ONMIDDELLIJK SNEL HERSTEL DER DIJKEN Amsterdam's dagblad Regeringsnota over de watersnood aan de Tweede Kamer Tot hoofd en hart Koningin en Prins bezoeken opnieuw rampgebied „BEURZEN OPEN, DIJKEN DICHT" Minder doden in Stavenisse Kerkcollecte Mogelijkheid tot afsluiting van de zeearmen zal worden onderzocht Trots en dankbaarheid voor de hulpverlening Helicopter verongelukt DINSDAG 10 FEBRUARI 1953 61ste JAARGANG No. 20855 DE NIEUWE DAG UITGAVE VAN DE N.V DRUKKERI-1 DE TIJD - N.Z. VOÖRBURGWA1 65—73 AMSTERDAM TEL. 63381 (5 lijnen) - POSTGIRO 22884 - GEM.-GIRO A'DAM N 665 - DIRECTIE: J. J. W. BOERRIGTER EN Mr. W A. M. VAN DER KALLEN - HOOFDREDACTIE: H. BARON VAN 'LAMSWEERDE EN W. SE VERIN - ABONNEMENTSPRIJS6.— PER KWARTAAL, f 2.— PER MAAND. 47 CENTS PER WEEK Het weer Verwachting tot. Woensdagavond: Veel bewolking met. enkele buien. Langs de kust van Holland en Zeeland aanvanke lijk nog harde, overigons krachtige tot matige wind, hoofdzakelijk tussen Zuid west en Zuidoost. Weinig verandering in temperatuur. Zon: 8.03—17.46. Maan: 6.46—14.10. Wie te veel op de kleine dingen let, zal de grote verliezen De regering is van oordeel, dat de kosten van hei herstel van de hoofd- en buiienwaierkeringen geheel voor reke ning van hei Rijk zullen dienen te worden genomen. Dit deelt de minister-president, dr. W. Drees, mede in de Watersnood-nota aan de Tweede Kamer. De regering heeft besloten de volgende maatregelen te nemen: Zo spoedig mogelijk zal een oniwerp-Noodwet worden ingediend, waarin een centrale verantwoordelijk heid voor het herstel van de dijken wordt geregeld. Het herstel van de dijken wordt onmiddellijk en zo snel moge lijk ter hand genomen. Indien de nodige snelheid van deze herstelwerkzaamheden zulks vordert, zal de uitvoe ring van de Zuiderzeewerken worden getemporiseerd. In algemene zin zal worden onderzocht op welke wijze her haling van een ramp als deze kan worden voorkomen. In het bijzonder zal dit onderzoek zich ook uitstrekken tot de mogelijkheid van een afsluiting der -zee-armen. Hef bedoelde onderzoek zal terstond worden aangevangen en met voortvarendheid worden voortgezet. Maatregelen, die strekken tot het verkrijgen van een verhoogde veilig heid mei betrekking o.a. tot hulpverlening, organisatie van de waarschuwingsdienst, enz. zullen worden genomen. Dr. Drees «lrukl in het begin van de nota zijn bewondering uit voor hen, die, in welke functie ook, bjj de hulpverlening aan de getroffen gebieden bun krachten gaven en nog geven. De wijze waarop het volk van Nederland èn liet buitenland te hulp f zjjn gesneld, vervult de regering met trots en dankbaarheid. Zij is er van overtuigd, dat voorzover hier cn daar critiek is gcu't, deze niets afdoet aan de buitengewone prestaties, die zijn en worden geleverd. Mogelijk ge maakte fouten verzinken iruliet niet bij al het goede, dat is gepresteerd. Aanzienlijk is de materiële schade voor de getroffenen en voor ons land,, maar zij kan worden hersteld. Groter is echter het niet te vergoe den verlies aan mensenlevens. Het laatst hieromtrent bekende cüfer is 1395. Voor verdere stijging moet wor den gevreesd. Met dankbaarheid stelt de minister vast, dat de productie-capaciteit van de Nederlandse industrie als zodanig on aangetast is gebleven. De regering acht dit van grote betekenis. Juist nu de landbouwexport door het ten dele uit vallen van de landbouwproductie in dit vruchtbare gebied in Zuid-West-Neder land mogelijk enigszins zal verminde ren. is het van belang, dat de rol van ons land als leverancier van industriële producten, door