Dr Dreesmateriële schade zeer groot
maar te herstellen
1395 doden
De industriële productie-capaciteit
is onaangetast gebleven
Afsluiting der zee-armen
wordt onderwerp van studie
133,000 H.A. cultuurgrond
door het water overspoeld
DAGBLAD VOOR GRONINGEN
Overzicht van
ruïneuze ramp
Herstelkosten waterkeringen
voor rekening van het Rijk
Vertraging Zuiderzeewerken
B. Yooistra
gearresteerd
Rampen fonds en overheid
rt @ëlen de achade
27,5 millioen
Indonesiërs
uitgewezen
Kerkcollecte:
twee millioen
Nationalisten landen in
Zuidelijk China
mr ons Noorden
i N Buiten God <s t nergens
Abonnementsprijs f5.85 per kwartaal, f 1.95
per maand, f 0.46 per weck. inclusief incasso-
keiten. Bureaux: Groningen: Zwanestraat 37,
Tel. 25043 (2 lijnen). Giro 70021. Postbus
91. Leeuwarden: Tuinen 7. Tel. 5800 (K
5100). Sneek: Poortexijlen 4, Tel. 2589.
Emmen: Wilhelminastraat 43, Tel. 1308
<K 5910). Directie E. J. M. Stumpel.
Bureau: Zwanestraat 37 - Tel. 25013 K 5900 Giro 70021
VAN HEDEN
Dinsdag 10 Februari 1953 - 48e Jaargang - No. 1132
De minister-president, Dr W. Drees, heeft
aan de Tweede Kamer de door hem toege
zegde nota over de watersnood doen loc-
komen. Hij geeft daarin uitdrukking aan
zijn bewondering voor hen', die hulp bo
den en nog hulp bieden aan de geteisterde
gebieden en aan de trots en de dankbaar
heid, die de regering, vervullen naar aan
leiding van de bewonderenswaardige wijze
waarop deze hulp van Nederlandse en
buitenlandse zijde is en wordt verleend.
Deze nota kan niet anders dan onvolledig
zijn, doch er blijkt overduidelijk uit, hoe
zeer alle krachten zijn ingespannen om de
rampzalige toestand het hoofd te bieden.
De materiële schade is zeer groot, maar zij
kan worden hersteld. Groter is hel niet te
vergoeden verlies aan mensenlevens. Hel
laatste hieromtrent bekende cijfer is 1395.
Voor verdere stijging, zo meldt de nota,
moet worden gevreesd. De productie-capa
citeit van de Nederlandse industrie is als
zodanig onaangetast gebleven. Nu de land
bouw-export tengevolge van de ramp mo
gelijk enigszins zal verminderen, is het
van het grootste belang, dal de rol van
ons land als leverancier van industriële
producten door deze ramp niet is aan
getast. Aan de nota is als bijlage een nota
van de uit het buitenland ontvangen en
toegezegde hulp toegevoegd.
Ten aanzien van de dijken
wordt opgemerkt, dat de toestand
in het algemeen thans eniger
mate is gestabiliseerd. Een groot
deel van de gaten is van be
perkte afmetingen en deze be
hoeven bij het dichten geen bij
zondere moeilijkheden te bieden
Voorts moet worden vastgesteld,
dat op de meeste eilanden één
of meer dijkbressen voorkomen,
die wél bijzondere moeilijkheden
bij het dichten zullen bieden en
die een karakter hebben, dat doet
denken aan de gaten, zoals die
aan het einde van de oorlog in
de zeewering van het eiland Wal
cheren werden aangetroffen.
Ook uit waterstaatkundig oog
punt zullen, teneinde uitbreiding
te voorkomen, alle gaten zo spoe
dig mogelijk moeten worden ge
dicht. Dit stuit vaak op het ern
stige bezwaar, dat vele zeer
moeilijk bereikbaar zijn. Dit geldt
zelfs voor de gaten van kleinere
omvang, die weinig materieel of
weinig mankracht vragen.
In Zeeland is het eiland Schou
wen en Duiveland zeer zwaar ge
troffen. Hier zijn een tweetal
dijkgaten ontstaan, waarvan het
dichten bijzondere moeilijkheden
zal bieden.
In het Oostelijk gedeelte van
Zuid-Beveland worden een paar
dijkgaten aangetroffen, die grote
zorg baren, al is de diepte daar
van thans niet overmatig groot.
De oppervlakte, die door deze
galen wordt geinundeerd, is ech
ter zeer uitgebreid.
