Afsluitdijk spaarde provincies
om Zuiderzee voor een ramp
De overstromingen in
Belgie en Engeland
Dijken braken bijna alle
van binnen uit kapot
Zweden hielp ook
ditmaal
GELDERS DAGBLAD
MAANDAG 9 FSBRUAM^
Linies:
Nationale rouwdag. Van het Konink
lijk Paleis op de Dam te Amsterdam
hangt de vlag halfstok een symbo
lisch beeld van het. medeleven van de
Koninklijke Familie met de door de
watersnoodramp getroffen landge
noten.
Ten behoeve van de. getroffenen zal
door de P.T T. een speciale waters-
nood-postzegel worden uitgegexxen in
de frankeerwaarde van 10 cent met
een toeslag van eveneens 10 cent. De
opbrengst van de toeslag komt geheel
ten goede aan de slachtoffers. De ze
gel heeft een formaat van 2,6 bg
3,3 cm.
Links:
Met diepe ontroering luisteren deze
hoog bejaarde evacué's. die zijn onder
gebracht in het noodziekenhuis van
't Nederlandsche Roode Kruis te Zeist,
naar de rede, welke Koningin Juliana
Zondagmiddag uitsprak voor de Ne
derlandse radiozenders. Het zijn te
beginnen met tweede persoon van
rechts de 85-jarige weduwe Schous-
Ringenber'g uit Zierikzêede 75-jarige
weduwe J. Veltman-Overbeke uit
Nieuwekerk, een Roode Kruis zuster
en de 77-jarige H. Noteboom uit
Nieuwe-Tönge.
Onder:
De prinsessen Beatrix en Irene brach
ten een bezoek bij de evacué's in Den
Bilt. Prinses Beatrix geeft een pop aan cie spoorweg v
de vierjarige Corry Kestelee uit Zic-
rikzee, die juist is aangekomen. Rechts
prinses Irene.
Boven
Met kracht is overal in de geteisterde
gebieden het herstel en opbouwwerk
ter hand genomen. Op verschillende
plaatsen zijn reeds aanzienlijke vorde
ringen gemaakt. Hier zien toe de
werkzaamheden voor het herstel van
Bergen op Zoom naar
Goes.
Onder:
Op de nationale rouwdag werd in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam een hij-
zondere oecumenische dien-st gehou
den, welke door prinses Wilhelmina
werd bijgewoond. Prinses 'Wilhelmina
verlaat de kerk na afloop van de
dienst.
(Speciale berichtgeving)
J^E STORM, DIE DE VORIGE WEEK ons land lieeft geteisterd, heeft
waterstanden veroorzaakt, die op sommige punten een halve meter
hoger warenn dan ooit in ons land zijn voorgekomen!
De directeur-generaal van de Rijkswaterstaat, ir. Maris, deelde dat
mede na afloop van een vlucht boven het zo pas verdronken land, welke
Zaterdag door walerstaatsdeskundigen en journalisten werd gemaakt.
En hij voegde er aan toe liet als een zeer belangrijk lichtpunt te be
schouwen dat de afsluitdijk zich zo goed heeft gehouden, ja, zcifs slechts
geringe schade heeft opgelopen. Als deze superstorm die heviger was
dan die van 1894, waarop de berekeningen van de conimissie-Lorentz
voor de houw van de afsluitdijk zijn gebaseerd, zich in het gebied van
de voormalige Zuiderzee had kunnen ontwikkelen, zou een herhaling op
grote schaal van de ramp van 1916 het-onvermijdelijke gevolg zijn ge
weestZonder restrictie moet worden vastgesteld, dat de afsluitdijk
de randprovincies van de Zuiderzee voor een vreselijk drama heeft
gespaard.
Maken wjj overigens een vergelij
king tussen de gevolgen van de stor
men van b.v. vijftig jaar geleden en
van nu. dan blijkt wel dat de hulpmid
delen van de moderne techniek bij de
bestrijding van storm en watersnood
buitengewoon goede diensten verlenen.
Zonder radio, vliegtuigen, helicop-
tères, arnphibie-vaartuigen, mobilofoon
enz., zou het bepaald onmogelijk zijn
geweest om al binnen enkele dagen
een zij het dan oppervlakkig
overzicht van een ramp van een der
gelijke omvang te verkrijgen en het
werk to redding van een 50.000 men
sen in ruim een week tijds te vol
tooien.
Hoeveel gaten er In de dijken
7,yn geslagen kon tot dusverre nog
niet worden nagegaan. Maar wel
Is het zeker, dat er by het vast
stellen van de schade in geen en
kel opzicht Iets gebleken is van
oen kwalitatief verschil met be
trekking tpt het onderhoud van
de djjken door rijkswaterstaat of
de waterschappen.
