ALGEMEEN HANDELSBLAD
Thans is de wederopbouw
aan de orde
w
Sneeuwwitte dag van inkeer
leidde de nieuwe fase in
Het gaat nu om
herstel der
verbindingen
Koningin Juliana voor de radio:
Overal waar leed is, is zegen nabij
Aantal slachtoffers
thans 1395
D-treinen hadden
vertraging
Nederland hees de vlag halfstok
VOLLEDIG OVERZICHT van SITUATIE
HEEFT WATERSTAAT NOG NIET
Ir A. G. Maris ziet drie lichtpunten
126e JAARGANG - No. 41019
Waam. directeur: mr H, M. PLANTEN
gtficutve Jlmsteröam^cJrre gourant
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
Dagblad - N.Z. Voorburgwal 234-240
Telefoon 39811 Interlocaal R 0423
Amsterdam-C.
7,50 p. kwartaal; 58 cent per week
Giro Gem.A'dam H 1900 Postg.35858
Hoofdredacteur: mr H. M. PLANTEN
(Van onze verslaggevers)
HET is een leerzame lijst, die van de goederen, welke gisteren door de
vliegtuigen boven de door de watersnood geteisterde gebieden
werden „gedropt" althans voor zover het slechte weer dit heeft toe
gelaten. Afgeworpen werden 475 paar rubberlaarzen, 110 rubberpakken,
185 paar lieslaarzen, 800 paar schoenen, 625 paar sokken, 100 werkbroeken,
100 stel ondergoed, 220 liter water, 39.500 zandzakken, 82 paar hand
schoenen en voorts kluwens touw, matrassen, 100 liter antivries, stro in
balen, dekzeilen, zaklantaarns, schoppen. Dus geen rubberboten meer,
geen brood en andere levensmiddelen, kortom niet meer de dingen voor
in doodsnood verkerende mensen.
Integendeel juist alles wat degenen nodig hebben, die verbeten
bezig zijn dijkgaten te dichten en de dreiging voor nieuwe gaten
af te wenden; allen, die, strompelend over modderige wegen, wadend
door het water, verkleumend onder een vrieswind of ijzige jacht-
sneeuw, voortploeteren aan het herstel. Aan hen is het te danken, dat
bijvoorbeeld vier gaten in de binnendijk ten Noordwesten van Sint Anna-
land op Tholen zijn gedicht. Daaraan is het ook te danken, dat alle gaten
in de dijk bij Poortvliet konden worden gesloten, zowel die in de binnen-
als die in de buitendijk. En daardoor kon ook de burgemeester van
Krabbendijke mededelen, dat de dijk van de Emanuelpolder thans is ge
dicht, waardoor de dreiging voor zeven andere polders voorlopig is afge
wend.
Deze week zal het Zwolse aannemingsbedrijf Boltje en Zoon beginnen
met het herstel van de dijken van Noord-Flakkee. Twee baggermolens,
twee zandzuigers, sleepboten, graafmachines, drie zelfvarende bakken en
een bulldozer gaan naar Den Bommel. Dit materieel zou eerlang naar
Brazilië gaan om daar de baggervloot te versterken, maar het vertrek naar
Zuid-Amerika is enige maanden uitgesteld: er is nog dringender werk te
doen. Er komen zelfs berichten binnen, waaruit blijkt, dat er minder vee
is verdronken dan men aanvankelijk vreesde.
En na de dag van inkeer, die deze wonderlijke Zondag is geweest, met
zijn sneeuw en zijn langzaam heen en weer golvende, halfstok gehesen
vlaggen en zijn stilte, is thans de volgende fase ingetreden in de bewogen
dagen, die wij beleven: de fase van het herstel.
ISOLEMENT MOET
VERDWIJNEN
7-EDEROPBOUW is het woord, dat
VV thans het allereerst moet worden
gehoord. Een van de belangrijkste
fundamenten, waarop het herstelwerk
zal moeten rusten, is het tot stand bren-
fen van verbindingen. Wij denken daar-
ij vooral aan de moeilijk bereikbare
archipel tussen de monden van de Maas
en Schelde.