Op Walcheren is men de situa
tie weer nagenoeg meester.
Op Goeree en Overflakkee zijn
een groot aantal gaten in de dij
ken geslagen. Het dichten van
het merendeel dezer gaten zal
niet op ernstige bezwaren stuiten;
een drietal is echter van zoda
nige omvang en de daarin optre
dende stromen hebben zodanige
snelheid, dat hier grote moeilijk
heden kunnen optreden.
De duinen langs de gehele kust
hebben het zeer zwaar moeten
ontgelden. Het zal nodig zijn,
dat de afgeslagen duinen weer op
de daarvoor geëigende wijze
zullen worden bijgewerkt.
REGERING NEEMT MAATREGELEN
In zijn nota aan de Tweede Kamer geeft Dr Drees een
overzicht van de maatregelen, die de regering zal treffen
om de enorme schade, die de watersnood over ons land
en ons volk heeft gebracht, te keer te gaan en om her
haling van een ramp als deze in de toekomst te voor
komen. Het zijn de volgende maatregelen
Volksgezondheid
niet ongunstig
le. Zo spoedig mogelijk zal een
ontwerp-noodwet worden inge
diend, waarin een centrale ver
antwoordelijkheid voor het her
stel van de dijken wordt geregeld.
2e. Het herstel van de dijken
wordt onmiddellijk en zo snel
mogelijk ter hand genomen.
3e. Indien de nodige snelheid
van deze herstelwerkzaamheden
zulks vordert, zal de uitvoering
van de Zuiderzeewerken worden
getemporiseerd.
4e. In algemene zin zal worden
onderzocht op welke wijze her
haling van een ramp als deze kan
worden voorkomen. In het bij
zonder zal dit onderzoek zich ook
uitstrekken tot de mogelijkheid
van een afsluiting der zee-armen
Het bedoelde onderzoek zal ter
stond worden aangevangen en
met voortvarendheid worden
voortgezet.
5e, Maatregelen, die strekken
tot het verkrijgen van een ver
hoogde veiligheid met betrek
king o.a. tot de hulpverlening,
organisatie van de waarschu
wingsdienst, enz., zullen worden
genomen.
In de geteisterde gebieden, als
ook in de evacuatiegemeenten,
bestaat grote behoefte aan be
schikbaarstelling van maatschap
pelijke werksters en gezins ver
zorgsters om de getroffen bevol
king bij te staan. Na een week
van spanning en onzekerheid
doen zich op moreel en psychisch
terrein vele moeilijkheden voor.
Het Nationaal Rampenfonds
heeft in overleg met de minister
van Maatschappelijk werk een
regeling getroffen om in speciale
kosten van tewerkstelling dezer
krachten te voorzien.
Volksgezondheid gunstig
De algemene gezondheidstoe
stand in de noodgebieden is niet
ongunstig, er zijn niet abnormaal
veel zieken. De grootste moeilijk
heden voor de gezondheidszorg
zijn gelegen in de drinkwater
voorziening en in de afvoer en
destructie van verdronken vee.
Kritiek is nog de drinkwater
toestand op Walcheren, waar het
pompstation van Middelburg
door zeewater werd overstroomd,
terwijl de bevolking nog voltal
lig aanwezig is.
Indien de schatting van het
aantal verdronken dieren juist
mocht zijn, is te verwachten, dat
de regelmatige verwerking van
cadavers moeilijkheden zal on
dervinden. Of de behoefte om
tot begraven op# grote schaal over
to gaan zal ontstaan, kan op dit
ogenblik nog niet worden vast
gesteld. Mocht dit nog noodzake
lijk worden, dan heeft de mili
taire overheid genie-troepen en
materiaal beschikbaar voor het
maken van massagraven.
Op terrein van
„De Ommelanden"
GRONINGEN De politic
heeft gisteravond de heer B. Vooi
stra gearresteerd op het terrein
van „De Ommelanden". De heer
Vooistra werkte geruime tijd bij
De.Ommelanden, hoewel hem dit
bij uitspraak in kort geding, dat
de Condensfabriek „Friesland"
tegen hem aanhangig had ge
maakt, verboden was.
