LICHTE DOOI IN GEHEEL ONS
LAND TE WACHTEN
Beroep op de Amsterdamse kiezers
cei^iFicAAr
Gezondheidstoestand van
geëvacueerden is goed
SLOT MOERMONT BIJ
RENESSE IN NOOD
Kunstschatten door
water bedorven
Vliegverbod voor
ram
pgebied
MILITAIRE APPARAAT BLEEK VOOR
ZIJN TAAK BEREKEND
Hoofdkwartier werd op Clingendaal
bij Den Haag ingericht
W ederopbouw
Z1BEA
Inzameling te Amsterdam
werd een groot succes
4
ALGEMEEN HANDELSBLAD VAN MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
GEEN COLLECTE MAAR EEN HARTEPLICHT
BURGER
ELKE
I 2[04|8 7
Geboortedatum
JQexerfes) van Amsterdam Hei de STEM van zijn
(haar) hart gelden, ook uit dank voor het behoud
van de Hoofdstad en droeg nóg een steentje bij ter
leniging van de ontstellende nood veroorzaakt
door de Stormramp 1953
STORMSTEEG
16 8
Stem-
district
997
VAN VERVULDE-sStPUCHT
'De Burgemeester van Amsterdam verklaart namens het
Nationaal Rampenfonds een bijdrage te hebben ontvangen-
Amsterdam Februari 1953
(Van een onzer verslaggevers)
r\E Amsterdamse gemeente-ambtena
ren hebben een plan ontworpen om
de stad als collectief begrip in de ge
legenheid te stellen de rampgebieden
te helpen. Het plan zal te beginnen met
Vrijdagavond worden gerealiseerd.
De Amsterdammersmannen, vrou
wen en kinderen hebben spontaan hulp
geboden; zij hebben aan de collectes
gegeven, zij hebben hun vrije tyd ge
geven om kleren en andere goederen
op te halen, te sorteren en te trans
porteren, kortom in heel Amsterdam
heeft men persoonlijk gedaan wat men
kon.
In het plan dat de Amsterdamse ge
meenteambtenaren hebben uitgewerkt
ligt de zaak anders. Nu wordt de col
lectiviteit van de Amsterdamse kiezers
ingeschakeld. Er xoordt dus een beroep
gedaan op het kiezerscorps. Niet om
hun stemplicht te verrichten, maar hun
harteplicht te vervullen. Men behoeft
daartoe niet naar een stembureau te
gaan. Gemeenteambtenaren, die zich
voor dit doel geheel belangeloos be
schikbaar stellen, komen b\j iedere kie
zer e)i kiezeres aan huis. Twee man
sterk, gewapend met een stembus. U
deponeert daar uw bijdrage in en daar
voor ontvangt u een certificaat van
vervulde hartestemplicht", in de vorm
van een oproepbiljet voor een stem
ming. Deze kaart is op naam gesteld;
Doeve maakte er gratis een tekening
voor, voorts is in de linkerbeneden
hoek het stadsicapen afgedrukt met
het trotse devies: „heldhaftig, vastbe
raden, barmhartig".
De tekst is zeer eenvoudig gehouden:
,JEiezer(es) van Amsterdam liet de
stem van zijn (haar) hart gelden, ook
uit dank voor het behoud van de hoofd
stad en droeg nog een steentje by ter
leniging van de ontstellende nood, ver
oorzaakt door de stormramp 1953". En
onder de tekening: ,JDe burgemeester
van Amsterdam verklaart namens het
Nationaal Rampenfonds een bijdrage
te hebben ontvangen".
Vrijdagavond a.s. start deze actie in
Amsterdam-Noord, waar een legertje
van 600 ambtenaren, gewapend met
300 stembussen alle kiezers en
kiezeressen het ,fiertificaat van ver
vulde harteplicht zullen aanbieden." Zij,
die met thuis zijn behoeven zich niet
ongerust te maken. Natuurlijk stéllen
zjj prijs op dit certificaat, maar er zul
len adressen bekend wordan gemaakt
waar zij het alsnog kunnen halen.
Boven en in de nabijheid van de over
stroomde gebieden in het Z.-W. deel van
Nederland is het vliegen tot nadere aan
kondiging verboden voor alle luchtvaar
tuigen. met uitzondering voor geregelde
lijnvluchten, vluchten in opdracht van de
commandant van de Nederlandse lucht
macht en vluchten waarvoor vooraf
gaande toestemming van de directeur-
generaal van de Rijksluchtvaartdienst
is verkregen.
