700 a 800 MILLIOEN GULDEN Hete-luchtm otor in noodgebied Globale raming van schade in het rampgebied Rekening 143.500 Woningen onder water GEEN PLUNDERAARS NEERGESCHOTEN „Wonderen*' met petroleum DE(OURANT Rampenfonds 271/2 millioen BUSDIENSTHALSTEREN-THOLEN Weer post naar noodgebied Grootkruis met de zwaarden Honderden reeds in veiligheid DIERENBESCHERMING IN DE WARE ZIN Liever geld dan goed Geslaagde Philips-proef Voor bet eerst m actie -HELP GIRO 9575 VLIEGENDE FIETS JONGENS BEZORGEN .AAN BUIS WYSJÏNSKY NAAR UNO Oostzone verder geïsoleerd N.Z. VOORBURGWAL 225 AM$TERDAM*G ABONNEMENT PEB KWARTAAL f 5 70 PEH WEEK 44 cent PEH EXEMPLAAR 13 cent ABUNNEMEN1 HER KWARTAAL BUITENLAND I 7 POSTGIKONUMMER 29981 GEMEENTE-GIRO AMSTERDAM N 94 RoTTEKDAMSCHL BANK Amsterdam Dfc TWENTSCHE BANK Amsterdam DINSDAG 10 FEBRUARI 1953 HOOFDREDACTIE! A. P. VAN LEEUWEN TELEFOONNUMMERS l DIRECTIE EN ADMINISTRATIE S5400 (6 LSJnenj REDACTIE 33800 (6 tycen) OPGEVEN VAN SPEURDERS UITSLUITEND 39941 <3 HJnen) OPGEVEN VAN ABONNEMENTEN 35400 (6 Lijnen) PAGINA'S No. 16.032 56ste Jaargang (Van onze speciale verslaggever) DEN HAAG, 30 Febr. Hoewel men de omvang van de schade, die ons land door de ramp is toegebracht, geenszins mag onderschatten, moet men zich aan de andere kant hoe den voor een lichtvaardig gegoochel met milliarden guldens. Volgens de meest recente raming, waarbij de deskundi gen nog een groot voorbehoud maken, moet deze schade be rekend worden op een bedrag dat beneden het milliard gulden blijft. Een bedrag van 700 a 800 millioen geeft vermoedelijk een vrij betrouwbaar beeld van de omvang van de schade zoals deze tot op dit moment aan bet licht is getreden. De schatting van 700 a 800 millioen geeft vanzelf sprekend een zeer globaal beeld. Evenmin wordt hierbij rekening gehouden met onverwachte factoren, die zowel een werkin„ in gunstige als ongunstige zin tot gevolg kunnen hebben. Verlies door productiederving 300 millioen Herstel aan woningen en inventaris 100 millioen Vervanging rundvee, landbouwwerktuigen en cultuurrüp maken van de grondf 100 millioen nerstel dUken etc200 millioen Steunregeling particulieren f 50 millioen 750 millioen TAL VAN ONZEKERE FACTOREN In waterstaatkundige kringen gelooft men, dat afgezien van Schouwen, de dijken voor het begin van de zomer dicht en het land droog kan zijn. Voor Schou wen waar de situatie ongunstiger ligt, zou dit tijdstip niet voor de aanstaande winter bereikt kun nen worden. Veel zal afhangen van de ge steldheid van de bodem, wanneer het land is drooggevallen, ter wijl de weersomstandigheid van grote invloed is. Regenval be spoedigt bijvoorbeeld het ontzou- tingsproces. Wanneer men verschillende factoren tegen elkaar afweegt lijkt een verlies door productie derving in de landbouwsector van f 250 a f 325 millioen een reëel bedrag. Bij dit bedrag is niet in begrepen de investering die nood zakelijk is door het verlies aan dode en levende have. Een vrij nauwkeurige raming van landbouwkundige zijde wijst uit, dat de vervanging van het verdronken vee een bedrag van ongeveer f 25 millioen zal vergen. Aan landbouwmachines en ver dere werktuigen zal een schade zijn geleden, die men kan stellen op ongeveer 75 millioen. Er werden ongeveer 50.000 eva- cué's geteld. Neemt men gemid deld gezinnen van 5 personen, dan zouden ongeveer 10.000 wo ningen verlaten zijn. wanneer men aanneemt, dat ieder huis, inclusief inventaris f 10.000 schade zou hebben opge lopen, betekent dit een totale schade van f 100 millioen. Dit bedrag is uiteraard ruw geraamd, evenals het bedrag aan herstel van machines en werk tuigen. Er is echter geen reke ning gehouden met het weer in cultuur brengen van de grond (hetgeen voornamelijk een