De regering dankt voor de
prestaties van iedereen bij de
buitengewone
hulpverlening
KATHOLIEK DAGBLAD V
Hulpkrachten nodig voor het
behoud van landbouwmachines
de koningin bezocht wederom
de geteisterde gebieden
ruim 27,5 milli0en
/;-
UITGAVE VAN DE STICHT
Kardinaal Spellnian helpt
Hersiel hoofd- en buitenwaterke
ringen voor rekening van regering
DODENCIJFER 1395
Goederen en geld blij
ven van de evacué
Collecte in kerken
geraamd op twee
miUioen
fff
Oost
Hoofdredacteur JEF DE BROUWER
Redactle-BurOau: Wal 2 - Eindhoven
Telef. K 4900 - 2526 Administratiebureau
Wal 2 - Eindhoven - Tèlef. K 4900-2526
Dinsdag 10 Februari 1953
Negendefjaargang No. 83
éLsZ.
Noia over de watersnood ingediend
Rampenfonds zal leniging
schade in de persoonlijke
van de nood en de
sfeer op zich nemen
Ministeries belast met de oorlogschaden zullen
thans ook de gevolgen van de ramp regelen
DEN HAAG, 9 Febr. De minister-president heeft aan de Tweede
Kamer doen toekomen de door hem toegezegde nota over de waters
nood. Nadat hij zich persoonlijk op de hoogte heeft gesteld zegt de
minister-president, dat het hem een behoefte is uitdrukking te
geven aan zijn bewondering voor hen, die in welke functie ook bij
de hulpverlening aan de getroffen gebieden hun krachten gaven en
nog geven. De wijze waarop het volk vkn Nederland en het buiten
land te hulp zijn gesneld, vervult de regering met trots en dank
baarheid. Zij is er van overtuigd, dat voorzover hier of daar critiek
is geuit, deze niets afdoet aan de buitengewone prestaties, die zijn
en worden geleverd. Mogelijk gemaakte fouten vérzinken in het niet
bij al het goede, dat is gepresteerd. Aanzienlijk is de materiële
schade voor de getroffenen en voor ons land, maar zij kan worden
hersteld. Groter is echter het niet te vergoeden verlies aan mensen
levens. Het laatst hieromtrent bekende cijfer is 1395. Voor verdere
stijging moet worden gevreesd.
te verwachten, dat de regelmatige ver
werking van cadavers moeilijkheden
zal ondervinden. Reeds is om het ont
hulden vlotter te doen verlopen in de
noodslachtplaatsen te Dordrecht en
Rotterdam tot villen en verkleinen
van cadavers overgegaan: inmiddels is
hiervoor een andere geschikte plaats
buiten de kom van Rotterdam gevon
den. Of de behoefte om tot begraven
op grote schaal over te gaan zal ont
staan, kan op dit ogenblik nog niet
worden vastgesteld, Mocht dit nog
noodzakelijk worden, dan heeft de mi
litaire overheid genie-troepen en ma
teriaal beschikbaar voor het maken
van massagraven.
SCHADEREGELING
Met volledige instemming van het
nationaal rampenfonds is vastgesteld,
dat tot de taak van dit fonds in de eer
ste plaats 7,al behoren de leniging van
de nood en de vergoeding van schade
in de persoonlijke sfeer d.w.z. levens
onderhoud. kleding, dekking, schoeisel
en huisraad.
Daarnaast zal op de overheid een
Gezondheidszorg kamt met
grote problemen
Met dankbaarheid stelt de mi
nister vast, dat de productie
capaciteit van de Nederlandse
industrie ala zodanig onaange
tast is gebleven. De regering acht
dit van grote betekenis. Juist nu
de landbouwexport door het ten
dele uitvallen van de landbouw
productie in dit vruchtbare ge
bied in zuid-west-Nederland mo
gelijk enigszins zal verminderen,
is het van belang, dat de rol van
ons land als leverancier van in
dustriële producten door deze
ramp niet is aangetast.