Enige verkeersuitbreiding
De door de Nederlandse Spoorwegen
tussen Bergen op Zoom en Breskens via
Antwerpen ingestelde autobusdienst zal
ingaande Dinsdag 10 Februari met één
rit in beide richtingen worden uitge
breid. Vertrekuren van Bergen op Zoom:
10.30. 13.20 en 15.20 uur. Vertrekuren
Breskens: 8.30, 10.30 en 14.30 uur.
De relsduur is ruim drie en een half
uur. Op Belgisch grondgebied mag niet
worden in- en uitgestapt.
De afdeling Voorlichting van het mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat be
richt dat ingaande 9 Februari een tijde
lijke autobusdienst zal worden onder
houden tussen Goes en Katseveer vice
versa met aansluiting in Katseveer per
boot naar en van Kortgene op Noord-
Beveland.
De vertrektijden uit Goes zjjn: 9.15,
11.15, 13.15 en 15.15 uur; de vertrek
tijden uit Kortgene zijn: 9.35, 11.35,
13.35 en 15.35 uur.
Uitvoerig filmjournaal
over de ramp
(Van een onzer verslaggevers)
Eerst nu heeft Polygoon voldoende
filmjournaals kunnen verzamelen om een
enigszins volledige reportage van de
stormramp te kunnen maken. Het is een
zeer menselijk en sober verslag gewor
den. zonder sensationele effecten, maar
met voldoende close-ups en schrijnend-
directe beelden om een indruk te geven
van het vreselijke leed. dat duizenden
hebben doorgemaakt. Men ziet de ver
woestingen, die het water aan hulzen,
boerderijen en dijken heeft aangericht,
de woeste stromen, die zich door de
gaten in de dijken over het land uit
storten, het dode vee. dat tegen de
dijken deint, de bleke, ontstelde vluchte
lingen uit de zwaarst getroffen gebie
den. Men ziet de soldaten in actie bij
het redden van geïsoleerden en het
transport der evacué's, de leden van het
koninklijk huls, die de verwoesting aan
schouwen en met de vluchtelingen pra
ten, de zieken en gewonden, die op bran
cards worden weggedragen. Aangrij
pende détails maken soms nog meer in
druk dan de beelden uit de lucht; de
knoestige hand van een Zeeuwse boer.
die een klein koffertje vasthoudt, alles
wat hü heeft kunnen redden, een oud
vrouwtje, dat huiverend op de wagen
zit die haar naar veiliger oorden brengt,
een soldaat die zorgzaam een baby aan
boord van een schip draagt. Men moet
hopen, dat dit beheerste verslag velen
zal aansporen, nog meer ten bate der
getroffenen te doen.
Kadavers leveren geen gevaar op voor
de volksgezondheid
(Van onze verslaggeefster)
TN een onderhoud, dat wij vanmor-
gen in Den Haag hadden met de
hoofdinspecteur van de Volksge
zondheid, dr C. Banning, deelde deze
mede, dat de kadavers in de over
stroomde gebieden geen gevaar
opleveren voor de - volksgezondheid.
De temperatuur van het water is op
het ogenblik 2 k 3 graden Celsius, zo
dat de lichamen van de dode dieren
niet direct aan bederf onderhevig
zyn. Wanneer het overstroomde ge
bied komt droog te vallen, kan rot
ting optreden. In verband hiermede
is de Veterinaire Dienst bezig de
kadavers zo snel mogelijk weg te
slepen.
Het is absoluut niet nodig huisdieren
als bijv. honden, die aan kadavers heb
ben gelikt, af te maken; zij leveren
geen gevaar op voor de gezondheid en
(Van een onzer verslaggevers)
rj bent niet bang, welt" vroeg de
99 slotheer van Moermont, Jacob Vrle-
sendorp, toen w\j uit de auto stapten en
de zeer lange eikenlaan naar het kas
teel van Renesse als een Icaarsrccht
kanaal, icaarin zich de bomen spiegel
den, voor ons zagen liggen. De chótc-
lain droeg lieslaarzen over zijn manches
terbroek, maar onze rubberlaarzen reik
ten slechts even boven de kuiten, zodat
het geraden was, zeer langzaam te stap
pen en golfjes te vermijden. In deze op
rijlaan werden kort voor het einde van
de oorlog tien dappere Schomvenaren
opgehangen. Het was er nu onbeschrij
felijk doods. De stem van de heer Vrie-
sendorp echode over het water, dat
zachtjes ruiste om de benen en de tas
tende stokken. ,A-lle bomen crêperen in
het zoute water, man!"
