ZONDAG VAN ROUW EN BEZINNING
WAAR LEED IS,
IS ZEGEN NABIJ-
Nederland herdacht, offerde en werkte
Alleen de zwoegers aan de
dijken kenden geen rust
Dodental
1395
Boodschap van 150 kerken
in het buitenland
Veler werk bekroond
De 24 millioen
gepasseerd
Limburg gaf al ruim
vier ton
Watersnood schakelde dertig
postkantoren uit
Valt Tsjiang Kai
Tsjek
aan:
Pï •inses Wilhelmina in Nieuive Kerk
OECUMENISCHE DIENST
OP NAT. GEDENKDAG
r Verlieslijst
MAANMC 9 FEBRUARI 1953
Redactie en Adan N.Z Voorburgwal 225, Amsterdam
Gem Giro A'dam T 500 Postrekening no 412739
Telefoon 3790039222 (10 bjnen) Postbus 859
Klachten over nieHrezorging tusseD 19 en 19.30 uur.
Zaterdag tussen 18 en 18.30 uur Telefoon 37642.
Bankier; Twentsche Bank, Amsterdam.
Abonnementsprijs 49 cent per week; 6.35 per kwartaal.
Losse nummers 13 cent Verschijnt dagelijks.
V
Ttouu*
ELFDE JAARGANG No. 2385
(Geldig tot Dinsdagavond)
ENKELE BUIEN
Veranderlijke bewolking met enkele buien. Aanvan
kelijk matige tot krachtige en aan de kust mogelijk harde
wind tussen West en Zuid. Later tijdelijk veranderlijke
wind. Temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi.
Morgen: Zon op: 8.05 Maan op: 5.59
onder: 17.44 onder: 12.48
UITGAVE: N.V. DAGBLAD TROUW
Hoofrlredarippr: Dr J A. H J S BKIJINS SLOT
Het Nederlandse volk heeft gisteren, een week nadat een catastrophale ramp het land
teisterde, een algemene gedenkdag gehouden, waarop in gezamenlijke kerkdiensten de do
den zijn herdacht, gebeden is om vertroosting voor de vele duizenden, die van huis en
haard werden verdreven en geofferd is om het leed der getroffenen te verzachten Van vele
huizen hing de vlag halfstok en langs de stille winterse straten van stad en dorp spoedden
zich duizenden naar de kerken. En terwijl het bijzondere karakter van deze Zondag zijn
stempel drukte op het openbare leven, zwoegden duizenden Nederlanders en buitenlan
ders aan de dijken in het Zuidwesten van ons land. Daar werkten Amerikaanse negers
broederlijk naast Nederlandse D.U.W.-arbeiders, militairen en studenten, allen bezield met
één gedachte, die het beste kan uitgedrukt worden in het motto der eveneens hulp bie
dende Nederlandse padvinders: „Mouwen omhoog, ons land moet droog".
De geweldige krachtsinspanning is niet zonder resultaat gebleven. Duizenden evacué's hebben
onderdak, kleding en voedsel gekregen en met liefde tracht men allerwege deze landgenoten tege
moet te komen. De organisaties van vrouwen en mannen, die daarbij dag en nacht in touw zijn,
kunnen niet alle genoemd worden. Het zijn de naamloze vrijwilligers, zoals prins Bernhard het in
zijn radiorede zeide.
De dijken gaan dicht! Onvermoeibare mannen van het 332 batal
jon en de H-compagnie van het regiment Johan Willem Friso
hebben gisteren een prachtig succes geboekt. De dijk van de Ema-
nuelpolder te Krabbendijke werd gestopt, waardoor de bedreiging
van zeven polders voorlopig is afgewend. Ten Noordwesten van
St. Annaland zijn gisteren vier dijken gedicht. Hier waren het dijk
werkers, chauffeurs en paardenknechten, die hun werk bekroond
zagen. Urenlang hebben zij strijd geleverd. Ijzige sneeuwbuien
striemden de reeds verkleumde gezichten, maar de mannen hebben
doorgewerkt. En toen de schemering over de polders daalde, werd
in dit vlakke land een dankdienst gehouden.
Overal waar wij geweest zijn,
hebben wij de burgemeesters en
hun ambtenaren op hun post ge
troffen en vrijwel overal waren
zij het, die in de eerste dagen de
leiding hebben gegeven, totdat de
militaire commandanten de orga
nisatie van het reddingswerk
hebben overgenomen.
De werkers van het eerste uur,
de duizenden vrijwilligers, die
dagenlang eten en slaap versmaad
hebben, worden thans in grote
groepen afgelost.