EVACUATIE EN HULP
VERLENING
In de nota wordt een uitvoerig over
zicht gegeven omtrent de evacuatie en
hulpverlening. Het merendeel van dit
hoofdstuk der begroting publiceerden
wij reeds eerder.
Het is een gelukkige omstandigheid
gebleken, dat de evacuatie-organisatie,
waaromtrent bij de nota van 22 Octo
ber 1952 en bij de parlementaire be
handeling van de wet verplaatsing be
volking uitvoerig mededelingen zijn
gedaan, reeds tot stand was gekomen.
Dientengevolge konden de centrale
evacuatiecommissie en de provinciale
evacuatieeommissarissen met hun al
gemene plaatsvervangers en regionale
functionarissen terstond, in actie ko
men.
MAATSCHAPPELIJKE VERZOR
GING DER GETROFFENEN
De minister doet hierna mededeling
van de op dit ogenblik getroffen
reeds gepubliceerde -financiële tege
moetkomingen.
In overleg rnet zijn ambtgenoot van
binnenlandse zaken heeft de minister
van maatschappelijk werk met mede
werking van de commissarissen van
de koningin een voorziening getroffen
voor een coördinatie van de hulpverle
ning door de organisaties van het
maatschappelijk werk op provinciaal
niveau.
In de geteisterde gebieden, alsook in
de evacuatiegemeenten, bestaat grote
behoefte aan beschikbaarstelling van
maatschappelijke werksters en gezins
verzorgsters om de getroffen bevol
king bij te staan. Na een week van
spanning en onzekerheid doen zich op
moreel en psychisch terrein vele moei
lijkheden voor.
Het nationaal rampenfonds heeft in
©verleg met de minister van maat
schappelijk werk een regeling getrof
fen om in speciale kosten van tewerk
stelling dezer krachten te voorzien.
VOLKSGEZONDHEID
De algemenegezondheidstoestand in
de noodgebieden is niet ongunstig, er
zijn niet abnormaal veel zieken. D>*
evacuatie van enkele kleine verpleeg
inrichtingen is geslaagd. Dg grootste
moeilijkheden voor de gezondheids
zorg zijn gelegen in de drinkwater
voorziening en in de afvoer en des
tructie van verdronken vee.
Aan de aanvragen om ziekenauto's
is voldaan door de geneeskundige
dienst landmacht en Rode Kruis. Ook
van hospitaalschiepen kon een dank
baar gebruik worden gemaakt.
Kritiek is de toestand nog op Wal
cheren, waar het pompstation van
Middelburg door zeewater werd over
stroomd, terwijl de bevolking nog vol
tallig aanwezig is; de waterleiding van
Vlissingen is te gering van capaciteit
voor het gehele eiland; de aanvoer uit
Zuid-Beveland blijft nog beperkt door
schade aan de transportleiding.
VERNIETIGING CADAVERS
Indien de schatting van het aantal
verdronken dieren juist mocht zijn, is
uitgebreide taak rusten om door de
verstrekking van bijdragen het econo
mische leven in de getroffen gebieden
weer op gang te brengen.
Wat dit laatste betreft zullen voor
niet door verzekering gedekte rampen
schade, in de privaatrechtelijke sfeer,
regelingen moeten worden getroffen in
de geest van diti vastgesteld in de wet
op de materiële oorlogsschaden.
ORGANISATIE VOOR DE
SCHADE - AFWIKKELING
Het ligt in het voornemen van de
regering, dat de ministeries, welke
met de afwikkeling van de oorlogs
schade zijn belast, eveneens de af
wikkeling van de rampenschade ter
hand zullen nemen. Daarbij zal de on
derlinge samenwerking zeer nauw die
nen te zijn teneinde de efficiëncy en
de overzichtelijkheid van de admini
stratie te bevorderen. Bij de inrichting
van het apparaat zal gebruik worden
gemaakt van de bestaande ervaren ap
paratuur. Wat de schade in de privaat
rechtelijke sector betreft ligt het in het
voornemen van de regering een spe
ciale organisatie op te bouwen.
