De herdenkingstentoonstelling van Vincent van Gogh 50 Jaar geleden I WEK DE GAL IN UW LEVER OP Clara Haskil IIMsi Medeleven Italiaanse jeugd blanken ktuhtomi HET VADERLAND 2 JINSDAG 10 FEBRUARI 1953 Een gemiste kans: o V einig buitenlandse werken komen naar Den Haag Toen begin vorig jaar hier ter stede liet plan rijpte een omvangrijke en waardige tentoonstelling te organiseren ter herdenking van Vincent van Gogfas geboorte op 30 Maart 1853, gingen de gedachten allereerst uit naar een expositie van werken uit buitenlands bezit, aangevuld met Neder landse stukken. Deze tentoonstelling had enorme belangstelling kunnen trekken. De belangrijke buitenlandse Van Goglis zijn namelijk over tal van landen, musea en particuliere verzamelingen verspreid; de meeste zijn nooit (sommige lang geleden) in ons land geëxposeerd en ook de bui tenlander beeft ze nooit in groten getale bijeen gezien. De zeer hoge kosten der expositie zouden door een eindeloze stroom van bezoekers zijn ver goed en einde Maart aangevangen, bad de tentoonstelling tot einde Juni kunnen duren, d.w.z. dat zij gedeeltelijk was samengevallen met het Holland Festival. Nederianri 7df rv^-n I Naar wij' heeft dót tweede tweT^J v=^ rJSnpkm niet gevoerd tot het resultaat dat twee grote Van Goglh verzamelingen: die - - van het Rijksmuseum op de Hoge Veluwe en de lijk Museum te Amsterdam onderge brachte van ir V. W, van Gogh In be tekenis overtreffen deze beide Neder landse verzamelingen gemakkelijk elk buitenlands bezit. Maar zij zijn welbe kend ten onzent en door tentoonstellin gen elders, ook in vele plaatsen in het buitenland Het oorspronkelijke Haagse plan is niet doorgegaan, daar het later door kruist werd door een op zichzelf aan lokkelijk voorstel, uitgaande ven Am sterdam en de Hoge Veluwe, om nu eenu al de belangrijkste werken van de meester in één enkele expositie samen te brengen. Expositie derhalve, die het essentieeiste van de beide Nederlandse verzamelingen èn de gewichtigste stuk ken uit het buitenland zou omvatten. Het ligt voor de hand, dat Den Haag op dit voorstel is ingegaan. De bedoe ling was immers T7an Gogh te eren op de meest representatieve wijze, hetgeen pas in het kader van dit voorstel vol ledig realiseerbaar scheen. EET VADERLAND 10 Februari 1903 Gisteren heeft .de afdeeling tramperso neel van de Haagsche afdeeling der Ver- eeniging voor Spoor- en Tramwegperso neel een onderhoud gehad over lotsver betering met den directeur der Haagsche Tramwegmaatschappij den heer Van Stipriaan Luiscius waarbij ook tegen woordig was de conducteur Van der Plaat, voorzitter van de Veree'niging van Haagsche Trambeambten. Naar wij vernemen heeft deze conferentie geleid tot een voor het personeel volkomen bevredigende oplossing. r, had mogen verwachten; en wel om- f f ^U"]er I de samenstellers der expositie klaar- net £>tede-1 blij kei ijk de overtuiging zijn toegedaan. dat Nederland nagenoeg allee en het buitenland nagenoeg niets aan belang rijks Van Goghs bezit. In elk geval staan, na vele besprekingen en tijdver lies, slechts een gering aantal buiten landse werken op de vastgestelde lijst. Vaste toezeggingen heeft men nog maan in een paar gevallen. Tijd voor nieuwe gewijzigde aanvragen. bij weigering van werken waar om verzooht is, zal er misschien niet meer zijn. In de praktijk komt het dus neer op een tentoonstelling van de beide overbekende Nederlandse verzame lingen in onderlinge combine?' (deze combinatie is geen novum aangevuld met enige niet vaak r toonde werken uit kleinere partic liere collecties in ons land en met een handvol buitenlandse stukken. Uit Amerika, waarheen tal van be langrijke schilderijen uit Nederland, Engeland, Duitsland en andere lan den in de loop van de laatste tien jaren verhuisden, komt misschien één schilderij. Evenzo één uit Duitsland. Voorts enkele uit Zwit serland en hopelijk uit Frankrijk, De tentoonstelling zal veel schoons, maar weinig nieuws bieden; zij zal achtereenvolgens te zien zijn in Den Haag, op de Hoge Veluwe en in Am sterdam, maar hier noch in Amster dam samenvallen met het Holland Festival, hetgeen destemeer te be treuren valt, waar het initiatief ge heel van Den Haag is uitgegaan (Advertentie. U zult 's morgens „kiplekker" uit bed springen. Elke dag moet uw lever een lltei gal ln Ingewanden doen