Mr Algera: „Dat ik vertere, als
maar nuttig ben"
ik
ZWITSAL
Beroep op alle deskundigen om plannen
te helpen uitwerken
SIROOP
Van het ert van School en Kerk
D.DD.
Het lied der aethergolven
LAXEER-AKKERTJES
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
Toch is het zo
2
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1953
Bijzondere oveibruggingsmaatregelen aangekondigd
(Van onze Parlementsredacteur)
IVFAAR DE MENS GESPROKEN doen wij, wat wij kunnen. God géve ons
-1 de kracht om in die zin voor ons volk werkzaam te zijn, onder de zin
spreuk: dat. ik vertere, als ik maar nuttig ben. Met deze woorden besloot
mr J. Algera, minister van Verkeer en Waterstaat, gistermiddag in de
Tweede Kamer zijn uiterst belangwekkende en gedegen rede, toen hij, na
minister-president dr Drees, de zuiver waterstaatkundige aangelegen
heden besprak in het Tweede Kamerdebat over de watersnood, die ons
land zo zwaar getroffen heeft.
Er Ls een samenspel van krachten ge-1 de bewoners achter twee dijken wel vei-
weest, aldus de minister, zoals zich inlig waren. Zo b.v. in Fijnaart. waar
eeuwen niet heeft voorgedaan. De kracht
van de storm was bij Engeland reeds
groot. De depressie verplaatste zich lang
zaam. Het KNMI deed die bewuste Za
terdagavond reeds waarschuwingen uit
gaan. De depressie was diep. maar voor
de winter niet abnormaal. De windsnel
heden van Zaterdagavond bedroegen 85
100 km per uur. De gelijktijdig heersen
de harde wind in het Westen en Zuiden
van de Noordzee deed reeds hoog water
vrezen. In de middag van 31 Januari de
den de berichten zware storm verwach
ten. Omstreeks 5 45 uur Zaterdagmiddag
is de waarschuwing voor gevaarlijk hoog-
De bewindsman stond op het stand
punt, dat een. verandering van de wa-
tersohapsorganisatie, die te kort zou
doen aan de gedecentraliseerde verant
woordelijkheid. er niet moet komen.
Wel moet overwogen worden, grotere
waterschapseenheden te scheppen. Dit
ligt op het terrein der provincial!,
sturen, die een en ander in het licht der
gebeurtenissen met energie hebben te
bezien.
De regeling van de financiële verhou
ding tussen Rijk en waterschappen is
van groot belang. Misschien kan de
commissie-Oud zich ook hiermee bezig
houden.
In de Noodwet zullen twee beginselen
worden vastgelegd. In de eerste plagts,
dat de kosten van herstel van buiten- en
j hoofdwaterkeringen komen voor reke.
ning van het Rijk. Ten tweede, dat het
werk wordt ter hand genomen door de
Rijkswaterstaat, doch met de bevoegd-
heid voor de minister van Verkeer en
'Waterstaat, te delegeren aan daartoe in
j aanmerking komende lagere organen,
-van welke bevoegdheid een ruim ge-
water voor Rotterdam. Willemstad en bI?!ï zal "«dan.
d.„.. 7nnrr, j- Een centrale verantwoordingsplicht m
V'a de deze nationale aangelegenheid tegen-
rad10 uitgezonden over de Staten-Generaal achtte mr AI.
De gehele Noordzee was in beweging ge.a nood„ke!ük. NalmirHjk zal de u.et
voor een beperkte tijd geiden. Tegelijk
(Advertentie)
„Vatbare" Kinderen...?
Moeder, bestrijd voortaan bij „altijd
[verkonden kinderen" dat gehoest met:i
velen in de slaap door het water zijn
verrast.
Centraal
vorige maand naar Amerika vertrok om
een jaar te doceren aan de Ann Arbor-
Universiteit in Michigan, verzocht zo
spoedig mogelijk terug te keren.
Het rapport, dat de commissie zal uit
brengen, zal worden gepubliceerd. De
plannen, die uit de studie voortkomen
zullen worden gemaakt tot een centraal
punt van het waterschapsbeleid. De uit
voering zal in ieder geval tientallen
jaren vergen.
Als overbruggingsmaatregel denkt de
regering aan drie dingen. In de eerste
plaats het aanleggen van vluchtheuvels,
gelijk vroeger, opdat men althans het
vege lijf kan redden, Voorts zal bekeken
worden, hoe het alarmeringssysteem kan
worden geperfectionneerd. Tenslotte
wordt bezien, hoe de waarschuwings
dienst op de Noordzee via internationaal
overleg kan worden verbeterd. Voor de
eerstkomende vijf a zes weken is deze
waarschuwingsdienst reeds verzekerd
door het zenden van het weerschip
Cirrus.
Velen hebben de indruk, dat het
springtij van 16 Februari weer fataal
kan zijn. W(j kunnen niet in de toe
komst kijken, maar zonder bijzondere
weersinvloeden zal het water weinig
hoger komen dan reeds is geschied na
de ramp.
opgestuwd tegen de Nederlandse
West-kust en de Engelse Zuidoost-kust.
De vloedgolf heeft het getij zelfs geneu
traliseerd: laag water is er niet geweest
Er was sprake van een aanzwellende
met de wet zal de delegatie-regeling in
werking treden.
