1395
f
Dr.
DREES: „Regering
trots en dankbaar
Dodental
V ijf maatregelen
Geen evacué's naar buitenland
ondanks vele aanbiedingen
Nota over de nationale ramp
HET
DIJKEN
IS
•>r>
RIJK BEKOSTIGT
HERSTEL DER
Watersnood bracht waternood
Productie industrie
bleef onaangetast
Ruim 27.500.000
IN KLUNDERT ROEIT DE
DOMINEE NAAR DE KERK
Water ontwrichtte de industrie
Aantal slachtoffers
in Engeland: 283
Moeilijk probleem
voor ons land
PLUTO, WAAR BEN
JE TOCH?
Duizenden stuks vee
nog in de stallen
Giro-nummers
9575
412739
DINSDAG 10 FEBRUARI 1953
Redactie eD Adim N.Z. Voorburgwal 225. Aim sterdam.
Ba nik Ier: Twentse he Rnn.Tr Amsterdam.
Telefoon 8790089222 (10 lijnen) Postbus 859
Gem.-Glro Amsterdam T 500 Postgiro no. 412730
Abonnementsprijs 49 cent per week; 6.35 per kwartaal
Losse nummers 13 cent. Verschijnt dagelijks
Tivuw-
ELFDE JAARGANG No. 2388
f
(Geldig tot Dinsdagavond).
TIJDELIJK NEERSLAG.
Overwegend zwaar bewolkt met tijdelijk regen of
sneeuw. Krachtige tot stormachtige wind hoofdzakelijk
tussen Zuidoost en Zuidwest. Ongeveer dezelfde mid-
dagtemperatuur als gisteren.
Morgen: Zon op: 8.03 Maan op: 6.46
onder: 17.46 onder: 14.10
V
UITGAVE: N.V. DAGBLAD TROUW
Hoofdredacteur: Dr J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
r) InMnKORT komt in de Twee^ zwoegers aan de dijken
Kamer een nieuw ontwerp Zon- C J
BINNENKORT komt in de Tweede
Kamer een nieuw ontwerp Zon
dagswet aan de orde. Het is een
merkwaardig samentreffen geweest
dat ook in Engeland de Zondags
kwestie in het Lagerhuis op de agenda
heeft gestaan.
Er is een poging gedaan door een
lid van het Lagerhuis om de „Engelse
Zondag", de Zondag zonder toneel en
sport, te doen verdwijnen.
De poging is mislukt. Het voorstel
tot het toelaten van meer openbare
vermakelijkheden werd met een zeer
grote meerderheid verworpen en zelfs
het voorstel om een studiecommissie
in te stellen om het Zondagsvraagstuk
nader onder ogen te zien, werd, zij het
ook met een krappe meerderheid, ver
worpen.
De zaak ligt dus in Engeland wel
heel anders dan bij ons.
EEN zeer merkwaardige beschouwing
over deze gang van zaken troffen
wij aan in „Het Vrije Volk'
leden Vrijdag.
De zaak was nl. zo, dat de meningen
over de Zondagskwestie in de drie
Engelse partijen verdeeld waren,
partijen hadden haar leden volle vrij
heid gelaten om in dezen te stemmen
gelijk zij wilden. Dat is nl. in het
algemeen in Engeland niet zo. E
heerst daar een zeer straffe partij
discipline. Men herinnert zich nog wel
dat daar kort geleden in de Labour-
partij naar aanleiding van het optreden
van Bevan heel wat over te doen ge
weest is. Bevan wilde een eigen poli
tieke houding in de Labourfractie voor
zich en zijn vrienden opeisen. Maar de
partij heeft hem gedwongen zich aan
de meerderheid van de Labourfractie
te onderwerpen. Maar ditmaal mocht
ieder stemmen, gelijk hij wilde. En dat
had tot gevolg dat een grote meerder
heid van conservatieven, liberalen en
socialisten zich voor de handhaving
van de „Engelse Zondag" uitsprak.
