ROUW, VEROOTMOEDIGING, EN GEBED
Alle kerken in Nederland hielden
bijzondere diensten
Evacués uit kamp Ossendrecht
naar Eindhoven overgebracht
DE PRINSESSEN VLOGEN BOVEN
HET OVERSTROOMDE GEBIED
MA AND AC, 9 FEBRUARI 1933
Voor kerkdijk Nederland is de dag van gisteren een dag van rouw, veroot
moediging. gebed en ol'l'er geweest. Allerwegen zijn in bijzondere kerkdiensten
de gedachten der gelovigen bepaald bij hetgeen de stormvloed van jongstleden
Zondag hun te zeggen had. Hier en daar zijn ook in het getrollen gebied nog
kerkdiensten gehouden, die daar uiteraard een zeer bijzondere sïeer kregen.
Zo in Middelharnis, op het zwaar getroffen Goeree-Overtiakkee, waar o.m.
de minister-president, dr W. Drees, een deel van de dienst in de Ned. Herv.
Kerk meemaakte, tijdens zijn reis door het noodgebied. Als nationale dienst
bij uitstek kan men die zien. welke uitgaande van de Oecumenische Kaad der
Kerken in Nederland is gehouden in de Nieuwe Kerk op de Dam te Amsterdam.
.Prinses Wilhelmma woonde aeze piecnugneid bij. Koningin Juliana, rrins
Bernhard en de prinsessen Beatrix en Irene namen deel aan de kerkdienst in
i ds J. A. .J Vermaat voorging.
Ned. Herv. Kerk te Baarn, waarin
Wereldraad van kerken
zond een groet
De oecumenische diens* in de Nieu
we Kerk te Amsterdam ondervond
enige stoornis, doordat de voorganger,
prof. dr S. F. H. J. Berkelbach van der
Sprenkel uit Utrecht, voorzitter van
de Raad. door een samenloop van
omstandigheden opgehouden bleek en
op het laatste moment moest worden
vervangen door ds M. Groenenberg,
Ned. Herv. predikant te Amsterdam.
Deze spoedde zich naar huis. om de
predikatie te halen, die hij voor een
avonddienst gereed had liggen. Als
liturg in deze door het IKOR uitge
zonden dienst trad op prof. dr W. J.
Kooyman, Luthers hoogleraar te Am
sterdam. Prof. Berkelbach van der
Sprenkel, die geruime tijd voor het
einde van de dienst toch nog arri
veerde, las een telegram van de We
reldraad der Kerken voor, luidende
als volgt: „In deze dagen van leed en
gevaar groet de Wereldraad de Ne
derlandse kerken met Ps. 4ö2 en 3
„Wij bidden voor u in vele kerken en
wensen u te helpen. God geve u een
vast vertrouwen en eenheid in de ge
meenschappelijke leniging van de
menselijke nood".
In alle diensten der protestantse ker
ken, alsmede in de r.k. missen, werd
een herderlijk schrijven voorgelezen,
en voor de slachtoffers van de ramp
Het AVRO-bestuur
contra geruchten
Het bestuur van de A.V.R.O. deelt
het volgende mede: „Het algemeen
bestuur van de A.V.R.O. heeft met
grote verontwaardiging kennis genomen
van de geruchten, als zou de A.V.R.O.
geweigerd hebben om berichten in ver
hand met de nationale ramp, welke
ons land heeft getroffen, te laten om
roepen. zodat de regering genoodzaakt
zou zijn geweest de A.V.R.O. te gelas
ten zendtijd ter beschikking te stellen.
De A.V.R.O. heeft vanzelfsprekend
niet geweigerd berichten, welke ver
band hielden met de noodtoestand hier
te lande, om te roepen. Dit blijkt uit
het feit, dat dit door haar reeds vrij
willig van het eerste ogenblik af werd
gedaan. Elke andere houding van het
A.V.R.O.-bestuur zou misdadig ge
weest zijn. De regering heeft geen
zendtijd van de A.V.R.O. gevorderd, of
zelfs ook maar een ogenblik het plan
behoeven te koesteren om dit te doen.
