond toen B. er mee sloeg. Hij acht
te het zeer wel mogelijk dat het
schot per ongeluk was afgegaan.
De landbouwer P. de F. uit Her
wijnen, gaf als getuige, een relaas
van het gebeurde. Hij vertelde, dat
de jachtopziener tegen het slacht
offer geroepen had: „Als je over de
brug komt schiet ik je kapot", het
geen B. pertinent ontkende. Get.
had niet gezien dat dc jachtopzie
ner met een mes bedreigd werd. Het
mes had hjj pas gezien toen L. van
Z. door het schot getroffen op de
grond lag.
De procureur-generaal wees er in
een uitvoerig requisitoir op, dat
hier niet van doodslag gesproken
kon worden. B. is hoogst onvoor
zichtig te werk gegaan. De procu
reur vroeg daarom een gevangenis
straf van 8 maanden.
De verdediger, mr J. J. van Gent,
bestreed dat B. onvoorzichtig ge
handeld zou hebben. Hij kon niet
voorzien dat het schot zou afgaan,
want hij meende dat het geweer op
veilig stond.
Aan het einde van zijn pleitnota
zeide spreker het te betreuren dat
rijn cliënt tot op heden toe niet vol
doende beschermd was tegen de
woede der dorpsbewoners, die hem
deze geschiedenis niet kunnen ver
geven.
Uitspraak over 14 dagen.
En beiden hebben gelijk als-ze
zeggen: Ha!... HUNTER Heerlijk!
Johannes Passion ten
bate van Rampenfonds
Vrijdag 13 Februari zal het Utr.
Studenten Koor en Orkest in de Ni-
colaïkerk te Utrecht de Johannes-
Passion van J. S. Bach uitvoeren,
oi.v. Hans Brandts Buys. Het zal
dit jaar de derde achtereenvolgende
maal zijn dat het USKO deze Pas
siemuziek in Utrecht brengt.
De opbrengst zal worden afgedra
gen aan 't Nationaal Rampenfonds.
Loterij kunstwerken voor
Rampenfonds
In het kader van de algemene
hulpactie ten behoeve van de door
de watersnood getroffen landgeno
ten hebben tal van Nederlandse
beeldende kunstenaars en beoefe
naars van de gebonden kunsten wer
ken afgestaan, opdat deze op nader
aan te kondigen wijze te gelde kun
nen worden gemaakt ten bate van
het Nationaal Rampenfonds.
Behoudens toestemming van de
MinLter van Justitie zullen deze
werken verloot -worden in een grote
nationale loterij, in dier voege, dat
het totaal bedrag der bterij over
eenkomt mei lit ^jrkeUjke waarde
der kunstwerken, zodat geen werk
beneden de prijs te gelcie wordt ge
maakt.
Inzenders zijn de leden van de
BBK en de GKF, tangesloten bij de
Nederlandse Fedeiatie van Beroeps
verenigingen van Kunstenaars, en de
Algemene Katholiike Kunstenaars
vereniging. Kunstenaars die nog
werken voor de loterij willen afstaan
worden verzocht di spoedig te doen
bij het Stedelijk Mtseum te Amster
dam.
Een deel van deafgestane kunst
werken zal van 12t/m 24 Februari
worden tentoongesüd in het Stede
lijk Museum te Aisterdam. De of
ficiële opening va deze tentoon
stelling zal plaatshebben Donder
dag 12 Februari o. 16.30 uur door
mr. A J. d' Ailly, ïrgemeester van
Amsterdam.
Aan de Rijks Uversiteit te Gro
ningen slaagden: Irkelijk voorberei
dend examen: J, Slkwerda. Gronin
gen. Doctoraalexami godgeleerdheid:
A S van der WoudéPosterlittens (Fr-i
cum laude.
Dichter die spoedig
school maakte
Ms,
■ijn eerste ontmoeting met Martï-
nus Njjhoff vond plaats in zeker
jaar van vóór de oorlog, en bij de
boekhandel Broese te Utrecht.
