Integrale schadevergoeding voor de slachtoffers van de ramp gevraagd Schade wellicht één milliard WATERSNOOD-NOTA IN DE TWEEDE KAMER Ir. Van Meel vraagt opheldering door regering van enkele onduidelijke situaties Geen tientallen commissies! NAGUIB geeft grond wettelijke proclamatie De Prins in het noodgebied Felle aanval op de communisten Mgr. Baldelli overlegt met Nederlandse instanties Het rampgebied in cijfers Verlenging van hei Atlantisch Pact tot 50 jaar Vaar- en vliegtuig uit hun element Het weer Federatie in Afrika De WOENSDAG 11 FEBRUARI 1953 108e JAARGANG No. 35265 HOOFDKANTOOR; N.Z. Voorburgwal 65—73 - AMSTERDAM (CENTRUM) Telefoon 63381 (5 lijnen) BIJKANTOREN: 's-Gravenhage: Stationsweg 10, telefoon 111696, Rotterdam: Jan Kruyffstraat 33 tel. 36769; Haarlem: Smedestraat 5, tel. 21543 en 21544; Eindhoven: Vestdijk 5, telefoon 2445: Hilversum: Emmastraat 12, tel. 9985: Maastricht: Stationsstraat 20, tel. 3013; Utrecht: Steenweg 37 tel. 10064. ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbet. f 6.65 p. kwart., i 2.25 p. mnd., 52 ct.p.w Losse nummers 13 cents. Directie: J. J. W. Boerrigter en mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Mr. W. A. M. van der Kallen en H. Baron var. Lamsweerde. DE TIJD DAGBLAD VOOR NEDERLAND DlEV KT MOV DROIT De prijs der advertentiën in de Tijdpers bedraagt 70 cent per m.m.- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Contracttarieven op aanvrage verkrijgbaar bij de administratie en bij de erkende advertentle- bureaux. Familieberichten 50 cents per m.m.-hoogte. Bewijsnummers 13 cents. De administratie behoudt zich het recht voor adver tentiën eventueel zonder opgaaf van redenen te weigeren. Wij reserve ren ons het recht brieven op advertentiën niet af te geven, indien wij daartoe gronden aanwezig achten. Niet afgehaalde of niet doorgezon den brieven worden een maand na ontvangst vernietigd. UITGAVE VAN DE N.V. DRUKKERIJ DE TIJD, AMSTERDAM-C. Postgiro 22884 - Gemeente-giro Amsterdam N. 665. (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer, die gistermiddag de eerste besprekingen opende over de nota der regering naar aanleiding van de watersnood, toonde daarbij een open oog voor het vele goede dat in de afgelopen dagen in Nederland door alle ellende heenbrak, terwijl van de andere kant menige opmerking werd gemaakt, die be wees, dat de Kamerleden, vooral de velen,-die de gebieden zelf bezocht hebben, zich terdege van alles rekenschap hebben gegeven. Hun opmerkingen waren in zeer veel gevallen constructief. Zy betroffen de mogelykheid tot reorganisatie van onze waterstaatkundige structuur en adviezen om tot projecten te komen, die van de nood een waterstaatkundige deugd zouden kunnen maken, zoals ook in 1916 is geschied, tóen de droogmaking van de Zuiderzee in belangryke mate door een watersnood gestimuleerd is. Zy hadden ook betrekking op de sociale en finan ciële maatregelen, die nodig zijn om tot een zo menselijk mogeiyke regeling te komen. De taak van het Rampenfonds Met een spreektijdbeperking van vijf tig minuten per fractie is de Kamer om half vier gestart, na een communistisch protest daarover naast zich neer te heb ben gelegd en na enige uren gebruikt te hebben om de nota, die vers van de persen der Staatsdrukkerij was geko men, door te lezen. Dit laatste was in die korte tijd mogelijk, want, zoals velen opmerkten, de nota heeft maar een zeer voorlopig karakter. Al werd de nota zeer gewaardeerd, er zullen heel wat meer détails moeten worden gepubli ceerd, wil de Kamer zich een goed oor deel kunnen vormen over alles wat er aan deze ramp en haar afwikkeling vastzit. Over veel was men het eens en me nige spreker zag duideiyk de zegen die de ramp bij alle ellende