PROVINCIALE DRENTSCHE ASSER COURANT Gevaar van aanstaande springvloed afhankelijk van de windkracht De organisatie in het rampsngebied is thans goed op gang „Beurzen open, dijken dicht" Rampenfonds: f 24 millioen Bij storm zal de schade zeker toenemen KONINGIN HU!AM A CDPAK Blanke en zwarte militairen werken hard aan het dichten van de dijken Maandag 9 Februari 1953 Uitgaat en druk: N.V. De Provinciale Drentsche en Asser Courant, Toren laan 20, Assen. Abonnementsprijs: f 0.44 per week; 1 1.90 ter maand, 15.70 per kwartaal. Week- en maandabonnementen wor den met de bezorgers per week/per maand afgerekend. Kwartaalabonne menten zijn bij vooruitbetaling. Advertentie- 25 cent per mm. Minimumprijs f 1.50 (tot 15 woorden, elk woord meer fO.10). Telefoon 3044 (3 lijnen). K 5920 Girono. 71786. r,-T.tcipr; Nederl. Middenstandsbank Assen. HET MEEST GELEZEN DAGBLAD IN DRENTHE Directeur-hoofdredaeteur: H. Clewits, As-en 128e jaargang No. 33* DE BILT MELDT Tijdelijk sneeuw. Geldig tot Maandagavond. Zwaar bewolkt met tijdelijk sneeuw. Matige tot krachtige zuidoostelijke wind, la ter op de dag i het Zuidwesten mo gelijk ruimend naar Noordwest en en kele regen- en hagelbuien. Matige tot lichte vorst. In het Zuidwesten echter lichte vorst tot temperaturen om het vriespunt. 10 Febr. Zon op 8.05 uur. onder 17.40 uur Maan op 5 59 uur. onder 2 48 uur IN EENHEID LIGT 'S MENSEN KRACHT In verband met de algemene ge denkdag op gisteren bepaalden de burgemeester van Amsterdam en 's- Gravenhage, dat daar van alle ge meentegebouwen de vlag halfstok zou hangen. Zij wekten de burgerij op zulks eveneens te doen. Daarna heeft de regering, tegen haar aanvan kelijke bedoeling in, besloten de Commissarissen der Koningin in alle provincies en de gemeentebesturen, die nog niet hadden besloten op gis teren de vlaggen halfstok te hangen, op te wekken zulks wel te doen. Am sterdam en 's-Gravenhage stelden een voorbeeld. De regering wekte tot navolging op. En zo waaide dan op deze Kouwzondag van 1953 als uiter lijk teken van droefheid over de na tionale ramp die ons trof, boven de witte wade die als een zacht kleed onze vaderlandse bodem dekte, het symbool onzer eenheid, de vlag, half stok. Het is van geen betekenis ge weest naar het uiterlijk de zin van de dag des gedenkens te demonstre ren door het halfstok hijsen onzer driekleur, als hij niet beleefd is als een dag van ootmoed en bezinning op wat zich daar een week geleden ais niet te beschrijven drama voltrok. In een witte verstilde wereld was de dag van gisteren zelf er een van grote stilte. Een dag van innige ver dieping in het leed van zovelen. Wie dat verstond hees de vlag halfstok. Niet omdat het hem werd voorge schreven dat te doen, maar omdat hij, niet vochtige ogen en een brok in de keel, niet anders kón. Leed inspireer de ons volk in de verlopen dagen tot offervaardigheid en zinrijke arbeid. Het deed het gisteren zwijgen tegen over de huiveringwekkende maje steit van leven en dood. Het deed het bidden om erbarming en om kracht, voor de zo zwaar getroffenen, èn voor zich zelf. Het deed het uit zich zelf één zijn met anderen, aan wie zo. duidelijk 's mensen kleinheid tegen over de krachten der natuur werd gedemonstreerd. Ons volk in z'n ge heel verstond het, zoals het de Jor daanse caféhouders verstonden, die - twee en vijftig in getal, ofschoon hun van hogerhand niets omtrent het sluiten hunner inrichtingen werd voorgeschreven eigener beweging spontaan besloten op deze zo in-droe- ve Herdenkingszondag, hun café's voor het publiek niet open te hebben. „O God, die droeg ons voorgeslacht in tegenspoed en kruis, wees ons een gids in storm en nacht en eeuwig ons v 'O'. *1 dé Vorige