Slag om 75.000 ha woeste Peel
voor grootste deel gewonnen
VROUWEN steken Fath en Dior
in modewereld naar de kroon
DUW-ARBEIDERS PIONIEREN voor JONGE BOEREN
Voor honderden boerenbedrijven
vruchtbaar land
Groentetuin van
Roergebied
NIEUW LAND
D
Namen van de slachtoffers
6
Jfe \oïLsLrar»B van Maandag 9 Februari 1953
SCHOUDER aan schouder" in onafzienbare gelederen liggen T^LOEI van margrietenmaar meest mals gras vindt het
op het zetveldonder de Peelgemeente Deurne de Vj trekpaard van de jonge ontginningsboer op het ver-
Peelgemeente
machinaal gestoken turven te drogen in de zon. Aldus het
beeld van de oude Peel en haar dorre voortbrengselen.
(Van onze correspondent)
HORST, Februari In de komende vijf jaar zullen in de Noord
brabantse en Limburgse Peel de laatste 6000 hectaren woeste grond
worden ontgonnen of bebost. Tussen de verre horizonten van Odilia-
peel tot Ospel, waar duizenden D.U.W.-rarbeiders, ratelende bulldozers
en draglines aan de landhonger van jbnge boeren en tuinders voldoen,1
is 't einde van het nieuwe land in zicht. De grootscheepse aanval, die
de Peelgemeenten na de oorlog op de ruige heidevlakten zijn begon
nen, is met succes bekroond. Daarmee is de ontginningstaak van deze
gemeenten niet ten einde. Volgens de deskundigen van de Neder
landse Heidemaatschappij en de Grontmij, die een belangrijk aan
deel hebben gehad in de ontsluiting van deze 75.000 hectaren moe
rassige wildernis, vergen duizenden hectaren Peelgrond, die in
vroeger jaren te licht ontgonnen zijn, alweer herontginning en her
verkaveling. De aanleg van inter-provineiale wegverbindingen en
de boerderijbouw moeten het sluitstuk vormen op het „ontwikke
lingsproject Peelgebied", dat een land- en tuinbouwcentrum van
meer dan regionale betekenis gaat worden.
geschieden via de toekomstige hoofdweg
IJsselsteijn, Vredepeel. De Rips naar
Oss. Aan een weg, die parallel loopt met
deze grote verkeersweg (die bij hoge
De eerste geschiedenis van de Peel-
ontginning is ongetwijfeld geschreven
door onverschrokken pioniers, jonge boe
renzonen of stram gebeulde Peelwerkers,
die van overgespaarde centen een lapje
heidegrond kochten. Van Blsendorp tot
Horst kunt ge ze vinden, kromgewerkte
boeren, die de wijdheid van het naar
geestige land nog in hun starende blik
hebben. Een paar geiten en een koetje
welk een welvaart in die tijd
moesten de mest leveren voor de groei
kracht van het. nieuwe land. Deze pio
niers kennen nog het epos van de
zwoegende. landbouwonderwijzer, die
met kunstmest wonderen deed.
Ook enkele ontginningsmaatschappijen,
die het aanvankelijk om de „klot
(turf) te doen was, gaven een grote
stoot aan de ontsluiting van de Limbuig-
se Peel. In de grote Peelgemeente Horst
was het Drabbels, een oude landmeter,
die met een ontginning in de Zurmgs-
peel het goede voorbeeld gaf. Zo zijn er
vele pioniers geweest.
Wie het Peelgebied van voor veex-tig
laar bekijkt, komt in de Peelse heide, de
Wanroyse Peel. Nederheide en vele an
dere woeste heidevlakten al mannen van
de Heidemaatschappij tegen. In de laat
ste vijftig jaar zijn Odiliapeel, Venhorst,
De Rips en Elsendorp op de Brabantse
gronden gesticht. In bet Limburgse
schoot IJsselsteijn (hij Venray]I tussen
de heideplaggen omhoog. In 1935 zette
ook de Grontmij de eerste spade m de
grond, die eeuwenlang in de ban van
het drabbige veenwater, bunt en wolle
gras lag gekluisterd. De Grontmij ver
leende bemiddeling tussen de gemeente
Sevenum en de Maatschappij Helena-
veen die volgens een oud contract een
zijtak van het kanaal van Helenaveen
moest doortrekken in de richting Seve
num. De maatschappij nam toen de
nieuwe verplichting op zich een aarden
baan van Helenaveen naar Sevenum te
leggen. De uitvoering geschiedde in
werkverschaffing door de Grontmij.
Deze eerste ontsluiting van de Vrede
peel was ook een prikkel voor het ge
meentebestuur van Sevenum om de ont
ginning van zijn Peelgronden groot
scheeps en deskundig aan te pakken. In
1937 kreeg de Grontmij hiervoor een
eerste opdracht.
Ontwatering
Ook de aanleg van de Peel-raamstel-
ling door „Defensie" in de jaren voor
1940 is van. groot belang geweest voor
de verdere ontsluiting van de Venrayse
gemeentegronden. Het defensiekanaal,
dat de Grontmij en de Heidemaatschap
pij op Limburgs en Brabants gebied uit
voerden, maakte een ontwatering van
duizenden hectaren goede cultuurgrond
mogelijk. In de afgelopen week is de
laatste hand gelegd aan het Peelplan-
Zuid, waar minister Romme in 1938 de
eerste spade stak.
De ontginning van (1e veel omstreden
Vredepeel profiteert nu van (leze ont
watering, die tenslotte bij Vierlingsbeek
in de Maas loost. Sinds begin 1952 zijn al
twee derden van de 800 hectaren grote
Vredepeel ontgonnen. Op dit DUW-ob-
ject, dat geheel met de schop wordt uit
gevoerd, zijn 1200 arbeiders aan (1e slag.
De hoge werkloosheidscijfers hebben
een snelle ontsluiting mogelijk gemaakt.
De gemeente Venray slaat alle na
oorlogse ontginningsrecords. Eind 1052
werd nog begonnen met 330 hectare Mer-
selose Peel. Er zijn 25 nieuwe boerde
rijen geprojecteerd. De ontsluiting zal
De Peel: oud en nieuw
HOEZEER de Peel zich vernieuwt,
spreekt uit deze foto's. Boven: een
landschapsbeeld in de Bakelse Peel, een
gedeelte dat met zijn bomengroei nog
veel minder troosteloos is dan het een
tonige moerasgebied elders. De tweede
foto toont een welvarende ontginnings
boerderij van vóór de oorlog te Oploo.