De positie van de voorraden rijshout
E.V.O. helpt gedupeerde
autobezitters
De Eigen Vervoerders Organisatie
(E.V.O.) heeft aan haar auto-keurings
deskundigen opdracht gegeven zoveel
mogelijk aan eigenaren van auto's in het
noodgebied deskundig advies te ver
strekken in verband met het weer rij
klaar maken van deze voertuigen,
Eigen vervoerders kunnen zich o.a. om
advies wenden tot de Technische Dienst
van de E.V.O., Stadhouderslaan 162 te
Den Haag. tel. 552273.
De E.V.O. zal zich voorts belasten met
de vervanging van de nodige auto-docu
menten. die in de afgelopen weken ver
loren zyn geraakt.
Vergoeding vervoer in
rampgebieden
Minister Algera heeft een regeling ge
troffen voor vergoeding van het vervoer
te land en te water in de rampgebieden.
watermassa. De windsnelheden waren moel ernst,g in het oog gehouden wor-
groot, maar voor de tijd van het jaar niet den.
abnormaal. j j)e Kamer zal geregeld op de hoogte
Uitzonderlijk gehouden worden van de "vorderingen
van het dijkherstel.
is voorshands niet onrustbarend, maar Deze regeling bevat bijzon-derheden over
De opstuwing van het water, bijn;
loodrecht op de stormrichtin-g. heeft 24
•tot 36 uur geduurd. Bovendien is het uit
zonderlijk. dat de vloedgolf samenviel
met hoogwater. Bijna overal waren de
Afsluiting zeearmen
De studie, nodig voor de maatregelen,
teneinde herhaling van de ramp te voor-
waterstanden hoger dan ooit eerder is15 niel eenvoudig. De regering
kan nu nog niet beslissen, dat de zee-
armen werkelijk zullen worden afgeslo
ten. Er zijn zeer sterke stromingen, waar-
gemeten.
De volgende ongunstige omstandighe
den waren er dus: Zware Nocxrdwestèr
storm van "lange duur. springtij, zwaarste
windstoten tijdens hoogwater. Er is dus
wel terdege sprake van een uitzonderlijk
karakter van de stormvloed.
De bewindsman wraakte verschillende
publicaties: de auteurs hebben noch met
hem, noch met zijn voorgangers con
tact. gehad. Natuurlijk is er in de weten
schap verschil van opvatting mogelijk-
Het rijk heeft in de noodgebieden na
genoeg geen dijken: zij worden door an
dere lichamen verzorgd. De cijfers uit de
rijksbegroting, door de heer Gortzak
(comm.) gehanteerd, hebben er dus niets
mee te maken.
Waren de dijken te laag? Bij de be
antwoording moet men uitgaan van een
criterium. Het voorkomen van elke
overstroming is waarschijnlijk onmoge
lijk. Wie kan keren de hand des Heren?,
heeft de heer Tilanus voor de radio ge-1
zegd. Menselijk bekeken moet echter
alles geprobeerd worden, de natuurkracht j
van wind en water te beheersen. Tot voor
enkele decennia baseerde men zich op de
practijk, de hoogst bekende stand van
het water in het verleden. Hierbij speelt
een sterk willekeurig element een rol.
Nimmer kan men zeggen, welke facto
ren zich in de toekomst nog eens zullen
A-oordoen. Kan men nu uitgaan, van wat
wij pas hebben meegemaakt? Er waren
ook nu nog gunstige omstandigheden-
Daarom gaat men de laatste jaren meer
wetenschappelijk te werk.
Wetenschappelijk gesproken wist men.
dat de dijken te Jaag waren om een
vloedgolf als verleden week over ons
land kwam. te keren. Maar de regering
wist niet. dat in het tijdperk, waarin
voorzieningen getroffen zouden kunnen
worden, deze storm zou optreden.
De bewindsman herinnerde er aan. dat
de zgn. Vloedcommissie reeds in 1940 con
cludeerde, dat de kruinshoogte van ver
schillende dijken verhoogd zou moeten
worden. Bij de uitwerking van plannen
tot dijkverhoging bleek echter, dat uit
voering onmogelijk was, o.a. bij Dor
drecht, Toen kwamen er andere plan
nen (de vier-eilanden en vijf-eilanden
plannen). Met succes zijn reeds andere
criteria toegepast. Er is geen sprake van.
dat een en ander uit de openbaarheid is
gehouden. Bij de begroting voor 1950 is
reeds uitvoerig meegedeeld, hoe de stand
van zaken was met betrekking tot het
gebied der grote rivieren.
Er is een goede samenwerking tussen
Rijkswaterstaat en de provinciale dien
sten, Aan de binnendijken zal meer aan
dacht moeten worden besteed. Hier en
daar heeft verlaging plaats gevonden,
maar onderzocht moet worden, in hoe
verre hieroD teruggekomen dient te
worden. De Duitse bunkers in duinen en
waterkeringen hebben geen noemens
waardige gevolgen gehad voor de waar
de. De bewakers der dijken waren op
hun post. Veel catastrophes zijn voorko
men, maar soms was het geweld helaas
onmogelijk te keren.
