Naar het „heilige meer''
in het puntje van Transvaal
Een Leeuwarder over het
leven in West-Australië
Het raadsel van de week
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
LEEUWARDER COURANT
3
i
„Deur ons ver verlaten vlaktes
(Van onze correspondent in Kaapstad)
In het uiterste noorden van Transvaal, in het woeste gebied der Lebombo-
bergen, ligt een meer. Het ligt hoog in de bergen, ver van de wegen der mensen
en het is een plaats van stille huivering voor de Banloe's, die het „heilig"
hebben verklaard. Eeuw na eeuw stroomt het regenwater van de omringende
bergen er heen en hoewel het meer géén rivier heeft, waarlangs het zijn water
massa's kan afvoeren, blijft zijn waterpeil altijd constant. Waar blijft al dat
w^ter? De geologen hebben de verklaring gevonden: het stroomt diep onder
de rotsen, de heuvels en de bergen voort, naar een onbekend doel, ergens in de
wijdheid van het Afrikaanse continent. Maar de primitieve Bantoe's hebben een
andere verklaring: de Grote Slang der Vruchtbaarheid woont in het meer; hij
zuipt het water op en spvit het naar de hemelen, waar het bewaard wordt. Soms,
als de geesten een beste bui hebben, zetten ze de poorten open. Dan regent
het en dan groenen de velden en rijpen de halmen en wordt het vee vet. Wie
zou niet huiveren van diep ontzag, als hij de berghellingen afdaalt, die naar het
stille, heilige meer voeren?
Er zijn altoos
witte watervogels
op het rimpelend
vlak en ook die
vogels zijn heilig.
Men mag ze niet
jagen, men mag
ze niet verschrik
ken. Want zij zijn
de zielen der ver
moorde vrouwen
van de Voortrek
kers, de zielen
van de dochters
der boeren-pio-
niers, die vielen
onder de regen
van assegaaien,
die de voorvaders
der Bantoe's slin-
fierden naar de
egerplaatsen der
witmensen.
Van Kaapstad
in het Zuiden tot
het heilige meer
in het Noorden is
het. hemelsbreed
gemeten, onge
veer achttienhon
derd kilometer.
En op die weg lig
gen niet alleen de
„verlaten vlaktes
van de dorre Ka
roo en van het
brandend-warme
Lageveld", maar
ook tal van berg
reeksen, wier rot
sige kruinen zich
in de wolken boren en wier dalen nog
vijfhonderd-maal dunner bevolkt zijn
dan de dunstbevolkte plekken van
Europa.
Ik heb, in een tocht die drie weken
duurde, de verre pelgrimstocht gemaakt,
deels per trein, deels per auto en daar,
Waar geen wiel meer komen kon. te voet.
Toen ik op het station van Kaapstad
efsaheid nam van mijn vrienden tikten
ze, meewarig doch vol troost, tegen hun
voorhoofd en ze waarschuwden me tegen
malaria en zwartwaterkoorts, tegen
olifanten en tegen de geheimzinnige
ziekte van het Dodendal. Maar ik ben,
gezond en gebruind, heelhuids terugge
keerd. En ik heb een reis gemaakt, die
zal blijven behoren tot de prachtigste
herinneringen uit mijn leven.
Zo juist verschenen
Rapport: De teelt van klein
fruit in Amerika. Vier
deeltjes. I. Algemeen overzicht.
II. Aardbeien. III. Frambozen en
bramen. IV. Blauwe bessen en
veenbessen. Uitgave Contact
groep Opvoering Productiviteit.
Den Haag. 1953. Geb.. geïll., 61,
56. 68 en 61 biz., a 1.90, 1.80.
ƒ2.20 en 2.75.