heeft gebracht: de eensgezindheid en de steeds weer gebleken grote energiebronnen, de of ferzin en de prachtige houding van militairen en burgers, overheid en par ticulieren bij het redden en evacueren. Ook de ministers en zelfs de Kamer voorzitter, de laatste in verband met zön radiotoespraken, werden met na druk in deze waarderende woorden be trokken. Als men het over één ding eens was dan was het wel over de noodzaak om de schade zo ruim mogelijk te vergoe den. Integrale schadevergoeding werd zelfs, zy het met enige reserve, omdat men de totale bedragen van de schade nog niet kent. in principe door bijna alle sprekers geëist. Daarbij werd erop gewezen, o.m. door de heer Weiter, dat de schadevergoeding ditmaal heel iets anders is dan die welke de oorlog meebracht. Toen een veel groter getroffen gebied en de alge mene materiële en geestelijke verliezen voor zeer grote groepen van ons volk, nu verliezen in slechts een deel van het land, waarvoor de anderen vanzelfspre kend .zullen opkomen. Van andere zij den werd gewaarschuwd tegen een te ingewikkeld ambtelijk apparaat, dat deze schade zou moeten regelen. Geen tientallen instanties erbij be trekken, adviseerde dr. Schouten (A.R.). die de heer Burger (P.v.d.A.) trachtte te winnen voor een plan, om zoveel mogelijk met vrijwillige offers te bly- ven doorgaan. „Zij zijn een zegen, die wettelyke regelingen nooit kunnen be reiken". De A.R.-spreker, die het penfonds op deze wyze ook voor i dan charitatieve doeleinden zou willen aanwenden hij noemde met name huisraadvergoeding was er zich van bewust dat de millioenen van dit fonds echter slechts een deel uitmaken van de vermoedelijke milliarden die voor de gehele afdoening van de schade nodig zullen zyn. Over de gedachte dat wij er met enige honderden millioenen afkomen, was dr. Schouten allang heen. Hij vroeg de regering om te voorkomen dat de Ka mer door dit alles echter lang in onze kerheid blijft ten aanzien van de finan ciële gevolgen van de ramp op het nog altijd in de lucht hangende complex van maatregelen ten aanzien van de indus trialisatie en de werkgelegenheid. De Zeeuw v. d. Feltz (C.H.) vroeg om een gunstiger fiscale regeling voor de ge troffenen dan destijds op de oorlogs slachtoffers werd toegepast. Een interessante beschouwing was die van mr. Oud, fractie-voorzitter der V.V.D., die zich bezighield met de staatsrechtelijke positie van de lagere organen in onze waterstaat. Wij moeten de structuur van de polderschappen niet veranderen, was zijn mening, daar zij eeuwenlang hun groot nut bewezen hebben. De opmerking bezorgde hem' een goedkeurend knikje van minister Algera. Wel zal er gereorganiseerd moeten worden, zoals dat ook geschied is na andere soortgelijke rampen. Mr, Oud herinnerde aan het totstandkomen van Hollands Noorderkwartier na de watersnood van 1916, waardoor de dijk- verzorging beter is geworden in een ge bied dat thans wel degelijk bedreigd werd, maar dat van de ramp bevrijd is gebleven. Als voorbeeld van een regeling, die verbetering behoeft, noemde mr. Oud de situatie in de Schielandse Polder, die nauwelijks aan een overstroming is ont komen. In tegenstelling tot het water schap Delfland worden hier de finan ciële lasten alleen door de ongebouwde eigendommen gedragen. Er zou volgens deze in dit soort problemen altijd sterk geïnteresseerde liberale staatsman ook een andere financiële verhouding moe ten komen tussen Rijk en waterschap pen. Het Rijk zal in de laatste enige zeggenschap moeten krijgen, waarbij zoveel mogelijk de autonomie van de waterschappen zou moeten blijven be houden. Over de vraag of men de ramp had kunnen voorzien, hebben vele Kamer leden mild geoordeeld. Niet natuur lijk de communisten, waarvan de