Een groen tuinhek dreef tussen de
stammen, een eind verder een antiek
deurtje. Over de kapotte slotbrug kwa
men wij met ijskoude voeten het slot
plein op. Een sleutel kraste in een slot,
piepend ging een zware deur open en we
stapten het slot binnen. Een week ge
leden nog een der best ingerichte en
meest geriefelijke historische kasteel
tjes van ons landuit de lJjde eeuw, vol
kunstschatten. Wij liepen naast elkander
door het loodgrijze water dat tot knie
hoogte in vestibule en kamers stond.
„Toen we die Zondagmiddag met onze
évacué's uit het lage land voor het toren
venster stonden," vertélt onze geleider
Zo prijkte eens het 8lot Moermond bij
Renesse op West-Schouwen.
,fiagen wij het water breed en onstui
mig op ons afkomen. Vlug hebben wij
zilver en allerlei kleine kostbaarheden
naar boven gebracht, maar doordat ik
mijn broer, die slecht ter been is, wildé
redden, moest ik alle zware dingen laten
staan."
En nu liggen alle zxoare dingen voor
over in het water: twee prachtige staan
de horloges, enorme brood- en kussen-
kasten, een pianokostelijke zetels, alles
bedorven door het water. Het fluwelen
behang vernield. Parketvloeren onder
een dikke laag slib. Schilderijen dor van
wateraanslag. Maar ergens hoog staat
nog een vaasje met sneeuwklokjes. Één
maal per dag kan de heer Vriesendorp
zo door zijn slot wandelen; dan stijgt
het water weer tot boven de lambrise
ringen. Hij schopt tegen een vaas, een
drijvende schoen, een kierenborstel. ,Het
slot Moermont is bedorven, de deuren
vallen los, de trap gaat er aan." In som
bere saloxts klotst het water. Wie zal
deze schade vergoeden f Alles is aange
meten door het water, het park er om
heen is stervende of al dood. En ale de
kasteelheer dan dit alles heeft laten zien,
grijpt hi) een enorme gangbei en schudt
haar heftig, zodat het kasteel ineens vol
is van een huiveringwekkend metalen
geluid, als een spookachtig gelach van
duizend duivels. ..Huuu, het eten is op
gediend", roept hi) bitter.
Toen moesten xóff maken, dat we weg
kwamen, want het water begon lang
zaam te rijzen en de eikenlaan was zo
lang... Gelukkig kon de heer Vriesen
dorp ons een paar droge sportkousen
meegeven!
men zou het aantal kadavers alleen
maar vermeerderen.
Wat de algemene gezondheidstoestand
van de geëvacueerden betreft, deze Is,
naar dr Banning ons mededeeflde, goed.
Gevaar voor epidemieën is er niet.
Tegen typhus worden alleen die mensen
ingeënt, als voorzorgsmaatregel, van
wie bekend is dat zjj notoir vuil water
hebben gedronken, bij voorbeeld in ge
vallen waarin de riolering onklaar
raakte en dit water in het drinkwater
terecht kwam.
De Rotterdamse Waterleiding onder
houdt voor die plaatsen, die g&en drink
water hebben, een pendeldienst; aan het
water is chloor ter ontsmetting toege
voegd. Als men stookgelegenheld heeft
beveelt dr Banning aan het water als
extra veiligheidsmaatregel te koken.
In enkele plaatsen, vooral in Brabant,
zijn noodziekenhuizen ingericht, maar de
patiënten worden zoveel mogelijk naar
de normale ziekenhuizen elders in het
land gebracht. Zo nodig worden ernstige
zieken uit geïsoleerde gebieden per heli
copter vervoerd. Mensen, die niet al te
ziek zijn, gaan zoveel mogelijk met hun
familie mee; men streeft er naar het ge
zinsverband bjjeen te houden.
In ziekenhuizen in het noodgebied
z(jn dikwijls wijkverpleegsters oit de ge
troffen plaatsen aanwezig, die de men
sen persoonlijk kennen en hen beter op
hun gemak kunnen stellen dan vreem
den. Er zijn meer dan genoeg artsen en
ook verpleegsters; bij de oproep hebben
zich honderden gemeld. Zo kan men aan
patiënten alle aandacht besteden welke
nodig is.
Markthandelaren brachten
30.000 bijeen
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Centrale Markt, de Vismarkt
•en de dagmarkten te Amsterdam hebben
de grossiers, de marktkooplieden, de
kleinhandelaren, de standplaa'cshouders
en de werklieden onderling een bedrag
van 30.000 voor het Nationaal Ram
penfonds bijeengebracht.
