Stand
diik<
ana van zaKen aan cujKen en
polders in de Hoeksche Waart!
Zuid-Beijerland werkt om
liet water te lozen
Strijen werkt hard om slagen
te Loven te komen
NIEUWSBLAD VOOR DE HOEKSCHE WAARD EN IJSELMONDE
Woensdag II Februari 1953
De bemoeienissen van het Waterschap De Hoeksch
Waard zijn od het ogenblik in twee delen te splitsen.
Ten eerste het herstelwerk, ten tweede het verwijderen
van het inundatiewater. Beide onderwerpen zijn van
evenveel belang en worden dan ook gelijktijdig en
krachtig behandeld en belangrijk is de steun, die daar
bij wordt ondervonden van de Technische Dienst van
de Provinciale Waterstaat.
Terwijl het definitieve herstel
van'de ongebroken dijken van de
haven van Piershil tot Heinenoord
reeds aanmerkelijk vordert, wordt
de buitendijk van de buitengron
den vóór de Oost- en West Zomer
landen dicht gemaakt, hetgeen
van veel belang is, voor de vrij
making- van de Boonsweg.
Tussen Puttershoek en 's-Gra-
vcndeel worden alle krachten in
gespannen om de buitenkant dicht
te krijgen ter -bevordering van de
afsluiting en lozing van het water
uit Nieuw Bonaventura. Tot de
grens van Strijen, aan de zuid
kant van het eiland, zal de Firma
Blankevoort haar krachten inzet
ten. Omtrent enige onderdelen zijn
reeds opdrachten verleend. Van de
grens van Strijen tot die van Zuid-
Beijerland voert de Ambachts
heerlijkheid Cromstryen herstel-
werken uit, die voor zover zij de
hoofdwaterkering van het eiland
betreffen in samenwerking met en
onder toezicht van het Water
schap zullen geschieden. De ga
ten in de Nieuwendijk zullen dooi
de Aannemersfirma Zaanen en
Van der Stoep worden hersteld,
terwijl tenslotte het gat in het
Nieuwedijkje, waardoor Klein
Piersliil is overstroomd, wordt ge
dicht door de Ned. Heide Mij.
Inmiddels wordt de nodige aan
dacht gewijd aan het afvoeren
van het inundatiewater uit de
overstroomde gebieden. In het al
gemeen wordt de gelegenheid tol
natuurlijke lozing tot op het uiter
ste benut, waarby echter dient te
worden voorkomen dat de dage
lijkse vloedstand, ook wanneer die,
door wind opgejaagd, hoger dan
normaal zou zijn, het water weer
naar binnen jaagt, Behalve door
de sluizen wordt in menig geval
door de reeds herstelde polderge
malen en, waar mogelijk met nood-
installaties van pompen het water
naar buiten gebracht. Er zijn in
ons eiland veel urgente situaties.
Rondgaande, treffen we in de eer
ste plaats de dringende noodzake
lijkheid van droogmaking van de
Zomerlanden. Door deze polder
loopt de weg van de Blaakschedijk
naar de Barendrechtse brug. Het
herstel van de rechtstreekse ver
binding met IJsselmonde en Rot
terdam is een primaire behoefte,
temeer daar de route over het
Nieuw-Beijerlandse veer via He
kelingen en Spijkenisse niet bere
kend is op het verkeer, dat zij
thans krijgt te verwerken. Terwijl
de natuurlijke lozing1 daar niet on
beduidend is, wist men met
voortvarendheid het gemaal te
Kuipcrsveer weer in actie te krij
gen. Om het proces te versnellen
zijn echter nog reserve-pompen
nodig.
Van minstens even zoveel ge
wicht is de droogmaking van
Nieuw-Bonaventura. Op het ogen
blik wordt daar, mede dank zij de
aanwezigheid van de Ahoy, met
een capaciteit van ongeveer 1500
m3 per minuut geloosd. Het water
langs de Oud-Bonaventurasedijk
is dan in de laatste dagen ook be
langrijk gevallen, zódat de bedrei
ging van Strijen en Cillaarshoek
wel als opgeheven mag worden
beschouwd. In het Zuiden treedt
de schutsluis te Strijensas als een
machtig lozings-instrument op,
waardoor de via de Strijense ha
ven lozende polders hun overtollig
water spuien. Ook hier, en met
name bij de polder het Land van
Es, moet mechanische hulp bijge
steld worden.