kwes tie van tijd is en geen grote in vestering zal vergen) en de scha de geleden aan de openbare voor. zieningsmiddelen. Wat het dijkherstel en het her stel van de afwatering etc. zal kosten, is moeilijk bij benaderin te ramen. Er zijn meer dan 60 diikdoor- braken, waarvan het merende? van mindir ernstige, doch enkele van zeer ernstige aard ziin. He herstel van Walcher°" heeft de- tjjds f 35 millioen gekost. In waterstaatkundige kringen wordt een schadebedrag van g'o baal f 200 millioen het meest waarschijnlijk geacht. De steunregeling voor de parti- cu' eren wordt door deskundige- geraamd op ongeveer f 50 mi' lioen- De volled'ge schade, wan neer men al deze bedragen bij elkaar telt, bedraagt globa f 750 millioen. In industriële kringen legt men er de nadruk op, dat de industrie zeer weinig van de ramp heeft ge leden. Zeeland is treen industrieel gebied en de bedrijven n Rotter dam hebben slechts lichte schade opgelopen en konden over het al" gemeen binnen enkele dagen de productie hervatten. De veronder stelling dat de industriële export door de ram-o zou l'iden. berust op geen enkele grond. Wel is dit het geval met de agrarische export. De directe schade aan agrarische export (waarbij inbegrepen de produc ten van de landbouwindustrie) wordt geraamd op 200 millioen. Indirect kan nog op f 100 mil lioen exportderving worden gere kend, doordat producten, d e an ders zouden kunnen worden ge- exDorteerd. thans in het binnen land nodig zijn. In verhouding tot de totale agrarische exDort oo jaarbasis van f 2.8 milliard. lijkt deze exDortdervmg van f 300 mil lioen niet desastreus. DEN IIAAG, 9 Febr. Tot en met vandaag werd door het Natio naal Rampenfonds een bedrag van 127.558.000 bijeengebracht. Nog steeds houdt de stroom van giften in contanten en in goe deren aan. Gemeenten, vereni gingen, fondsen, bedrijven en particulieren wedijveren om zo groot mogelijke bedragen bijeen te brengen. Kunstenaars stellen hun werken gratis ter beschik king, artistem brengen het beste, dat zü te geven hebben op de planken en het publiek is over al bereid om royaal in de beurs te tasten voor deze benefiet voorstellingen. Het bestuur van het Nationaal Rampenfonds is thans bezig met het uitbouwen en verbeteren der organisatie, zodat ook enige controle kan worden verkregen op alles dat in naam of ten bate van het Rampenfonds wordt ondernomen en opgezet. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG. 10 Febr. In de overstroomde gebieden staan thans ongeveer 143.500 woningen in het water. Deze hebben lang niet alle grote schade geleden en vast staat, dat een zeer groot deel der aangerichte schade herstel baar is. De z.g'. lichte schade- klasse in de categorieën van 1000 tot f 3000 zal reeds dezer dagen worden afgewikkeld. In Zeeland staan 13.000 a 14.000 woningen in het water, waarvan naar ruwe schatting 1450 ver woest, 3000 zwaar beschadigd en 3500 iicht beschadigd zijn. De totale schade wordt geschat op ongeveer ƒ28 millioen. Van de boerderijen worden er 1000 als totaal verloren beschouwd en 2000 zullen zwaar of licht be schadigd zijn. De totale schade aan boerderijen in Zeeland wordt op 45 millioen geschat. Wat Noord-Brabant betreft, er staan, naar men aanneemt, 8300 woningen en boerderijen in het water- In het Land van Heus- den en Altena daarvan alleen al 2000 panden, waarvan enkele tientallen verwoest en enkeie honderdtallen beschadigd zijn. In het zwaar geteisterde Fijn aart zijn vijftien boerderijen en 59 woningen totaal verwoest, 120 boerderijen en woningen zwaar en 535 panden licht beschadigd. Krotoprniming Een geluk bij hst grote onge luk is het feit, dat thans op de Zuidhollandse eilanden een ver snelde krotopruiming kan plaats