ENGELOSGH DAGBLAD
AFSLUITDIJK SPAARDE GROOT
GEBIED VOOR RAMP
STRIJDEND ff NEDERLAND
Dijken braken van binnen uit kapot
Prins huldigt naamloze vrijwilligers
24 millioen
Leger van 600.000 man bereidt
zich voor op offensief
ADVERTENTIETARIEF: Bij vooruit
betaling: Per mm. 14 ct. (min. 20
mm.) Ingez. Med. 3 x adv. prijs. ..Brie
ven onder no." of ..Adres Bureau"
20 ct. extra. Kantooruren: 8—12.30
en 2—6 uur. Zaterdags van 812.30 uur.
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
ABONNEMENTSPRIJS: Bij vooruit
betaling: Per week 47 ct. Per kwartaal
ƒ6.10. Losse nummers 13 ct. Bureau:
Nieuwstraat 36. Hengelo (O.).
Telefoon Directie en Redactie 2303.
Telefoon Administratie 2304
Postgiro 481431.
12e JAARGANG No. 33-6 PAG.
(Speciale berichtgeving.)
De storm, die in de nacht van 1 Februari losbrak heeft waterstanden ver
oorzaakt, die op sommige punten een halve meter hoger waren dan ooit
in ons land zijn voorgekomen. Bij alle ellende, welke daaruit voortvloeide,
is het, aldus de directeur generaal van de Rijkswaterstaat, ir Maris, toch als
een lichtpunt te beschouwen, dat de afsluitdijk zich zo goed heeft gehouden
(ja,.zelfs slechts geringe schade heeft opgelopen).
Als deze superstorm die heviger was dan die van 1894, waarop de bere
keningen van de commissie-Lorentz voor de bouw van de afsluitdijk zijn
gebaseerd zich in het gebied van de voormalige Zuiderzee had kunnen
ontwikkelen, zou een herhaling op grote schaal van de ramp van 1916 het
onvermijdelijke gevolg zijn geweest
Zonder restrictie moet worden vastgesteld, dat de afsluitdijk de randpro-
vincies van de Zuiderzee voor een vreselijk drama heeft gespaard.
dien heeft de commissie bij haar be
rekeningen wel erg hoog gegrepen
door uit te gaan van een super-storm,
nog heviger dan die van thans.
Het water zakt
Maken wij overigens een vergelijking
tussen de gevolgen van de stormen
van bijvoorbeeld vijftig jaar geleden
en van nu, dan blijkt wel, dat de
hulpmiddelen van de moderne tech
niek bij de bestrijding van storm en
watersnood buitengewoon goede
diensten verlenen. Zonder radio,
vliegtuigen, helicopteres, amphibie-
vaartuigen, mobilofoon, enz., zou het
bepaald onmogelijk zijn geweest om
al binnen enkele dagen een zij het
dan nog oppervlakkig overzicht
van een ramp van een dergelijke om
vang te verkrijgen en het werk tot
redding van een 50.000 mensen in
ruim een week tijds voltooien.
De dijken
Hoeveel gaten er in de dijken zijn
geslagen kon tot duverre nog niet
worden nagegaan. Maar wel is het
zeker, dat er bij het vaststellen van
de schade in geen enkel opzicht iets
gebleken is van een kwalitatief ver
schil met betrekking tot het onder
houd van de dijken door de Rijks
waterstaat of de waterschappen.
Uiteraard hebben de nieuwe dijken:
de afsluitdijk en de Hondbosser Zee
wering bijvoorbeeld, zich aanmerke
lijk beter gehouden dan de oude.
Ir. Maris is echter van oordeel, dat
men hierop geen enkel verwijt mag
baseren. De dijken in iZeeland zijn als
het ware historisch gegroeid, en in de
loop van de jaren verhoogd en ver
sterkt. Het zou economisch niet te
verwezenlijken zijn geweost om aan
al die dijken op korte termijn het
stellig betere en veiliger profiel van
de afsluitdijk te geven.