De terreinafbakening tussen de drie
ministeries, welke ook reeds voor de
oorlogsschade geldt, houdt in grote
trekken in, dat het ministerie van we
deropbouw en volkshuisvesting de
zorg heeft voor de schade aan ge
bouwd onroerend goed en schepen, het
ministerie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening voor de agrarische
schaden en het ministerie van finan
ciën voor de overige schaden. Het mi
nisterie van financiën zal voorts, even
als dit bij de oorlogsschaderegeling het
geval is, met de algehele coördinatie
worden belast.
Voor wat betreft de afwikkeling va#
de schaden in de publiekrechtelijke
sector zal het bestaande apparaat voör
de afwikkeling van de publiekrechte
lijke oorlogsschade (het bureau finan
ciering wederopbouw van het ministe
rie van financiën) worden ingescha
keld.
MILITAIRE EN BUITENLANDSE
HULP
In de nota wordt ook een overzicht
gegeven van de hulp die verleend
werd door de drie onderdelen van de
krijgsmacht, benevens van de militaire
buitenlandse hulp.
Naast de aanbiedingen van hulp van
de overzeese rijksdelen, alsmede van
Nederlandse organisaties in 't buiten
land, is de hulpvaardigheid van bui
tenlandse zijde bijzonder groot. In een
bijlage van de nota is een opgave op
genomen, waarin een aantal der aan
biedingen is opgesomd.
Deze met grote spoed opge
maakte nota, aldus eindigt
dit stuk waarbij het accent in
hoofdzaak valt op hetgeen is ge
daan, teneinde de gevolgen van
de ramp zoveel mogelijk te beper
ken, kon niet anders dan onvol
ledig zijn. Veel van hetgeen in de
getroffen gebieden is gebeurd, en
is gedaan zal pas later nauwkeu
rig kunnen worden vastgesteld.
Van de verder te nemen maatre
gelen kon nog slechts in algeme
ne zin mededeling worden ge
daan. Niettemin houdt de minis
ter-president zich overtuigd, dat
uit het gegeven overzicht duide
lijk zal zijn geworden-hoezeer alle
krachten zijn ingespannen om
de toestand het hoofd te bieden-
De wijze waarop ons volk met de
slachtoffers medeleeft, de betoon
de hulpvaardigheid en offervaar-
Overcil in de overstroomde
men meteen begonnen met dè herstel
werkzaamheden. Het eerste vereiste
werk is, het dichten van de gaten in de
dijken. Daarna zal men beginnen met
het' leegpompen van de polders en het
ontzouten van de grond. Bij Alblasser-
dam is men bezig met het graven van
een diepe put, waarin men een pomp zal
plaatsen, die het water uit de Alblasser-
waard zal pompen.
digheid, de vaste wil om het her
stel met volle kracht aan te vat
ten houden ondanks het geleden
leed beloften in voor de toekomst.
WM *1?%
Duizenden tractoren en werktuigen moeten tegen
verdere schade gevrijwaard worden
Snelle opgave van mensen
en materiaal noodzakelijk
DEN HAAG. 9 Febr. Overheid en be
drijfsleven hebben de handen ineenge
slagen en 'n commissie „noodvoorziening
landbouwwerktuigen" opgericht. Deze
commissie vraagt ten einde te komen tot
onmiddellijke voorlopige droogmaking en
conservering van tractoren en landbouw
werktuigen en motormonteurs, hulpmon
teurs, servicewagens, lichte Icraanwa-
gens en gereedschappen. De tijdelijke
hulpkrachten zullen in ploegverband
werken.
Het secretax-iaat van deze commissie
„noodvoorziening landbouwwerktuigen"
is te Den Haag, Stadhouderslaan 126,
telefoon K 1700 55.22.10 gevestigd.