stromen, anders verteert voedsel niet, het bederft, raakt verstopt, •wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S LEVERPIL.LETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel gang op natuurlijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel, onovertroffen om de gal te doen stromen. Eist Carter's Levenjilleties. Hendrik Hagenaars Hoek Zojuist ben ik uit Zierikzee terugge keerd met een boot met evacué's. Een merkwaardige, lange boottocht over brede wateren door de mist. Een jonge dominee hield een korte, troostende toespraak tot de mensen. Eén vrouw kreeg het te kwaad. Zij zag zwij gend op de bank tegenover mij Een dokter zat naast haar. Kinderen deden luide spelletjes. Boven ons hoofd klonk het stampen van paardenhoeven op het dek. Het was geen zware dramatiek. Het was heel stil. Ik ervoer dat de men grote, innerlijke steun hadden van het ontroerende, medeleven van de rest van Nederland. „Dat geeft kracht", een boer. Zierikzee, dat, na Amsterdam, mooiste stad van Nederland is. is. wat zijr. prachtige centrum betreft, ongeha vend. Eén oud en fraai huis op de Noor- cerhaven is ingezakt. Op de stapeJ hout die ervan overgebleven is. staat zéér pathetisch een nog-opgemaakt ledi kant. Hier en daar. in smalle zijstraten, is een ravage. Het carillon van het schone stadhuis laat elk half uur zijn klare liedje zingen over een stad-in-rouw. Bij de grote kerk staan koeien en paar den. Hun loeien en hinniken is een vreemd, verdrietig geluid. In een straatje staat een kleine kudde schapen. En wanneer ge even verder gaat, is daar het onafzienbare, stille water. Daken steken er, her en der, boven uit. Er liggen koeiencadavers. Een dode hond ligt tegen de wallekant. Ik zag een oude boer liit een bootje stappen met een ijzeren kistje en een naaimachine Ik zag in het Rode Kruislokaal twee stille, kleine meisjes, die kwamen vra gen of men iets van hun ouder? verno men had en waar ze konden slapen. Ik ontmoette Leidse en Utrechtse stu denten, wier taak het was lijken uit de overstroomde huizen te halen. Het stadje lag. bibberend van de kou. onder een grijze, strakke hemel. Ik had verwacht een lege stad te zul len zien. Maar het was vol van militairen In de haven lagen véél schepen. Me«? Toxo- peus stond, in zijn blauwe trui. stil op het dek van zijn „Dorus Rijkers" Helicopters daalden en stegen op van een klein stukje open land, vlak aan de bebouwde kom. Een lange stoet boeren met paarden gin? door de grijze stadscoort. Het was een vreemde, dramatische sfeer. De koude wind joeg ijle sneeuw voor zich uit. Bij de haven is van een huisje de voor gevel weggerukt. Een tafel met vier stoelen erom heen staat in de stille leegte. Teleurstellend Het behoeft geen betoog, dat deze gang van zaken teleurstellend moet heten. Hoe trots men terecht mag zijn op het rijke Van Gogh-bezit. in ons land, het zal duidelijk zijn dat een verkeerd chau vinisme hier parten heeft, gespeeld. Een chauvinisme, dat bovendien bijzonder misplaatst schijnt waar het een hulde betreft aan een figuur, die internationaal wjst te denken en in zijn laatste jaren zelfs uitsluitend Frans verkoos te schrij ven. Immers talloze belangrijke stukken uit Vgn Goghs Franse perioden, belangrijk zowel soms door motiefkeuze als door het plan van het werk, bevinden zich ter dege in het buitenland. Uit de periode Arles releveren wij: de Trinquetaille- brug en het spoorviaduct, de Rhóne onder sterrenlucht en diverse Rhönege- zichten met bootjes, het herhaaldelijk in de Brieven besproken Nachtcafé, het aan Gauguin opgedragen zelfportret en de beide zelfportretten met verbonden oor, de Arlésienne (Mmè Ginoux), de „Mousmé", de Zittende zouaaf e.a. De periode St.