UTRECHTSCH
NIEUWSBLAD
Rapport over zeegaten
Sovjet Unie verbreekt
[BLIJFT STE
wordt gepubh'ceerd
relaties met Israël
Onvergetelijke dag
voor St. Annaland
Rosenbergs krijgen
geen gratie
Sp
Slechts één
Koning Boudewijn
Giften bij U.N.
Ontslagrecht
OPLAGE 45000
Telegram-adres: Nieuwsblad
Telefoon: 1643 1 (5 lijnen)
Giro: 154949
Directie:
A. M. E. H. N. Koemans
1 G. de Rhoter
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1953
60ste JAARGANG No. 242
Verschijnt dagelijks
Hoofdredacteur: Drs. L. F. Tijmstra
Uitgave v.h. Joh. de Liefde N.V.
Bureau: D r i f t 2 3 Utrecht
Ab.prijzen 6.00 p. kw.. 47 c. p. w.
MINISTER ALQERA IN TWEEDE KAMER:
In d
sla
ringtij 16 Febr.
behoeft niet te
verontrusten
(Van onze parlementaire redacteur)
de Tweede Kamer heeft de minister van Verkeer en Water-
staat, mr J. Alge ra, gisteren medegedeeld, dat de rege
ring gelijk reeds uit de memorie van toelichting op de
Waterstaatsbegroting van 1951 is gebleken de mogelijkheid
van hogere stormvloeden kende. Zij beraamde plannen daar
tegen, maar zij werd door de zee overvallen en overlopen. De
plannen moeten nu met des te groter spoed worden uitgewerkt
en indien mogelijk worden uitgevoerd.
De wetenschappelijke berekenin
gen kunnen daarbij helpen. Op grond
daarvan werd de dijk in de Brielse
Maas gebouwd en de Maastunnel in
Rotterdam. Zij hebben beide stand
gehouden. Maar daar staat tegenover,
dat het de wetenschap niet onbekend
is. dat de bestaande dijken voor een
storm als deze. die hogere waterstan
den bracht dan ooit geregistreerd,
niet berekend zijn. Reeds in 1939
kreeg een commissie opdracht de
situatie bij de benedenrivieren te be
studeren en in haar voorlopig rap
port van 1940 concludeerde zij tot een
verhoging van de dijken, eventueel
een afsluiting van de Hollandse IJssel
Uit de daarop volgende discussie ont
stonden het vier- en vijf-eilanden
plan. gevolgd door een afdamming
van de drie zeearmen. De dijken be
oosten die afdamming zouden gevrij
waard zijn tegen hoge stormvloeden.
Dit alles, zo zeide Mr. Algera, is niet
aan de publieke sfeer onttrokken en
in dit verband citeerde hij de m.v.t.
uit 1951, waaruit bleek, dat men bij
Waterstaat bepaald niet heeft stilge
zeten.
De minister heeft verklaard, dat
door de aanwezigheid van bunkers de
afslag van duinen niet is versterkt.
Ook de afslag van de zeekerende dui
nen bij 's Gravenzande is niet zo erg
geweest, dat daardoor voor het West-
land ernstige gevaren zijn ontstaan.
De achterliggende slaperdijk is in
goede staat en het strand ligt boven
dien vrij hoog.
Met betrekking tot de alarmering
deelde mr Algera nog mede, dat een
deel van de bevolking, die achter twee
dijken woonde, niet is gewaarschuwd.
Het waarschuwingssysteem zal wor
den uitgebreid.
Het vraagstuk van de afdamming
van de zeearmen is vele malen
moeilijker, dan dat der afsluiting
van de Zuiderzee. De regering kan
thans niet meedelen, of het tot deze
afdamming zal komen. Wij moeten
er van uitgaan, aldus mr Algera,
dat de werken tot afsluiting van de
zeegaten enige tientallen jaren
zullen vorderen.
In November '52 is aan een com
missie o.l.v. ir A. G. Maris, de di
recteur-generaal van de Rijkswater
staat, opdracht tot bestudering van
dit vraagstuk gegeven. De regering
heeft een beroep gedaan op top
figuren buiten het ambtelijke ka
der, om zich voor deze nationale
zaak in dienst van het vaderland te
stellen, terwijl aan prof. ir J. Th.