deze ramp niet is aan getast. Ten aanzien van de dijken wordt op gemerkt, dat de toestand in het alge meen enigermate is gestabiliseerd. Een groot deel van de gaten is van beperkte afmetingen en deze behoeven bij het dichten geen bijzondere moeilijkheden te bieden. Voorts moet worden vastge steld. dat od de meeste eilanden één of meer dijkbressen voorkomen, die wél bijzondere moeilijkheden bij het dich ten zullen bieden en die een karakter hebben, dal doet denken aan de gaten, zoals die aan het einde van de oorlog in de zeewering van het eiland Walche ren werden aangetroffen. Ook uit waterstaatkundig oogpunt zullen, teneinde uitbreiding te voorko men. alle gaten zo spoedig mogelijk moeten worden gedicht. Dit stuit vaak op het ernstige bezwaar, dat vele zeer moeilijk bereikbaar zijn. Dit geldt zelfs voor gaten van kleinere omvang, die weinig materieel of weinig mankracht vragen. In Zeeland is hel eiland Schouwen en Duiveland zeer zwaar getroffen. Hier zijn een tweetal dijkgaten ontstaan, waarvan het dichten bijzondere moei lijkheden zal bieden. In het^bostelijk gedeelte van Zuid-Bevelancj worden een paar dijkgaten aangetroffen- 'diekgrote zorg baren, al is de diepte <taar,vam$hans niet overmatig groot. De oppervlakte, door deze gaten wordt. «Smindeerd. is echter zeer uitgebreid. Qp Walcheren is men de situatie weer nagenoeg mees ter. Op Goeree en Overflakkee zi.in een groot, aantal gaten in de dijken geslagen. Het dichten van het merendeel dezer gaten zal niet op ernstige bezwaren .^tuiten; een drietal is echter van zoda nige 'omvang en de daarin optredende stromen hebben een zodanige snelheid, dat hier grote moeilijkheden kunnen op treden. Ook over de andere beschadigingen geeft de minister een uitvoerig over zicht. De duinen lang'! de gehele kust hebben het zeer zwaar moeten ontgol den. Het zal nodig zijn. dat de afgesla gen duinen weer op de daarvoor ge- eigende wijze zullen worden bijgewerkt. Voor het dichten van de grote gaten en soms ook voor aansluitende öijkcom- plexen moet de hulp worden ingeroepen van de grotere aannemers, die gespecia liseerd zijn in bagger- en grondwerken, Uit de aard der zaak is het om ver schillende redenen noodzakelijk, dat met de werken zo spoedig moeeli.jk wordt begonnen. Het is daarojn niet mogeliik daarvoor bestekken gereed te ma ken, weshalve het in het voornemen ligt de uitvoering op basis van regie contracten te doen, geschieden. Het ligt in het voornemen de lei ding van de uitvoering in handen te leggen van de Rijkswaterstaat, die beschikt over een omvangrijk en in alle opzichten goed toegerust toch-, nisch apparaat. Van de bedragen welke met het herstel der dijken gemoeid zullen zijn. is op het ogen blik, zelfs bij grove benadering, nog geen raming te geven. Wel kan er echter reeds van worden uitgegaan, dat zij dermate hoog zullen ziin, dat de draagkracht van de getroffen onderhoudsplichtigen fin de regel waterschappen) hierbij in het niet zinkt Onder hoofdstuk evacuatie en hulp verlening wordt een uitvoerig overzicht gegeven, waarvan het merendeel van het medegedeelde reeds bekend is, In vele gevallen weiden onmiddellijk troepen ingezet op bedreigde plaatsen. Reeds 1 Februari om drie uur was een detachement van de Landmacht bij Raams- donksveer aan het werk. Zodra de weersomstandigheden dit toelieten werden verkenningsvluchten uitgevoerd o.m. ter bepaling van de prioriteit by de hulpverlening. Deze verkenningsvluchten leverden als ge volg van de bijzonder slechte weersom standigheden op Zondag 1 Februari een fragmentarisch beeld- Van