Een fris rood dak boven een weelde van
loofhout en vruchtbomen en op de voor
grond de aanzet van vruchtbaar akker
land. Drie melkbussen, onder de boom
rechts bij het begin van het toepad,
spreken bovendien van veehouderij.
Strenge winter in
West-Europa
LOUDEN, 8 Febr. (Reuier) In bij
na heel West-Europa is de winter in al
zijn strengheid teruggekeerd. In de wa
teren rond de kust van Zweden zit een
groot aantal schepen al dagen lang ge
vangen in pakijs.'In Oostenrijk worden
talrijke wegen geblokkeerd door een
zware sneeuwaanval. In Duitsland
heerst een strenge vorst. België, Neder
land en Frankrijk werden vannacht be
dekt onder een dikke sneeuwvacht.
In Zweden, vriest het 40 graden. Alle
radiozenders zijn ingeschakeld om de
schepen óp zee te waarschuwen, dat de
ijsgang in de komende dagen nog zwaar
der zal worden, De koudste stad van
Koorwegen was vandaag RÖros in het
midden van het land. Het vroor daar 43
graden. Oslo zelf beleefde de koudste
dag sinds 1942: lü graden onder nul. De
zelfde temperatuur heerst in Kopenha
gen. In Thuringen en Saksen ligt de
sneeuw bijna drie meter dik. De grote
verkeerswegen in België zijn gevaarlijk
geworden door gladheid.
lieuwde land van de Peel. Akkermaalshout en opgaand
geboomte verlevendigen het nieuwe landschap van dit
oude gebied.
instanties „panklaar" ligt), worden de
boerderijen met een bedrijfsgrootte van
tot 15 hectare gebouwd.
Ten Westen van het. defensiekanaal
parallel aan de Merselose Peel ligt
nog een complex (deels) woeste gron
den, dat eigendom is van de familie
Van Tiel in Helmond. De Grontmy heeft
hiervoor een ontginningsplan opgesteld,
De familie Van Tiel wil dit belangrijke
object in vijf jaren in handenarbeid la
ten uitvoeren. Hierdoor kunnen niet
alleen bestaande bedrijven worden uit
gebreid, maar ook verscheidene jonge
loeren weer in eigen „stiel" aan de slag.
Kroon op het werk
Ook voor „Mariaveen", een complex
•an 750 hectaren, heeft de Grontmij een
ontginningsplan opgesteld. Met enkele
kleine wijzigingen is dit plan overgeno
men door Staatsdomeinen, die de grond
den van de Maatschappij Mariaveen on
langs hebben overgenomen. Zo spoedig
mogelijk zal met ontginning, waarschijn
lijk in' DU W-verband, worden begonnen.
In de Sevenumse Peel is een laatste blok
van 250 hectaren onder de schop. Dat
is de kroon op het werk van burgemees
ter Evers, die in zijn ambtsperiode al
enkele bonderden boeren aan een be
drijf heeft geholpen.
De gemeènte Horst heeft de uitvo^
ring van de ontginningen altijd aan
de Heidemaatschappij opgedragen. Een
ontginningsplan van 300 hectaren
te grond onder het kerkdorp America is
al grotendeels gereed. Op deze gronden
DE natuur, die zich eeuwenlang
in de troosteloze Peelgebieden
kon uitlevenis bedwongen. Op de
wijde vlakten, waar een halve
eeuw geleden nog alle nuttige
plantengroei onmogelijk scheen,
groeit wuivend koren en dartelt
'het jongvee. Overal, in het nieuwe
land zijn vriendelijke dorpjes met
hardwerkende bewoners verrezen.
Deskundigen ramen, dat de sociale
betekenis van de 75.000 hectare
ontgonnen Peelland de economi
sche waarde vijfmaal overtreft.
Daarom is de ontginning van de
laatste 6000 hectare Peel een mijl
paal in de Nederlandse landbouw-
geschiedenis, die niet onderdoet
voor de meer sprekende inpolde
ringen, die Nederland groter
maakten.
zullen een aantal tuinders een bestaan
vinden. De Heidemaatschappij heeft ook
een plan opgesteld voor 300 hectaren
woeste en grotendeels uitgeveende grond
van de Maatschappij Griendtsveen. De
ze maatschappij hééft ook tussen het
Venravse Peeipian-Zuïd en de spoorbaan
naar Eindhoven nog 300 hectaren woes
te grond liggen. Grenzend aan deze erf-
pachtsgronden heeft de gemeente Horst
nog 800 hectaren Dorperpeel liggen. Met
de Cultuurtechnische Dienst zijn thans
onderhandelingen gaande tussen de
Maatschappij Griendtsveen en de ge
meente Horst om tot een gezamenlijke
ontginning, verkaveling en ontwatering
van dit 1100 hectaren grote Peelgebied
te komen.
Groentetuin
Do ontsluiting van de Dorperpeel
m groot sociaal-economisch belang voor
Horst, dat. in de laatste jaren een belang
rijk tuinbouw-centrum is geworden. De
stijging van de omzetten van de Venlosc
veiling is voor een belangrijk deel te
danken aan de opkomst van deze
groentetuin voor liet. Duitse Roerge
bied".
Ook in de Ospelse Peel heeft de Heide
maatschappij een enorm project in uit
voering, dat aansluit op de ruilverkave
ling Meyel. De kosten van verkaveling
van de oude cultuurgronden en de ont
ginning van de woeste gronden (in to
taal 5600 hectaren) worden op tien mil-
ioen geraamd. Tientallen bulldozers,
draglines, woelers en locomotieven zul
len hier binnen vier jaar alle voorwaar
den scheppen voor een economische be
drijfsvoering.
Volgens oen berekening van de Cul
tuurtechnische Dienst in Itoennond zul
len vóór I960 de laatste 2500 hectaren
Limburgse Peel in cultuur worden ge
bracht. Volgens een raming van land
bouwdeskundigen zullen op (le gronden,
die in de laatste jaren ontgonnen zijn,
in totaal 350 nieuwe boerderijen kunnen
worden gebouwd.