heer Gortzak het zo gortig maakte, Generaal Naguib heeft gisteren te Cairo meegedeeld, dat de Raad van de Revo lutie, die „gedurende de overgangsperiode" in Egypte met de souvereiniteit zal worden bekleed, maatregelen zal nemen ter bescherming van de revolutie en het recht zal hebben ministers te benoemen en te ontslaan. In een grondwettelyke proclamatie worden de volgende algemene principes uiteengezet: De natie is de bron van alle macht. Alle Egyptenaren zijn voor de wet gelijk. Persoonlijke vrij heid en vrijheid van meningsuiting worden binnen de grenzen van de wet gewaar borgd. Het bezit en de beslotenheid van de woningen zijn voor de wet heilig. De vrijheid van godsdienst is onbeperkt voor zover zij geen inbreuk maakt op de openbare orde en goede zeden. De „Raad van de Revolutie" zal voortaan „congres" heten. Leden zijn: de dertien militairen, die tezamen het legercomité vormen en de ministers, uit hoofde van hun functie. De raad zal, als eerder gemeld, gedurende drie jaar fun geren als orgaan, waaraan het kabinet verantwoording schuldig is voor zijn be leid. Daarna zal volgens de woorden van generaal Naguib, „een volledig, demo cratisch bewind, dat gebaseerd wordt op de grondwet, en dat er voor zal zor gen dat wij allen een vrij en menswaar dig leven kunnen leiden, worden ge vormd." Generaal Naguib, die zowel voorzit ter van het legercomité als minister president zal zijn, zal de Egyptische souvereiniteit uitoefenen. Egypte blijft echter officieel een koninkrijk, onder het jonge prinsje Foead de Tweede, met prins Mohammed Abdel Moneim als re gent. Het „Congress" heeft het toezicht op de wetgeving. Het heeft het recht el ke minister verantwoording van zijn be leid te deen afleggen, Indien een minis ter niet langer het vertrouwen geniet van het militaire comité in het Con gress, moet hij aftreden. Premier gene raal Naguib heeft, als „leider der revo lutie", het recht ministers te benoemen of te ontslaan. Door de proclamatie der regering is 68 slachtoffers in Halsteren Volgens opgave van het. gemeentehuis te Halsteren zijn op het ogenblik in deze ge meente 68 slachtoffers van de watersnood geteld, van wie er 28 zijn geborgen. E* worden er nog 40 vermist. het bestaan en de bevoegdheid van hel legercomité, dat de staatsgreep uitvoer de waardoor koning Faroek werd af gezet en generaal Naguib de macht overnam, in de Egyptische grondwet erkend. dat hij het. Atlantisch Pact verant woordelijk stelde, .waaraan hij in één ruk het voorstel verbond om een par lementaire commissie van onderzoek in te stellen, die alle ambtenaren zou moeten horen. Mr. Oud, die hem zeer kapittelde over zijn verpolitiekte visie, was van oordeel dat de regering toch wel duidelijk dient te maken welke de menselijke tekortkomingen in het hele drama zijn geweest. Het gaat er niet om slachtoffers te maken, aldus mr. Oud, maar wel om ter lering pre cies te weten waar de fouten hebben gezeten. (Vervolg op pag. 3 eerste kolom) Terwijl gistermiddag onder enorme belangstelling in de Tweede Kamer een begin werd gemaakt met de beraadslagingen over de nota be treffende de Watersnood 1953, volgden drie ambtenaren van Rijkswaterstaat, wier namen gere geld in de debatten worden ge noemd, in een vertrek naast de vergaderzaal de besprekingen. Van links naar rechts ir. A. G. Mans, directeur-generaal van Rijkswater staat, ir. G. B. R. de Graaff, hoofd ingenieur en directeur Rijkswater staat, en ir. C. In 't Veld, hoofdin genieur en directeur Rijkswater staat, bij het bestuderen van een kaart van de stormvloed, waarop met. stokjes de hoogste waterstan den zijn aangegeven. Zij zijn belast met de voorbereidingen voor het herstellingswerk van ons dijken- systeem. Toespraken voor B.B.C. en