In de zomer van 1951 werd door een
studiegroep, bestaande uit vier tuin-
bouwdeskundigen, een reis gemaakt door
de Verenigde Staten ter bestudering van
de aldaar druk beoefende teelt van klein
fruit. De studiereis had plaats onder
auspiciën van de Contactgroep Opvoe
ring Productiviteit in het kader van het
technische bijstandprogramma van het
Mutual Security Agency. Het team b ~"ft
toen kennis gemaakt met een ai U
nieuwe methoden en nieuwe toepassin
gen op het gebied van de teelt en afzet
van klein fruit, alsmede van het weten
schappelijk onderzoek, die voor Neder
land van belang zijn, Als resultaat van
deze reis zijn thans verschillende nieuwe
rassen, uit. Amerika afkomstig, in on
derzoek. Een beschrijving van deze ras
sen vindt men in bovengenoemde publi
caties opgenomen. Het „Algemeen over
zicht" biedt bovendien, naast, een alge
mene en onmisbare beschrijving van de
De Blauwe Trein
Van Kaapstad brengt de blauwe trein
u in 26 uur in Pretoria. Het luxueuze
comfort, dat de Unie-spoorwegen de
reiziger op deze trein bieden, wordt in
Europa niet geëvenaard en in Amerika
niet overtroffen. Men geeft u een coupé,
die binnen kleine afmetingen alles biedt,
wat ge verwachten kunt van een kamer
In een eerste klasse hotel. Men biedt
u, voor een rijksdaalder, al spoedig na
het vertrek uit Kaapstad, een lunch aan,
die ge kunt samenstellen uit een spijs
kaart met zeven gangen. En voor vier
gulden eet ge 's avonds een diner met
negen gangen (kreeft, wijn en sigaar
Inbegrepen) dat, naar Europese begrip
pen, tenminste drie tientjes zou moeten
kosten. In smetteloze uniformen ge
klede kellners en stewards lezen u de
wensen van het gezicht; zij stoppen u
een kussen in de rug en zij wekken u
's morgens uit uw verende bed met een
kop thee. Kortom: in deze air-condi
tioned trein maakt men het u binnen een
paar uur voelbaar-duidelijk, dat ge met
vacantie zi.it en dat het leven goed is!
Prachtig land
Reeds na een paar uur begint de trein
te klimmen tegen de hellingen der
eerste bergreeksen. Bij Wellington staat
goudgeel koren tegen de bergen te
rijpen in de zon. Over de heuvels spe
len de zon en de wolken een wonderlijk
spel van licht en schaduw; er zijn plek
ken in het panorama, die alle kleuren
tonen van rood tot blauw en van grijs
tot paars. We rijden langs steile rots
wanden en passeren van tijd tot tijd
kleine riviertjes, vol helderwitte keien.
Hier en daar is het uitzicht over de
valleien groots en wijd. de witte boer
derijen, die eenzaam in de stille ruimte
liggen, zijn overal omzoomd met het
felle rood der kafferbomen en het bran
dende paars der jacaranda's. Op een
hangbrug staan kleurling-mens]es, zo
gracieus dat zij zouden kunnen dienen
als model voor een Afrikaanse Venus.
Zij wuiven naar de trein en lachen hun
witte tanden bloot.
Laat in de middag nadert ons rijdende
luxe hotel de Hexrivier-pas. We stop
pen in Wolseley. vlak voor het rood
geschilderde café van de heer Izaak
Katzenellenbogendat grenst aan een uit
natuursteen opgetrokken kerkje. En
dat kerkje is zó onwerkelijk mooi en
lieflijk als het alleen maar voorkomt
in een duurder soort sprookjesboeken.
Langzaam trekt de trein, die thans zo
wel vóór als achter een zware locomotief
heeft, het bergmassief binnen. We
kronkelen langs ravijnen, we slingeren
langs rotsige plekken we rijden over
heldere beekjes. De lucht wordt ijl. het
geluid van de locomotieven wordt zach
ter en zachter. Met een slakkengang
van vijf kilometer per uur trekken we
door een landschap, dat afwisselend zo
woest en zó lieflijk is dat men tever
geefs zoekt naar woorden, die het zui
len beschrijven. Het is alsof wij zwe
ven. Zelfs de thee in mijn kopje staat
roerloos stil. En overal zijn de dennen
en de vreemde cactussen in de rotsen en
overal bloeien de bloemen, rood. paars,
wit en blauw.
Nacht in de Karoo
Langzaam komt de avond nader, We zijn
2500 meter boven de zeespiegel en_ we
rijden de wijde stilte van de Karoo
binnen. Hier is het een der droogste
gebieden van de Unie van Zuid-Afnka;
hier groeien over een oppervlakte, die
vele malen groter is dan Nederland,
Bruisende bergstroompjes banen zich
een weg langs de rotsige hellingen.
slechts kleine struikjes, die het voedsel
vormen voor de millioenen schapen, die
er grazen. Iedere boerenplaats is hier
zo groot als een provincie. Men rijdt
ijlen en mijlen in de schemer zonder
enig menselijk of dierlijk leven te zien.