Het waterpeil in de Numanspol-
der en in de Eendragtspolder is
eveneens, door natuurlijke lozing-
sterk gedaald. Een voordeel van
het zakken van de waterspiegel in
het algemeen is wel, dat de bema-
lings-installaties bereikbaar wor
den, waardoor het mogelijk is,
stappen te nemen om deze zo vlug-
mogelijk weer in functie te bren
gen. Zo hoopt men snel weer over
het electrische gemaal te Nu-
mansdorp en dat van de polder
Den Hitsert aan de Nieuwendijk te
beschikken, die beide grote capa
citeiten hebben. In dit verband
mag- met lof gewaagd worden van
de prestaties van het Dordtse
G.E.B., dat alles in het werk ge
steld heeft om de stroom-toevoer
zo vlug mogelijk te herstellen.
Van groot belang is, dat door de
droogmaking van de Numanspol-
der de weg naar Numansdorp vrij
komt. Ook in het Westen is de lo
zing van veel belang voor het vrij
maken van wegen. Terwijl de Ou
de Korendijk al vlug weer over
haar bemaling beschikte en dooi
de ongebroken toestand der dyken
de gelegenheid hoeft zich zelf
droog te malen, zij het dan ook,
dat ter bespoediging van het pro
ces een hulp-installatie nog assi
stentie zal moeten verlenen, blijft
de toestand van de tijdelijke om
legging van de toegang tot Gouds
waard ernstige zorgen baren, die
slechts kunnen worden opgeheven,
wanneer het z.g. Korte Wegje
droog komt. Daarom moet ook de
Oost- en Molenpolder ten spoedig
ste van het water worden bevrijd.
Mede daarom is een snelle droog
legging van de Oude Korendijk
van zoveel belang. Immers, wan
neer dit bereikt is, zal de Oost- er
Molenpolder via de duiker in de
Molendijk met de Korendijk in
verbinding gesteld kunnen worden
Hoewel het water thans nog via
liet gat in de dijk bij het Hoge
Dijkje afstroomt, zal daaraan, bij
daling van de waterstand in de
Oost- en Molenpolder tenslotte
een einde komen, zodat die duiker
dan de enige uitweg zal blijken.
Ook de zgn. „drasse" polders
hebben de volle aandacht. Groot-
Zuid-Beyerland. Groot- en Nieuw
Cromstrijen, Het. Oudeland van
Strijen en Oud Bonaventura, en
Moerkerken, hebben last van over
tollig water en zijn voor een groot
deel van hun normale uitwaterin
gen afgesneden door dat hun af
voerende 'watergangen naar en
door geïnundeerde polders lopen.
In sommige van deze polders
baart de stijgende waterstand veel
zorg. Nieuw Cromstrijen is volle
dig blank komen te staan en zeifs
iii het hoge deel van het Oudeland
dreigt het water de Hoekseweg te
overstromen.
Met het afvloeien van het water
worden hun posities beter, doch
ook hier worden pompen en hevels
tewerk gesteld om het overlast
gevende water te spuien. Een uit
zonderlijke positie neemt Moer
kerken in. Deze polder loost op de
Binnenmaas, doch het spuien
daarheen is thans niet mogelijk,
omdat de waterstand in de Bin
nenmaas hoog is wijl „de sluis te
Puttershoek slechts bij zeer lage
buitenwaterstanden lost. Men
tracht hier in te voorzien door de
lozing te Puttershoek met .hulpin
stallaties te verbeteren. Niet al
leen zou -Moerkerken daardoor
van een ernstige bedreiging wor
den verlost, maar tevens zou kun
nen worden voorkomen, dat de'
droge" Sint Anthonypolder en
Het Munnikenland van Westmaas
dras zouden worden, doordat zij
het hemelwater, dat in hun gebie
den valt, niet kunnen afvoeren.
