REGERING KONDIGT
MAATREGELEN AAN
VOOR RAMPGEBIED
Verbluffend snel
wordt aangepakt
bij Moerdijk
27
In India dreigt
weer
hong
er
Bus met
acteurs
slipt
Afsluiting van zee
armen in studie
DE BUS
RIJDT
WEER!
Vele gaten in dijken
voorlopig gedicht
Al meer
dan
millioen
Leegmaling van
Alblasserwaard
in volle gang
DANKBAAR
EN TROTS
In Engeland
283 doden
Zandzakken-
centrale bij
Spijkenisse
Sowjetlegatie
in Tel Aviv
vernield
Minder export
van landbouw-
artikelen
Overwerk in
DUW
Bijzondere zegel
Doodzieke man
zoekt zijn hond
10
Dinsdag 10 Februari 1953
Achtste Jaargang Nummer 2369
Het Vrije \o!k
CITG. N.V. DE ARBEIDERSPERS. DIRECTIE
H. V. ecilenbüko c. v. d. .vAERDEv. DEMOCRATISCH-SOCIALISTISCH DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL
Fan onze parlementsredactie)
Minister-president Drees heeft aan de Tweede Kamer in een nota een uit
voerig overzicht gegeven van de gebeurtenissen in de nacht van 31 Januari op
1 Februari en gedurende de daaropvolgende dagen.
Het dodencijfer is thans 1395. Verdere stijging moet worden gevreesd. Het
aantal geëvacueerde personen bedraagt, voor zover bekend. 65.798.
In de nota wordt een aantal concrete maatregelen bekendgemaakt
•fa Er komt een ontwerp Noodwet voor een centrale verant
woordelijkheid voor het herstel van de dijken.
•je Het dijkherstel wordt onmiddellijk en zo snel mogelijk ter
hand genomen.
•je Indien noodzakelijk, zal de uitvoering van de Zuiderzee- j
werken worden vertraagd.
•je Er zal terstond worden onderzocht, op welke wijze een her-
haling van deze ramp kan worden voorkomen, bij welk I
onderzoek ook de mogelijkheid van een afsluiting der zee
armen zal worden betrokken.
•je Er zullen maatregelen worden genomen, die de veiligheid j
zullen verhogen met betrekking o.a. tot de hulpverlening, de
organisatie van de waarschuwingsdienst e.d.
(Van een onzer verslaggevers)
Van de 22.000 hectare, die de Al
blasserwaard beslaat, staan er 9000
onder gemiddeld 1 meter 25 water.
De rest heeft men, zij het met veel
moeite, droog kunnen houden.
Deskundigen brengen de rampspoed
voor dit gebied thans terug tot een
rekensom. Door het tachtig meter
brede gat in de dijk bij Papendrecht
heeft de Noord zo'n 112) millioen ku
bieke meter water geperst.
Dat water moet weg. De polderge
malen draaien weer. Het Papen-
drechtse hervatte Zondagavond de
dienst, aan de ene kant van net
dorp liggen bovendien twee Slie-
drechtse zuigers, de „Boca" en de
..Balder".
De ..Boca", die een capaciteit van
100.000 kubieke meter per dag heeft,
begon Zaterdagavond zijn geweldige
slurp-arbeid. Bovendien is er nog de
SliedrechÉ V met een capaciteit van
1000 m3 per uur. Zinkstuicken. beton
blokken. zandzakken en ontelbare
tonnen los zand hebben thans het gat
in de dijk geheel gevuld.
(Van een speciale verslaggever)
Het noodgebied krijgt snel een iets minder triest karakter.
Nog steeds is het noodgebied als ruïne vreselijk, kapotte dijken,
wegen, skeletten van huizen, dood vee langs de weg. Maar: er
wordt gewerkt aan de opbouw! Gewerkt in een verbluffend
tempo door Nederlandse soldaten, door dijkwerkers in dienst
van de Heidemaatschappij en in dienst van Rijkswaterstaat
en laten we het vooral niet vergeten door buitenlandse
hulpploegen, Amerikanen. Fransen, Duitsers, Saarlanders,
Belgen en vanaf vandaag Italianen.
Maandagmorgen hebben wij een indruk kunnen krijgen van
het gebied ten noorden van Breda, richting Moerdijk. Het
nieuws uit deze hoek is zonder meer goed. Het eerste doel daar
is: het herstel van de Moerdijk verbinding, zowel op de weg als
langs de spoorbaan.
De wijze waarop het volk van
Nederland en het buitenland te
hulp zijn gesneld, vervult de rege
ring met trots en dankbaarheid.
