In een sneeuwwit kleed gehuld
herdacht Nederland zijn doden
Na één week: ruim
24 millioen bijeen
PHILIPS HETELUCHTMOTOR
TER BESCHIKKING GESTELD
1395
Overal besinning;
maar ook: werk
aan de dijken
Korte onderbreking
bezinning
Aantal
doden
De stroom naar het Rampenfonds
groeit al meer en meer
Regeringscommissaris spreekt
AVRO-communiqué tegen
Voor het eerst in de noodgebieden!
nog in het ontwikkelingsstadium
LICHTE DOOI
Redactie en Administratie N. Z. Voorburgwal '225.
Amsterdam-Centrum. Telefoon 3 8 2 3 2.
Voor Koeriersters uitsluitend 6 2336 (4 lijnen).
Gemeente Giro P. 10.000. Postgiro '260728. Bankiers:
Amsterdamsche Bank N. V. Bijkantoor Damrak.
HET PARCDL
Onafhankelijk Dagblad, opgericht in het oorlogsjaar
1940 door Pieter 't Hoen. Uitgave van de Stichting Het
Parool te Amsterdam. Hoofdredacteur: Dr P. J. Koets.
Directeur: W. van Norden. Abonnementen 0.49 per
week, 6.35 per kwartaal, losse nummers 0.13.
DERTIENDE JAARGANC No 2480
VRIJ, ONVERVEERD
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
Terwijl sneeuw Nederland in een wit kleed hulde zijn gisteren overal
in het land bijzondere kerkdiensten gehouden, waar de slachtoffers
van de overstromingsramp zijn herdacht. Elders in dit nummer be
richten wij uitvoeriger over de oecumenische dienst in de Nieuwe Kerk
te Amsterdam, die door prinses Wilhelmina werd bijgewoond. Te
Baarn hebben koningin Juliana, prins Bernhard en de prinsessen
Beatrix en Irene de dienst in de Ned. Herv. Kerk aldaar bijgewoond.
Ds J. A. J. Vermaat ging voor. In de rooms-katholieke kerken is een
kort herderlijk schrijven van het episcopaat voorgelezen; er werden
gebeden ingelast en collecten gehouden voor de slachtoffers van de
ramp. Ook in de Joodse kerken zijn bijzondere gebeden gezegd en pre-
dicaties gehouden. In een extra-gebedsdienst in de synagoge der
Portugees-Israëlitische gemeente te Amsterdam bracht een collecte
2000 op.
Ook uit andere delen van de wereld, I zandzakken, handschoenen, kluwens
o.a. uit Canada en Australië, bereiken touw, matrassen, anti-vries, stro. dek-
ons berichten over speciale diensten en zeilen, zaklantaarns, schoppen er
bidstonden. Ook daar zijn collecten ge-)
houden.
Op de meeste plaatsen is, Zondag of
niet, hard doorgewerkt aan het herstel
van de dijken. Te Poortvliet, dat Zater
dag nog isolement meldde, zijn de gaten
in de buitendijk nu gedicht. Voor Melis
sant is het gevaar eveneens geweken:
mits er geen nieuwe zware storm komt.
De bedreiging van zeven polders bij
Krabbendijke is ook voorlopig afgewend.
Te St. Annaland hebben gisteren niet,
zoals gebruikelijk, de kerkklokken ge
luid: er is gewerkt. Met man en macht
gewerkt om vier gaten in de binnendijk
ten Noordwesten van de gemeente te
dichten: en het lukte.
Rondom Willemstad moeten nog vier
gaten worden gedicht; men hoopt
Woensdag de gevaarlijkste doorbraak te
hebben hersteld zodat er dan geen nieuw
water meer kan binnenstromen als
tenminste niet de springvloed van het
a.s. weekend met storm gepaard gaat.
Het ANP, waarvan een der verslag
gevers gisteren een tocht door het
rampengebied maakte, deelt mede dat
overat de burgemeesters en de ambtena
ren op him post waren. De werkers van
het eerste uur", de vrijwilligers, burgers,
studenten en militairen, zün thans vrij-
WC') atgelost, Slechts hier en daar zit
nog zo'n taai clubje dat niet van Wijken
weet en bivakkeert in een droogstaande
schuur of woning.
Men wil de militairen, Nederlandse en
buitenlandse, zo spoedig mogelijk terug
trekken en het werk onder burgerlijke
auspiciën laten uitvoeren. Daarmee
wordt echter gewacht totdat men weet,
hoe het uiterst nuttige materieel te ver
vangen dat de troepen hebben mee
gebracht.