Week* ZaferHag-~óp" Zon dagnacht in het hart van ons volk losgemaakt. Het is de taal die van uit lang vervlogen eeuwen spraken, en spreken, degenen wier rampspoed thans weer groot is. De vergankelijk heid van al het aardse zal wellicht nimmer sterker tot de mensen over de gehele wereld gesproken hebben dan door het leed dat zó massaal over hen en hun medemensen werd .uitge stort, als dat bij de laatste stormramp het geval is geweest. De lage landen aan de zee, welker bodem aan voort durende verandering was, en is, blootgesteld, waar land en zee elkan der in de loop der eeuwen afwisse len, en afwisselden, en van welker bewoners niemand weet of waar vandaag de ploegschaar sneed, niet morgen de zee zal stromen, zijn de eeuwen door water-rampgebied ge weest en wanneer de Zeeuwse piëtist Eeuwout Teerlinck de Nederlanden vergelijkt bij het Philadelphia uit de Openbaring, dat bewaard zal worden uit de ure der verzoeking, die over de gehele wereld komen zal, zal hij stellig het eerst en het meest aan zijn geboorteland, aan Zeeland hebben gedacht. De nationale ramp, op welker om vang, betekenis en gevolgen ons volk zich gisteren heeft bezonnen, heeft hem geconfronteerd met de kwets baarheid van z'n Zijn. De mens waant zich veel. Nochtans is hij weinig. Is het vreemd dat Jesaja, als hij over het bewaren van de menselijke geest spreekt, grijpt naar het beeld van de waterstromen die de mens bedreigen en dat hij van de bewaarder Israëls zegt dat „die man ons zijn zal tot een bescherming tegen de vloed"? Als een beschermende arm had de mens de dijk gelegd rond de thans onder gelopen gebieden. De storm rukte hem van z'n plaats en doorbrak hem, aldus mogelijk makend dat wat heer lijk was om te zien in enkele uren werd tot een oord van verschrikking. In z'n nood echter voelde ons volk de beschermende arm Gods, voelde het zich één, en door hun daad, één met anderen. Uit deze onderscheiden on gescheidenheid, want door God tot eenheid gebonden, bloeide op, wat de mens de eeuwen door het innigst heeft verlangd: saamhorigheid, hulp vaardigheid en bevrijding uit eigen enghartigheid. Een zwarte nacht viel over hen, die daar wonen aan onze kusten, aan on ze dijken, in onze lage landen aan de zee. Daar schiep ons volk, naar het Zeeuwse volkslied zegt, zichzelf uit schor en slik zijn land. Land, dat nu door water overspoeld is, dat de mens niet kon keren. Maandagoch tend vroeg zond de radio een repor tage uit Rilland-Bath uit. 's Nachts was zij opgenomen, vertelt „Vrij Ne derland," toen ergens een roeibootje wat mensen had gered uit een onder gelopen boerderij. Een van hen werd voor de microfoon gehaald: een Zeeuwse boer. Men vroeg hem naar zijn ervaringen, zijn belevenissen. Er was als antwoord op die vraag slechts de wanhopige kreet: „Mensen, bidt voor ons." Het was de hartekreet van een mens in nood. Het gevaar is thans geweken. Het water is gezakt. Uit de ellende, die duizenden en duizenden aangreep, bleven naast het beeld de»* De bemanningen der sleepboten, die in de haven van New-York dienst doen. staken sinds Zaterdag j.l. Hier bij" hebben zich Donderdag de haven arbeiders uit solidariteit aangesloten. Alle gemaaktheid is ijdelhel is de poging van de armoede om rijk te schijnen Een veertigtal binnen- en buitenlandse journalisten heeft Zaterdag met de direc- I tie van de rijkswaterstaat een vlucht gemaakt boven de noodgebicden, waaraa:: werd deelgenomen door de direceur-generaal, Ir. A. G. Maris, en de hoofd ingenieurs directeur G. B. R. de Graaf en C. in 't Veld. Dr. A. Plesman, direc teur-generaal van de KLM maakte eveneens deze vlucht mee. De vlucht heeft geen nieuwe gezichts punten opgeleverd. Ir. A. G. Maris kon alleen zeggen, dat