De A.V.R.O. heeft onmiddellijk aan de
adjunct-regeringscommissaris voor het
radiowezen aangeboden om aan de
regering onbeperkte zendtijd voor de
berichtgeving ter beschikking te stel
len, welk voorstel door deze is aan
vaard".
Benelux-conferentie enkele
dagen uitgesteld
De conferentie van het permanent
comité van ministers van de Benelux
die op 14 Februari a.s. op een nog na
der te bepalen plaats zou worden gehou
den is. als gevolg van de watersnood,
enkele dagen uitgesteld.
gecollecteerd. Ook in de Joodse ker
ken zijn bijzondere gebeden gezegd en
predikaties gehouden in verband met
de stormramp.
Meer dan vijftigduizend Nederlan
ders in Australië hebben Zondag kerk
diensten 'ehouden ter herdenking van
de slachtoffers van de stormvloed
Ook is er in de kapel van het Neder
lands College te Rome een mis opge
dragen, waarbij Gods bijstand is inge
roepen voor de ramp die Nederland
heeft getroffen.
Verder heeft de Nederlandse afde
ling van de Canadese radio-omroep te
Montreal een ouwprogramma voor
Nederland uitgezonden.
Gisteren woonde het Koninklijk
gezin de dienst in de Nederlands
Hervormde kerk te Baarn bij.
ACTiE VAN PADVNDERS
Mouwen omhoog, ons
land moet droog"
Om alle padvinders (sters) in Neder
land in de gelegenheid te stellen hun
slecnt;e bij te dragen, zullen zij Zater
dag 14 Februari voor het Nationaal
Rampenfonds tenminste één gulden
gaan verdienen.
Kabouters, welpen, padvinders, gid
sen, verkenners, voortrekkers, pionieis
leidsters en leiders zij alien trekken er
die dag uit om onder het motto „Mou
wen ouinoog. ons land moei droog" in
uniform allerlei werkjes te verrichten
en zo tenminste één gulden te verdie
nen.
De Nederlandse Padvindersraad en de
Nederlandse Hadvnidsieisraaü. die deze
actie organiseren, wijzen er met nadruk
op. dat on geen enkele wijze en onder
geen beding werkjes die in verband
staan met de ramp, tegen betaling
mogen worden uitgevoerd. Ook zu. die
reeds rechtstreeks bij de hulpverlening
zijn betrokken, mogen hun werk voor
deze actie niet onderbreken.
Beurzen open, dijken dicht", een
nieuwe radio actie
Direct raak!
Vanavond, na de nieuwsuitzending
van 8 uur, zullen de gezamenlijke Nè-
derlandse omrocpveienigïngen via de
radio een nieuw beroep doen op de Ne
derlandse offervaardigheid, door de in
zet van de actie „Beurzen open, dijken
dicht!", welke Zaterdagavond door prof.
dr. J. B. Kors O. P-, voorzitter van de
Nederlandse radio-unie werd aangekon
digd.
Deze actie zal worden ondernomen om
de bewonderenswaardige offervaardig
heid van het Nederlandse volk te blij
ven aanmoedigen, ook als de grootste
spanning geweken is. Omdat de ellende
blijft, aldus prof. Kors. De AVRO neemt
eveneens aan de gezamenlijke actie deel
De dertig mille, die deze omroepvereni
ging met ziin programma Zoden aan
de dijk" binnenkreeg, zullen aan het
nieuwe fonds worden overgedragen.