vinden. He-1 percentage 1- en 2- kamerwoningen is in de ramp gebieden hoog en wordt slechts geëvenaard in Drente en Fries land. De zwaar getroffen plaat sen Stavenisse, Kortgene, Oude Tonge en Numansdörp hebben ruim 50 pro.cent 1- en 2-kamer- woningen. Het ministerie van Wederop bouw voeit er niet veel voor noodwoningen op te richten, hoe wel hier en daar barakken en' centrale noodstallen tijdelijk nodig zullen zijn ter bevorde ring van snel herstel van de landbouw. Het bouwprogramma van 60.000 k 65.000 nieuwe woningen in dit gebied zal nist in gevaar worden gebracht door de 5000 nieuwe woningen, waarvan de aanbouw noodzakelijk zal zijn. DEN HAAG, 10 Febr. Hoewel onderhevig aan soms vrij grote vertragingen, zijn thans nagenoeg alle nog bewoonde plaatsen in bet overstroomde gebied weer voor de post bereikbaar. Alleen op Schouwen-Duiveland zijn Ellemeet, Dreischor en Schud- debeurs, hoewel daar vermoedelijk nog bewoners aanwezig zijn, nog niet van post voorzien. Slachtoffers begraven (Van onze correspondent) BERGEN OP-ZOOM, 10 Febr. Onder zeer grote belangstelling werden Maandagmiddag op de Protestantse begraafplaats te Ber gen op Zoom vijf slachtoffers van de watersnood, afkomstig uit het zwaar geteisterde Stavenisse, ter aarde beseld. Hun namen waren: Jacob Stoel (80 jaar). Jacobus Boerman (56), Leendert Hage (45), Neeltje Cornelisse (14) en Cornelia Mol (16). Vier andere slachtoffers van de familie Hage uit Stavenisse waren kort daarvoor reeds in alle stilte ter aarde besteld. TUSSEN Halsteren en Tho- len is een „busverbin ding" tot stand gebracht, met regelmatige vertrektij den. Enkele weken geleden zou de bevolking wat arg wanend naar dit ongebrui kelijke vervoermiddel heb ben opgekeken maar nu is het amphibievoertuig er geen vreemde verschijning meer. Een deel van het traject moet door het water worden afgelegd. Doch de bestuurder en passagiers zien daar niet tegen op. JUIN NAAR KOREA PARIJS, 9 Febr. Maarschalk Juin, de inspecteur-generaal van het Franse leger, vertrekt aan het einde van deze week naar Korea, waar hij, op uitnodiging van de geallieerde opperbevelhebber in het Verre Oosten, generaal Mark Clark, een inspectiereis zal ma ken. De maarschalk zal daarna een bezoek brengen aan Indo- C'nina. (Reuter.) Ned. onderscheiding voor Van Fleet SEOEL, 9 Febr. Aan generaal Van Fleet is tijdens zijn laatste inspectietocht (samen met zijn opvolger, luitenant-generaal Maxwell D. Taylor) langs het Koreaanse front medegedeeld, dat H. M. de Koningin hem heeft benoemd tot Grootkruis in de orde van Oranje-Nassau met de zwaarden. De commandant van het Neder landse detachement in Korea, overste Schilperoord, deelde mee. dat de formele uitreiking later in Amerika zal plaats hebben. Na de terugkeer op zijn hoofd kwartier verklaarde de schei dende opperbevelhebber van het Achtste Leger: „Het enige dat mij spijt is, dat wjj dit karwei niet hebben afgemaakt." (AJ>.) (Van onze speciale verslaggever) DEN HAAG, 10 Febr. In acht dagen tijds heeft het geschoolde personeel van de Ned- Ver. tot Bescherming van Dieren er voor gezorgd, dat honderden dieren van allerlei soort en grootte in veilig heid werden gebracht. Alle dieren en vele stuks vee worden, waar maar mogelijk, in de onmiddellijke nabijheid van de geteisterde ge bieden gehouden, dit ten gerieve van de eigenaars. Tijdelijk neerslag Overwegend zwaai be wolkt met tijdelijk regen of sneeuw Krachtige tot stormachtige wind hoofd zakelijk tussen Zuidoos'. en Zuidwest Ongeveer dezelfde middagtempcra- turen als gisteren. WOENSDAG: Zon op 8.03, ond 17 46 Maan op 6 46. ond 14 10 Voertuigen licht op van 18.16 tot 7.32. HET WEER VAN GISTEREN Station Ochtend Middag Eer- gist Gis teren Helsinki li sneeuw li. sn -13 14 Oslo zw bew zw.bew.