De polder Het Oudeland zal, zo
lang zij niet de gelegenheid heeft
haar grote gemalen „Ovcrwater"
effectief te benutten, met pomp-
installaties lossen in Het AVest-
maas Nieuwland en in het Land
ran Es. Klein Zuid-Beijerland en
Klein Cromstrijen verkeren ook in
die moeilijkheid. Zolang deze pol
ders hun normale afvoerwegen
niet ter beschikking hebben zullen
zij trachten, via droge polders, die
over hun volle bemalingscapaci
teit beschikken, het hemelwater
te lossen. Klein Zuid-Beijerland
hevelt nu bij het gehucht Zuid
zijde in de Nieuw-Beyerlandse
kreek en Klein Cromstrijen zal,
indien dit mogelijk zal blijken, bij
de „Hutten" een uitweg zoeken in
de Oud-Beijerlandse kreek.
Het zijn alle vraagstukken,
waarvan de oplossing veel hoofd
brekens heeft gekost en nog kos
ten zal. Niet alleen beschikt men
met onbeperkt over in bepaalde
omstandigheden passende pomp-
instaliaties, maar levens moet
worden nagegaan of bij het kiezen
van uitwegen, niet teweegge
bracht wordt, dat zout water in
„zoete" polders wordt gebracht.
Een apart probleem vormt de
Trek dam. Daarin bevindt zich de
installatie van de Kilwaterleiding
die, met het oog op de drinkwa
tervoorziening weer zo snel moge
lijk in functie dient te komen. Ge
lukkig was de Oud-Beijerlandse
waterleiding reeds 's Maandags
avonds na de ramp weer in vol he-
p/i$ up m mi el a
In de keel beginnen enkele der
gevaarlijkste aandoeningen.
Neem bij de geringste
klacht, zoals kriebel,
heesheid of gezwollenheid
l„VS< de snelwerkende
akker's
(Adv. - fng. Med.)
dvyf, zodat door tankwagens
drinkwater kon worden vervoerd
naar alle gemeenten, doch wan
neer de Kilwaterleiding weer zal
werken, zou dc overbelasting van
de Oud-Beijerlandse waterleiding
kunnen verminderen en tenslotte
opgeheven kunnen worden, cn het
verkeer kunnen worden ontlast
van het watertransporl. Er wor
den middelen beraamd, die een
snelle droogmaking van de Trek-
dam beogen. Reeds met ingang
van Woensdag zullen ze tol uit
voering komen.
Uit deze globale opsomming-
moge blijken hoe veel en verschil
lend de problemen zijn, waarvoor
het Waterschapsbestuur zich ge
steld ziet. Dank zij de voortreffe
lijke cn kundige hulp, die het
daarbij geniet van de Technsche
Dienst, die, onder leiding van Ir.
Hanskamp onvermoeid en onver-
droten telkens adviseert in de on
ophoudelijk opduikende vraag
stukken en dank zij de prachtige
samenwerking met. de burgerlijke
overheid loopt alles naar wens. Al
zijn er ook nu en dan tegenspoe
den, toch zijn allen ervan over
tuigd, dat deze slechts opdoemen
om te worden overwonnen. Allen
spannen zich in om in de kortst
mogelijke tyd, de Hoeksche Waard
weer de Hoeksche Waard te ma
ken,en wanneer we het tot nu toe
bereikte als maatstaf mogen ne
men, cn hoge vloeden ons in do
naaste toekomst bespaard mogen
blijven, dan is er alle reden om te
verwachten, dat- het zal gelukken.
Hieronder volgen nog eykele
dag-rapporten, die het Water
schap „De Hoeksche Waard" heeft
uitgegeven
Aan de Heer Commissaris dei-
Koningin in de Prov. Zuid-Hol-
land en Gedeputeerde Schilthuis
te 's-Gravenhage.
Verslag toestand Hoeksche
Waard Zaterdagavond 7 Febr. '53
7 uur.
Toestand- dijk Puttershoek-
Strijen verbetert langzaam doch
blijft nog wel zorg baren.
De laatste IS uur is de water
stand in Nieuw-Bonaventura 7,8
cm. gezakt.
Toestand overige dijken blijft
bevredigend.
In de meeste geïnundeerde pol
ders blijft het waterpeil dalen.
Wegverbinding met Goudswaard
blijft slecht.
Mogelijkheid niet uitgesloten
dat het gemaal van de- Polder Den
Hitsert aan de Nieuwendijk begin
volgende week in bedrijf kan wor
den gesteld.
Afvoer van dood vee nadert de
voltooiing.
Verschillende gemeenten heb
ben door aankoppeling aan water
leidingnet van Oud-Beijerland
thans weer drinkwater.