Thysse. de directeur van het water
loopkundig laboratorium te Delft,
die onlangs voor het geven van
gast-collegcs naar de Ver. Staten is
vertrokken, is verzocht naar Ne
derland terug te keren, om aan het
voorbereidende werk deel te nemen.
D zaak, aldus de minister, is een
centraal punt van myn beleid en
hy voegde er aan toe, het een
volksbelang te achten, dat het rap
port openbaar wordt gemaakt.
Storm van bijsonder
karakter
De minister heeft aan de hand van
de weerrapporten een uitvoerig over
zicht gegeven van de ontwikkeling
van de storm en stormtij. De zware
storm die ten Westen van Schotland
woedde en op Zaterdag 31 Januari in
de Ierse Zee oorzaak werd van het
vergaan van de veerboot naar Ierland,
hield voor de Nederlandse kust geen
abnormale gevaren in. In de loop van
Zaterdag verplaatste de depressie
zich naar het Noorden, heerste langs
de Noorse en Deense kust matige en
langs de Nederlandse kust harde
Westelijke wind. Aan de Westzijde
van deze niet abnormaal diepe de
pressie breidde zich vervolgens een
storm uit. terwijl op de Noordzee een
trogvormige storing tot ontwikkeling
kwam.
Om 7 uur 's avonds noteerden Ter-
schellingerbank en het Lichtschip bij
Texel windstoten van 100 km snel
heid. bij Goeree van 85 km. Het ver
moeden van hoog water, tussen 3 en
6 uur deed de 's morgens om 11 uur
gegeven waarschuwingen van kracht
blijven.
Om 5 uur 15 werd de waarschuwing
voor storm verzonden en om 5 uur 45
volgde een waarschuwing, dat het
verwachte hoge water het normale
peil zou overschrijden. Deze waar
schuwing werd om 6 uur nog eens ex
tra per radio verbreid.
Vloedgolf
Zondagmorgen om 4.30 uur was er
een extreme vloed. Nog nimmer in de
geschiedenis had men een waterop-
zet van een dergelijk karakter uit de
Noordzee geregistreerd: het was een
vloedgolf over de lengte van Noord
naar Zuid. die bovendien nog werd
bevorderd door de ondiepten van de
Noordzee.
De opstuwing van deze vloedgolf
heeft de getij-beweging geneutrali
seerd en de eb, gelijk overal werd ge
constateerd, opgeheven. Als extra-
ongunstige omstandigheid moet nog
worden aangemerkt, dat de vloed ge
lijk viel met de zwaarste windstoten.
Was de vloed zes uren later of vroe
ger gekomen, dan zou het verschil in
hoogte plm. 40 cm. hebben bedragen.
Nu kwam het vloedwater op de
Zeeuwse eilanden 60 a 70 cm. hoger,
op de rivieren 30 a 40 cm. hoger, in
Noord-Holland 20 a 40 cm hoger en op
de Waddeneilanden 50 a 70 cm. hoger
dan de hoogst bekende vloeden.
Wanneer, zo zeide de minister, des
kundigen in de tijdschriften komen
verklaren, dat zy wel geweten heb
ben dat de dyken te laag zijn, dan
wekt het op zyn minst bevreemding,
dat zy dat op dit ogenblik wereld
kundig hebben gemaakt en dat zij
voor deze niet de weg naar het depar
tement van Waterstaat hebben ge
zocht. om daar van hun inzicht te
doen blijken.
Aan het adres- van de communisten
zeide de minister voorts, dat wat zij
te berde hebben gebracht in de geest
van: wij hebben het altijd wel gewe
ten, de grenzen van een redelijk verre
heeft overschreden en zich op het ter
rein van de pure fantasie beweegt.
Situatie van de
beneden rivieren
Zou de mens alle risico's kunnen
elimineren, zo vroeg de minister. En
hij antwoordde: er is geen volstrekte
beheersing van het water door dijken
mogelijk Maar in het menselijk vlak
geredeneerd zeg ik: wij moeten het
proberen.