- -15 —12 Moskou sneeuw- -16 —14 Warschau zonnig zonnig li. sn. —7 Berlijn zonnig —7 6 Amsterdam sneeuw opkl 1 4 Londen zw. bew li. regen 2 6 Parijs zw bew zw. bew 2 6 Luxemburg zw. bew zw bew 6 1 G, Partenk sneeuw sneeuw 5 —2 Wenen li. bew 3 —3 Innsbruck li. sn. 6 zw bew. 4 Interlaken sneeuw Nice zonnig zonnig 10 12 Rome zonnig zw. bew 6 6 Algiers zonnig li. bew. 14 16 Dit vertelde ons de heer G. Nieu\ enhuijsen directeur van deze landelijke vereniging. Als opvangcentrum fungeert Dordrecht. Alle dierenasyls in den lande hebben medewerking toege zegd. Prins Bernhard heeft per soonlijk bericht, dat hij achter deze actie staat. In totaal zijn meer dan 200 hon den, 250 katten, tientallen koe.en, schapen, geiten en konijnen, dui ven en vogels van allerlei soort in veiligheid gebracht. Voortreffelijk werk werd ge daan Zo ontdekte Zondagochtend een der inspecteurs op het eiland Tiengemeten, dat 19 koeien en twee paarden in het Stampertgat aan hun lot waren overgelaten. Er ging een telefoontje naar de Re- gerings Voorlichtingsdienst. Wei nige uren later waren 2000 liter drinkwater gedropt en thans zijn de dieren uit hun isolement ver lost. Zo ider dat de Vereniging er om had gevraagd, heeft men al giften binnengekregen tot een totaal van rond 5000. Er is ech ter meer nodig. Het is daarom, dat wij nog even het gironummer van de vereniging vermelden, die in Den Haag haar hoofdzetel heeft: nr. 25685, (Van onze speciale verslaggever) DEN HAAG, 9 Febr. Nog steeds dringen uit het noodgebied geruchten door over plunderaars, die door militairen, marechaussee en politie ter plaatse zouden zijn neer- en zelfs doodgeschoten. Al deze meldingen zijn, aldus ver klaart men ons bij de Leger-Voor- lichtingsdienst, onderzocht en on juist gebleken. Eén geval is nog in onderzoek. Een dergelijk „standrecht" mag onder de gege ven omstandigheden niet worden uitgeoefend. Hoewel de strengste controle maatregelen zijn genomen, komen plunderingsgevallen hier en daar nog voor. Niet alleen de verlaten! boerderijen en woonhuizen vor men het operatieterrein van deze lieden, ook de aangevoerde voor raden kleding, dekens, en andere •goederen zijn van hun gading. De Dordtse politie heeft drie plunderaars gearresteerd, de 24- jarige monteur J. T. F. uit Haal- deren, de 23-jarige bootwerker W. J. J. uit Nijmegen en de Haag se bouwvakarbeider L. J. v. D. De eerste twee stapten in Dordrecht van een evacuatieboot uit Zee land, terwijl zij een pak dekens en kleding droegen. F. had ook een kijker bij zich, die hij moet heb ben geroofd van het stoffelijk overschot van een der Zeeuwse slachtoffers. Zij zijn ter beschik king gesteld van de politie in Willemstad. De Hagenaar kwam op een Scheveningse logger in Dordrecht aan. Hij had dekens en kleding bij zich, die hij voornamelijk van het Rode Kruis in Zierikzee had weggenomen. Hij had anderen aangespoord eveneens dekens mee te nemen. Hij bekende en is naar Den Haag overgebracht. Verdacht van het plegen van onregelmatigheden zijn drie help sters in vaste dienst van de afd. Evacué's, melden!. AMSTERDAM, 9 Febr. De Evacuatie-Commissie Amsterdam doet nogmaals een dringend beroep op Amsterdammers, die eva- cué's uit de noodgebie- den hebben opgenomen, hun gasten er op te wijzen, dat zij zich aanmelden aan het Registratie-Centrum, Lauriergracht 116. Dit is noodzakelijk voor de medi sche controle en vooral op dat de officiële instanties weten, waar de evacué's verblijven. RODE KRUIS: (Van onze speciale verslaggever) DEN HAAG. 10 Febr. „Liever geld dan goederen hoewel ook de laatste dankbaar zullen worden aanvaard!" Dat is het over de gehele helpende wereld uit te zenden devies van het Nederlandse