Amsterdamse kiezers
laten stem van
het hart gelden
Verbluffend snel
wordt aangepakt
bij Moerdijk
Tsjang zou geland
zijn in Zuid China
Markten:
f 35.000
GEREED
OM OP TE
STIJGEN
Bijzondere zegel
Overwerk in
DUW
Stad in stilte
Speelclub weer
in de val
-Lm.
Ruim- 50.000
Arrestaties
wegens
plundering
Toen het voor
bij ivas
Monument
(tijdelijk)
op de Dam
Maandag 9 Februari 1953 - Avondblad
Achtste Jaargang Nummer 2368
Het Vrije Volk
DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKTTTT.
Ultg. N.V. De Arbeiderspers, Hekelveld 15,
Amsterdam, tel. 388X1. Dir. H. v. KuUenburr
en C. v. d. Waerden. A bon n. prijs <9 cent per
week, 6,35 per kwartaal. Losse nrs: 13 cent
DEMOCRATISCH-SOCIALISTISCH DAGBLAD - HOOFDREDACTEUR: K. VOSKUIL per ex. Postgiro 31876. Gemeentegiro V 4500
(Van een speciale verslaggever)
Het noodgebied krijgt snel een iets minder triest karakter.
Nog steeds is het noodgebied als ruïne vreselijk, kapotte dijken,
wegen, skeletten van huizen, dood vee langs de weg. Maar: er
wordt gewerkt aan de opbouw! Gewerkt in een verbluffend
tempo door Nederlandse soldaten, door dijkwerkers in dienst
van de Heidemaatschappij en in dienst van Rijkswaterstaat
en laten we het vooral niet vergeten door buitenlandse
hulpploegen. Amerikanen, Fransen, Duitsers, Saarlanders,
Belgen en vanaf vandaag Italianen.
Maandagmorgen hebben wij een indruk kunnen krijgen van
het gebied ten noorden van Breda, richting Moerdijk. Het
nieuws uit deze hoek is zonder meer goed. Het eerste doel daar
is: het herstel van de Moerdijkverbinding, zowel op de weg als
langs de spoorbaan.
Het gaat in het kort als volgt: de
grote Rijksweg van Breda naar de
brug over de Moerdijk is heel ge
bleven, maar even boven Zevenberg-
sche Hoek. bij. een punt dat „het
Hoekske" heet, daar duikt de weg
het water in, dat voornamelijk bin
nenkwam door twee gaten in de
buitendijk aan het Hollandsch Diep,
één boven de Moerdijk (20 meter)
en één ten zuiden ervan (50 meter).
Wanneer het weer even meewerkt,
zullen deze twee gaten Zaterdag aan
staande onder leiding van Rijkswa
terstaat zelf gedicht zijn.
Verder gebeurt dan dit: van „het
Hoekske" af loopt de oude Rijksweg
nummer 16 naar het dorn Moerdijk.
De verwoesting langs déze weg is
afgrijselijk.
Sinister dorp
Links en rechts staan oneindige
vlakten met water, het dorp Moer
dijk is zeer zwaar beschadigd en
geheel geëvacueerd. Een sinister
dorp van rammelende open deuren,
een klagelijk miauwende achterge
bleven poes en wapperende gordij
nen uit de kapotte vensters. Een
spookachtig verlaten dorp.
Maar de oude rijksweg er naar
toe bleef vrijwel goed intact.
Boven op deze weg nu zijn de
Amerikanen bezig een dijk te bou-
wep, een waterkering.
Zij doen dat op hun eigen manier.
In ploegen die 16 uur per dag in
touw zijn en daarna 5 uur mogen
slapen, worden 120.000 zandzakken in
twee rijen opgestuwd met tussen die
rijen een ruimte van ongeveer een
halve meter. Is dit gebeurd, dan
wordt in de ontstane gleuf vette
modder gekwakt en klaar is de dijk.
De modder wordt vlakbij door een
grijpmachine uit de polder gehaald
en met trucks aangevoerd.
Aan de andere kant van de hoofd
weg naar de Moerdljkbrug van ,.het
Hoekske" af gebeurt iets dergelijks:
daar zijn onder anderen Fransen
aan het werk. De Landekensdijk naar
Blauwe Sluis wordt opgehoogd tot
een deugdelijke waterkering, die aan
sluit op de buitendijk langs het Hol
landsch Diep.
fZie verder pag. 4)
Dinsdag zal de PTT beginnen met
de verkoop van een speciale waters
noodzegel met een toeslag van tien
cent. Deze zegel is de gangbare tien-
centszegel met de beeltenis van de
Koningin, maar nu voorzien van een
opschrift „Watersnood 1953". Hij zal
verkrijgbaar zijn in de maanden Fe
bruari en Maart van ditjaar en
blijft geldig tot en met December
1954.