-Rémy is in ons land bijzonder goed vertegenwoordigd. Niet temin mist men node het zelfportret F. 626 en het late zelfportret, het portret van de ziekenoppasser, een der beide doeken met rozen, een der beide boule vards met platanen, een der beide koren velden met cypressen en o.a. nog magnifieke „Olijfgaard met. bergen en witte wolk". Uit Auvers ten slotte is het merendeel der belangrijkste schilderijen in buiten lands bezit. Hiertoe mag men rekenen de portretten van dr Gachet, dat van MUe Gachet aan de piano, de boerin tegen korenaren, eoloristische meester stukken ais de witte kastanjes en het bloemstuk F. 763, de Mairie op Quatorze Juillet, de kerk van Auvers. de tuin van Daubigny (het Baselse stuk), de „Escal- lier d' Auvers", het superbe landschap in het Museum te Weenen en de beide al lerlaatste landschappen. Wat hiervan naar ons land komt, zal men kunnen tellen op de vingers van éé.n hand en dit is jammer. Men had natuur- Uik niet alles, maar toch veel kunnen krijgen en zo nodig nog menig ander heel bijzonder werk. Al hij al moet ge concludeerd worden, dat Nederland hier een belangrijke kans heeft gemist. En indien de tentoonstelling mede door een prachtige reeks tekeningen niet temin sterk zal boeien, dan dankt men dit niet aan de bovengeschetste gang van zaken, maar uitsluitend aan het v prezen genie van Van Gogh zelf. HALSTRÊN. nog steeds vervoernet een duck. Sonate van Hans Henkemans te New York uitgevoerd Op het concert dat Dinsdag 3 Februari j.l. te New York (Carnegie-Hall) ge geven werd, en hetwelk geheel aan mu ziek van hedendaagse Nederlandse com ponisten gewijd was, speelde het Piano duo Ethel Bartlett en Rae Ro bertson de Sonate voor twee Piano's van Hans Henkemans. Dit werk werd met zeer veel enthou siasme door pers en publiek ontvangen. Het Piano-duo Ethel Bartlett en Rae Robertson kreeg een schitterende pers wat de uitvoering dezer Sonate betreft. Op hun eerstkomende tournee door Nederland, in Maart 1954, zullen zij dit werk ook op hun repertoire nemen. De facetten van de kunst van Clara Haskil zijn zó vele, dat men geneigd zou zijn iedere keer een zijde van deze hoge kunst onder de loupe te nemen en te ont leden. Men zou kolommen vol kunnen schrijven b.v.. over de rust, die zij o.p de hoorders overbrengt, men kan uitweiden over haar dichterlijkheid, haar eerlijk heid tegenover de componist, haar een voud waarin ieder ép ate ren ontbreekt. Clara Haskil is met geen pianist uit het heden of verleden te vergelijken, zij staat aLleen op een zeer eenzame hoogte. Wie kan quasi-eenvoudiige composities als de C dur Mozart-sonate K.V. 330 zó kleinen als deze .begenadigde, kunstenaressen het doet? Haar Scarlatti-, haar Momrrr-,- haar DebU'Ssy-m'terprelatles kan slechts -met een verwijzing naar het siuele schetsen en dan kan men ze al leen nog maar vergelijken met de fres co's van Fra Angeiico ln het San Marco- klooster te Florence. Om een ander facet van haar ontzag lijke kunnen naar voren te halen: haar opvatting van de romantische muziek beweegt zich nooit in superlatieven, is niet hartstochtelijk in de gebruikelijke zin zij demonstreerde dat gisteravond ir Diligent ia toen zij drie Intermezzi van Brahms en nog sterker de Bunte Blat ter op. 90 van Schumann gaf, als waren het kleine verfijnde Biedermeier-schil derijen. In de Toccata in e van Bach, het ope ningsnummer, hoe fraai ook gespeeld, hind1' "de nog een zekere nervositeit, die echter in de vier pia-nobewerkingen door Lipatiti van vier orgelwerken van Bach, geheel verdwenen was. In de Sonate op. 109 van Beethoven trof zij door een ty pische vrouwelijke toets, die juist het menselijke in dit werk meesterlijk wist te treffen en die het luisteren tot een constante verrukking maakte. De rust. die van dit spelen uitgaat, is zo groot, dat na de pauze het publiek èn na Brahms èn na Schumann vergat te applaudisseren en de intense ongebroken stilte de schoonste hulde aan de pianiste werd. Zaterdagmiddag a.s. speelt Clara Has kil in Diligentia een r.ieuw programma ten bate van het Rampenfonds en weer z'.llen dan stoelen op het podium bijge zet moeten worden. C. v. B. Vier jaar tegen Algerijnse zalkenrollers geëit De procureur-generaï bij het Amster damse gerechtshof heef wegens zakken rollerij vier jaar gevaigenisstraf geëist tegen twee Algerijnen, ie 23-jarige mijn werker A. K. M.-uit Contantine (Algiers) en de 35-jarige textielhwerker B. O. uit Luik (België). Vorig jat: zijn zij door de rechtbank veroordeeld bt twee jaar ge vangenisstraf met aftrek Een agent van politie vertelde, dat de verdachten uren lang op het C^ntradl Station en op. de trgmlialtes er voor hadden rondgescharreld. Intussen kwa men talrijke aangiften van zakkenrollerij binnen en daarom hield de agent de twee mannen extra in de gaten. Na verloop van tijd stapte hij op een van hen af en vroeg hem zijn naam. De man gooide hem echter een jas over hét hoofd, gaf hem een stomp en sloeg op de vlucht. Tijdens de achtervolging gooide hij een portefeuille weg. Bij zijn arrestatie had hij voorts hondirdén guldens aan los geld in.zijn zak. De andere A'gerijn werd in zijn hotel gearresteerd. Ock hij had portefeuilles en portemonnaies n zijn bezit, die later her kend werden cbor eén aantal getuigen. De verdachten jeschuldigden elkaar van de zakkenrollen'. In zijn requisitoir zeide de proc.