de toestand duidelijker was geworden. Wel gaf de vlucht aanleiding tot het stellen van een aantal vragen. In de eerste plaats vroeg men zich af wat er wel zou gebeurd zijn, als de Af sluitdijk van de Zuiderzee er niet ge weest was. De standen waren thans hoger dan die, welke door de commis- sie-Lorentz werden berekend. Dat' be tekent, dat deze storm tot een hoger water heeft geleid, dan ooit werd waar genomen. De standen van de hiervoor genoemde commissie waren berekend op de storm van 1894. Had de storm zich kunnen ontwikkelen, dan zou men een herhaling op grotere schaal hebben gehad van 1916. De randprovincies van het IJselmeer zijn thans voor de ramp gespaard gebleven. Deze storm 50 jaar geleden Een ander lichtpunt. Wat zou er 50 jaar geleden gebeurd zijn, als men toen deze storm zou hebben gekend? Toen beschikte men niet over radio, over mobilophoons, over de vliegtui gen en helicopters en nog zovee'le meer, die het thans mogelijk maakten de bevolking te redden. Tenslotte noemde Ir. Maris als der- KONINKLIJKE FAMILIE TER KERKE H. M. de Koningin,, prins Bernhard en de prinsessen Beatrix en Irene hebben Zondagmorgen de kerkdienst Baaien bijgewoond. In deze dienst ging voor Ds. J. A. J. Vermaat, die tot tekstwoord had gekozen Lucas 13, vers 4 en 5: „Of meent gij, dat die achttien, op wie de toren bij Siloam viel en die er door gedood werden, schuldiger waren dan alle andere mensen, die in Jeruzalem wonen? Neen, zeg ik u, maar als gij u niet bekeert, zult gij allen evenzo om komen". H. K. H. Prinses Wilhelmina woon de de dienst in de Oecumenische kerk ae Amsterdam bij, waar Ds. Groen en- berg voorging. PRINSESSEN BEATRIX EN IRENE BIJ DE EVACUE's. De prinsessen Beatrix en Irene brachten tijdens de middaguren in Doorn onverwacht een bezoek aan de evaucué's, die juist uit Zïerikzee wa ren aangekomen. De prinsessen be zochten hte ontvangstcentrum in de openbare school en namen de maga zijnen in ogenschouw, waar de vluch telingen van kleding worden voor zien. De kinderen der pas aangeko- menen werden verrast met speel goed. De provinciale evacuatiecom missaris Van Wensem begeleidde ds prinsessen, die deze middag ook nog een bezoek brachten aan De Bilt, Soesterberg en Renswoude. Daar de weersomstandigheden gun stig waren, hebben de prinsessen Beatrix, Irene en Margriet een vlucht gemaakt boven de geteisterde gebie den. De koningin en de prins zijn van oordeel, dat het noodzakelijk is dat hun dochters zich een volledig beeld vormen van de ontstellende ramp, die ons volk heeft getroffen. verschrikking, dat nimmer zal verge ten worden, verhalen over. Elk der getroffenen draagt er een voor zich zelf mede. De meesten zijn zó smar telijk en wat zij omvatten is zó per soonlijk, dat het indecent zou zijn ze aan nieuwsgierigen te vertellen. Maar er zijn verhalen, die ons kun nen sterken, omdat wij ons een weg wijzen. Zo is er een relaas van honderd mannen wij citeren hier het Al gemeen Handelsblad dat het wereld kundig maakt die hun dorp red den. Zij stonden aan de dijk en trachtten de vloedluiken te verster ken. Zij brachten zandzakken aan, maar de zee bleef hun schriele barri caden beuken en zij begrepen, dat zij de dijk niet konden houden. Het laatste materiaal dat zij konden vin den waren zij zelf. Dus sloegen zij hun armen in elkander en vormden een rij. Zij versterkten de barricade met het gewicht van hun lichamen en de kracht van hun spieren, die zich telkens schrap zetten als de zeeën kwamen aanrollen. Zó vochten zij urenlang om hun dorp. Dit voor beeld der honderd onverschrokkenen in grootsten nood doende wat des mensen is, in hun eendracht sterk, zij ons volk een teken in voor- en tegen spoed. In eenheid ligt z'n kracht. -{-1 de lichtpunt in. deze verschrikkelijke dagen de grote eensgezindheid van ge- i heel ons volk, om tot het herstel er de leniging van de nood bij te drager. Daaraan voegde hij toe de hulp uit 't J buitenland, welke de stoutste venvac!.