Ontwerp-noodwet in
voorbereiding
De regering heeft besloten in het
ontwerp noodwet voor te stellen de
kosten voor het herstel van de hoofd
en buitenwaterkeringen voor reke
ning van het rijk te doen komen
Het rijk, zo heeft minister Algera
toelichtend gezegd, neemt de uitvoe
ring ter hand. met de bevoegdheid
voor de minister van Waterstaat tot
delegeren aan lagere publiekrechte
lijke lichamen. Van die bevoegdheid,
aldus de minister, zal ik op ruime
schaal gebruik maken. Het bestaande
apparaat blijft derhalve ingeschakeld.
De regering acht het echter, gelet op
het nationale karakter van de ramp,
nodig, dat er een centrale verant
woordingsplicht komt. Er moet een
figuur zijn. die tegenover de volks
vertegenwoordiging tot verantwoor
ding verplicht is. De Staten-Generaal
moet controle kunnen uitoefenen.
De wet zal een beperkte werkings
duur hebben en beperkt blijven tot
het herstel van de hoofd- en buiten
waterkeringen.
Minister Algera heeft ook aandacht
geschonken aan het springtij van 16
Februari a.s. daarover is nogal wat
ongerustheid ontstaan met het oog op
de toestand van de dijken.
Wij kunnen niet in de toekomst zien
aldus de bewindsman, maar wanneer
er geen bijzondere invloeden van de
wind optreden, Z3l het water, naar
verwacht wordt, niet veel hoger wor
den dan de hoogwaterstanden sedert
de ramp. Alle voorzieningen zijn
echter getroffen om op calamiteiten
voorbereid te zyn.
Het weerschip „Cirrus", dat in de
Atlantische Oceaan vervangingsdien
sten moest verrichtten blijft, dank zij
de medewerking van de Amerikaanse
regering, die de stationsdienst laat
overnemen door een weerschip van
de Amerikaanse coast guard, ter be
schikking. De „Cirrus" zal nu op de
Noordzee gestationneerd worden. Wij
doen wat wij kunnen, zo besloot de
minister.
Overal in het overstroomde gedeelte
van ons land wordt met grote spoed
gewerkt om de gebroken dijken te
dichten en de verzwakte te verster
ken. Een leger van tnilitairen en bur
gers strijden tezamen om voor de ko
mende springvloed de dijken zodanig
te versterkendat de zee machteloos
zal zijn in haar aanvallen op ons lage
landje. Deze opname geeft een beeld
dat overal aan het „waterfront" ge
zien kan worden: soldaten stapelen
zandzakken op de dijk. Hier zijn het
de mannen van de 41ste afd. Veldar
tillerie bij Rilland Bath op Zuid
Beveland.
Het officiële Sovjet-Russische nieuwsbureau Tass heeft
lieden gemeld, dat de Sovjet-Unie de betrekkingen met Israël
heeft verbroken.
De Russische minister van buitenlandse zaken Wysjinsky,
heeft de Israëlische gezant in Moskou, Samuel Eliahsiv, mede
deling gedaan van het besluit van de Sovjet-Unie. haar ge
zantschap in Tel Aviv te sluiten. Wysjinsky verzocht de
Israëlische legatie, Moskou onverwijld te verlaten.
Felle Russische
verklaring
De diplomatieke betrekkingen tus
sen Israël en Rusland zijn afgebroken
drie dagen nadat zich in de Russische
legatie te Tel Avlv een ontploffing
heeft voorgedaan, waardoor een deel
van het gebouw ernstig beschadigd
werd en drie personen verwondingen
opliepen .onder wie de echtgenote van
de Russische gezant. Pavel Jersjof.
De Israëlische regering veroordeelde
de aanslag en beloofde schadevergoe
ding. Er werden vele arrestaties ver
richt. Onder de arrestanten bevinden
zich leden van anti communistische
organisaties.
In de heden door Tass uitgezonden
officiële verklaring, waarin de ver
breking van de betrekkingen wordt
bekendgemaakt, wordt verder gezegd
dat op 9 Februari „negen misdadigers,
KONINQIN LANDT PER HELICOPTER:
vlag wapperde...
Het was op 18 Augustus 1950, dat
H. M. de Koningin een bezoek aan de
gemeente Sint Annaland bracht. Uit
alle huizen wapperden toen de vlag
gen. Honderden mensen juichten en
zwaaiden en iedereen was dolgeluk
kig de Landsvrouwe op Sint Anna
land te zien. Na bijna drie jaar werd
het opnieuw een onvergetelijke dag
voor deze gemeente, zij het onder wel
heel andere omstandigheden.