-gen., dit deze verdachten inter nationaal werkea. Daarin, zag hij aanlei ding eèn hogen straf te eisen dan in Nederland gebrükelijk. was. Uitspraak 23 Februari. Voorstelling „Nieuw land" uitgesteld De voorstelling van „Niéuw Land" in de Koninklijke Schouwburg gaat heden avond niet door wegéns ziekte, van Hans Tiemeyer. Onderscheiding voor dr M. J. Friedlander Aan dr M. J. Friedlander te Amster dam is hst grootkruis van verdienste met de ster verleend door bondspresident prof Heuss op voorstel van bondskanse lier Adenauer. De 85-jari'ge Duitse ge leerde geniet internationale erkenning als deskundige op het gebied van de Ne derlandse kunst der zestiende en ze ventiende eeuw. In. 1929 werd hij benoemd tot direc teur van het nationale museum te Ber lijn. als hoedanig 'hij vier jaren later genoodzaakt was" ontslag te nemen. Hij verliet. Duitsland in 1939 en is sindsdien in Nederland gedomicilieerd geweest. De jonge Canadese violiste Betty- J e a n Hagen, die vorig jaar in Neder land debuteerde, geeft op Donderdag 12 Februari a.s. weer een recital in Dili gentia. Zij wordt begeleid door de Rus sische pianist Boris Roubakine, de vroe gere begeleider van Bronislaw Huber- man. Op het programma staan sonates an Mozart, Brahms, Beethoven (Kreut- zersonate). Dr Ralph Vaugban Williams, de ver maarde Engelse componist;, is Zaterdag tachtigjarige leeftijd gehuwd met de schrijfster Ursula Wood. VAKKUNDIG EN RUIM GESORTEERD ADRES VOOR MaRKLIN TREINEN EN MECCANO %nri-Jiw Gxrcsfufff1-' YV7IE onzer herinnert zich niet de alge- mene verontwaardiging toen in Duits land een aantal boeken verboden en latei- verbrand werden? Die brandstapels be horen nu eenmaal bij het kinderachtig komediespel iedere dwingeland eigen. Ook zonder openbare vuurgloed bleef het verbod bestaan en in het verbod school, naar onze opvatting, het kwaad. Een bericht herinnert er ons aan dat er nog dagelijks, dictatuur of geen dicta tuur. boeken verboden worden. Zo werd onlangs alles wat André Gide schreef op de index geplaatst Niemand heeft zich daar in het openbaar boos over gemaakt Waarom zou men? Duizenden geschriften waaronder de edelste en de fraaiste, zijn door kerkelijke overheden verboden. Het is mij echter niet duidelijk waarom wij ons zo buitensporig aan Hitiers strijd tegen bepaalde drukwerken geërgerd hebben? De zaak is dat een ieder van nature geneigd is tot het meten met twee maten. Wat wij doen is welgedaan, het zelfde door een buurman verricht kan niet krachtig genoeg gelaakt worden. Hoe is de toestand? Een machthebber beslist dat een aantal boeken ongeschikte leesstof vormen voor de lieden waar hij macht over heeft. Hij rekent het dus tot zijn p 1 i c h t het druk ken en verspreiden van die boeken ten strengste te verbieden. De Duitsers moes ten het dus. zolang Hitlers haam (wat schor) koning kraaide, zonder Thomas Mann en enkele andere belangrijke schrij vers stellen. Wij. vrijzinnig van nature en volgens beginsel, verfoeien zulk eer. domperspolitiek en keuren die af. Wij moeten er tegen zijn, wélke machthebber ook zijn macht aldus misbruikt. Goed en kwaad, recht en onrecht zijn niet afhan kelijk van bepaalde stelsels, bepaalde ambtsdragers. Wij zijn dus. onder alle omstandig heden. gekant tegen de onderdrukking van de geest Nu komt een andere machthebber aan zetten en beslist dat een aantal boeken ongeschikte leesstof vormen voor de lie den waar hij macht over heeft. Hij re kent het dus tot zijn plicht het lezen daarvan ten strengste te verbieden, aan gezien hij ©ver druk en verspreiding geen zeggingschap bezit. De leden van de kerk zullen het dus verder zonder Andre Gide moeten stellen, En zonder tal van uiterst leesbare auteurs Men begrijpe mij wel; ik oordeel hier niet over enige kerkelijke handelwijze, ik bestrijd alleen de twee maten. Een leesverbod is. op zichzelf beschouwd, goed (of kwaad). Maar dan is het ook altijd en overal'goed (of kwaad). Het