Deense radio Ook gisteren heeft Z.K.H. Prins Bernhard een aantal plaatsen in het rampgebied bezocht. Nadat hij des morgens op Gilze-Rijen was geland is de Prins overgestapt in een hefschroef- vlïegtuig, waarmee hij achtereenvol gens is geland in Raamsdonk, Raams- donksveer en Nieuwendijk, Daarna ver trok de helicbpter over Sliedrecht naar Papendrecht en maakte landingen in Puttershoek, 's Gravendeel, Zuidland op Putten. Numansdorp, Strijen-Sas, Lage Zwaluwe en Hoge Zwaluwe. Van deze laatste plaats vertrok de Prins naar Ypenburg. Tijdens zijn bezoek aan deze plaatsen was het de Prins opgevallen, dat hem ditmaal geen lysten met verzoeken om benodigdheden overhandigd jverden, iets, wat tot dusver nog wel het geval is geweest. Van Ypenburg vertrok de Prins naar Den Haag, waar hy een vergadering van het Nationale Ram penfonds presideerde. Daarna sprak hij voor de B.B.C.de A.F.N. (American Forces Network) en de Deense radio. Zich voor evacué's uitgegeven Tot zes maanden veroordeeld De politierechter te Den Bosch heeft Dinsdagmiddag B. en H. uit Princenbeek veroordeeld tot zes maanden gevange nisstraf omdat zy zich bij een groot aan tal Brabantse boeren voor gcëvacueer- den hadden uitgegeven en om bijstand in hun nood hadden gevraagd. Toen er hier en daar om een legitimatie werd gevraagd heeft de vrouw van B., wier broer wel geëvacueerd was, daarvoor gezorgd. Zy werden Vrydag In de om geving van Reusel door de politie op heterdaad betrapt. Zowel de officier als de politierechter hekelden in scherpe bewoordingen het gedrag van deze beklaagden tegen wie de hoogst mogelijke straf voor dit ver grijp werd gevraagd en uitgesproken. De vrouw van B. werd wegens mede plichtigheid tot vier maanden veroor- deeld; alles met bevel tot onmiddellijke gevangenneming. Zij zullen zich later in Breda nog te verantwoorden hebben voor dezelfde vergrijpen in dit arron dissement gepleegd. Betreurenswaardig dat Schouwen- Duiveland niet direct grote aandacht heeft gehad (Van onze parlementaire redacteur) De minister-president, dr. W. Drees, heeft vanmiddag in de Tweede Kamer medegedeeld, dat een gefundeerde raming van de schade op het ogenblik nog niet mogelijk is. Hy kon echter wel een aanduiding geven van de orde van grootte, die hij op vermoedelijk rond één milliard stelde. Dr. Drees noemde dit een slag voor onze volkshuishouding, die echter te boven te komen is, al zal eensgezindheid nodig zijn om dit gezamenlijk te dragen. De mededeling, dat er 500.000 huizen verwoest zouden zijn, moest op een vergissing berusten, die in de buitenlandse pers is gekomen ver moedelijk omdat een telefoongesprek, dat spr. niet Amerika heeft gevoerd, verkeerd is verstaan. De minister-president zei, dat er nog geen financieringsplan is en dat er vermoedelijk wel rekening moet worden gehouden met een vermindering van de belastingopbrengst die nog te achten staat. Hy begon zijn rede met een felle aan val op de communisten en zei, dat hij zeer teleurgesteld was, dat de eensge zindheid waarvan het Nederlandse volk in zo hoge mate blijk*"heeft gegeven door het optreden van de communisten alleen verstoord is geworden. Hy ci teerde daarbij enkele uitlatingen, die de laatste dagen, zowel mondeling als schriftelijk uit de communistische hoek zyn gekomen. De zes communisten, die in de Kamer aanwezig waren, inter rumpeerden aanhoudend, maar dr. Drees ging rustig door niet citeren, waarbij hij o.a. de uitlating van Paul de Groot noemde: „We geloven niet aan de mens lievendheid van de Amerikaanse pest- generaals". En dat, aldus dr. Drees, terwyi Amerikaanse hulpmiddelen hon derden mensen het leven hebben gered. Over de wijze waarop in de nacht van Zaterdag op Zondag bij het eerste alarm is gereageerd, heeft