Om 12 uur zou Koningin Juliana
zich van de toestand in Sint Anna
land op de hoogte komen stellen.
Het werd echter kwart voor drie
eer een helicopter met de hoge gaste
aan boord op het Schoolplein land
de. Nu wapperden er geen honder
den vlaggen uit de huizen, slechts
die éne, die nog juist vóór de aan
komst van de Koningin uit de toren
kon worden gestoken, moest het
zelfde vertolken als de honderden
dundoeken op 18 Augustus 1950.
H.M. droeg een bruine bontman
tel met hoofddoek en tekenend
voor de toestand ter plaatse ook
waterlaarzen. De koningin werd be
groet door burgemeester F. M.
Boogaard, waarna vervolgens nota
ris A. J. Bierens, dijkgraaf aan haar
werd voorgesteld.
Terzelfder tijd vertoefden in deze
gemeente de chef van de sociale
dienst en de particuliere secretaris
van burgemeester Jean Paul David
van Mantes, een stadje ten Zuiden
van Parijs. Ook zij werden aan de
Koningin voorgesteld, evenals de
burgem ?ester van Sint Maartens
dijk, D. C. Bouwense.
Situatie besproken
Vervolgens begaf het gezelschap
zich naar de nabjjgelege» Rode i
Kiuispost, welke in een school is
ondergebracht. Hier wenste de Ko
ningin even rustig de situatie te be
spreken. Verheugd was H.M. over
de bevestiging van de burgemeester
dat in Sint Annaland geen mensen
levens te betreuren waren. De bur
gemeester zette de ontwikkeling
van de rampspoedige nacht uiteen en
noemde daarbij in het bijzonder de
waterbouwkundig ambtenaar, de
heer Jagt en diens medewerkers, die
zich zeer verdienstelijk hebben ge
maakt om te houden wat te houden
was. Dijkgraaf Bierens en de heer
Kant van de Rijkswaterstaat gaven
een uiteenzetting van de situatie
van het ogenblik, voor zover het de
dyken van de Sint Annalandse wa
terkering betrof.
Vervolgens onderhield Hare Ma
jesteit zich nog enige tijd met de
Franse afgevaardigden, die door de
burgemeester van Mantes, naar het
getroffen gebied waren gestuurd,
om in die gemeenten, welke het
dringendst hulp behoeven, de hel
pende hand te bieden.
H.M. was door deze Franse bij
stand zeer getroffen en verzocht
beide heren de burgemeester en be
volking van Mantes voor dit spon
taan medeleven dank te zeggen.
Daarna vertrok H. M. met burge
meester Bouwense per auto naar
Sint Maartensdijk.
Eerder op de dag had H. M. de
Koningin een bezoek gebracht aan
Schouwen-Duiveland. Zy arriveerde
om één uur in de haven van Zierik-
zee, met een rykspolitleboot uit
Bergen op Zoom.
Van Zierikzee uit is zy per heli
copter naar Brouwershaven ver
trokken. Daarna heeft zij St. Anna
land. Sint Maartensdijk, Scherpenis-
se en Sint Philipsland bezocht.
kennelijk met medeweten van de Is
raëlische politie, een bomontploffing
in de Sovjet-Russische legatie in Is
raël tot stand brachten". Als gevolg
hiervan liepen de echtgenote van de
Russische gezant, de echtgenote van
een functionaris van de legatie en een
lid van de legatie verwondingen op.
De legatie werd gedee't.elijk ver
woest. Hoewel de preside it van Israël
en het Israëlischs m list* .e inn bui
tenlandse zaikerf op 10 /feb/uarl de
Russische legatie schriftelijk, namens
de Israëlische regering, hun leedwe
zen over het gebeurde betuigden en
hun verontschuldigingen aanboden,
„worden deze verklaringen en veront
schuldigingen van de Israëlische re
gering gelogenstraft door talloze be
wijzen van rechtstreekse deelneming
van vertegenwoordigers van de Israë
lische regering aan de haatcampagne
tegen de regering van de Sovjet-Unie
en het aanzetten tot vijandige hande
lingen tegen de Sovjet-Unie", aldus
de Russische verklaring.
