■n ROW,
f¥ilJ
KOOBTS
HET RAMPENFONDS
Veel voorstanders van
sluiting der zeegaten
Ossendrecht ongeschikt voor een
langdurig verblijf van evacué s
Vrij lusteloze uitvoering van het
U.S. O. in het Concertgebouw
AKKERTJES'
Alle dijken zijn
gefotografeerd
54.600 nieuwe
woningen
Het Hoger Personeel
moet zich NU organiseren
D
Technische hulp uit
31 MILLIOEN BINNEN VOOR
Duitsland
DE TIJD
WOENSDAG 11 FEBRUARI 195?
PAGINA 3
Watersnood-nota
Welter fulmineert tegen verlamming van
ambtelijk apparaat tijdens weekends
(Vervolg van pag. Ij
„De zee is machtiger dan iemand kan
bevroeden", merkte de heer N. van den
Heuvel op, die voor de KVP het woord
voerde. Ook zijn fractiegenoot ir. van
Meel stond er op, dat de regering
duidelijke situaties zal verklaren
deze dat juist de zwaarst getroffen ge
bieden het langst van steun verstoken
zjjn gebleven. Hebben de polderbestu
ren te veel op hun buitendijken ver
trouwd? Hij noemde enkele markante
voorbeelden van dijkverzorging die niet
met de veiligheid overeen te brengen
zyn, zoals het inbouwen van huizen
dijklichamen, iets dat men in ons land
nogal eens tegenkomt. Hij wilde met
mr. Oud komen tot een herziening van
de polderlastcn. Hij wees op de onge
broken energie van de boeren, die hem
uit gesprekken was gebleken. Zij wach
ten alweer op het droogvallen van het
land. Hij vroeg de regering om een goed
gecentraliseerde voorlichting op land
bouwgebied en overleg met de georga
niseerde landbouw.
De heer Wel ter vroeg om de finan
ciering" van de schade geheel buiten het
gewone budget te houden omdat het
hier typische buitengewone uitgaven
betreft. Het had op hem een pijnlijke
indruk gemaakt, dat juist oude dijken
waren bezweken, terwijl de nieuwe te
gen de kracht van het water bestand
zijn gebleken, Met mr. Oud vroeg hij
of de talrijke bunkers langs de kust in
derdaad nadelig voor het behoud daar
van zijn en waarom men ze dan niet
eerder had opgeruimd. Hij fulmineerde
tenslotte tegen een verlamming, waar
aan blijkbaar ons ambtelijk apparaat
op de weekends laboreert en vroeg de
regering met aandrang om nu eindelijk
eens de Ambonezen een kans te geven
bij de uitvoering van de werken die
op handen zijn.
Van verschillende zijden werd ook op
minister Donker een beroep gedaan om
de gauwdieven, die van de nood van de
dag profiteren, met de strengste straf
fen aan te pakken. De heer Tilanus
kwam met een 'voorstel om mede om
bezuinigings- en administratieve rede
nen de gemeenteraadsverkiezingen een
jaar uit te stellen. Mr. Oud vond het
beter dit alleen in de gemeentes die
thans geëvacueerd zijn te doen en dan
het uitstel tot een half jaar te beperken.
Ook aan de reacties van de PvdA was
het al te zien dat de fantasie van de
heer Tilanus in de Kamer geen genade
Vond.
De kwestie die door verschillende
sprekers werd aangeroerd was de ge
dachte om nu maar meteen in de Zuid
westelijke hoek van het land de zaken
radicaal aan tc pakken, en de grote
zeegaten dicht te maken. Het was ech
ter duidelijk dat ook de Kamer zich wel
bewust was van de vele consequenties
daaraan verbonden, die men nog geens
zins ban
De heer
Waarom it RWiYrook?
band weer met zijn idee om de eilan
den voor industrialisatie open te leggen.
Hij zou een aparte staatscommissie voor
dit doel in het leven willen roepen. Dr.
Schouten meende dat men ook zonder
een commissie wel niet ambtelijke des
kundigen zou kunnen inschakelen bij
het theoretisch vooronderzoek van dit
grote waterstaatkundige plan voor de
toekomst.
Minister Drees dankte de Kamer voor
de goede sfeer waarin deze debatten zijn
gevoerd en zal vandaag antwoorden.