Electric-iteitsvoorziening weder
om uitgebreid.
Op Zondag wordt geen arbeid
verricht dan alleen indien strikt
noodzakelijk.
Dijkgraaf van het Waterschap
de Hoekscha AVaard deelt mede,
dat de duck met rupsen nog niet
is gearriveerd.
Burgemeesters en
AVaterschapsbestuurdéx-s
in de Hoeksche Waard
Klaaswaal, 8 Febr. 1953, 0.30 u.
Verslag toestand Hoeksche
AVaard op Maandagochtend 9 Fe-
bx-uari 1953, 10 uur.
Algemene toestand van dijken
bevredigend. Sinds 5 Febr. is hel;
water m Nieuw-Bonaventura 32
cm gezakt.
Opdracht gegeven aan Fa. D.
Blankevoort to Bloemendaal. tot
dichten van gaten hoofdwaterke-
ring Puttershoek Groot Konink
rijk - 's-Gravendecl - Mariapolder-
Strijen Sas tot Cromstryen.
Woensdag a.s. wordt met het
werk aangevangen.
Op verschillende plaatsen bezig
hevelleidingen en pompen te stel
len en in bedrijf te brengen.
Zondag 8 Febr. bracht Gedepu
teerde Schilthuis een bezoek aan
ons eiland en woonde de kerk
dienst te Oud-Beijerland bij. Dit
bewys van medeleven wordt hoge
lijk cp prys gesteld.
Duck ontvangen, waarvoor har
telijk dank.
Mobilofooninstallatie van Gem.
Politie te Amsterdam vertrokken
van ons eiland. Zeer erkentelijk
voor de' vele uitstekende diensten
aan onze .Centraalpost bewezen.
Burgemeesters en
W a to i'seh a psbestiiuvder s
in d? Hoeksche Waard.
Klaaswaal, 9 Februari 1953.
Prins Bcrnliard in
f' loeksrhe Waait!
Z.K.H. Prins Bernhard heeft
gisteren de Hoeksche Waard be
zocht waar hij zich in verschillen
de gemeenten, o.a. 's-Gravendeel
en Puttershoek liet voorlichten
over de ramp en de herstelwerk
zaamheden. De Prins reisde per
helicopter.
IN ZEELAND «5 MILL.
SSHA AAN HOEVEN
De schade aan boerderijen in
Zeeland wordt voorlopig geschat
op 45 millioen gulden. De schade
aan woningen raamt men op 25
millioen. Deze globale cijfers
heeft de provinciale griffie in
Middelburg verstrekt aan de mi
nister van wederopbouw en volks
huisvesting, toen deze een bezoek
aan Zeeland bracht.
In tic Eenclrag't
gemiddeld 24
In Zuid-Beijerland is deze weck
met kracht een aanvang gemaakt
met liet dichtmaken van de in do
hoofdwaterkering voor de Een
dragtspolder geslagen gaten-
Wanneer deze werkzaamheden
zullen zyn verricht, behoeft de
z.g. zomerkade niet meer als eer
ste en tweede waterkerende dijk
te fungeren.
Dc polder de Eendragt lpost op
het ogenblik liel; water door fde
gaten in de dijk. Men treft echter
alle maatregelen, het waterge-
niaal aan de Nieuwendijk in orde
te maken. Het water in de Een
dragtspolder zakt elk etmaal plm.
24 cm.
Met. het leegpompen vaiv'dè pol
der Groot Zuid-Beijerland is reeds
begonnen. Dank zij het buitenge
woon harde werken bij de dorps-
sluis gedurende de eerste dagen
van de ramp, is bereikt, dat in
deze polder betrekkelijk weinig
water is gekomen. Het aanwezige
water is voor het grootste gedeel
te afgesa.kt tot onder de Zuidzij
de, vanwaar het zal worden over
geheveld in de polder N.ieuw-
Beijerland.
De Groot Zuid-Bcyerlandse dijk
is thans in zoverre hersteld, dat
voor een doorbraak van het water
geen directe vrees meer behoeft
te bestaan. De versterking is
voornamelijk geschied met zakken
grond, welke onvermoeid werden
aangevoerd van land, gelegen by
de hofsteden van de landbouwers
J. Vink en Aclr. de Bruijne.
De opruiming van de cadavers
onder het Zwartsluisje is vol
tooid. Momenteel wordt hard ge
werkt aan de verwijdering van
het verdronken vee onder de Bui
tendijk. O.m. in verband met het
dalen van het waterpeil ontmoe
ten deze werkzaamheden veel
moeilijkheden, tengevolge waar
van de uitvoering van dit urgente
werk wordt geremd.
