MwS&ê
^CONSULT'
AANGRIJPEND VERHAAL OVER STAVENISSE
MODDERGEUZEN
TWEEDE BLAD
DINSDAG 10 FEBRUARI 1953
No. 18
De ramp
Het wereldnieuws wordt in de
Nederlandse bladen nog steeds ver
drongen door de gruwelijke bijzon,
derheden over de ramp. Steeds ko
men nog nieuwe gegevens binnen.
Het aantal doden stijgt nog steeds,
al is gelukkig de onrustbarende
snelheid waarmee in de eerste da
gen na de ramp de lijst opliep, iets
terug gelopen.
Het wordt nu langzaam aan mo
gelijk een totaal overzicht te krij
gen van de catastrofe, al ls nog
steeds niet met zekerheid te zeg
gen hoe groot het verliescijfer aan
doden zal worden en al is met geen
mogelijkheid te schatten hoe groot
de financiële schade zal zijn. Voor
de betrokkenen naast de doden
zijn er nog 50.000 vluchtelingen
is te hopen, dat het Nationaal
Rampenfonds onbeperkt de scha
de zal kunnen vergoeden. Het leed,
dat deze mensen in deze gruwelij
ke temptatie hebben moeten door
staan zal nooit helemaal uitgewist
kunnen worden.
Verheugend is, dat Nederland
van alle zijden gesteund wordt. De
gehele wereld zendt blijken van
medeleven. Van overal komen ga
ven in goederen of geld bin
nen. Nu blijkt, dat grenzen weg
vallen en dat de mensheid één kan
zijn.
Voor de steun, die we uit het
buitenland hebben ontvangen bij
de redding kan Nederland nooit
dankbaar genoeg zijn. Amerika
nen, Belgen, Engelsen, Fransen en
ook Duitsers hebben geholpen bij
het bergen van berooiden. Het was
een treffend staaltje Europese ge
meenschapszin, dat bij de ramp,
die ons land heeft getroffen, aan
de dag werd gelegd.
Wie niet door het water is ver
dreven en meeleeft met zijn zo
zwaar getroffen landgenoten gel
den momenteel deze magische cij
fers: 9575.
Het politieke nieuws van de vo
rige week is by al de rampspoed
van vorige week op de achter
grond geplaatst. Ook nu zullen we
daar kort mee zijn. Hieronder volgt
slechts het meest belangrijke
nieuws.
Korea
Binnen 48 uur nadat president
Eisenhower vorige week had mee
gedeeld, dat hij besloten had tot
opheffing van de neutraliteit van
Formosa, heeft de Chinese minis
ter-president en minister van bui
tenlandse zaken, Tsjoe En-lai, een
onmiddellijke staking van het vu
ren in Korea voorgesteld op grond
van de bestandsvoorwaarden, waar
over de communisten en de ver
bondenen het tijdens de onderhan
delingen reeds zijn eens geworden.
Het staken van het vuren zou
gevolgd moeten worden door een
politieke conferentie van de elf
betrokken landen over de nog on
opgeloste kwestie van de repatri
ëring der krijgsgevangenen. Vol
gens Tsjoe zou dit voorstel de weg
openen tot besprekingen over een
bestand in Korea en andere pro
blemen ln het Verre Oosten.
Tsjoe deed zijn voorstel op de
vierde zitting van het politieke
volkscomité te Peking. Dit comi
té is het voornaamste politieke or
gaan in China, totdat het volgen
de jaar een Volkscongres (parle
ment) bijeen zal worden geroepen.
Mao Tse-toeng zat de vergadering
voor.
De Chinese minister zei, dat de
bestandsbesprekingen te Pan Moen
Djon onvoorwaardelijk heropend
dienen te worden en voegde hier
aan toe, dat „indien de Amerikaan
se regering niet van plan is
besprekingen te heropenen en de
Koreaanse oorlog wil uitbreiden,
China volkomen bereid is om ver
der te gaan met de strijd."