Dit is slechts mogelijk geworden dooi
de nieuwe 40-percent-subsidieregeling
voor boerderijbouw, die het Rijk on
langs heeft afgekondigd. Deze subsidie
regeling kan ook een oplossing brengen
voor de vele jonge boei-en, die in de laat
ste jaren onder andere op het Peelplan-
Zuid in kippenhokken en andere kre-
peergevallen op de hun toegewezen ont-
ginningsgrond zijn gaan wonen.
Brabantse Peel
In de Brabantse Peel de ontginning
Asten, Deurne, Bakel en enkele ver
spreid liggende stukken liggen nog
ruim 3000 hectaren woeste grond. Vol
gens ir Krügers, de Rijkseultuurconsu-
lent, die al 25 jaar in Brabant met het
„ontginningsbijïtje" hakt, zullen ook de
ze gronden vóór 1960 in cultuur zijn
gebracht. Op enkele plaatsen zullen al
leen reservaten blijven liggen onder an
dere in de Astense Peel. Voor al deze ge
meenten heeft dé Heidemaatschappij de
laatste ontginningsobjecten in studie of
uitvoering
Elet zielsverdriet
der werklozen
EEN van de aalmoezeniers-van-de-
arbeid, die werken in de KAB
pater Dom. Pillen O.F.M. heeft on
langs een inleiding gehouden over de
„Psyche van de werkloze". Om het te
zeggen in de taal, welke de man, die
„zonder" is, en de DUW-arbeider ver
staan: pater Pillen heeft gesproken over
de gevoelens, welke er omgaan in het
hart en de ziel van de werkloze. De
woorden van de inleider zijn in deze ru
briek beknopt weergegeven, omdat zij
raken aan vele kanten van een vraag
stuk, dat gedoemd schijnt te zijn om
actueel te blijven. De werkloosheid.
Werkloosheid is de prijs, welke be
taald moet worden voor het democra
tisch recht om orde op eigen zaken te
stellen. Deze prijs wordt door de werk
lozen betaakf voor de gemeenschap,
welke vrijheid heeft als grondslag en
doel. Wie als eerlijk realist deze zaak
bekijkt, kan maar tot één conclusie
komen: de werkloze arbeider betaalt die
prijs met zijn persoon, met zijn eigen
vrijheid. Dat is nu de ironie van de
werkloosheid: terwille van de vrijheid
van het maatschappelijk bestel, is de
werkloze een gedwongen ledigganger en
een DUW-arbeider, wiens sociale uitke
ring op het spel staat. Hij is de gevange
ne van de vrijheid.
De werkloze, die vanzelfsprekend
geen oor heeft voor spitse paradoxen en
wie elke theoi-ie glad over de pet gaat,
voelt onbewust
aan, van welke on
vermijdelijke ge
volgen ener demo
cratische maat
schappij (met all
jsegeiujigeu, uic z,jj overigens heeft) hi.,
het slachtoffer is. Dat blijkt uit zijn
gevoel van eenzaamheid en onmacht,
zijn afhankelijkheid en hulpeloosheid
Net is dan ook niet te verwonderen, dat
hij twijfelt aan de rechtvaardigheid van
het democratisch bestel.
Ariëns heeft gezegd, dat het voor
iemand, die geen arbeider is, moeilijk is
om de arbeider te begrijpen. Moeilijker
is het om binnen te 'dringen in het
hart en de ziel van de werkloze. Licht
maakt men de vergissing, dat het
bijvoorbeeld voor de DUW-arbeider
dé omstandigheden zijn, waaronder hij
werkt: het kampleven, het zware grond
werk, of het optreden van de bazen, die
zijn geestelijke gesteltenis bepalen. Dat
is" niet waar. Het zijn slechts factoren,
die de ongunstige situatie versterken,
maar de kern van het vraagstuk, dat de
werklozen knelt, niet raken.
Al moge de DUW nog belast zijn met een
weinig benijdenswaardige erfenis van de
vooroorlogse werkverschaffing, zij is in
het algemeen goed, wat betreft de lig
ging in de kampen, het eten, de cantine,
de geestelijke en culturele verzorging. De
mensen, die echter zeggen, dat zij juist
daérom de gevaarlijke gedachtengang
van de DUW-arbeiders niet begrijpen,
kennen evenmin de betrokkenen en de
moeilijkheden, waaronder zij gebukt
gaan. 'Diep in zijn hart heeft de werkloze
verdriet en 'n hartgrondig wantrouwen.
AUDIËNTIE MGB MUTSAEKTS
DEN BOSCH. 8 Febr, Mgr W. Mutsaerts.
bisschop van Den Bosch, zal deze week geen
audiëntie verlenen op Woensdag 11
derdag 12 Februari.
i Don-
AMSTERDAM, 7 Febr. Gein. Universi
teit. Bevorderd tot doctor in de rechtsge
leerdheid op proefschrift getiteld: „Risico bij
koop in verband met eigendomsovergang"
A. D. Bonnet, geb. te Amsterdam: candidaat
econ. wetenschappen S. de Boer (Ed;
candidaat politieke en sociale wetenschappen
mej. H. W. van Woelderen, mej. L. Twijnstra,
Amsterdam,
Ontwerpsters spelen grote rol in Haute Couture
1\/T ADELEINE de Raucli en Madame Manguin, twee couturières dit dit
J-'J- seizoen bijzonder veel succes hebben gehad, beheersen twee vorstendom
men in de modewereld, waar smaak, traditie en zin voor praktijk hoogtij
Vieren. De Parijse smaak wordt namelijk niet alleen door mode-koningen
geregeerd.: ook koninginnen spelen een rol in dit grote schaakspel
Er zijn altijd, mode-ontwerpsters van formaat geweest. In het begin van
deze eeuw, de devolulionnairc Madame Vionnet, (lie de strijd aanbond tegen
lieve lintjes, strikjes en kantjes, waarmee men een gemis aan coupe trachtte
te verbergen. Zij was een van de eersten die de eenvoud en de grote lijn
zag, en de coupe op het eerste plan bracht.
eeuw, wier invloed dit seizoen sterk
herleefde, hebben een rol gespeeld in
de jeugd van Madeleine de Rauch en
Madame Manguin, waar Pioret een
vriend des huizes was evenals Madame
Vionnet. De invloed van deze boide
Ontwerpen, een roeping
Een andere grote figuur in de mode
was Madame Lanvin, de couturière met
haar wereldvermaarde broderies. Zij
putte uit een grote kennis van de cos-
tuumgeschiedenis en was een verwoed
verzamelaarster van oude costuums in
een tijd, dat maar zeer weinigen daar
de waarde voor het nageslacht van in
zagen. Nog steeds is dit een bron vol
inspiratie voor het ontwerpen.