Sjaret beschuldigd
Volgens de Russische verklaring
wordt het provocerende karakter van
de aanslag niet alleen aangetoond
door de inhoud van artikelen in de
Israëlische pers. doch ook door rede
voeringen in het Israëlische parle
ment van leden van de regering en
vertegenwoordigers der heersende
partijen. In het bijzonder wordt een
rede genoemd van de minister van
Wijzigingen in het
Franse kabinet
De Franse minister van handel,
Paul Ribeyre is Woensdag benoemd
tot minister van gezondheid, als op
volger van André Boutemy. die
Maandag j.L aftrad.
Staatssecretaris van landbouw
Guy Petit wordt minister van han
del. Alle drie genoemde personen
zijn gematigd-conservatief, zodat
de wijzigingen geen veranderingen
in de samenstelling van het coalitie
kabinet van René Mayer brengen.
IN HET LAND VAN HEUSDEN EN
ALTENA WERKEN GEMALEN-
WEER.
De directeur van de technische dienst
van het Land van Heusden en Altena
heeft het verheugende bericht, dat
Woensdagmiddag om 13.30 uur begon
nen kon worden met het wegmaten van
het water door middel van drie bui-
tengemalcn. De gaten in de dijken zijn
nu voorlopig gedicht.
Giften voor de geteis
terde gebieden kunnen
worden gedaan:
1. aan onze loketten,
Drift 23, Utrecht.
2. op girorekening nr.
154949 van 't Utrechtsch
Nieuwsblad, onder ver
melding „Nationaal Ram
penfonds".
3. rechtstreeks op giro
rekening 9575 van het
Nationaal Rampenfonds,
Den Haag.
buitenlandse zaken Mosje Sjaret, „die
openlijk tot vijandige daden tegen de
Sovjet Unie aanzette". Deze rede werd
op 10 Januari uitgesproken. „De ter
roristische daad. die op 9 Februari
werd gepleegd, bewijst, dat de ele
mentaire voorwaarden voor een nor
male diplomatieke werkzaamheid van
de Russische diplomatieke vertegen
woordigers in Israël ontbreken", al
dus de verklaring.
De Sovjet Unie heeft Israël erkend,
toen de Joodse staat in Mei 1948 werd
geproclameerd. Enkele maanden later
werden diplomatieke betrekkingen
aangeknoopt.
RAMPFONDS:
Ruim 34 millioen
gulden
Tot Woensdagavond was er by het
Nationaal Rampenfonds in totaal
ruim 34 millioen gulden binnengeko
men. Dinsdag was de stand ruim 31
miliioen gnlden.
weer naar de Rivièra
Koning Boudewijn van België is
heden. Donderdagochtend per vlieg
tuig naar Zuid-Frankryk vertrok
ken. Volgens een communiqué van
het kabinet van de koning hebben
de artsen van koning Boudewijn
hem aangeraden naar het Zuiden te
gaan, daar hij uiterst verzwakt is
door de griep, die hy veertien dagen
geleden opliep. Daar zyn herstel niet
normaal verliep, zyn de artsen van
mening, dat de koning een rust van
zekere duur in het Zuiden nodig
heeft.
Sneeuwstorm in
Engeland en Wales
Tengevolge van een sneeuwstorm
uit het Noord-Oosten zijn ïn Noord-
Engeland en Wales verscheidene dor
pen afgesneden. De storm woedt nu
reeds drie dagen. Honderden auto|s.
onder een laag sneeuw bedolven, zyn
door de bestuurders achtergelaten.
Ten minste veertig hoofdwegen en
200 andere wegen zijn geheel geblok
keerd door de sneeuw, die op som
mige plaatsen drie meter hoog ligt.
De storm wordt ook in het Zuiden
van Engeland verwacht.
Bij K.B. is aan G. C. D. d'Aumale
baron van Hardenbroek te Leersum.
met ingang van 1 April 1953, op zijn
verzoek eervol ontslag verleend als
hoogheemraad van het hoogheem
raadschap van de Lekdijk Bovendams
(prov. Utrecht).
Executie thans
onvermijdelijk
President Eisenhower heeft
geweigerd gratie te verlenen
aan Ethel en Julius Rosen
berg, die op beschuldiging van
het verraden van atoomgehei
men zijn ter dood veroordeeld.