Geen goederen meer
naar Den Haag
Het hoofdbestuur van het Nederlandse
Rode Kruis verzoekt tot nader bericht
geen ingezamelde goederen meer naar Den
Haag te zenden, omdat hiervoor geen op
slagruimte ter beschikking is. Als gevolg
hiervan is het van belang dat alle tot he
den ingezamelde goederen ter plaatse wor
den opgeslagen en zoveel mogelijk worden
gesorteerd waarna schriftelijke opgave van
hoeveelheden en soorten gaarne zo spoedig
mogelijk ingewacht worden bij de inten
dance van het Nederlandse Rode Kruis.
Fluwelen Burgwal 1!) te Den Haag.
Dank voor de hulp
uit Zweden
De Nederlandse gezant in Stockholm, de
heer W. A. A. M. Daniels, heeft gisteren
de dank van de Nederlandse regering ver
tolkt voor de hulp die ons land ter gele
genheid van de watersnood van Zweden
heeft ontvangen. Koningin Louise van Zwe
den heeft een bezoek gebracht aan liet
hoofdbestuur van het Zweedse Rode Kruis,
waarbij zij zich uitvoerig heeft laten in
lichten over de hulpactie.
Enkele vragen over
de nationale ramp
Rond afsluiting van de
Brielse Maas
(Van onze Haagse redacteur)
In het jongste nummer van
weekblad „De Ingenieur" komen naar
aanleiding van de nationale ramp enige
aantekeningen voor van de hand van
ir. C. Teilegen. directeur van de Hol
landse Beton-Maatschappij.
In zijn korte beschouwing werpt ir.
Teilegen de vraag op: hoe hebben wij
ons zo kunnen laten verrassen? Hierop
volgen enkele andere vragen: „Wat be
tekent het. dat bij Noordwester storm,
die het water zeker opstuwt in de zee
gaten, maar die toch ook over het land
van Noord naar Zuid waait, in dijken,
waarvan de waterzijde in de luwte
ligt, gaten komen?" Noemen wij er eni
ge: Noorderdijk Waterweg bij Maassluis,
Noorderdijk Oude Maas bij Baren-
drecht, Noorderdijk Lek bij Lekker-
kerk, Noorderdijk Merwede bij Papen-
drecht (ondergelopen Alblasserwaard)
Noorderdijk Westerschelde ten Oosten
van Vlissingen (ondergelopen gedeelte
Walcheren).
Hebben wij niet een gevaarlijke stap
gedaan door de tegenover de zee zeker
geringe, doch tegenover de niet lang
durende top van de binnen dringend*
hoogwatergolf wellicht belangrijke wa
terberging van de Brielse Maas door
de afsluiting bij Oostvoorne tot nul te
rug te brengen? En wat met de wer
ken aan de Bïesbosch?"
Desgevraagd deelde ir. Tellegen
mede, dat hij het op dit moment nog
niet juist ach te op deze vragen een
antwoord te geven. De materie, welke
hiermee wordt aangesneden, zal echter
zeker nader bestudeerd moeten worden.
Oostenrijkse ambulance
in Dordrecht
In Dordrecht is een Rode Kruis-am-
bulance uit Oostenrijk aangekomen, be
staande uit negentien auto's en voorts
omvattende acht en zestig man medisch
en verplegend personeel, van wie een
hc-ogleraar en tien artsen.
ACHTERGRONDEN VAN DE ONTRUIMING
VAN HET MILITAIRE KAMP
(Van onze Brabantse redactie)
Naar aanleiding van de ontruiming
van het militaire kamp te Ossendrecht
door de evacué's vernemen wjj nog het
volgende.
Tot driemaal toe heeft de chef staf
van het 3e militaire gewest het hoofd
van het Rijksevacuatiecentrum voor
Noord-Brabant, de heer F. de Leeuw,
doen weten, dat dit kamp zo spoedig
mogelijk moest worden ontruimd, omdat
het moest worden vrijgemaakt voor bui
tenlandse troepen. Ook de kampcom
mandant, majoor Speek, deelde ons mee,
dat het kamp voor Amerikaanse hulp
troepen (2000 man) moest beschikbaar
komen. Afgezigq, Ifdnfp^siechts
als tijdelijke verblijfplaats voor evacué's
zou kunnen dienen. Als zodanig, als
tijdelijke verblijfplaats en ook wat de
voeding in het kamp betreft, acht de
heer De Leeuw dit kamp prima. Voor
een langdurig verblijf in gezinsverband
echter is het ongeschikt.