Aangzien thans tractoren en machines
droog komen en in korte tijd door water
en lucht vernield kunnen worden, vraagt
de commissie dringend om snelle opgave
van mensen en materieel, welke beschik
baar kunnen worden gesteld, alsook voor
welke tijdsduur. Persoonlijke gegevens
dienen, in verband met uit te schrijven
vergunningen voor het betreden van de
rampgebieden, vermeld te worden.
De kosten van deze hulpverlening zul
len door de overheid volgens daartoe
vast te stellen richtlijnen, worden ver
goed.
De noodvoorziening heeft ten doel dui
zenden tractoren en landbouwwerktui
gen, waarin millioenen zijn geïnvesteerd,
tegen verdere schade te vrijwaren. Dit
is ook met het oog op de produotiviteit
der landbouwgronden van groot belang.
Het definitieve herstel der tractoren
en machines zal aan de eigenaren wor
den overgelaten. De commissie „noodvoor
ziening landbouwwerktuigen" is gevormd
door de Wageningse instituten, de Stich
ting voor de Landbouw en de Stichting
het Landbouwwerktuig, waarin o.m. de
bond van automobielbedrijven en garage
houders Bovag, de smeden-, constructie-
en machinebedrijven Smecoma, alsook
de Vimpol en de Vimtu, de verenigingen
van importeurs van landbouw resp.
tuinbouwwerktuigen, samenwerken.
Gift van onbekende
EINDHOVEN, 9 Febr. De penning
meester vanhet Rode Kruis te Eind
hoven vond vandaag in zijn brieven
bus een enveloppe met merkwaardige
inhoud, bestemd voor de hulpverle
ning. De afzender was niet aange
geven. De enveloppe bevatte 44 gou
den tientjes en 16 gouden vijfjes,
volgens bankwaarde een bedrag van
1300 gulden!
Francis kardinaal Spellmuvn. aartsbisschop van New York, overhandigt zijn per
soonlijke cheque ten bed/rage van 10.000 aan mr. J. A. G. baron de Ees van
Steenwijk, ten bate van de Amerikaanse hulpactie „Holland Flood Relief, Inc."
Rechts staat six Henry A. Hobson, de Britse consul-generaal, en links Jacques de
Thier, de Belgische consul-generaal, die ieder een chèèque van 5.000 ontvingen.
De hulporganisatie tracht een bedrag van S 2.000.000.000 bijeen te krijgen, voor de
hulpverlening aan de getroffen gebieden in West-Europa.
/j Regeringsnota aan Tweede Kamer;
o(jig zullen de Zuiderzeewerken
rden uitgesteld
DEN HAAG, 9 Febr. De regering is van oordeel, dat de kosten van het
herstel van. de hoofd- en buitenwaterkeringen geheel voor rekening van het
rijk zullen dienen te worden genomen, aldus wordt meegedeeld in de
regeringsnota die bij de Tweede Kamer is ingediend. Yan de bedragen die
met het herstel der dijken gemoeid zullen zijn, ts op hét ogenblik, zelfs bij
grove benadering, nog geen raming te geven. Zij zullen echter zeker dermate
hoog zijn, dat de draagkracht,van de getroffen onderhoudsplichtigen (in de
regel waterschappen) hierbij Jin het
ivenstaand standpunt ingenomen.
Under zoek hoe herhaling van
de ramp kan worden voor
komen
De regering heeft besloten de vol
gende maatregelen te nemen: le. Zo
spoedig mogelijk zal een ontwerp-
noodwet worden ingediend, waarin
een centrale verantwoordelijkheid
voor het herstel van de dijken wordt
geregeld. 2e. Het herstel van de dijken
wordt onmiddellijk en zo snel mogelijk
ter hand genomen. 3e. Indien de no
dige snelheid van deze herstelwerk
zaamheden zulks vordert, zal de uit
voering van de Zuiderzeewerken
worden uitgesteld. 4e. In algemene zin
zal worden onderzocht op welke wijze
herhaling van een ramp als deze kan
worden voorkomen. In het bijzonder
zal dit onderzoek zich ook uitstrek
ken tot de mogelijkheid van een af
sluiting der zee-armen. Het bedoelde
onderzoek zal terstond worden aange
vangen en met voortvarendheid wor
den voortgezet. 5e Maatregelen, die
strekken tot het verkrijgen van een
verhoogde veiligheid met betrekking
o.a. tot de hulpverlening, organisatie
van de waarschuwingsdienst, enz. zul
len worden genomen.