HET merkwaardige nu is de con
clusie die „Het Vrije Volk" uit een
en ander trekt. Het blad zegt:
„Ziehier een land met politieke
partijen, toegankelijk voor gelovigen
van allerlei aard en buitenkerkelijken.
Zij kunnen vraagstukken van levens
beschouwelijke aard behandelen er
beslissen, volkomen buiten de poli
tieke sfeer. Zij kunnen ze dus zuiver
behandelen op 'hun levensbeschouwe
lijke waarde."
En nu gebeurde het dat dit land
zonder kerkelijke partijen de strenge
Engelse Zondag handhaafde, mede met
socialistische hulp.
En dan besluit „Het Vrije Volk":
„We wilden hiermee alleen maar aan
tonen dat kwesties van levensbeschou
welijke aard, juist volgens de ziens
wijze der meest rechtzinnigen, veiliger
zijn in een land zonder dan mèt ker
kelijke partijen."
DE conclusie van „Het Vrije Volk"
is, naar het ons voorkomt, ver
bazingwekkend.
In de eerste plaats heeft „Het Vrije
Volk" helemaal niet aangetoond dat
het aan de afwezigheid van kerkelijke
partijen wij zouden liever spreken
van Christelijke partijen te danken
is dat de Engelse Zondag gehandhaafd
bleef.
Zouden de Britse Lagerhuisleden in
meerderheid anders gestemd hebben
als er in Engeland Christelijke en
met-Christelijke partijen hadden be
staan?
En zou in Nederland want „Het
Vrije Volk" is immers aan het ver
gelijken! de Zondag „volgens de
zienswijze der meest rechtzinnigen
om de woorden van „Het Vrije Volk"
te gebruiken, veiliger zijn als in
Nederland alleen conservatieve, libe
rale en socialistische partijen beston
den?
Wij geloven er niets van. In ieder
geval hebben de liberale en socialis
tische partijen in Nederland binnenkort
de gelegenheid om deze ons tot dus
verre verborgen gebleven „meest
rechtzinnige zienswijze" te openbaren!
j-^E oorzaak van het verschijnsel dat
D zich in Engeland voordeed, ligt
elders.
In Engeland baseert zich de politieke
partijformatie op een nationaal-tradi-
tionele grondslag, die een uitgesproken
Christelijke signatuur draagt.
De politiek en de politieke leerstel
lingen worden in Engeland nog voor
een belangrijk deel beheerst door deze
Christelijke traditie.
Daarin onderscheidt Engeland zich
van de landen van het vasteland. Hier
speelt het Engelse volkskarakter een
rol, Maar hier speelt vooral een rol de
afwezigheid van de geestelijke breuk,
die de volken van het vasteland heb
ben geleden door de Franse revolutie
en het verwereldlijkingsproces dat
daarmee doelbewust van humanistische
zijde aan verbonden is.
De Engelse maatschappij vertoont
nog trekken van die geestelijke har
monie die de samenleving op het
vasteland vertoonde voor de Franse
revolutie. In Nederland en de andere
vastelandsstaten van Europa staat de
Christelijke religie tegenover de valse
religie van het humanisme met alle
tonsequenties, die zij met zich brengen.
De doorbraak heeft de strekking dat
Ir verdoezelen.
Onze politieke en geestelijke situatie
„Van de bedragen, welke met bet herstel van de dijken in Zuid-
Holland en Zeeland gemoeid zullen zijn, is op het ogenblik, zelfs bij
grove benadering, nog geen raming te geven". Aldus heeft de minis
ter-president. dr. Drees, gisteren medegedeeld in een nota over
de watersnood. De minister-president zeide, dat dè regering van
oordeel is, dat de kosten van het herstel van de hoofd- en buiten
waterkeringen geheel voor rekening van het Rijk zullen dienen te
worden genomen.
„De wijze, waarop het volk van Nederland en het buitenland te
hulp zijn gesneld, vervult de regering met trots en dankbaarheid.