De vrijwillige brandweer ver
richt nuttig werk. Op velerlei
terrein wordt door de manschap
pen aan voorkoming van de uit
breiding van de ramp, c.q. herstel
van aangebrachte schade ge
werkt. Enige woningen, welke ge
deeltelijk onder water hebben ge
staan en thans weer droog zijn
gekomen, zijn schoongeschoten,
met behulp van de motorbrand-
spuit. In de woning van de heer
L. Vos aan de Dorpsstraat moest
in dc nacht van 7 op 8 Februari
worden ingegrepen, voor het blus
sen van een schoorsteenbrand.
Daaf vele.evacué's zich ter ver
krijging van onderdak aanmeld
den ten gemeentehuize, moest het
college,van B. en AAr. op eigenaren
van grote woningen een beroep
doen. Vele getroffenen konden
worden geholpen. Ook de hulpver
lening door het verstrekken van
kleding en dekking aan hen, die
alles of bijna alles door de ramp
verloren, is met succes ter hand
genomen. Vele goederen zijn ont
vangen via het Rode Kruis te
's-Gravenhage. Het verkregene is
opgeslagen in dc zaal der Ned.
Hcrv. Diaconie en in een tweetal
woonhuizen. Van hieruit vindt de
distribuëring plaats o. 1. v. de
heer H. Rcdert, hoofd der Chr.
school alhier.
De drinkwater- en voedselvoor
ziening loopt uitstekend. Het cen
trale punt is het gemeentehuis,
waar door velen onvermoeid
wordt gewerkt aan allerlei werk
zaamheden de ramp betreffende.
Tenslotte moet worden gewezen
zakt liet water
cm. per etmaal
op het uitstekende werk, verricht
door leidinggevende personen en
uitvoerders bij de polder, tot Zon
dag 1.1., in het byzonder wat be
treft de versterking van de Groot
Zuid-Beijerlandse dijk.
Hoewel rustiger dan vorige
week zal ongetwijfeld ook deze
weck nog veel werk moeten wor
den verzet.
Persoonlijke slachtoffers zijn er
in deze gemeente niet te betreu
ren. De materiële schade is echter
zeer groot, vooral op liet. eiland
Tiengemeten en aan de Nicuwcn-
dyk.
Tiengemeten
AVillemstad, zelf ge.troffen door
de watervloed, heeft zich belast
met de verzorging van de 5 a 6
landbouwers, die nog op het ei
land Tiengemeten vertoeven. Voor
de luilp van AVillemstad leefden
deze boeren geheel geïsoleerd,
zelfs radio-verbinding ontbreekt.
D? boeren zijn in drie groepen
over het eiland verdeeld. Zij wor
den van AVillemstad uit per boot
van de noodzakelijke levensbe
hoeften voorzien. Boten uit AVil
lemstad hebben dezer dagen ook
alle cadavers op het eiland gebor
gen.
Stop dat branden
op Uw maag!
Neem 'n paar Rennies.
i een pak Rennies in huis ia
t u.ndend maagzuur eigenlijk geen
probleem meer. Nog vóór het
urandsa begint, kunt ge dt pijn
zangen. Eén of twee Rennies
laten smelten op de tong dat is
alles. Rennies zijn één voor één
hygiënisch verpakt; ze smaken
Jekker en fris.
(Adv.)
BEKENDMAKING
Overleg tussen de burge
meesters van Oud-Beijer
land, Zuidland en Spijkenis
se heeft tot gevolg gehad,
dat de Spijkenisser brug
gepasseerd mag worden
voor dringend zakenbe-
zoek, ziekenvervoer en
noodzakelijke transporten.
jHet verkeer wordt thans
niet meer over de Schen-
keldijk geleid, maar over
het met rijplaten bedekte
'zandbed voor de nieuwe
weg, die moet aansluiten
op het Nieuw-Beijerlandse
veer.