Ieder, die de laatste week in 'Zeeland
of op een der Zuidhollandse eilanden
heeft vertoefd, zal het gevoel hebben
had alsof hij zich in oorlogsgebied
vond. aan alle kanten door de vijand
ringd. Slechts door list en niet een
zekere mate van onverschrokkenheid
gelukte het, tot in allerlei plaatsen door
te dringen: aan boord van vissersvaar
tuigen, in het zog' van Rode-Kruis-
colonnes, liftend met deze en gene. Hoe-
vele uren hebben wg moeten wachten in
gure haventjes, aan de voet van dijken
en dammen, in wachtlokalen, om te ko
men waar wij wezen wilden, hetzij in
Zierikzee of in Scharendijke of waar dan
ook. Na lang vragen en afgewezen-
worden, nogmaals vragen en eindeloos
proberen zijn we er in geslaagd, op het
uiterste Westen van Schouwen-Duive-
land te komen, op het duinen-eilandje
dat nu wel het meest geïsoleerde is van
alle eilanden in Zeeland en Zuid-Hol
land.
Nergens is het isolement zó sterk
voelbaar. Het haventje van Scharendijke
is slechts op weinige ogenblikken per
dag voor boten bereikbaar, alleen bij
hoogwater. Daarom wordt voortdurend
verzocht om toezending van platboomde
vaartuigen, maar daarvan zijn er te wei
nig voorhanden. Ook dukw's worden ge
vraagd. Per dag worden ongeveer oOC
koeien en paarden over de hoge, glibbe
rige dijk naar deze kleine haven ge
dreven. Men zou nog veel meer dieren
kunnen redden als er maar genoef
schepen waren om ze te vervoeren. Ooi
aan de Zuidkant van het eilandje is ge
legenheid voor het aanleggen van sche
pen, zij het dan een nog veel minder
gunstige. Het is bijzonder lastig om van
Haamstede en Burgh naar Burghsluis te
komen. De Meeldijk, die naar de kust
leidt, is, niet ver van Burghsluis, bij het
kruispunt van de Zuiddijk, ondei'broken
daar rulst een sterke waterstroom onder
langs een uiteengereten boerenhuis
men moet er met een roeiboot over. Een
enkele maal zijn er mensen, die van
Burghsluis wegvaren hetzij naar Zierik
zee hetzij naar Walcheren of de Beve-
landen.
Even voordat wij Zaterdagmiddag
met een Rescue-helicopter van
U.S.A.F. van een veldje midden
Haamstede wegvlogen naar Middelburg,
verzocht ons de kapitein Willemse van
bijvoorbeeld in Amerika hebben
deze mensen voor de „Civil Defen
se" belangrijke dingen gedaan en het
ziet er nu wel naar uit, dat men bij
ons dit systeem, dat bijzonder vlot
werkt, zal accepteren al is het dan
schoorvoetend en onder de druk van
noodtoestanden. Dit noodnet is een
van de belangwekkendste dingen van
de wederopbouw, die wij op dat kleine
stukje overgebleven Schouwen aan
troffen.
Overigens ls het leven ln Burgh
Haamstede en ln Renesse, welks bene
dendeel al geheel onder water staat
(het kasteel Moenmont incluis) moei
lijk, Juist ten gevolge van het ontbreken
van verbindingen, die de afvoer van het
vee mogelijk zouden moeten maken.
Slechts in één opzicht is dit stukje ge
ïsoleerd eiland bevoorrecht boven Wal
cheren: het heeft nog leiding-water
doordat het watergemaal ln de duinen
Intact is geblevenHet water mag
echter niet ongekookt worden gebezigd.
De vele cadavers, die er aanspoelen
(van de 10.700 stuks vee op het gehele
eiland Schouwen-Duiveland zijn er naar
schatting ongeveer 1500 verdronken en
voor 7000 ls er geen voedsel meer)
vormen een groot gevaar voor de volks
gezondheid. Zy zullen onder de grond
worden gestopt na te zgn vernietigd.