De terechtstellingsdatum is bepaald
op 16 Februari a.s., vyf dagen na de
Woensdagavond door president Eisen
hower genomen beslissing.
In een door het Witte Huis uit-
fegeven verklaring zegt de presi-
ent o.m.: „De aard van de mis
daad, waaraan de Rosenbergs
schuldig zijn bevonden, is veel ern
stiger dan het doden van een mede
burger. Het gaat hier om het moed
willig verraden van een gehele na
tie. hetgeen zeer goed de dood van
vele, vele duizenden onsohuldige
burgers tengevolge zou kunnen
hebben. Door hun daad hebben deze
twee personen in feite de zaak van
de vrijheid verraden, waarvoor op
dit ogenblik vrjje mensen stryden
en sterven."
President Eisenhower zegt verder
dat een zorgvuldige bestudering van
de zaak hem de overtuiging neeft
gegeven, dat aan de Rosenbergs
„volledig recht is geschied." „Er
zijn noch nieuwe bewijzen, noch
verzachtende omstandigheden aan
het licht gekomen, die een wijziging
van het vonnis zouden rechtvaardi
gen."
Na maanden
De zaak van de Rosenbergs heeft
maandenlang in de Ver. Staten en
Europa in het middelpunt van de
belangstelling gestaan. In Maart
1951 werd net echtpaar wegens
atoomspionnage voor de Sovjet-
Unie ter dood veroordeeld. Alle be
roepen, ook dat by het Hoogge-
Aflevering 12 Febr.
binnengekomen:
Tom en Mnrifn H. (spoorpot), Utrecht
,f 2,Joop en Win opgei). met crt.,
Utr 11.76; Pers. lirandst.h. L. Spn-
renburg, Utr. ,f 69,23; Uit Henny's
Spaarpot, Utr J N.N. Utr f 2,50;
A. Z. Utr 10,Kinderkas straatver.
„Odika" J. v. d. Doemstr. Utr f 100.
Dhr M. Utr f 3,20; A. Z. Utr 5,—;
Kinderrlubje „Ons llnis" Absteile, Utr
10,— Pers. Fa. v. Veen Utr 15.—
Utr. Fostd. Veren. „Do Reisduif". Utr
f 25.— Afd. Zang VVS. Utr 11,50; J.
W. Utr 2.50; Utr. Vis Comp. llond,
Utr 25.G. F. Utr 5.Ons Kaart-
potje, Utr 8,71; Sociëteit UHC. Utr.
25.— Mr. R., Utr 100.— Vrouwen
koor Oog in Ai, 25.Fam. D.-v. C.
Soest 100,— Wed. O. Gr. Utrecht
2,50.
rechtshof, werden afgewezen. Aan
vankelijk was de terechtstelling
vastgesteld voor de week, die 12
Januari begon. De executie werd
echter uitgesteld teneinde de be
klaagden in de gelegenheid te stel
len. de president om gratie te ver
zoeken. Het verzoek om gratie was de
laatste kans van de Rosenbergs om
wijziging van hun vonnis te verkrij
gen.
Tegen de tenuitvoerlegging van
het doodvonnis is in vele landen,
vooral van communistische zijde,
een uitgebreide campagne gevoerd.
Gemeld wordt, dat de Rosenbergs
het nieuws kalm en zonder com
mentaar hebben aangehoord. Hun
verdediger verklaarde, dat hij het
Oppergerechtshof om uitstel van
de executie en herziening van het
proces zou verzoeken. Het Opper
gerechtshof heeft tot nog toe ge
weigerd tussenbeide te komen.
(Advertentie)
Lichte vorst
WEERSVERWACHTING van het
KNMI. geldig tot Vrijdagavond:
Zwaar bewolkt met plaatselijk
enige sneeuw. Matige tot krach
tige en langs de kust mogelijk
nu en dan harde wind tussen
Noord en Noord-Oost. Tempe
ratuur om het vriespunt tot
lichte vorst.
ZON EN MAAN.
Vrijdag: Zon op 8.03: Zon
onder 17.49. Maan op 7.45; Maan
onder 17.15.
Europees weeirapport
Donderdag 7 uur v.m.