Wat de lichamelijke volksgezondheid
aangaat, biedt een kamp aan in gezins
verband levenden niet de gewone hy
giënische mogelijkheden, nog minder die
voor intieme hygiëne. Uit 't oogpunt van
geestelijke volksgezondheid is het voor
evacué's zeer- moeilijk hier de nodige
rust te vinden. Ook de normale maat
schappelijke voorzieningen, als b.v. on-,
derwijs aan de jeugd, zijn daar niet
mogelijk.
Ten slotte zijn er ook uit het oogpunt
van moraliteit bezwaren. Niet alleen
zijn er ernstige morele bezwaren ver
bonden aan onderbrenging van evacué's
in een militair kamp, waar ook troepen
gelegerd zijn, maar bovendien is geble
ken, dat met de evacué's, ook andere
personen in het kamp zijn weten door
te dringen, die men op zijn zachtst als
.ongewenste elementen" kan kwalifi
ceren.
Wat de ontruiming van het kamp en
de ontvangst in Eindhoven aangaat, zijn
de avond voor de ontruiming uitgebrei
de besprekingen gevoerd met de kamp
commandant, de medische staf, de Rode-
Kruisstaf en de zielzorgers. In de nacht
zijn alle registratiekaarten alfabetisch
gerangschikt om een vlot verloop te
garanderen. Allen zeiden toen hun me
dewerking toe. In Eindhoven waren
voorzieningen getroffen voor de ont
vangst van evacué's. Reeds Maandag 2
Februari had burgemeester Kolfschoten
bericht, dat alles voor ontvangst gereed
was.
Zoals wij uit eigen aanschouwing
weten, is zowel in Ossendrecht als in
Eindhoven de gehele „verhuizing" zeer
ordelijk en tot volle tevredenheid ver
lopen.
Eisenhower laat de hond los
Voor de leden van de Amsterdamse
Kunstkring speelde het U.S.O. gister
avond o.l.v. Paul Hupperts in het Con
certgebouw de Symphonie „La Chasse"
(nummer 73 in D gr. t.) van Haydn en
de Tweede Daphnis-Suite van Ravel, af
gewisseld door Laurens Bogtman, die
de Harfner-liederen van Huge Wolf en
de Don Quichote-liederen van Ravel
£ong. Een kort en overwegend licht pro
gramma, waarvan de uitvoering leed aan
een zekere luchthartigheid, tengevolge
waarvan al deze muziek tamelijk opper-
vlalïkig aan ons voorbij gleed.
Het is niet dat er op het orkest zoveel
valt aan te merken. Integendeel, het
produceert een aangename, lichte en
heldere klank. Het is een orkest dat een
grote school heeft doorlopen en het
staat ook nu nog onder leiding van een
bekwaam dirigent. Het orkest is tech
nisch in een zeer behoorlijke conditie,
het heeft iets van stoffige gerou
tineerdheid over zich. Het speelt luste
loos. Het heeft een gebrek aan zelfbe
wustzijn, het heeft derhalve ook geen
spanning en het musiceert niet in de
vare zin van dat woord.
De dirigent heeft een -vlotte manier
an doen over zich, die hem ertoe brengt
alles een tikje te gemakkelijk te nemen.
Te weinig dynamische contrastwerking,
te weinig schakering in de kleur, te
weinig verschil tusen de tempi: bemin-
vlakkiüOj>.
De staking m de New Yorkse haven is voor de Queen Mary" geen beletsel ge
weest veilig aan de kade te meren. Zonder hulp van sleepboten is het Sl.OOO ton
metende passagiersschip de Hudsonrivier opgestoomd.
die manier dartelt zo'n Haydn-sympho-
nie net een tikje te onnozel aan u
bij en aangezien de spanning vrij laag
is. ontbreekt het aan die finesse, welke
de rhythmische waarden van zulk een
partituur hun echte profiel in de ruim
te verleent. In die vlotheid van de di
rigent schuilt overigens een goed stuk
pose, gelijk men in de Daphnis-muziek
kon vaststellen. In werkelijkheid tacteert
hij daar met een zekere krampachtig-
neid, vastgekluisterd aan zijn partituur.
Het stuk wordt wel correct gespeeld,
maar de ontbloeiing van die klankvi
sioenen blijft uit, evenals de alles over
spoelende levensvreugde van de „Danse
générale".