Met. de verkoop van deze bijzon
dere zegel hoopt de PTT een millioen
gulden bijeen te brengen, welk be
drag geheel ten goede komt aan het
Nationaal Rampenfonds. De firma
Enschedé, die de zegels drukt, heeft
het bedrag, dat zij van de PTT voor
extra gemaakte kosten heeft ontvan
gen. ook geheel ter beschikking ge
steld van het Rampenfonds.
Voor de propaganda, die de ver
koop moet stimuleren, is een comité
gevormd, waarin zitting hebben ver
tegenwoordigers van het Rampen
fonds, het comité Kinderzegels en de
PTT. Ook is de medewerking van de
stichting Voor het kind en het
comité Zomerzegels verkregen.
Voor philatelisten is een speciale
eerste-dag-omslag en een eerste-dag-
stempel beschikbaar.
Meer dan eens heeft prins Bernhard,
nadat hij uit New York teruggeko
men was, hoven de noodgebieden ge
vlogen. Wij zien hem hier op Ypen-
burg, zich gereedmakend voor een
nieuwe vlucht naar de Zeeuwse en
Zuidhollandse eilanden.
Vele D.U.W.-arbeiders hebben zich
bereid verklaard over te werken en
het daarmee te verdienen loon in het
Nationaal Rampenfonds te storten.
De directie van de D.U.W. heeft in
overleg met de minister van Sociale
Zaken besloten de arbeiders daartoe
in.de gelegenheid te stellen. Behalve
het gewone loon zal het extra-per
centage, dat bij overwerk wordt uit
betaald, aan het Rampenfonds wor
den geschonken.
DE STAD ROUWT. Dit was
Zondagmiddag kwart over een de
Kalverstraat. Het lijkt of alles
mee treurt, de stille, nauwelijks
door wind bewogen vlaggen, de
natte straat met de weinige
mensen, heel de trieste sfeer,
die Amsterdams drukste winkel
straat deze Zondag kenmerkte op
een uur, waarop er anders grote
drukte is van bioscoopbezoekers
en wandelaars.
Opnieuw is Zaterdagmiddag een
Haagse speelclub opgerold. Om
streeks vijf uur deden rechercheurs
een inval in de Tweede Schuyt-
straat 114. Dertien personen werden
betrapt op roulette en gearresteerd.
De club was een voortzetting van
de geruime tijd geleden opgerolde
Socrates-club onder dezelfde leiding.
De stichter van de club. de 47-jarige
koopman R. Z. was niet aanwezig,
maar heeft zich later gemeld en is
eveneens ingesloten.
Ook is gearresteerd de hoofdbewo
ner van het huis, de 34-jarige gros
sier H. O. Negen vrouwen bevonden
zich onder de arrestanten; zij zijn
later naar huis gezonden. Alle ande
ren bleven op het hoofdbureau van
politie.
Achthonderd gulden, een voorraad
fiches, een roulette en ander speel
materiaal zijn in beslaggenomen.
ƒ35.000 er uit
In de 518e Staatsloterij is vanoch
tend in de derde klasse op lot num
mer 11050 een prijs gevallen van
35.000,—.
Jongetje op slag
gedood door auto
Zaterdagmiddag is de 3-jarige
A. J van der Waal voor de woning
van zijn ouders op de Amsteldijk
tussen Nes aan de Amstel en Uit
hoorn door een vrachtauto gegrepen
en op slag gedood.
Het jongetje kwam plotseling
achter een geparkeerd staande auto
uit en wilde de weg oversteken.
Toen het voorbij teas, toen de
dorpen en hofsteden verdwenen
waren, de mensen weggevoerd, het
vee verdronken, toen boden de ge
troffen gebieden een troosteloze aan
blik. Terwijl alle aandacht zich op
de enkele drooggebleven plekken
richtte, aller activiteit uitging naar
de bressen in de dijken, lag het ver
dronken land verlaten in de ijzige
wind. Golven spoelden tegen wat
nutteloze bootjes grimmige ge
tuigen van wat gebeurd was wind
speelde door kale boomkruinen, dat
was alles wat er over was van de
rusteloze bedrijvigheid van het
Zeeuwse volk.