Schouwen Duiveland werden geen gegevens ont vangen. Maandag 2 Februari 7 uur trad de ernst van de situatie op Schouwen Duiveland en Tholen eerst duidelijk op de voorgrond. Van SchouwenDuive land en Noord-Beveland werd toen de toestand als critiek gemeld. Des mid dags wera de situatie op Schouwen Duiveland en Goeree Overflakkee als bet cruatlgst onderkend. - Zondagmiddag 1 Februari 5 uur werd aan het hoofdkwartier van de geallieerde eenheden in Europa om onmiddellijke toezending van twin tig helicopters verzocht. De eerste U.S.A.-helicopter arriveerde Dins dagmiddag 3 Februari op Gilze Rijen. In totaal zijn ri helicopters gered i Het is een gelukkige omstandigheid ge bleken. dat de evacuatie-organisatie, waaromtrent bij nota van 22 October 1952 en bij de parlementaire behandeling van de wet Verplaatsing Bevolking uit voerig mededelingen zijn gedaan, reeds tot stand was gekomen Dientengevolge konden de centrale evacuatiecommissie en de provinciale evacuatiecommissaris sen met hun algemene plaatsvervangers en regionale functionarissen terstond in actie komen. Vervolg op pag. 3) Ook in de Alblasserwaard is men hard bezig met het herstellen van de vernielde dijken, teneinde zo snel mogelijk de polder weer te kunnen droogpompen. Werkzaam heden op de nieuwe dijk bij Pa- pendrecht. Op de achtergrond een zandzuiger, die hel zand opspuit. Het gat in de dijk bij Papen- drecht was 85 meter breed. Gewond geraakt en daarna doodgereden Kapitein Limburgse Jagers hef 'slachtoffer Op weg naar het rampgebied is ka- pTtein H. W. Borst, officier van speciale diensten bij het Regiment Limburgse Jagers, door een tweevoudig ongeval om het leven gekomen. Met het 412e Bataljon uit Nunspeet op weg om de troepen van het Regi ment Limburgse Jagers uit de garni zoensplaatsen Venlo en Roermond bij de hulpverlening af te lossen reed de jeep van kapitein Borst tegen een boom. De- kapitein liep daarbij een vrij on schadelijke hoofdwonde op. Toen de chauffeur en de officier uit de dwars over de weg staande "jeep waren ge stapt om deze wonde even te verzor gen, naderde plotseling een andere auto. De chaufeur van deze wagen zag nog juist kans om de jeep te ontwijken, maar de gewonde kapitein werd aan gereden en op slag gedood. Kapitein Borst was reeds enkele jaren bij het garnizoen te Venlo ingedeeld en tevens in deze stad woonachtig. PER HELICOPTERE EN PER BOOT H.M. de Koningin heeft Maandag, ver gezeld door haar secretaresse, mevrouw X. Smitt-Avis en haar adjudant, majoor van Linden, opnieuw een bezoek ge bracht aan de getroffen gebieden. Te Hellevoetsluis werd zij verwel komd door de commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, mr. Kes- per, en de burgemeester van Hellevoet- sluis. Per sleepboot vertrok H.M. naar Den Bommel op het eiland Goeree cn Overflakkee. Vandaar begaf zij zich te voet naar een punt op de dijk. waar mariniers met de herstelwerkzaamheden bezig waren. Vervolgens vertrok H.M. per truck naar Nieuwe Tonge. waar zij zich langdurig met de inwoners onder hield. Daarna vloog de Koningin per hélicoptère naar t zwaar getroffen Oude Tonge. waar zij zich door de burgerlijke en militaire autoriteiten van de toe stand op de hoogte liet stellen. Na een tocht door Oude Tonge ver trok H.M.., wederom per hélicoptère, naar Willemstad, waar zij werd ontvangen door de burgemeester, de heer C. A. van der Hooft en diens echtgenote, als mede wethouder J. A. Dekkers en de gemeentesecretaris, de heer K. Dane. H.M. begaf zich naar net gemeentehuis, waar zij de thee gebruikte cn waar verschillende