Tot dusver is nog geen Ameri
kaanse reactie op het voorstel van
Tsjoe bekend, maar wel heeft een
Britse zegsman zijn commentaar
doen horen. Een ambtenaar van '1
Britse ministerie van buitenland
se zaken heeft de Chinese sugges-
voor Engeland volkomen on
aannemelijk genoemd. Volgens de
ze woordvoerder was het voorstel
ln wezen precies hetzelfde als het
aanbod, dat vervat is in de Russi
sche resolutie over de beëindiging
van de strijd in Korea, welke reeds
door de algemene vergadering der
Ver. Naties voor Kerstmis werd
verworpen.
Dulles en Stassen
Foster Dulles, de Amerikaanse
minister va.n buitenlandse zaken,
is vorige week in Engeland en Ne
derland geweest. In Engeland viel
hem een koele ontvangst te beurt.
Het ongeluk wilde, dat hi voet
aan land zette op een ogenblik
waarin de stemming tegenover
Amerika, en hemzelf in het bijzon
der, allerminst bevorderlijk was.
Ten dele is het natuurlijk te wijten
aan het besluit van Washington
om maarschalk Tsjang Kai-sjek
thans de vrije hand tegenover het
Chinese vasteland te geven, en dat
nog wel. zonder zijn Europese
bondgenoten te raadplegen.
In het Engelse parlement is ge
bleken, dat de Amerikaanse eigen
machtigheid ook bij vele volksver
tegenwoordigers die „diepe onge
rustheid heeft gewekt".
De gewoonlijk zo bedachtzame
Times schroomt niet te waarschu
wen, dat het zou kunnen komen
„open verdeeldheid" in
Transatlantische gemeenschap, net
"s reeds bestaat inzake het
Spanje van Franco, als Washing
ton nog verdere stappen zou zet
ten op de weg, die het thans, tot
grote tevredenheid van MacArt-
hur. heeft ingeslagen.
Tijdens zijn bezoek aan Neder
land zei minister Dulles onder
meer: „De heer Stassen en ik heb
ben ons bezoek aan Nederland met
groot genoegen tegemoet gezien.
Onze vreugde heeft echter, in ver-
FEÜI1LETON
C. BAARDMAN
55)
Als Jan weer wil toegrijpen om
haar terug te houden zegt de ma
chinist:
Laat haar gaan... de frisse
lucht zal haar goed doen.
En buiten op het dek wordt zij
kalmer, zij krijgt de controle over
haar denken terug en zy laat toe
dat Jan de armen om haar heen
slaat. Snikkend laat zij het hoofd
op zijn schouder rusten, maar plot
seling veert zij recht om bevelend
te zeggen: Breng mij weg van
dit schip!
Doen, knikt de machinist en
Jan brengt haar aan de wal waar
zij met de rug naar het schip ge
keerd hem vraagt haar tas nog te
gaan halen.
Nu staat hij voor een moeilijke
vraag. Wat is nu zijn plicht?
Hy kan Claire niet alleen laten
vertrekken, maar hy mag ook het
schip niet verlaten nu de tweede
schipper als invalide van boord is
gedragen en het schip nog ver
haald moet worden.
De machinist begrijpt voor welk
een vraag Jan staat en hy zegt:
Ga gerust je gang, schipper,
ik zal het wel klaren.
Een ogenblik aarzelt Jan, als
schipper draagt hij de verantwoor
delijkheid voor alles wat aan boord
gebeurt.
Het meisje ziet zyn aarzeling en
vraagt: Wat is er?
Hij tracht haar uit te leggen
voor welke moeilijke beslissing hij
staat.
Het is heel niet moeilijk, zegt
Een kapitein mag zijn post
niet verlaten en ik weet de weg
naar de statie alleen wel te vin
den.
Twijfelend ziet Jan haar aan en
BIJ MEP
(Advertentie)
hjj tracht haar te bewegen in een
naburig café te wachten tot hij
zich vrij kan maken. Hiervan wil
zij niet horen, ze heeft vandaag te
veel ellende gezien om nog aan
uitgaan te kunnen denken, ze wil
naar huis.
Zie ik je over vier weken
weer?, vraagt Jan.