Overwogen moet worden, de alarme
ring van de bevolking beter te doen
plaats hebben. Er is veel gealarmeerd,
maar niet iedereen zag de ernst van de1
toestand dadelijk in. Hier en daar is ook
niet gealarmeerd, omdat men dacht, dat
is dan het aanleggen van de Afsluitdijk
reeds was. Dgarom moet de styjdie,. waar
toe reeds in November opdracïn was ge
geven, worden afgewacht.
De min. deed een beroep op alle des
kundigen. ook buiten de rijkswaterstaat,
hun krachten in dienst te stellen van de
commissie onder leiding van ir Maris.
Bovendien is aan prof. ir J. Th. Thysse,
direoteur van de Zuiderzeewerken, advi
seur van het departement van Verkeer
en Waterstaat, directeur van het Water
loopkundig Laboratorium te Delft, die
ijze, waarop rekeningen kunnen
worden ingediend en vereffend bij de
rijksverkeersinspectie, de bevrachtings-
commissarissen, de burgemeesters en de
evacuatiecommissarissen.
Met man en macht
(Vervolg van peg. 1).
TVE taak van de wederopbouw zal met
man en macht aangepakt moeten
worden. Zien wij het goed, dan heeft bijv.
het werkloosheidsvraagstuk in ons land
met één slag een totaal ander figuur ge
kregen. We zullen niet naar de werk-
gelegenheidsobjecten behoeven te zoe
ken. Ze zijn er in overstelpende mate.
Een eerste zaak zal zijn de coördinatie,
waardoor de allernoodzakelijkste objec
ten het eerst aang'epakt worden en
daarna een goede volgorde wordt vast
gesteld,
Maar nodig zijn: het materiaal en de
mannen. Wat het laatste betreft: allej
mankracht, die in de andere delen van,
het land overtollig is, zal bénut moeten
worden voori de ópbouw van de nood
gebieden. Daar zijn grondwerkers en
landarbeiders en bouwarbeiders nodig.
Het zal van deze mannen een offer
vragen. Want in deze gebieden zijn geen
woningen voor hen en hun gezinnen be
schikbaar. Zij zullen integendeel deze
gebieden weer bewoonbaar moeten ma
ken voor hen, die de ramp overleefden.
Zij zullen in barakken gehuisvest moe
ten worden en moeten aanpakken met
opoffering van eéh groot deel van hun
gezinsleven en desondanks met inzet van
hun hele persoonlijkheid en werkkracht..
Gaarne vertrouwen wij, dat de arbei
ders, die voor dit werk in aanmerking
komen, dit zullen begrijpen. Ze zullen
zich daarbij te wapenen hebben tegen
ophitsende elementen, zoals .die reeds
tijdens de noodtoestand van vandaag bijv.
in een blad als De Waarheid tot uiting
konten.
Voor de wederopbouw hebben wij ons
te geven. Nederlandihceft. er altijd naar
gestreefd een land te zijn, waar het
goed wonen was. Nu is een gedeelte van
ons land onbewoonbaar en nog steeds
bedreigd. Die calamiteit zullen we moe
ten opheffen. Gezamenlijk. Met alle
kracht, die we hebben. Dankbaar aan
vaardend de hulp, welke ons daarbij ge
boden wordt. Op ons, op onze mannen,
zal het voornaamste echter aankomen.
In deze dagen van directe nood heeft
ons volk getoond, wat medeleven, mede
werken en offervaardigheid betekent.
Die geest blijve vaardig over allen. Met
Gods hulp, onder afbidding daarvan,
zullen we het dan klaren.
(Advertentie)
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Middelburg ds H. van
der Linden, secr. van de Oecumenische
Raad in Utrecht.
Beroepen: te Kuinre (toez.) cand. M.
C. Don te Amsterdam.
Aangenomen: naar Mijdrecht (toez.)
vicaris F. N. M. Nijssen te Delft; tot
vicaris te Erichem (gem. Buren, Gld.)
cand. G. Griffioen te Amsterdam.
Aangenomen naar Wezepe P. M.
van Waarde te Kuinre.
Bedankt .voor Ernst A. Klein Kra
nenburg te Kootwijk; voor Garderen W.
L. Tukker te Delft.
Geref. Kerken art. 31 K.O.
Beroepen te Ulrum Z. G. van
Oene, cand. te Kampen.
Beroepen te Doesburg-Doetinchem
G. v. d. Brink, cand. te Voorburg.
En beiden hebben gelijk als ze
zeggen: Ha!... HUNTER Heerlijk!
Belangrijke wijzigingen
in Deense grondwet
Ook in verband met de Europese
éénwording
Na een arbeid van zeven jaar is bij
het Deense Parlement een nieuwe
grondwet ingediend, waarover na het
Parlement ook het Deense volk zich bij
stemming zal moeten uitspreken.
In deze grondwet wordt o.m. bepaald,
i r-,overneiu ue gveriAciciueu in ccn tzzuumnc
d»t Groenland met hadden opgetvekt te collecteren voor
kolonie doch als deel van het JJeei deputaten van evacuatie en oorlogsschade.