helpsters en helpers aan haar werden voorgesteld. Daarna maak te de Koningin een kleine rondwande ling door de gemeente en bezocht de opgeworpen dam aan de Landpoort. vanwaar zij een overzicht had op de ondergelopen polder van de Westhoek. Vervolgens begaf H.M. zich aan boord van een vaartuig van de Rijkswater staat en vertrok in de richting van de Moerdijk. Prins Bernhard heeft Maandag weder om enkele plaatsen in het getroffen ge bied bezocht. Na onder zeer slechte weersomstandigheden van Soesterberg te zijn vertrokken, landde hij op hel vliegveld Woensdrecht en vertrok van daar per hélicoptère naar de Zeeuwse eilanden. Allereerst begaf Z.K.H. zich naar Zuid-Beveland, waar hij de plaat sen Rilland-Bath. Hansweert. Baarlandt, Ellewoutsdïjk en Wolphaertsdijk be zocht: vervolgens stak hij over naai Noord-Beveland, waar hij achtereen volgens landde te Kortgene en Colijns- plaat. Daarna bezocht Prins Bernhard Zierikzee en Sint Philipsland. In al deze plaatsen sprak hij met verschillen de inwoners en nam het herstel van de dijken in ogenschouw. Nationaal Rampenfonds Vrijstelling van omzetbelasting Voor concerten en voorstellingen De Staatssecretaris van Financiën heeft bepaald, dat geen omzetbelasting behoeft te worden betaald over de entréegelden van de vóór 2 Maart 1953 te houden sport wedstrijden en te geven concerten en theatervoorstellingen, van welke ten min ste 50 percent van de bruto-recette aan het Nationaal Rampenfonds wordt afge- f178.222 op eerste avond De eerste uitzending van de samen werkende omroepverenigingen voor hun actie „Beurzen open, dijken dicht" heeft gisteravond, behalve toezeggingen, tot een bedrag van f 178.222, een aantal initiatieven opgeleverd, waarvan inder haast werd uitgerekend, dat zy enkele honderden millioenen zullen opleveren. Een tapytfabriek uit Huizen stelde voor, dat iedereen in den lande gedurende een jaar één uur per week van zyn loon of zyn salaris zou afstaan en kreeg aan stonds adhaesie van een drukkery lit Amsterdam. Een ruwe schatting wees uit. dat op deze wijze op zijn minst 150 millioen bij elkaar zou kunnen komen. Een Hilversumse huisvrouw stelde voor, dat alle huisvrouwen voor een jaar een week van haar huishoudgeld zouden oversparen, een bedrag dat zij op f 45 schatte en er zijn 2.5 millioen gezinnen. Het jongste lid van de Kar- ekieten leverde zijn zakgeld van deze week twee kwartjes af. De diri gent van de Marinierskapel, kapitein G. Nieuwland, overhandigde namens zijn kapel f 700 en hij meende, dat hij, alhoewel in uniform, toch namens alle musici mocht spreken. Een autorijschool uit Amsterdam bood een van zijn wa gens aan en een patiënt van een Hil- versums sanatorium sprak namens alle zieken van Nederland. Toen een van de vier omroepers var. alle verenigingen een juist had aangekondigd, dat tot dusverre f78222 was binnengekomen, kondigde een on bekende nog aan, dat hij f 100.000 ter beschikking stelde. Het gironummer van de actie „Beur zen open. dijken dicht" is 17. het post busnummer ook 17, het telefoonnum mer 10101. Bij girostortingen behoeft, zo heeft de P.T.T. beslist, geen porto betaald te worden. De burgemeester van Stavenisse op Tholen heeft het door hem aanvankelijk gemelde aantal van ongeveer driehon derd slachtoffers gecorrigeerd tot circa tweehonderd. Dit brengt echter geen verandering in het vastgestelde totaal aantal slachtoffers, dat, zoals gemeld, gisteren is gestegen van 1372 tot 1395. Doodstraf geëist in Oradour-proces In het proces-Oradour heeft de openbare aanklager de doodstraf geëist tegen de Elzasser Boos en gevangenis straffen en dwangarbeid tegen dertien andere Elzassers. Luit.