Maar op verscheidene plaatsen
in het overstroomde land zit nog
zo'n taai clubje, dat niet van
wijken weet. Velen hebben zich
geïnstalleerd in een droge schuur
of meldden zich later bij de eva
cuatie-centra om daar de mensen,
die zij vaak met gevaar voor eigen
leven gered hebben, verder be
hulpzaam te zijn.
Zo'n evacuatiecentrum is b.v. de Ko
ninklijke Militaire Academie in Breda.
De vluchtelingen voelden zich hier na
i': 'i i- v i -M
Zaterdagavond was het bedrag,
dat binnengekomen was bij het
Nationaal Rampenfonds, gestegen
tot 24.080.000.
Op de provinciale griffie van Lim
burg is tot nu toe meer dan f 400.000.-
ontvangen ten behoeve van het Na
tionaal Rampenfonds.
(ADVERTENTIE)
v.Rossemj
f. 1.40 on f. 1.-
Het aantal slachtoffers van de
watersnood van wie zeker is dat
zij zijn omgekomen, bedroeg he
denmiddag om 12 uur 1395.
De verliescijfers voor de getroffen
plaatsen afzonderlijk zijn:
Ajbbenbroèk 1, Brandwijk 2, Brou
wershaven 3, Bruinisse 1, Burg sluis 10,
Capelle 3, Dinteloord 3, Dreisdhor 15,
Dordrecht 3, Dussen 6, Fijnaart 80,
Geersdijik 1, Goese Sas (aangespoeld
van elders) 7, 's-Gravendeel 57, Hal
steren 23, Hellevoetsluis 5, Heinenoord
2, Nieuwendijlk 3, Heijningen 25, Poor-
tugaal 7, Hoedekenskerke 1, Hondsbos-
sezeewering 1, Hontenisse 8, Kerkwer-
ve 3, Klundert 13, Kortgene 40, Krab-
bedijke 5, Krimpen a/d. IJsel 4. Krui-
ningen 27, Maartensdijk St. 4. Middel-
harnis 16. Maassluis 1. Moerdijk 13.
Nieuwerkerk (Ouderkerk) 16, Nieuwe
Tonge 87, Nieuw Vossemeer 50, Noord-
gouwe 1, Numansdorp 67, Oosterland
40, Ooster-Sohelde (aangespoeld van
elders) 4, Ossenisse 1, Ouddorp 1,
Ouderkerk a/d. lJsel 2, Oudelande 4,
Oude Tonge 300, Papendredht 2, Sint
Philips'land 9, Raamsdomksveer 2, Ril
land Bath 6. Rotterdam 1, Serooskerke
15, Stavenisse 200. Steenbergen 13,
Stellendam 27. Sliedreeht 1 Stormpol-
der 6, Strijen 42, Terneuzen 2, Texel 5,
Tiengemeten 2. Veere 2, Vlissingen 3,
Wagenberg 1, Willemstad 2. Wisseker-
ke 1, Wolfaartsdijk 9, Yerseke (aange-
sooeld van elders) 10, R'hoon 3. Zaam-
slag 1. Zierikzee 17, Zijpe (aaige-
snoeld van cider?) 3. Zevenbergen 7
Zuidrand 37.
(De burgemeester van Stavenisse
heeft het door hem aanvankelijk ge
pielde 'aantal van circa 300 slachtoffers
gecorrigeerd tot circa 200. Red.).
een paar dagen wonderwel thuis.
Ladingen speelgoed voor de 500 kin
deren stromen binnen uit vele plaatsen
in Nederland, maar ook met vracht
auto's uit Aarhuus en Esbjerg in Dene
marken. Er worden geregeld kerk
diensten gehouden.
Nederland kan niet ivachten
„Beurzen open, dijken dicht!"
ging te vroeg van start
Nederland, heeft zeer spontaan ge
reageerd op de toespraak, waarmee
prof. dr. B Kors Zaterdagavond als
voorzitter van de Nederlandse Radio
Unie via de^peide zenders de actie van
de omroepverenigingen voor de ramp
gebieden onder het mottoBeurzen
open, dijken dicht!" heeft ingeluid.
Het ligt in de bedoeling deze radio
actie volgens het systeem van „Haak-
in" vanavond te openen.
Prof. Kors noemde in zijn toespraak
de vijf telefoonnummers (Hilversum
2545, 2546, 4675, 9075 en 9275), waar-
(Van onze Haagse redacteur)
Waarschijnlijk hebben vijf leden van
het PTT-personeel bij de watersnood
het leven verloren. Zekerheid omtrent
het juiste aantal is er echter nog niet.
De schade aan de PTT-installaties be
draagt vele millioenen. Ongeveer der
tig postkantoren zijn uitgeschakeld.