Dc mierenhopen, die vrijwel zonder uit
zondering omstreeks een meter hoog
zijn, geven de vlakte het aanzien van
een maanlandschap uit de Franse editie
van Jules Vernes' beroemde fantasie.
Maar plotseling honderd kilometer
van de dichtstbijzijnde boerderij zie
ik een sahippershondje draven met de
tong uit z'n bek. En ik zie nog juist hoe
hij, ernstig en nadenkend, stopt bij een
eenzame, hoge zonnebloem. Een zonne
bloem en een schippersbond in een land
zonder bomen! Nou ja, wat wil men?
Ik sluit de luiken, zet mijn schoenen
op de gang en laat mij in slaap wiegen
op het monotoon geruis van de wielen.
Tienduizend Noordoostpolders
's Morgens om kwart over zeven, juist
als ik me sta te scheren boven de was
bak (met koud en warm water), donde
ren we over de brug. die de oevers van
de Vaalrivier verbindt. Diep beneden
me kolkt het water langs de enonae
rotsblokken en ineens besef ik. waar
om de Voortrekkers deze stroom de
Vaalrivier hebben genoemd. Het water,
dat ziah naar de oceaan haast, is vaal
van kleur, min of meer als een kop zéér
slappe chocolademelk.
Langs de grens van de Oranje-Vrij
staat kruipen we naar het Noord-Oosten,
over grond, die gedrenkt is met het
bloed van Boer en Brit en Bantoe.
Iedere vierkante meter is hier histori
sche bodem.
Het land is zó vlak en ruim, dat men
onwillekeurig het gevoel krijgt, te rijden
door tienduizend aan elkaar geplakte
Noordoostpolders. Hier en daar ziet
men schapen, nergens ziet men mensen.
Hier heersen slechts de wijdheid en de
stilte. Ik zie een paar valken en een
vogel, die felrode vleugels heeft en een
zwarte staart. En plotseling schieten
er tien of twaalf wezels, de staarten
angstig omihooggeheven. het veld in.
Ergens stuurt een kaffer een ploeg
door het land. En die ploeg wordt ge
trokken door veertien ossen. Veertien
ossen en een zwarte man en dan weer
veertig kilometer oneindigheid.
Vier-en-twintig uren na mijn vertrek
uit Kaapstad ze ik in de verte de mijn-
hopen van Johannesburg de Goudene
Stad schitteren in de zon. En twee
uur later stap ik uit het station van
Pretoria en neem mijn hoed af voor het
standbeeld van Paul Kruger. Hij staat
daar, met zijn hoge hoed en zijn geklede
jas, omgeven door stenen Boerengene
raals. Hij staat daar in het hart van „die
ou Transvaal, daar waar my Sarie
woon".
(Advertentie LM)
dcukkwj. iisma.
TUINEN 66 LEEUWARDEN OPG. 1892
fruitcultuur in Amerika, een en ander
over onderzoek en veredeling, verwer
king. kwaliteitseisen en verpakking.
Door deze splitsing in deeltjes zijn de
kosten veel lager: indien men belang
stelling heeft voor een bepaald onder
deel, behoeft niet het gehele verslag te
worden aangeschaft.
Ary Verhaar. Het leven van
Maurice Ravel (18751937).
Cor Backers, Het le v e n
yan Georg Friedrich
H?~del (1685—1759). Musica-
sei (Kleine boeken over grote
mannen), dl. XIII en XVII. Uitg.
mij J. Ph. Kruseman. Den Haag.
Geb., met portret, 32 biz. a 1.25.
Er zijn in ons land enkele reeksen
boeken over de grote componisten ver
schenen. die bij alle serieuze muziek
liefhebbers wel min of meer bekend
zijn, maar vanwege hun degelijkheid en
duurte niet gemakkelijk aangeschaft
kunnen worden. Gelukkig is er ook de
Musiea-serie, die in kort bestek een
biografie en een lijst van werken in een
handzaam, net en goetdkoop deeltje bij
een brengt en daardoor aan hen tege
moetkomt, die meer willen weten dan
in de veelgebruikte muziekencyolopae-
dieën staat, maar die geen tijd en lust
hebben om aan de studie te gaan in een
dik boek vol met allerlei details. Het
ene deeltje is uiteraard wat beter uit
gevallen dan het andere en jeugdlectuur
moet men ook niet in deze reeks zoeken,
maar voor het doel zijn ze voortreffelijk
geschikt. Wie zich de hier vergaarde
kennis eigen maakt, zal voortaan meer
van zijn concertbezoek of radio-uitzen
dingen genieten.