De heer Vooistra was n.l. voor
dat hij bij de Ommelanden in
dienst kwam, werkzaam bij de
Condensfabriek „Friesland". Met
deze fabriek had hij een concur
rentiebeding De rechtbank te
Leeuwarden had bepaald dat het
de heer Vooistra op straffe van
lijfsdwang verboden was, bij een
ander bedrijf te gaan werken. De
heer Vooistra heeft evenwel toch
een functie bij „De Ommelanden"
geaccepteerd. Hij is thans gear
resteerd en in verzekerde bewa
ring gesteld.
RUIM 5«.000
GE-EVACUEERDEN
's-GRAVENHAGE De Re
geringsvoorlichtingsdienst deelt
ons mede, dat het aantal uit de
noodgebieden geëvacueerde men
sen ruim 50.000 bedraagt.
Voor het dichten van de grote
gaten en soms ook voor aanslui
tende dijkcomplexen moet de
hulp worden ingeroepen van de
grotere aannemers, die gespecia
liseerd zijn in bagger- en grond
werken.
Uit dc aard der .zaak is het om
verschillende redenen noodzake
lijk, dat met de werken zo spoe
dig mogelijk wordt begonnen.
Het ligt in het voornemen
de leiding van de uitvoering in
handen te leggen van de Rijks
waterstaat, die beschikt over
een omvangrijk en in alle op
zichten goed toegerust technisch
apparaat.
De bedragen welke met het'
herstel der dijken gemoeid zullen
zijn, zullen dermate hoog zijn,
dat de draagkracht van de ge
troffen onderhoudsplichtigen (in
de regel waterschappen) hierbij
in het niet zinkt.
In dit verband is de regering
van oordeel, dat de kosten van
het herstel van de hoofd- en
buitenwaterkeringen geheel voor
rekening van het Rijk zullen die
nen te worden genomen.
Het aantal genoteerde slachtoffers van de overstromingsramp
was gisteren gestegen tot in totaal 1395, gespecificeerd als volgt:
Abber.broek 1, Brandwijk 2, Brouwershaven 3, Bruinisse 1.
Burgsluis 10, Capelle 3, Dinteloord 3, Dreischor 15, Dordrecht 3,
Dussen 6. Fijnaart 80, Geersdijk 1, Goesesas (aangespoeld van
elders) 7, 's-Gravendeel 57, Halsteren 23, Hellevoetsluis 5,
He.vnenoord 2, Nieuwendijk 3, Heijningen 25, Poortugaal 7,
Hoedekenskerke 1, Hontenisse 8, Kerkwerve 3, Klundert 13,
Kortgene 40, Krabbendijke 5, Krimpe', a. d. IJsel 4, Kruiningen
27, St. Maartensdijk 4, Middelharnis 16, Maassluis 1, Moerdijk
13, Xieuwerkerk 16, Nieuwe Tonge 87, Nieuw Vossemeer 50,
Noord Gouwe 1, Numansdorp 67, Oosterland 40, Ooster Schelde
(aangespoeld van elders) 4, Ossenisse 1, Ouddorp 1, Ouderkerk
a. d IJsel 2, Oudelande 4, Oude Tonge 300, Papcndrecht 2,
Petten 1, Sint Philipsland 9, Raamsdonkveer 2, Rilland Bath 6,
Rotterdam 1, Serooskerke 15, Stavenisse 200, Steenbergen 13,
Stellendam 27, Sliedrecht 1, Stormpolder 6, Strijen 42, Terncuzen
2, Texel 5, Tiengemeten 2, Veere 2, Vlissingen 3, Wagenberg 1,
Willemstad 2, Wissekerke 1, Wolfaartsdijk 9, Yerseke (aange
spoeld van elders) 10, Rhoon 3, Zaamslag 1, Zierikzcc 17,
Zijpe (aangespoeld van elders) 3, Zevenbergen 7, Zuidland 37.
Totaal 1395.
(Opgave ANP, onder voorbehoud)
De burgemeester van Stavenisse heeft het door hem aan
vankelijk gemelde aantal van circa 300 slachtoffers, gecorrigeerd
tot circa 200.
Rond 133.000 ha cultuurgrond is door deze ramp ge-
inundeerd of geïnundeerd getveesl. Deze 133.000 ha,
d.i. 5,7 pet. van hel totale areaal cultuurgrond in Neder-
land kan onderverdeeld worden in:
82.000 ha bouwland, d.i. 8,9 pet. van het totale
Nederlandse areaal
41.000 ha grasland, d.i. 3,1 pet. van het totale
Nederlandse areaal
10.000 lia tuingrond, d.i. 9,4 pet. van het totale
Nederlandse areaal.