valt mij moeilijk het verbieden van (om slechts een voorbeeld te noemen) André Gide toe te juichen en dat van Thomas Mann of te keuren. Of omgekeerd. Aan- gelègenheden als deze moeten principieel beschouwd en beoordeeld worden. Men Beelrijfsbeoordeling Bij J. B. Wolters, Groningen zag van de hand van de docenten A. F. A. Chei- zoo en Ph. C. Stubenbrouch het licht ..100 Bedrijfseconomische problemen, ba lansbeoordelingen en bearijfscalculaties" ten dienste van studerenden voor M.O. Boekhouden e.d. Het boek beoogt mate riaal te geven voor het toepassen van de theorie der Bedrijfshoudkunde, maar het bevat tevens enkele alleraardigste puzzles, waaraan ook de niet meer studerende veel plezier kan beleven. Was het niet nuttig geweest om ook eens enkele opgaven op te nemen, waarin twee balansen van bestaande concerns in ons land hadden moeten worden verge leken? In de praktijk van de geslaagden voor M.O. Handelswetenschappen komen zulke opgaven toch wel voor. zonder dat de betreffende instantie gelegenheid heeft een academicus in te schakelen. DISCONIEUWS Magnificat van Rudolf Men gelberg. gezongen door Annie Woud begeleid door het Con certgebouw-orkest o.l.v. Eugen Jochum. (Philips A 11241 G). Het is goed, dat Philips deze compo sitie van Rudolf Mengelberg, altijd een eenzame in onze Nederlandse componis tenwereld, vereeuwigd en geconserveerd heeft op deze prachtig'- plaat. Latere generaties zullen nu kunnen horen tot welk een prachtige muziek Mengelberg in staat was. Men kan zijn bezwaren hebben en latere generaties zullen die zeker naar voren brengen maar niemand zal kunnen ontkennen, dat hier prachtige pagina's muziek te vinden zijn. Al direct treft het markante hoofdthema door de sterk extatisch muzikale inslag. En wellicht zal men later deze tijd be nijden om zulk een alt als Annie Woud nog is. moet partijen, instellingen, kerkgenoot schappen er buiten houden. En zich deze vraag stellen: is het ooit zedelijk te verantwoorden, door middel van geweld of dwingend verbod, enige uiting van de geest te onderdrukken? Luidt het ant woord neen, dan komt het er verder niet op aan w i e als onderdrukker optreedt. Het blijft onder alle omstandigheden: néén. Komt men daarentegen tot de slot som: ja. dan wordt alle opwinding over het optreden van H. H. Dictatoren huiche larij. Er blijft één troost. Er bestaan een waarlijk doeltreffende en afdoende ver boden. Zoals men in de donkere dagen van Duitsland tóch n.og Thomas Mann las, zo zullen de zonen èn dochteren van Rome, als het in hun kraam te pas komt, tot in lengte van dagen André Gide raad plegen. Wat eenmaal geschreven is, kan niet meer ongedaan gemaakt worden. En als men aan de directe invloed van een schrijver 'racht te ontkomen, ondergaat men zijn ndirecte. Brief en speelgoed, Bij de Italiaanse legatie zijn talrijke brieven van Italiaanse kinderen binnen gekomen. gericht aan „Per ia can Bam bini Olrandesi del'le Zone Inondat.e" d.i. „Voor df. lieve kinderen van de over-, stroomde gekxicdieiri',"" Hiier voligt een van dé brieveii, afkom stig van de Scuola Elementare Bocca-; negra te Gem.ua. De brief draagt de hand- tékening van een 20-tal meisjes en de onderwijzeres tekent mee. Eigenaardig is 't dat het sprookje van de Hollandse jongen, hier Jan van Haarlem genoemd, Drie jaar geëist wegens oplichting van Joden Tegen de 46-jarige vertegenwoordiger C. B. uit Soest heeft de officier van Jus titie bij de bijzondere strafkamer van de rechtbank te Amsterdam, drie jaar ge vangenisstraf met ontzetting uit alle rechten voor de tijd van het leven ge- eist. Hij had twee Joden voorgespiegeld ontsnappingswegen naar Zwitserland te weten. Hiervoor kreeg hij lts ton en voor ongeveer 20.000 aan juwelen. De ver dachte zeide, dat hij te goeder trouw was geweest en inderdaad van smokke laars had vernomen, dat er een weg via België naar Zwitserland bestond. In zijn requisitoir deelde de officier mede, dat deze zaak waarschijnlijk de laatste in de bijzondere rechtspleging is.j Hij bestreed de goede trouw van B.. daar! hij heel goed had kunnen weten, dat de verklaringen van die smokkelaars niet betrouwbaar waren. De verdediger van B. was van mening, dat de zaak niet vol doende onderzocht was, want het zou 1 in het geheel niet vaststaan, dat de door verdachte genoemde „escapelijn" niet be-j