Naar de regeringsvoorlichtings
dienst meedeèlt zijn er in totaal
meer dan 50.000 mensen geëvacu-
eerd uit de noodgebieden.
Luchtbrug gehinderd
Ook de luchtbrug ging gisteren door,
zij het gehinderd door het slechte weer.
Toch konden op talloze plaatsen in het
feïnundeerde gebied rubberlaarzen, rub-
erpakken, lieslaarzen, schoenen, sok
ken, werkbroeken, ondergoed, water
levensmiddelen worden uitgeworpen.
Op Schouwen-Duiveland ligt nu
het terrein ten Westen van de lijn
RenesseHaamstede droog. Ook
Brouwershaven en Noordgouwe ver
tonen geen water meer. Seroosker-
ken en Schuddebeurs zijn echter ge-
inundeerd.
De achttien Volendamse kotters, die
vorige week naar het rampgebied wa
ren vertrokken, zijn teruggekeerd.
Schipper Jan Molenaar toonde zich zeer
teleurgesteld over het feit. dat hij wei
nig hulp had kunnen bieden. „Overal
waar wij kwamen waren al schepen of
konden wij met onze kotters het over
stroomde gebied niet invaren. Wij voe
ren van de ene plaats naar de andere,
maar overal lagen al schepen klaar."
Schaderegeling
Te Goes hebben Zaterdag vertegen
woordigers van de Stichting van de
Landbouw vergaderd: daarbij is o. a. de
toekomstige schaderegeling behandeld.
Deze is waarschijnlijk op korte termijn
te verwachten en zal zijn ingedeeld naar
verschillende rubrieken.
Het ligt in de bedoeling, zodra deze
regeling bekend is, hierover een uiteen
zetting te geven in de verschillende dis
tricten en evacuatiecentra. Er zal op
worden aangedrongen bok op fiscaal ge
bied tot redelijke regelingen te komen
met betrekking tot de uit te keren ver
goedingen.
De evacuatie van het vee verloopt
vlot en naar wens: het blijkt dat er
minder vee is verdronken dan men aan
vankelijk verwachtte. Op Schouwen-
Duiveland werd het verdronken vee ge
schat op 90 van het totaal; deze
schatting zal waarschijnlijk teruglopen
tot vijftig procent.
TXE prinsessen Beatrix en Irene brach-
ten Zaterdagmiddag onverwacht een
bezoek aan de evacué's in Doom, De Bilt,
en Renswoude. De prinsessen deelden bij
dit bezoek speelgoed uit aan de kinderen
der pas aangekomenen. Prinses Bea
trix geeft hier de vierjarige Corry Kes-
teloo uit Zierikzee een pop (rechts van
haar, prinses Irene).
Zaterdagavond was het totaal
van de getelde opbrengsten van de
collectes voor het Rampenfonds
24.080.000.
Met toewijding, energie en zo nodig
ook vindingrijkheid blijft Nederland zich
inspannen om hulp te verlenen aan de
door de watersnood getroffen gebieden.
Illustratief in. dit opzicht is een gebeur
tenis, welke 'zich Zatex'dagavond in de
Zaanstreek afspeelde. In Zaandam was
het verzoek binnengekomen dertig paar
licslaarzen te leveren voor hulpcolonnes.
Bij navraag in winkels kon men zeven
paar bijeenbrengen. Toen heeft burge
meester Thomassen de politie met een
auto met geluidsverstreker door de stra
ten gezonden, bemand met zijn echtge
note en die van een van de wethouders.
Binnen een uur ofschoon het reeds
middernacht was hadden de beide
vrouwen met haar versterkte stemmen
in een paar arbeiderswijken 38 paar lies-
laarzen gekregen. Zij werden direct naar
het rampgebied gebracht.
Meisjes van een huishoudschool in De
venter hebben 90.000 oliebollen gebak
ken en deze door de politie laten ver
kopen. De opbrengst was 12.217. De
inwoners van de gemeente Waterland-
kerkje in Zeeuwsch-Vlaanderen hebben
voor het Rampenfonds ruim 11.000 bij
eengebracht. Dat is meer dan 20 per
inwoner.
In Zierikzee is gisteren tijdens drie
kerkdiensten 2.518,87 gecollecteerd.
Ook andere plaatsen in het getroffen
gebied blijven niet achter bij in de
actie tot hulpverlening.