Met behulp van draglines heeft men ln
het duinzand langs de Hoge Zoom (de
weg van Renesse naar Haamstede)
grote kullen gegraven. De dieren, die
de ramp hebben overleefd, gaan, zoals
gezegd, naar het haventje van Scharen
dijke om naar de grote steden te wor
den afgevoerd. Het t.b.c.-vrije produc-
tle-vee blijft behouden en de zgn. rea-
geerders zullen worden geslacht en op
ijs gezet. Ook dit behoort tot het herstel
van het land. Maar.schepen, sche-
Een, daaraan ontbreekt het, goede ver-
Indlngen", aldus dr Stevense, de die
renarts van Renesse, die de gehele dag
rusteloos met zijn auto van het ene dorp
naar het andere gaat en soms de heli
copter gebruikt om op andere plaatsen
voor betere communicatie te pleiten.
Zie verder pag. Jf, laatste kolom)
Ruim 50.000 personen
geëvacueerd
De Regeringsvoorlichtingsdienst
deelt ons mede, dat het aantal uit
de noodgebieden geëvacueerde men
sen ruim 50.000 bedraagt.
Koningin per boot naar
getroffen eilanden
Koningin Juliana is vanmorgen te
half acht naar Spijkenlsse op Voorne-
Putten vertrokken om te trachten van
daar uit met een boot van Waterstaat
een tocht naar verschillende eilanden
te maken. Zij was voornemens dorpen
te bezoeken waar nog mensen wonen.
Vermiste soldaat terug
De dienstplichtige soldaat W. M. de
Haas, dienstdoende bg de kokschool te
Lelden, van wie gemeld wend dat hij
sedert Maandag 2 Februari by Abben-
broek werd vermist, heeft zich op
7 Februari om 5 uur 's middags by zijn
commandant gemeld.
Weersverwachting
ENIGE BUIEN
De Bilt verwacht tot Dinsdagavond:
Veranderlijke bewolking met enige
buien. Aanvankelijk matige tot
krachtige en aan de kust harde wind
tussen West en Zuid. Later tijdelgk
veranderlijke wind. Temperatuur om
het vriespunt tot lichte dooi. (Opge
maakt te 10 uur.)
Temperatuur te Amsterdam, heden
aan het IJ (kop Handelskade) S.40 uP,
0.1 3.5) °C., luchtdruk 990.3
(1012.7) milhbaren of 742.8 (759.6) mm.,
windrichting en -kracht Z-3 (Z-4), max.
temp. gisteren 2.7 1.8), min. temp.
3.5 4.6); neerslag 6.4 (3.2).
De cijfers tussen haakjes hebben be
trekking op gisteren, reap, eergisteren.
Zon morgen op 8.05, onder 17.44
Maan morgen op 5.59, onder
12.48. Nieuwe Maan 14 Feibruar).
(Zie ook pag. k, onderaan)
PRINS BERNHARD
NOODGEBIED
Prins Bemhard heeft Zaterdag voor
de derde achtereenvolgende dag een be
zoek gebracht aan de getroffen gebie
den. Na te Soestdyk te zijn opgestegen,
landde de Prins in een polder by Zonne-
maire. Vandaar stapte hg over in een
helicopter die hem naar Dirksland
bracht. Daar sprak hy met de voorbij
trekkende evacué's. Vervolgens bezocht
de Stoottroepen, die het bevel voert over
een militaire radiopost in het gebouwtje
van de rijkspolitie, de P.T.T. in Goes
dadelgk in kennis te stellen van het feit,
dat de mobilofoon niet kon werken we
ns uitputting van de accu's. Gelukkig,
.t helicopters voortdurend op het
eilandje (zowel in Haamstede als in
Renesse) landen zij vormen de enige
directe en snelle verbinding met wat
men daar „de bewoonde wereld" noemt.
Eén helicopter-piloot werd diezelfde
middag ter beschikking van de (rijks
politie'gesteld, hetgeen kan worden be
schouwd als het begin van een grondige
verkenning van het overstroomde Schou
wen-Duiveland. De politiemannen wor
den in Brouwershaven en op enige
andere afgesneden plaatsen van het
eiland „gedropt": zy moeten zien of er
u vee kan worden gered. Want de red
ding van achtergebleven vee behoort
zeer zeker tot het werk van de weder
opbouw.