J. de Haan. Boekhouden,
voor administratieve land- en
tuinbouwcursussen en landbouw
scholen. Derde druk. Uitg. mij
W. E. J. Tjeenk Willink, Zwolle,
1953. Ing., 143 bladz., 2.95.
Rekening houdende met de bedrijfs
economische aspecten van het tegen
woordige boerenbestaan, heeft de schrij
ver een practische handleiding voor
boekhouden samengesteld waarin onder
werpen als winstberekening, kosten-
detaillering, balans-samenstelling, waar
debepaling van de veestapel enz. ter
sprake komen en door tal van eenvou
dige oogaven het eigen inzicht wordt
verhelderd. De herdrukken bewijzen
wel, dat het boekje zijn goede diensten
reeds gedaan heeft.
ii
Wonen, ontspanning en langer werken
Subiaco, W.-Austr. Het tekort aan woonruimte doet zich ook in West-
Australië scherp gevoelen. Aan heel huis is et te komen, tenzij men er
een koopt of bouwt. Dit laatste k-.mkt de lezer ,t_.sschien vreemd in de oren,
maar iedereen mag hier zelf een huis bouwen, zolang hij maar aan de voor
schriften voldoet. Er zijn er dan ook velen, die zich tot dit laatste middel wenden
en daarvoor worden de weekends gebruikt. Zelf een huis bouwen is overigens
niet iets, wat ondoordacht moet worden ondernomen, want het duurt gauw een
tot twee jaar. Het is niet moeilijk om een stuk land te kopen. Ze zijn in ver
schillende grootten en natuurlijk tegen diverse prijzen te koop. De positie van
de materialen is in de laatste twee jaar veel beter geworden, maar bouwstenen
en cement zijn toch nog moeilijk te krijgen. Lastiger is het benodigde geld van
een bank of instelling te lenen. En op een lening zijn de meeste emigranten aan
gewezen. Maar wat een voldoening moet het geven, wanneer men, na twee jaar
zijn vrije weekends eraan te hebben gegeven, in zijn eigengebouwd huis kan
trekken, al is het dan van hout en al duurt het tien tot twintig jaar, voordat
men het zijn eigendom kan noemen.
De West-Australiërs zijn vriendelijke
en behulpzame mensen. Ze zijn gek op
hun bier (ook de dames hebben er geen
afkeer van) en er gaat niets boven hun
paardenrennen en hun football. Verwar
dit niet met ons voetbal, want het is
totaal verschillend. Football wordt
gespeeld met een rugby-bal, een ovale
bal, die zowel geschopt als gegooid mag
worden. De goal bestaat uit vier, op
één rij staande palen, waarvan de
binnenste twee hoger zijn dan de
buitenste. Wordt de bal tussen de hoge
palen gespeeld (er is geen bovenlat en
d-- bal kan dus nooit „over" gaan) danj
wordt hiervoor 6"punten gegeven; gaat
hij naast de hoge palen, maar binnen de
lage, dan is dit 1 punt.
's Zomers is het strand de geliefkoos
de plaats voor ontspanning. Perth
heeft een tiental „beaches", die veel
aar de onze doen denken. Alleen zijn
er geen terrasjes langs de boulevards,
waar men kan genieten van een kop
koffie of iets dergelijks. Er zijn een
paar winkels, waar verfrissingen ge
kocht kunnen worden, maar dat is alles.
Hoewel soms haaien in de buurt
komen, is het toch betrekkelijk veilig
zwemmen door de aanwezigheid van de
life-savers", een organisatie van vrij
willigers, die in hun vrije tijd uitkijk
torens bemannen en die bij nadering
van een haai de baders waarschuwen
door het laten loeien van een sirene.