Mogelijk gemaakte fouten zinken in het niet bij al het goede, dat is
gepresteerd", zeide dr. Drees. „De materiële schade is aanzienlijk,
maar zij kan worden hersteld. Groter is echter het niet te vergoeden
verlies aan mensenlevens. Het laatst hieromtrent bekende cijfer is
1395. Voor verdere stijging moet worden gevreesd".
Dr. DREES IN NOTA:
Met dankbaarheid heeft de mi.
nister.president in zijn nota over
de watersnood vastgesteld, dat de
productie-capaciteit van de Neder
landse industrie onaangetast is ge
bleven. De regering acht dit van
grote betekenis. Juist nu de land-
bouwexport door het ten dele uit
vallen van de landbouwproductie
in dit vruchtbare gebied in Zuid-
West.Nederland mcrgelijk enigszins
dat de rol van ons land als lever-
zal verminderen, is het van belang,
ancier van industriële producten
door deze ramp niet is aangetast.
Naar aanleiding van de watersnood
ramp, die ongetwijfeld ook vele der
oud-oorlogsvrijwilligers van het ba
taljon Zeeland heeft getroffen, zal de
jaarlijkse reünie, welke zou worden
gehouden oip Zaterdag 11 Februari
a.s., worden uitgesteld.
Ten aanzien van de verliezen op het
eiland voor landbouw en veeteelt zeide
dr. Drees, dat rond 133.000 ha cultuur
grond door de watersnood, die ons land
trof, is geïnundeerd of geïnundeerd ge
weest. Dit is 5.7% van het totale areaal
cultuurgrond in Nederland. De ver
loren gegane voorraden akkerbouw
producten zijn moeilijk te schatten.
Voorlopige taxaties met betrekking
tot de veeteelt wijzen op een verdrin
king van 25.000 runderen, 15.000 a
20.000 varkens, 2.000 a 3.000 schapen,
circa 1500 paarden en ruim 100.000
hoenders.
De verliezen aan verdronken vee
zijn vooral ernstig op de eilanden
Flakkee en Schouwen en Duiveland,
terwijl ook in West-Brabant aanzien
lijke verliezen aan vee te betreuren
zijn. Van het rundvee is op de ge
noemde eilanden vermoedelijk 80 a
i% verloren gegaan.
Ten aanzien van de dijken, merkte de
minister-president op, dat de toestand
in het algemeen enigermate is gestabi
liseerd.
In Zeeland is het eiland Schouwen en
Duiveland zeer zwaar getroffen. Hier
een tweetal dijkgaten ontstaan,
waarvan het dichten bijzondere moei
lijkheden zal bieden.
In het Oostelijk gedeelte van Zuid-
Beveland worden een paar dijkgaten
aangetroffen, die grote zorg baren, al
is de diepte daarvan thans niet over
matig groot. De oppervlakte, die door
deze gaten wordt geïnundeerd, is echter
zeer uitgebreid.
Op Walcheren is men de situatie
weer nagenoeg meester.
Op Goeree en Overflakkee is een
groot aantal gaten in de dijken gesla
gen. Het dichten van het merendeel
dezer gaten zal niet op ernstige bezwa
ren stuiten; een drietal is echter van
zodanige omvang en de daarin optre
dende stromen hebben zodanige snel
heid, dat hier grote moeilijkheden kun
nen optreden.
De duinen langs de gehele kust heb
ben het zéér zwaar moeten ontgelden.
Het zal nodig zijn, dat de afgeslagen
duinen weer op de daarvoor geëigende
wijze zullen worden bijgewerkt.
Volgens de nota van dr. Drees over de watersnood heeft de
regering besloten de volgende maatregelen te nemen:
1. Zo spoedig mogelijk zal een ontwerp-noodwet worden ingediend,
waarin een centrale verantwoordelijkheid voor het herstel van de
dijken wordt geregeld.
2. Het herstel van de dijken wordt onmiddellijk en zo snel mogelijk
ter hand genomen.
3. Indien de nodige snelheid van deze herstelwerkzaamheden zulks
vordert, zal de uitvoering van de Zuiderzeewerken worden getem
poriseerd.