-kol. Gardón. die namens de re gering het woord voerde heeft de uit zeven leden bestaande krijgsraad ver zocht rekening te willen houden met de leeftijd en de voorgeschiedenis van de Fransen die thans met de zeven Duitse beklaagden terecht staan. Vele soldaten van de „Das Reich'V divisie, die de 642 mannen, vrouwen en kinderen van Oradour vermoord heb ben, waren ten tijde van het misdrijf nauwelijks achttien jaar. H. Vader niet bij mis voor Pius de Elfde Vaticaanstad, hedenmorgen In de Sixtijnse Kapel is een plechtige H Mis werd opgedragen door kardinaal van Paus Pius de Elfde, die veertien jaar geleden overleden is. De H. Vader heeft de H. Mis niet bijgewoond. De H. Mis werd opgedragen door kardinaal Borgoncini Duca. Veertien andere kar dinalen en vele leden van het Corps Diplomatique waren aanwezig. By Alblasserdam is men bezig met het graven van een diepe put, toaarin men een pomp zal plaatsen, die het water uit de Alblasser waard zal pompen. Goederen en geld blijven hun eigendom Door het Rode Kruis verstrekte bed den, dekens en matrassen en beddegoed blijven eigendom van de geëvacueerden, evenals het aan hen verstrekte geld. Heldhaftig optreden van pastoor v. Oude Tonge De zeereerwaarde heer J. H. D. Hof stede, pastoor van Oude Tonge, moet tengevolge van zijn zeer heldhaftig op treden tijdens de overstromingsramp enige tijd op verhaal komen. In ver band hiermede heeft Z.H. Exc. de Bis schop van Haarlem in zijn plaats als waarnemend pastoor benoemd de wel eerwaarde heer P. H. L. van Ingen, thans kapelaan te Leiden (H. Petrus). DRAMA TE SCHIEDAM Maandagmiddag heeft zich in Schie dam een drama afgespeeld. Daar was bij een familie het echtpaar Den B. uit Zierikzee en twee kleine kinderen op genomen. Mevr. den B. moet door een vlaag van verstandsverbijstering over vallen zijn. Zij snelde naar boven, waar haar twee kinderen lagen te slapen. Ze nam eerst het zoontje van twee jaar op en wierp het van het twaalf meter hoge balcon af op straat. Daarna wierp ze de baby omlaag en sprong tenslotte zelf van het balcon. De baby werd dood opgenomen. De moeder en het zoontje van twee jaar zijn in deerniswekkende toestand naar het gemeente-ziekenhuis overgebracht- MET MILDE HAND Opbrengst geraamd op 2 millioen Naar het K.N.P. verwacht zal de op brengst van de collecte die Zondag in de katholieke kerken van Nederland is gehouden wellicht de twee millioen be naderen. Dit kan men concluderen uit de getallen die in de loop van Zondag en Maandag bekend werden. In vele gevallen bedraagt de op brengst per parochie het tienvoudige van hetgeen een als goed gekenschetste collecte opbrengt. Nog steeds komen giften binnen. Eerst na enkele dagen zal een volledig beeld van de milde ga ven van Nederlands Katholieken wor den verkregen. Opbrengst collecte der R.K. kerken Ten gunste van alle slachtoffers Van officiële zijde ontving het K.N.P de volgende mededeling: In het dagblad Het Vaderland van 9 Februari werd bij de vermelding van de opbrengst der kerkcollecten voor de slachtoffers der overstroming de opmer king geplaatst, dat een gedeelte daar van zou bestemd worden om H.H. Mis- sen op te dragen voor hen, die bij de ramp zijn omgekomen. Soortgelijke berichten circuleerden reeds enkele dagen als zou aan een ge deelte der-opbrengst een .andere be stemming gegeven worden.' Na inge wonnen inlichtingen in het bisdom Haarlem kan met alle stelligheid ver klaard worden, dat aan zoiets zelfs nooit is gedacht en dat de totale op brengst der