Broese had een litteraire middag
toen nog een zeldzaamheid voor
belangstellenden gearrangeerd, een
middag waarop enige schrijvers die
althans toenmaals naar de aard van
hun werk tot de jongere garde kon
den worden gerekend iets uit dat
werk zouden voorlezen. Nijhoff was
er, en Marianne Philips (fHenri-
ette van Eyk en A. Roland Holst en
naar ik meen Engelman, en nog wel
enkele anderen. Na afloop gingen
Nijhoff. Holst en ik naar de kamers
van Engelman, waar wij door de
achtervensters het uitzicht bewon
derden op het geestige koepeltoren
tje van de Rooms-Katholieke kerk
aan de Oude Gracht. Het gesprek
liep over de litteratuur, maar van
wat Nijhoff zei kan ik niets
meer weergeven. Alleen van Holst
die ik toemaals ook voor het
eerst ontmoette, herinner ik mij
een uitlating betreffende Nine van
der Schaaf. Er werd meegedeeld
dat rij als jonge Friezin bij Maurits
Uyldert te Amsterdam met de kap
was verschenen, en Holst zei: „Dat
was dan een verkapte letterkundi
ge." Hij bewees dus eens te meer
zijn slagvaardigheid.
Ten tweede male ontmoette ik
Nijhoff tijdens de bezetting. Hij las
ten behoeve van een menslievend
doel, in een particuliere woning van
Den Haag voor uit zijn verzen, en
begon met Het uur U. Op zeker
ogenblik, temidden van het geloei
der sirenen, zag ik in zijn hand een
horloge dat mijn aandacht trok.
Het was een gouden zakuurwerk,
plat en klein. Later vertelde hij mij
dat hij altijd het horloge droeg van
zijn moeder.
De bevrijding bracht mij met
hem voor de derde keer in aanra
king. Het Militair Gezag had reeds
kort na de nederlaag der Duitsers
ereraden ingesteld voor de ver
schillende takken van kunst, en on
der meer Nijhoff en mij aangewezen
voor die der letterkunde. De consti-
tuterende vergadering had plaats in
een zaal van de opnieuw Koninklijk
geworden Haagse Schouwburg, een
zaal nog zonder ruiten. Maar het
was zomer.
Het werk van de Ereraden, ook
van dc onze, mocht pijnlijk en on
dankbaar heten. Het leidde voorts
nog tot conflicten, toen later de in.
zichten van de centrale ereraad met
die der ereraden principiëel bleken
te verschillen. Maar ik gedenk uit
die periode met grote erkentelijk
heid drieërlei: vooreerst de voor
treffelijke onderlinge samenwerking
van 's raads leden, tweedens de
gastvrijheid ten huize van zijn lid,
prof. Tielrooy te Amsterdam bij wie
het overgrote deel der zittingen
werd gehouden, derdens de uit onze
ontstane vriendschap, tussen Nij
hoff en mijn vrouw en rfiij.
Wij kwamen zelden bij hem, hij
's avonds nu en dan bij ons, zijn be
zoek meestal telefonisch aankondi
gend als kort en toch een paar uur
blijvend. Gewoonlijk werd hij Pom
genoemd, doch ik zei altijd Marti-
nus, en als hij mij opbelde kondigde
hij zich aan: „met Martinus". De
laatste keer dat hij ons bezocht
schreef hij in Het heilige hout op
mijn verzoek een kleine opdracht,
aldus aan de algemene waarde van
deze drie Christelijke toneelstukken
op zichzelf reeds juwelen, nog een
persoonlijke toevoegend voor de be
tekennis waarvan eerst recht zijn
dood mijn ogen heeft geopend.