Een indertijd ingestelde staats
commissie (de zogenaamde storm
vloed-commissie) concludeerde in
1940 in haar rapport, dat nieuwe
voorzieningen aan de dijken bepaal
delijk dringend nodig waren en
Rijkswaterstaat heeft daar toen re
kening mee gehouden. Zij was er o.m.
mee bezig om dijkgedeelten aan het
Hollands Diep (richting Willemstad)
en langs de Kil aan het advies van
de commissie aan te passen. Maar in
de eerste plaats is een dergelijk werk
een kwestie van vele jaren, en boven-
Brutale bankoverval in
hartje van Londen
(Van onze correspondent)
LONDEN, 8 Febr. Zaterdagnacht
hebben zes gemaskerde mannen in
het hart van Londen, n.l. in de Cana
dese Bank op Trafalgar Square, welke
vlak bij Scotland Yard is gelegen,
met springstoffen zich een weg pogen
te banen lot de kluizen en brandkas
ten. Het gebouw is van vele alarm
installaties voorzien.
De mannen belden Zaterdagavond
aan. wierpen de bewaker tegen de
grond, bonden hem en werkten de
gehele nacht ongehinderd door. Zij
slaagden er slechts in twee kleine
safes te openen en kregen minder
dan 1000 Pond in handen. De stalen
tralies van de grote kluis hielden
echter stand. Hedenmorgen, na 12
uur vewerkt te hebben, mengden de
mannen zich ongezien tussen het
wandelende publiek. De politie heeft
hen nog niet te pakken weten te krij
gen.
Militairen worden vervangen
De troepen, die op 1 Februari wer
den ingezet voor militaire bijstand in
de watersnoodgebieden, zullen gelei
delijk door andere worden vervan
gen.
Zij keren naar hun onderdelen te
rug. maar blijven daar nog geconsig
neerd. Verlof of bewegingsvrijheid
kan nog niet worden verleend. Het
betrokken personeel wordt verzocht
zo spoedig mogelijk bericht te zenden
naar huis, voor zoveel dit niet reeds
is gedaan.
Weerbericht
Weerbericht van het K.N.M.I.,
tot Dinsdagavond.
gedig
Enkele buien
Veranderlijke bewolking met enkele
buien. Aanvankelijk tot krachtige en
aan de kust mogelijk harde wind tus
sen West en Zuid. Later tijdelijk
veranderlijke wind. Temperatuur om
het vriespunt tot lichte dooi.
Dinsdag 10 Februari:
Zon op 8.05 onder 17.44-
Maan op 5.59 onder 12.48
De springvloed op 16
Februari a.s.
Opvallend is dat de meeste dijk
breuken op de Zeeuwse eilanden aan
de lij-zijde van de eilanden zijn ont
staan. en dat de dijken van binnen
uit zijn bezweken.
Niet de directe druk van de aan
stormende vloed heeft dus de schade
toegebracht, doch de kracht van het
terugvloeiende water, dat: a. van het
zuidelijker gelegen eiland terugkwam,
en b. eerst over de dijk was geslagen
en daarna terugkerend de wa
terkering aan de binnenkant kapot
brak
Met man en macht wordt er nu
overal gezwoegd om vóór 16 Februari
de noodvoorzieningen te voltooien.
Die datum namelijk zal samengaan
met de top van een nieuwe spring
vloed, welke nog wat hoger zal zijn
dan die, waardoor de huidige ramp is
ontstaan.
Reden tot bijzondere verontrusting
is er daarbij niet. Natuurlijk zou ei-
ernstige schade kunnen worden aan
gericht als de springvloed andermaal
met een super-storm gepaard zou
gaan, want er zitten nog vele zwakke
plekken in onze dijken. Maar statis
tisch -is vastgesteld, dat super-stor
men slechts éénmaal in de 300 jaar
uitbarsten en het is nauwelijks aan
te nemen, dat wij er dus nu twee
zouden krijgen in enkele weken tijds.
Alles streven is er momenteel op
gericht om droog te houden wat droog
is. En het is zo -eide de heer Maris
zeer te hopen, dat wij daarbij geen
tegenslag zullen krijgen door vorst.
Want allereerst zou het grondwerk
tijdelijk onmogelijk worden gemaakt,
en verder zouden na het invallen
van de dooi de ronddrijvende ijs-
schotsen grote schade kunnen aan
richten aan alles wat in het water
staat. Tot welke ernstige gevolgen
dat leiden kan. heeft men in 1926 ge
zien in set ..Land van Maas en Waal".