kerkcollecte in het bisdom Haarlem, welke op 8 Februari gehou den is, zal worden overgemaakt aan het Nationale Rampenfonds. Z. Em. Kardinaal de Jong heeft na mens het aartsbisdom Utrecht tiendui zend gulden geschonken in de collecte, die Zondag 8 Februari in de kerken van het aartsbisdom gehouden is voor de slachtoffers van de watei'snood. Raads verkiezingen en noodgebied De gevolgen van de nationale ramp, welke ons land heeft ge troffen, beginnen zich in vele sectoren van het openbare leven te openbaren. Zo vraagt men zich al af, of onder de huidige omstandigheden de verkiezingen voor de gemeente raden op de door de wet voorgeschre ven wijze kunnen worden gehouden. Ingevolge de Kieswet moet de candi- daatstelling plaats vinden 1.4 April en de stemming 27 Mei. In de noodgebieden zijn talrijke ge meenten geëvacueerd; daarin zal van de candidaatstelling voor de gemeen teraad niet veel terecht kunnen ko men en in vele apdere, minder getrof fen, gemeenten zullen de inwoners te veel zorgen aan hun hoofd hebben om nog aan de verkiezingen te kun nen denken. De regering zal zich over deze zaak dienen te beraden. Er zijn verschil lende mogelijkheden om in de gere zen moeilijkheden te voorzien. a. De verkiezingen in het gejiele land worden uitgesteld tot het volgend jaar; b. de verkiezingen worden nog in dit jaar gehouden, maar de data van candidaatstelling, verkiezing en optreden var. de nieuw gekozen raden (1 September) worden naar een later tijdstip verschoven; c. een van de wet afwijkende rege ling wordt getroffen, voor de ge meenten, die in het noodgebied liggen. Bij Koninklijk Besluit zouden dan gemeenten kunnen worden aangewe zen, waarin de candidaatstelling en verkiezing voor de gemeenteraad worden uitgesteld tot nader te bepa len data en de zittingsperiode van de huidige gemeenteraad wordt ver lengd. Het komt ons voor, dat een maat regel, als onder c. vermeld, het meest waarschijnlijk is te achten. Het is ech ter nodig, dat nog tijdig bij de wet een regeling wordt getroffen, zodat binnenkort wel een wetsontwerp van deze aard bij de Staten-Generaal aan hangig zal worden gemaakt. Aflossing onderweg Hoewel de militaire taak in het nood gebied in het algemeen niet meer zo urgent is. als in de eerste dagen van de watersnood, is de stérkte van de troepen nog niet verminderd. De werk zaamheden, die nu aan de orde zijn, omvatten voornamelijk het heistellen en verbeteren van dijken en wegen, het evacueren van het geredde vee, het af voeren van cadavers, het bouwen van vlotten, het zuiveren van drinkwater en patrouillegang ter controle van dijken. Bovendien zal een begin worden ge maakt met het bergen van landbouw- materieel door middel van dukws en het bouwen van pontonverbindingen voor het ondersteunen van buizen bij droogmaking van de Alblasserwaard. 'De koninklijke landmacht is thans be zig de ingezette opleidingseenheden te vervangen door parate eenheden. Daar om worden thans uit de 2e militaire af deling bijna 6000 man naar de noodge bieden overgebracht, die zowel op de Zuid-Hollandse eilanden als in Zeeland zijn aangekomen. Er zal worden ge streefd naar een geleidelijke beëindi ging van de militaire bijstand voor zover dit mogelijk is in verband met de toestand in de noodgebieden. Voor geëvacueerden Een van de Amerikaanse helicoptères is bij Middelharnis verongelukt. Het toe stel gleed af en sloeg tegen de grond. Het werd geheel vernield, doch de inzit tenden bleven ongedeerd. In noodgebied Troepensterkte nog niet verminderd

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1