Rode Kruis in Den Haag. De goederen welke op dit ogen blik dringend noodzakelijk zijn, zijn oliejassen (10.000 stuks), rubber lieslaarzen (10.000 paar, die worden gestuurd door Ca nada), zwart-wollen dameskou sen, zware werksokken voor mannen (20.000 paar), zware werklaarzen in grote maten (10.000 paar), bedden met toe behoren (15.000 exemplaren), naalden en breinaalden. Dit vertelde ons gistermiddag ko lonel Walter B. G. Reynolds, hoofd van de Nationale Ram- pendienst van het Canadese Rode Kruis, eens met de bevrij dingslegers in ons land en thans vertegenwoordiger en verbin dingsofficier van het Internatio nale Rode Kruis. „De eerste behoeften van kleding zijn gedekt door de ingezamelde kleren. De tweede phase wordt gevormd door de behoeften van hen, die moeten werken in de rampgebieden en van hen, die er straks moeten terugkeren. Vele van de goederen, die ons van overal in de wereld worden toe gezonden, zijn, hoe goed de be doeling van de gevers ook is, van weinig nut. Een voorbeeld daarvan zijn de -tientallen buitenboord-motoren, de ladingen krenten en wijn, die worden verstuurd op een mo ment, dat we meer behoefte hebben aan bijvoorbeeld.... breinaalden voor de vrouwelijke evacué's. V. (Van een onzer verslaggevers) 's-GRAVENDEEL, 9 Febr. Een nienw apparaat van de Philips- fabrieken dat op het ogenblik nog in een proefstadium verkeert, Is de wereld ingegaan alleen doordat de noodgebieden dringend be. hoefte hadden aan liulpapparatuur bij het opwekken van energie. HET was in Dordrecht al bekend, dat de Dordtse metaalindustrie Johan de Witt, een filiaal van de Philips-fabrieken, deze toestellen reeds in beperkte hoeveelheden in voorraad had. Dit drong ook door tot mensen die in de noodgebieden werkzaam waren en het duurde niet lang. of van verschillende kanten uit deze gebieden werd een beroep op de ze fabriek gedaan om de appara ten te leveren. Het betreft hier heteluchtmo- toren, die op zeer eenvoudige wijze een vrij grote energie kun nen opwekken en daarom uitste kend dienst konden doen op plaatsen, waar zendinstallaties niet konden werken wegens ge brek aan een aggregaat en waar dringend verlichting nodig was en deze niet bestond- Deze heteluchtmotoren, die een formaat hebben, dat weinig gro ter is dan van een middelmatig radiotoestel, kunnen worden ge stookt met petroleum of benzine. In totaal heeft de Dordtse me taalindustrie 17 van deze toestel len aan verscheidene delen van de onder water gelopen gebieden ge leverd. Meestal ging dit op ver zoek van burgemeesters, die hier of daar in grote moeilijkheden za ten doordat zendapparatuur en verliahting niet konden werken. q Schiedam van het Rode Kruis arresteerd. Twee worden nog steeds door de politie vastgehou den, de derde is wegens tragische familieomstandigheden voorlopig op vrije voeten gesteld. De politie heeft de zaak in onderzoek. VERENIGDE NATIES, 9 Febr. In UNO-kringen is verbazing en ook enige verwarring gewekt door de bekendmaking van Mos kou, dat de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Wys- jinsky, persoonlijk de Sovjet- delegatie naar de UNO-Assemblée zal leiden, die 4 Febr. weer zal worden hervat. Vele diplomaten menen hierin het voorteken te moeten zien van een geconcentreerde Russische aanval op president Eisenhower's beslissing, Formosa te „deneutra- liseren". Op de agenda staat Korea nummer één en Westelijke zegslieden voorspelden, dat Wys- jir.sky opnieuw zal aandringen op een onm ddellijke wapenstilstand, gevolgd door overleg over de krijgsgevangenenkwestie. Ook de Britse minister van Bui tenlandse Zaken, Eden. zal de komende Assemblée bijwonen, terwijl verwacht wordt, dat zijn Amerikaanse ambtgenoot Foster Dulles de delegatie der V.S. zal