Men moet gedeeltelijk hetzelfde op
merken van Bogtman's optreden, ofschoon
oppervlakkigheid waarlijk niet zijn
zwakke punt is. Misschien was het toch
wel het overal langs glijdende gemak,
waarmee Hupperts de Harfner-liederen
begeleidde, gepaard aan de op dat mo
ment schier volkomen gedesinteres
seerdheid van het orkest, die voor Bogt
man zelf fnuikend is geweest. Ander
zijds doen deze liederen, die tot de aan
grijpendste. de meest tragische van Wolf's
oeuvre behoren, het toch maar slecht in
een orkestrale versie. Men moet hier
niet de piano werken om van noot op
noot in elkaar te kunnen grijpen. Ofwel
er moet een dirigent voor het orkest
staar.. die datzelfde vermogen op zijn
^afiobreifi. upiio-iuA -aiu'i-hiauuti. maar
zoiets is heel zeldzaam. Hoe dan ook.
niemand in de zaa! die deze liederen
r:iet van binnen en vai; buiten kende,
kan bij benadering hebben begrepen,
wat zij betekenen. Zij gingen voorbij,
te snel. tc ongedifferentieerd in talloze
details, te glad. De Don Quichote-liede
ren eigenlijk evenzeer. Zij werden goed
gezongen, maar ze bleven tc strak er. te
rechtvaardig. L. H.
V.P.R.O. en „Beurzen
open, dijken dicht"
Het bestuur van de VPRO verzoekt
mede te delen, dat door een misverstand
de VPRO aan het eerste programma van
„Beurzen open, dijken dicht" niet heeft
kunnen medewerken. Dit misverstand
is inmiddels hersteld en voor het ver
volg van deze radio-actie is thans ook
de VPRO ingeschakeld.
m moehuiverig
Misschien voorboden van een griep. Doe
er iets tegen: neem een "AKKERTJE^;
In korte tijd voelt U zich
helpen direct.'
Oversicht van gehele
gebied
Het fototechnisch en cartografisch
bedrijf van de K.L.M. heeft Zater
dag en Maandag het rampgebied in
Zuid-West Nederland in verticale
luchtfoto's vastgelegd. Dit is ge
schied ten behoeve van de Rijks
waterstaat teneinde op korte ter
mijn een inventarisatie te hebben
van het aantal dijkdoorbraken van
de ra-nddijken en hun ligging. De
stereoscopische beelden geven hier
in een nauwkeurig inzicht. Zij ma
ken het mogelijk te berekenen
hoeveel kubieke meter grond nodig
is voor herstelwerkzaamheden e.d.
Alle randdijken zijn van het K.L.M.-
fotovliegtuig uit gefotografeerd zodat de
aan elkaar gevoegde foto's een over
zicht geven van het gehele gebied.
Zaterdag, teen vijf zesde gedeelte
van het gebied was vastgelegd, heeft
de sneeuw de herkenning van het land
schap vergemakkelijkt. Aangezien de
foto's soms n.l. ook het onder water
liggende land laten zien kon men nu
onmiddellijk constateren welke gedeel
ten boven het water uitsteken. De
luchtfoto's geven ook aanwijzingen be
treffende zwakke punten in de dijken.
Deze punten zijn op de grond moeilijk
te constateren.
In totaal zijn bijna duizend foto's ge
maakt.
In 1952
In 1952 werden 54.601 woningen vol
tooid, waarvan er 1968 als duplexwoning
werden gebouwd, zoda.t vorig jaar voor
56.569 gezinnen nieuwe woonruimte
werd gesticht.
Sedert de bevrijding, gerekend tot en
met 1952, werden 250.974 nieuwe vionin-
gen gebouwd, waarvan -gr' 12.983 als du
plexwoning zijn ingericht, zodat voor
263.957 gezinnen nieuwe woonruimte is
beschikbaar gekomen.