„De schade aan ons bedrijf is veel
ernstiger dan men kan bevroeden, maar
door hard werken hebben onze men
sen reeds veel weer bruikbaar kun
nen maken", verklaarde de heer Ne-
her, directeur-generaal van het PTT-
bedrijf vanmorgen.
Met alle plaatsen in de noodgebie-
den waar nog mensen wonen, is ver
keer mogelijk, hetzij via de draad,
hetzij draadloos. Alle hoofdpostkan
toren in de getroffen gebieden wer
ken. Sommige telefooncentralen zijn
ondergelopen of geheel weg, vele toe
stellen zijn vernield en op tal van
plaatsen moeten geheel nieuwe kabel
verbindingen worden aangelegd. Ver
der zijn er talrijke tijdelijke verbin
dingen gemaakt, die straks weer moe
ten worden afgebroken. „Wij hebben
de post bezorgd, maar u moet niet
1 Gisteren (Nationale Rouw- j§
I dag) woonde het koninklijk S
B gezin de dienst bij in de -
B Ned. Herv. Kerk te Baarn
vragen hoe", aldus de heer Neher. „Er
waren geen postzegels en geen enve
loppen meer. Wij ontvingen soms dub
belgevouwen stukjes papier dichtge
plakt met plakband en voorzien van
het opschrift „Noodgebied". We heb
ben deze zonder meer aan de geadres
seerden uitgereikt".
Het werk, dat de kleine groep ama
teur-zenders in de rampgebieden en
in Den Haag hebben verzet, noemde
de heer Neher buitengewoon prijzens
waardig.
Volgens geruchten, die in Tokio de
ronde doen, zijn Chinese nationalisti
sche troepen geland op Amoy, voor de
kust van de Zuidchinese provincie
Foekien.
De geruchten konden nog niet wor
den bevestigd.
Amoy is een eiland in de delta van
de rivier Kioeloeng en ligt 240 km
van Formosa.
De beweerde aanval komt precies
een week na president Eisenhower's
mededeling, dat hij bevel gegeven had
aan de zevende vloot om zich uit de
wateren om Formosa te verwijderen.
onder het te stichten bureau voor deze
actie te Hilversum bereikbaar zal zijn.
Nauwelijks was de eerste oproep ten
einde of deze vijf telefoons begonnen
te rinkelen. Daarop had men niet ge
rekend.
PTT-monteurs,^lie Zaterdag de te
lefoons hadden lanyesloten huddeii
deze in nog lege kamers provisorisch
op de grond geplaatst. Programma
leider G. Hoek van de NCRV was ech
ter toevallig in de buurt en na diens
noodkreet snelden enkele andere om-
roepfiguren toe om mee te helpen met
het aannemen van de telefoontjes. Op
de grond zittend bij de telefoons wer
den de mededelingen en giften van
luisterend Nederland genoteerd en de
toezeggingen stroomden binnen: kleine
giften en ook grote, van f 1000 en
meer
Hare Majesteit koningin Juliana heeft gistermid- enthousiasme werken we door, zonder er op
dag voor de Nederlandse radiozenders de volgende j-e Jetten of wij moe worden of schenken weg
tede uitgesproken. zonder te letten op wat wij ons ontzeggen. Als
LANDGENOTEN, die door de ramp getroffen straks de zwaarste stoot is opgevangen, en
zijt en gij redders en helpers in de ruimste ook het normale leven weer een groot deel van
zin, wij staan allen vol ontzag tegenover het onze aandacht zal vergen, dan wens ik ons
grote leed, dat ons gehele volk trof toen een allen toe, dat we met taaie volharding toch het
deel daarvan een week geleden werd over- herstel en de wederopbouw in dezelfde geest
vallen door storm en vloed; tegenover de moed, mogen volbrengen, met onze saamhorigheid in
door zovelen betoond in de nood, en tegenover het oog en voor ieder zichtbaar. Hoe dieper
de verschrikkingen door
staan door hen, die van ons
heengingen, en door hen,
die bij ons bleven met het
zware lot, dat zij thans
dragen.
Nederland is niet alleen
het kind van de rekening
geworden op het punt van
de doorbraak van zijn dij
ken, maar het heeft ook als
een kind het hoogste gebod
gevolgd van de naastenlief
de ons door Christus ge
geven, die alle leed door
leden heeft en kent. Zelfs
onze superieur ontwikkelde
techniek was machteloos de
ramp op het kritieke mo
ment af te wenden. Zij moest
het opgeven tegenover wat
ons lot moest zijn, en dus
toch nooit met mensenmacht
te keren is.
A/TAAR, op het kritieke moment, waar mate-
'*-*■ riële hulp n-iet kon worden aangewend,
werd de geestkracht van de mens opgeroepen.