Prijsvragen van AVRO
Het bestuur van de AVRO heeft ter
gelegenheid van de viering van het 30-
jarig bestaan in Juli a.s. drie prijsvragen
uitgeschreven, nl. voor ernstige muziek,
hoorspelen en lichte muziek.
Voor de eerste twee categorieën zijn
de prijzen telkens T50, 500 en 250;
voor de laatste 400. 200 -en 100,
bulten de normale rechten en honoraria.
De inzending sluit op 1 Mei a.s.
Bulten deze prijsvragen om heeft ge
noemd bestuur aan vijf Nederlandse
componisten opdracht gegeven voor resp.
twee werken voor symphonie-orkest, een
voor fanfare-orkest, een voor blaaskwin-
tet en een voor twee piano's.
De Haarlemse Sport vereniR-iing „De
Kampioen" houdt Zondag 22 Februari op
de "Vondelweg en in de Eksteretraat te
Haarlem ten Noorden van de Jan Gijzen-
vaart wielerwedstrijden voor amateurs,
nieuwelingen en Junioren. De gemeente
Haarlem heeft \Tijstelling van belasting
verleend.
EVACUÉ'S MELDEN
ZICH AAN
Amsterdam telt reeds ruim 500 eva
cué's uit de noodgebieden. Het ge
meentebestuur doet nogmaals een drin
gend beroep op de evacué's zich zo
DE NEDERLANDSE SPOORWEGEN
zijn hard bezig de verbroken verbindin
gen te heratéllen. Werk op de lijn Bergen
op ZoomGoes.
spoedig mogelijk na aankomst te Am
sterdam aan te melden in het gebouw
Lauriergracht 116.
(Van een onzer verslaggevers)
TTET vertrouwen van Nederland in
zijn militaire apparaat is door
de uitstewende hulp?*rlening van
marine, leger en luchtmacht bij de
watersnood beslist grote geworden.
Het was immers de eerste maal, dat
de staf van de Nederlandse territo
riale bevelhebber luitenant-generaal
Buurman van Vreeden een actie op
grote schaal moest organiseren en
dat nog wel onder omstandigheden,
die door de gelijktijdige activiteit van
de vele civiele instanties wellicht nog
moeilijker waren dan die in oorlogs
tijd. De uitstekende wijze, waarop de
militaire hulpverlening was georgani
seerd, dwingt daarom des te meer
respect af.
Op Clingendaal bij Den Haag vindt
men het zenuwcentrum van het logge
militaire lichaam, dat Zondag 1 Fe
bruari zo ruw uit zjjn slaap werd ge-
wekt en dat sindsdien geen slaap meer
heeft gekend. De vier afdelingen van de
staf: personeel, inlichtingen, operaties
en logistiek werken er nog steeds onder
hoogspanning hoewel langzamerhand
de mUitai'V-fr .h? de getroffen gebieden
door burgers kunnen worden vervangen
en de activiteit dus zal kunnen afnemen.
In den Helder dirigeerde de schout
bij nacht Burghard aanvankelijk de
operaties van de schepen en vaartuigen
van de marine, maar toen het merendeel
van deze schepen was ingezet, trok ook
de marinestaf gedeeltelijk naar Den
Haag om'de coördinatie te bevorderen.
Ook de „operations-room C" van de
Drie kinderen alleen in
brandend huis
Op het nippertje gered
(Van een onzer verslaggevers)
Zaterdagmiddag heeft in een achter
kamer op de tweede verdieping van een
huis in de Tweede Jan van der Heijden-
Straat te Amsterdam een brandje ge
woed, dat zeer lelijke gevolgen zou heb
ben gehad indien een bewoner van een
hui3 aan de Ceintuurbaan uit zijn ach
terkamer niet tijdig had gezien wat er
aan de hand was.
Hij snelde naar de Jan van der Hey-
denstraat en trapte de gesloten deur
van het huis in.
Het bleek, dat drie kinderen van 1, S
en 6 jaar alleen thuis waren. In de ach
terkamer was brand uitgebroken door
dat het S-jarige jongetje met lucifers
speelde.
De buurman die zo goed op tijd was
gekomen bracht de kinderen naar bui
ten. Inmiddels was de brandweer ge
komen. die met emmers water het
brandje in de kamer bluste.