ontwikkeling van het sociale
denken in de eerste helft van de
twintigste eeuw heeft geleid tot
belangrijke beslissingen op het gebied
van de sociale politiek. Het feit, dat de
arbeidersgezinnen voortaan niet meer
volkomen afhankelijk zijn van hetgeen
het hoofd van het gezin met werken
verdient, doch dat voorzieningen zijn
getroffen om aan de economisch zwak
kere gezinnen hulp te bieden, wanneer
er calamiteiten over die gezinnen ko
men, betekent, dat de opvatting omtrent
de betekenis van de arbeder is gewij
zigd. De arbeid is niet meer zuiver
koopwaar, welke alleen maar behoeft te
worden betaald, wanneer en zolang er
voordeel van te plukken valt; de arbei
der. de mens. het. gezinshoofd wordt
mede in de beschouwing betrokken. Dit
alles is bereikt, nadat men op theoreti
sche gronden de motieven voor een ver
andering had opgesteld en omdat er
daarna krachten zijn gekomen om de
theoretische conclusies in daden om te
zetten. De ontwikkeling van het denken
is voortgeschreden. Steeds sterker werd
het besef, dat de arbeid, welke wordt
gepresteerd, afkomstig is van een levend
subject en dat een scheiding anders
dan theoretisch tussen arbeid en ar
beider niet mogelijk is. Daaruit volgt,
dat de arbeid als een der factoren, wel
ke in het economisch gebeuren een rol
spelen, moet worden behandeld
drijfscommissie, waarin uitsluitend erkende
verenigingen zetelen. De practijk heelt
reeds uitgewezen, dat in de bedrijfscom-
missies juist over het punt van de candi-
daatstelling door ongeorganiseerden verschil
van mening bestaat tussen de diverse orga
nisaties.
In liet algemeen kan dus worden gesteld,
dat aan twee voorwaarden moet zijn vol
daan Er moet een vereniging zijn en deze
vereniging moet representatief worden ge
acht voor de desbetreffende groep.
Dat aan het hoger personeel een plaats
toekomt, in de nieuwe organen is na het
bovenstaande wel duidelijk. De vraag kan
nog worden gesteld, o£ dit personeel thuis
hoort aan de kant van de werkgevers of
aan de kant van de werknemers. Bij de
huidige opbouw van onze samenleving, bij
de beslaande constructie van de onderne
mingen kan de vraag, of het hoger perso
neel al dan niet werkgever is. niet anders
worden beantwoord dan door een volmon
dige erkenning, dat zij geen werkgever zijn.
De typische functies en eigenschappen van
de werkgever ontbreken bij deze groep.
Het hoger personeel is niet belast met de
algemene leiding van de onderneming, ten
hoogste met de leiding van een bepaald deel
en dan nog onder aanwijzingen van de di
rectie. De groep van het hoger personeel is
ook niet verantwoordelijk voor de algemene
gang van zaken; de leden nemen evenmin
onherroepelijke beslissingen, want steeeds
bestaat voor de directie het recht van veto.
Het hoger personeel is werknemer, ook
al willen sommige groepen zulks wel i
Premières bij Rotterdams
Toneel
Het Rotterdams Toneel heeft in studie
genomen „The living room" van Grahatn
Greene en „The Hollow" van Agathe
Christie. Door ziekte van vele leden van
het' gezelschap moesten de repetities tel
kens worden opgeschort, waardoor de
premières later zullen worden uitge
bracht dan aanvankelijk was vastgesteld.
Verwacht kan worden dat door de Enschedese
bevolking en het bedrijfsleven een bedrag van on
geveer een millioen gulden ten bate van het Na
tionaal Rampenfonds bijeengebracht zal worden.
Een collecte in Lieshout bracht gemiddeld 17)4
gulden per gezin op. In Bleiswijk, een gemeente
met 3045 inwoners (600 gezinnen) is 41000 gulden
bijeengebracht. Benthuizen heeft 52yQ gulden per
gezin geofferd; totaal 16.914.76 gulden. Grootebroek
heeft 20.556 gulden voor het Rampenfonds opge
haald.
De burgemeester van Nijmegen heeft als voorzit
ter van het plaatselijke watersnoodcomité medege
deeld, dat Nijmegen zeker f 300.000 zal kunnen af
dragen aan het Nationaal Rampenfonds.
In overleg met de voorzitters der Statenfracties
hebben Gedeputeerde Staten van Friesland beslo
ten een bedrag van 100.000 gulden beschikbaar te
stellen voor het Rampenfonds.
Het personeel van een motorenfabriek te Arnhem
heeft acht uur loon en een snipperdag, totaal 5000
gulden, afgestaan. De directie heeft er 25.000 van
gemaakt. De Franse fabriek heeft het bedrag op
haar beurt verhoogd tot 40.000 gulden. Het noodfonds
Verbond van Ned. Werkgevers heeft een bedrag van
300.000 gulden overgemaakt. De Coöperatieve cen
trale Raiffeisenbank en de bij haar aangesloten
boerenleenbanken hebben in hun gezamenlijke
actie ten behoeve van het Nationaal Rampenfonds
een bedrag van 300.000 gulden bijeengebracht.