Gewis, deze pijn zal genezen,
antwoordt zij en dit zijn de laatste
woorden die Jan uit haar mond
hoort. Na een week krijgt hy- een
brief waarin zij afscheid van hem
neemt en hem het beste voor zijn
verdere leven toewenst. Zij schrijft
terwijl haar hart gebroken is maar
wat zij heeft moeten aanzien is
meer dan zij verdragen kan en zij
heeft steeds een beeld voor ogen
waarin haar kapitein met een af
geknepen been neei-ligt. Dit laat
haar geen rust en zij kan de strijd
niet langer verdragen.
Wezenloos zit Jan met de brief
in zijn handen tegenover de machi
nist, die voor het weekrapport in de
hul aanwezig is.
Narigheid schipper, vraagt hij.
Ik heb geen freluk met vrou
wen, lacht Jan bitter.
Oh zo...... is het in die tyd?
De roem van Ostende is met het
bloed van Jaap weggespoeld, Dat
juffie was verkikkerd op wat- de
kranten over jou schreven en toen
zag ze een soort zeegod in je. maar
nu zij de werkelijkheid gezien heeftj,
zijn haar ogen opengegaan en ben
je niet meer dan een ploeteraar ge
worden op een gevaarlijke schuit.
Misschien heeft zy' nu voor het
eerst de lucht van de modder aan
je geroken en daartegen is zij niet
bestand.
Dat zal wel zo zijn, zegt Jan be
rustend.
Maar een zuigbaas is geen sui
kerbeestje! Vergeet haar en noem
een meid van de Dijk. daar blijf ie
gezond bij. Die weten niet van mal
le fratsen.
Ut blijf vrijgezel, antwoordt
Jan somber en hij meent wat hij
zegt.
band met de grote ramp die uw
land heeft getroffen, plaats moe
ten maken voor droefheid. Wij heb
ben op weg hierheen iets gezien
van de verwoesting, die het water
heeft "aangericht. Het zij ons ver
gund, nogmaals namens regering
en volk van de Verenigde Staten
ons diepe medeleven te betuigen
met uw lot. Wij hernieuwen ook
onze belofte, liet leed van uw volk
zo veel in ons vermogen ligt te hel
pen verzachten. Ik ben verheugd
te weten, dat onze strijdkrachten
in Europa reeds in staat zijn ge
weest, aanzienlijke hulp te verle
nen.
De heer Stassen en ik hebben
ons hierheen begeven op vriende
lijke uitnodiging van uw regering
en op verzoek van president Eisen
hower om met uw bewindslieden
van gedachten te wisselen over on
derwerpen van gemeenschappelijk
belang. Ik verheug my erop, uw
beminde vorstin, Koningin Juliana,
opnieuw te ontmoeten. Wy ln de
Verenigde Staten hebben Neder
land altijd als één van de beste en
oudste vrienden van Amerika ge
zien. Ik ben er zeker van, dat ons
bezoek de voortzetting van deze
varme vriendschap zal venzeke-
ren." VIDI
Mr. Roolvink lid 2e Kamer
In de vacature ontstaan door het
ontslag nemen van mej. dr. A. de
Waal, die benoemd is tot staats
secretaris van Onderwijs is tot lid
van de Tweede Kamer benoemd
verklaard mr. E. G. A. Roolvink te
Almelo. De heer Roolvink heeft
reesd eerder voor de KVP zitting
gehad in dit college.
Neem ter bestrijding van i
griet j» i
de krachtig werkende
HEI OUWEL-CACHET
WAARBORGT j
SMAAKLOOS EH
f GEMAKKELIJK INNEMEN
(Advertentie)
Voorlopige Uitkeringen
Allen die door de watersnood zonder middel van bestaan zijn, zullen
voorlopig uitkeringen ontvangen volgens de nog bestaande regeling voor
oorlogsslachtoffers. Dit betekent, dat gerekend vanaf 1 Februari de ge
dupeerden 90 percent van hun laatst genoten inkomen zullen ontvangen.
Nog deze week zullen de eerste betalingen worden gedaan. Zij die zijn
geëvacueerd, kunnen het geld in ontvangst nemen in de gemeente, waar
in zij zijn ondergebracht.