Uiteraard hebben de nieuwe dijken:
de afsluitdijk en de Hondsbosse zee
wering b.v>, zich aanmerkelijk beter
gehouden dan de oude. Ir. Maris is
echter van oordeel, dat men hierop
geen enkel verwijt mag baseren. De
dijken in Zeeland zijn als het ware his
torisch gegroeid en in de loop van de
jaren verhoogd en versterkt. Het zou
economisch niet te verwezenlijken zijn
geweest om aan al die dijken op korte
termijn het stellig betere én meer vei
lige profiel van de afsluitdijk te ge
ven!
Een indertijd ingestelde staatscom
missie (de z.g. Stormvloedcommissie)
concludeerde in 1940 in haar rapport
dat nieuwe voorzieningen aan de dij
ken bepaaldelijk dringend nodig waren
en rijkswaterstaat heeft daar toen
Niet vliegen boven
rampgebied
Teneinde de reddingswerkzaamheden
boven en in de nabijheid van de
overstroomde gebieden in het Z W.-deel
van Nederland niet te bemoeilijken is
het vliegen boven dat gebied tot na
dere aankondiging verboden voor alle
luchtvaartuigen. Dit verbod is niet
van toepassing op luchtvaartuigen die
geregelde lijnvluc-hten uitvoeren; vluch
ten in opdracht van de commandant
van de Nederlandse luchtmacht; vluch
ten waarvoor voorafgaande toestem
ming van de directeur-generaal van de
Rijksluchtvaartdienst is verkregen.
rekening mee gehouden. Zij was er
o.m. mee bezig om dijkgedeelten aan
het Hollands Diep (lichting Willem
stad) en langs Dc Kil aan de voorspel
lingen van de commissie aan te pas
sen. Maar in de eerste plaats is een
dergelijk werk een kwestie van vele
jaren en bovendien heeft de commissie
bij haar berekeningen wel erg hoog
gegrepen door uit te gaan van een
super-storm, nog heviger dan die van
thans.
Opvallend is ilat de meeste dijk
breuken op de Zeeuwse eilanden
aan de ljj-zijde van dc eilanden zijn
ontstaan en ookdat de dyken van
binnen uit zijn bezweken!
Niet da directe druk van de aan
stormende vloed heeft dus de
schade toegebracht, doch de
kracht van het terugvloeiende wa
ter, dat: a. van het Zuidelijker
gelegen eiland terugkwam en
b. eerst over dc dijk was geslagen
en daarna terugkeren de
waterkering aan de binnenkant
kapot brak.
Met man cn macht wordt er nu over
al gezwoegd om vóór 16 Februari de
noodvoorzieningen tc voltooien. Die
datum namelijk zal samengaan met-de
top van een nieuwe springvloed, welke
nog wat hoger zal zijn dan die, waar
door de huidige ramp is ontstaan.
Reden tot bijzondere verontrusting
is er daarbij niet. Natuurlijk zou er
ernstige schade kunnen worden aan
gericht als dc springvloed andermaal
met een super-storm gepaard zou
gaan. want er zitten nog vele zwakke
plekken in onze dijken. Maar statis
tisch is vastgesteld dat super-stormen
slechts eenmaal in de 300 jaar uit
barsten en het is nauwelijks aan te
nemen, dat wij er dus nu twee zouden
krijgen in enkele weken tijds!
Aller streven is er momenteel op
gericht om droog tc houden wat droog
is. En het is zo zeide de heer Maris
ons zeer tc hopen dat wij daarbij
geen tegenslag zullen krijgen door
vorst. Want allereerst zou het grond
werk tijdelij.ï onmogelijk worden ge
maakt en verder zouden na het in
vallen .van de dooi de ronddrijvende
ijsschotsen grote schade kunnen aan
richten aan alles wat in het water
staat. Tot welke ernstige gevolgne dat
leiden kan, heeft men in 1926 gezien
in het Land van Maas en Waal.
Het zal nog lang duren voordat alle
overstroomde gebieden weer geheel
droog zullen liggen. Hier en daar is
he: water al beduidend gezakt, zoals
Bandoeng gaf in vier
dagen 80.000
Het totaal-bedrag, dat in Bandoeng
voor dé slachtoffers in vier dagen tijds
werd bijeengebracht, is 25Ö.OOÖ roe-
piahs groot (meer dan ƒ80.000). Van
dit bedrag werd op de intekenlijst van
de Preangerbode 160.000 roepiahs ver
zameld.
Geëvacueerd vee naar
slaclilmarkten
Hoewel nog niet nauwkeurig bekend
is hoeveel vee geëvacueerd kon wor
den. kan worden geconstateerd dat een
groot percentage van het van Flakkee
en de Zeeuwse eilanden aangevoerde
vee. slachtvee is, dat naar de slacht-
markten wordt afgevoerd. Hierdoor
kan op een ruime aanvoer in de ko
mende weken worden gerekend.
men zien kan aan de donkere vocht-
plckken op dc huizen, die gemiddeld
nog tot halverwege de deuren in het
water staan. En andere dorpjes en
la -.dcrijen vielen al droog. Maar deze
zijn nu overdekt met een dikke laag
geelgrijs slib. dat ongetwijfeld ook in
de woningen zal zijn doorgedrongen en
straks uiterst moeilijk te verwijderen
za! zijn...