- i tingen overtreft. De verwachting voor 16 Februari De verwachting voor 16 Februari Met betrekking tot de springvloed van 16 Februari, die hoger zal zyi dar de springvloed In de nacht van de ramp, zei Ir. Maris, dat het gevaar af hankelijk is van de windkracht. Kom', er dan ook een gevaarlijke wind of niet? Bij een stormachtige wind op die dag zal de schade zeker toenemen. Vooral ais men bedenkt, dat de dijken zwak zijn. Wy zyn nog in het win terseizoen -en dan kan men altijd win terstormen verwachten. Worden er speciale maatregelen ge troffen Zospoedig mogelijk gaat men de buiten- en binnenkeringen be schermen. Zo heeft men de dijken van het Voornsche kanaal reeds ver sterkt. welke thans een waterkering vormen voor het niet overstroomde deel van Voorne, ten Westen van het kanaal. Over de dijken zei Ir. Maris nog, dat zij niet een volkomen homogeen kunstwerk vormen. Er zijn stei-kere en zwakkere gedeelten. Zij hebben niet overal dezelfde hoogte, men heeft te maken met mollengaten en dergelijke. Evenals bij een ketting is er in een dijk ook wel ergens een zwakkere schakel. Wel zijn er bepaalde punten in de dijken, die om extra voorzienin gen vragen. Dr. Plesman, sprekende over het brede vlak van de storm, de spring? vloed en een samengaan van factoren, meende. dat men op streng mechani sche wijze de kracht van het water kan berekenen. Men zou nu een soort na calculatie kunnen maken, die een voor- eo1culatie voor andere plannen kan zijn. Luisterend Nederland heeft wel zeer spontaan gereageerd op de toespraak waarmee prof. Dr. B. Kors Zaterdag avond als voorzitter van de Neder landse Radio Unie via de beide zen ders de actie van de omroepverenigin gen voor de rampgebieden onder hét motto: „Beurzen open, dijken dicht", heeft ingeluid. Het ligt in.de bedoeling deze radio- actie volgens het systeem van „Haak in" vanavond a.s. te openen met eer, programma, waarin de Koninkl?.- c militaire Kapel concerteert en vocyfV med edel in ge-h "•JL actie zullen WÓrdc-n 6edsllbf* A Kors noemde in zyn toespraak de vijf telefoonno.'s (Hilversum 2545 2546, 4675, 9075 en 9275), waaronder het te stichten bureau voor deze actie te Hilversum bereikbaar zal zijn en nau welijks was de eerste oproep ten ein de of deze vijf telefoons begonnen te rinkelen. Daarop had men niet gere kend. Het bureau was voor dergelijke arbeid nog niet klaar en zou Maan dag worden ingericht. P.T.T.-mon- teurs, die Zaterdag de telefoons had den aangesloten hadden deze in na; lege kamers provisorisch op de grond geplaatst. Programmaleider Gerard Hoek van de NCRV was echter toe vallig in de buurt en na diens nood kreet snelde van alle kanten hulp toe. Enkele wonderlijke uren volgden. De telefoons kwamen bij wijze van spreken witgloeiend te staan en er kwamen spontane reacties uit het ge hele land. Op de grond zittend bij de telefoons werden de mededelingen en giften van luisterend Nederland geno teerd en de toezeggingen stroomden binnen kleine giften en ook grote, van f 1000 en meer. Het bureau van „Beurzen open, duijken dicht" zal on der leiding komen te staan van de heer Kees Cabout. Voor de microfoon zullen tijdens de speciale actie uitzendingen, die geza- menlyk via beide zenders worden ver zorgd, als omroepers optreden Johan Bodegraven van de NCRV, Jan Bootz van de AVRO, Wim Quint van de KRO, Koen Serren van de VARA en een nog aan te wyzen medewerkers van de VPRO. Initiatieven en acties zullen via de rryyvofoon worden gekanaliseerd naar thj noge uitzondering heert oe re- gering ontheffing verleend van de strenge bepalingen betreffende het maken van reclame door de aether. Voor deze actie is namelijk toegestaan dat de namen van de firma's en be- dryven, die schenkingen voor dit doel doen voor de microfoon mogen worden, bekend gemaakt. Zaterdagavond was het eindbedrag der tot dan toe door het Nationaal Rampenfonds getelde bedragen geste gen tot f 25.080.000. IWiiiMuin Ui wi i\. i!