Maggy Rouff heeft 'n grote invloed
op de mode gehad, haar dochter zet nu
de traditie van het huis voort.
Madame Schiaparelli zet bil tijden
de hele modewereld op haar kop met
haar uitzonderlijke fantasieën, die al-
tijd weer levensvatbare ideeën blijken
te bevatten.
Madame Carven bracht het hand
werk gecombineerd met de eenvoud
weer in de couture.
Annv Blatt heeft het breiwerk in de
couturewereld op een eigen plan ge
bracht en dit seizoen heeft Lola Prus-
sac met prachtig borduurwerk in wol
op haar creaties een groot succes be
reikt.
Door Paul Poïret, de man van het
costuum en de fantasie, met zijn be
roemde Oosterse Inspiraties op het
Russische ballet en Leon Bakst, die
stoffen weer luchtig wist te draperen,
raakten kunst en mode weer nauw vei--
„Modekoninginnen"
EZE grote figuren uit de mode
wereld van het begin van onze
manifesteert zich in
opvattingen over mode van „de twee
dames van de Haute Couture", Madame
de Rauch en Madame Manguin, zoals
beiden soms in een adem genoemd
worden.
Hoewel zeer verschillend, heeft hun
werk gemeen een groot gevoel voor
stijl, voor traditie en zin voor practijk.
Hun uitgangspunt is evenwel zeer
verschillend. Madame Manguin is ge
boeid door 't spel van lijn en valling,
de coupe, de Haute Couture in haar
ware vorm, dus bijna oncopieerbaar.
Zij is de couturière van het eeuwig
vrouwelijke en bond de strijd aan met
de verlaagde taille. Haar werk is ge
ïnspireerd door de kunst, de natuur en
vooral haar kleuren. Niet voor niets is
zij de dochter van een kunstschilder.
Voor Madeleine de Rauch, was het
uitgangspunt de sportieve jonge
vrouw. Zij en haar drie zusters ont
wierpen zelf steeds hun kleren met
zo'n eigen stijl, dat het niet onopge
merkt kon blijven. Zij creëert de kle
ding die past in het moderne leven,
sportieve kleren met lijn.
De vier zusters huurden in een
straatje een minuscule etage, haag als
een arendsnest. Hier creëerden zij in
jersey, tweed, vooral in sportieve mate
rialen, ruige mantels en mantelpakken
met. jersey blouses. „De klanten bleven
slank van het trappen klimmen", laclU
wollen franje bewerkt en zo zijn er
vele andere ideale wintercombinaties
die tegen een stootje kunnen. Kleren
die zoals dat heet kunnen lezen en
schrijven en die passen in het kader
van deze tijd.
Sprookjes
MADAME MANGUIN put haar inspi
ratie uit heel andere bronnen.
Dit seizoen stond de collectie in het
teken van de sprookjes van Charles
Perrault, de dichter-schrijver uit de
zeventiende eeuw. De auteur van de
onsterfelijke sprookjeswereld van
Roodkapje, de Gelaarsde Kat, Klein
Duimpje, Assepoester, de Schone Slaap
ster en vele andere prachtige verhalen.
Hiermee is de modewereld verweven
in de vorm van ski-costuums la Klein
Duimpje, mantelpakken met losse jas
jes, genaamd naar de Gelaarsde Kat,
kragen en manchetten als van de mar
kies van C'arrabas en fantastische
avondjaponnen, flonkerend van ge
schitter, een Assepoester waardig.
Antieke stijl
MADAME MANGUIN
variaties op een thema
Madame Germaine, een van de gezus
ters. die ook nu nog een oog in het zeil
houdt, „en de dozen hingen soms bui
ten, wegens plaatsgebrek binnenshuis".
Uit dit arendsnest ontplooide zich
door hard werken een gerenommeerd
modehuis, thans met dikke tapijten en
strenge regel, maar nog steeds' is het
dezelfde stijl van losse souplesse, van
sportieve distinctie, die de collectie
kenmerkt, die dit jaar herhaaldelijk de
ideale garderobe voor de sportieve
vrouw genoemd werd.
Dit seizoen waren het vooral de
mantelpakken in de tubelijn, met
enorme tweed stola, die de mantel ver
vangt. Of ruime jassen gevoerd met de
tweed van de jurk. De jersey blouses
op warme ïxikken gedragen zijn met
Deze collectie die dit. seizoen veel
succes had herinnerdè aan de stijl van
bodewijk de Veertiende, een streng
heid naast zwier. Men streeft hier niet
naar gemakkelijk copieerbare model
len, lonkt niet al te zichtbaar naar de
Amerikaanse confectie, maar blijkt
door alles heen Frans.
Rustig vertelt madame Manguin hoe
ook voor de mooiste couture-jurk
de accesoires van top tot teen van het
allergrootste belang zijn. „Het geheel
is doorslaggevend", zegt zij en hoop
vol klinkt „Iedere vrouw kan er iets
van maken".
Haar persoonlijk ideaal is het onop
vallende. „Geen uitzonderlijkheden.
Geen gifgroene handschoenen", zegt ze
lachend, „maar een bijna onzichtbare
finesse, een verfijning'zoals in de na
tuur. Harmonie, dat is het tover
woord".
Kleren moeten passen bij het wezen
van de mens, dan alleen is het een har
monieus geheel.
Zonder enig pathos vertelt zij hoe
de couture voor haar een roeping is,
vaak een harde, door de vele desillu
sies. De werkelijkheid is ook hier an
ders dan de droom.
Maar iets moois maken en 'vooral
een mens mooier maten. Iets geven
dat het beste ook innerlijk van een
mens naar voren brengt, dat maakt het
tot een prachtig vak!"