Behalve hedenavond zal ..Beurzen
open. dijken dicht", ook Zaterdagavond
in duizenden Nederlandse huiskamers
klinken. Het gironummer, dat voor de
ze actie is gekozen luidt: 17. Het post
busnummer. waarheen de postwissels
(adressering: Beurzen open. dijken dicht
Hilversum! kunnen worden gezon
den is eveneens zeventien. Telefoon
nummers: 2545254646759075 en
9275. Kengetal: K 2950.
Nadat deze telefoonnummers Zater
dag door de radio bekend waren ge
maakt, reageerde luisterend Nederland
zeer spontaan, daardoor grote verwar
ring stichtend in het nog niet ingerichte
hoofdkwartier van „Beurzen open. dij
ken dicht". Daar stonden ne telefoons
namelijk nog provisorisch op de vloer
wegens ontstentenis van tafels Toeval
lig was er een programmaleider van
de NCRV in de buurt, die de eerste te-
lefoontjes kon opvangen. Zijn noodkreet
om assistentie had tot gevolg, dat in
minder dan geen tiid omroeofiaii-pn
van uiteenlopend formaat op de grond
bij de telefoons neerstreken en de svm-
pathie-betuigende Nederlanders te
woord stonden Zo hurkte daar de om-
roepsecretaris van de VARA naast een
toevallig passerende man van de disco
theek-afdeling
r Hoe de landbouw aan het
Rampenfonds kan bijdragen
De Stichting van de Landbouw be
veelt alle in de agrarische bedrijfs
takken werkzame vaste en losse arbei
ders aan. de waarde van cén vacantie-
dag ter beschikking te stellen van de
slachtoffers van de watersnood. Deze
arbeiders kunnen dus hun werkgever,
die volgens de C.A.O. of loonregeling
vacantiedagcn moet doorbetalen, mede
delen, dat zij thans een der vacantie-
dagen wensen op te nemen. Zij blijven
aan het werk. doch verzoeken hun
werkgever het bedrag waarop zij recht
zouden hebben, aan het Nationaal
Rampenfonds over te maken. Het is
gewenst het bedrag, dat op zichzelf
wisselend is. af te ronden en te bepalen
op tien gulden. De werkgevers, die
vaste arbeiders in dienst hebben, wordt
aanbevolen eenzelfde bedrag daaraan
toe te voegen.
Losse arbeiders zijn in Let huidige
seizoen niet in belangrijke aantallen
in de landbouw werkzaam. Zij beschik
ker. echter nog o\er een bedrag aan
vacantiebonnen, waarvan eerst met
Pasen weer een deel zou kunnen wor
den verzilverd. De Stichting voor de
Landbouw roept nu de losse arbeiders
in de landbouw op, met eenzelfde be
drag aan vacantiebonnen (f 10.—) aan
deze hulpactie deel te nemen. In over
leg met he vacantiefonds voor de
landbouw is besloten, dat de bonnen
daartoe tussen 11 en 18 Februari op de
gewone wijze kunnen worden ingele
verd bij de penningmeesters der drie
in de Slicht.r.g voor de Landbouw
samenwerkende landarbeidersbonden
De tijdstippen zullen plaatselijk bekend
worden gemaakt. Het vacantiefonds zal
te zijner tijd de ontvangen bonnen ver
zilveren en het bedrag afdragen aan
het Rampenfonds.
De telefoons kwamen bij wjjze van
spreken witgloeiend te staan. De toe
zeggingen stroomden binnen: kleine
giften en ook grote van duizend gulden
en meer. Volkomen terecht verwacht
men een dijkbreuk van menslievend
heid.
Herv Kerk vraagt
hulpkrachten
Voor gezmsherstei" in
getroffen gebied
De Algemene Diaconale Raad dei
«'edcrlancse Hervormde Kerk hees
zich tot de provinciale commissies ge
wend met het verzork onverwijld een
orief te doen uitgaan aan de nlaa'^r
i'ke diaconieën tem inde er bij deze
op aan te drin—n. om speciaal
^loord-Rra7eeJn-i.! en Zuid-Ho
maatschappelijke werksters, gezïns-
-nnatschanpelijk werk in same.nwer
king mpt de plaatselijke instanties ir
'e zetten voor directe hulpverlening ii
*le gotreffen gebieden.