Aldus een mededeling van de secretaris-generaal van het departement
voor Maatschappelijke Zorg, de heer Ph. M. Werner. Er zal onderzocht
worden, zo voegde hij er aan toe, wie eventueel in aanmerking komt
voor uitkeringen overeenkomstig de wet op de werkloosheidsverzekering.
De heer Werner waarschuwde er echter voor, dat dit niet zo vlot
zal gaan.
De grootte van de vergoeding aan hen, die evacué's in huis hebben, is
nog in studie. Zo spoedig mogelyk zal een regeling daarvoor bekend
worden gemaakt.
Regeringsverklaring over
Schade-regeling
Reeds zeer binnenkort kan een voorlopige regeling voor de vergoeding
van de lichte schadegevallen in de door watersnood getroffen gebieden
worden tegemoet gezien. In afwachting hiervan wordt met spoed ge
werkt aan een definitieve schaderegeling voor de herbouw en het her
stel van de verwoeste panden. Waarschijnlijk zal vandaag of morgen
een regeringsverklaring hierover worden afgelegd. Gestreefd zal worden
naar een zo eenvoudig mogelijke regeling, die vlot kan worden toege
past, zodat hel snel herstel kan worden bevorderd. Er zullen verschil
lende schade-categorieën worden ingesteld, waarvoor ook aparte rege
lingen worden ontworpen.
HET ORADOUR VAN DE ZEE
Zullen hier ooit weer
kinderen naar school gaan
Dit is de geschiedenis van Stave
sse, het stadje op Tholen, waar
eens mensen hebben geleefd en ge
werkt. Waar (le adem van geluk en
verdriet het leven stuwde, waar
kinderen speelden in een kamer
hoek en gezinnen zich schaarden
aan de dis. Er waren huizen in Sta-
venisse en winkels, waar moeders
gingen kopen, een werk, waar de
gemeente zich verzamelde rond de
kansel, een school, waaruit door de
vensters het rliytlnne van jong le
ven klonk. Zeventienhonderd men
sen leefden er van dieren en van
hun land en zij waren gelukkig. Er
Js nu niets meer ln Statvenis&o.
Want in Stavenisse wonen geen
mensen meer. Alleen maar doden.
Aldus vangt een aangrijpende re
portage in „De Volkskrant" aan.
Door de grauwe goten der stra
ten echoot hu 't gekras der kraaien,
honden janken in krotten, die hui
zen zijn geweest. Het schijnt een
vei-woest en verlaten filmdecor, dat
nooit meer zal worden gebruikt. In
afgebrokelde huizen liggen zy, die
hier hebben geleefd, nu samenge
trokken in een kramp van laatste
rt. Een baby ging in zijn wieg
de hemel in en om het hoofdkussen
in de bedstee knellen de vingers van
een oude vrouw. Zij hebben Zondag-
de zorgen van alledag ook de laat
ste pijnresten weg en bewijst hij
opnieuw dat de Moddergeuzen van
een ras zyn dat vele stormen weet
te overwinnen.
In deze dagen krijgt hij ook een
direct contact met de Dijk. Als hij
in het Antwerpse ziekefthuis Jaap
Lanser gaat bezoeken ontmoet hy
daar Jgap's weggelopen vrouw, ter
wijl Jaap met verheerlijkte ogen
naar haar opziet.
Ut kon toch de stakker hier
niet alleen laten liggen, veront
schuldigt zij zich.
En mijn kostje is gekocht,
"maat, lacht Jaap. Ze weet een
sigarenwinkel over te nemen en
straks zie je Jaapie achter de toon
bank staan: Van de acht...? Goed
mijnheerNeen mijnheerJa
mijnheerHet zijn allemaal
mijnheren en Jaap zelf is ook al
mynheer in een wit boezeroen
met een stijf frontje.
Het is prachtig, pryst Jan.
Ja maat. zo zijn onze vrouwen
nu, als er ellende te beleven valt,
gaan zij pal naast je staan.
Aan deze woorden van Jaap moet
Jan steeds terugdenkenClaire
of Mariezou Claire dan toch
het zilver wezen en Marie het
goud
de opeenvolging der dagen
groeit hij steeds verder van Cl{*-e
weg en als tijdens een zijner beur
ten zijn moeder hem vertelt dat
Marie de Jager al een paar, malen
bij haar op bezoek is geweest, richt
zijn denken zich op Mai'ie.