\ IJ are Majesteit Koningin Juliana- heeft Zondagmiddag in het kader van de nationale herdenkingsdag voor beide radiozenders een rede uit gesproken. De koningin sprak als volgt: andgenoten, die door de ramp ge- *-• troffen zijt en gij redders en hel pers in de ruimste zin, wij staan allen vol ontzag tegenover het grote leed, dat ons gehele volk trof toen een deel daarvan een week geleden werd overvallen door storm en vloed; te genover ds moed, door zovelen be toond in de nood. en tegenover de verschrikkingen, doorstaan door hen, die van ons heengingen, en door hen, die bij ons bleven met het zware lot, dat zij thans dragen. Nederland is niet alleen het kind van de rekening geworden op het punt van de doorbraak van zijn dij ken, maar het heeft ook als een kind het hoogste gebod gevolgd van de (Van een spciale verslaggever) e Dat de organisatie in het rampengebied goed op gang is gekomen, is het feit, dat men thans allerwegen bewijsjes nodig heeft om het noodgebied te kunnen betreden. Dat hebben wij Zaterdagmiddag wel heel duidelijk gemerkt in de omgeving van Rilland Bath en Krabbendijke, waar wij in korte tijd drie officiële stukken nodig hadden om ons over een afstand van nog geen twee kilometer te kunnen verplaatsen. Dit waren dan bewijsjes van de ge noemde gemeenten en een van de grensgemeente Ierseke. Men kan overigens niet anders zeg gen, dan dat ook hier enorm hard gewerkt wordt aan het dichten van de gaten. Negersoldaten van het Amerikaanse leger werkten broeder lijk naast de Nederlandse militairen. Vrachtauto's op hoge wielen schoten over het ondergelopen weggedeelte bij Kruiningen. Dat zijn. behalve uiteraard de ducks, de enige rijdende voertuigen, die bij laag tij over de Kreekrakdam kunnen. Plichtsgetrouwe ambtenaren In Rilland-Bath, dat evenals Krui ningen geheel ontruimd is, neemt na he*, verdrinken van de burgemeester, gemeentesecretaris Kouman de zaken waar. Hij stond Zaterdagavond met een zware griep in het huisje, dat tot gemeer tehuis was getransformeerd en waar thans alles geregistreerd wordt: wie er weg zijn, waar de men sen woonden, en zo mogelijk waar heen zij vertrokken zijn. Maar secre taris Kouman heeft geen tijd om ziek te zijn. Hij is een van de zeer vele ambtenaren die in de zeer moeilijke uren meer dan hun plicht hebben gedaan en thans nog niet van hun post wijken, Overal waar wij geweest zijn, heb ben wij de burgemeesters en hun ambtenaren op hun post getroffen en vrijwel overal waren zij het, die in de eerste dagen de leiding hebben gegeven, totdat de militaire com mandanten de organisatie van het reddingswerk hebben overgenomen. De werkers van het eerste uur, de vrijwilligers burgers, studenten en militairen, zijn thans vrijwel afge lost. Slechts hier en daar zit nog zo'n taai clubje, dat niet van wijken weet en zich geinstalleerd heeft in een droogstaande schuur of woning, an deren hebben zich weer gemeld bij de evacuatiecentra en treffen daar soms de mensen, die zij in de eerste vrese lijke dagen vaak met gevaar van eigen leven hebben gered. Evacué s op de K M A. Zo'n evacuatiecentrum is b.v. de Koninklijke Militaire Academie in Breda. De oude burcht heeft thans een bevolking binnen haar muren, zoals