In verband hiermee roept thans zc,
"ernempn wij, de Ned Herv Stich
'mg voor Maatschannelijk Werk Ir
Voord-HolInnd. meisjes °n ïonee vrou
wen van 18 tot 35 iaar op. om zich aar
te melden voor de vorming, van Hem'
hulnco'opnos. die dadelijk, wanneet
zulks door de burgemeesters der ee
'roffen gemeenten wordt verlangd
kunnen uittrekken om de nodige hu't.
Ie verlenen Hp! is de bedoeling, da»
er kleine groepen van zes tot tien
meisjps onder leiding van mantschop-
oelijke werksters worden gevormd
die zich zullen kunnen wiiden aan hei
werk van het. ..gezinsherstel" in de ge
troffen gebieden Zij zullen dus nle'
uitsluitend als gêzinsverzorgsters oo-
treden. maar alles doen wat kan strek
ken tot bevvoonbanrmaking van het
gebied, waarin zij worden ineezet
Meisjes en jonge vrouwen, die van
zulk een colonne deel willen uitma
ken. zullen zich daartoe kunnen aan
melden bij mej. A M Bos. maatschap
pelijk werkster der Ned Herv kerk
in Noord-Holland, p.a. Kennemerpark
33, Alkmaar.
Aanvragen van adressen
van ceëvacueerden
Bij het Rode Kruis
Alle aanvragen naar adressen van ge-
evacueerden kunnen worden gericht tol
"-•et informatiebureau van het Nederland
se Rode Kruis te 's-Gravenhage. In ver
band met de nmstandighc d. dat voor el
ke aanvraag de centrale registratie der
geëvacueerden bii de rijks-Inspectie van
de bevolkingsregisters moet worden ge
raadpleegd en ter -vermijding van dubbe
le registratie, is slechts behandeling van
schriftelijke aanvragen mogelijk. Deze
kunnen desgewenst ook bij de plaatselij
ke of regionale inlichtingenbureaux wor
den bezorgd Dringend wordt verzocht
voor elke gezochte een afzonderlijke aan
vrage ln te dienen en van gehuwde of
gehuwd geweest zijnde vrouwen tevens
haar eigen naam meisjesnaam l te ver
melden. Dit vergemakkelijkt zeer hel
controleren der zeer vele aanvragen. In
geregistreerd, blijft de aanvraag gesigna-
aien de gezochte nog niet centraal staat
teerd en na binnenkomst der registratie
kaart ontvangt elke aanvrager alsnoe
bericht.
Het informatiebureau van het Neder
landse Rode Kruis, dat thans geves
tigd is: Jan Evertstraat I te 's Graven
hage. is telefonisch te bereiken onder no.
K 1700—11 18 70. Telefonisch kunnen
echter geen inlichtingen over adressen
worden verstrekt
Militairen van het 311ste bataljon grenadiers, dat is ingezet bij de i.
verlening op Tbolen, tn de kerkbank.
Amerikaanse mihta ren moesten onder dak
Driehonderd Kruis'anders
raar hu'S terug
Zaterdagmorgen is het militaire kamp
te Ossendrecht. waarin 2340 vltiehlelin
gen uit Zeeland en West-Brabant wa
ren ondergebracht, onverdachts ont
ruimd. om plaats tc maken voor de
legering van de Am;1 -ik:» i-re strijd
krachten, welke zijn ingeschakeld b«
de hulpverlening. Driehonderd dezer
mensen, afkomstig uit de gemeente
Kruisland, konden naar hun woonplaat;
terugkeren, omdnf men daar dp. toe
stand tlians volkomen meester is. Een
tweede grse» van driehonderd moesi
voorlopig in Ossendrecht blij.en, omdat
er onder hen een lichte epidemie van
:elen is uitgebroken. Maar de rest is
met zestig autobussen overgebracht
Daar de Koningin en de Prins het noodzakelijk achtten, dat hun dochters zich
een volledig beeld vormden van de ontstellende ramp. die ons volk heeft getroffen
hebben de prinsessen Beatrix. Irene en Margriet gistermiddag een vlucht boven
de getroffen gebieden gemaakt. Zij werden vergezeld van hun ouders. Zaterdag
middag brachten Beatrix en Irene een bezoek aan geëvacueerden in Doorn, De
Bilt, Renswoude en Soesterberg. Zij verrasttcn de pas aangekomen kinderen
met speelgoed.