Met slib overdekt
Het zal nog lang duren voordat alle
overstroomde gebieden weer geheel
droog liggen. Hier en daar is het
water al zodanig gezakt, zoals men
zien kan aan de donkere vochtplek-
ken op de huizen, die gemiddeld
nog tot halverwege de deuren in het
water staan. Sommige dorpjes en
landerijen vielen al droog. Maar deze
zijn nu overdekt met een dikke laag
geelgrijs slib dat ongetwijfeld ook in
de woningen zal zijn doorgedrongen
erf straks uiterst moeilijk te verwijde
ren zal zijn
Intussen komt er in het voorjaar
een periode, waarin het peil van de
grote rivieren aanzienlijk zal stijgen
door de grote hoeveelheden sneeuw
water uit het Zwitserse gebergte.
Kan dit de situatie bij ons opnieuw
verergeren?
Ir. Maris meent van niet. De stand
van de bovenrivieren is in dit zee
gebied van zo geringe invloed, dat
men er daar geen gevaar van te
duchten zal hebben.
Met betrekking tot onze verbin
dingswegen naar het Zuiden heeft de
directeur-generaal van de Rijkswa
terstaat tenslotte meegedeeld: a. dat
de situatie bij Moerdijk geen reden
tot verontrusting geeft, en b. dat er
gegronde aanleiding is om aan te
nemen dat de rijksweg van Dordrecht
naar de Moerdijkbrug zeer spoedig
weer berijdbaar zal zijn als men het
water eenmaal heeft kunnen weg
pompen.
De Rationale Rouwdas
Prinsessen vlogen over
rampgebied
Nederland was gisteren, op de na
tionale rouwdag in het wit gekleed.
Het was alsof de natuur met de
blanke sneeuw iets van de triestheid
wilde wegnemen en niet wilde mee
werken aan de rouw onder de men
sen, die hun doden gedachten. Op
vele plaatsen hingen de vlaggen half
stok en duizenden hebben in de ker
ken gedenkdiensten bijgewoond.
H.M. de Koningin, prins Bernhard
en de prinsessen Beatrix en Irene
hebben gistermorgen de kerkdienst
in de Nederlands Hervormde kerk te
Baarn bijgewoond.
Prinses Wilhelmina woonde in de
Nieuwe Kerk aan de Dam te Amster
dam een bijzondere oecumenische
dienst bij,
Daar de weersomstandigheden gis
termiddag gunstig waren, hebben de
prinsessen Beatrix. Irene en Margriet
een vlucht gamaakt boven de geteis
terde gebieden.
De Koningin en de prins zijn van
oordeel, dat het noodzakelijk is, dat
hun dochters zich een vollédig beeld
vormen van de ontstellende ramp, die
ons volk heeft getroffen.
Zaterdagmiddag brachten de prin
sessen Beatrix en Irene aan de eva-
cué's in Doorn, Soesterberg. De Bilt
en Renswoude een bezoek.
De Koningin zal deze week weer
enige bezoeken aan de noodgebieden
brengen. H.M. zal daarbij ook Texel
bezoeken.
Prins Bernhard bracht Zaterdag
voor de derde achtereenvolgende
dag een bezoek aan de getroffen ge
bieden. Na te Soestdijk te zijn opge
stegen, landde de prins in een polder
Prinses Wilhelmina verlaat de Nieuwe
Kerk in Amsterdam, waar zij de speciale
dienst heeft bijgewoond.
bij Zonnemaire. Vandaar stapte hij
over in een helicopter, die hem naar
Dirksland bracht. Daar sprak hij met
de voorbijtrekkende evacué's. Vervol
gens bezocht hij Herkingen, Middel-
harnis. Melissant. Stellendam. Goe
dereede, Zijpe, Bruinisse. Ooltgens-
plaat en Willemstad.
In al deze plaatsen sprak prins
Bernhard met de burgemeesters en
de bevolking. Wat de prins bijzonder
opviel, was da voorbeeldige stemming
van de bevolking en de wilskracht,
waarmede het herstel van de dijken
ter hand is genomen.
De prins getuigde daarvan Zater
dagavond voor de radio. Ik ben. zei
hij. diep onder de indruk van wat er
aan reddingswerk op elk gebied
redden van mensen, behoud van dij
ken, redden van vee is gebeurd. En
dan wil ik er hier gaarne de nadruk
op leggen, hoeveel wij te danken heb
ben aan alle gewone burger-vrijwil
ligers, die te hulp zijn gesneld.