Koninkrijk geldt. Het S{aat inmiddels vast dat zeer vele
In verband met de Europese intcgra- lgemeenten in de Chr. Geref. Kerken het
tie is het feit van belang, dat de nieuwe acjvjes van de classis D.en Haag opvol-
mu m«- -ue:°fonfiffet de mo§e'b'c'ieic' opénlsat "atgen en dus rechtstreeks voor het Natio-
p "Dp Pi-nvïn-ieeT1 gedeelte der souvereiniteit aan een na]e Rampenfonds hebben gecollecteerd,
e. rro .n u.wnttn, hovnrHpnnP Anderen zul]en we]hcht het andere ad-
Drie Zeeuwse dagbladen
verschijnen
Van de vier Zeeuwse dagbladen ver
schijnen er thans nog drie. De Zierik-
zeesche Nieuwsbode heeft zijn uitgave
moeten staken in "verband metr
«-v.cu.tic va. deee gemeente. De lichaam ter bevordering
clale Zeeuwcche Courant te VllMiiwen, internationale samenwerking en -vde
waarvan de machines onder water heb- wordt over„dragen Tot een dergelijke,
ben gestaan, vond een voorlopig onder- beslissende stap zou echter eerst kon-
komen bij het Zeouwscb dagblad te Goes nen worden besloten na goedkeuring
Chr. Geref. kerken en
het Rampenfonds
Het R.K. ochtendblad De Volkskrant
uit vandaag onder de titel „Averechts
Christendom" scherpe critiek op het feit
dat de kerkcollecte van Zondag jl. in de
Chr. Geref. Kerken „niet mocht worden
bestemd voor het Nationaal Rampenfonds,
doch uitsluitend voor „bijzondere noden
in eigen kerkelijk leven". Het Roomse
blad acht het triest dat „een groep
Christenen zich aan de alom gegroeide
eenheid .meende te moeten onttrekken"
en vindt dit „een pijnlijk voorbeeld"
van geheel averechts Christendom". In
verband met deze uitlatingen menen wij
goed te doen, een en ander na te gaan
Ook de classis Den Haag der Chr.
Geref. Kerken, welke is aangewezen tot
het uitschrijven van bidstonden, was ver
tegenwoordigd op de vergadering van
alle kerken, waarin besloten werd
collecte voor het Nationale Rampenfonds
te bestemmen. De classis contracta (de
kerkeraden van Den Haag-Centrum en
-West) adviseerde daarop alle Chr. Geref.
Kerken te collecteren voor het Rampen
fonds.
Intussen zo wordt ons van bevoeg
de zijde medegedeeld hadden de depu
taten voor correspondentie met de hoge
overheid aan deputaten voor evacuatie
en oorlogsschade verzocht de gemeenten
te vragen een collecte te houden voor
eigen getroffen gemeenten. De classicale
deputaten van Den Haag handhaafden
echter hun standpunt, ook nadat depu-
taten voor correspondentie met de hog!
overheid de kerkeraden in een circulaire
E.V.C. verdeelt het geld zeil
Het secretariaat van de Eenheids Vak-
centrale (EVC) ontving van het commu
nistische Wereld Vakverbond te Wenen
de mededeling, dat dit Verbond alle aan
gesloten organisaties opwekt een grote
inzameling te houden ten bate van de
intaiiitiiiig «u uuuuuii uu«' uo,u vci.i -JU
door het dichten-der-zeegaten jnoeiiyker slachtoffers in Nederland. As eerste-blijk
en wordt thans gedrukt bij het Rotter
dams Nieuwsblad in Rotterdam. Het
Zeeuwsch Dagblad éh De Vrije Zeeuw
(in Terneuzen) komen normaal uit.
Vrees voor ontdekking
Haarlemmer gevlucht na
fraude van f 15.000
van solidariteit wordt door het W.V.V.
aan de E.V.C. eeii bedrag vin 5 millióen r?5-j_-
Franse francs 55.000) overgemaakl
Deze gelden en de nog in te zamelen
gelden en huisraad, kleding, landbouw
gereedschappen en dergelijke gebruiks
artikelen zijn bestemd voor de minst
draagkrachtigen onder de slachtoffers.
De afdracht van gelden en goederen aan
het Nat. Rampenfonds is niet zeker, aldus
de E.V.C. Daarover moet nog beslist
worden. De kans is groot, dat de E.V.C.
zelf dat bedrag verdeelt.
Advertentie)
-Een grotesHaarlemse uitgeverij is-door
een van 'haar vertegenwoordigers, een
gehuwde Edammer, 'voor ruim
f 15-000 benadeeld. De man, is sinds Za
terdag voortvluchtig en men vermoedt,
dat hij zich in. België ophoudt.
De fraude is uitgekomen, doordat de
man de vlucht genomen heeft. De di
rectie van de uitgeverij was n.l. van
pla n 'n nieuwe a dm mistra tievorm in te
voeren en had al haar vertegenwoordi
gers een brief geschreven om een be
spreking daarover, op het hoofdkantoor
in Haarlem bij te wonen. Ook de ver
dachte ontving deze uitnodiging, doch
zag daarin een aanwijzing dat zijn ma-
nupulaties ontdekt waren. Hij vldchtte
met een auto van .de zaak naar. Breda
enliet enkele brieven achter aan zijn
vrouw en aan de directie, waarin hij om
clementie voor zijn. misdrijf vroeg. De
auto is in Breda in een garage aange
troffen. De politie \heeft aanwijzingen,
dat de man naar België is uitgeweken.
door vijfzesde van 't aantal parlements
leden of na een volksstemming.
Wereld-Post officieel orgaan
Alg. Emigratie Centrale
vies opvolgen. Er is natuurlijk getn
sprake van zoals De Volkskrant
meent dat hetzij het een of het ander
„niet mocht".