De radioamateurs
BEHALVE politiemannen worden ook
andere personen met helicopters
naar verschillende afgelegen en ge-
isoleerde plaatsen gebracht en wel
radio-amateurs, allen vrijwilligers. Hier
over kregen wij van de mannen van de
militaire radiopost te Haamstede in
lichtingen, die een speciale vermelding
waard zijn. Er bestaat nl. een radio-
amateur-noodnet. Op het ogenblik be
vinden zich in geheel Zeeland met
'name in de zwaarst getroffen gebieden
al meer dan twintig radio-amateurs,
die zich spontaan voor dit moeilijke
werk hebben opgegeven en die ziöh met
speciale leger-,.sets" ln de rimboe heb
ben laten droppen.
Tot nu toe heeft Nederland de
radio-amateurs altijd met een scheef
oog aangekeken, zei men ons, maar
GELD OP HET
WATER
T>IJ bergingsïoerkzaamlieden in liet
zwaar getroffen dorp Stellendam
op Goeree en Overflakkee zag een
matroos een papiertje in het water
drijven. Hij raapte het op en bracht
het naar de burgemeester in het
nood-gemeentehuis: Alstublieft, bur
gemeester, dit heb ik gevonden. Het
was een bankbiljet van duizend gul
den, dat de marine-man aan de bur
gemeester overhandigde. In een an
dere gemeente in het noodgebied heb
ben matrozen, die huizen doorzochten
op eventuele slachtoffers, vier geld
kisten aangetroffen, die zij op hel
gemeentehuis deponeerden.
HARE Majesteit koningin Juliana heeft
gistermiddag voor de Nederlandse radio
zenders de volgende rede uitgesproken:
Landgenoten, die door de ramp getroffen zijt
en gij redders en helpers in de ruimste zin, wij
staan allen vol ontzag tegenover het grote leed,
dat ons gehele volk trof toen een deel daarvan
een week geleden werd overvallen door storm
en vloed: tegenover de moed, door zovelen be
toond in de nood, en tegenover de verschrik
kingen doorstaan door hen, die van ons heen
gingen, en door hen, die bij ons bleven met
het zware lot, dat zij thans dragen.
Nederland is niet alleen het kind van de
rekening geworden op het punt van de door
braak van zijn dijken, maar het heeft ook als
een kind het hoogste gebod gevolgd van de
naastenliefde, ons door Christus gegeven, die
alle leed doorleden heeft en kent. Zelfs onze
superieur ontwikkelde techniek was machteloos
de ramp op het kritieke moment af te wenden.
Zij moest het opgeven tegenover wat ons lot
moest zijn, en dus toch nooit met mensenmacht
te keren is.
J^/j~AAR, op het kritieke moment,
waar
materiële hulp niet kon worden aange
wend, werd de geestkracht van de mens opge
roepen. De doorbraak van de dijken riep, daar
tegen in, een springvloed op van medeleven
met elkander. De eendracht uit de oorlogstijd
was plotseling weer paraat. Dit hief ons volk
ineens op boven alle afscheidingen en ieder
compromis der samenleving uit. Wij voelen er
allen de weldadigheid van, weer samen te
werken in het streven voor één grote zaak, en
in ous enthousiasme werken we door zonder er
op te letten of wij moe worden, of schenken
weg zonder te letten op wat wij ons ontzeggen.
Als straks de zwaarste stoot is opgevangen en
ook het normale leven weer een groot deel van
onze aandacht zal vergen, dan wens ik ons allen
toe, dat we met taaie volharding toch het herstel
en de wederopbouw in dezelfde geest mogen
voibreDgen, met onze saamhorigheid in het oog
endoor ieder zichtbaar. Hoe dieper de nood,
_j£« vfe'1 '*ffers nam. des te dieper is tevens in de
harteri het beginpunt gelegd' voor een verbroe
dering der mensheid, wat tot vèr over de gren
zen van het vaderland zijn weerklank vond.