Het optrekken van militaire hulp-
formaties soreekt natuurlijk meer
tot de verbeelding, maar juist daar
om wil ik de heldhaftige strijd ge
denken van de zwoegende dorpelin
gen in het noodgebied zelf. van de
toegesnelde particulieren en studen
ten. van de DUW-arbeiders, van de
vissers uit alle vissersdorpen, van de
schipoers en vrachtrijders en vooral
niet te vergeten de vele stille werkers
achter de schermen, die dag en nacht
op hun oosten hebben uitgehouden,
kortom de strijd van de naamloze
vrijwilliger, die zo krachtig heeft ge-
holoen slachtoffers te redden en
groter leed te voorkomen.
Met diepe ontroering luisteren deze hoog bejaarde evacué's, die zijn ondergebracht
in het noodziekenhuis van het Nederlandse Rode Kruis te Zeist, naar de rede, welke
H.M. Koningin Juliana Zondagmiddag voor de Nederlandse radiozenders uitsprak.
Het zijn te beginnen met tweede persoon van rechts de 85-jarige weduwe
Schous-Ringenberg uit Zierikzee, de 75-jarige weduwe J. Voltman-Overbeke uit Nieu-
werkerk, een Rode Kruis zuster, en de 77-jarige H. Noteboom uit Nieuwe Tonge.
Na onomwonden perscritiek
Koning Boudewijn in allerijl van
vacantia aan Rivièra teruggekeerd
Spoedig opnieuw naar
het overstromingsgebied
Koning Boudewijn van België is
gisteren, drie dagen nadat hij voor
vacantie naar de Franse Riviera was
vertrokken, in Brussel teruggekeerd.
Hij besloot zijn vacantie te onderbre
ken, nadat vooral in de socialistische
pers ernstige critiek geuit was over
het feit dat de koning, zo kort na de
overstromingsramp, welke ook N.W.
België heeft getroffen, het land voor
een vacantiereis verliet.
Een woordvoerder van het Konink-
lijk Paleis in Brussel had reeds
Zaterdag medegedeeld dat de koning
zou terugkeren en opnieuw een be
zoek zou brengen aan de door de over
stromingen geteisterde gebieden. Vrij
wel tezelfdertijd maakte het bureau
van de opperhofmaarschalk bekend
dat koning Boudewijn een bedrag van
300.000 francs ter beschikking had ge
steld van het (Belgische) Nationale
'Rampenfonds. Ex-koning Leopold
voegde hierbij 200.000 francs, terwijl
de grootmoeder van koning Boude
wijn 100.000 francs in het Rampen
fonds stortte.
Men hoopt dat de snelle reactie
van de koning, wiens onverwijlde
terugkeer Vrijdag door de Belgische
regering telegrafisch verzocht was,
een kalmerende uitwerking zal heb
ben op de bevolking, die in de dag
bladen uitgebreide verslagen heeft
gelezen over de bezoeken die konin
gin Juliana en Prins Bernhard als
mede koningin Elisabeth aan de ge
teisterde gebieden in Nederland en
Engeland hebben gebracht.
Verwijt
Ook een ander lid van de Belgische
koninklijke familie is de afgelopen
dagen het mikpunt van perscritiek ge
weest. Het Handelsblad, een katho
lieke krant te Antwerpen, maakte er
namelijk in zijn nummer van Vrijdag
prinses Josephine Charlotte een ver
wijt van dat zij niet een deel van het
bedrag, dat in België is ingezameld
Zaterdagavond was het eindbedrag
der tot dan toe door het Nationaal
Rampenfonds gestelde bedrag geste
gen tot f 24.080,000.
Chinees admiraal in New York:
Generaal Olmstead
Een hoog moreel
De opperbevelhebber van de Chi
nees-nationalistische marine, vice-
admiraal Ma Tsji-Tsjoeang, heeft
gisteren in New York verklaard, dat
de 600.000 nationalistische manschap
pen op Formosa zich onafgebroken
voorbereiden op het offensief tegen
het vasteland van China. Hij zeide,
dat de nationalisten tevens 1.500.000
guerillastrijders in China hebben, die
een nationalistische aanval op het
vasteland zouden steunen.