Scholen in rampgebied
gesloten
Hervatting van het onderwijs aan de
Rijks-HBS te Middelharnis en aan het
w-ii v, Zierikzees Lyceum voor 1 September is
Wereld-Post is thans het officiële or
gaan geworden van de Algemene Emi
gratie Centrale en vervult a-Is zodanig in
Nederland óp 'bet' terrein der1 emigratie
een Leidende rol.
In dat nummer vindt men artikelen
van emigratie-autoriteiten, taalcursus
sen, adressen, antwoorden op vragen enz.
harnis zijn reeds opgenomen in het Gem.
Lyceum te Doetinchem. De inspecteur
van het VHMO in de tweede inspectie, dr
J. de Boer, Sijzenlaan 19, Dén Haag, ver
leent .zijn bemiddeling voor het plaatsen
j van leerlingen op andere scholen.
Vereniging van leraren voor
practijkexamens
Op 7 Februari j.l. is tijdens een bijeen
komst in Den Haag door een aantal
leraren besloten tot de oprichting van
Landelijke Vereniging van leraren voor
practijkexamens (V.L.P.) in handels
correspondentie Nederlands en moderne
talen, boekhouding, stenografie, ma-
chineschrijven, enz. Het doel van deze
vereniging is o.m. de practijkexamens
op meer practische grondslag af te ne
men. Met ingang van Juni a.s. zullen de
examens van deze vereniging in tal van
plaatsen in Nederland halfjaarlijks wor
den gehouden. Het voorlopig secretariaat
is gevestigd: Valkenboslaan 230, Den
Haag.
Pastorie op Nw-Guinea afgebrand
Van particuliere zijde vernamen wij,
dat hef. huis met inboedel van ds H. van
Ar'kel te M'iei, op Nieuw-Guinea, is ver
brand.
en de huid geneest.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
(Advertentie)
Zuiver en ontsmet uw
huid met de helder
vloeibare D.D.D. De
jeuk bedaart.de ziekte
kiemen worden gedood
Oecumenisch weekend van
Witteveen-vereniging
Dr Witteveen-vereniging houdt van
28 Februari tot 2 Maart een oecumenische
conferentie op „Lindenheuvel" in Over-
veen. Het thema luidt: Jezus Christus,
de -gekruisigde Heer, de hoop der we
reld", -ontleend aan de komende confe
rentie van de Wereldraad van Kenken.
Prof. dr J. C. Hoekendijk spreekt -over
dit thema, dr H v. d. Linde zal spreken
over: „De Bijbelse boodschap der hoop",
en prof. dr G. C. van N-iftrik -over: „Wat
betekent deze hoop voor onze moderne
samenleving?" De voorzitter, dr J. H.
Stelm-a. zal in de Herv Kerk van Bloe-
mendia-al een kerkdienst leiden. Aanmel
dingen voor 21 Febr. -bij de scretaresse,
E. M. F. van Reev. d. Vloed.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot onderwijzeres: aan van
Löbenselsschool te Arnhem mej. E. G.
Gerritsen te Amsterdam (tijd.); te Am
stelveen mej. C. A. P. A. v. d. Enden te
Amsterdam.
Benoemd tot. wetenschappelijk hoofd
ambtenaar bij de algemene dienst, (bureau
secretaris van curatoren) aan de T.H. te
Delft, J. Zwakhals.
Op de algemene vergadering van de
Herv. Mannenbond in dienst dei- Kerk
(18 Maart a.s. in Utrecht) zal de voor
zitter. ds M. A. Krop van Groningen,
spreken over: „Tegen of voor"
ACADEMISCHE EXAMENS
GRONINGEN. J.l Febr. Geslaagd -kerke
lijk voorber. ex.: J. Stri-kwerda. Groningen;
Doet. godgeleerdheid: A. S. van der Woude.
Oosterllttens (Fr.), cum laude
AMSTERDAM, Hl Febr. G.U. Ge
slaagd (met lof) voor doot. Godgeleerdheid:
mej. A. G. van Dalen, A'dam: voor cand.
Frans: mej. F. van Waiterop. A'dam en voor
cand. opvoedkunde: mej. P. E, G. Pelgrim.
Amsterdam.
A. R. Zwaan en Zn N.V. Voorburg
Opgericht is de A. R. Zwaan en Zn
N.V. te Voorburg (in zaden en andere
landbouwproducten), kapitaal 1 mil
lióen, geplaatst en vol te storten in con
tanten ƒ625.000, directeuren de heren A.
Zwaan Rijkentzoon en R. J. Zwaan, com
missarissen de heren H. J. Bonda, W. A.
van der Velden en J. Visser.
Ds J. C. H Romijn, Ned. Herv. pre
dikant te Harlingen, zal wegens het be
reiken van de 65-jarige leeftijd, op 1 Mei
met emeritaat gaan.
In de Unescoserie „representatieve
werken" is by Nijhof in Den Haag een
nieuw deel verschenen, nl. een bloem
lezing van Mexicaanse poëzie, met Fran
se vertaling,
De Ver van leerlingen van het Ned
Opleidingsinstituut voor de Buitenlandse
Dienst. Breukelen heeft de Diesviering
van Zaterdag a.s. afgelast.