AMSTERDAM, 7 Febr. Het Rode
Kruis heeft vandaag de vierde lijst
met namen van slachtoffers van de
watersnood gepubliceerd. Deze lijst
bevat de volgende namen:
BROUWERSHAVEN.
De Nooyer, Janna. geb. 4-11-09; De
Nooyer, Janna. gcb. 1S-11-47; De Jonge.
Neeltje. geb. 15-6-49.
DRKISCROR.
Bal, Jannetje, echtgen. van Moermond.
Cornells, geb. 1-7-29.
GKH. BUSSEN (HANK).
Verdronken. Verbeek. Cornell's, geb.
11-4-04 te Andel, laatste adres: Korte-
rlijk S. begraven te Raamsdonksveer 4-2-
5'-:; Verbeek Martinus Marinus, geb. 23-9-
42 te Dus-ven. laatste adres: Kortedijke
5, lijk nog niet gevondenRijken Leonar-
dusgeb. 17-1-82 te Dussen. laatste
adres: Peereboom 1, Lijk nog niet ge
vonden.
DUSSEN (BIESBOSCH HANK).
Van Wijk, Dirk, geb. 1S-8-02 te WUk
en Aalburg, laatste adres: Boerenver
driet 2, begraven in Aalburg 5-2-53; Van
Wijk, Elbertus Abraham, geb. 10-8-29 te
Eetlien, laatste adres: Boerenverdriet 2,
begraven in Aalburg 5-2-53: Van Wijk,
Johannes Gerrit, geb. 5-8-37 in Dussen,
laatste adres: Boerenverdriet 2, begra
ven in Aalburg.
FIJNAART.
Geborgen slachtoffers: Van Opdorp,
Francisca Johanna Marina, geb. 7-3-47 te
Fijnaart, laatste adres: Fijnaart D. 223;
Van Opdorp, Adrianus, geb. 10-2-46 le
Fijnaart, laatste adres: Fijnaart D. 228.
Van Baggem, Georgine, geb. 1-1-90 te
Utrecht, laatste adres: Fijnaart D. 166;
Markus, Jaeobus, geb. 11-11-22 te Fij
naart. laatste adres: Fijnaart D. 176;
Knook. Johanna, gob. 19-5-20 te FljnaaH,
laatste adres: Fijnaart D. 236.
HALSTEREN.
Geïdentificeerd slachtoffer: Boks. Ca
tharine M., geb. 5-4-52 te Halsteren,
laatste adres: B 326.
HEÏJNKNOORD.
Geïdentificeerde slachtoffers: Zeven
bergen, Dirk Pieter, geb. 25-4-83 te Iieij-
nenoordZevenbergen, Margeretha, geb.
15-7-91 te Neijnenoord, laatste adres van
beiden: Blaaksedijk.
KLUNDERT.
Aangespoeld en geïdentificeerd 5-2-53;
Zwarts. A., dpi. soldaat uit Delft. Stoffe
lijk overschot overgebracht naar het ge
meentelijk gasthuis te Zevenbergen.
LAGE ZWALUWE.
Sprangera, Waltherus Wilhelmus Ma
rie, geb. 7-3-92 te Hoge en Lage Zwaï
■we, laatste adres: Groenendijk 2, bcgr
ven te I-Ioge Zwaluwe; Dingemans. Cor
nelia, geb. 1-4-77 te Hoge en Lage Zwalu
we, laatste adres: Groenendijk 60, be
graven ln Hoge Zwaluwe.
MIDDELHARNIS.
Overleden slachtoffers: Van Wezel,
Aren Lcendert: Vroegindewey, Fransji
Van der Sluis, Neeltje; Vis, Leendert;
Vis, Tannetje Adriaantje: Breeman, Iïui-
berdina; Kranse, Maria; Netten, Hen-
dricus.
MOERDIJK.
Van Geel. Lanibfrtus Gabriel, geb.
25-6-16 te Zevenbergen, laatste adres:
Steenweg 4, Moerdijk, lijk nog niet ge
vonden,
NIEUW—VOSSEMEER.
Omgekomen slachtoffers; Zwijtera, Ma
rinus Johannes, geb. 9-5-25 te Nw Vos-
semeer, laatste adres: Iloogtc 65; Ver-
bogtJansen, Anna Maria Cornelia, geb.
20-3-73 te Nw Vossemeer, laatste adres;
Pelsendijk 336: De KlerkVriens, Maria,
geb. 1-1-65 te Nw Vossemeer. laatste
adres: Voorstraat 31; Van der Malen,
Marijnus, geb. 5-12-96 te Nw Vossemeer,
laatste adres: Pelsendijk 330: Ooms
Catharine Johanna Theresla. geb. 2-2-33
te Nw Vossemeer, laatste adres: Kade
355: Jerocnse. Leetidert, geb. 2-11-07 tc
Oud-Vosscmeer, laatste adres: Korten-
dijk 78: Nüssen—Van Dorst, Wilhelmina
Petronella, geb. 17-3-00 te Nw Vossenwe;
laatste adres: Paardenhoek 367: Hol le
monsMeesters, Maria Johanna, geb.
10-7-11 te Steenbergen, laatste adres: Kor-
tendijk 84: Van Geel, Johannes Adrianus,
geb. 26-8-41 te Nw Vossemeer; Van Geel,
Johanna Petronella. geb. 13-1-44 te Nw
Vossemeer; Van Geel. Marinus Cornel;'
geb. 28-3-46 te Nw Vossemeer; Van Geel,
Cornelis Ferdinand, geb. 9-11-48 te Nw
Vossemeer: Van Geel, Petronella Jolianna,
geb. 9-11-48 te Nw Vossemeer, laatste
adres van deze vijf slachtoffers: Pelsen
dijk 327, Van Oorschot. Maria Elisabeth,
geb. 23-9-49 te Nw Vossemeer. laatste
adres; Pelsendijk 323: Van Oorschot, Pe
trus Wilhelmus Maria, geb, 21-4-48 te
Nw Vossemeer, laatste adres: Pelsen
dijk 232; Van Oorschot, Wilhelmus
Adrianus. geb. 18-5-51 te Nw Vossemeer.
laatste adres: Pelsendijk 323; Mceus. Bas-
tiaanse Carolina, geb. 24-4-83 te Steen
bergen, laatste adres; Paardenboek 369
NOORDGOUWE.