Generalissimus Tsiang Kai-Tsjek
had hem medegedeeld, dat hij reken
de op de steun van Formosa's bevol
king van acht millioen mensen en
van twaalf millioen Chinezen in
vreemde landen, bij de voorbereiding
van het offensief tegen het vaste
land.
Generaal Olmstead. die belast is met
de Amerikaanse hulp aan Formosa,
heeft Zaterdag de grootste militaire
manoeuvres, die ooit door de Chinese
nationalisten on Formosa gehouden
zijn, bijgewoond. Aan de oefeningen
namen gevechtswagens en vliegtuigen
deel.
De generaal is gisteren uit Taipeh,
de hoofdstad van Formosa, naar Ma
nilla vertrokken. Voor zijn vertrek
verklaarde hij, dat „vrij China
enthousiaste hulp verdient". Hii was
zeer onder de indruk van het moreel
der nationalistische troepen.
In een bekendmaking van het Ame
rikaanse marine-hoofdkwartier in
Tokio is verklaard dat de Amerikaan
se zevende vloot „gereed is voor ver
dere opdrachten, die kunnen voort
vloeien uit wijzigingen in het beleid
in het Verre Oosten."
Het hoofdkwartier verklaarde dat.
in tegenstelling tot de heersende me
ning. geen belangrijk deel van de
zevende vloot bij Formosa heeft gepa
trouilleerd; slechts twaalf torpedo-
bootjagers waren in de Straat van
Formosa op post geweest.
Critiek van de Prawda
De Prawda. 't orgaan van de Sow-
jet-Russische communistische partij,
heeft vandaag voor het eerst presi
dent Eisenhower's besluit om Formo
sa te deneutraliseren aangevallen.
Het blad schrijft, dat dit besluit er
op gericht is de oorlog in het Verre
Oosten uit te breiden, hoewel de pre
sident tijdens zijn verkiezingscam
pagne beloofd had een einde te ma
ken aan de oorlog in Korea en een
vredespolitiek te zullen volgen.
voor haar huwelijksgeschenk, de ge
troffenen in het Belgische kustgebied
ten goede heeft doen komen. Reeds de
volgende dag liet de prinses weten dat
zij het grootste deel van de ingezamel
de gelden zou afdragen aan het Ram
penfonds. Diezelfde dag bracht de
prinses een bezoek aan het door de
overstromingen getroffen gebied. In
de ondergelopen polders rondom Ant
werpen juichte de bevolking haar
hartelijk toe.
De militairen en de burger-vrijwil
ligers legden het herstelwerk aan de
dijken een ogenblik neer om met hun
petten te zwaaien en haar een wel
gemeend „Vive la princesse" toe te
roepen. Tijdens haar bezoek aan het
gedeeltelijk ondergelopen dorp Lilloo.
kwam haar de burgemeester op rub
berlaarzen en gestoken in een overall,
tegemoet.
Dulles en Slassen huiswaarts
Stassen wil een nieuw
hulpplan voor Europa
Harold Stassen, directeur van het
bureau voor de wederzijdse beveili
ging, heeft voor zijn vertrek uit Bonn
verklaard, dat hij na zijn aankomst
te Washington een rapport zal op
stellen over de economische en fi
nanciële situatie in West-Europa en.
dat hij daarna een nieuw hulpplan
voor Europa zal voorstellen, aldus is
van welingelichte Amerikaanse zijde
vernomen. De hulp aan de Westeuro-
pese landen zou voortaan op strikt
commerciële basis geschieden, aldus
zau Stassen verklaard hebben.
Tezelfdertijd verklaarde de repu
blikeinse senator Alexander Wiley,
voorzitter van de senaatcommissie
voor buitenlandse betrekkingen, in
New York dat de hulp aan het bui
tenland moet worden voortgezet op
een wijze „die onze binnenlandse
economie en de dollar niet in gevaar
brengt.
Foster Dulles en Stassen hebben
aan het slot van him negendaagse
reis door West-Europa België en
Luxemburg bezocht. Gisteren hebben
zij een vergadering bijgewoond van
de commissie voor een gemeenschap
pelijke markt voor kolen en staak
Bij die gelegenheid zei Dulles o.a.
dat de Europese landen hun „histo
rische rivaliteit" dienen op te geven
voor een verbinding van hun ge
meenschappelijke belangen: er moei;
een gemeenschap op breder en hech
ter basis gevormd worden.