de minister president medegedeeld dat hij tussen vier en 'zes uur onmiddellijk contact heeft opgenomen met het departement van Waterstaat en dat alle diensthoof den van de departementen die bij de eerste regeling waren betrokken present waren. Wel heeft het feit dat het Zon dag' was enige vertraging ten gevolge gehad maar deze is gering geweest Wat de situatie ter plaatse in noodgebieden betreft: aanstonds waren er op grote schaal waarschuwingen. De noodklokken hebben geluid en ook huis aan huis zijn de mensen op de hoogte gesteld. Maar zij hebben zich het ontzettende gevaar niet gereali seerd en hebben niet direct willen reageren op de zeer ernstige berich ten en met hun gezinnen onmiddellijk de noodgebieden willen verlaten. Het is ook voorgekomen dat zelfs dagen later de mensen nog niet weg wilden gaan. Reeds de eerste dag zyn er vele ver kenningsvluchten gemaakt. Dr. Drees noemde het betreurenswaardig SchouwenDuiveland niet aanstonds dezelfde aandacht heeft gehad als de andere gebieden. Maar de volgende dag van het vroegste ogenblik af is ook dit eiland als een der ernstigste noodge bieden gezien. De vier ministers die Zondag aanstonds naar de noodgebie den zijn vertrokken zijn in verschillen de richtingen gegaan. Dr. Beel zou via West-Brabant naar Zeeland trekken maar kon deze provincie toen al niet meer bereiken, omdat alle verbindingen aren uitgevallen. Dr. Drees richtte zich wederom tot de communisten toen hij een van hun op merkingen, als zouden veertig boten bij de Koninklijke Militaire Academie on- gebruik zijn blijven liggen, kwali ficeerde als een poging om alles wat er gebeurd is in een kwaad' dag licht te stellen. Deze veertig boten zijn bemand met cadetten bij Klundert, Fijnaart en Lage Zwaluwe aanstonds ingezet. De cadetten hebben in levens gevaar verkeerd. Wat betreft de hulpmiddelen ter be scherming deelde hy mede dat het ge bleken is dat de Amerikanen de heli copters, die zij ons ter beschikking hebben gesteld, wellicht blijvend zullen afstaan. De ducks, die hier zulk voor treffelijk werk hebben verricht, maken thans geen deel meer uit van de inven taris van 't opererende leger. Amerika beschikte er nog over en zij waren met Duits hulppersoneel Bemand. „Wanneer de Duitsers ons deze hulp verlenen, dan zie ik hen gaarne komen", aldus de minister- iresident, die zich daarbij wederom richtte tot de communisten, die ook op dit punt gisteren hun gal gespuwd hadden. De minister-president sprak nog over de grote diensten die de radio zendamateurs het land hebben bewe zen. Twintig posten hebben zij bezet, waarbij veertig amateurs waren inge schakeld die onder leiding van de P.T T. voortreffelijk werk hebben ver richt. Dr. Drees was zijn rede begonnen De directeur van het Pauselijk Hulp werk en voorzitter van de Internatio nale Caritas-conferentie, die zich Zon dag, Maandag en Dinsdag persoonlijk op de hoogte heeft gesteld van de si tuatie in ons land en van de hulp, welke de Katholieke Caritas in het buitenland zal kunnen verlenen, heeft, naar het KNP verneemt, Dinsdag zijn bevindin gen aan het bureau van de Internatio nale Caritas te Rome medegedeeld. Mgr. Baldelli heeft besprekingen ge voerd met leidende figuren uit het ka tholieke organisatieleven en met de minister voor Maatschappelyke Zorg, r van Thiel. Gebleken is, dat de grote stroom van goederen, weike in allerlei vormen uit het buitenland binnenkomt, zulk een omvang heeft aangenomen, dat het wel haast onmogelijk is geworden thans de gezinnen, die niet in hun woningen ver toeven, van het nodige te voorzien. Het staat bovendien vast, dat in veel grotere mate hulp nodig zal zijn op het ogen blik, dat de getroffen bevolking naar haar eigen woonplaatsen terugkeert. Bij