De Provinciale Noordbrabantse Elec-
triciteitsmaatschappij heeft 100.000 ter
beschikking gesteld van het Rampen
fonds. Ook het hoofdbestuur van de
Orde van Vrijmetselaren gaf een ton.
De landbouwers in Ommen zullen
220.000 kilo veevoer ter beschikking
stellen van boeren in het rampgebied. De
technische groothandel Wema in Win
schoten schenkt duizend zaklantaarns
met vierduizend batterijen.
Het dorpje Offingawier bij Sneek met
140 inwoners heeft f 2.082 bijeonge-
bracht en stelt bovendien .vijftien koëien
ter beschikking.
De collecte in Limburg leverde tot nu
toe ruim vier ton op. In Arnhem heeft de
inzameling de 700.000 al overschreden.
Bergen op Zoom heeft onder de leuze
„Agge maar goed doet" 108.500 opge
bracht.
f-Milanees arbeider gaf-
alles wat hij had
Een arbeider in Milaan ging giste,
ren een radiostation binnen <n legde
26.000 lire, dat is ongeveer f160, op
tafel voor de Nederlanders in het
xoatersnoodgebied. „Dat is olies wat
ik heb", zei hij, „maar ik gun het
hun graag." Even later haam hij
terug en vroeg om 25 lire voor de
tram.
niet
gegeven
Zendtijd gevórderd,
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, Maandaf. Het al
gemeen bestuur van de A.V.R.O. heeft
Zaterdag vergaderd. In eei communiqué
deelde dit bestuur daarna mee, dat men
met grote verontwaardiging had ken
nis genomen van de genchten als zou
de A.V.R.O. geweigerd lebben berich
ten in verband met de rationale ramp
te laten omroepen, zodt de regering
genoodzaakt zou zijn gweest de A.V.
R.O. te gelasten zendtjjdter beschikking
te stellen.
Volgens het commuiqué heeft de
regering geen zendtijdgevorderd. „De
A.V.R.O. heeft onmiddelijk", zo besluit
het communiqué, „an de adjunct
regeringscommissaris oor het radio
wezen aangeboden omaan de regering
onbeperkte zendtijd vor de berichtge
ving ter beschikking .e stellen, welk
voorstel deze aanvaarde".
Volk on en onjuist'
De adjunct-regerinscommissaris mr
Ph. de Vries, verklasde ons hedenmid
dag dat het door heialgemeen bestuur
van de AVRO na zi vergadering van
Zaterdag verstrekte communiqué for
meel volkomen onjut is.
,Ik heb", aldus d' adjunct-regerings
commissaris, „Dinscgochtend de zend
tijd wel degelijk ;evorderd van de
AVRO, niet in enie conflictstemming
overigens. De AVD wenste namelijk
niet mee te werkeraan de coördinatie,
zoals die was overeigekomen tussen d.»
drie andere omroepirenigingen, VARA,
KRO en NCRV e' de Regeringsvoor
lichtingsdienst. Deheer De Clercq, de
AVRO-voorzitter, vilde namelijk alle
binnenkomende bechten in eigen hand
houden en censunen.
Daar was volgts de heer Van den
KONINOJK PAAR
VANDA/L WEER IN
HET NO)DGEBIED
Vanmorgen verok koningin Juliana
via Hellevoetslui naar Spijkenisse op
j Voorne-Putten oi te proberen met een
j boot van de Rijlivaterstaat een tocht
naar verscheidei eilanden te maken.
Zij was van planorpen te bezoeken, die
niet zijn geëvareerd. Prins Bernhard
vertrok vanmopn weer per vliegtuig
naar de getroffc gebieden.
Dool van de Regeringsvoorlichtings
dienst, gezien de noodtoestand, geen tijd
voor en daarom heb ik als adjunct
regeringscommissaris deze zendtijd ten
behoeve van de regering gevorderd zij
het dat de heer De Clercq daar geen
enkele bedenking tegen heeft gemaakt
en onmiddellijk de microfoon daarvoor
ter beschikking stelde.
Over een en ander heb ik een rapport
aan de minister en aan de RVD gezon
den". zo besloot mr De Vries zijn uit
eenzetting.