Werk stijlistisch doordacht
Want onder onze vooraanstaande
letterkundigen was hij voor mij
meer dan een van de weinigen die
ik wat nader heb leren kennen; hij
was onze vriend uit die groep, en de
enige. Maar op die avonden spraken
wij toch lang niet altijd over letter
kunde. en over ons eigen of eikaars
demonteerden
In de straten v: 11 Aviv zijn gis
teren communistihi demonstranten
slaags geraakt mworbijgangers. Er
zijn talrijke gcmien. De politie
moest gebruik iko van gummi
stokken, om de ilifenden te schei
den.
De demonstrative op touw gezet
E vacua's uit een tehuis voor Ouden
van Dagen te Zierikzee vonden een
„koninklijk" onderkomen in Paleis
het Loo. dat voor het herbergen van
vluchtelingen uit de rampgebieden
door H.M. KonitiïuUana gedeel
telijk beschïkbawerd gesteld.
Aankomst van ec* bussen, die de
bejaarde lieden lerden. aan de
rechtervleugel het Paleis.
door de „Vereniging van vrienden der
Sovjet Unie". Het doel er van was te
protesteren tegen de bomontploffing
in het gebouw der Sovjet-ambassade
te Tel Aviv,
Communistische sprekers hadden,
m het centrum der stad, voorbijgan
gers van vrachtauto's af toegesproken.
Toen één van hen, de secretaris-gene
raal der Vereniging van vrienden
der Sovjet-Unie", dr Mosje Sneh. uit
riep „Er bestaat geen anti-semitisme
in de Sovjet-Unie" riepen toehoorders
„Weg met jou" en „Leugenaar".
Een andere spreker was Mikoenis.
secretaris-generaal der Israëlische
communistische partij. Ook hem werd
het verder spreken door uitroepen
van voorbijgangers belet.
Vervolgens begonnen communisten
en him tegenstanders slagen uit te
wisselen, hetgeen tot een reeks ge
vechten leidde.
De communistische betogers waren
voornemens naar het gebouw, waarin
het Sovjet Russische gezantschap is
ondergebracht te marcheren, waar zij
door de Russische gezant zouden wor
den ontvangen.
Vernomen wordt dat dr Sneh Dins
dag een brief heeft ontvangen, waarin
hij met de dood werd bedreigd, indien
hij zijn politeke mening in de eerst
komende tien dagen niet zou wijzigen.
De Israëlische politie is nog bezig
met het onderzoek naar de toedracht
der bomontploffing in het Russische
gezantschapsgebouw.
Uiteindelijk wisten de communis
tische betogers het gebouw, waarin
het Russische gezantschap is onderge
bracht, te bereiken. Zij werden door
de gezant, Jersjof, ontvangen en zij
verzekerden hem dat de vriendschap
tussen Israël en de Sovjet Unie „zal
blijven groeien, totdat Israël deel zal
uitmaken van een vrije en gelukkige
wereld".
Toen de demonstranten het gebouw
verlieten, werden zij door de menigte
met kreten als „verraders" begroet.
Hier en daar hieven communisten
juichkreten aan.
werk zelden en dan nog met een
enkel woord. Eens intussen ver
trouwde hij mij toe dat zijn bundel
Vormen aanvankelijk Schelpen was
gedoopt. de schelp waarin men
de vreemde stem meent te horen
die toch enkel de inwendige stem is.
De naam Vormen stond hem per
slot meer aan, want de vorm. de
wijze van uitdrukken vervulde in
zijn werk een zo belangrijke plaats.
Over dat werk wil ik hier verder
kortheid betrachten. Het kwam
moeizaam tot stand, maar het was
stylistisch, dat is dus naar de
„vorm", tot het uiterste doordacht.
Het was diepzinnig, zonder aan mu
zikaliteit iets in te boeten. De toe
komst zal eerst bewijzen hoe vér
strekkend Nijhoffs invloed is. Hij
genoot het zeldzame voorrecht van
reeds aanstonds als meester te zijn
erkend en daarnaast dat van spoe
dig s^hool te hebben gemaakt.