Voorts oefenen zij constant toezicht
uit op die gedeelten van het strand,
die geschikt zijn om te zwemmen en die
zij met vlaggen hebben aangegeven. Op
het strand liggen ook reddingslijnen,
aan het eind waarvan reddingsgordels
zijn bevestigd. Wordt er alarm gegeven
dat een zwemmer in nood verkeert, dan
rent de ploeg die dienst heeft, naar de
dichtst bijzijnde reddingslijn. De beste
zwemmer van de ploeg pakt de gordel
op. doet hem al rennende om, en stormt
het water in. Terwijl een ander de lijn
afrolt, stelt de rest van de ploeg (vijf
man) zich tussen het apparaat en de
ze. op en geleidt de lijn boven Jjüm
hoofd. Zo gauw de drenkeling bi 'kt
is, geeft de life-saver in het water een
signaal en dan worden beiden met alle
macht ingehaald.
Tevens patrouilleren de life-savers in
de zee zelf met reddingsboten, die '-e-
bemand zijn met 5 man. Het is een lust
om bij ruwe zee deze boten gade te
slaan, wanneer ze uitvaren en de bran
ding door moeten, of wanneer ze op 'n
roller met een behoorlijke snelheid
binnenkomen. Deze rollers, „surf" ge
naamd. hebben voor de zwemmers een
geweldige attractie. „Surfing" is een
sport op zichzelf. De bedoeling is opge
nomen te worden vlak voordat de golf
omslaat en dan is het de kunst om met
de golf mee op het strand te worden
gespoeld. Ook wordt hetzelfde gedaan
met z.g. „surfboards", lange smalle
planken -van 3xü meter, waarop men
staat en die met een peddel worden
voortbewogen.
Elke Zaterdag en Zondag en in
vacantietijd kan men op elke beach de
life-savers zien oefenen, die kenbaar
zijn aan een gekleurde kap, verschillend
voor elke beach. De life-savers zijn
georganis-erd in verschillende clubs
gedurende het zwemseizoen worden
onderlinge wedstrijd'' gehouden in
redden. roeien en in het
paraderen met het reddingstoestel. Ge
durende de training en bij parades
wordt op een bijzondere manier ge
lopen, waarbij de knieën hoog worden
opgetrokken en de tenen in het zand
gestoken. Vermoedelijk heeft de lezer
deze manier van lopen wel eens op de
film gezien.
Tenslotte nog dit: Australië heeft een
40-urige werkweek. De Zaterdag en
Zondag wordt voor ontspanning ge
bruikt óf om extra geld te verdienen.
Het tempo van werker, is niet erg hoog
e^ dit valt de emigranten uit Europa
direct op. Een commissie van werk
gevers poogt momenteel de werkweek
tot 44 uur te verhogen, maar onder
vindt van de zijde van de vakvereni
gingen veel oppositie. Naar mijn
mening is de 44-urige werkweek de
enige uitweg naar meer productie, om
dat het weinig zin heeft de Aussies tot
harder werken aan te sporen. Dat er
geen inflatie ontstaat is uitsluitend te
danken aan de rijkdommen van het
land, zoals wol, goud. bauxiet en sind:
kort uranium.
Zouden de Australiërs ertoe overgaan
langer te werken, daardoor meer te
produceren en te exporteren, dan zou
het. mét een gelijkmatige opname van
emigranten, een grote toekomst tege
moet kunnen gaan en een tweede Ver
enigde Staten kunnen worden, waarvan
West-Australië dan een vooraanstaande
staat zou zijn.
JAN M MELOT.
Een der ravijnen van de II ex rivierpas,
die de Blauwe Trein passeert op de
route Kaapstad—Pretoria.
12. inzinking
13. heldendicht
14. toespraak
15. door middel van
16. plaats in N.-Brabant
IS. uitgehold bakje
19. voegwoord
20. machine
22. muzieknoot
23. schoffel
24. dop
26. schrift
27. --T~óorsteenkap
29. teleurgesteld
31. veerkracht
33. uitToep
35. schenken
37. thans
38. daarenboven
40. heks
41. waterkant
42. geestdrift
43. handschoen
44. plaat
45. voor
47. meisjesnaam
48. meisjesnaam
49. Oosterse bijbel.
Verticaal:
1. kinderspeeltuig
2. gebergte
3. god van de liefde
4. voorzetsel
5. zeilboot
6. plaats in N.-Brabant
7. beveiligingsmiddel voor
schepen
8. trekken
II. droogoven
16. eveneens
17. vocht
20. tamelijk
21. natuurverschijnsel
23. kiel
25. rivier
28. deel van deur
30. kleverige stof
31. opstootje
32. Oosters vorst
34. nis
36. geul
37. meisjesnaam
39. bezoeker
41echt
45. per adres
46. in orde.