„NACHT EN MORGEN"
VOOR HET RODE
KRUIS
Op Vrijdag. 13 Februari te 20 u. zal
in het Mlnerva-paviljoen de toneelgroep
Herman Bouber van het stuk „Nacht
en Morgen", geschreven door Johan
Blaaser en Henk Fedder. een voorstel
ling worden gegeven. Dit spel vraagt de
aandacht voor de zaak van de hoorn-
vhestransplantatle, een onderwerp dat
van het allergrootste belang is voor de
blinden in Nederland en waarbij elke
man en vrouw zijn of haar medewerking
kan verlenen.
Deze avond zal het toneelgezelschap
afstand doen van elk honorarium en de
schrijvers van hun auteursrechten; de
opbrengst komt ten bate van het Neder
landse Rode Kruis.
luchtmacht in Scheven ingen werd in
het begin van deze week naar Clingen
daal overgebracht, waarvoor heel wat
ingespannen werk moest worden ge
daan.
Zo werd Clingendaal het centrum
voor de drie strijdkrachten. Op het eer
ste gezicht lijkt het een gekkenhuis,
maar er blijkt veel „method" in deze
„madness" te zijn. Verkenningsvliegtui
gen van luchtmacht en marine verza
melen gegevens over dijkbreuken en
eventueel nog te evacueren personen.
Ook van de regerings-voorlichttngs-
dienst komen vaak berichten binnen
over behoefte aan zandzakken of andere
materialen. De afdelingen inlichtingen
en operaties nemen dan onmiddellijk
contact op met de betrokken comman
dant om hem een-opdracht te geven.
Soms moet er een toestel van Valken
burg zandzakken gaan brengen, soms
moet genie-materiaal naar een bepaald
punt worden gebracht; in het begin
moesten vooral vaak helicopters worden
ingezet.
Er is wel het een en ander gezegd
over vliegtuigen, die op Valkenburg
werkeloos zouden hebben gestaan op
ogenblikken, dat z\l hard nodig waren,
omdat er geen bevel tot opstijgen kon
worden verkregen, maar het blijkt, dat
de critici in dergelijke gevallen niet goed
op dc hoogte waren. Op Valkenburg zijn
bij voorbeeld op een bepaald ogenblik
kleine vliegtuigen uit de vaart genomen,
omdat de grote Amerikaanse ,J?lying
boxcarsin één vlucht konden doen, wat
deze kleintjes in twintig keer deden. Voor
verkenningen konden zij ook niet wor
den gebruikt, daar daarvoor reeds vol
doende toestellen waren ingezet.
DE verbindingen met de ondercom
mandanten waren eveneens zeer
goed. De commandant van de eerste
militaire afdeling ging over de hulp aan
de Zuidhollandse eilanden en polders;
zijn collega van de derde militaire af
deling, wiens staf in Vught is gevestigd,
commandeerde de steun aan West-Bra
bant, Zeeland en Goeree en Overflaikkee.
Vooral de staf van de commandant van
de derde militaire afdeling, de volledig
Ingespeelde staf van de derde divisie,
werkte direct op volle kracht. De nood
gebieden werden op de hoofdkwartieren
in vakken verdeeld. In elk vak werd een
aantal militairen gedetacheerd, waar
van de commandant natuurlijk een zeke
re vrijheid van handelen nodig had.
De buitenlandse militairen werden
meestal meteen in deze vakken inge-
BIJWAGEN LIEP OP
MOTORWAGEN
Passagiere zwaar gewond
Zaterdagmiddag gebeurde in de Mar-
nixstraat te Amsterdam een tramonge
luk waarbij een passagier, een 35-jarige
vrouw een hersenschudding opliep en
vier andere passagiers licht werden ge
wond.
Een bijwagen van lijn 3 botste tegen
de motorwagen toen de tram stopte bij
de halte MamlxstraatNieuwe Wil
lemsstraat. De splitpen tussen de beide
koppelstangen was niet aanwezig, zodat
de verbindingsbout was losgetrild ten
gevolge waarvan beide wagens ontkop
peld werden. Bjj het stoppen liep de bij
wagen met volle vaart op de motorwa
gen. Er was veel glasschade en het
tramverkeer ter plaatse had ruim een
half uur vertraging.
Onder auspiciën van de Nederlandse
Sectie van de Oostenrijkse Alpenvereni
ging maakt Pfarrer G. W. Gunz uit
Tisis bij Feldkirch (Oostenrijk) een
toumée door enige belangrijke plaatsen
van ons land.