Zij is er van overtuigd, dal voor
zover hier of daar critiek is geuit,
deze niets afdoet aan de buiten
gewone prestaties, die zijn en wor
den geleverd, aldus schrijft minis
ter-president Drees in zijn waters
nood-nota.
Mogelijk gemaakte fouten ver
zinken in het niet bij al het goede,
dat is gepresteerd.
De minister-president wijst er
op. dat bij een catastrophale ramp
van deze omvang over zo'n uitge
strekt gebied, met grotendeels ver
nietigde communicatiemiddelen,
de eerste maatregelen slechts
plaatselijk konden worden geno
men.
Pas nadat een duidelijker beeld
werd verkregen kon centrale lei
ding aan de hulpverlening worden
overheid de hulpverlening onmid
dellijk ook zelf ter hand genomen
en gesteund.
De Britse minister van Binnen
landse Zaken, Maxwell-Fyfe, heeft
in het Lagerhuis verklaard dat het
juiste aantal slachtoffers van de
watersnood in Engeland misschien
nooit vastgesteld kan worden.
Hoeveel er precies vermist worden
ls niet bekend. Het aantal geborgen
lijken is gestegen tot 283; zeker is
dat minstens 50 mensen vermist
worden.
De eerste phase, de reddingphase
ligt thans achter ons. aldus schrijft j
de minister-president. De tweede p'na-
se. de uitvoering van noodherstel is nu I
aan de gang. Met het uiteindelijk
herstel en de rehabilitatie van de i
getroffen gebieden en dc slachtof- j
fers zal zo spoedig mogelijk een aan
vang worden gemaakt.
Uit de nota blijkt reeds op welke
wijze men denkt deze derde phase
aan te pakken
Er zullen regionale rampschadebu-
reau's komen, waarin betrokken zul-
len zijn de ministeries van Finan
ciën. van Wederopbouw en Volks
huisvesting en van Landbouw, Visse
rij en Voedselvoorziening.
Wederopbouw zal de schade aan
onroerend goed en aan schepen af
wikkelen: Landbouw neemt de agra
rische schade voor zijn rekening en
Financiën de overige schaden.
Reeds van 15 Februari af zullen de
rampschadebureau's aanvragen om
voorschotten in ontvangst bunnen
nemen voor die gevallen, waar her
stel van schade en uitoefening van
bedrijf weer mogelijk zullen zijn. Deze
voorschotten worden gegeven in af
wachting van de definitieve vaststel
ling en uitkering van de rijksbijdra
ge in de hcrstelkosten.
De beginselen van de herverkave-
lingswet van Walcheren zullen wor
den toegepast op die streken in het
overstroomde gebied, welke daarvoor
in aanmerking komen. De regering
zal hieromtrent binnenkort voorstel
len aan de Stat en-Generaal doen
toekomen.
In de nota ontbreekt elke aandui
ding van de omvang van de ramp.
Minister-president Drees schrijft dan
ook. dat het nog een onvolledig over
zicht is.
(Zie verder pagina 3)
(Van onze parlementsredactie)
De watersnoodnota aan de Tweede
Kamer bevat het eerste duidelijke
overzicht van de dijkgaten en het te
verwachten verloop van het herstel.
Schouwen en Duiveland: zeer veel
gaten, waarvan twee. die bij het
dichten bijzondere moeilijkheden
zullen bieden.
St Philipsland: Geen dijkgaten.
die bijzonder diep zijn en waarvan
een spoedige grote verdieping kan
worden verwacht.
Tholen: Gaten over het algemeen
niet overmatig diep. maar toch twee.
waarmee men wel enige tijd bezig
zal zijn.
Zuid-Beveland (westelijk deel: Ga
ten in noordelijke zowel als zuidelijke
dijk. die echter niet van bijzonder
ernstige aard zijn Met verhoging van
binnendijk wordt getracht, voort
gaande verdieping te voorkomen.
ZUID-BEVELAND (oostelijk deel):
Paar gaten, die grote zorg baren. Al
de diepte thans niet overmatig
groot, de door deze gaten geïnun
deerde oppervlakte is zeer uitgebreid.
Walcheren: Situatie nagenoeg
meester. Doorbraak in het noord
oosten voorlopig gedicht en overige
beschadigingen grotendeels hersteld.
Noord-Beveland: Binnenkort
de dijk weer zijn gesloten.
Zeeuwsch-VlaanderenHerstelwer
ken verlopen bevredigend. Groot gat
in de dijk van Nieuw-Neuzenpolder
voorlopig afgedicht met rmgkade.
Over enkele dagen definitieve dich
ting.