leiden. Bovendien neemt men al gemeen aan, dat cok de Franse minister van Buitenlandse Zaken naar New York zal komen. (Reuter) BERLIJN, 9 Febr. De iso lering van de Sovjet-zone in Duitsland is weer verscherpt. Van nu af aan mogen Oostduitse auto riteiten en particulieren zich niet meer rechtstreeks in verbinding stellen met instanties buiten de zone. Het contact behoort voort aan tot stand te komen via het Oostduitse ministerie van Buiten landse Zaken. Het particuliere briefverkeer wordt echter niet aangetast. Voorts heeft een rechtbank in Rostock onlangs 13 scholieren ën studenten wegens „spionnage voor het Westen" veroordeeld tot ge vangenisstraffen met een maxi mum van 10 jaar. (DPA/AP). Deze Amerikaanse helicopter, de H19, is een van de 38 hefschroef- vliegtuigen die 2000 mensen uit het overstroomde land hebben gered. De Engelse luitenant Morten in zijn Sikorsky helicopter, waar mee hij van het begin af aan de reddingswerken heeft deelgeno men. DEN HAAG, 9 Febr. Hoewel de intensiteit van de luchtbrug naar het rampgebied begint ai te nemen, wordt er toch nog voort durend van Valkenburg en Gilze- Rijen uit gevlogen om droppings, transporten, reddingen en verken ningen te verrichten. Op het ogen blik zijn voor deze hulpverlening nog 100 vliegtuigen, waaronder 25 helicopters, beschikbaar. Naar ge lang de nood gelenigd wordt en de verbindingen te land hersteld worden, vermindert echter ook het aantal vluchten. De getroffen strekén worden zonder luchtbrug steeds gemakkelijker bereikbaar. Het voornaamste werk van de vliegers is thans het speuren naar mogelijke overlevenden en nog niet gered vee op verlaten boer derijen. Niettemin zijn er van Zaterdag tot Zondagavond met vliegtuigen uit Valkenburg boven Den Bom mel, Wisse Kerke, Vlissingen en Dirksland nog de volgende goe deren gedropt: 6000 zandzakken, 60 rubber pakken, 100 kluwen bindtouw, 4 matrassen, 100 schoppen, 45 paar lieslaarzen. 100 liter anti-vries, 535 paar sokken en 800 paar schoenen. Van de vliegbasis Gilze-Rijen uit werden reddings- en trans port vluchten gemaakt. Gisteren werden er nog 3 personen gered door een helicopter S.51. GOEDERENTREINEN BEROOFD (Van onze correspondent) UTRECHT. 9 Febr. Verdacht van diefstallen uit goederentrei nen zijn door de spoorwegrecher che te Utrecht aangehouden de twee Utrechters W.G.V. en E.V, v.d. K., resp. 27 en 24 jaar oud. Ze zijn ter beschikking gesteld vah de Justitie en in het Huis van Bewaring te Utrecht ingesloten. O.a. is er een toestel geplaatst in Zierikzee, waar een amateur- zendinstaliaüe 'met de energie van dit toestel zelfs een reikwijdte kon geven tot in Den Haag. Ook zijn er enkele toestellen geplaatst in huizen van doktoren, die zonder verlichting zaten. in. verscheidene noodziekenhuizen en ook het ziekenhuis te Dor drecht. Het tijdstip om deze toestellen in de handel te brengen was nog lang niet aangebroken, daar het een zeer lange tijd vorderde om na te gaan hoe groot precies de slijtage en de levensduur zijn. Het principe komt ruw ge schetst hierop neer, dat de petro leum wordt ingebracht en op een bijzondere wijze verwarmd. De hete lucht verschaft de benodigde bewegingskracht voor een dyna mo "ie ten slotte een strcomver- mogen van 180200 Watt kan op wekken. Het toestel levert voldoende stroom om bijv. vijf kamers, waar in elk een lamp van 40 Watt brandt, te verlichten. De kosten van de energie zün niet hoog. Met 5 cent petroleum kan men een uur branden. In de 17 plaatsen, waar momen- tel een dergelijk toestel staat, en waartoe Zierikzee, Strijen, Geer vliet en 's-Gravendeel behoren, voldoet het uitstekend en men heeft de grootste bewondering voor de capaciteit van het betrek kelijk kleine apparaat. Het