zij waarschijnlijk nog nooit bin nen haar muren heeft gehad. De majoor-vlieger-waarnemer H. Zeyle- maker heeft hier de leiding over de vluchtelingen die zich na een paar dagen wonderwel thuis voelen en vaak niet meer weg willen. Zo goed schijnt de keuken hier te zijn, dat zich al een respectabel aantal maag stoornissen heeft voorgedaan, door te veel eten. In het gebouw is een spe ciale diëet-keuken ingericht. Ladin gen speelgoed voor de 500 kinderen zijn binnengekomen, evenals vracht auto's met voedsel uit Aarhuus en Esbjerg in Denemarken. Er worden geregeld kerkdiensten gehouden, 's Morgens om half acht is er militaire- ment appèl voor de gezinshoofden. In de dorpen in de overstroomde gebieden is. zo hebben wij kunnen constateren, het werk weer ter hand genomen. De dijken moeten dicht, dat is uiteraard het eerste werk, maar daarnaast zijn er alweer enkelen, die verder kijken, naar de invloed van het water en naar de dijken, die eer lang hel land weer zullen bescher- naastenliefde ons door Christus gegeven, die alle leed doorleden heeft en kent. Zelfs onze superieur ontwik kelde techniek was machteloos de ramp op het kritieke moment af te wenden. Zij moest het opgeven te genover wat ons lot moest zijn, en dus toch nooit met mensenmacht te keren is. Maar, op het kritieke moment, waar materiële hulp niet kon worden aan gewend, werd de geestkracht van de mens opgeroepen. De doorbraak van de dijken riep, daartegen in, een springvloed op van medeleven met elkander. De eendracht uit de oor logstijd was plotseling weer paraat. Dit hief ons volk ineens op boven al le afscheidingen en ieder compromis der samenleving uit. Wij voelen er allen de weldadigheid van, weer sa men te wérken in het streven voor één grote zaak, en in ons enthousias me werken we door zonder er op te letten of wij moe worden of schen ken weg zonder te letten op wat wij ons ontzeggen. Als straks de zwaar ste stoot is opgevangen, en ook het normale leven weer een groot deel van onze aandacht zal vergen, dan wens ik allen toe, dat we met taaie volharding toch het herstel en de we deropbouw in dezelfde geest mogen volbrengen, met onze saamhorigheid in het oog en voor ieder zichtbaar. Hoe dieper de nood, die zijn offers nam, des te dieper is tevens in de harten het beginpunt gelegd voor een verbroedering der mensheid.wat tot vér over de grenzen van het vader land zijn weerklank vond. Dit was zo bij hen die zelf getrof fen en zelfs zeer zwaar getroffen werden door deze zelfde ramp, dit was zo, nabij en ver. Uit de gehele wereld ondervonden wij dit, in grote dankbaarheid Zo kort na de ergste aller oorlogen treft ons deze ramp, die ons echter niet door menselijke verdorvenheid werd aangedaan. Het raadsel van het waarom is alleen be kend aan Hem, dis weet wanneer Hij elk van Zijn kinderen tot zich roept, en die weet we'ke beproeving, welke krachtmeting wij kunnen verdragen, elk afzonderlijk en allen tezamen. God doet thans een beroep op onze geestelijke veerkracht, en op ons ver trouwen in Hem. Dit lijden voert maar naar één uit komst. zowel voor de doden als voor de levenden, en dat is: naar de barm hartigheid van God en waar deze werkt in de mens. Overal waar lee<i is, is zegen nabij. Terugkeer naar nóód- gebieden. Aer p- rsonen. die naar de noodge- oieden moeten terugkeren ingevolge ee nopr.-pj- of lastgeving van over heidswege. kunnen plaatsbewijzen voor dc spoorwegen op crpdiet worden verstrekt togen inlevering van een door ot' namens de mug nieester ter plaatse afggeven bewijs, waarop de naam van de te vervoeren personen en de gegevens omtrent station van vertrek c-.u bestemming zijn vermeld.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1