Volgens de definitieve cijfers heeft het personeel
van de Provinciale Gelderse Electriciteitsmaat-
schappij de som van 23.353.42 weten op te brengen.
Dit bedrag is aangevuld door de ambtenarenver-
eniging „Prelecta" tot 29.000. De gift van het be
drijf bedraagt 25.000, zodat in totaal 54.000 gulden
kan worden afgedragen.
Sinds vorige week Maandag neemt het personeel
van Philips-telecommunicatie N.S.F. te Hilversum
deel aan een actie ten bate van het Rampenfonds,
zowel door dagelijks één uur over te werken, als
door onderlinge inzamelingen. Op het fabriekster
rein geeft een grote thermometer de stand van de
acties aan. Gisteren was men de 100.000 gulden ge
passeerd.
Geen stortingsrecht voor
girostortingen
Bij het Nationaal Rampenfonds is tot gisteravond
in totaal ruim 31 millioen gulden binnengekomen.
De directeur-generaal van de P.T.T. heeft goed
gevonden, dat met ingang van 10 Februari, op giro
stortingen op postrekening no. 9575 ten behoeve van
het Nationale Rampenfonds geen storUngsrechten
behoeven te worden betaald, evenmin als dat het
geval is voor de stortingen op girorekening no. 17
ten behoeve van de radio-actie „Beurzen open. dij
ken dicht".
Het hoofdbestuur van het Indonesische Rode
Kruis heeft bekend gemaakt, dat het een beroep
doet op de afdelingen van het Rode Kruis in Indo
nesië geld en kleding in te zamelen tot leniging van
de nood onder de slachtoffers van de overstromin
gen. die Nederland en Indonesië hebben geteisterd.
Wat er van de inzameling binnenkomt zal gelijke
lijk worden verdeeld als steun voor de slachtoffers
in binnen- en buitenland. Ook in Nieuw-Guinea
zijn steunpostzegels verschenen. De Landsdrukkerij
heeft in recordtijd overdrukken vervaardigd. Bin
nen enkele dagen zullen de zegels over heel Nieuw-
Guinea verkrijgbaar zijn.
Het bedrag van ruim één millioen, dat de Neder
landse Antillen tot nu toe in totaal bijeengebracht
hebben voor de slachtoffers in Nederland, betreft
Antilliaanse courant. De opbrengst aldaar heeft dus
de twee millioen gulden Ned. courant overschreden
Illllllllllllllllltlllllll
De bemanning van het Amerikaanse schip South
land, dat te Rotterdam ligt, bracht 205 dollar bij
een.
In aansluiting aan de mededeling inzake een in
zameling onder het gehele overheids- en semi-over-
heidspersoneel. delen de besturen van de vüf cen-
tralen van overheidspersoneel mee, dat zij besloten
hebben het personeel op basis van vrijwilligheid
dringend aan te bevelen niet alleen over de maand
Februari, maar ook over de maanden Maart en
April een procent van het salaris af te staan. In
dien aan dit verzoek wordt voldaan, dan zal door
het personeel in dienst van de Nederlandse over
heden een bedrag van ruim 2J4 millioen gulden
«'oriien afgestaan.
Scandinavische landen.
Denemarken heeft tot op heden meer dan 5Vz
millioen gulden voor Nederland bijeengebracht. Uit
Zweden is gisteren een grote partij nieuwe kleding
aangekomen, ingezameld op initiatief van een con
fectiefabriek.
Amerika.
De republikeinse senatoren Taft en Thye hebben
Dinsdag een voorstel ingediend overtollige graan
voorraden in de V. S. aan de overstroomde gebie
der» in Europa te leveren. Voor het vervoer op
kosten van de Amerikaanse regering wordt een be
drag van tien millioen dollar gevraagd.
„The American Joint Distribution Committee"
heeft 5000 gulden ter beschikking van het Rampen
fonds gesteld.
Het Internationale Joodse Hulpcomité „Bnai
Brith", heeft de Nederlandse ambassadeur te Wash
ington een chèque van 10.000 dollar overhandigd.
Frankrijk.
De „Secours Catholique" heeft een chèque ter
waarde van .12 millioen francs ter beschikking ge
steld van het Nederlandse Episcopaat.
De Franse autoriteiten in Duitsland hebben de
Nederlandse ambassade in Bonn 14 000 gulden over
handigd. Het personeel van de Bata-fabrieken in
Hellocour. Neuvic en Vernon staan een uur werk
loon af.