nieuwe type motor heeft tal van voordelen boven de tot nu toe bekende explosiemotor. Een daar van is dat men niet aan benzine gebonden is, doch de goedkoopste brandstof kan kiezen. Met een paar liter petroleum kan men al „wonderen doen". Het apparaat verbruikt slechts vier deciliter per uur. Mogelijkheden Hoe deze nieuwe vinding zich in de toekomst verder zal ontwik kelen, valt nog moeilijk te voor spellen. In principe staat welis waar vast, dat men er allerlei ver keersmiddelen, zoals auto, trein en schip op zou kunnen-daten lo pen, doch wat de betekenis nog eens kan zijn van daartoe beno digde grotere uitvoeringen, be hoort nog tot het domein van het èxperimenteel onderzoek. Wij vernemen, dat het als een bijzondere prestatie wordt be schouwd, dat de hete-luchtmotor tijdens een proef zevenhonderd uur onafgebroken kon draaien, zonder schade te lijden. Het feit. dat men hier niet te doen heeft met een explosiemotor, geeft aan de hete-luchtmotor natuurlijk al lerlei eigenschappen, die tot nog toe onbereikbare idealen waren. De verwachting is. dat de hete- luchtmotor uitstekende diensten, zal kunnen bewijzen voor verlich ting van percelen, die niet op een electrisch luchtnet zijn aangeslo ten. en voorts voor het verstrek ken van energie voor allerlei in dustriële en verkeersaoeleinden. Het apparaat, van het formaat zo als thans voor proefneming is ge fabriceerd, kan gemakkelijk door een persoon worden opgetild en geplaatst in een vertrek of op een. terrein, waar men het zou willen gebruiken. Een zeer grote attractie is de welhaast geruisloze werking. Daar er geen explosies olaats vinden, ontbreken natuurlijk ook bougies en kleppen. Als de motor op volle toeren draait hoort men weinig meer dan een gezoem, dat geens zins storend voor de omgeving is. en dat men 5r. een aangrenzende kamer vermoedelijk niet eens zal kunnen horen. liet voortbewogen Tot de vele proeven die met de motor genomen zijn behoort een proefvaart met een vlet, dat met dit apparaat werd voortbewogen en een flinke gang door het water kon ontwikkelen. Ieder die het zag varen, vroeg zich verbaasd af op welke wijze dit „toverschip" toch wel werd voortbewogen. Men hoorde weinig anders dan de ver plaatsing van water. Het principe van de hete-lucht motor is feitelijk al zeer oud. Reeds in de aanvang van de negen tiende eeuw is een dergelijk appa raat ontworpen, en ook daarna zijn verschillende typen uitgewerkt. Zij waren echter niet in staat om op economische wijze warmte in arbeid om te zetten. Eerst enkele jaren gelèöep kreeg de hete-luchtmotor nieuwe bestaanskansen, toen in de labo ratoria van de Philips Fabrieken de ontwikkeling in moderne ba nen werd geleid. De nu ontworpen en in de noodgebieden dus in practijk gebrachte motor verschilt van de explosiemotor o.m. hierin, dat per liter cylinderinhoud en per kg motorgewicht een groter ver mogen kan worden bereikt. Afge zien van allerlei andere tech nische voordelen, biedt de hete- luchtmotor een veel grotere vrij heid van keuze van brandstof. Dit is te danken aan het feit. dat er geen inwendige doch een uitwen dige verbranding plaats vindt. In de noodgebieden maakt het toestel furore. Vandaag kwam nogmaals een aanvrage binnen van een burgemeester, en de Dordtse fabriek zorgde prompt voor expeditie. Zü leverde ook nu weer tevens de bediening er bij. hoewel het starten en bedienen van het apparaat na enige instruc tie gemakkelijk door de leek ge schieden kan! EMIGRATIE. Argentinië is als 22ste land toegetreden tot de Internationale Commissie voor Europese Immigratie, waar ook de Zuidamerikaanse staten Brazilië, Chili, Paraguay en Venezuela bij zijn aangesloten. (AP)

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1