Daarnaast zal op de overheid
een uitgebreide taak rusten om
door de verstrekking van bijdra
gen het economische leven in de
getroffen gebieden weer op gang
te brengen.
Wat dit laatste betreft zullen
voor niet door verzekering ge
dekte rampenschade, in de pri
vaatrechtelijke sfeer, regelingen
moeten worden getroffen in de
geest van dit, vastgesteld in de
wet op de materiële oorlogsscha
den.
Het ligt in het voornemen van
de regering, dat de ministeries,
welke met de afwikkeling van de
oorlogsschaden zijn belast, even
eens de afwikkeling van de ram
penschade ter hand zullen nemen.
Voedselaanvoer
weer normaal
Uitgaande van de bebouwing
in 1952 kan dit bouwland worden
onderverdeeld in (het tussen
haakjes gestelde getal is het per
centage van het totale areaal in
Nederland)
32.000 ha granen (6.1%), waar
van 12.000 ha tarwe (15.2%);
13.700 ha consumptie-aardappelen
(8.6%); 15.000 ha suikerbieten
(24%); 6.000 ha peulvruchten
(17.8%); 7.500 ha vezelvlas
(22.7%), plus 8.000 ha andere ge
wassen.
De verloren gegane voorraden
akkerbouwproducten zijn moei
lijk te schatten.
Voorlopige taxaties wijzen op
een verdrinking van: 25.000 run
deren; 15.000 a 20.000 varkens;
2.000 a 3.000 schapen; circa 1500
paarden en ruim 100.000 hoen
ders.
De voedselvoorziening van de
getroffen gebieden is 'thans weer
in normale banen geleid.
Ook op het gebied van de vis
serij is schade geleden. De om
vang van deze schade men
denke o.a. aan de oester-
mosselkwekerij en aan de visser
schepen in de .rampgebieden
kon echter nog niet worden vast
gesteld.
Schaderegeling
Met volledige instemming van
het Nationaal Rampenfonds is
vastgesteld, dat tot de laak van
dit fonds in de eerste plaats zal
behoren de leniging van de nood
en de vergoeding van schade in
de persoonlijke sfeer d.w.z. le
vensonderhoud, kleding, dekking,
schoeisel en huisraad.
deropbouw en landbouw, welke
ook reeds voor de oorlogsschade
geldt, houdt in grote trekken in.
dat het ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting de
zorg heeft voor de schade aan
gebouwd onroerend goed en
schepen, hei ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoor
ziening voor de agrarische scha
den en het ministerie van Finan
ciën voor de overige schaden.
Het ministerie van Financiën zal
voorts, evenals dit bij de oor
logsschaderegeling het geval is,
met de algehele coördinatie wor
den belast.
voor Rampenfonds
's-GRAVENHAGE, 9 Febr.
Het totale bedrag, dat tot en met
vandaag voor het Nationale Ram
penfonds is bijeengebracht, is
f27.558,000.
AMSTERDAM De op 24
November j.l. te Amsterdam op
grond van ongewenste politieke
activiteit gearresteerde Indone
siërs Sunito en Go Gien Tjwan,
zijn gisteravond uit het land ge
wezen.
Zij vertrokken per vliegtuig
van 21 uur naar Djakarta. Enige
heren van het Hoge Coxriir.issa-
riaat. van Indonesië waren bij het
vertrek op het vliegveld aanwe
zig-
KONINKLIJK PAAR
WEER IN GETEISTERD
GEBIED
WILLEMSTAD Gistermid
dag heeft H.M. de Koningin een
bezoek gebracht aan Willemstad.
Zij landde per helicoptere aan de
Waterpoort ter plaatse.
Ook Prins Bernhard heeft giste
ren wederom enkele plaatsen in
het getroffen gebied bezocht. Na
onder zeer slechte weersomstan
digheden van Soesterberg te zijn
vertrokken landde hij op het
vliegveld Woensdrecht en ver
trok vandaar per helicoptere naai
de Zeeuwse eilanden.
De terreinafbakening tussen de
drie ministeries, financiën, i
Hij moest nog terug....
MILAAN, 9 Februari (AP)
Op een Milaans radiostati
on kwam Zondagavond een
arbeider binnen en legde
26.000 lire (ongeveer 160 aid)
op tafel voor de slachtoffers
van de watersnood in Europa.
„Dit is alles wat ik heb",
zei hii. „maar ik gun het ze
graag".