Onder de goede onlossers zal een boek
enveloppe met duidelijke letters te vermelden: „Raadsel
orden verloot. Gelieve op de voorzijde der
•an de week" en geen andere
onlosse
linelijk*
correspondentie bij te voegen.
Oplossingen dienen Donderdag 12 Februari in het bezit te zijn van de redactie Leeuwarder
Courant, Voorstreek 103, Leeuwarden.
Oplossing No. 131
Horizontaal: 1. braaf, 5. anker, 10. M.T.S., 11. Ier. 13. e.a., 15. olm. 17. E.C.A., 18. o.a.,
19. sim, 21. Aarle, 23. kim, 24. drap, 26. las, 27. dorp, 28. pel, 30. hak, 31. legeren, .33.
ruk, 34. sta, 37. rauw, 39. mee, 41. Elba. 43. Inn, 44. zonde, 46. gek, 47. t.p., 48. vol, 49.
erg, 51. N.S., 52. til, 53, wis, 55. ulaan, 56. öltcr,
Verticaal: 2. R.M., 3. A.T.O., 4, asla, 6. Nice, 7. FCea, 8. er, 9. zesde, 12. lampe. 14. air.
16. mal, 17. els, 18. oir, 20. map. 22. raderen. 23. kok, 25. peluw, 27. Dante. 29. Lek, 30.
hes, 32. brits, 33. run, 35. alg.. 36. lakse, 38. A.N.P., 39. mol, 40. Ede, 42. Ren, 44. Zola.
45. erwt, 48. via, 50. git, 52. t.l.. 54. se.
De prijs ïs gewonnen door K. Veenstra, Kanaallaan, Opeinde (Sm.).
UIT ANDERE
BLADEN
Reacties op gemaakte fouten
De „Handels en Transport
Courant" waarschuwt tegen een voor
tijdig verbreken van het thans in ons land
gevormde eenheidsfront, door al te veel op
de ongetwijfeld gemaakte fouten te wijzen;
de situatie is te onoverzichtelijk, dan dat
men zich thans reeds een enigszins gefun
deerd oordeel zou kunnen vormen en aan
suggesties, dat deze ramp te voorkomen
zou zijn geweest, is ook geen enkele waarde
te hechten:
..Er wordt al weer te veel gedacht in „ze"
te weinig in „we". „Ze" moeten dit doen,
„ze" nadden dat moeten doen. Ja meer
dan eens hoort of leest men in de stijl van
een zelfsprekendheid dat ,.ze" toch zus te
hulp hadden moeten komen of zo hadden
moeten versterken, waarbij men dan veelal
uit het oog verliest, dat dit eigenlijk een
hoogst ernstige zelfbeschuldiging is. Want
als het dan allemaal zo eenvoudig en voor
de hand liggend is, dan zou het toch zeker
wel de plicht zijn geweest van „we", om
de blijkbaar met blindheid geslagen „ze"
te waarschuwen. Als er thans journalisten
zijn, die verwijten schrijven, dat men de
ramp toch heeft kunnen zien aankomen in
verband met de waarschuwing voor ge
vaarlijk hoog water dn wezen een routine-
waarschuwing, waarop op de normale wijze
is gereageerd) dan vragen wij ons af, hoe
veel van die journalisten, die deze waar
schuwing dan blijkbaar zoveel beter heb
ben begrepen, zich wel op of wel in de
onmiddellijke omgeving van de dijken be
vonden, toen deze droorbraken, want daar
riep hun beroepsplicht hen toch in geval
van zulk een wetenschap. Wij willen hele
maal niet beweren, dat er geen fouten zijn
gemaakt. Integendeel, wij zouden willen
stellen dat er natuurlijk fouten zijn ge
maakt. Bij een gebeurtenis van de omvang
en de draagwijdte als waarom het hier gaat
worden altijd fouten gemaakt. Maar er
wordt op die fouten verkeerd gereageerd.
Die fouten geven n.l. in de eerste plaats
aanleiding tot lering en niet tot verwijten.
Er is bepaaldelijk niet de minste aanlei
ding om nu plotseling het vertrouwen in
onze zo vaak hoog geroemde Waterstaat
op te zeggen. En men moet het ook aan
de ingenieurs overlaten om de consequen
ties te trekken uit de verschrikkelijke ge
beurtenissen van de laatste dagen.''