Z-'-i laatste officiële optreden viel
in gepasseerde December, als voor
zitter van de Haagse Jan Campert
stichting, waarin hij mij toen juist
was opgevolgd en waarvan wij bei
den sedert de oprichting lid waren
geweest. Tot mijn leedwezen kon ik
niet tegenwoordig zijn, maar hij
moet ook deze functie voortreffelijk
hebben vervuld, want hij had het
vermogen tot rustig leiding geven,
en was een welsprekend redenaar.
Wat de buitenwereld minder goed
kent was zijn esprit, anders dan bij
Holst, en niet minder persoonlijk
fekleurd, telkens weer blijkend in
e boezem onzer vergaderingen.
voorts de zo schaars voorkomende
gave om in een gesprek boeiend te
verhalen.
Ook in het oordeel vellen over an
deren toonde hij een uiterste nauw
gezetheid. Hij kende door zijn tal
rijke officiële kwaliteiten, zeer veel
letterkundigen, en de functie van ere
raadslid moet daardoor voor hem
kwellender zijn geweest dan voor een
van ons anderen. Zij onpartijdigheid
leed er niet in het minst onder. Hij
zei alleen, wanneer er een vriend
moest worden be-, en soms veroor
deeld: „dit wordt voor mij een moei
lijke zaak". Maar onttrekken zou hij
zich niet, noch nalaten recht te doen
overeenkomstig zijn geweten.
Het was hem bekend dat door een
hartgebrek zijn leven gevaar liep,
doch hij zweeg daarover. Hij werd 58
jaar.
F. BORDEWIJK
Triomfale zang van
Laurens Bogtman
Het vijftiende abonnementscon
cert van dit seizoen bracht ons gis
teravond in Tivoli het solistisch op
treden van de zanger Laurens Bogt
man. Vooraf ging Haydn's kostelijke
Symphonie no. 73 in D. bijgenaamd
„La Chasse" (naar het slotdeel, dat de
hoorders een jachtstoet voor de geest
roept). De uitvoering door het U.S.O.
onder Hupperts' leiding toonde een
feestelijk brio, met ditmaal ook in
't menuet die verfijnde lichtvoetig
heid. die de charme vormt van deze
heerlijke, gratievolle muziek.
Laurens Bogtman zong eerst uit de
liederen van Hugo Wolf de „Drei Ge.
sange des Harfners": „Wer sich der
Einsamkeit ergibt", „An die Türe wil
ich schleichen" en „Wer nie sein Brot
mit Tranen asz"; elegische Goethe-
aanse teksten, door Wolf getoonzet
voor baritonsolo en orkest op een
wijze, die het diepste begrip voor de
geest van Goethe's poëzie verraadt.
Gans deze uitermate fijnzinnige en
kleurgevoelige orchestratie kwam
de vertolking door het U.S.O. zeer
klaar tot haar recht. En wat de solist
betreft: een nobeler voordracht dan
die welke Bogtman gaf laat zich voor
ons gevoel bezwaarlijk denken.
Welk een prachtig diep-sonoor or
gaan bezit deze zanger, die vooral in
het eerste lied een opgave, alleen
voor de waarlijk groten weggelegd, op
zo glansrijke wijze wist te vervullen!
De vele mogelijkheden van zijn re
gister brachten na de pauze zijn audi
torium niet minder tot geestdrift in
de gloedvolle liederen van Ravel,
door de componist verenigd onder de
titel „Don Quichotte a Dulcinée":
Chanson romantigue. Chanson épi-
que. en Chanson a boire. De ziel van
de hidalgo, de ridder de la Mancha,
vindt men vooral in het eerste lied;
het tweede ademt de martiale devotie
van Cervantes' held. in het derde tin
telt gans de flamenco-sfeer, die het
geheim is van de bekoring der Spaan
se volksmuziek. De verklanking be
tekende een triomf voor Bogtman en
het U.S.O. en daardoor een schone
hulde aan Ravel
Het concert werd besloten met
Strawinsky's suite uit het ballet
„L'Oiseau de feu". Hierin wist Hup
perts' directie op het orkest een pas
sie over te dragen die het aanho
ren tot een vreugde maakte: rijk van
kleur in het eerste deel, fascinerend
(met zekere reminiscensen aan Rims-
ky's Shéhérazade) in de zangerige
„reidans der prinsessen": de dyna
miek van de „Sacre" profeterend in
het derde deel; teder in de berceuse;
laaiend van vurigheid in de finale....