Hij spreekt Woensdag 11 Februari te
20 uur in het Restaurant, Molenpad 2,
te Amsterdam.
deeld en konden dus onmiddellijk aan
het werk gaan. In totaal werden op deze
wijze gemideld 16000 militairen per dag
gedirigeerd plus een groot aantal uit
het buitenland.
Er is enige beroering ontstaan over
een bericht in een der ochtendbladen,
waaruit zou kunnen worden opgemaakt,
dat uit een kazerne een aantal evacué's
zou zijn verwijderd, omdat plaats moest
worden gemaakt voor 2000 Amerikaanse
militairen. De feiten zijn echter anders.
De burgerlijke autoriteiten ontruimden
het gebouw niet op aandringen van mili
taire zijde, maar omdat reeds lang was
besloten, dat het alleen als doorgangs
station zou worden gebruikt. De Ameri
kanen trokken er trouwens niet in.
Aangezien de verbindingen met het
noodgebied aanvankelijk veel te wen
sen overlieten, werden ook militaire
installaties ingeschakeld. Daar het
radio-net van amateurs, politie, en
P.T.T. niet op alle plaatsen over posten
beschikte, werden radio-wagens en
-zenders van de strijdkrachten inge
schakeld.
Een belangrijke hulp was voorts de
mijnenveger Abraham van der Hulst,
die met zjjn geringe diepgang voor
Zierlkzee kruisend, marine-vaartuigen
opdrachten kon verstrekken.
AI met al is bij deze gelegenheid ge
bleken, dat Nederland op zijn strijd
krachten kan rekenen. Het militaire ap
paraat was bij gebrek aan een burger
lijke verdedigings-organisaitie het enige
compleet georganiseerde, dat ter be
schikking stond. Het heeft zich onmid
dellijk ten volile ingezet, maar het zal de
taken, die het thans verricht langzamer
hand iweer overdragen aan de civiele
autoriteiten. Voor bewakingsdiensten en
genie-werk zal voorlopig echter nog wel
ruimte zjjn. In totaal werd dit een oefe
ning, die de commandanten veel moet
hebben geleerd.
(Vervolg van pag. '1)
Meer schepen nodig
MEER schepen zjjn ook nodig voor
het afvoeren van évacué's, die op
dit hoger gelegen eilandfragment
onderdak zijn gebracht. In Renesse zjjn
er 1100, in Haamstede en Burgh tegen
de 700. De bevolking van deze plaatsen
behoeft zelf voorlopig nog niet te eva
cueren. hoewel daar eerst sprake van
was. De gezondheidstoestand ls behoor
lijk. Er zijn weinig zieken, maar men
moet op alles voorbereid zijn en daarom
zijn het kasteel van Haamstede en de
bekende uitspanning De Schouwse
Boer als noodhospitalen Ingericht; het
kasteel vervangt thans het ontruimde
ziekenhuis van Noordgouwe. Aan voed
sel ls op dit eilandje geen gebrek.
Van al deze dingen is op de andere
Zeeuwse eilanden om niet eens te
spreken van plaatsen verderweg
niets bekend, evenals men in Haam
stede niet weet wat er in Zierikzee,
Goes of Middelburg aan de hand is.
Komt men van Schouwen op Walche
ren of de Bevelanden, dan wordt men
bestormd met vragen van Zeeuwen,
die willen weten hoe het ginds ie,
precies als in oorlogstijd toen door
ons land scheidingslijnen liepen, die
onderlinge communicatie moeilijk of
onmogelijk maakten.
De militaire verbindingen function-
neren over het algemeen goed. Trou
wens. men kan niet anders zeggen dan
dat leger, marine en luchtmacht ln deze
periode van rampspoed voor ons gehele
land en voor de eilandenprovincie ln het
bijzonder een werk tot stand brengen,
dat boven alle lof ls verheven, een
vredes- en herstelwerk dat het epithe
ton ..heldenwerk" verdient. Dat zjj
daarbij hulp ontvangen zowel van bin
nenlandse als van buitenlandse „hulp
troepen" (civiele èn militaire) ls leis
dat tot nóg groter dankbaarheid stemt.
Nu reeds kan men zien hoe uit de diep
ste nood een nieuwe en betere wereld
opkomt, uit de doodse wateren een
kracht van eendracht. Luctor et
Emergo.
(Ingez. med.-advertentie)
BEA aircrew...
Boek via Uw reisbureau
of bij de BEA, Leidse-
plein 29 - Amsterdam,
telefoon 64843 0 lijnen).