4. In algemene zin zal worden onderzocht op welke wijze herhaling
van een ramp als deze kan worden voorkomen. In het bijzonder
zal dit onderzoek zich ook uitstrekken tot de mogelijkheid van een
afsluiting der zee-armen. Het bedoelde onderzoek zal terstond wor
den aangevangen en met voortvarendheid worden voortgezet.
5. Maatregelen, die strekken tot het verkrijgen van een verhoogde
veiligheid met betrekking o.a. tot de hulpverlening, organisatie van
de waarschuwingsdienst, enz. zullen worden genomen.
van nu heeft een andere historische
achtergrond dan de Engelse. Dat ver
schil is niet ongedaan te maken.
Ook in Engeland is er Christendom
humanisme. Maar in Engeland is
het laatste beperkt in zijn armslag door
de macht ener Christelijke traditie die
in Nederland en ook in de andere lan
den van West-Europa sinds anderhalve
w systematisch is ondergraven,
aangevreten en ten dele vernietigd.
Daarom staan de zaken hier anders
en daarom wordt het optimisme van
,Het Vrije Volk" door ons niet gedeeld.
De tijd zal het wel leren.
SCHADEREGELING
Met volledige instemming van het
Nationaal Rampenfonds is vastgesteld,
dat tot de taak van dit fonds in de
eerste plaats zal behoren de leniging
van de nood en de vergoeding van
schade in de persoonlijke sfeer, d.w.z.
levensonderhoud, kleding, dekking,
schoeisel en huisraad.
Daarnaast zal, aldus dr. Drees, op de
overheid een uitgebreide taak rusten
om door de verstrekking van bijdragen
het economische leven in de getroffen
gebieden weer op gang te brengen. Wat
dit laatste betreft, zullen voor niet
door verzekering gedekte rampen
schade, in de privaatrechtelijke sfeer,
regelingen moeten worden getroffen in
de geest van dit, vastgesteld in de wet
op de materiële oorlogsschaden.
GEZONDHEID
De algemene gezondheidstoestand in
de noodgebieden is niet ongunstig. Er
zijn niet abnormaal veel zieken. De
grootste moeilijkheden voor de gezond
heidszorg zijn gelegen in de drinkwa
tervoorziening en in de afvoer en
destructie van verdronken vee.
Kritiek is de toestand nog op Wal
cheren, waar het pompstation van Mid
delburg door zeewater werd over
stroomd, terwijl de bevolking nog vol
tallig aanwezig is. De waterleiding van
Vlissingen is te gering van capaciteit
voor het gehele eiland.
De minister-president zegt ten
slotte in de nota, dat de wijze,
waarop ons volk met de slachtof
fers meeleeft, de betoonde hulp
vaardigheid en offervaardigheid,
de vaste wil om het herstel met
volle kracht aan te vatten, on
danks het geleden leed, beloften
inhouden voor de toekomst.
ACADEMISCHE EXAMENS
GRONINGEN Geslaagd voor cand.-ex.
letteren en wijsbegeerte (Ned.): G. W. K. J.
v. d. Zee te Groningen; doet.-ex. rechtsge
leerdheid: mej. C. M. E. v. d. Kraaij te
Groningen.
Ondanks sneeuw en mot
regen, koude en troosteloos
heid wordt hard gewerkt aan
het dichten der dijken op het
eiland Tholen. Burgers sloof
den zich in niet mindere ma
te uit dan de Nederlandse en
buitenlandse militairen.
Nationaal Rampenfonds
Het totale bedrag, dat tot en
met gisteren voor het Nationaal
Rampenfonds is bijeengebracht,
is 27.558.000.—.
In de gemeente Klundert be
vindt zich ongeveer 60 millioen
kubieke meter water. Het land dat
onder water staat beslaat een op
pervlakte van 3000 hectare. In
het Klundertse gedeelte van de
dijk langs het Hollands Diep be
vinden zich tien gaten. De in
dustrie is geheel lamgelegd: een
grote meubelfabriek, een grote
timmerfabriek, een fabriek voor
ijzerwerken en één van de groot
ste boterfabrieken in het Zuiden
des lands.