In somma: een concert om met gevoe
lens van warme dankbaarheid aan
terug te denken! J. j.
Dutch Swing College terug
uit Zwitserland
De ..Dutch Swing College Band" is
teruggekeerd van een tournée door
Zwitserland met Sidney Bechet, Er
werden concerten gegeven te Zürich,
Bern, Biel, Lausanne, Genève en Ba
zel. Bij deze concerten zijn inzamelin
gen gehouden voor het Nationale
Rampenfonds. De opbrengst in Zü
rich (duizend franc) spande de kroon.
De zalen waren overal uitverkocht
(niettegenstaande toegangsprijzen
van vier tot tien franc bedroegen) en
het succes van het Haagse orkest was,
blijkens de bijval van toehoorders en
de recenties in de pers, groot.
RECITAL IN K. EN W. VOOR
RAMPENFONDS
Louise Wijngaarden, eerste violiste
van het Concertgebouw Orkest, en
George van Renesse. pianist, hebben
besloten op Dinsdag 24 Februari een
recital te geven in het Gebouw voor
K. en W. te Utrecht. Op het program
ma staan werken van Handel. Franck.
Prokofieff en Henriëtte Bosmans.
De baten van dit concert komen ten
goede aan het Nationaal Rampen
fonds.
Iresïdent Perón van Argentinië
heeft door middel van zijn nieuwe
ambassadeur te Moskou, Bravo,
het Kremlin laten weten dat zijn
land nauwere economische betrek
kingen met de Sovjet Unie wenst.
Tegelijkertijd is medegedeeld, dat
aan de Russische ambassadeur in
Buenos Aires reeds een lijst van
producten, welke Argentinië be
geert, is overhandigd. Dat deze
Argentijnse stap bij de Russen in
goede aarde is gevallen spreekt
vanzelf. Het feit, dat ambassadeur
Bravo een onderhoud van bijna
drie kwartier met Stalin had en
dat alle Russische bladen aan deze
kwestie grote aandacht besteed
den, doet dit nog extra uitkomen.
Nu de Russen hun handel met de
landen, weermee ze rechtstreeks
in de „koude oorlog" zijn betrok
ken, tot een minimum zagen ge
reduceerd, is het begrijpelijk dat
zij elke gelegenheid om nieuwe
relaties te vestigen, of bestaande
te verbeteren, met beide handen
aangrijpen. Daar komt nog bij,
dat er afgezien van de economi
sche voordelen ook nog politieke
winst in schuilt. Wanneer de Rus
sen voordelige transacties kunnen
aangaan met landen buiten het
ijzeren gordijn, zal dit vele andere
landen, die wel nauw met de Ver.
Staten gelieerd zijn, doch nog
steeds met een ernstig dollar-te
kort te kampen hebben, misschien
tot nadenken stemmen. Wij wijzen
in dit verband bijvoorbeeld op
Engeland, dat momenteel ernstig
bezorgd is over zijn handel in
Hongkong nu de Amerikanen in
het Verre Oosten een actievere
politiek gaan voeren en een blok
kade van de Chinese kust over
wegen.
Dat anderzijds Argentinië tot dit
initiatief is overgegaan, kan even
min verwondering wekken als de
gunstige reactie van het Kremlin.