Tien minuten later kwam hii
terug en vroeg om 25 lire
voor de tram.
Tienvoudig offer van de
Nederlandse Katholieken
DEN HAAG De opbrengst
van de collecte, welke in de Ka
tholieke kerken van Nederland
Zondag is gehouden, zal wellicht
de f2.000.000,benaderen.
Amsterdam bracht f195.000 bij
een, Rotterdam f120.000, Den
Haag f140.000, Utrecht f56.000,
Leiden f25.000 op. Uit alles blijkt,
dat de opbrengst per parochie in
verscheidene gevallen, het tien
voudige bedraagt van hetgeen
een goede collecte opbrengt. Een
collecte voor de missie levert in
alle kerken van Nederland
f250.000,— op.
De inzameling is nog niet ten
einde. Nog steeds komen giften
binnen. Het bisdom I-Iaarlem ver
klaarde, dat eerst Woensdag enig
overzicht kan worden verkregen,
Den Bosch zal pas Zaterdag een
beeld hebben. In het bisdom
Roermond hebben de pastoors de
gelden onmiddellijk ter beschik
king gesteld van de comité's en
burgerlijke autoriteiten, in tegen
stelling met de overige diocesen,
die de totale bedragen aan het
Rampenfonds zullen
Zoals wij reeds in een deel van
onze vorige oplage hebben ge
meld zouden Chinese nationalis
tische troepen zijn geland in
Amoy in de Zuid Chinese pro
vincie Roekien. Amoy is een
eiland 240 k.m. ten Westen van
Formosa.
Gezegd wordt, dat verscheidene
escadrilles Amerikaanse vliegtui
gen geleverd zullen worden .ver
gezeld door een groep Ameri
kaanse technici.
Waarnemers te Hongkong ach
ten het onwaarschijnlijk, dat de
nationalisten een groot offensief
hebben ontketend. Zy worden
hiertoe niet in staat geacht, ge
zien de schepen en vliegtuigen,
die zij ter beschikking hebben om
een aanval te steunen.
Het is waarschijnlijk, dat de
aanval, indien hij is gedaan is
ondernomen van een der 35
eilanden uit, welke langs de Zuid-
Chinese kust tegenover Formosa
verspreid liggen en bezet worden
gehouden door ongeveer 100.000
guerillastrijders en geregelde
Ruim eeu millioen
van de mijnwerkers
HEERLEN. Aan het voorstel
van de Mijnindustrieraad om op
Zaterdag 7 Februari zoveel
mogelijk twee uur langer te wer
ken, is door de personeelsleden
van de gezamenlijke mijnen in
Limburg spontaan gevolg ge
geven. Als resultaat van deze
hulpactie zal de mijnindustrie
aan het Nationaal Rampenfonds
een totaal bedrag overmaken van
overmaken, 1.056.700.
troepen. Het zou dan uitsluitend
een storingsaanval betreffen.
Volgens radioberichten te New
York hebben vrouwelijke Chinese
nationalistische guerillastrijders
onlangs een eiland voor de kust
van Tsjekiang veroverd en bezet
gehouden na gevechten met een
kleine macht Chinezen, die op
het eiland gestationneerd waren.
Koréa-vrijwilligers slaan
een dag soldij af
's-GRAVENHAGE Het vijf
tiende aanvullingsdetachement
Korea vrijwilligers, aan boord van
de „Waterman" onderweg naar
Korea, heeft besloten één dag
van zijn soldij af te staan ten be
hoeve van het Rampenfonds. Dit
detachement omvat 137 man.
Vaticaan ontroerd
Over Nederlandse
dankbaarheid
VATICAANSTAD De grote
dankbaarheid van de Nederlan
ders tegenover de Heilige Vader,
die Zijn medeleven met het
zwaargetroffen Nederlandse volk
onophoudelijk tot uitdrukking
heeft gebracht, o.a. door het
overmaken van gelden en het zen
den van goederen, heeft in Vati
caanse kringen diepe ontroering
gewekt.
Vooral in het feit, dat direct
na de rede van H.M. de Koningin
het woord werd gegeven aan de
Pauselijk afgezant, Mgr. Lamber-
tini, ziet men te Rome een over
tuigend bewijs, dat zowel niet-
Katholieken als Katholieken de
hulp van de H. Vader buiten
gewoon op prijs stellen, niet in
het minst, omdat de Paus als
hoofd van de Christenheid geacht
wordt de tolk te zijn van de ge
hele Kerk.