Bewust stelt hij zich voor ogen
de kalme rust in zijn ouderlijk huis,
een rust die ook Marie om zich
heen zou weten te scheppen. Een
heftig bewogen liefde is eigenlijk
een weelde- artikel voor lui die de
lelijke kanten van het leven kunnen
ontlopen. Een modde.rgeus heeft een
vrouw nodig die zoals Jaap zei, pal
naast je staat als de nood aan de
ryan komt en die altijd een veilige
plaats bewaart voor hem 'die de
zwervensmoede benen wil uitstrek-
morgen het daglicht niet meer mo
gen zien. Hun horloges wijzen vijf
over zes. Toen Nederland nog sliep,
overspoelden hen de golven en zij
zonken weg in tydeloze duisternis.
Stavenisse werd een dodenstad.
Gapende leegte
Sinds Vrijdag is 't ook een verbo
den stad. In de opgestoken hand van
de MP bij de toegang tot het stadje
ligt de bezwering van een dreigend
gevaar. Geen burger meer mag Sta
venisse betreden. In de gapende
leegte, die het na de ontruiming ge
worden is, klinken alleen de stem
men van het militaire detachement,
dat met politie hier achterbleef. De
inentingsstof moet hen bewaren
voor hét opstekend kwaad. Tot knie
hoogte liggen cadavers van het door
water kapotgeslagen vee. Uur op
uur hebben de helpers nu al de dood
in zijn afgrijselijkste gedaante ge
zien. Hun deert dit gezicht niet
meer.
Maar niet alleen verdronken men
sen en dieren liggen er in Stavenis
se. Niet de levenden alleen werden
door het toornig waterelement ge
beuld. De dood nam zelfs geen ge
noegen met wat eenmaal aan de
aarde was toevertrouwd. Op het
kerkhof van Stavenisse slaat de le
venden de verschrikking in het ge-,
zicht.
Stoerheid en energie zakken hier
waar hij al zijn rokertjes koopt,
heeft Jaap hem een uitgelaten lied
voorgezongen over de geneugten
van het huiselijk leven, dat hem de
verloren voet doet vergeten.
Een vreemde stemming vaart in
de ziel van de jonge schipper en hij
wordt onverschilliger voor zijn
werk. Een eigen huis wordt hem
begeerlijker dan een schip, hoven-
dien begint hij de stad te haten
waarin hij zich zo met Claire heeft
laten gaanAls Marie zou wil
len.
Een paar kwade dagen heeft hij ken.
te doorworstelen doch dan slitoen In de winkel van Jaar» Lanser,
Door een gelukkig toeval ont
moet hij haar bijbeen der kennissen
waai- zij voorheen samen dikwijls
op bezoek gingen.
Na een stroef begin wordt de
toon weer vrrjer en als Marie ver
trekt gaat hij met haar naar bui
ten. Op de stille dijk trachten
eikaars gedachten te peilen, doch
geen van beiden spreekt het woord
waarop zij wachten.
Ik ben een dwaas geweest,
zegt .Tan als Marie bij haar huis is
aangekomen.
Het had zo anders kunnen zijn
zucht Marie.
Misschien kan het nog.
Ja, waai'om niet?
Het verbroken contact is her
steld en al spoedig weet heel de
Dijk dat Jan Hoornaar en Marie de
Jager weer samen gezien zijn en zij
zullen nu gauw gaan trouwen... ia
zeker meus.
Gauw gaan trouwen. Jan wil wel
en Marie heeft geen bezwaren, als
er een huis vry komt moet het
maar gebeuren, zij kennen elkaar
al langer dan eén dag en Jan kan
gerust op een buitenwerk blyven,
zij heeft er vrede mee.
Op een buitenwerk blijven... geen
sprake vanJan heeft geleerd
dat een-goede vrouw meer waard
is dan een schip. Als zij trouwen
komt hij naar de wal. en hij wil van
geen tegenspraak horen.