Omgekomen: Van der Have. Levina.
echtgen. van Adriaan Adriaanse, geb.
1S-10-77.
NUMANSDORP.
Geïdentificeerde slachtoffers: Bos.
Maaike, geb. 28-8-49 te Numansdorp,
laatste adres: Schuringsedijk WZ 112;
Reedijk, Gerrit, geb, 26-12-30 t.e Numans
dorp, laatste adres: Korteboomweg 15;
Kot. Anthonie. geb. 1-4-23 te Numans
dorp. laatste adres: Korteboomweg 13.
OUDERKERK a.d. IJSEL.
Rijkaart. Geertje, geb. 2-11-89 te Ouder
kerk a.d. IJsel, laatste adres: B 189.
PAPENDRECHT.
Kraal, Grietje Johanna, geb 5-12-51.
laatste adres: Weste.inde 154; Veth, Aart
Willem, geb. 19-9-06, laatste adres;
Plein 8.
RAAMSDONKSVEER.
Pols, Joseplius Adrianus, geb. 25-8-81
te Gorinchcm. laatste adres: Sandoel 41,
begraven te Raamsdonksveer 5-2-53.
SLIEDRECHT.
Verdronken 1-2-53: Kraayeveld, Lena
Maria, weduwe, geb. 30-11-70,
STELLENDAM.
Slachtoffers: Troost, Neeltje Adriana,
geb. 1911, laatste adres: Meidoornstr. 5,
Stellendam: Kuiper. Johanna Dirkje,
geb. 1930, laatste adres: Wijk II 17. Stel
lendam; Van der Voort—Büdevaart, J.,
43 jaar, afkomstig uit Georgetown, (Ca
nada); Boshoven. Jolianna, geb. 1918,
laatste adres: Vooi'&tr, 11, Stellendam;
Van-Soest, Jan, geb. 1946, laatste adres:
Wijk II 11 te Stellendam; Van Huizen,
Maria. geb. 1921, laatste adres: Wijk II
11 te Stellendam; Van den Berg, Maria,
geb. 1895, laatste adres: Wijk II 26 to
Stellendam: Vroege, Jantje, gob, 188S,
laatste adres; Wijk II 24 te Stellendam;
Van Soest, Gerbrand, geb. 1920, laatste
adres: Wijk II 11 t.e Stellendam; Flik-
weert, Janna. geb. 1901. laatste adres:
Wijk II 6 te Siellenrlam; Van Oosten-
brugee. geb. 1911, laatste adres: Wijk II
17 te Stellendam; Breoderveld. Cornelia,
geb 1931, laatste adres: Pr. Wilhelmina-
1 Stellendam; Breoderveld, Teun-
tjo, geb, 1933, laatste adres: Pr. Wllliel-
minalaan 2 te Stellendam; Troost—Zwart-
kamp, Jacoba. geb. 1877. laatste adres:
Burg. Charbonstr. 31 te Stellendam;
Broederveld, Van Laan, Grietje, geb.
1893, laatste adres: Wijk II 5a. Stellen
dam; Van (1e Ree, Barend, geb. 1S66.
laatste adres: Mr. IJman Caustr. 47,
Stellendam.
STRIJEN.
Geïdentificeerde slachtoffers; Ver
schoor, Teuntje, geb. 23-11-35 te Strijen;
De Vos. Bastlaan, geb. 17-9-78 te s'-Gra-
veendeel, laatste adres: Strijen, Mool-
hoek 111; De Boer—Van Rijswijk, Cor-
lia, geb. 12-9-86 te I-Iendrik Ido Am
bacht, laatste adres: Schuringsedijk;
Goud. Cornelis, geh. 6-6-S4 te Putters-
hoek, laatste adres: Schenkeldtik 55;
ReedijkHeita, Cornelia, geb. 9-9-94 te
Feijncnoord, laatste adres: Buitendijk
56. Niet geïdentificeerd, doch waarschijn
lijk omgekomen. Verschoor, Anthony,
geb. 21.12-92 te Strijen, laatste adres:
Buitendijk 11: VerschoorEngels, Elisa
beth Fietertjc, geb. 5-9-95 Le Strijen;
VerrUp, Teunis, geb. 2-10-96 te Strijen,
laatste adres: Schenkeldtik 74: Verrijp
De Man. Jannetje Elisabeth, geb. 10-S-93
Hoogvliet, laatste adres: Schenkeldijk
en waarschijnlijk: dochter Wlllempje
rrjjp, geb. 24-5-33 en nog 2 dochters:,
men. Harm. geb. 26-5-80 te I-Iogeveen,
.tste adres: Buitendijk 58: Monen
Dlplioorn, Maria, geb. 6-3-86 te Zuidwul-
de, laatste adres: Buitendijk 58: Monen,
Jan, goh. 23-1-18 te Strijen, laatste adres:
Buitendijk 5S; Monen. Harm Marinus,
geh. 2-7-22 te Strijen, laatste adres: Bui
tendijk 58; Slagboom. Pieter. geb. 27-9-
03 te Strijen. laatste adres: Buitendijk 50:
Slagboom, Pieter, geb. 27-9-03 te Strijen,
laatste adres: Buitendijk 50: Slagboom
Herwijer, Neeltje. geb. 19-11-07 te Strijen,
laatste adres; Buitendijk 50; Slagboom,
Elisabeth, geb. 18-10-29 te Klaaswaal,
laatste adres: Buitendijk 50; Engels, Ja
cob, geb. 7-1-.18 tc Strijen, laatste adres:
Buitendijk 52; EngelsDekker, Jacoba
Alida, geb. 27-10-24 te Numansdorp. laat
ste adres; Buitendijk 52; Engels, Hendrik
Pieter, geb. 19-6-45 te Lage Zwaluwe,
laatste adres: Buitendijk 52; Engels,
Dirk, geh. 27-1-50 te Strijen. laatste
adres: Buitendijk 52; Engels, Elisabeth,
geb. 31-8-51 te Strijen, laatste draes: Bui
tendijk 52; Herweyer, Johannes, geb. 7-8-
85 te Stellendam, laatste adres- Buiten
dijk 17; De Baat, Aart. geb. 27-12-17 te
Numansdorp, laatste adres: Buitendijk
17: De EaatHerweyer. Elisabeth, geb.