West-Duitsland.
De secretaris-generaal van het Westduitse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken, prof. Hallstein,
heeft de Nederlandse ambassadeur te Bonn, de heer
A. Th. Lamping, meegedeeld, dat de Bondsrepubliek
bereid is, „voor zolang als nodig is", een groot aan
tal locomotieven, vrachtauto's etc. aan Nederland
te lenen. De waarde van deze technische hulpver
lening wordt op verscheidene millioenen guldens
geschat.
Venezuela.
In de steden Maracaibo en El Cardon zijn, onder
de leiding van de consuls van Nederland aldaar,
comité's gevormd. 4 Februari was daar reeds een
tegenwaarde van 20.000 en 30.000 Amerikaanse dol
lars bijeengebracht
In de recente wetten, welke de toekom
stige opbouw van het sociale en economi
sche leven in ons land regelen, te weten
de Wet op de Ondernemingsraden en de
Wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorga
nisatie is de vorm, welke aan de samen
werking zal moeten worden gegeven, vast
gelegd, terwijl tevens is aangegeven over
welke gebieden deze samenwerking zich zal
dienen uit te strekken. Het principe van
beide wetten is, dat de partners in het
economisch leven, zij die in een onderne
ming samenwerken, verschillende proble
men gezamenlijk zullen bekijken en tot zo'n
oplossing brengen, dat in eerste aanleg
de onderneming of de bedrijfstak en uit
eindelijk de gehele gemeenschap er het
meeste mede is gebaat.
Wie zijn nu de partners?
Uit de wetten is af te leiden: de directie
van de onderneming(en) en het personeel:
zonder ten aanzien van deze laatste groep
een nadere precisering te geven. De groep
personeel omvat dus allen van hoog tot
laag niet uitzondering van de directie, Is
die groep zo amorph, dat een nadere spe
cificering niet nodig is? Neen. in de prac
tijk bestaat wel degelijk onderscheid, het
geen ook in het spraakgebruik tot uiting
komt. Heel algemeen en met een niet al te
nauwkeurige aanduiding spreekt men
hand- en hoofdarbeiders. Deze groepen
hebben met elkaar gemeen, dat zij m loon
dienst werkzaam zijn. Het zou echter on
juist zijn ze over één kam te scheren, om
dat zij ontegenzeggelijk evenveel verschil
lende als gelijkgerichte belangen hebben,
voortspruitend uit de plaats, welke zij in
dé onderneming innemen, voortvloeiende uit
de functie, welke zij vervullen.
Ook de groep hoofdarbeiders is niet ho
mogeen. Er is met name in de laatste de
cennia een categorie werknemers geko
men, welke ter onderscheiding van de
handarbeiders zou kunnen worden aange
duid met hoofdarbeiders, doch welke in
deze groep een aparte plaats inneemt, om
dat van de leden uit deze groep een veel
sterkere invloed uitgaat op de richting,
welke de onderneming inslaat, dan van de
hoofdarbeiders in het algemeen kan worden
gezegd, Zij staan dadelijk onder de directie;
vormen het management,
Zo zijn er dus in de onderneming drie
groepen te onderscheiden, welke een eigen
plaats in de onderneming hebben. In de
onderneming werken zij tezamen; zij stre
ven er gezamenlijk naar het doel van de
onderneming te verwezenlijken, doch doen
zulks ieder op hun eigen wijze, overeen
komstig de ontvangen opdracht, al naar
hun functie. Deze drie groepen zullen ook
gezamenlijk de nieuwe opbouw van de sa
menleving moeten zien te verwezenlijken,
zij zullen vertegenwoordigd moeten zijn in
de ondernemingsraad en .zullen hun plaat
sen moeten bezetten in de diverse publiek
rechtelijke bedrijfsorganen. Geen van hen
mag in principe worden uitgesloten, wil
men een goed functioneren van deze orga
nen niet bij voorbaat zeer bemoeilijken of
zelfs geheel onmogelijk maken.
De zorg voor een juiste samenstelling van
de verschillende organen berust bij' de be-
drijfsgenoten zelf. Zij worden door de Wet
In staat gesteld zitting te nemen in de on
dernemingsraden en in de bedrijfsorganen;
zij moeten zelf ervoor zorgen, dat deze or
ganen goed worden opgebouwd.