Wijziging van de kieswet
De naam der gehuwde vrouw
By de Tweede Kamer is een wets
ontwerp ingediend om enkele onvol
komenheden uit de -kieswet weg te
nemen. Zo zullen ponskaarten en metalen
plaatjes gebruikt kunnen worden als
kiezersregister. Gehuwde vrouwen en
weduwen worden in het vervolg mede
aangeduid met de naam van -haar man.
Intrekking va-n een op de dag der candi-
daatstelling bij het hoofdsteonburea-u
overgelegde schriftelijke verklaring der
bewilliging wordt onmogelijk gemaakt.
Om te voorkomen, dat kiezers vérbonden
lijsten voor. zelfstandige zullen houden,
wordten voortaan beide lijsten in zwart
omlijnd en boven de lijnen komt het
nummer van de lijat'zonder toevoeging
van enige letter. Binnen de lijsten za-1
echter een nummer plus een letter wor
den geplaatst. De burgemeester mag
een ambtenaar machtigen om aan een
kiezer toe te staan, in een andere ge
meente te stemmen. Een bepaling wordt
opgenomen, dat het ldiimaatschap van
provinciale staten e'n raad verloren gaat,
wanneer een lid een uitgesloten betrek
king verVult of aanneemt.
KOU en GRIEP
kunt U bestrijden met de
ze krachtig werkende
(Advertentie)
HEI OUWEL-CACHET
WAARBORGT
SMAAKLOOS EN
GEMAKKELIJK IHHEMEH
VRIJDAG 13 FEBRUARI
Hilversum I. 402 m. VARA: 7.00 Nieuws
7,10 Gram. 8.00 Nieuws 8.18 Gram. 8 50 Voor
de huisvrouw 9 Oö Gram. 9.40 Voor de kleu
ters VPRO. 10.00 „Thuis" 10.05 Morgenwij
ding VARA: 10.20 Gram. 10.30 Schoolradio
10 50 Orgelspel 11.20 RadiofeuiUeton lil 40 Bas
en piano AVRO: 12 00 Mxisette-orkest 12.33
Sport en prognose 12,48 Gram. 1.00 Nieuws
1 20 Lichte muziek 1.50 Gram. 2.00 Kook-
praaitje 2.20 Viool en piano 2.50 Voordracht
3 10 Sopraan en piano 3.30 Amusementsmu
ziek VARA: 4.00 Gram. 4.30 Voor de jeugd
5 00 Orgel en zang 5 20 Muzikale causerie
6 00 Nieuws 6.15 Felicitaties 6.43 ..Aoliter de
(Advertentie)
Wèg die afvalstoffen
die Uw ingewanden verstoppen!
Zacht en toch snel werken
veel hoop op zijn hulp durfden de drie, durfde bezig was. Ze legde het mes. waarmede ze groen-
ook Barbara toch niet koesteren. te schoon maakte, neer; deed haar schort af,
En als vader vrij kwam, bedacht Lajos, zou „Uw mantel!"
hij niet in Nograd kunnen blijven. Zelfs niet in Lajos kwam met het kledingstuk aanlopen
Hongarije. Zou hij moeten uitwijken... En wat hielp haar er in.
zou moeder en de kinderen dan anders overblij- „Gauw, moeder", zei hij, „Anna kan wel op
ven dan hem te volgen? het huis en op de kinderen letten."
Plotseling werd de aandacht van de jongeman Ja, dat moest Anna. hoe graag ze ook mee
Lajos stond achter het venster van zijn vaders aan bet vensfer getrokken door een ambachts- gewild had. Maar ze begreep, dat dat niet kon:
studeervertrek op de bovenverdieping van het man die haastig op de pastorie toe kwam. Lajos wie weet, hoe lang moeder zou wegblijven!
u,.,* w-v nn -i- De bode, die de waarschuwing gebracht had,
HOOFDSTUK IV
Weggevoerd
Een paar dagen later. De felle koude was ge
weken de blanke sneeuw tot een soppige, brei-
ige massa gedooid, grauw en vuil.
(Advertentie)
huis en keek door de kleine glasraampjes naar
buiten. Daar speelden een paar kinderen zijn
broertjes waren er ook bij. Vader was niet thuis;
vader was door boze mannen weggehaald en
daar waren ze diep bedroefd om geweest. Daar
waren ze nog bedroefd om. Maar ze konden niet
de hele dag aan dat akelige denken en moeder
Barbara vond het wel goed, dat ze in hun spel
wat afleiding vonden.
Lang keek Lajos niet haar hen. Zijn gedachten
waren met andere dingen bezig. Met plannen, die
hij met Kovacs en Dragfy besproken had. Plan
nen, om te trachten vader te verlossen. O! hij
door H. TE MEKWE
vergezelde hen. Ook hij wilde, als het kon, zijn
dominee zien.
Toen de drie bij de gevangenis kwamen, ston
den daar al verscheidene kijkers, Nieuwsgierigen
die in de buurt woonden. Gemeenteleden, blijk
baar eveneens gewaarschuwd, ook.
Op de kar een open boerenwagen zat de
gevangene tussen twee schoutsrakkers; twee an
dere gerechtsdienaars bestegen juist de gereed
gehouden rijpaarden.
„Vader!" riep Lajos.