(Zie verder pag. 3)
Het interieur van de Russische le
gatie in Tel Aviv is gisteravond door
een bomaanslag vernield.
Drie employé's van het gezant
schap werden gewond. Nadere bij
zonderheden zijn nog niet bekend.
(Van onze parlementsredactie)
Behalve landbouwschade is er ook
schade aan de visserij, door de ramp
in zuidwest-Nederland. Met name de
oester- en mosselkwekerij worden in
de regeringsnota genoemd. Maar om
trent de omvang daarvan is nog
niets bekend.
De landbouwexport zal door het
uitvallen van dit vruchtbare gebied
verminderen, aldus stelt de nota.
Het. is daarom zo gelukkig, dat de
productie-capaciteit van de Neder
landse industrie onaangetast is.
Ruim 27.5 millioen heeft het
Nationaal Rampenfonds reeds
ontvangen en wellicht is dit
bedrag inmiddels al weer ver
overschreden. Want het geld
stroomt binnen.
Plaatsnaam na plaatsnaam
verschijnt met cijfers, die van
waarlij ke offervaardigheid
spreken. Deze lijst kan niet
anders dan onvolledig zijn.
Maar hij geeft een beeld van
eendracht.
De Mijn Industrie Raad heeft het
volgende telegram gezonden aan het
Nationaal Rampenfonds:
.Hierbij delen wij u mede. dat. ten
behoeve van de door de watersnood
getroffen landgenoten aan uw fonds
een bedrag zal worden overgemaakt
van 1 056.700. Dit bedrag is ver
kregen uit. het door het mijnperso-
neeï afgestane loon over twee uur
extra-werk op Zalerdag Jl„ vermeer
derd met een overeenkomstige 1
drage van diegenen, die niet in
gelegenheid waren om over te w
ken. alsmede uit het door de mijn
ondernemingen afgestane bedrag
der totaalopbrengst van 15.229 ton
kolen, zijnde de meerproductie over
deze uren.
Verdere hulp van het. mijnbedrijf
kan u worden toegezegd. Wij zullen
u hierover in de loop van deze week
berichten".
Halsteren: een weck geleden de
plaats, waar de eerste hoge doden
cijfers vandaan kwamen. Tholen: da
genlang bron van sombere tijdingen.
Nu. een week later, is er alweer een
„busdienst die de verbinding tussen
deze twee onderhoudt, met vaste ver
trek- en aankomsttijden. Maar de rit
gaat nog ten dele door het water en
de bus moet dus een amphïbievaar-
tuig zijn.
Van de inhoud van dit telegram is
eveneens telegrafisch mededeling ge
daan aan de minister van Econo
mische Zaken en aan de commissaris
der Koningin in de provincie Lim-
I burg.
Zand in zakken, dat is het begin en i en afgeworpen, zand is haast overal i zakken te vullen, die per auto naar
einde van alle dijkherstel. Zandzak-te vinden Soldaten en vrijwilligersde bedreigde punten op Voorne Put-
ken worden door de lucht aangevoerd hier in Spijkenisse zwoegen om de I fen worden gebracht.
India tracht in Amerika en China gierst te kopen teneinde
een hongersnood te voorkomen, die vier millioen mensen in de
staat Bombay bedreigt.
De delegatie van India te Washington zal 100.000 ton gierst
kopen van de Verenigde Staten. Van China hoopt de regering
van India eenzelfde hoeveelheid te kunnen betrekken.
In Bombay gebruikt men voor andere landen bestemde voor- I terern-
raden voedergraan, om onmiddellijk hulp te kunnen verlenen. I „ïnfS.^nVr"ïuo "'46
Vele D.U.W.-arbeiders hebben zich
bereid verklaard over te werken en
het daarmee te verdienen loon in het
Nationaal Rampenfonds te storten.
De directie van de D.U.W. heeft in
overleg met de minister van Sociale
Zaken besloten de arbeiders daartoe
in de gelegenheid te stellen. Behalve
het gewone loon zal het extra-per
centage, dat bij overwerk wordt uit
betaald, aan het Rampenfonds wor
den geschonken.
Vandaag is de PTT begonnen met
de verkoop van een speciale waters-
noodzegel met een toeslag van tien
cent. Deze zegel is de gangbare tien-
centszegel met de beeltenis van de
Koningin, maar nu voorzien van een
opschrift ..Watersnood 1953". Hij zal
verkrijgbaar zijn in de maanden Fe
bruari en Maart van dit jaar cn
blijft geldig tot en met December
1954. f
Met de verkoop van deze bijzon
dere zegel hoopt de PTT een millioen
gulden bijeen te brengen, welk be
drag geheel ten goede komt aan het
Nationaal Rampenfonds.