DIT was zo bij hen, die zelf getroffen en zelfs
zeer zwaar getroffen werden door deze
zelfde ramp, dit was zo, nabij en ver. Uit de ge
hele vrije' wereld ondervonden wij dit, in grote
dankbaarheid. Zo kort na de ergste aller oor
logen treft ons deze ramp, die ons echter niet
door menselijke verdorvenheid werd aange
daan. Het raadsel van het waarom is alleen be
kend aan Hem, die weet wanneer Hij elk van
Zijn kinderen tot zich roept, en die weet welke
beproeving, welke krachtmeting wij kunnen
verdragen, elk afzonderlijk en allen tezamen.
God doet thans een beroep op onze geeste
lijke veerkracht en op ons vertrouwen in Hem.
Dit lijden voert maar naar één uitkomst, zo
wel voor de doden als voor de levenden, en dat
is: naar de barmhartigheid van God en waar
deze werkt in de mens. Overal waar leed is, is
zegen nabij.
WEDEROM IN HET
hg Herkingen, Middelharnis, Melissant.
Stellendam. Goedereede, Zijpe, Bruinisse,
Ooltgensplaat en Willemstad.
In al deze plaatsen sprak prins Bern-
hard langdurig met de burgemeesters en
de bevolking. Wat de Prins bgzonder op
viel. was de voorbeeldige stemming van
de bevolking en de wilskracht, waar
mede het herstel van de dyken ter hand
is genomen. In Willemstad had de Prins
een ontmoeting met de commissaris dei-
Koningin in de provincie Noord-Brabant,
prof. dr J. E. de Quay.
Vervolgens vertrok prins Bemhard
naar Ypenburg, waar hij te 16.45 uur
landde. Daarna woonde hy wederom de
vergadering van het dagelijks bestuur
van het Nationaal Rampenfonds bij en
begaf zich ten slotte naar het gebouw
van de Regerings Voorlichtingsdienst,
waar hy een aantal verzoeken van bur
gemeesters der bezochte plaatsen aan
de berichtendienst doorgaf.
Op verzoek van de Nederlandse Ver
eniging tot Bescherming van Dieren om
naast de redding van mensen in nood
ook de redding van dieren in nood te be
vorderen, antwoordde prins Bemhard:
„U kunt op mijn volledige steun in deze
rekenen en zal zelf steeds al het moge
lijke hieraan doen."
Prinsesjes vlogen boven
geteisterd gebied
Bezoek aan evacué's in Doorn
en elders
DAAR de weersomstandigheden
gistermiddag gunstig waren, heb
ben de prinsessen Beatrix, Irene en
Margriet een vlucht gemaakt boven de
geteisterde gebieden. De Koningin en
de Prins zgn van oordeel, dat het nood
zakelijk is dat hun dochters zich een
volledig beeld vormen van de ontstel
lende ramp, die ons volk heeft ge
troffen.
De prir,3c--sen Beatrix n\ Irene hcbbei)
eveneens gistermiddag een bezoek ge
bracht aan de evacué's in Doom, die
juist uit Zierikzee waren aangekomen.
De prinsessen bezochten het ontvangst-
centrum in de openbare school en namen
de magazgnen in ogenschouw, waar de
vluchtelingen van kleding worden voor
zien. De kinderen der pas aangekomenen
werden verrast met speelgoed. De prin
sessen hebben daarna ook nog een be
zoek gebracht aan De Bilt en Renswoude,
en om ongeveer halfzes kwamen zij bij
de evacué's uit Schouwen en Duiveland
die in het bondshuis van de Nederlandse
Protestanten Bond te Soesterberg zgn
ondergebracht.
Geruime tijd hebben de prinsessen
zich met de vluchtelingen onderhouden.
Zg deelden speelgoed uit aan de kin
deren.
Dr James Conant, oud-president
van de Harvard Universiteit, heeft de
eed afgelegd als Hoge Commissaris van
de Ver. Staten in Duitsland.
Het aantal genoteerde slachtoffers
bedraagt op heden 12.00 uur totaal
1395.