Mensen keken op mensen weken terzijde,
Grote doos 75 ct. Pot t. 1.25
had de gewaagdste ontwerpen gevormd: de tra- herkende aén van de broedprs die de gevangenis
lies van het kerkervenster doorvijlen; de gevan- bewaakten Die bracht tiid'ing dringende tijding om de vrouw en de zoon van de gevangene door
genis openbreken; als het moest vader met ge- met ero e zekerhé"d Hn haaltte te !aten To' dicht bl' de kar kwamen die Tibor
weid bevrijdenDe beide ouderlingen hadden het "J'l1 „Sar beneden was tegeliik met de man Ac/e] za2 hon en w,lde lels zeëëen- Maar een van
hoofd geschud; zo zou een bevrijdingspoging zeker w hirmon de ruiters hij zette zich net recht in de zadel
met slagen! Als een poging zou worden lange- b,J de S"6"' Sagen ïólr'^e gevangemV- zei - Paard de
wend en dan wilden ze zeker meedoen moest "„faJL?er 00T?aact vor, nnem vfr fJ naar vrouw. Met een snelle ruk kon Lajos zijn moeder
dat na rustig overleg gebeuren. Als ze de cipier de wa^ter gehaast. „Een open kar. En een paar ,erug ,rekken ander5 hadden mogelljk dc p0.
konden omkopen dat gaf meer kans op sla- s ten van het trappelende paard haar getroffen,
gen... -Dat betekent... begon Lajos. „Houd moed, vader!" riep Lajos.
Kovècs had beloofd, de man te polsen. Had dat De ander knikte. „Ja, dat betekent, dat er „Ze brengen me naar Buda!" riep vader terug,
gedaan. Voorzichtig Maar de gevangenbewaar- iemand weggevoerd wordt. En wie zou dat an- Eén van de kerels naast hem gaf hem een por.
der aarzelde- durfde niet. Als het uitkwam kost- ders ziin dan je vader?" Snauwde: „Zwijg ketter!"
te het hem niet alleen zijn betrekking; zeker ook. Er was met veel tijd te verliezen, begreep La- „Lafaard!" schreeuwde iemand uit de omstan-
zijn vrijheid... Geweigerd had hij nog niet maar jos. Hij waarschuwde moeder, die in de keuken ders. „Een gevangene mishandelen!"
horizon", hoorspel 7.00 Meisjeskoor 7.16 „Het
volle pond" VPRO: 7.30 „Vreugde en ver
driet" 7.50 Berichten 8 00 Nieuws 8.05 Boek
bespreking 8.15 Voordracht met muziek 8 30
„Benelux" 8.40 „Aanpassing" VARA: 9.00
Fragm ..II Trovatore", opera (gr. pi.) (10.00
10j15 Buitenlands weekoverzicht) VPRO:
„Vandaag" 10.45 Avondwijding VARA: 11.00
Nieuws 11.16 „In huwelijk en gezin" 11.30
12.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II. 298 m. K-RO: 7,00 Nieuws
7.10 Gymmastiek 7.30 Instrumentaal septet
7 45 Morgengebed 8.00 Nieuws 8,15 Gram 9,00
Voor de huisvrouw 9.35 Gram. 9,45 School
radio 10.00 Concert 10.45 Klein vrouwenkoor
11 00 Voor de zieken 14,40 Kamerorkest en
solist 12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 1 26
Pianoduo 1.45 Voor dé vrouw 2.00 Strijk
orkest. 2.30 Dansmuziek 3 00 Schoolradio 3 30
Sopraan en tenor 4.00 Voor de zieken 5,00
Voor de jeugd 5,15 Kinderkoor 5.3S Gram.
5.40 Lichte muziek 6 00 Militaire reportages
fi 10 Instrumentaal octet 6 30 Lichte muziek
7.00 Nieuws 7.10 Regeringsuitzending Ver
klaring en toelichting 7.30 Gram. 8.25 De
gewone man 8.30 Promenade-orkest en klein
koor 9.00 „Knots en Bondig" 9.15 Strijkkwar
tet 9 50 „De strijd tegen brand", klank-beeld
10.05 Gev. muziek 10.25 „Om de toekomst
van Nederland", klankbeeld 10,45 „Ig geloof
in ene. heilige, katholieke kerk" 11.00
Nieuws 14 1512 00 Gramofoonmuziek.
Engeland. BBC. 330 m. 12 00 Schoolradio
1.00 Dansmuziek 1 25 Gev. programma 2 00
Nieuws 2.10 Gram. 3.00 Schoolradio 4.00
Hoorspel 4.30 BBC Northern Orchestra 5.30
Piano en accordeon 6 00 Voor de kinderen
7.00 Nieuws 7 15 Sport 7 20 Gram, 8.00 Amu
sementsmuziek 8.40 Causerie 9.00 Klankbeeld
0 45 Marsmuziek 10.00 Nieuws 10.15 Nieuws
brief uit Amerika 10.30 Gev. programma 1-1.00
Pianorecital 14.45 Parlementsoverzioht 12 00
'12.08 Nieuws
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Mrs
Dale's dagboek 12.15 Arbeidersorkest 12,46
Voordracht 1.00 Parlementsoverzioht 1,15
Lichte muziek 1.45 Concert 2,45 Voor de
lkeuters 3.00 Voor de vrouw 4.00 Lichte mu
ziek 5.15 Mrs Dale's dagboek 5.30 Orgelspel
6.00 Variété-orkest en solist 6.45 Verzoekpro-
gramma .7,46 Hoorspel 8.00 Nieuws 8.25 Sport
8 30 Gev. programma 9.45 Hoorspel met mu
ziek 10 16 Discussie over actuele vraagstuk
ken 1-1.00 Nieuws lil 20 Lichte m-uziek 12.05
Voordracht 12 20 Amusementsmuziek 12.56
100 Nieuws,
Frankrijk. Nat. Programma. 347 m. 12 30
Orkestconcert 1.00 Nieuws 6 30 Amerikaanse
uitzending 7.00 Gram. 10 56 Gram. 14.00 Alt
viool en piano lil.45—42.00 Nieuws.