De minister-president heeft dit week
end gebruikt om zich persoonlijk op de
hoogte te stellen van de toestand in de
door de watersnood geteisterde gebie
den. Nadat hij Zaterdagmiddag per
vliegtuig een algemeen overzicht had
gekregen van de omvang van de ramp.
heeft hij zich gisteren plaatselijk laten
inlichten over de hulpverlening. De
minister-president was vergezeld van
de secretaris-generaal van het. depar
tement van algemene zaken mr C. L. W
Fock en van zijn perschef dr G J.
Lammers, terwijl prof. ir T H. van
Wisselingh, hoofdingenieur-directeur
van de Rijkswaterstaat, deskundige
voorlichting gaf. Van Hellevoelsliiis uit
heeft hij met een boot van de Rijks
waterstaat een bezoek gebracht aan
Middelharnis, Den Bommel en Nurr.ans-
dorp.
De minister-president was diep ondei
de indruk van de voortreffelijke geest
in de getroffen gebieden en van de
energieke wijze, waarop gewerkt wordt.
Dr W Drees liet zich
voorlich'en
Prins Bemhard bezocht Zaterdag voor
de derde achtereenvolgende dag per
helicopter de geteisterde gebieden. I-lij
bracht bezoeken aan Herkinsmn, Mid
delharnis, Dirksland, Melissant, Stel
lendam, Goedereedc, Zijjae, Bruinisse,
Ooltgensplaat en Willemstad. Hij smak
met de burgemeesters en de bevolking
en was getroffen door de voorbeeldige
stemming en de wilskracht, waarmede
het herstel van de dijken ter hand is
genomen. Om kwart vóól'. zes landde
de Prins op Yponbmg. waarna hij de
vergadering van hel Nationaal Rampen
fonds bijwoonde en vervolgens naar net
gebouw van de Regeringsvoorlichtings
dienst reed om een aantal verzoeken
van burgemeesters der bezochte plaat
sen aan de berichtendienst door te
geven.
De prinsessen Beatrix en Irene be
zochten Zaterdagmiddag bet door-
gangs-evacuatiecentrum te De Bilt
en deelden aan de kinderen speel
goed uit.
Tot de andere officiële personen, die
Zaterdag boven de watervlakten vlogen
behoorden de minister van Verkeer en
Waterstaat en de speciale afgezant van
de Paus. Mgr R Lambertim. Ook minis
ter Staf bracht wederom een bezoek,
ditmaal aan Numansdorp. De minister
van Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de heer Suurhoff en de staatssecretaris
van volksgezondheid, dr P. Muntendam,
bezochten Zaterdag en Zondag West-
Brabant- en Zeeland,
In West-Brabant: werden Moerdijk,
Zevenbergen en Halsteren bezochl en in
Zeeland Middelburg en Zierikzee. In
Middelburg voerden zij besprekingen
op de provinciale griffie en met de
geneeskundig inspecteur van de volks
gezondheid. Beide bewindslieden had
den zich naar de geteisterde gebieden
begeven, om eon overzicht te krijgen
van de getroffen gebieden en van de te
nemen maatregelen, vooral op medisch
gebied, waarbij met name aandacht
werd besteed aan de drinkwatervoorzie
ning. het spoedig opruimen der cada
vers en overige maatregelen ter voor
koming van epidemieën.
naar Eindhoven, waar zij by particu
lieren zijn ondergebracht.