Van de kerkgeobuwen staat alleen
de rooms-katholieke kerk droog. De
nieuwe Ned. Herv. kerk en de Geref.
kerk tsaan volledig in het water. De
gereformeerde predikant vaart per
roeiboot in en uit.
Het prachtige, juist gerestaureerde
raadhuis van Klundert, waarvan
restauratie vier ton kostte, staat onder
water. De meeste noodwoningen, even
als het kerkhof te Moerdijk (gem.
Klundert) zijn weggespoeld.
Het aantal doden te Klundert be
draagt 13 burgers en 3 militairen van
de reddingsdienst.
De Engelse minister van Binnen
landse Zaken, Sir David Maxwell Fyfe,
deelde gisteren in het Lagerhuis mee,
dat men waarschijnlijk nooit precies
het aantal slachtoffers van de over
stromingen op de Oostkust van Enge
land zal kunnen vaststellen.
Tot nu toe waren er 283 doden en
50 vermisten.
Met een aantal vrijwilligers werkten
14.000 arbeiders samen om de gaten
op te vullen. Ofschoon er al 20 mil-,
lioen gebruikt waren, had men er nog
veel meer nodig.
Het aantal slachtoffers van de
watersnood van wie zeker is dat
zfj zijn omgekomen, bedroeg he-
zy zijn omgekomen, bedroeg gis
termiddag om 12 uur 1395.
De verliescijfers voor de getroffen
plaatsen afzonderlijk zijn:
Abbenbroek 1, Brandwijk 2, Brou
wershaven 3, Bruinisse 1, Burgsluis 10,
Capelle 3, Dinteloord 3, Dreisdhor 15,
Dordrecht 3, Dussen 6, Fijnaart 80,
Geersdijik 1, Goese Sas (aangespoeld
van elders) 7, 's-Gravendeel 57, Hal
steren 23, Hellevoetsluis 5, Heinenoord
Nieuwendijk 3, Heijningen 25, Poor-
tugaal 7, Hoedekenskerke 1, Hondsbos-
sezeewenng 1, Hontenisse 8, Kerkwer-
ve 3, Klundert 13, Kortgene 40, Krab-
bedijke 5, Krimpen a/d. IJsel 4, Krui-
ningen 27, Maartensdijk St. 4, Middel-
harnis 16, Maassluis 1, Moerdijk 13,
Nieuwerkerk (Ouderkerk) 16, Nieuwe
Tonge 87, Nieuw Vossemeer 50, Noord-
gouwe 1, Numansdorp 67, Oosterland
Ooster-Schelde (aangespoeld van
elders) 4, Ossenisse 1, Ouddorp 1,
Ouderkerk a/d. IJsel 2, Oudelande 4,
Oude Tonge 300, Papendreoht 2, Sint
Fhilipsland 9. Raamsdoraksveer 2, Ril
land Bath 6, Rotterdam 1, Serooskerke
Stavenisse 200, Steenbergen 13,
Stellendam 27, Sliedredrt 1, Stormpol-
der 6, Strijen 42, Terneuzen 2, Texel 5,
Tiengemeten 2, Veere 2, Vlissingen 3,
Wagenberg 1, Willemstad 2, Wisseker-
ke 1, Wolfaartsdijk 9. Yerseke (aange
spoeld van elders) 10, Rfooon 3, Zaam-
1, Zierikzee 17, Zijpe (aange
spoeld van elders) 3, Zevenbergen 7.
Zuidland 37.
(Van een onzer verslaggevers)
Een van de moeilijkste proble
men, die de Nederlandse regering
met betrekking tot de hulpverle
ning heeft op te lossen, is de juis
te beantwoording van de buiten
landers, die per brief of telegra
fisch huisvesting aan evacué's
hebben aangeboden. Uit Noor
wegen, Italië, Oostenrijk en Bel
gië iverd bericht ontvangen, dat
men daar enige honderden kinde
ren gastvrijheid wil verlenen. Een
Nederlander, die in Frankrijk een
buitenverblijf bezit, bood aan een
tiental geëvacueerde gezinnen tij
delijk onderdak aan. Reiskosten
zouden worden vergoed.