De doorbraak van de dijken riep, daartegen in,
een springvloed op van medeleven met elkan
der. De eendracht uit de oorlogstijd was plot
seling weer paraat. Dit hief ons volk in eens
op boven alle afscheidingen en ieder compro
mis der samenleving uit. Wij voelen er allen
de weldadigheid van, weer samen te werken
in het streven voor één grote zaak, en in ons
de nood, die zijn offers nam,
des te dieper is tevens in de
harten het beginpunt gelegd
voor een verbroedering der
mensheid, wat tot vèr over
de grenzen van het vader
land zijn weerklank vond.
T^vIT was zo bij hen, die
U zelf getroffen en zelfs
zeer zwaar getroffen wer
den door deze zelfde ramp.
dit was zo, nabij en ver. Uit
de gehele vrije wereld onder
vonden wij dit, in grote
dankbaarheid. Zo kort na de
ergste aller oorlogen treft
ons deze ramp, die ons echter
niet door menselijke ver
dorvenheid werd aangedaan.
Het raadsel van het waarom
is alleen bekend aan Hem,
die weet wanneer Hij elk
van Zijn kinderen tot Zich
roept, en die weet welke
beproeving, welke krachtmeting, wij kunnen
verdragen, elk afzonderlijk en allen te
zanien.
God doet thans een beroep op onze geeste
lijke veerkracht, en op ons vertrouwen in
Hem.
Dit lijden voert maar naar één uitkomst,
zowel voor de doden als voor de levenden, en
dat is: naar de barmhartigheid van God en
waar deze werkt in de mens.
Overal waar leed is, is zegen nabij.
Illll!lllll!llll!lllllllll!llllllll
(Van een onzer redacteuren)
O TAANDE in de overheidsbank van het majesteitelijke bedehuis, dat
zo nauw verwant is aan de levensloop van ons volk de histo
rische Nieuwe Kerk op de Dam in de hoofdstad zong prinses
Wilhelmina te zamen met honderden kerkgangers de ont
roerende bemoediging uit Gezang 301, vers 14: „Oorlof, mijn arme
schapen, die zijt in grote nood. Uw herder zal niet slapen, al zijt ge
nu verstrooid".
Deze zang in het overvolle kerk
gebouw vormde het einde van
een sobere, stijlvolle oecumeni
sche dienst, welke tallozen in Ne
derland dank zij de radio
deelgenoot maakte van deze ure
van rouw, gebed en vertroosting.
Tientallen moesten met een staan
plaats genoegen nemen. Honderden
rezen op, toen de Prinses, even voor
halfelf, op die witte en zonnige Zon
dagmorgen. van de Damzijde, de kerk
betrad Zij was aan de ingang ont
vangen door de voormalige minister
van Justitie, mr. H. Mulderije en mr.
dr. W Dijkmeester, voorzitter van de
kerkelijke commissie der Hervormde
Kerk te Amsterdam. In de overheids-
/.ip vprrjer pas 3 de «n| t
PLECHTIGHEID TE
STAVENTSSE
Zaterdag om kwart voor negen heeft
de hele bezetting van Stavenisse plech
tig uitgeleide gedaan aan vijf geïdenti
ficeerde slachtoffers.
Deze ontroerende symbolische plech
tigheid werd geleid door burgemeester
L. A. Verburg. De heer Zoeterworp
hield een korte toespraak. Aanwezig
waren de dokter van Stavenisse, hei
Nederlandse Rode Kruis, een detache
ment van zee- en landmacht en van de
Rijkspolitie en een aantal burgers, die
aan het reddingswerk hebben deelge
nomen.
Wij publiceren op pag. 2
de vierde lijst van de ver
liezen uitgegeven door het
Nederlandse Rode Kruis.
Op de Nationale Rouwdag
werd in de Nieuwe Kerk te
Amsterdam, waar ingeza
melde goederen voor de
hulpverlening hoog opge
stapeld lagen, een bijzondere
oecum.enische dienst gehou
den, welke door prinses Wil
helmina werd bijgewoond
Prinses Wilhelmina bij het
verlaten van de kerk.
Tramkoppeling losgetrild
(Van een onzer verslaggevers).
In de Marnixstraat, bij de Nieuwe
Willemstraat, is Zaterdagmiddag om
streeks halfeen de koppeling tussen
twee wagens van lijn 3 losgetrild. Toen
de bestuurder van de tramtrein bij de
halte stopte, vloog de bijwagen met een
harde kla.p tegen de achterzijde van de
motorwagen. Vijf passagiers liepen ver
wondingen op. Na behandeling door de
G.G.D. konden vier van hen naar huis
keren. Een 35-jarige vrouw is met ver
wondingen aan het hoofd in een rust
huis aan de Bredeweg ter verpleging
op-genomen.