stond. Hij concludeerde tot vrijspraak. Uitspraak 23 Februari. diie door zijn vinger in een gaatje van de dijk te 'houden Nederland voor water snood behoedde, ook bij de Italiaanse Jeugd de ronde doet. De brief luidt:. Beste Kinderen van Nederland. Namens al mijn klasgenoten, meisjes- van de Lagere school Marino Bocca-' negra" te Genua betuig ik jullie onze diepe droefheid met de ramp die jullie heeft getroffen en die jullie volk in rouw heeft gedompeld. Wij zijn allen in ge dachten bij jullie en zouden willen, dat wij konden toesnellen om jullie te troos ten en te helpen. Maar ny. wij zelf niet bij jullie kunnen zijn, zijn onze harten ln gedachten met genegenheid voor jul lie vervuld en wij bidden voor jullie en voor jullie gezinnen opdat de hemel voor jullie weer helder moge worden. Wij herinneren ons de kleine held haftige Jan van Haarlem en denken dat ook jullie even dapper zult zijn als hij die wij zo bewonderen. Vat moed: de hele wereld is met. jullie, allen houden van jullie zoals wij. Houdt moed'. Wij sturen het sneelqoed dat wij van onze ouders kregen en onze onderwij zeres groet, jullie met. dezelfde ontroe ring die ook ons vervuld. Een omhelzing namens de meisjes van de 4de klasse van AURORA BACIGALUPO (volgen nog hegentien handtekeningen). HET® VADERLAND AHEVWE CO VRAST Anno 1569 De'Courant HET VADER LAN D N'.T. Parkstraat 25-27 's-Sracenhage Telefoon151.340 Giro 112700 Directeur: TH- D- STR U J CK Hoofdredacteur: Dr II'. VAN WIJK A B OSNEMENTS PP IJ ZEN' 24.6 0 per kalenderjaar, f 6.25 ptr kwartaal en f2.15 per maand. Losse nummers S cenlt 's Zaterdags 15 cent ADVERTENTIE PR IJ ZE N- 32 cent per millimeterregel.opcontract can 26 cent af. Advertenties in de tekst 2 maal de g> vont prijs Korte Metten •Door enkele kunstenaars is een tijdelijk monument ontworpen, dat Vrijdag op de Dam in Amserdam Z3i worden geplaatst. Het monument bedoelt eén stimulans te geven aan de hulpver' lening door de bevolking. <5hgcrl>r^r»f „Kijk uit!" schreeuwde Pierre mij toe Ik begreep onmiddellijk waaraan hij op dat moment dacht Ook ik kende de ge schiedenis van de 'Amerikaanse zende ling: het was één van de tragische ver halen, die ons in Puerto Ayacucho door een oud? gomzoeker verteld waren. Die zendeling was in Brazilië *n eenzelfde soort situatie geraakt als wij. Hij was onverwachts op een groep Guaharibo's gestoten Ze hadden hem leeggeplunderd. Hij had hen laten begaan, maar op een gegeven moment had hij een fototoestel te voorschijn rehaald en op hen gericht Vóór hij nog had kunnen afknippen, doorboorde een dodelijke pijl zijn borst. Zijn boy wist te ontsnappen en vertelde het verhaal toen hij een maand later, nog half gek van alle ontberingen, de ?rsu- blanken bereikte.... Maar ik had een idee. Ik haalde het toestel voor de dag. toonde het de tove- naai, terwij] ik het snel instelde. ..Atchika! Atchikal" zei ik, terwijl ik de gnoom vriendschappelijk op de rug klopte. Hij scheen het niet te begrijpen, laar herhaalde geamuseerd: „Atchika! Atchika!" Ik wees op de omstanders. Ik sloeg me op de borst Hij keek me zwijgend en verbijsterd aan. Ik liet hem Pierre zien in de.zoeker. Ik trachtte hem te doen be grijpen, dat mijn toverapparaat de men sen. die mijn vrienden waren, heel klein maakte, opdat ik hen in mijn hart kon meenemen. Ik maakte een foto van Pierre. Dat amuseerde hem bizonder. Daarop zei ik tot Pierre: „Ga jij nu naast hem staan, dan kiek ik jullie samen", Vervolgens gaf ik het toestel aan Pierre, vatte de tovenaar bij de sohouder en opnieuw werd er een foto gemaakt De tovenaar had nog steeds een gewel dig tevreden gezicht. Hij begon rad te spreken tegen een paar mannen, die hun bogen gegrepen hadden Ze legden daar op hun wapens gehoorzaam neer. Pierre en ik zweetten als paarden Ik zette een vrouw tussen Pierre en de medicijnman in en maakte nog een foto Ik zei tot mezelf: Waarom zouden we onze cadeaux eigenlijk niet opnieuw kun nen gaan uitdelen. Ik greep snel een aluminium gamel, die bovenop een mand lag te schitteren en overhandigde het ding aan de vrouw. Ze schonk me een zoete glimlach. Ik trad op haar toe en fotografeerde haar var vlakbij. Vervolgens gaf ik de tove naar de kookketel in handen en zette hem nog eens samen met de vrouw op een plaatje; ze vormden een wonderlijk paar en ze zagen er zo bekoorlijk