DELANGRIJKE veranderingen in
de luchtdrukverdeling hebben er
toe geleid, dat de koude in West-
Europa, thans naar het Oosten wordt
teruggedrongen. Nadat Vrjdag arc
tische luchtmassa's uit Scandinamë
over Nederland en Duitsland waren
uitgevloeid, is vooral in de macht van
Zaterdag op Zondag de temperatuur
flink gedaald. Uit Duitsland, werden
minima van 15 tot S0 graden be
neden nul gemeld. In N~ederland
vroor het in het Oosten van het land
10 tot 15 graden, in het Westen
over het algemeen 5 tot 15 graden.
Een uitzondering in het Westen
vormde Vlisslngen, waar de. tempe
ratuur tijdens een korte periode bo
ven het op Walcheren aanwezige
sneeuwdek tot lJj graden beneden nul
daalde.
Zondagochtend kwam het weer
meer en meer onder invloed van een
zwakke van de Noordzee afkomstige
storing. Zij veroorzaakte Westen
winden en sneeuwbuien in het zuid
westelijk deel van Nederland met als
gevolg lichte dooi. In de rest van
het land bleven daarentegen Zuid-
Oosten-windeti onafgebroken koude
lucht uit Duitsland aanvoeren. En zo
kon het gebeuren, dat het in Gro
ningen de gehele dag 7 a 8 graden
bleef vriezen.
Intussen was er bij IJsland een
diepe depressie aangekomen, waar
van het front, voorafgegaan door een
uitgestrekt gebied met sneeuwval
langzaam over Engeland naar het
Oosten trok. Zondagavond bereikte
de sneeuwzone ons land en vanmor
gen lag in een groot deel van Neder
land de sneeuw meer dan 10 cm dik.
Zes uur vanochtend bereikte het
front Vlieringen. Het wordt gevolgd
door minder koude lucht, die door
Westen-winden naar West-Europa
xoordt gevoerd. In verband hiermede
mag men verwachten, dat in geheel
Nederland een lichte dooi zal in
treden, welke de sneeuxo slechts
langzaam zal doen wegsmelten.
Nieuwe storingen, die met grote
snelheid de Oceaan oversteken, zul
len spoedig het xoeer hier te lande
gaan beïnvloeden.
ALLE lagen van de Amsterdamse be
volking hebben op de inzameling
van kleren en goederen even spon
taan gereageerd, als zij begonnen was.
Het resultaat was, dat l Februari om
tien uur 's avonds het eerste transport,
bestaande uit 10 grote vrachtwagens en
vijf personenwagens, naar het hoofdkan
toor van het Nederlandsche Roode Kruis
in Den Haag kon vertrekken. Te mid
dernacht volgde een tweede convooi.
bestaande uit acht grote vrachtwagens
en twee personenauto's. Twee der wa
gens, waaronder de U.V.V.-bellewagen,
reden, na in Den Haag gelost te zijn,
naar Rotterdam door met een nieuwe
lading dekens en andere goederen,
waarom men dringend gevraagd had.
Maandag kwamen er in de stad ln
totaal 26 verzamelposten. Dag en nacht
werd gesorteerd en steeds kreeg men
veel en veel meer aanbod van hulp, dan
gebruikt kon worden. Tientallen, mis
schien wel honderdtallen particulieren
stelden hun auto's beschikbaar voor het
bij de hulzen afhalen van goederen.
Maandag reden er 113 vrachtwagens
resp. naar Den Bosch, Rotterdam, Den
Haag en Den Briel. De zending uit
Amsterdam was een van de eerste, die ln
het evacuatiecentrum Den Bosch aan
kwam. Bovendien kwam het zo goed te
pas. dat de goederen soort bij soort ge
sorteerd waren. Reeds Dinsdagmorgen
werden ze uitgereikt.
Studenten zijn 's Zaterdags naar de
noodgebieden vertrokken, lieten een cen
trale post ln Tilburg achter en verspreid
den zich verder zoveel mogelijk. Van de
plaatsen uit waar zij belandden, gaven
zU ln overleg met de burgemeester tele
fonisch aan Tilburg op welke goede
ren ter plaatse, waar zij waren, het
meest nodig waren. Tilburg gaf deze
wensen aan het U.V.V.-bureau door.
waar men maatregelen nam om zo snei
mogelijk er aan te voldoen. Binnen de
twaalf uur waren dan de goederen ter
plaatse.
Zo werd Dinsdagavond om half negen
uit Zaamslag verzocht om een zending
van gevarieerde samenstelling. De vol
gende ochtend om half zes was deze ter
Dlaatse, zodat 's middags om twaalf uur
alles alweer gedistribueerd was.