de installatie van de gezinnen zal immers blijken, aan welke goederen de meeste behoefte bestaat. De kans is niet denkbeeldig, dat op het tijdstip, waarop de inrichting van de nieuwe woningen zal plaats vinden, goederen gemakkelijker uit het buitenland kun nen worden betrokken en met de in het buitenland bijeengebrachte fondsen kunnen worden bekostigd. Een plan om deze voorziening te re gelen, kan slechts worden gemaakt, na dat ook de Nederlandse regering zal hebben vastgesteld, wat precies door haar, en wat door de particuliere orga nisaties zal worden gedaan. Deze plan nen betreffen niet alleen personen, aar ook instellingen en haar gajiou- In dit verband ligt het voor de hand, dat mgr. Baldelli de internationale ka tholieke caritasverenigingen zal advise ren met grote kracht door te gaan met het inzamelen van gelden, doch met de verzending of aankoop van goederen te wachten tot de Nederlandse instanties hebben doen weten, welke concrete plannen voor de hulpverlening zijn ont worpen. Het Centraal Bureau voor de Statis tiek heeft een publicatie het licht doen zien met cyfers over het rampgebied in Zuid-West Nederland. Hierin zijn gegevens vermeld over direct getroffen gebieden of gemeenten, waarvan de cijfers uiteraard slechts bij benadering zijn verkregen. Van het totale rampgebied Zuid- West-Nederland, groot 358,097 H.A., werd direct getroffen 251,223 H.A. of 70,2 pet. Het gehele rampgebied is 11,1 pet. en de direct getroffen gemeenten 7,8 pet. van de totale oppervlakte land in Nederland. Van de bevolking in het rampgebied, dat 750,741 inwoners telt. zijn 580,814 personen woonachtig in het direct ge troffen gebied, dat is 77,4 pet. Het aan- woningen bedroeg in het rampgebied 1 Januari 1953 188,502, waarvan er 143,567 of 76,2 pet. in het direct getrof fen gebied stonden. Verenigde Staten President Eisen hower heeft gisteren het verzoek tot be noeming van Allen Dulles tot hoofd van de geheime dienst bij de senaat inge diend. Allan Dulles is een broer van de minister van Buitenlandse Zaken. met 'n algemeen woord van hulde voor de grote opoffering die allerwegen is betoond. Niet zal kunnen worden voorkomen, dat de ramp invloed heeft op de plan nen tot belastingverlaging. Dr. Drees was echter overtuigd, dat het bedrijfs leven niettemin zal moeten worden te gemoet gekomen. Wat de uitkeringen betreft zei dr. Drees dat vast staat dat ze op een een voudige richtlyn zullen worden geba seerd en dat het ook mogelyk zal zyn, meer te betalen dan destijds bij de oor logsschade. Hier ontstaat echter de moei lijkheid dat slachtoffers van de oorlogs schade zich ten achter gesteld kunnen gaan voelen by slachtoffers van de wa tersnood, waarover al klachten zyn bin nengekomen. Ten aanzien van de fiscale tegemoetkoming aan de getroffenen be hoeft men zich niet ongerust te maken. Volgens diplomatieke zegslieden te Londen verwacht Groot-Brittar.nië, dat Frankrijk weldra met een voorstel zal komen om de looptijd van het Atlan tisch Pact van 20 op 50 jaar te brengen- Het voorstel om het Atlantisch Pact te verlengen is door de France en Britse staatsleiders reeds informeel besproken. Tijdens de storm van een week geleden werd bij Papendrecht een zandbak door de kracht van de elementen over de dijk geslagen. Men slaagde erin de boot over de dijk te slepen en weer in de rivier te brengen. De dijk werd voorlopig weer hersteld. In Achthuizen op Overflakkee geraakte een F.ngelse helicopter in moeilijkheden en stortte neer. Het toestel kw.am gedeeltelijk in het water en op de dijk te recht en werd zwaar beschadigd. Bij het ongeluk vielen geen slachtoffers te betreuren Ambtenaren in Londen denken, dat het deze week tegelyk met een aantal andere voorstellen om het