Nationaal Rampenfonds - Giro 9575
Volgens geruchten, die in Tokio ds ronde doen, zouden Chi
nese nationalistische troepen van Tsjang Kai Tsjek uit Formosa
geland zijn op het eiland Amoy, in de monding van de Kioeloeng
in de Zuidchinese provincie Foekien, op 240 km afstand van
Formosa. Het gerucht is tot nu toe uit geen enkele bron
bevestigd.
Zondag had de opperbevelhebber
van de Chinees-nationalistische ma
rine. vice-admiraal Ma Tsji-Tsjoeang.
te New York verklaard, dat „de 600
duizend nationalistische manschap
pen op Formosa zich onafgebroken
voorbereiden op het offensief tegen
het vasteland".
De Prawtla, het orgaan van de
Russische communistische partij,
heeft vandaag voor het eerst een
bittere aanval gedaan op het besluit
\an president Eisenhower om de
Amerikaanse Zevende Yloot terug te
trekken uit de wateren rondom For
mosa. Dit besluit heeft tot doel, aldus
de Prawda. „de oorlog in het Verre
Oosten uit te breiden".
De republikeinse senator Taft
heeft volgens het Franse persbureau
AFP, te Washington verklaard, dat
„Amerika zich nu reeds in oorlog
bevindt met de Chinese communis
ten". „Oorlog is oorlog", zo zei hij,
„en deze kan niet erger worden dan
hij al is".
De regeringsvoorlichtings
dienst heeft medegedeeld, dat
het aantal uit de noodgebieden
geëvacueerde mensen ruim
50.100 bedraagt.
ïet totale tot vanmiddag ge
telde aantal slachtoffers is 1395.
Enkele buien
De weersverwachting van het
KNMI te De Bilt. geldig van van
avond tot morgenavond, luidt:
Veranderlijke bewolking met enkele
buien. Aanvankelijk matige tot krach
tige en aan de kust mogelijk harde
vind tussen west en zuid. Later
tijdelijk veranderlijke wind. Tempe
ratuur om het vriespunt tot lichte
dooi.
(Van een onzer verslaggevers)
Allen die bij het marktwezen
in Amsterdam zijn betrokken,
hebben Zaterdag een bedrag van
30.000 bijeen gebracht ten bate
van het Nationaal Rampenfonds.
Dit enorme bedrag is tot vandaag
reeds gestegen tot ƒ35.000.
Medewerking aan deze inzame
ling crieemlcii de Centrale
Markt, de vismarkt en de ver
schillende dagmarkten in de
hoofdstad. Ook de grossiers, de
veilingen en de kleinhandel deden
in de ware zin van het woord een
duit in liet zakje, evenals de
marktkooplieden, de staanplaats
houders (haringverkopers, bloe-
menstalletjes, c.d.) en de werklie
den van de Centrale Markt.
Deze laatste groep bracht
1700 bijeen. De marktkooplieden
aan de Ten Katestraat sloegen
het record. Het resultaat was hier
een bedrag van ƒ1500, hetgeen
gelijk staat met een bedrag van
10,per man.
Reeds de vorige week Maandag
stak men de koppen bij elkaar
om op georganiseerde wijze een
zo groot mogelijk resultaat te
bereiken. Want niet alleen werd
de stad in wijken verdeeld waar
de betrokkenen op bepaalde
adressen hun gaven konden depo
neren, maar ook intekenlijsten
circuleerden waarop voor grote
bedragen door grossiers e.d. werd
ingetekend.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Amsterdamse kiezerskorps, in totaal 535.000 personen, gaat het Natio
naal Rampenfonds helpen. Dank zij een prachtig initiatief van het gemeente-
personeel in de hoofdstad zal een grote campagne worden gevoerd 0111 alle stem
gerechtigden te laten meewerken de nood in de getroffen gebieden te lenigen.
De originele stembussen zullen bij elke kiesgerechtigde aan
huis worden aangeboden, die er deze keer „de stem van het
hart" een geldelijke bijdrage in kan deponeren. Vrijdag
avond begint deze actie in Amsterdam-Noord, waar ruim 32.000
stemgerechtigde Amsterdammers wonen.