De Wet stelt echter eisen ten aanzien van
de candidaatstellïng: deze kan slechts ge
schieden door representatief geachte ver
enigingen. Wel is het mogelijk, dat in de
ondernemingsraad eandidaten worden ge
steld door ongeorganiseerde leden van het
personeel, mits de bepalingen uit het regle
ment voor die raad hierin voorzien. Nu
wordt dit reglement opgesteld door de be-
l de belangen van het hoger perse
organen te behartigen of
ïïSÜK worden behandeld ooer-
eenkomstig zijn menselijk karakter. Dit perl om de belangen van het hoger perso-
brengt met zich, dat de arbeider als
redelijk wezen wordt ingeschakeld en
een rol gaat spelen in de gemeenschap,
waaraan hij zijn beste krachten geeft:
hem komt een zekere mate van mede-
spreken toe.
te verdedigen.
De vraag of dan de bestaande werkne
mersvakorganisaties de eandidaten moeten
aanwijzen, moet met evenveel klem worden
ontkend. Het hoger personeel heeft nu een
maal een speciale positie. Daarvoor zou al
kunnen dienen de boven gesignaleerde me
ning. dat het hoger personeel aan werkge
verskant thuis zou horen. Hoewel zulks.,
zoals gezegd, zeker niet juist ïs. geeft deze
mening wel uiting aan het gevoel, dat het
hoger personeel in de onderneming een bij
zondere plaats inneemt.
Er rest derhalve niets anders, dan dat
deze aparte groep tracht haar afzonderlijke
plaats in de verschillende organen in te
nemen doordat haar eigen vereniging ean
didaten kan aanwijzen.
Nu kan men het betreuren, -maar
deze eigen vereniging is nog
eerst onlangs opgericht; zij be
staat nauwelijks twee jaar. Toch heeft
deze organisatie in sommige sectoren
van het bedrijfsleven reeds meer dan
de helft van het personeel, dat voor
toetreding in aanmerking komt. tot
zich zien komen. Dut zulks in andere
sectoren nog niet het geval is, komt
door de onbekendheid, zowel ten aan
zien van het bestaan van de vereniging
als met betrekking tot de noodzaak om
zich aaneen te sluiten.
De tijd om zich te verenigen in de
geëigende organisatie drir.gt echter.
Het is niet voldoende, dat bepaalde
ideeën gemeengoed worden, er moeten
ook lieden komen, die achter deze
ideeën gaan staan en trachten om deze
in daden om te zetten.
Indien de katholieke leden van het
hoger personeel hun plicht begrijpen,
dan kunnen zij, die uit hoofde van hun
opleiding en hun capaciteiten, alsmede
op grond van hun functie -behoren tot
de leidinggevende stand, zich niet er
aan onttrekken om ook op het maat
schappelijk terrein leiding te geven; om
mede te werken aan de uitvoering van
de belangrijke sociale wetten.
Het wordt hoog tijd dat het gebouw,
waarvoor mgr-, dr. Poels de lichtdruk
ken heeft verschaft en waarvan een
deel reeds is tot stand gekomen, in
volle luister wordt afgebouwd door de
uitbreiding met en de volledige inge
bruikneming van de nog ontbrekende
vleugels. Daartoe is nodig, dat de
standsorganisaties van de leidinggeven
de stand en van de werknemende mid
denstand zo worden uitgebouwd, dat
deze de belangen van de tot haar beho
rende groepen volledig kunnen behar
tigen door middel van een eigen be
roeps- of vakcentrale en dat in de op
bouw van de huidige katholieke vak
centrale door een wijziging in de
samenstellende delen en van hun rela
tieve belangrijkheid bij het bepalen
van het uiteindelijke standpunt een
zodanige verandering komt, dat deze
centrale inderdaad wordt een orgaan
van de samenwerkende vakorganisaties
uit de verschillende standen, welk or
gaan in eerste instantie wellicht op
federatieve grondslag kan zijn opge
bouwd.
Om dit te bereiken is nodig dat de
juiste opvatting omtrent de organisatie
van alle katholieke werknemers wordt
erkend en beleefd. Daartoe is vereist,
dat de betrokkenen zich aansluiten bij
de hun geëigende standsorganisatie,
hetgeen voor het hoger personeel im
pliceert, dat het zich aansluit bij de St.
Adelbertvereniging en bij de katholieke
vereniging van hoger personeel.
P. VAN DER ZANDEN, Drs. Ec.