en tegelijk barbaars uit, dat ik het onder- schrif voor deze opname al klaar had: Adam en Eva. t We verschoten het hele filmpje zonder dat c moeilijkheden kwamen. Tegen vier uur 's middags begonnen de Guaharibo's aanstalten te maken om zich terug te trekken- Bijgestaan door Emiliano. die weer een beetje was gerust gesteld, leg den we hen nog uit. dat we naar het dichtst bijzijnde Maquiritare-dorp wil den. Na veel vijven en zessen begrepen we. dat dat dorp een flink stuk stroom opwaarts lag en tenslotte boden de Gua haribo's ons spontaan hun kano aan. Daarop verdwenen zij te voet in het woud. springend als apen. Stilte daalde over ons neer. We voel den ons eensklaps vreemd leeg na alle opwinding en doorstane spanning. Nu eerst merkten wij dat we doodop waren en dat we een gierende honger hadden. We hadden al in twee dagen geen hap gegeten Onze o.ren gonsden en we begon nen duizelig te worden. We strompelden naar de rivier en dompelden ons hoofd uitvoerig in het frisse heldere water. Het leek wel of de stroom alle ver moeidheid, opwinding en spanning met zich meevoerde We voelden alle narig heid als bij toverslag van ons afglijden Wat ons nog aan kleren overschoot, wier pen we uit: het waren niet meer dan vormeloze lompen. Mijn broek bestond nog uit één pijp; de medicijnman had absoluut de andere willen hebben om er een hoofddeksel van te maken. Ik had hem afgesneden met mijn eigen machete, die hij mij naderhand ook nog had afge stolen. Ons kamp had veel weg van een slag veld, Het enige wat wij nog bezaten, wa ren onze hangmatten en verder een heel arsenaal bogen en pijlen. We gingen weer tegenover elkaar in een hangmat zitten. Emiliano kwam ons een pakje sigaretten en een doosje luci fers brengen, die hij op „ei. wonderbaar lijke man.er had we en te redden. We lieten ons achterover vallen We dachten na over het doosje lucifers. Als Catire om de een of andere reden voorlopig niet terugkwam, zou het onze kostbaarste schat worden. We staarden naar de zonnevlekjes om ons heen. Een vogel zong. De rook van onze sigaretten steeg kaarsrecht omhoog r-ar het groene bladerdak. We hadden dus kennis gemaakt met de Guaharibo's onze leica was daarvan de getuige. We waren niet dood, maar springlevend. Het was warm, een vochtige benauwde hitte omgaf ons In Europa was vandaag de winter begonnen. Frankrijk, dacht ik. Hoe zouden de wouden van de oude Gal liërs er hebben uitgezien? Waarschijnlijk nog tien maal woester dan het oerwoud hier. De woorden en beelden dwarrelden door mijn hoofd Ik wierp een blik op Pierre, Hij sliep, zijn mona stond wijd open. Zijn sigaret was hem uit de vin gers gegleden en smeulde op de grond verder. De Guaharibo's zouden kunnen terugkomen. Toen viel ook ik in slaap. Maar deze rust was slechts van korte duur Een half uurtje later schrokken wij al weer wakker: op de rivier klonken luide kreten. (Wordt vervolgd) l Sterk WVAM DE DAG No. 16 Omschrijving. Horizontaal: 1 hoofdstad v/d Hawaiï-eilen- aen 6. teken. 7. tijdsdeel. 8. tweemaal. :o afkorting. 11. schade. 12. ontwijken. 13. over hellen. 14. afk. in brieven. 15. deel v/h ge laat.16 kuddedieren. 17. pit. 18. landverhui- Verilcaal: 1. deel v/h bekken. 2. nakroost. 3. de onbekende. 4. besturen. 5. lossen 6 Nederlands Guyana. 8. naam van verschil lende badplaatsen. 0 vreemde munt. 11. groet, 12 soort brood. 14. herkauwer. 16. heidemeer 17. volksnaam v/d kauw. BINNENLAND. Het muziekkorps van de voormalige schutterij uit Enschede zal Nederland vertegenwoordigen op het internationaal muziekconcours in Mei te Bolzano. De receptie, die Vrijdag tér gelegen heid van de 65e verjaardag van Henriëtte Davids zou worden gehouden, gaat niet door. Een fabriek te Dieren heeft" een nieuwe electrische wasmachine ontwor pen waarmee het mogelijk is een deel van de was „strijkdroog" te maken, ter wijl een ander gedeelte nog gereinigd wordt. Binnenkort zal in Nijmegen wor den begonnen met de aanleg van een tweede haven nabij het Maas-Waalkanaal. De eerste haven heeft thans een spoor wegverbinding gekregen. De Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten zal tentoonstellingen van foto's van de ramp in verschillende plaatsen in het land organiseren. De op brengst is bestemd voor het Nationaal Rampenfonds. De algemene vergadering van de Nederlandse Christelijke Bond