15-4-22 te Strijen, laatste adres: Buiten
dijk 17: Van der Roe. Joost, geb. 14-5-S8
te Strijen, laatste adres: Buitendijk 15;
Van der RenAndeweg, Geertrui, geb.
14-5-94. laatste adres: Buitendijk 15; Van
der Ree. Joost, gob. 14-3-26, laatste
adres Buitendijk 15; Van der Ree, Geer
trui, geb. 7-7-34 te Strijen. laatste adres:
Buitendijk 15; Van der Ree. Anthonia,
geb. 3-S-38 te Strijen, laatste adres: Bui
tendijk 15: Reedijk. Anthonie Cornelis,
geb. 1S-12-22 te Strijen. laatste adres:
Buitendijk 56; Van SoestVersendaal,
Petronella, geb. 4-6-11 te Rhoon, laatsta
adres: Buitendijk 62; GoudDesnayer,
Trijntje Aanna. geb. 11-4-86 te Strijen,
laatste adres: Schenkeldijk 55; Van de
Merwe, Dirk. geb. 4-S-S0 te Strijen, laat
ste adres: Schenkeldijk 44; Van de Mer
we. Huigje, geb. 18-7-14 te Strijen, laat
ste adres: Schenkeldijk 44; Den Tuinder
Elenbaas, Maartje Maatje, geb. 31-7-09
te Alblassordam. laatste adres: Schenkel
dijk 62; Den Tuinder, Johanna Martina,
gob 19-12-51 te Strijen, laatste adres:
Schenkeldijk 62: Den Hartog, Floris,
geb. 1-12-90 te Strijen, laatste adres:
Schenkeldijk 75: Den Hartog, Margritha,
geb. 18-10-16 te Strijen, laatste adres:
Schenkeldtik 75: Van Dommelen, Arie
Teuiiis, geb. 6-9-41 te Strijen. laatste
I adres: Sassedijk 4.
TKRIIEIJDEN (WAGENBERG).
Moerenhout, Johanna Mathea Maria,
geb. 29-10-50 te Terheuden, laatste adres:
B 329. begraven te Terheijden.
I TEXEL.
Omgekomen en geborgen: Walsber, Sle-
bren, 23 jaar, landarbeider.
ZUIDLAND.
Geïdentificeerde slachtoffers; Van der
Velde, Dirk, geb. 21-7-07 te Zuidland,
laatste adres: Kerkwcg 324; Van der Vel
de. Dirkje, geb. 14-7-Ï0 te St. Maartens
dijk, laatste adres; Kerkweg 324; Van
der Velde. Teunis, geb. 5-7-43 te Zuid-
land, laatste adres: Kerkweg 324; Wol-
ters, Pieter, geb. 2-4-91 te Zuidland. laat
ste adres: Kerkweg 323: WoltersVan
Sevetiter, Jacoba, geb. 9-2-09 te Zuidland,
laatste adres: Kerkweg 323: Wolters, Geer-
trutda Jacoba, geb. 4-11-34 te Zuidland,
laatste adres: Kerkweg 323; Wolters,
Arie, geb. 11-2-37 te Zuidland, laatste
adres: Kerkweg 323: Wolters, Cornells,
geb. 24-9-38 te Zuidland. laatste adres;
Kerkweg 323; Wolters, Frans. geb. 4-7-
42 te Zuidland, laatste adres: Kerkweg
323; Wolters, Saartje, geb. 2-12-43 te
Zuidland, laatste adres: Kerkweg 323;
Wolters, Pieter. geb. 11-3-49 te Zuidland.
laatste adres: Kerkweg 323. Niet-geïden-
tificeerde slachtoffers Breederland—Rey-
tenbagh, J., laatste adres: Kerkweg; Van
der WelZocterman, M. G-, laatste
adres: Raadhuisstraat 129: Van Eersel,
G laatste adres: Breedeweg; Van Eer-
seli, II.. laatste adres: Breedeweg en
twee kinderen van de familie Van Eer
sel, namen nog niet bekend: Minekus. G.,
laatste adres: Di-ogendilk; Minekus—
Blom. B., laatste adres: Drogendijk,
ZIJPE.
Provisorisch begraven bij vluchtbaven:
Uyl, Cornells, geb. 23-10-32 te Poortvliet,
laatste adres: Tholen, Krulthaven 7: Van
der Velde, Maria Aloysia, geb. 12-8-34 te
Stoppeldijk, latste adres: Vogelwaarde;
Verhoek, Johannes, circa 43 jaar, laat
ste adres: Oosterland, Rijksweg.
PASSAGIERSSCHEPEN
FAIRSEA, pass, 7 Gibraltar, n. A'dam.
1NDRAPOERA, 7 v. Aden n Djakarta.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, 7 te
Port Said.
NIEUW AMSTERDAM. 6 v. Havana n.
New York.
NOORDAM, 7 v. R'dam n, New York.
ORANJESTAD. 7 te Curasao.
WESTERDAM. 7 v. New York n. R-dam.
ZUIDERKRUIS. 7 v. Las Patmas n A'dam.
JAGERSFONTEIN, pass. 7 Febr, Cape Pal-
mas, n. Teneriffe. MAASDAM, 7 Febr. van
New York n. Curacao. RIJNDAM, 7 Febr.
n.m. te R'dam.
AARDIJK, 7 te New York. AALSUM. 7 te
Dakar. ARUNDO, pass. 7 Finisterre n. Genua,
ALIOTH, 7 mm. te Antw. ALWAKI. 7 dwars
v. Bermuda n. New York. ALMKERK, 7 te
Melbourne. AAGTEKERK. pass. 7 Finisterre
n. Marseille. ALNAT1, pass. 7 Fernando No-
ronha n. Las Palmas. ALCYONE, 7 te Colom
bo. ALDABI, 6 v. Santos n, Montevideo.
AMOR, 7 te Alexandrië. ARENDSDIJK, 7 to
Victoria. AMSTELKROON. 13 te A'dam vërw.