Brussel. 324 m. 1-1.46 Gram. 12.34 Vlaamse
liederen 12,50 Koersen 1.00 Nieuws 1.15 Orgel
en zang 2,00 Schoolradio 3.30 Gram. 4.00 Llt-
terair-muzikaal programma 4.40 Gram. 5 00
Nieuws 5.10 Viool en piano 5 45 Gram. 6.10
Causerie 6.20 Gram, 6.30 Voor de soldaten
7.00 Nieuws 7.40 Gram. 8.00 Vioolrecital 8.15
Symphonie-orkest en soliste 9.45 Gram. 10.00
Nieuws 10.10 Kroniek van de Staten-Gene
raal der Oud-strijders 1015 Intern. Radio-
Universiteit 10.45 Studentenliederen 10,55
11 00 Nieuws.
Brussel. 484 m. 12 05 Lichte muziek 1.00
Nieuws 1 10 Gram, 5 00 Nieuws 515 Gram,
5.30 Zang en.plano .7.00 Gram. 7.45 Nieuws
8 00 Omroeporkest 10.00 Nieuws 10,10 Ka-i
mermiuziek 10,50 Nieuws, 1
cpOEN de vreselijke problemen waar-
voor de geïsoleerde slachtoffers in
de watersnoodgebieden geplaatst wa
ren, aan de orde werden gesteld door
middel van de radio, beseffen we plot
seling weer welk een machteloos wa
pen de theorie is, wanneer de mid
delen ontbreken om haar in practijk
te brengen.
In een land als het onze, dat veel
vuldig rivierwater voor leidingwater
bezigt, is het ontsmetten door chlo
reren algemeen bekend, zij het dan
dat dit middel niet altijd wordt toe
gepast. In het algemeen wordt dan
een sterkere chlooroplossing gemaakt,
welke in het rivierwater wordt ver-,
deeld, doch ook wordt gaarne gebruik
gemaakt van een oplossing van twee
delen chloor en één deel ammoniak,
waardoor een stof wordt gevormd
met een sterk bacteriedodende wer
king, terwijl bovendien de reuk van
chloor achterwege blijft. In rivier
water, waarin fabrieken van kunst-
hareen, films, verven en lakken hun
afvalwater lozen zo als b.v. in de
Rijn kan echter bij chloreren een
bijzonder onaangename reuk ontstaan,
omdat zich dan het onwelriekende
chloorphenol vormt. Ook dit kan ech
ter met chemische middelen worden
verwijderd.
Er bestaan zeer vele methoden om
ongeschikt water tot goed drinkwater
om te toveren, doch uiteraard dient
aan elke behandeling behoudens in
noodtoestanden een nauwkeurig
chemisch en bacteriologisch onder
zoek vooraf te gaan, waarbij het
Rijksbureau voor Drinkwatervoor
ziening van advies kan dienen om
trent de methoden van zuivering. Hoe
noodzakelijk dit is, moge blijken uit
het feit dat ongeveer 1/3 van het in
ons land gebruikte leidingwater uit
de rivieren afkomstig is, welke stro
men in de regel nogal verontreinigd
worden.
Uiteraard dient het duin- en grond
water dat in ongeveer 2/3 van het lei
dingwater voorziet, eveneens de nood
zakelijke reiniging te ondergaan en
de wonderbaarlijkste methode, welke
daarbij wordt gevolgd is wellicht de
biologische zuivering, welke door fil
ters geschiedt. Eerst moet het veront
reinigde water de voorfilters passeren,
waarbij het door een ongeveer 1,5
meter dikke grind- of grof-zandlaag
heen dringt. De grove verontreinigin
gen blijven daarin achter. Vervolgens
moet dan een laag van fijn zand ter
dikte van 1 meter worden gepasseei'd,
waarin zwevende stoffen van organi
sche of anorganische aard blijven
hangen. Bovendien worden echter de
bacterieën tegengehouden, welk ver
schijnsel hoogst merkwaardig is, om
dat de poriën tussen de zandkorrels
vele malen groter zijn dan voor de
passage van een bacterie noodzake
lijk is. De ondoordringbaarheid van
de zandlaag voor bacteriën wordt
dan ook bewerkstelligd door een
samenhangende laag van micro-orga
nismen, zoals algen en diatomeën,
waarvan het zand reeds na een paar
dagen zo volledig doorweven is dat
er zelfs voor deze micro-organismen
geen doorkomen aan is.
Inplaats van andere methoden tot
zuivering van het water te bespreken,
is het wellicht verkieslijker thans
eens aandacht te besteden aan de
vraag hoe uit zeewater drinkwater
kan worden bereid.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden).