(Van onze verkeersredacteur)
Een aantal exemplaren van de Philips' heteluchtmotor, welke sinds
ruim tien jaar in ontwikkeling is, en waarover tot nu toe slechts drie
korte publicaties zijn verschenen in Philips' Technisch Tijdschrift, is in
de afgelopen week in verschillende delen van het noodgebied in
gebruik genomen voor zeer verschillende doeleinden. Hoewel deze
motoren volgens de deskundigen nog in het experimentele stadium
verkeren, achtte men de toestand van dien aard, dat verzoeken om
deze motoren nü in de praetijk te gebruiken, ingewilligd zijn. De resul
taten, die hierbij bereikt zijn, zijn zeer bevredigend.
Het in gebruik nemen van deze motoren betekent, dat er een zeer
belangrijke stap vooruit is gezet op de weg naar de uiteindelijke alge
mene ingebruikneming van deze nieuwe motor, die het begin kan zjjn
van een revolutionnaire vernieuwing.
Uit het feit, dat Philips bereid was deze motor in deze noodtoestand
ter beschikking te stellen,, mag men afleiden, dat hoewel het ont
wikkelingsstadium nog niet beëindigd is men toch de mening is toe
gedaan, dat de reeds behaalde resultaten het vertrouwen wettigen, dat
deze motor succes zal hebben.
Het KNMI in De Bilt deelt mede:
Belangrijke veranderingen in de lucht
drukverdeling hebben ertoe geleid, da',
de koude in West-Europa thans naar het
oosten wordt teruggedrongen. Nadat
Vrijdag arctische luchtmassa's uit Scan
dinavië over Nederland en Duitsland
waren uitgevloeid, is vooral in de nacht
van Zaterdag op Zondag de temperatuur
sterk gedaald.
Uit Duitsland werden minima van 15
tot 20 graden beneden nul gemeld. In
Nederland vroor het in het oosten van
het land 10 tot 15 graden, in het wes
ten over het algemeen 5 tot 10 graden.
Een uitzondering in het westen vormde
Vlissingen, waar de temperatuur tijdens
een korte periode boven het op Walche
ren aanwezige sneeuwdek tot 14 graden
beneden nul daalde.
Gisterochtend kwam het weer meer en
eer onder invloed van een zwakke van
de Noordzee afkomstige storing. Deze ver
oorzaakte westenwinden en sneeuwbuien In
het zuidwestelijk deel van Nederland met
als gevolg lichte dooi. In de rest van het
land bleven daarentegen zuidoostenwinden
onafgebroken koude lucht uit Duitsland
aanvoeren. En zo kon het gebeuren, dat
Intussen was er bij IJsland een diepe
depressie aangekomen, waarvan het front
voorafgegaan door een uitgestrekt gebied
met sneeuwval langzaam over Engeland
naar het oosten trok. Gisteravond bereikte
de sneeuwzone ons land en vanmorgen lag
een groot deel van Nederland de sneeuw
eer dan 10 cm dik.
Om 6 uur vanochtend bereikte het front
Vlissingen. Het wordt gevolgd door minder
koude lucht, die door westenwinden naar
West-Europa wordt gevoerd. In verband
hiermede mag men verwachten dat in ge
heel Nederland een lichte dooi zal Intreden.
Nieuwe storingen, die met grote snelheid
de oceaan oversteken, zullen spoedig het
weer hier te lande gaan beïnvloeden.
De Bilt verwacht:»
Van Maandagavond tot Dinsdag
avond:
Veranderlijke bewolking met
enkele buien. Aanvankelijk ma
tige tot krachtige en aan de kust
mogelijk hard 3 wind tussen West
en Zuid. Later tijdelijk verander
lijke wind. Temperatuur om het
vriespunt tot lichte dooi.
(Opgemaakt te 10 uur v.m.)
Morgen:
Zon op: 8.05 onder 17.44
Maan op: 5.59, onder 12.48
HET WEER IN EUROPA
7 uur voormiddag
Hoge prijs Staatsloterij
In de 518e Staatsloterij is vanoch
tend in de derde klasse op het lot num
mer 11050 een prys gevallen van ƒ35.000.
De eerste heteluchtmotor is in de af
gelopen week gebruikt in een zieken
huis in Dordrecht, waar de stroom uit
gevallen was, terwijl een chirurg een
operatie moest verrichten; ook de twee
de motor werd in die stad in gebruik-
genomen. Dat juist daar ter stede de
eerste toepassing in de praetijk plaats
vond, is niet te verwonderen als men
weet, dat de dochteronderneming van
Philips, de metaalwarenfabriek Johann
de Witt, die het ontwikkelingswerk ver
richt, er gevestigd is.