ALUDRA, 7 te Hamburg. BENNEKOM. 7 le
Antolagasta. BENGKALIS, pas.,. 7 Ouesstmt
n. Marseille. BROUWERSGRACHT. 6 v. Abo
n. A'dam. BOREAS, pass. 7 Dungeness n.
Barcelona. CHAMA. pass. 7 Sombrero n. Gi
braltar. CORYDA, pass. 6 Trinidad n. Cura
cao. CALTEX LEIDEN, pass. 7 Ouessant tl.
Sidon. CONGOSTROOM. 6 v. Lagos li. Accra.
CASTOR, 7 te Bremen. CALTÉX PERNIS.
pass. 7 Burlins n. Sidon. DIEMERDIJK. 7
te Antw. DELFLAND. 6 v. Baliia n. Las
Palmas. DRENTE, 7 te Cherib.-n, DANAE, 7
v. Kopenhagen n. A'dam. DOURO, 7 te Li-
vorno. ESSO AMSTERDAM, pass, 7 Ouessant
li. R'dam. ENGGANO. 7 te Muscat, ERINNA.
5 v. Rangoon n. Miri. FARMSUM, 6 v. Hamp
ton Roads li. Nederland. FLEVO, 7 te La
Pall ice, GANYMEDES, 7 te Ciudad Trujillo
GADILA, 6 v. StaiUow n. Avonmouth. GOOTE.
7 te Boulogne. HELENA, 7 te Maracaibo,
HEELSUM, pass. 7 Key West n. Jacksonville.
HERCULES, pass. 7 Ouessant n. A'dam.
HECTOR. 6 v. Ryeka n. Palermo, HERMES,
pass. 8 Dungeness n. Madeira. HAARLEM,
pass. 6 Inagua n. Antw. HERA, 7 te Callao
HYDRA, 7 te Trinidad. ITTERSUM. 6 v.
Galveston n. Nederland. JUPITER, 6 te Oran
KOTA INTEN. pass, 7 Key West n. Char
leston. KEDOE, 7 te Port Soudan. LAURENS-
NERK. 7 te Barcelona. LEKHAVEN, pass.
7 Kaap de Gata n. Antw LEKKERKERK. 6
v. Madras n. Calcutta. LISETA. 6 v. Pladjoe
n. Port Dickson.LANGKOEAS, 6 v. Hamburg
n. Antw. MADOERA. pass. 7 Gibraltar n.
A'dam. MAASLAND. 7 v. Las Palmas n. Pto
Alegre. MACUBA. 7 te Auckland. MALEA. ti
v. Falmouth li. Curacao. MIRZA, pass. 7
Makalla n. Bahrein. METULA. pass. 7 Port
Darwin li. Sydney. MAASKERK. 7 te Novore-
dondo. MODJOKERTO. pass. 7 Kaap St
Vincent n. R'dam. NIEUW HOLLAND, pass.
7 Thursday Island n. Sydney. NESTOR, 7 te
(Advertentie)
Stop dat branden
op Uw maag!
Neem 'a paar Rennies.
Met een pak Rennies in huis is brandend
maagzuur eigenlijk geen probleem meer. Nog
vóór het branden begint, kunt ge de pijn
opvangen. Eén of twee Rennies laten smelten
op de tong dat is alles. Rennies zijn één
voor één hygiënisch verpakt; ze smaken
lekker en fris.
Trinidad. NIGERSTROOM. 6 v. Bordeaux n.
Dakar. ONDINA, 7 te Stanlow. OVÜLA, 6 v.
Ardrossan n. Spezzia PRINS WILLEM II,
pass. 7 Azoren n. Nederland. POLYDORUS.
pass. 7 Minicoi n. Belawan. PRINS FRED.
WILLEM, 6 v. Ceuta n. Burriana. POSEI
DON, 7 te Pto Plata, PERNA, 3 te Djakarta.
ROTTI, 7 te Djakarta. REMPANG. 7 te
A'dam. RITA. 6 v. Bangkok n. Pladjoo.
RIOUW, pass. 8 Wight n. Savannah. SOEST-
DIJK. 7 te Alexandrië. SCIUEDIJK, pass. 7
Azuren n. Halifax. STAD SCHIEDAM. 7 v.
Vlaardingcn n. Narvik. STAD MAASTRICHT.
6 V, Livomo n Iluelva. STAD MAAASSLUIS,
pass. 7 Trondheim n. Immingliarn. SAIDJA,
■5 te Singapore. SALATIGA, 5 tc Puget Sound.
TRITON, pass. 7 Dungeness n, Curaeao.
TOMINI. 7 te Djakarta. TAR TA. pass. 7 Azo
ren n. Curacao. THEMISTO. 7 te Philadel
phia. TEIRESIAS. 7 te Tjilatjap. TABINTA,
pass. 7 Minicoi n. Aden. TOSARI. 7 te Dja
karta, RIJNLAND, 6 v. Santos n. A'dam.
VRIJBURG!!, pass. 8 Finisterre n. Rotman.
WINSUM. 6 v. Monrovia n. Dakar. ZEE
LAND, pass. 7 Sabang n. Cochin.
AMSTELPARK, pass. 7 Febr. Cape Race,
n. St John. COR1LLA, 6 Fobr. te Liverpool.
GOUWE, 7 Febr. te Kaolaek, ILOS, pass. 7
Febr, Key West. n. Ealtimore MAASHAVEN,
pass. 7 Febr. Cape Palmas, n. Takoradi. OOT-
MARSUM, pass. 7 Febr. Azoren, n. Houston.
RADJA, 6 Febr. te Amurang. WINTERS
WIJK, 6 Febr. dwars Madeira, n. Havana.
ALCHTBA. 7 Febr. te Rio Janeiro. LOPPER-
SUM, 7 Febr. van Bagnoli n, Huelva.
DEN BOSCH, 7 Fehs\ Pluimveemarkt.
Aanvoer: circa 12 300 stuks. De prijzen
waren: kippen van 2,25—2,40 per kg
lev. gew tamme konijnen van 1.90—2; per
kg lev. gew.; tamme konijnen van 4—7,25 per
stuk. Vlugge handel in kippen met hogere
prijzen en vlotte handel in tamme konijnen
met hogere prijzen; weinig aanvoer van wilde
konijnen, ganzen en eenden.