Nieuwe fase in het zuivelbeleid
..Economise h-S tatistische
Berichten'* ziet de ministeriële
toezegging tot een vrije prijsvorming voor
consumptiemelk, en de afschaffing van.
daarmee verband houdende regelingen, als
de belangrijkste beslissing in het land
bouwbeleid over het afgelopen jaar; tegen
over de beperkte prijsstijging voor de
consument staan immers vele voordelen,
zoals minder administratieve bemoeiing
met het bedrijfsleven en een meer econo
mische melkvoorziening:
„De thans uitgestippelde melkprijsregeling
betekent in de eerste plaats een belang
rijke stap in de richting van grotere be-
dnjfsvrijheid en beperking van de admini
stratieve bemoeiing met de bedrijven in de
consumptiemelksector, zodat hier een groei
tot natuurlijker economische verhoudingen
wordt mogelijk gemaakt. Over het niveau
van de minimumgarantieprijs en van de
consumptiemelkprijs bestaat een grote
mate van overeenstemming tussen Over
heid en bedrijfsleven, hetgeen mede te
danken is aan een van realisme getuigende
houding van de georganiseerde landbouw.
Het is nl. de vraag of het verantwoord is
om Vs van de totale melkproductie blij
vend door de veehouders te laten leveren
tegen een prijs die vrijwel steeds beneden
de vrije marktwaarde ligt. Het menings
verschil over de motivering van de garan
tieprijs kan voorts nauwelijks principieel
genoemd worden. Over de inhoud van de
overheidsgaranties in het algemeen zal ten
slotte in de naaste toekomst meer klaar
heid gewenst zijn, speciaal t.a.v. de prac
tische realisatiemogelijkheden er van. ïn
geval van een algemene economische
depressie. De huidige moeilijkheden in de
varkenssector tonen bovendien aan dat de
kansen, dat garanties gestand moeten wor
den gedaan en de eventuele consequenties
daarvan, bij voorbaat door de betrokken
partijen serieus onder ogen dienen te wor
den gezien."
Socialistisch oordeel over V.D.B.
„P a r a a t" (P.v.d.A.") schrijft, dat de
tegenstelling tussen conservatisme en
vooruitgang de liberale wereld verdeelt;
de scheidingslijn verbreedt zich nog steeds
en daarvan is de heroprichting van de
Vrijz. Dem. Bond een sprekend verschijn
sel:
„Nu de P.v.d.A. door de brede opzet van
haar samenstelling en door het propageren
van de beginselen van het moderne demo
cratische socialisme, na de jongste verkie
zingen als grootste partij in het parlement
optreedt, dwingt zij de andere partijen
voortdurend kleur te bekennen ten aan
zien V2fn de vraag: hoe staat gij. staat ge
met het gezicht naar het verleden of met
't gezicht naar de toekomst? Aan een ant
woord op die vraag kan niemand ontko
men, ook niet de V.V.D.. noch mr. Oud of
enig ander lid van die partij. Dat de
nieuwe partij, de V.D.B.. enige kans heeft
op zelfs maar een redelijk succesje, moet
iedereen uitgesloten achten, die de tegen
woordige toestand in het liberale kamp
overziet. De oprichter van die nieuwe
partij, mr. Bijlsma, begreep dat qok, toen
hij op 12 Januari aan het Utrechts Nieuws
blad verklaarde, „dat de V.V.D. meer be
vreesd is voor ons dan de P.v.d.A." Wan
neer mr. Bijlsma, die de P.v.d.A. dc rug
toekeerde omdat hij bezwaren had tegen
„het klimaat", eri de zijnen de weg naar
de P.v.d.A. niet kunnen vinden of niet wil
len gaan, en wanneer zfj desondanks in
vloed ten gunste van een progressieve
politiek willen uitoefenen, zullen de feiten
hen dwingen in de V.V.D. zelf hun denk
beelden te propageren. En aangezien, zo
als uit de feiten blijkt, zo'p poging vrijwel
bij voorbaat tot mislukking is gedoemd,
betekent de nieuwe V.D.B. ïn werkelijk
heid een overgangsstadium voor zijn wei
nige leden naar.politieke dakloosheid
en onmacht. Zoals de vei-houdingen thans
liggen, is er tussen de conservatieve
V.V.D. en de progressieve P.v.d.A. geen
..tussenpartij" mogelijk, die iets meer be
tekenis zou hebben dan die van eenclubj»
politiserende onmachtigen."