Strijen gaat
een „Ramplioek
schrijven
Voor liet vastleggen van reuen
en gegevens betreffende de dooi
de ramp getroffen gemeente Strij
en hebben enige personen uit. deze
gemeente besloten de geschiedenis
op schrift te stellen.
De medewerking daartoe wordt
door ieder ingeroepen. Men dient
er rekening mede te houden dat
alle gegevens, een ooggetuige ver
slag dienen te vormen, dus deze
gegevens moeten niet gebaseerd
zijn op wat „men hoorde of veron
derstelde". Van veel belang is in
deze o.a. het moment van eerste
berichtgeving, het tijdstip van ie
dere dijkbreuk, ervaringen, moei
lijkheden, reddingen, betoonde
moed enz.
Een zakelijk kort overzicht van
wetenswaardigheden, welke alle
aan de juistheid getoetst moeten
kunnen-worden, gelieve ieder met
adres en eventueel evacuatie
adres te zenden aan de Secretaris
J. P. Kruithof, Kerkstraat 15 te
Strijen.
AAN DE LEZERS
5n de Heeksche Waard en op Pul-ten en Westelijk
BJselmende hebben wij ons nummer van Zaterdag
gratis verspreid. Wij hebben daarbij getracht zo
veel mogelijk van onze abonnees te bereiken, maar
het is niet uitgesloten, dat een aantal van onze lezers
dit nummer niet heeft ontvangen. Wij zullen dezulken,
indien zij ons daar om verzoeken, alsnog een nummer
van 7 Februari toezenden.
Nogmaals verzoeken wij onze abonnees, die geëva
cueerd zijn, ons hun eude en nieuwe adres ©p te geven.
Tot onze correspondenten en medewerkers richten wij
het herhaald verzoek zich met ons in verbinding te
stellen.
DIRECTIE EN REDACTIE.
Schuringsedijk
Nieuwe
en
en dijk van Oude
Klem hersteld
In Stryen wordt hard gewerkt
om de gevolgen van tie overstro
mingsramp te boven te komen.
Door goede samenwerking en or
ganisatie konden reeds verschei
dene verbeteringen genoteerd
worden.
Door de overstromingsramp zijn
ook vele binnendijken bezweken
De gaten in de beschenningsdij!.
Oude en Nieuwe Klem zijn ge
dicht: ook de vernielingen aan de
Schuringsedijk zijn hersteld. Do
huizen en boerderijen die in het
water staan, hebben in do nacht
van Woensdag op Donderdag zeer
veel te lijden gehad van de flinke
golfslag'. Vele woningen staan op
instorten.
De mensen van de marine doe.
uitstekend werk met de berging
van cadavers door middel van mo
torboten. Ook levend vee werd op
uitstekende wijze uit soms drie of
vier dagen onder water staande
boerderijen gehaald, waarbij ver
scheidene malen grote gaten i.i
de daken moesten worden gr -
maakt.
De voorziening van levensmid
delen is weer uitstekend, dank zij
de geweldige hulp van dc groot
handel uit Oud-Beijerland en uc
door de gemeente getroffen maat
regelen. De distributie kon reeds
Woensdag worden opgeheven. De
door het. Rode Kruis uitgereikte
levensmiddelen-pakketten droegen
ook bjj tol verbetering van de si
tuatie.
Hoewel de gasvoorziening ge
stagneerd is. waarborgt een goede
petroleumaanvoer voldoende kook
gelegenheid. Sinds Donderdag is
Strijen ook weer voorzien van
electriciteit. De drinkwatervoor
ziening wordt heel goed verzorgd
door middel van de tankwagen
van de gemeente.
Mede door prima samenwerking
van de bakkers, heeft niemand
zonder brood behoeven te zitten.
Allen, die daarvoor in aanmerking
kwamen, konden in zoverre aan
kleding worden geholpen, dat zij
op dit punt uit de ergste nood zijn.
Ernstig rekening houdende met
de mogelijkheid van een epidemie,
werd met ingang van Maandag
j.l. een begin gemaakt met inen
ting, die plaats vindt in gebouw
Savatori. Door verschillende per
sonen is deze inenting aanbevolen,
o.a. door B. en W., de dokters, de
drie predikanten en de heren J.
Baars, notaris, A. E. J. Noorian-
der, kassier, en D, J. Wykniet, ge
meente-secretaris.