Deze manier van werken had tot ge
volg, dat naar veel meer verschillende
plaatsen gereden moest worden. Zo ver
trokken er Dinsdag 76 wagens, resp.
naar Bergen op Zoom, Rucphen, Breda,
Dirksland, Dordrecht, Gilze-Rijen, den
Bosch. Klundert, Kloosterzandé. Sohie-
dam, Temeuzen, Tilburg De wagens,
die ln Tilburg aankwamen werden ver
zocht door te rijden naar Ossen''rap'-
waar juist 1300 evacué's warr-i esarri
veerd, door wie de kleren Woensdag
reeds werden gedragen. Bovendien werd
een noodziekenhuis in Ossendrecht ge
heel voorzien van de benodigde ledikan
ten en beddegoed.
Even gevarieerd als Dinsdag was de
Hist met bestemmingen Woensdag en
Donderdag, toen cr resp. 103 en 37 wa
gens wegreden. BH deze transporten
waren zendingen, bestemd voor het
vliegveld Woensdrecht met warme kle
ding en voedsel, dat terstond gedropped
werd. De Inhoud van de wagens varieer
de van IJ tot 10 ton. terwijl men veilig
een gemiddelde van 4 ton kan aan
nemen.
Het bleef echter niet bij autovervoer.
Men kreeg ook de beschikking over
scheepsruimte. Er vertrokken Dinsdag
twee boten met lading bestemd voor
Goes en Middelburg. Zij waren echter
niet vol, de lege ruimte mocht de UW
met ingezamelde goederen, voorname
lijk dekens en levensmiddelen, aanvullen.
Twee boten, die aardappels uit de be
dreigde gebieden naar Amsterdam
brachten, konden Woensdag eveneens
met ingezamelde goederen volgeladen
terugkeren naar Middelharnis en Den
Bosch.
Uit deze mededelingen blijkt wel, dat
de Amsterdamse bevolking, die zo spon
taan offerde, er zeker van kan zyn, dat,
dank zij een voorbeeldige samenwerking
en een grote inspanning, niet het minst
van de chauffeurs, de geschonken goe
deren veel sneller hun bestemming be
reikt hebben, dan men onder de moei
lijke omstandigheden voor mogelijk zou
hebben gehouden.
Vermelden wij ten slotte, dat in Am
sterdam-Noord in een der wljklokalen
een grote hoeveelheid wiegen kinder
ledikanten, kinderwagens, kinderma
trassen, enz. aanwezig was.
Tewaterlating Friesland
een week uitgesteld
De tewaterlating van de onderzee-
bootlager Friesland, die op 14 Februari
te Amsterdam zou geschieden bij de
Nederlandse Dok- en Scheepsbouwmaat
schappij. is een week uitgesteld.
Postverbindingen met de
noodgebieden
Stellendam Is niet beretkbaar, doch
deze plaats ls vrijwel geheel ontruimd.
Op Overflakkee kan geen verbinding
worden verkregen met Oude en Nieuwe
Tonge, terwijl de post voor en van Acht
huizen en Ooltgensplaat vla Roosendaal
en het veer Dintelsas-Ooltgensplaat
haar bestemming kan bereiken.
In de Alblasserwaard zijn Bleskens-
graaf en Oud Alblas tijdelijk voor de
poet onbereikbaar geworden.
De post voor en van Schouwen en
Duiveland wordt nu geregeld maal
per dag in aansluiting op de nachttrei
nen via Goes/Katscheveer verzonden en
bereikt Zierikzee in de namiddag. De
kantoren Ouwerkerk, Nieuwerkerk,
0->sfnrlnnd en Bruinisse kunnen op dit
n et worden bereikt. Een gedeelte
van de bevolking van deze plaatsen is
in Zierikzee ondergebracht, zodat de
post daar kan worden gedistribueerd.
Om de post in de andere plaatsen van
dit eiland te brengen wordt van elk mid
del gebruik gemaakt.
Op Zuid-Beveland z(jn Kruiningen en
Wolphaartsdljk vrijwel geheel naar Goes
geëvacueerd.
In Goes wordt geregeld door een om
roeper gewaarschuwd als post voor die
plaatsen aanwezig is, zodat de bewoners
hun brieven kunnen afhalen.
Naar Zeeland neemt het verkeer weer
sterk toe, zodat van Roosendaal uit
extra-postritten naar Zeeuwsch-Vlaan-
deren moeten worden uitgevoerd.