Als bewijs, dat men die harteplicht
heeft vervuld, zal aan ieder een cer
tificaat worden uitgereikt, dat onder
tekend is door burgemeester d'Ailly
en waarop de tekenaar Doeve een
beeld van de stormramp heeft ge
schetst. Onderaan de kaart staat het
wapen van Amsterdam met het de
vies: Helfdhaftig, Vastberaden, Barm
hartig.
De actie zal alleen 's avonds wor
den ondernomen, om zoveel mogelijk
mensen te kunnen bereiken. Elke van
de 535 stembussen zal door twee men-
Drie mannen, die in het geteisterde
gebied van Willemstad en op Schou-
den hebben gestolen, zijn Zaterdag
en Zondag bij hun aankomst in
Dordrecht gearresteerd.
De 24-jarige automoteur Johannes
Theodorus F. uit Haalderen, gemeen
te Bommel, had een zak bij zich met
geschonken dekens en kleding. Ook
had hij een verrekijker, die hij van
de hals van een bewusteloze man in
het rampgebied van Willemstad had
genomen. Zijn kornuit, de 23-jarige
bootwerker Wilhelmus Johannes J.
uit- Nijmegen, sleepte ook een zak
met gestolen goederen met zich mee.
Aldus de mededelingen van de po
litie.
Het tweetal, dat hardnekkig ont
kende is Zondag door de Dordtse
politie gegrepen, toen het aankwam
met het schip .,De meeuw", aan
boord waarvan zich évacué's bevon
den. Beiden zeiden, dat zij enkele
dagen in de rampgebieden hebben
geholpen. Zij zijn Maandag gevan
kelijk naar Willemstad vervoerd.
Zaterdag neeft de Dordtse politie
de 26-jarige bankwerker Laurentius
Jacobus Adrianus van D. uit Den
Haag opgepakt. Naar de politie me
dedeelde kwam hij in Dordrecht aan
met de Scheveningse logger Anthony
van Leeuwenhoek, die évacué's uit
Zierikzee aan boord had. Van D.
had een grote hoeveelheid gestolen
dekens kleding, enz, bij zich, toebe:
horende aan het Rode Kruis. Hij
had zelfs enige dekens meegenomen
voor kameraden, die deze op de kade
van hem zouden overnemen, doch
dezen waren niet komen opdagen.
Van D., die voor ..hulp" naar Zie
rikzee was gegaan en die aldus deze
mededeling de plunderingen beken
de. is in verzekerde bewaring gesteld
en onder bewaking naar Den Haag
geleid.
bij gewone verkiezingen, op naam ge
steld. Tegen afgifte van het stem
biljet kan men dan ook op deze wijze
een offer brengen.
Wie niet thuis mocht zijn. of wie
door een administratieve vergissing
geen biljet ontvangt, kan zich al
weer net als bij gewone verkiezingen
vervoegen aan het Bureau Verkie
zingen aan de Staalstraat, of voor
Amsterdam-Noord aan het hulp
bureau van de gemeente-secretarie.
Vrijdagavond worden op vijf grote
vrachtauto's de stembussen naar de
overzijde van het IJ vervoerd, waar
zeshonderd gemeente-ambtenaren de
biljetten huis aan huis zullen aan
bieden. (Zie verder pagina 3)
In het kader van de hulpverlening
aan het Nationaal Rampenfonds door
de kunstenaars, zoals die hulpver
lening door de Federatie van Kunste
naarsverenigingen wordt georgani
seerd, is op initiatief van de gebon
den-kunsten-federatie door enkele bij
deze vereniging aangesloten kunste
naars een tijdelijk monument ont
worpen, dat vermoedelijk Vrijdag 13
Februari op de Dam zal worden ge
plaatst.
Enkele aannemers hebben even
eens aan de oprichting van het mo
nument hun medewerking verleend.
Het monument bedoelt een stimu
lans te geven voor de hulpverlenings
actie in Amsterdam. Er kunnen be
richten worden geplaatst: loten wor
den verkocht enzovoorts. Ook op deze
wijze trachten de kunstenaars aan
een landelijke hulpactie hun mede
werking te verlenen.
Vermiste soldaat is
teruggekeerd
De dienstplichtige soldaat W. M. de
Haas. dienstdoende bij de Kokschool
te Leiden, van wie gemeld werd dat
hij sedert Maandag 2 Februari bij
Abbenbroek werd vermist, heeft zich
op 7 Februari om 5 uur 's middags
bij zijn commandant gemeld.