Dit wordt gespecificeerd als volgt:
Abbenbroek 1, Brandwgk 2, Brouwers
haven 3, Bruinisse 1, Burgsluis 10, Ca-
Eelle 3, Dinteloord 3, Dreischor 15,
'ordrecht 3, Dussen 6, Fgnaart 80,
Geersdijk 1, Goese Sas (aangespoeld
van elders) 7. 's-Gravendeel 57, Hal
steren 23. Hellevoetsluis 5, Heynenoord
2, Nieuwendijk 3, Hegmngen 25. Poor-
tugaal 7, Hoedenskerke 1, Hondsbossche
Zeewei'ing 1, Hontenisse 8. Kerkwerve
3. Klundert 13, Kortgene 40. Krabben
dijke 5, Knmpen aan den IJsel 4, Krui-
ningen 27, Sint Maartensdijk 4, Middel
harnis 16, Maassluis 1. Moerdijk 13,
Nieuwerkerk (Ouderkerk) 16, Nieuwe
Tonge 87, Nieuw Vossemeer 50, Noord
Gouwe 1, Numansdorp 67, Oosterland
40, Oosterschelde (aangespoeld van el
ders) 4, Ossenisse 1, Ouddorp 1, Ouder
kerk aan den IJsel 2, Oudelande 4, Oude
Tonge 300, Papendrecht 2, Eint Philips-
land 9, Raamsdonkveer 2. Rilland Bath
6, Rotterdam 1. Serooskerke 15. Stave-
nisse 200, Steenbergen 13. Stellendam
27, Sliedrecht 1. Stormpolder 6, Strijen
42, Temeuzen 2, Texel 5. Tiengemeten
2. Veere 2, Vüssingen 3, Wagenberg 1,
Willemstad 2, Wissekerke 1, Wolfaarts-
dijk 9, Yerseke (aangespoeld van elders)
10, Rhoon 3, Zaamslag 1, Zierikzee 17,
Zijpe (aangespoeld van elders) 3, Zeven-
berge 7, Zuidland 37.
De burgemeester van Stavenisse heeft
het door hem aanvankelijk gemelde aan
tal van circa 300 slachtoffers gecorri
geerd tot circa 200.
Zware sneeuwval in
de Ardennen
Tussen Maarssen en Utrecht is Zon
dagmorgen het treinverkeer twee uur
gestagneerd geweest, doordat de locomo
tief van de om 7.20 uur uit Amsterdam
vertrokken D-trein Amsterdam-Parijs bg
Maarssen defect raakte. De normale
route van deze D-trein gaat over Haar
lem, maar thans is zg omgelegd via
Utrecht en Den Boscih naar Roosendaal.
De D-treinen uit Bazel waren Zondag
meer dan een uur te laat. Tengevolge
van de hevige sneeuwval in de Ardennen
moest op het baanvak Troispont-Rivage
over enkel spoor worden gereden.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten van heden 7 uur
Weer
A B
C D E
sneeuw
ZW 4
—49 —49 0,4
géh. be-w.
NNW 2
8 —16 3
5w. bew.
ONQ 2
—10
onbew.
W 6
2 6
motsneeu\
Z 6
1 1
sneeuw
ZW 12
1 0 5
llchit bevr.
W 5
3 3 1
onbew.
WNW 3
4 8 6
licht bew.
NNW 5
10 10
sneeuw
NNO 1
7 —11 0.1
nevel
OZO 2
7 —45 0
geh. bew.
ZZW 12
5 3 0.1
zw. bew.
Z 5
9 —10 0.4
sneeuw
ZO 3
3 5 0
onbew.
winidst.
5 -42 0
Oslo
Stoókh.
Kopenh.
Londen
Brussel
Pargs
Bordeaux
Nice
Warschau
Berlijn
Frankfort
Münohen
Zürich
Wenen
A. windrichting; B. windsnelheid meter p.
sec.; C: max, temp. gisteren; D. tempera
tuur hedenochtend; E. neerslag afgel. 24 u.
ln mm. Alle gegevens voor Amsterdam
opgenomen op Schiphol.)
WATERSTANDEN
De watenstanden op de rivieren luidden
vanochtendMannheim 231 0.12). Trier
189 (—0.11). Koblenz 222 (—0.08). Keulen
211 (—0.14). Ruhrort 420 (—0.41). Lobith
1076 0.21), Nijmegen 858 (—0.20), Arnhem
851 (—0.18), Eefde 402 (—0.21), Deventer
301 (—0,20), Namen 164 0.09). Borg
haren 4095 (—0.44), Beheld (beneden) 1205
0.47), Grave (beneden) 530 (—0.12),
Vreeswijk 090 0.01), Llitih 160 (—0.06).