Het is immers bekend dat het land
van Perón al geruime tijd gebukt
gaat onder zware economische
moeilijkheden na de vette jaren
tijdens en direct volgend op de
tweede wereldoorlog. Het is er
Buenos Aires dan ook stellig in
hoofdzaak om te doen zijn econo
mische positie te versterken. Aan
gecoquetteer met de communisten
behoeft men niet te denken, ook
al zit men in Argentinië de grote
broer in Noord-Amerika graag
dwars.
Als bewijs, dat de regering te
Buenos Aires ook op andere fron
ten actief is, moge dienen, dat re
geringsambtenaren te Bonn Dins
dag hebben medegedeeld, dat in
de naaste toekomst de handel tus
sen West-Duitsland en Argentinië
genormaliseerd en belangrijk ver
groot zal worden. De Argentijnse
regering heeft er in toegestemd het
prijsonderscheid voor uitvoer naar
West-Duitsland op te heffen en
toe te staan, dat de handel op basis
van de wereldmarktprijzen zal ge
schieden. Dit zou, zo verklaarden
de zegslieden, West-Duitsland niet
alleen in staat stellen zijn invoer
uit Argentinië aanzienlijk te ver
groten, maar ook rechtstreeks uit
dat land in te voeren, met vermij
ding van het transitoverkeer door
andere landen. De ambtenaren in
Bonn verwachten, dat de Argen
tijnse regering haar nieuwe bepa
lingen omtrent de export naar W.
Duitsland nog voor het einde van
deze maand van kracht zal doen
worden.
Wat voor Argentinië geldt, gaat
mutatis mutandis op voor geheel
Latijns Amerika. Nog meer dan
Europa, zo schreef dezer dagen
„Le Monde", is dit sub-continent
afhankelijk van een regelmatige
en harmonische ontwikkeling van
de internationale handel". Tijdens
de hoogconjunctuur, tengevolge
van 't uitbreken van de Koreaan
se oorlog in 1950, leek Latijns-
Amerika uit de toestand van eco
nomische verdoving te geraken.
Op de New-Yorkse beurs noteerde
de Argentijnse wol eensklaps vier
dollar per pond tegenover een
oude notering van twee dollar.
Ook het Boliviaanse tin, de Bra
ziliaanse katoen en het Mexicaan
se lood stegen in prijs. Maar tevens
aldus het Franse blad, kwam de
inflatie en toen de Zuidameri-
kaanse landen een jaar later de
balans opmaakten bleek deze cata-
strophaal te zijn: in één jaar tijds
had Brazilië 23 en Mexico 15 pro
cent van zijn goudvoorraad moe
ten afstaan.
Alle landen van Zuid-Amerika
wensen snel te industrialiseren,
ondanks het feit, dat zy niet over
voldoende steenkool en ijzererts
beschikken. Deze politiek trekt de
economische orde scheef, want de
feiten leren, dat landbouw noch
industrie hierbij zijn gebaat. De
Ver. Staten willen de betrokken
staten welbewust in de toestand
laten, waarin zij verkeren. Zij
begunstigen de productie van
graan, wol, ijzererts, mangaan of
koper, doch willen niet behulp
zaam zijn bij de oprichting van
zware industrieën. Zowel het to
talitaire Argentinië als het meer
liberale Brazilië komen na jaren
van verwoede pogingen om de
economie in de door hen gewenste
richting te ontwikkelen tot de con
clusie, dat het tempo vertraagd
moet worden. De jongste activiteit
V3u- ^r§entynen °P economisch
gebied toont evenwel aan, dat zij
hun pogingen niet opgeven.
Rigoletto geprolongeerd
De verfilming van Verdis opera „Ri
goletto met Tito Gobbi en LJna Pag-
nughi. waaraan medewerkt het koor en
.orkest van de Opera te Rome oJ.v.
CTullio Seraf in. zal opnieuw in de och-
tendvooretelling van Zondag as. in
Bioscoop Vreeburg worden vertoond.