TOESTAND DER DIJKEN
Ten aanzien van de dijken wordt
DEN HAAG, 10 Febr. -
Het aantal genoteerde
slachtoffers van de waters
nood bedraagt tot heden
1335.
ROTTERDAM, 9 Febr. Door
het Rode Kruis verstrekte bed
den, dekens en matrassen en
beddegoed blijven eigendom van
de geëvacueerden, evenals het
aan hen verstrekte geld.
De bevolking van Willemstad ontving Hare Maje
steit met groot enthousiasme
WILLEMSTAD, 9 Febr. Maandagmid- in Hellevoetsluis opgewacht door hare
dag om vier uur heeft H.M. de Konln- commissaris in Zuid-Holland, mr. L. A.
gin een bezoek gebracht aan Willem
stad. Zij landde per helicoptère aan de
Waterpoort ter plaatse, waar zij ontvan
gen werd door de burgemeester van
Willemstad, de heer C. A. van der Hooft
en dienst echtgenote, alsmede wethouder
J. A. Dekkers en de gemeentesecretaris
de heer K. Dane.
De Koningin begaf zich. naar het ge
meentehuis waar zij de thee gebruikte
en Waar verschillende helpsters en hel
pers aan haar werden voorgesteld. Daar
na maakte zij een kleine rondwandeling
door de gemeente en bezocht zij de opge
worpen dam aan de landpoort-, vanwaar
zij een overzicht had op de ondergelopen
polder van de Westhoek. Vervolgens be
gaf zij zich aan boord van een vaartuig
van de Rijkswaterstaat en vertrok z\j
in de richting van de Moerdijk.
Zij was in gezelschap van mevrouw N.
Smits-Avis, particulier secretaresse en
de majoor Van der Linden. De bevolking
was zeer enthousiast, de politieafzettïng
werd doorbroken en de gehele bevolking,
vooral de kinderen, juichten I-Iara Ma
jesteit harteljjk toe.
Voorts heeft de Koningin Maandag
een bezoek gebracht aan Hellevoetsluis,
Den Bommel, en de Moerdijk. H.M. werd
Bij het dichten van de dijken zijn het
vooral zandzakken, die men nodig heeft,
en waarnaar voortdurende vraag is.
Overal is men reeds bezig met de her
stelwerkzaamheden, waarbij het een eer
ste vereiste is, dat de gaten worden ge
dicht in de dijken. Het vullen en trans
porteren van de zankzaklcen in volle
gang bij Spïjkenisse, op het eiland
Voome Putten, waar soldaten dit werk
doen.
Kesper, die H.M. gedurende een gedeelte
van de tocht begeleidde.
DEN HAAG, 9 Febr. De opbrengst van
de collecte, welke in de katholieke
kerken van Nederland Zondag is gehou
den, zal wellicht de 2.000.000,— bena
deren. Dit kan men concluderen uit de
getallen, welke het K.N.P. bekend zjjn
geworden. Uit alles blijkt, dat de op
brengst per parochie in verschillende
gevallen het tienvoudige bedraagt van
hetgeen een goede collecte opbrengt.
Een collecte voor de missie levert in alle
kerken van Nederland 250.000,— op.
De inzameling is nog niet ten einde.