(Van onze Haagse redacteur)
I "NRIE lichtpunten ziet ir A. G.
Mans, directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat, met betrekking tot
de stormramp, welke» over ons land
is gekomen.
Twee daarvan zijn van technische
aard. Het eerste lichtpunt wordt ge
vormd door de Afsluitdijk tussen
Noord-Holland en Friesland. Aan de
Afsluitdijk is in d« stormnacht een
hogere waterstand gemeten, dan ooit
eerder was waargenomen. Ter
plaatse was de hoogste waterstand in
1894 gemeten. Deze uitzonderlijk
hoge waterstand was zelfs hoger, dan
indertijd door de commissie-Lorentz
was berekend. Als de jongste storm
zich zonder de Afsluitdijk had
kunnen ontwikkelen, zou er in de
randgebieden van het IJsselmeer een
ramp zijn gevolgd, ernstiger wellicht
dan die van 1916.
Het tweede lichtpunt noemde ir
Maris de technische vooruitgang,
vergeleken bij b.v. 50 jaar geleden.
Zonder het bestaan van radio, van
mobilofoons, stormboten, amphibie-
voertuigen, enz. zou de jongste storm
nog veel ernstiger gevolgen hebben
gehad. De reddingswerkzaamheden
zouden veel minder vlot hebben kun
nen verlopen.
Derde lichtpunt aoemde ir Maris
de grote eensgezindheid, welke op 't
ogenblik ons volk kenmerkt om de
nood te lenigen. Verder gewaagde ir
Maris van de zeer grote en daad
werkelijke belangstelling uit alle
delen van de wereld, belangstelling,
die onze stoutste verwachtingen
verre heeft overtroffen.
Dit zeide ir Maris na afloop van een
vliegtocht, welke hij in gezelschap van
een groot aantal Nederlandse en buiten
landse journalisten Zaterdag boven de
overstroomde gebieden heeft gemaakt.
De president-directeur van de K.L.M.,
dr A. Plesman, maakte de vlucht mede.
Op 16 Februari is het weer spring-
tg. Dit zal hoger zijn dan in de nacht
van de ramp. Het zal er nu maar van
afhangen of de wind dan sterk zal zyn
of niet. Zou er wederom een storm
achtige wind zgn, dan zal het geen
twgfel ïyden of de schade zal nog aan
zienlijk groter worden. Maar, zo voegde
ir Maris er onmiddellgk aan toe: er is
zeker geen reden voor ongerustheid.
Een storm van de kracht als is opge
treden in de nacht van 31 Januari op
1 Februari j.l. komt volgens de bekende
gegevens maar eenmaal in de drie
honderd jaar voor. Dit neemt natuurlijk
niet weg, dat deze storm zich kan her
halen. In het winterseizoen komen er nu
eenmaal vaak stormen voor. Met de
mogeiykheid van storm bij springtij
moet in deze tijd dan ook zeker rekening
worden gehouden.
Met kracht
BUITEN en binnen de waterkeringen
zyn zo spoedig mogelgk na de
ramp voorzieningen getroffen. Het
herstel is met kracht aangevat. Ver
scheidene dgkgaten zyn reeds gedicht,
zo .jij Papendrecht, op het eiland
Tholen, bg Zonnemaire (Schouwen).
Over de Moerdijk maakt ir Mar1"
zich geen zorgen. Er heefb reed" een
Dukw van Dordrecht over de dgk (ver
keersweg) naar Moerdgk gereden. Ach
ter de Dukw reed een vrachtauto. Deze
tocht is goed volbracht en dat betekent,
dat de weg niet beschadigd is, althans
niet in ernstige mate. Als het water
daar weg is, zal deze weg weer spoedig
berijdbaar zijn.
Het zal niet nodig zgn uit alle onder
gelopen polders het water weg te pom
pen. Bg Vlissingen b.v. is het versohll
tussen eb en vloed 3.60 m. Daar en op
verscheidene andere plaatsen zal het
water dus op natuurlgke wijze kunnen
afvloeien.