Tijdelijk neerslag
weersverwachting van het
K.N.M.I. te De BilG geldig tot Dins
dagavond luidt:
Overwegend zwaar bewolkt met tij
delijk regen of sneeuw. Krachtige tot
stormachtige wind. hoofdzakelijk tus
sen zuidoost en zuidwest. Ongeveer
dezelfde middagtemperaturen als gis-
Het gaat in het kort als volgt: de
grote Rijksweg van Breda naar de
brug over de Moerdijk is heel ge
bleven. maar even boven Zevenberg-
sche Hoek. bij een punt dat „het
Hoekske" heet. daar duikt de weg
het. water in, dat voornamelijk bin
nenkwam door twee gaten m de
buitendijk aan het Hollandsch Diep,
eén boven de Moerdijk (20 meter)
en één ten zuiden ervan (50 meterh
Wanneer het weer even meewerkt,
zullen deze twee gaten Zaterdag aan
staande onder leiding van Rijkswa
terstaat zelf gedicht zijn.
Verder gebeurt dan dit: van „het
Hoekske" af loopt de oude Rijksweg
nummer 16 naar het dorp Moerdijk.
De verwoesting langs deze weg is
afgrijselijk.
Sinister dorp
Links en rechts staan oneindige
vlakten met water, het dorp Moer
dijk is zeer zwaai' beschadigd en
geheel geevacueerd. Een sinister
dorp van rammelende open deuren,
een klagelijk miauwende achterge
bleven poes en wapperende gordij
nen uit de kapotte vensters. Een
spookachtig verlaten dorp.
Maar de oude rijksweg er naar
toe bleef vrijwel goed intact.
Boven op deze weg nu zijn de
Amerikanen bezig een dijk te bou
wen, een waterkering.
(Zie verder pag. 2)
(Van een onzer verslaggevers)
Het A.T.G. is 3ïaandagarond om
streeks 6 uur op weg naar Utrecht
aan een groot gevaar ontsnapt, toen
een autobus waarmee het gezelschap
op weg was naar Utrecht in de be
ruchte bocht tussen de melkfabriek
van Sterorita en kasteel Nijenrode
onder Breukelen slipte en met de
voorzijde boven het water van de
Vecht bleef hangen.
Aan een lantaarnpaal en de zachte
berm is het te danken geweest, dat
alle dertig inzittenden de wagen on
gedeerd konden verlaten. Onder hen
bevonden zich vele bekende acteurs
en actrices als Albert van Dalsum.
Paul Huf, Marie Hamel. Mary Smits-
hu ijzen, Ben Groenier. Robert de
Vries. Kees van leisel, Gijsbert ter
Steeg. Lex Fa assen en vele anderen.
Met een lijnbus van de N.B.M.
zette het gezelschap de reis naar
Utrecht voort en kwam nog ruim
schoots op tijd voor de voorstelling
van Drie Koningenavond in de
Utrechtse Stadsschouwburg aan.
Recht door
De heer E. Landswaard uit Am
sterdam, die de autocar bestuurde,
vertelde dat zijn wagen in de bocht
plotseling niet meer naar het stuur
luisterde en rechtdoor in de richting
van het water reed.
De wagen zelf was slechts licht be
schadigd en enkele uren later stond
de bus reeds voor de schouwburg ge
reed om het gezelschap nu via Hil
versum naar huis te brengen.
Een uur later gebeurde op deze ge
vaarlijke weg nog een ongeluk. In
de beruchte bocht nabij de boerderij
Peereboom onder Loenen aan de
Vecht, slipte een uit Amsterdam af
komstige bestelwagen en kwam op de
kop in de sloot terecht. De bestuur
der kwam met de schrik vrij. de wa
gen werd licht beschadigd.
N
In hel noodziekenhuis te Rijs
wijk (Z.H.) ligt de 92-jarige éva
cué J. Coenraads uit Stellendam.
Naar de behandelende geneesheer
aan de Dierenbescherming in
Den naag heeft medegedeeld, be
vindt deze man zich in een zeer
ernstige toestand. De arts geeft
slechts een kans voor zijn leven,
als de hond van de oude man
wordt gevonden, waarover hij
voortdurend ligt te ijlen.
De hond heet Pluto, is een vier
jaar oude herdershond, een reu.
69 cm hoog. heeft een wit puntje
op de staart en een dunne witte
kraag, en op de rug een litteken
van een operatie. De hond zou
zijn gesignaleerd op een marine-
vaartuig.