Dulles zeide hiermede slechts de
woorden te herhalen van de pream
bule van verdrag van het Plan-
Schuman.
's Avonds zijn de ministers per
vliegtuig weer naar Washington ver
trokken.
Banden tussen Frankrijk
en Saargebied losser?
In Parijs zullen vandaag bespre
kingen tussen Frankrijk en het Saar
gebied over een herziening van de
Frans-Saarlandse conventies begin
nen. Verwacht wordt, dat de bespre
kingen tot resultaat zullen hebben,
dat Frankrijk zijn zeggenschap in de
economie en het bestuur van Saar
land zal beperken.
KONINGIN JULIANA
tijdens haar radio-toespraak.
Radio-rede van LI. M. Koningin Juliana
Overal waar leed is, is zegen nabij'
Hare Majesteit Koningin Juliana heeft gistermiddag voor de Ne
derlandse radiozenders de volgende rede uitgesproken:
andgenoien, die door de ramp getroffen zijt en gij redders en
helpers in de ruimste zin, wij staan allen vol ontzag tegen
over het grote leed, dat ons gehele volk trof toen een deel
daarvan een week gele
den werd overvallen door
storm en vloed: tegenover
de moed, door zovelen be
toond in de nood, en te
genover de verschrikkin
gen doorstaan door hen,
die van ons heengingen,
en door hen, die bij ons
bleven met het zware lot,
dat zij thans dragen.
Nederland is niet alleen
het kind van de rekening
geworden op het punt van
de doorbraak van zijn dij
ken, maar het heeft ook
als een kind het hoogste
gebod gevolgd van de
naastenliefde, ons door
Christus gegeven, die alle
leed doorleden heeft en
kent. Zelfs onze superieur
ontwikkelde techniek was machteloos de ramp op het kritieke
moment af ie wenden. Zij moest hei opgeven tegenover wat ons
lot moest zijn, en dus toch nooit met mensenmacht te keren is.
J^aar, op het kritieke moment, waar materiële hulp niet kon
worden aangewend, werd de geestkracht van de mens op
geroepen. De doorbraak van de dijken riep, daartegen in, een
springvloed op van medeleven met elkander. De eendracht uit
de oorlogstijd, was plotseling weer paraat. Dit hief ons volk in
eens op boven alle afscheidingen en ieder compromis der samen
leving uit. Wij voelen er allen de weldadigheid van, weer samen
te werken in het streven voor één grote zaak, en in ons enthou
siasme werken we door zonder er op te letten of wij moe worden
of schenken weg zonder te letten op wat wij ons ontzeggen. Als
straks de zwaarste stoot is opgevangen, en ook het normale
leven weer een groot deel van onze aandacht zal vergen, dan
wens ik ons allen toe, dat we met taaie volharding toch het
herstel en de wederopbouw in dezelfde geest mogen volbrengen,
met onze saamhorigheid in het oog en voor ieder zichtbaar. Hoe
dieper de nood, die zijn offers nam, des te dieper is tevens in
de harten het beginpunt gelegd voor een verbroedering der
mensheid, wat tot vér over de grenzen van het vaderland zijn
weerklank vond.
Dit was zo bij hen die zelf getroffen en zelfs zeer zwaar
getroffen werden door deze zelfde ramp, dit was zo, nabij en
ver. Uit de gehele wereld ondervonden wij dit, in grote dank
baarheid. Zo kort na de ergste aller oorlogen treft ons deze
ramp, die ons echter niet door menselijke verdorvenheid werd
aangedaan. Het raadsel van het waarom is alleen bekend aan
Hem, die weet wanneer Hij elk van Zijn kinderen tot zich roept,
en die weet welke beproeving, welke krachtmeting, wij -kunnen
verdragen, elk afzonderlijk en allen ie samen.
God doet thans een beroep op onze geestelijke veerkracht, en
op ons vertrouwen in Hem.
Dit lijden voert maar naar één uitkomst, zowel voor de doden
als voor de levenden, en dat is: naar de barmhartigheid van
God en waar deze werkt in de mens. Overal waar leed is, is
zegen nabij.
1