Een huis'is spoedig gevonden en
na het trouwen gaat Jan werken
als sjouwer op de werf van -Kees
Verrees.
("Wordt vervolgd)
ineen. Dit toneel ondermijnt elke
geest en al dagenlang nu waren de
helpers van leger en politie als we
zenlozen rond in dit onaards tafe
reel. De eersten zyr al gebracht
naar een oord, waar op hun herstel
wordt gehoopt. Niet alleen geeste
lijk pleegt het Stavenisse van nu
een aanval op de gezondheid der
mensen en het' is daarom dat een
beschermend cordon van medisch
verweer zich rond Stavenisse heeft
opgetrokken. Geen dood lichaam zal
het eiland verlaten, geen enkel zal
met de handen, doch slechts met
rubberhandschoenen worden aange
raakt.
Alsof het al deze ellende nooit
heeft beleefd kabbelt het water nu
vredig door de huizen, maar de
splinters van wat vijftig woningen
zijn geweest, dryven nu in de pol
der rond. Een vier meter hoge
vloedgolf sloeg de lemen dijkmassa
over twee kilometer weg en ver
zwolg de eerste honderd mensen in
de huizen vooraan. Als stenen uit
een werpspel vlogen de muurklom
pen door het duister en in een auto
bus, waarin de veldwachter veilige
dekking had gehoopt, verwijderde
men hem nu dood uit een stoel.
Na de eerste gigantische door
stoot kwam ïn de polder het water
tot bedaren, maar niemand nog had
de grijnzende massa gezien, die zich
een doortocht aan het vechten was
door de dijk. Sluipend als elke nach
telijke vijand formeerde het water
zicli opnieuw ten aanval, langzaam
en onhoorbaar strekte het zyn
greep lanlcs de buitenmuren hoger
op. Hogerop "naar de zolders, waar
de families hun hoop zochten in el
ke weifelende centimeter, binnen
immers stonden alleen nog de vloe
ren blank. Maar een vijand als deze
kent geen teruggang. Met een flui
tende klap barstten de deuren uit
hun scharnieren en in een laatste
fatale kracht werd de vernietiging
voltooid.
Terwijl nu zwijgende mannen
door Stavenisse gaan, kaatsen dro-
knallen over de stompe klom
pen steen. Knallen uit een jachtge
weer, want honden en katten moe
ten worden opgeruimd. „Daar loopt
er nog een", roept een politieman
en een jonge spaniel tuimelt jan
kend van de dijk. Een kat klaagt
miauwend voor de gebroken ven
sters en een nieuwe knal wordt ge
hoord.
Niemand weet iets
Wat gaat er worden van dit
schijnbaar ten ondergang gedoemde
stadje. Van de huizen, de winkels,
't land. Zal er ooit nog eens leven
zijn in wat nu verbryzeld e
pletterd ter neer ligt. Zullen hier
weer kinderen naar school gaan en
mensen naar de kerk Stil voor
zich uit overdenken de mensen'dit
in de kazerne van Ossendrecht,
waarheen zij zijn gebracht. En nie
mand geeft hen een antwoord.
Want niemand: weet nog iets.. Het
landman Stavenisse is dood, voorlo
pig i^daar geen toekomst meer. Als
de eerste ploeg weer in de grond
wordt gezet, zullen jaren verstreken
zijn. Jaren, die tellen in het leven
van een jonge boerenzoon. Op het
sc-ldatenstro van Ossendrecht denkt
hij er over na en zijn besluit is al
genomen. „Ik ga emigreren met va
der, naar Canada".
Bakken lysol staan nu in de stra
fei. van Stavenisse en fluisterende
mannen doen wat een mensenhand
vindt te doen. Hier en ginds
vera] buigen zij zich over ge
storven mensen en noteren wat her
kenningstekenen vertellen kunnen.
Burgemeester en dokter zeggen wat
zij weten opdat dan toch de namen
mogen blijven van hen, die hier
hebben geleefd. Geleefd op een stuk
je Nederland dat een verboden do
denstad werd. Stavenisse, het Ora-
dour van de zee.