Maar de Nederlandse regering moet
al deze aanvragen van de hand wijzen.
En zij moet dat doen op een wijze, die
het buitenland niet voor het hoofd
stoot. De blijken van sympathie en
medeleven die worden ontvangen zijn
zó overstelpend, dat men er geen raad
mee weet. Men wil graag ieders hulp
accepteren, maar op het punt van
huisvesting dat vele buitenlanders
als urgent beschouwen moet men
weigeren.
Verschillende omstandigheden heb
ben de houding van de regering t.a.v.
deze kwestie bepaald. Allereerst is
daar de zich steeds wijzigende situatie.
Er zijn dorpen, waarvan de inwoners
werden geëvacueerd en welke niet
zijn ondergelopen, zodat de bevolking
zo spoedig mogelijk weer terugkeert.
In andere dorpen is de mannelijke be
volking achtergebleven om aan het
herstel van de dijken te werken en
men wil deze werkers in de gelegen
heid laten om (b.v. tijdens de week
ends) hun vrouw en kinderen te be-
deelte er van naar het buitenland zou
gaan, zouden deze mensen, die toch al
zo veel heben moeten ontberen, ook
nog van het verkeer met hun gezin
worden uitgesloten.
Ten slotte wil de regering eerst
zien, hoe het herstelwerk zich ontwik
kelt. Blijven nieuwe stormen uit, dan
is het heel goed mogelijk, dat binnen
enkele weken een deel der onderge
lopen polders droog zal komen. De
bevolking zal zo spoedig mogelijk naar
haar woonplaatsen willen terugkeren.
Deze terugkeer is ook economisch van
gToot belang.
In Suriname heeft men thans 200.000
gulden (Ned. crt.) bijeen voor de
slachtoffers in Nederland. Hiervan is
inmiddels 100.000 gulden overgemaakt.
Met man en macht ivordt ge
werkt aan het dichten van
het gat bij Papendrecht. Een
zinkstuk ligt gereed om te
gen de dijk tot zinken te
worden gebracht.
Patiënt roept steeds om
zijn hond
In het noodziekenhuis te Rijswijk
(Z.-H.) ligt op het ogenblik de 92-
jarige evacué J. Coenraads uit Stel
lendam. Naar de behandelende genees
heer aun de Dierenbescherming in Den
Haag heeft medegedeeld, bevindt deze
man zich in een zeer ernstige toestand.
De arts geeft slechts een kans voor zijn
leven, als de hond van de oude man
wordt gevonden, waarover hij voort
durend ligt te ijlen.
De hond heet Pluto, is een vier jaar
oude herdershond, een reu, 60 cm
hoog, heeft een wit puntje op de staart
en een dunne witte kraag, en op de rug
een litteken van een operatie. De hond
zou zijn gesignaleerd op een marine
vaartuig.
Van de 3700 paarden uit de West
hoek N.-Brabant en het Land van
Heusden en Altena zijn er 500 ver
dronken; 10.000 van de 45 000 runde
ren, 400 van de 2500 schapen, 25.000
van de 68.000 kippen en 4000 van de
9000 varkens.
De marine heeft vijf duikers be
schikbaar gesteld, die de verdronken
dieren onder water in de stallen los
snijden.
Tegen oplichter IY2 jaar
geëist
Tegen een Amsterdamer, die vol
gens de officier van Justitie van 1949
tot 1952 „van oplichting en verduiste
ring, van leugens en bedrog" geleefd
had, is bij verstek IY2 jaar gevange
nisstraf geëist.
De belangrijkste tenlastelegging be
trof een verduistering ten bedrage van
bijna 15.000 ten nadele van de Inter
continental Publishing Company te
Amsterdam.
Verdachte's verblijfplaats is onbe
kend.
Uitspraak 19 Febr.
Nat. Rampenfonds
„Trouw"
(Voor slachtoffers van
de watersnood)