Stations Weer
Oslo
Stockh
Kopcnh eeh bew
Londen sneeuw
A'dam geh. bew NO
Brusse> geh. bew N
Parijs regen WNW
Nice licht bew. Stil
Warsch sneeuw ZO
Zurich sneeuw ZW
Wenen mist Stil
temp
-11 gr. C
-9 gr. C
-3 gr. C
1 gr. C
lgr. C
2 gr. C
2 gr. C
3 gr. C
-6 gr. C
lgr. C
-3 gr. C
(Vervolg van 7e kolom!
onredelijkheid als regel een schade
vergoeding zal toewijzen; herstel van
de arbeidsverhouding zal meesten
tijds feitelijk onmogelijk blijken. Ook
de bemiddeling vóóraf tussen par
tijen die thans in ruim 40% der ge
vallen een rol speelt, komt helaas
te vervallen.
De middenstandscentrales hebben
zich in een adres tot de Tweede Ka
mer gewend en bezwaar gemaakt
tegen de verlengde opzeggingster
mijn tol maximum 13 weken. Zij
voerden o.a. aan. dat deze langere
termijnen door vele kleine zaken
financieel niet kunnen worden ge
dragen.
Ten slotte zij vermeld, dat de Mi
nister van plan is eerst dan hel
B.B.A. te laten vervallen, als de
nieuwe rechter in arbeidszaken (die
gesecondeerd zal worden door een
werkgevers- en een werknemerslid)
bij afzonderlijke wel zal zijn geïnstal
leerd. Dit kan dus nog wel een paar
jaaz duren.
Op
p de agenda voor de komende ver
gadering van de Tweede Kamer staat
de behandeling van een wetsontwerp,
dat zowel voor werkgevers als voor
werknemers van bijzonder belang is,
n.l. de herziening van de wet op het
arbeidscontract. De hoofdzaak van
deze herziening betreft het ontslag
bij arbeidsovereenkomsten.
Volgens genoemde wet, die in 1909
in werking trad, moeten werkgevers
en werknemers, die een arbeidsver
houding willen beëindigen, in het al
gemeen een opzeggingstermijn in
acht nemen, die gelijk is aan de tijd,
die verstrijkt tussen twee loonbela-
lingen. Wanneer een patroon op Dins
dag 3 Febr. aan één van zijn werk
nemers, die op Zaterdag zijn week
loon ontvangt, ontslag aanzegt, dan
eindigt hel arbeidscontract dus op
Zaterdag 14 Febr. d.o.v. en moet tot
en met deze datum het loon worden
doorbetaald.
Bij de totstandkoming van het Bui.
lengewoon Besluit Arbeidsverhou
dingen B.B.A.)-1945 is in vorenge
noemde situatie in zoverre wijziging
gebracht, dat, wanneer de hierboven
bedoelde werknemer met zijn ont
slag niet accoord gaat, de patroon
een ontslagvergunning moet aanvra
gen bij de directeur van het arbeids
bureau; krijgt de patroon die ver
gunning. dan kan hij zijn werkne
mer daarna met inachtneming van
de wettelijke termijn ontslaan.
Wat was de bedoeling van deze
procedure, voorgeschreven in dat
B.B.A.-1945?
WeL na de bevrijding was men
van mening, dat er een instantie
diende te zijn, die de redelijkheid
van het gegeven ontslag moest be
schouwen. Zo speelt b.v. bij de be
oordeling een belangrijke rol het
feit, of bij het ontslag rekening is
gehouden met de algemene regel, dat
bij ongeveer gelijke bekwaamheid
de laatst in dienst genomen werk
nemer hel eerst voor ontslag in aan
merking komt.
Voorts wordt gelet op de vraag of
het door de werkgever voor ontslag
aangevoerde argument, b.v. slapte in
zijn bedrijf van zodanig gewicht is.
dat het gemotiveerd is een arbeids
kracht te ontslaan. Voor laatstge
noemde is dit speciaal dan van be
lang, wanneer hij vele jaren bij zijn
patroon in dienst is en op een leef
tijd is gekomen, dal het voor hem
zeer moeilijk is gezien de stand
op de arbeidsmarkt een andere
passende betrekking te vinden.