Verscheidene heren pastoors en dekens
deelden ons mede, dat nog steeds giften
binnenkomen. Het bisdom Haarlem ver
klaarde, dat eerst Woensdag enig over
zicht kan worden verkregen, Den Bosch
zal pas Zaterdag een beeld hebben. In
het bisdom Roermond hebben de pas
toors de gelden onmiddellijk ter beschik
king gesteld van de comité's en burger
lijke autoriteiten, in tegenstelling met
de overige diocesen, die de totale be
dragen aan het Rampenfonds zullen
overmaken.
niet inl..t. Hierom heeft de regering
opgemerkt, dat de toestand het al-
•'•■•tv.eeii (vons ie ■-'•mate -is..
l'.'seerd. Een groot deel van de-1 gaten
is van beperkte afmetingen en deze
behoeven bij het dichten geen bijzon
dere moeilijkheden te. bieden. Voorts
moet worden vastgesteld, dat op de
meeste eilanden één of meer dijkbres-
sen voorkomen, die wél bijzondere
moeilijkheden bij het dichten zullen
bieden en die een karakter hebben,
dat doet denken aan de gaten, zoals
die aan het einde van dé oorlog in de
zeewering van het eiland Walcheren
werden aangetroffen.
Ook uit waterstaatkundig oogpunt
zullen, teneinde uitbreiding te voor
komen, alle gaten zo spoedig mogelijk
moeten worden gedicht. Dit stuit vaak
op het ernstige bezwaar, dat vele zeer
moeilijk bereikbaar zijn. Dit geldt zelfs
voor de gaten van kleinere omvang,
die weinig materieel of weinig man
kracht vragen.
In Zeeland is het eiland Schouwen
en Duiveland zeer zwaai' getroffen.
Hier is een tweetal dijkgaten ontstaan,
waarvan het dichten bijzondere moei
lijkheden zal bieden. In het oostelijk
gedeelte van Zuid-Beveland worden
een paar dijkgaten aangetroffen, die
grote zorg baren, al is de diepte daar
van thans niet overmatig groot. Da
oppervlakte, die door deze gaten
wordt geïnundeerd, is echter zeer uit
gebreid. Op Walcheren is men de si
tuatie weer nagenoeg meester.
Op Goeree en Overflakkee is een
groot aantal gaten in de dijken gesla
gen. Het dichten vanhet merendeel
dezer gaten zal niet op ernstige be
zwaren stuiten, een drietal is echter
van zodanige omvang en de daarin
optredende stromen hebben zodanige
snelheid, dat hier grote moeilijkheden
kunnen optreden.
Uit de aard der zaak is het om ver
schillende redenen noodzakelijk, dat
met de werken zo spoedig mogelijk
wordt begonnen. Het is daarom niet
mogelijk om daarvoor bestekken ge
reed te maken, weshalve het in het
voornemen ligt de uitvoering op basis
van regiecontracten te doen geschie
den. Het ligt in het voornemen de
leiding van de uitvoering in handen
te leggen van de Rijkswaterstaat, die
beschikt over een omvangrijk en in
alle opzichten goed toegerust tech
nisch apparaat.
In de nacht van Zondag op Maan
dag heeft het in byna geheel België ge
sneeuwd. Op de reeds besneeuwde of met
jjzel bedekte wegen lag spoedig
dikke laag verse sneeuw. Dit verwekte
grote storingen in het trein-, tram-
wegverkeer.
Nationaal Rampenfonds:
DEN HAAG, 9 Febr.
Het totale bedrag, dat tot
en met Maandag voor het
Nationale Rampenfonds is
bijeengebracht, is
27,558,000.—.
Het w-e&i
tot hedenavond:
Tijdelijke neerslag
Overwegend zwaar bewolkt met tij
delijk regen of sneeuw. Krachtige tot
stormachtige wind hoofdzakelijk tus
sen zuid-oost en zuid-west. Ongeveer
dezelfde middagtemperaturen als
gisteren.
Zon op 8.05, onder 17.44
Maan op 5.59, onder 12.48