De verzorging in het kamp was zo
danig, dat de vluchtelingen met grote
ontroering afscheid hebben genomen
van de kampleiding en de verzorgers
on verzorgsters. Vooral de Zeeuwen
viel deze nieuwe „verdrijving" hard.
Voor hun gevoel zijn zij thans zeer ver
weg van hun overspoelde eilanden en
dorpen. Ongeveer vijftig ouden van
dagen zijn overgebracht naar Bos en
Veen te Oisterwiik, tachtig echtparen
hebben gastvrijheid gekregen >n St.
Oedenrode.
De rest is naar Eindhoven overge
bracht. waar vijf opvangcentra v.aren
ingericht. Telkens kwamen hier één of
twee autobussen tegelijk aan, waar
door de grote stroom vlot kon worden
verwerkt. Dadelijk na hun aankomst
werden de evacué's gastvrij ontvangen.
Met koffie en sigaretten werden zij
zoveel mogelijk op hun gemak gesteld,
vervolgens in snel tempo geregistreerd
en daarna naar hun nieuwe adressen
overgebracht. Dat leverde wel eens
moeilijkheden op. Het was niet steeds
mogelijk, grote gezinnen intact te laten.
Dan kwamen er waterlanders voor den
dag. Echter konden allen steeds in
dezelfde straat worden ondergebracht.
Gebrek aan slaapgelegenheid bij de
gastgevers werd steeds verholpen door
een greep uit de voorraad beddegoed,
welke het Rode Kruis in één der ge
bouwen van Philips had opgeslagen.
Tot nu toe 281 doden in
Enge'and
Zaterdagavond was het aantal slacht
offers van de overstromingen in Enge
land gestegen tot 281. Het door de
burgemeester van Londen ingestelde
rampenfonds had Zaterdagavond
125.000 pond bijeen. Volgens voorlopi
ge tellingen zijn 12.000 schapen, 2.500
runderen, 700 varkens en 800 stuks
pluimvee omgekomen. De Britse mi
nister van binnenlandse zaken zal deze
week in het Lagerhuis mededelingen
doen over een natior.aal alarmsysteem
bij overstromingen. Het* systeem zal
aan het einde van de week worden be
proefd.
In Belgische dagbladen is critiek ge
leverd op het feit, dat Koning Boude-
wijn naar de Rivièra ging, terwijl zijn
land nog leed a's gevolg van de over
stromingen. De Koning is gisteren naar
Brussel teruggekeerd. De Belgische
prinses Josephine Charlotte heeft Za
terdag een bezoek gébracht aan de
overstroomde gebieden. Een katholie
ke krant te Antwerpen, het Handels
blad. heeft Vrijdag de prinses gecriti-
seerd, omdat zij niet een deel van het
bedrag, dat voor haar huwelijksge
schenk was ineezameld. ter beschikking
van de getroffenen heeft gesteld. Za
terdag heeft het Koninklijk Huis be
kend gemaakt dat zij dit heeft gedaan
en voorts, dat Koning Boudewijn en
zijn vader ex-koning Leopold samen
500000 francs aan het Nationaal Ram
penfonds hebben geschonken, 's Ko-
nings grootmoeder gaf 100.000 francs.
Vervansüin*? van militairen
De troepen, die op 1 Februari wer
den ingezet voor bijstand in de wa-
tersnoodgebieden. zullen geleidelijk
door andere worden vervangen.
Zij keren naar hun onderdelen terug
maar blijven daar nog geconsigneerd.
Verlof of bewegingsvrijheid kan nog
niet worden verleend. Het betrokken
oersoneel wordt verzocht zo spoedig
mogelijk bericht te zenden naar huis,
voor zover dit niet reeds is gedaan.
Geen carnaval in Sittard
De gemeenteraad van Sittard heeft
Zaterdagavond in een spoedeisende ver-
"ade-ing met algemene stemmen goed
gekeurd het voorstel van B. en W. om
dit jaar het maskeren te verbieden in
verhand met de ramp, die ons land
heeft getroffen.