Vóórdat echter van hel al of niei
verlenen van een onlslagvergunning
sprake is, gaat het arbeidsbureau al
lereerst na. of wellicht door overleg
alsnog te bereiken is, dat het arbeids
contract kan voortduren (b.v. wan
neer de goede verstandhouding is
verstoord) of, zo dil niet mogelijk
blijkt, de verbreking op zodanige
voorwaarden te doen geschieden, dat
beide partijen alsnog met wederzijds
goedvinden uit elkaar g3an.
Dit laatste kan dan b.v. inhouden,
dat de wettelijke opzeggingstermijn
met enkele weken wordt verlengd,
b.v. ingeval de werknemer vele jaren
in dienst is geweest, hetgeen hem
een ruimere gelegenheid biedt naar
een andere betrekking uit te zien.
Voor de volledigheid zij opgemerkt,
dat bedoeld vergunningsstelsel twee
zijdig is, m.a.w. ook de werkgever
kan bezwaar maken legen de opzeg
ging van de dienstverhouding door
de werknemer; op gronden der reali
teit gaan wij er in dit artikel van
uit, dat de werkgever de werknemer
opzegt en dat laatstgenoemde be
zwaar heeft.
Deze B.B.A.-procedure is nood-
recht. d.w.z. het is bedoeld geweest
als een na-oorlogse tijdelijke maat
regel.
Deze uitweiding over de bijzondere
maatregelen t.a.v. hel ontslag, zoals
deze sinds 1945 hebben gegolden,
brengt ons nu vanzelf weer bij het
in de aanvang bedoeld wetsontwerp,
dat twee hoofdpunten bevat.
Allereerst wordt de wettelijke rege.
ling omtrent de opzeggingstermijn ge
wijzigd in die zin, dat de werkgever,
die een werknemer ontslaat, zovele
weken opzegging in acht moet nemen
als het aantal jaren dat de werkne
mer na zijn meerderjarigheid bij hem
in dienst is geweest, een en ander
met een maximum nan 13 weken.
Omgekeerd zal ook de werknemer,
die zijn patroon de dienstbetrekking
opzegt, zoveel weken opzegging in
acht moeten nemen als de arbeids
verhouding na zijn meerderjarigheid
veelvouden van twee jaar heeft ge
duurd, een en ander met een maxi
mum van zes weken.
In de tweede plaats zal de werkne
mer. die het gegeven ontslag „kenne
lijk onredelijk" acht (al is de opzeg
gingstermijn in acht genomen) het
recht krijgen daartegen achter
af bezwaar te maken bij de rechter-
Deze rechter (dus niet meer de di
recteur van het arbeidsbureau, doch
een van de Minister onafhankelijke
rechterlijke instantie) zal dan óf de
arbeidsverhouding weer kunnen her
stellen. óf een schadevergoeding kun
nen vaststellen.
Ook de werkgever zal ditzelfde
recht krijgen, wanneer hij van me
ning is. dat de verbreking van de
arbeidsverhouding door de werkne
mer op „kennelijk onredelijke" gron
den is geschied.
H„
lel wetsontwerp geeft geen alge
mene omschrijving van het begrip
„kennelijk onredelijk", het noemt al
leen enkele voorbeelden. Behalve
om de kwesties van anciënniteit
en z.g. „voorgewende" en „valse"
redenen blijkt hieruit, dat het voor
namelijk zal gaan om de economische
noodzaak, die de werkgever tot ont
slag noopt, af te wegen legen de
sociale gevolgen voor de werknemer
(werkloosheidskansen, gezinsomstan
digheden en dergelijke).
Beide hoofdpunten moet men zien
als een compromis, dat terzake en
kele jaren geleden tot stand is geko
men lussen de werkgevers- en de
werknemerscontralen in de Stichting
van de Arbeid.
Ons dunkt, dat. wanneer t.z.t. de2e
bepalingen die van het B.B.A. zullen
hebben vervangen, de positie van de
werkgevers zal zijn versterkt en die
van de werknemers zal zijn ver
zwakt. De practijk zal immers uit
wijzen. dal de rechter, die „achter
af", dus nadat de arbeidsverhouding
in feite verbroken is, in een geschil
uitspraak moet doen, ingeval vaa
(Zie verder 6e IsoIonV