Europese legerverdrag voor het Paryse parle ment aanvaardbaar te maken in Londen besproken zal worden. Minister-presi dent René Mayer, de minister van Bui tenlandse Zaken, Georges Bidault, en de minister van Economische Zaken, Robert Buron, zullen morgen in Londen aankomen voor besprekingen met Britse staatslieden. Deze besprekingen gaan vooraf aan een bezoek van de Franse ministers aan president Eisenhower in Washington. Voor zover vastgesteld kan worden zou Groot-Brittannïë geen grote bezwa ren tegen een verlenging koesteren, mits het land niet voortdurend troepen in Europa gelegerd behoeft te houden en mits ook de Ver. Staten er accoord mee gaan. De Noord-Atlantische ver dragsorganisatie (N.A.T.O.) heeft een looptijd van nog 17 jaar. Zij kan alleen verlengd worden indien alle leden zich daarmede accoord verklaren. Frankrijk is van mening, dat o-m. deze waarborg van Britse en Amerikaanse steun dient te worden ontvangen, om het parlement er toe te kunnen bewegen het Europese Defensieverdrag te ratificeren. Verwachting tot Donderdagavond: Veel bewolking met plaatselijk »nige regen of sneeuw. Matige tot krachtig© en langs de Wadder.fcust tijdelyk harde Noordoosteiyke wind. Temperaturen om het vriespunt. Zon: 8.02—17.48. Maan: 7.19—15.41. HET WERELD- gedurende lange tijd te Londen gevoerde onderhandelingen over de stichting van een centraal- Afrikaanse federatie, waarvan Noord en Zuid-Rhodesia en Nyasaland deel zouden uitmaken, hebben aan het eind van de vorige week geleid tot de publi catie van een witboek, dat het defini tieve plan voor zulk een federatie bevat. Het plan zal in zijn geheel aangenomen of verworpen moeten worden. In Zuid- Rhodesia zal daarover voor het eind van de volgende maand gestemd worden door alle stemgerechtigden, d.w.z. alleen de blanken. Betuigen zij daarmee hun instemming, dan zal de Britse regering het fedératievoorstel voorleggen aan het parlement. Naar de mening van de in heemse bevolking is V niet gevraagd en voor zover deze be volking in staat is geweest haar mening desondanks tot uiting te brengen, is er geen acht op geslagen. Het lijkt enigszins raadselachtig, waar om de Britse regering, die de apart heidspolitiek in Zuid-Afrika veroor deelt en aan de Goudkust een zeer voor uitstrevende politiek voert, gericht op de snelle emancipatie van de negerbe volking, in Centraal Afrika een gedrags lijn volgt, die daarmee moeilijk te rij men valt De reden hiervan schuilt in het feit, dat Zuid-Rhodesia de volledige dominion-status wenst te verkrijgen, maar dat het op zichzelf te klein, te, zwak en niet rijk genoeg is om deze wens in vervulling te doen gaan. De voorgestelde federatie in Centraal-Afri ka, waarin Zuid-Rhodesia de leiding zou nemen, zou echter wél een volwaardig en gelijkberechtigd lid van de Common wealth kunnen worden, waardoor de Britse invloed in dat deel van Afrika ook in de toekomst verzekerd zou zijn. Het door de regering van Zuid-Rho desia gestelde alternatief is. dat dit land om economische redenen genood zaakt zou kunnen worden toe te treden tot de Unie van Zuid-Afrika. Dat zou de regering in Londen niet graag zien gebeuren en dat is dan ook bet motief, waarom het kabïnet-Churchill thans een zo gewillig oor leent aan de plei dooien. die door de eerste minister van Zuid-Rhodesia, Sir Godfrey Huggins. zijn gehouden ten gunste van een cen traal Afrikaanse federatie. In feite ech ter kan men in al het klaarblijkelijk niet serieus bedoelde gedreig met aan- sluiting bij de Zuid-Afrikaanse Unie niet veel meer zien dan een leugenach tige politieke manoeuvre. Het verba- - zingwekkende is, dut de Engelse rege ring er prompt voor bezweken is. Een ander motief, dat vóór federatie zou pleiten, n.l. dat alleen