De grootste verrassing voor de water
staatsautoriteiten is geweest, dat de dijk
van de Krimpenerwaard en de Schie-
landse Hoge Zeedijk het hébben gehou
den. Deze dijken hébben uiteraard ook
sterk van de kracht van het water te
lijden gehad, maar het herstel vcvn- de
aangerichte schade wordt hier zo snel
mogelijk voortgezet om deze dijken hun
oude weerstand terug te geven.
Bedenkelgk noemde ir Maris de weer
berichten, die van vorst gewagen. Zet
de vorst door en worden lage tempera
turen gemeten, dan betekent dit even
eens een vergroting van de schade. IJs-
schollen. <üe dan zullen ontstaan en die
door de wind in beweging worden ge
bracht zullen vernietigende kracht op
de ondergelopen huizen uitoefenen.
Ir Marls verklaarde desgevraagd, dat
nog steeds niet precies het aantal dijk
gaten bekend is. Er is ook nog altgd
geen volledig overzicht van de situatie.
De cartografische fotodienst van de
K.L.M. werkt echter op topcapaciteit
en ir Maris hoopt op zeer korte termgn
van deze dienst alle gegevens binnen te
hebben, die daarna zullen moeten wor
den bestudeerd.
Stor1" v Joedcqmmissie
K'fi uit6r<*<m ,V1U1 it OOT-
ÏÏS K.ae s'omvl oedcommis-
5L T?ar raPDort uitgeÖrS.fht' In
dat ratwrt was rekentaff ™ud-4 met
een waterhoogte, welke nog 50 cm uit
ging boven de waterhoogte, welke Za
terdagnacht te Hoek van Holland is ge-
meten. De stormvloedcommissie had op
grond van haar berekeningen een aan
tal aanbevelingen gedaan; met de werk
zaamheden was reeds een begin van uit
voering gemaakt.
De vraag is gesteld of de regering
nalatig is geweest met betrekking tot
het onderhoud van de dg ken. Bg deze
stormramp was slechts één rgksdgk be
trokken (op Goeree) en die heeft het
gehouden. Ir Maris ontkende, dat er on
derscheid is geweest tussen het dijk-
onderhöud vanwege het Rijk en vanwege
de waterschapsbesturen.
Ir Maris zeide verder, dat een dijk
niet een volledig homogeen kunstwerk
is. Er komen mollengangen in voor
(aan de blnnenzgde). Slaat het water
over de dg ken en dat is dit keer in
vele gevallen gebeurd, dan leveren die
mollengangen Inderdaad gevaar op,
want het water dringt daardoor gemak
kelijker In het dgklichaam door. Het
verschgnsel heeft zich trouwens in vele
gevallen voorgedaan, dat de breuken
aan de Uizgde zijn ontstaan. De dijken
zijn ook niet op alle plaatsen even sterk.
Ook de hoogte varieert.
Op een desbetreffende vraag ant-
wooordde de directeur-generaal van de
Rgkswaterstaat, dat het niet altgd mo
gelijk ls precies te berekenen, waar
dijkbreuken kunnen ontstaan.
Aan Engeland ls gevraagd of men
daar nog beschikt over pontons, zoals
die bij de invasie in Normandië zijn ge
bruikt. Hier te land heeft men er nog
maar één.
Op 't ogenblik zijn de gedachten
afgewend van de inpoldering van de
Biesbosch. Maar er zal zonder twijfel
worden nagegaan hoe de situatie ge
weest zou zyn, indien de Biesbosch
ware ingepolderd.
Tenslote deelde ir Maris mede, dat
plannen in voorbereiding zyn om de
Hollandse IJssel, waar deze in dr
Lek uitmondt, af te sluiten. Dan kan
men de stormvloed buiten het gebied
van de Hollandse IJssel houden.
Rouw golfde langs de gevels van ons oude Amsterdam, gisteren op de
dag der verootmoediging. Stilte heerste op straat en langs de grachten
waar de bomen zwart in de sneeuw stondenDie sneeuw gaf aan de kleur
der halfstok gehesen vlaggen een wonderlijke helderheid. Daardoor
werd het accent van het nationale rouwbetoon nog sprekender,
indrukwekkender.