Intussen komt er in het voorjaar
een periode, waarin het peil van dé
grote ricvieren aanzienlijk zal stijgen
door de grote hoeveelheden sneeuw
water uit het Zwitserse gebergte.
Kan dit de situatie bij ons opnieuw
verergeren
Ir. Maris meent van niet. De stand
von de bovenrivieren is in dit zeege-
gebied van zo geringe invloed, dat
men er daar geen gevaar van te
duchten zal hebben.
Met betrekking tot onze verbindings
wegen naar het Zuiden heeft de direc
teur-generaal van de rijkswaterstaat
tenslotte meegedeeld: a. dat de situa
tie bij Moeilijk geen reden tot veront
rusting geeft en b. dat er gegronde
aandeiding is om aan te nemen dat de
rijksweg van Dordrecht naar de Moer-
dijkbrug zeer spoedig weer berijdbaar
- zal zijn als men het water eenmaal
heeft kunnen wegpompen.
Vrijdag is dienaangaande namelijk
een onderzoek ingesteld. Een vracht
auto, voorafgegaan door een duck,
reed toen door het water van Dordt
naar de brug om te controleren of er
grote gaten in de weg waren geslagen.
Als die gaten er geweest waren zou de
duck zijn gaan drijven, wat dan een
waarschuwing voor de inzittenden van
de vrachtauto zou zijn geweest om
niet vorder te gaan. Doch niets van
dat alles geschiedde. De weg bleek
behoorlijk berijdbaar en zonder
ernstige tegenslag kon het traject
heen en terug worden afgelegd...
J^ONING BOL DEN IJN van België is Zondag tc Brussel teruggekeerd
van een kort verblijf aan re Franse Riviera.
Iu Belgische bladen was critiek geleverd op het feit, dat de koning
naar de Riviera ging, terwijl zijn land nog leed als gevolg van de over
stromingen.
In West-VIaanderen zijn 1650 man
schappen van het leger aan het werk.
terwijl 1100 dienstplichtigen gereed
gehouden worden.
In het Oosten van het land is de
toestand verbeterd. Er werken 50 sol
daten te Spa. In het gebied van Mal-
medy wordt met drie bulldozers ge
werkt.
De Belgische Prinses Josephine-
Charlotte heeft Zaterdag een bezoek
gebracht aan de overstroomde gebie
den in België.
Een Katholieke krant te Antwerpen.
Het Handelsblad, heeft Vrijdag de
prinses gecritlseerd, omdat zij niet een
deel van het bedrag, dat voor haar
huwelijksgeschenk is ingezameld, ter
beschikking van de getroffenen heeft
gesteld. Zaterdag heeft het Koninklijk
Huis bekend gemaakt, dat zij dit nu
heeft gedaan en voorts, dat Koning
Boudewijn en zijn vader, ex-koning
Leopold, samen 500.000 francs aan het
Nationaal Rampenfonds hebben ge
schonken. 's Konings grootmoeder gaf
100.000 francs.
De havenautoriteiten van Zeebrugge
hebben Zondag verklaard, dat de vis
sersboot „Zeebrugge 527" met een be
manning van vijf personen aan boord
waarschijnlijk verleden week in de
storm is vergaan. Het aantal slacht
offers van de storm in België zou daar
door stijgen tot 19.
Zaterdagavond was het aantal slacht
offers van de overstromingen in En
geland gestegen tot 281. Het door de
burgemeester van Londen ingestelde
rampenfonds had Zaterdagavond
125.000 Pond Sterling byeen.
De Britse minister van Binnenlandse
Zaken zal volgende week in het La
gerhuis mededelingen doen over een
nationaal alarmsysteem bjj overstro
mingen. zo wordt uit welingelichte
bron vernomen. Het zal aan het einde
van de volgende week beproefd wor
den.
Binnen twee dagen was in Zweden een
bedrag van een millioen Zweedse
Kronen voor de slachtoffers van de
watersnood in Nederland bijeenge
bracht. Het. gehele Zweedse volk leeft
mee met onze landgenoten, die zo
zwaar getroffen zijn. Een bijzondere
wijze van offeren is georganiseerd in
het stadje Köeping in Midden-Zweden.
Op Zaterdag en Zondag moesten alle
voetgangersdie een van de zes brug
gen in het stadje passeerden, een bij
drage geven voor het fond-s dat ge
sticht is voor de hulpverlening aan
Nederland. De foto toont ons prinses
Christina, die de bijdrage van haar en
haar schoolkameraadjes overhandigt
aan de Nederlandse gezant te Stock
holm, de heer W. A. A. M. Daniëls.
Broederlijk delen in
rampspoed
(Telefonisch van onze Londense
correspondent).
In het Lagerhuis ging een gejuich
op, toen de minister van Binnenlandse
Zaken, sir David Maxwell Fyfe, mede
deelde dat besloten was de ontvangen
giften met Nederland te delen en dat
de eerste zending goederen reeds naar
ons land was afgezonden.