Daarna is in 's-Gravendeel op Beier
land. niet ver van Dordrecht, een huis,
waarin de burgemeester, de dokter, de
politie en de waterschapsautoriteiten
zetelden, en waar het licht geheel uit
gevallen was. met zulk een motor van
licht voorzien. In Strjjen zjjn deze hete-
luchtmotoren ingeschakeld bij het tot
stand brengen van de radiocommunicatie.
Zeer bijzonder werk is verrichf
door een in Zeeland opererend
schip van de marine, waarop de
radio-installatie uitviel. Op dit
schip werden toen deze nieuwe
motoren aangebracht, waarna het
naar Zeeland terugkeerde; het was
nu in staat zelfs zwakke radio
signalen, o.a. uitgezonden door
amateurs, op te vangen en deze
verder te verspreiden. Verder is
deze motor ter beschikking gesteld
van Amerikaanse soldaten, die op
deze wijze hun waterzuiverings
installatie konden doen werken.
Ten slotte is men bezig met het
ontwerpen van plannen om de
heteluchtmotoren te gebruiken
voor het tot stand brengen yan
DB grenadiers van het S81ste batal
jon, werkzaam aan het herstel
der dijken op Thoïen, hebben Zondag
het werk gedurende enige tijd onder
broken en de Kerkdienst bijgewoond
verlichting in delen van de nood
gebieden.
Al deze mogelijkheden zijn te
verwezenlijken, o.a. doordat de
heteluchtmotor bijzonder betrouw
baar is.
In een artikel op pagina 3 vindt
men een uiteenzetting van de be
ginselen van deze motor, en van
zijn mogelijkheden, terwijl er ook
enige practische vragen worden
behandeld, o.a. of deze motor zich
leent voor toepassing in auto's.
Vanmiddag om twaalf uur be
droeg het aantal genoteerde slacht
offers van de overstromingsramp
1395.
Abbenbroek 1, Brandwijk 2. Brou
wershaven 3. Bruinisse 1, Burgsluis 10,
Capelle 3. Dinteloord 3, Dreischor 15,
Dordrecht 3. Dussen 6, Fijnaart 80,
Geersdijk 1, Goese Seis (aangespoeld van
elders) 7, 's-Gravendeel 57, Halsteren
23, Hellevoetsluis 5. Heynenoord 2,
Nieuwendijk 3, Heijmngen 25, Poortu-
gaal 7, Hoedekenskerke 1, Hondsbossche
zeewering 1, Hontenisse 8. Kerkwerve 3,
Klundert 13, Kortgene 40, Krabbedijke
5, Krimpen a/d IJsel 4. Kruiningen 27,
St. Maartensdijk 4. Middelharnis 16,
Maassluis 1, Moerdijk 13, Nieuwerkerk
t Ouwerkerk) 16, Nieuwe Tonge 87,
Nieuw Vossemeer 50, Noord Gouwe 1,
Numansdorp 67. Oosterland 40. Ooster-
Schelde (aangespoeld van elders) 4,
Ossenisse 1. Ouddorp 1. Ouderkerk a/d
IJsel 2, Oudelande 4. Oude Tonge 300,
Papendrecht 2, Sint Philipsland 9,
Raamsdonksveer 2. Rilland Bath 6. Rot
terdam 1, Serooskerke 15, Stavenisse
200, Steenbergen 13, Stellendam 27,
Sliedrecht 1. Stormpolder 6, Strijen 42,
Terneuzen 2, Texel 5, Tien Gemeten
2, Veere 2, Vlissingen 3, Wagenberg 1,
Willemstad 2, Wissekerke 1, Wolfaarts-
dijk 9. Yerseke (aangespoeld van el
ders) 10, Rhoon 3, Zaamslag 1, Zierik
zee 17, Zgpe (aangespoeld van elders).
3, Zevenberge 7, Zuidland 37.
De burgemeester van Stavenisse heeft
het door hem aanvankelijk gemelde aan
tal van circa 300 slachtoffers, gecorrigeerd
tot circa 200.
Spanje en Noorwegen hebben een han-
delsaccoord getekend betreffende de uit
wisseling van goederen tussen beide landen
tot een bedrag van 150 millioen Noorse
kronen, zo meldt A.P. Spanje levert sinaas
appelen, citroenen, naaimachines en wijnen.
Noorwegen levert papier, cellulose, kunst
mest en machines.