van Over heidspersoneel zal op 6, 7. en 8 Mei in de Rivièrahal in Rotterdam worden ge houden. De Piet Hein zal op 18 Februari een beleefdheidsbezoek aan de Joego slavische haven Split brengen. Het Nederlandse schip Wim dat met een lading ijzer uit Gent op weg was naar Middelfart zit nog steeds bij Jut land aan de grond. Voor de cursus televisieregisseur heb ben zich 2,000 gegadigden gemeld; 13 hunner zijn aangewezen en volgen thans te Bussum deze drie maanden durende cursus. De Colum'biaanse marine zal een nieuw fregat, dat. zij naar Korea zal stu ren, noemen naar de Nederlander Mar shal Brion, die indertijd actief is ge weest voor de onafhankelijkheid van Columbia. De trekking van de rebusactie voor het Erefonds voor Oud-verpleegsters, geschiedt Vrijdag. Inzendingen, die na 11 Februari binnenkomen zijn niet meer geidig. Tot districtssecretaris van het Chris telijk Jongemannen Verbond zijn be- nosmd de heren A. Rolloos en J. J. Sin- •nema, De Algemene Bond van Ambtena ren 'zal in Maart (e Avegoor twéé 'con ferenties houden, waaraan zal wórden deelgenomen door de leden, die een lei dinggevende functie vervullen. De Nieuw-Amsterdam moest giste ren wegens staking van de sleepboot bemanningen op eigen kracht de haven van New York binnenlopen. BUITENLAND Koningin Elizabeth II van Engeland heeft de 50-jarige historicus John Whee ler Bennett aangewezen om de officiële levensgeschiedenis van Koning George VI te schrijven. Zes mannen hebben ingebroken in „Canada House" in Londen. Zij braken door explosies twee brandkasten open, maar vonden slechts 10.000 gulden. Zij vermeden het uitgebreide alarmsysteem door gewoon aan de voordeur te bellen en de nachtwaker te overmeesteren „Ca nada House" werd beschouwd als vol komen beveiligd tegen inbrekers. Luit.-gen. Man ton Eddy, de bevel- - hebber van de Amerikaanse landstrijd krachten in Europa, zal op 31 Maart, na meer dan 35 dienstjaren, ontslag nemen. Zijn opvolger is luit.-gen. Charles Bolte, bevelhebber van het Amerikaanse Ze vende Leger in Europa. Argentinië is als 22ste land toege treden tot de internationale commissie i voor Europese immigratie. De Indische regering heeft met de i Ver. Staten een accoord gesloten in het kader van het programma voor de hulp I aan de onontwikkelde gebieden. Volgens i deze overeenkomst zal Amerika 2 min I dollar ter beschikking stellen voor irri- i gatiewerken, landbouwmachines, water werken. energiebedrijven en kanalisatie. India stelt zelf voor de programma's 27 min dollar ter beschikking. Op 70 km van Bombay in India is op een hoogte van 1.500 m. boven de zeespiegel een fossiel van een inktvis gevonden. Men neemt aan dat het 40 tot 60 millioen jaar oud is. Andrei Wisjinski, de Russische mi nister van Buitenlandse Zaken, vertrekt binnenkort naar New York. waar hij de leiding op zich zal nemen van de Sowjet- delegatie naar de Algemene Vergadering der V.N. Maandagavond heeft zich een ont ploffing voorgedaan in het gebouw van het Russische gezantschap te Tel Aviv waardoor drie leden van het gezant- schapspersoneel, een man en twee vrou wen. werden gewond. Vermoed wordt, dal de explosie door een bom is veroor zaakt, De Zuidafrikaanse Senaat heeft met 21 tegen 14 stemmen een motie aanvaard, waarin de regering verzocht wordt, aan blanken op 18-jarige in plaats van op 21-jarige leeftijd stemrecht tos te kennen. De Birmese regering blijft, ondanks de tegenspraak der Formosaanse auto riteiten, volhouden dat Chinees-Nationa listische guerilla-strijdkrachten met de Karens tegen haar samenwerken. Een hoofdman uit Basoetoland, Smith, en nog tien inheemsen, van wie twee vrouwen, zijn te Maseroe ter dood veroordeeld wegens het plegen van een rituele moord. Smith wenste „medicijn" van mensenvlees om de oogst te ver groten. Zijn gehele dorp werd uitgeno digd om het doden van het stamlid Motetwa Memane. schoonvader van Smith, bij te wonen. Oplossing van do vorige puzzle. Horizontaal: 1 gevolg. 4. zij. 6. mak. 7. wal schot. 10. Lahar 12, niet. 13. rage. 14. degel, piramide. 17 vijg. 18. al. 19. venten. Verticaal: 1 gewend. 2. volledig. 3. lach. 4 it. 5 ijk. 6. moralist 8. sater. 9. harem. 11- gemeen 15. gade. 16. pijl. 17. Overvloedige hulp uit het buitenland'. Geen taak is moeilijker dan goed te I

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2