Alleen op Stormschade-polis
VERZEKERING DEKT
DEEL VAN SCHADE
Hoewel de verzekeringsmaat
schappijen hun verplichtingen uit
hoofde van afgesloten schadever
zekeringen prompt en coulant zul
len nakomen, zullen de vergoedin
gen in verhouding tot de geleden
schade uiterst gering zyn. De scha
de wordt beschouwd als stormscha
de. Slechts weinig personen in de
getroffen gebieden hebben zich te
gen dit risico verzekerd. Hulp van
andere zijde blijft dus dringend ge
boden.
Betwijfeld moet worden of voor
boerderijen een dergelijk risico kon
worden gedekt, omdat vrijwel geen
enkele maatschappij voor boerde
rijen dergelijke polissen afsloot. lil
assurantiekringen was men van
oordeel dat slechts voor een uiterst
klein percentage van de bescha
digde of verwoeste boerderyen een
claim by de verzekeringsmaat
schappijen kan worden ingediend.
Er zijn reeds vele schadeclaims
ingediend. Veel meer zullen er nog
volgen, want talloze getroffenen
hebben nog geen tijd of gelegen
heid gehad om contact met hun
assuradeur op te nemen. Tot nu
toe heeft men echter sterk de in
druk, dat het voornamelijk gegoe
de particulieren zijn, die een flink
deel van de door ken peleden scha
de vergoed zullen krijgen. Vastge
steld kan namelyk worden dat het
overwegend particuliere woonhui
zen en inboedels zijn, waarvoor
verzekeringen zijn afgesloten. Daar
bij speelt het percentage waal-voor
men zich heeft gedekt tegen een
ramp als de onderhavige een gro
te rol. Die percentages zullen in de
afgesloten polissen sterk uiteenlo
pen.
Jordaan sluit cafe's
De voorzitter van een inder
haast gevormd comité bestaan
de uit café-houders in de Jor
daan te Amsterdam heeft
vorige week Vrijdag een com
muniqué uitgegeven waarin
wordt gezegd, dat van hoger
hand niets is vernomen over de
sluiting van café's op de natio
nale rouwdag van Zondag 8
Februari. „Wij caféhouders in
de Jordaan. 52 in getal, hebben
besloten onze café's op deze
rouwdag niet te openen", alsdus
deze bekendmaking.
De school der Natuur
DE HEERMOES
Tussen het veelkleurig bloemen
leven van onze tyd wast een oer
oud plantje, 't welk door zijn een
voudige organisatie door velen
wordt over 't hoofd gezien. Ik be
doel de Heermoes, Akkerpest of
Kwaaienaard, die overal, maar in
zonderheid op slechte weiden en
vochtige akkers, zeer algemeen
voorkomt. Het plantje draagt geen
bloemen. bezit geen opvallende
kleur, verspreidt geen geur, leent
zich niet voor bouquetten, is niet
geschikt voor de apotheek, deugt
niet voor mest en als het vee er
van snoept heeft het alle kans zich
een ernstige ziekte op de hals te
halen. Geen wonder dan ook dat de
boer kippenvel krijgt, wanneer hij
deze kleine ondeugd op zijn gron
den ontdekt. En voor dit plantje
vraag ik nu de aandacht der na
tuurliefhebbers. Je moet maar dur
ven! Zodra de sneeuw verdwenen is
komt het voor de dag. Eerst de
vruchtbare stengels, die veel op pij
len gelijken, later de onvruchtbare
stengels, in vorm overeenkomende
met kleine denneboompjes. Bouw
en samenstelling van de eerste
stengeltjes zijn uiterst fraai en ge
compliceerd. Er worden sporen ge
vormd in de rood-bruine kopjes, die
het bekyken zeker waard zijn. Uit
deze sporen ontstaat een voorkiem,
die mannelijk of vrouwelyk is.Eerst
kis ftaee zulke voorkiemen elkaar
ergens.-^ ontmoeten ontstaat een
nieuw plantje. Er komt dus heel
wat kijken voor het nieuwe indivi
du geboren is. Dit weet moeder-
heermoes ook en daarom plant zii
zich ook door onderaardse uitlo
pers voort, wat heel wat eenvoudi
ger en bovendien zekerder is.
K.
0 ^ebruari 1953.