op deze wijze de drie betrokken landen voldoende ka pitaal kunnen aantrekken om een snelle economische ontwikkeling moge lijk te maken, klinkt al even weinig overtuigend. Economische samenwer king en ontwikkeling is niet volstrekt afhankelijk van politieke eenheid, zeker niet in centraal Afrika, waar de blanke bevolking vrijwel uitsluitend uit Engel sen bestaat en waar men niet kan spreken van nationale tegenstellingen zoals in Europa. En anders wordt het trouwens onbegrijpelijk, waarom de Engelsen zich in Europa zulke onver zoenlijke tegenstanders tonen van fede ratie. De zaak is. dat men in centraal Afrika opzettelijk samenwerking af wijst om meer klem te kunnen bijzetten aan de eis tot het stichten van een fe deratie. En die federatie wenst men om een politieke reden, die merkwaardig genoeg ofwel verzwegen wordt of om geven met een rookgordijn van vage beweringen. Die reden is geen andere dan die, welke in Zuid-Afrika de rassenpolitiek van dr. Malan inspireert, n.l. de vrees van de blanke kolonisten voor de maat schappelijke en politieke emancipatie van de inheemse .bevolking. In een tijd. waarin het koloniale systeem in snel tempo overal ter wereld aan het ver dwijnen is, zyn betrekkelijk kleine groepen blanken, die van dit systeem alle vruchten geplukt hebben, er op uit om hun bevoorrechte, alleen op macht berustende positie te redden en te bestendigen. De ontwerpers van het plan voor een centraal Afrikaanse federatie gaan wel iswaar niet zover, dat zij de „apartheid" proclameren, zij beperken er zich voor lopig toe de uiterst geringe rechten, die de negers zich onder het Britse kolo niale systeem hebben verworven, te be vriezen. Klaarblijkelijk is het evenwel niet de bedoeling, die rechten in de toe komst uit te breiden. Daarentegen ope nen de federatie-plannen, zoals zij thans luiden, op zijn minst de mogelijkheid, dat die rechten na verloop van tien jaar beperkt zullen worden. De verklaring van de Zuid-Rhode- siaanse premier, gepubliceerd in het laatste nummer van de „Sunday Times", dat hij persoonlijk niet veel waarde hecht aan de termen in de grondwet, die de rechten van de inboorlingen moeten waarborgen, klinkt niet bijzon der geruststellend. Sir Godfrey laat er weliswaar op volgen, dat het voor hem alleen aankomt op de geest, waarin de grondwet is uitgewerkt, doch juist op dit punt bestaat er alle reden tot twij fel. Het verzet van de blanken in Zuid-Rhodesia tegen de federatieplannen is immers juist gegrond op hun over tuiging, dat daarin te veel rechten wor den toegekend aan de negers! Als dat de geest is, waarin de grondwet voor de centraal Afrikaanse federatie wordt geïnterpreteerd, houdt men zijn hart vast voor de toepassing ervan in de practijk, Wanneer in deze geest, tegen de zin der inheemse bevolking en ondanks haar nadrukkelijk protest, de stichting van de centraal Afrikaanse federatie wordt doorgezet, kan men er slechts onheil van verwachten. Niet alleen in centraal Afrika, maar ook elders in dit werelddeel, waar men wel de indruk moet krijgen, dat de blanken een dub belzinnige politiek voeren en als het er op aan komt niet bereid zijn de men selijke rechten van de inheemsen te er kennen en te ontzien. Terecht heeft dan ook „The Observer" in een fel en verontwaardigd hoofdartikel geconclu deerd: „Zij die federatie bepleiten moe ten ook bepleiten, dat deze federatie zal worden opgelegd aan de tegenstrevende Afrikanen, d.w.z. zij moeten een poli tiek van dwang aanbevelen. Het is van belang zich dit te realiseren en te be seffen dat zij, en niet de Afrikanen, ver antwoordelijk zullen zijn voor het ge weld. indien centraal Afrika het toneel van geweld zou worden:"

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1